장음표시 사용
81쪽
da Mens, quom o/δ seluta corpore Anima, non Sensus, non Cor vel Cerebrum secum deferat, sed inpuro Intellectu & nuda U luntate deinceps constet, & operetur. V de obstatur, non alia inescari posse vo-ldi re quam illa quae Cognitionis, dc Usu universitatis rerum per cognitionem . A mete inhaerentis, possessione allabitur. Quam ne miguam aestimes, reflecte in Delicias Materiales oculum, dc vide qiibd non sint aliud quam Perceptiones & Notitiae: quaedam qubd corpori bene sit : Unde ad IVertes, quicquid in iis est mellis, introrsus an recessu Animae latere & exerceri. Hinc collige, neque has ip sas Voluptates, qua-Tum memoriae non intereunt, deesse abstraetae Menti ; sed, in eminentiorem gradum , qui totam cujuslibet sensas delectationem, cum omnibus quae intercidere posia snt augmenti causis, complectatur, manere transsatam ; attamen, ut vilem & nihili disparere cum ad ingentem illam Lucem,
qua assiuentem sibi totius Entis Amplitudinem lino aspectu ambit & circumplem-tur Anima, comparatur. 's. Hic te erige ad ipsam Columnam &Basim Universi, seu Entium; & vide qubd. ex virtute primae causationis, nihil citra Visionem ipsius cognoscatur vere &pr6 dia
82쪽
Examen primum. gnitate existere , quia non videtur quare . existat , seu vis illa quae facit quicquam existere. Quare intuitio Primae Causae ςa teras notitias humani captus innovat de instaurat , &. ex statu is An sit , in gra dum Propter quid sit, transfert & exaltat. Praeterquam qubd ipsa, in & ex semetipsa, dos sit Animae quae nullis Angelorum Hominiim e linguis potest e,plicari. Utides ergo toti Animae adaequale satis & a unde fieri hac Matitate quam Christiana pollicetur Disciplina. Vide hoc gradu e cellentiae Spirituum, sua ingenita nobilitate , sine materia subsistentium selicitati sequatum ex luto & stercore erepentem se rabaeum. Vide hoc dono collatam Animae illam Eminentiam quae omnem Honorem mereatur , omnem Potentiam conti C,
Celebritatem totius Intellect ualis stur c cui nota est toti, ) sit consecuta. .Et quid tandem est quod humana vota prolicere natum est quod huic ' Creaturae deesse queat Z 6. Superest In defectibilitas tanti
Boni, ipsa participatione AEternitatis san- Cira ; quae, quantumvis accidentali vi culo Beato illigata , suum tamen retinet & impertit subjecto ingenium. ALjice partium Compositi fixissimam indo-
83쪽
staterae inorum Iem; quarum Anima, cum ad hoc ipsum formata & creata sit, tota se Potentiae &Capacitatis & Materiae necessitantis habitudinent induta est. Altera ipsius Bonitatisti exundationis Entitati vae sit Essentia; unde explicatae Potentialitati s deseret, semetipsam negaret & sibimet deficeret. Unum addo, & decedo secessui & tranquillae Lectoris cogitationi. Haec Bona, non successu temporis aut acquiri aut perpe tuari; sed, uno sic ictu obtineri, ut id eri ἱlle sit ipsus in aeternitatem protelatio Ctim enim nihil partium in elevatis supra motum & materiam Intellectibus expectari possit, nulla quoque Successio inte venire, quae sine partibus non existit, apprehendenda est. Habet itaque in se exprima nascitura unde nunquam non sit, de
communi abstractorum lege, dc privilegio donorum sibi propriorum. Tota itaque plena perfemque omnium Boanorum Possessio.
84쪽
OCTAUΑ. In quo confisat ratis Virtutis. I. Uandoquidem secundum Philo- l sopborum placita & ipsius Naturaedushum, Extremum, seu sui hodiὶ loquuntur,) Ultimus Finis is est qui per se ipse
appetitur, caetera autem quaecunque fiunt ad eum referri habeant, & ipsius causa deses derari ; nihil evidentius est quam totam Hominis vitam, & omnes ipsus partes, resngulas denique actiones, oportere , Vel immediatἡ vel mediath, in Deum referri. Qu0d , quam conforme sit fabricae Hum nae Mentis inde aestimari potest qubd natast omnis consulta actio ex Universorum nos circundantium inspectione proficisci: Unde necessum est in rectὸ ordinato Η, mine, eam vel ex aistuali Ultimi Finis intuitione, Vel certe ex virtuali, hoc est alicujus jam ad eundem directi , originem ducere. Nihil itaque est in toto usu & stione nostra, vel tam leve, vel tam remo. tum a Beatitate, quae non abest ortum de legem accipiat, aut accipere debeat. Et, si
85쪽
quidem Felicitas in aliqua collectione Bonorum constitisset, eorum singula de se affectum ciere idonea fuissent; Nunc, quoniam unicus est, sed aeternus, fruitionis actus, unicum ejusdem objectum, ipsum nempe solum per-k-Bonum & propter- Ω-aestimandum nobis proponitur. Quocirca palam est, homini recte disposito hoc primum esse, ut fixam habeat intra se hanc persuasionem, toto vitae suae actu ad illud Unum Bonum collimare, ad illud omnes vitae suae rationes instituere; ad hoc, singulis motibus Animi sui, dc amonibus ab iis
pendentibus, omni vi conniti. Σ : Noniam autem totius Ethicae Doctrinae Caput &Basis est hoc Principium, non erit grave Lectori s altius ipsius radicem investigemus & articulatius proponamus.Ctim itaque nihil notius sit quam Uoluntatem semper Bonum sectari, idque non nisi cognitum; confectum est, in omni Actione Humana Bonum aliquod notum spectari. Rursus, cum Bonum aliter dicatur de eo quod ipsum imbutum est virtute pelliciendi Voluntatem,aliter de illo quod efficit nobis aliud quod in Voluntatem efficaciam habet; palam fit posterioris generis Bona vere non esse Bona, sed dici Bona quia sunt Bonorum nobis Causae,&permois
86쪽
vere appetitum per Esse stum, & non quia placent per hoc quod sunt. re, si plura Bona hujusmodi coordinata sint sub uno a
est in virtute illius Primi Boni omnia fieridi ere appetitum ; dc sublato ipse , nihil
3. Gradum promoveamus; & sint plo,ra Bona, quae ungula ex sese habent vim impellendi appetitum ; Sitque inter ea Unum tantae eminentiae , ut caetera nitidprosint nisi Ipsum habeatur; Ipsam ver si selum habeatur, nihil referat an caete ra pessum iverint: Nonne manifestum est
caetera , etsi Bonorum nomen tueantuasi singulatim spe stentur , tamen, in Compositione cum hoc exorti Bono, vim illam perdere. Imb si quo modo acquitationi illius ossiciant, Malorum rationem subire λ Unde consequum est, ut, eti-- si proficiant Sc neceuaria sint ad praedam illius vasti Boni faciendam ; tamen , si per allectationem affectus eundem respectu praecipui Boni minuant partiantur , sic prudenti homini illae esse ample-Xanda, ut, quantum Natura pati- , abs que dispendio affectus circa Primum eret c
4. Conferamus haeσad nostram πώ
87쪽
stam, &dicamus r QMndoquidem aeter na morituris sine limite potiora sunt;quandoquidem spiritualia materiatis tam immane saperstent ut nulla horum magnitudo vel multitudo cum minimo illorum eomparationem sustineat; & sci mus Finem nobis ultimo propositum, huiusmodi et astioribus disserentiis, a qualibet vo-Iuptatum hujus vitae copia discedere; confectum est planissivi consecutionem delectitionum mortalium , nisi purh dc inte-gia obtentioni AEternae Felicitatis conseia crata sit , Mali de Damni aestimationem bire, de totam virium humanarum molem ad illius solius Boni acquisitionem esse conserendam. Verlim , sperare potest quisquam ita posse cum mediocribus hujus vitae delectationibus conciliari spem futurae Eminentiae, ut post has in immensum illud Voluptatis pelagus aditus patere queat. Neque prorsus dissiteor, sed inter rogo: Quandoquidem quaelibet affectio in supremum votorum jactata necesse se fuam habeat vim ad demetendam aeternitatis ditissimam segetem ;&, quicquid A. nimi tui seu motuum ipsius concessieris marcestenti Voluptatum messi . tantum detraxeris de solius veri Boni prosecutione , dc nihil quod eum illo proportionem
88쪽
patiatur Jucreris; interrogo inquam 'prudentiaene sit & cum ratione gestum, pro mellis hujus umbra, portionem Matiatudinis secuturam, & actionem per quam erat secutura, deseruisse pEx his adjecto eam esse indolem humanae volitionis vel potilis angustiam, utiqub ad plura se porrigit,ed sit circa singula debilior, vides quid essectum sit; vitiosum
esse, puta, seu non faciendum, quemlibet actum hominis qui non integrὶ dc totaliter ad propositum a Natura scopum destin tur,quantumcunque minimus de vilissimus st: Quod in Scholasticis vocibus sic essertur, Peceatum Veniale nutu ex eausa esse admittendum. Quod ipsum alio ex capite firmitatem sertitur. Clim enim quod est fecundum Rationem non sit peccatum, non potest simul stare ut secundum Rationem sit Agendum, hoc est, quolibet pretio vel mercede illo Actu dignum, si, non ob stante illa compensatione, maneat Pecca tum, hoc est, advel sum Rationi ut agatur. 6. Multd minus cadit in hominem pro bum qui serio suae saluti consulit, ut meranitatem Felicitatis propter Alienu Bonurn
periculo objiciat: Quid enim illi proderit,scum jact ura Animae suae totum collucre
tur Mundum Z Qis itaque nihil fructos
89쪽
i conciliat Hrenti inio, stulta, & imprudens,& vitiosa, dc perniciosa est. Ex quihus rursus inopinatum quiddam exilit,eximium nempe illud Platonis edictum, tanto plausu usque ad nos reboans, Hominem noussi suummodὸ natum, sedpartim Patriae, Parentibus Amicis partim, imὸ toti Hominumgeneri, non falsum solium sed & exitiale dogma esse;&, reapse , Hominem sibi& suo duntaxat Bono esse a Natura addi- έhum de destinatum. Si enim omnes ipsius actiones ad Summum Bonorum sibimet lucrandum adaequath &persecth dirigenda sint, certh ex Naturae intuitu nullam habet aliis reservatam, nedum ipse inter aliorum Bona de sua a Natura distra stus est.Hoc ex . ipsa Scientiae ratione manifestum est: Cum enim primo de per se ad sin existentiam I tessem aptatus sit, & ad alia cognoscenda
per connexionem illorum ad se, quis non concludatesse eundem Voluntatis ad ama bilia callem.
I. Si dubitas, adhibe Naturam, adhibe Philosophos, Epicureos ipses & Stoicos,
quorum utrique ex Bellula ad Homines amandoram ordinem traduxerunt. Prima
itaque chara sunt cibus & potus , & quae R. frigore aliisve incommodis defendunt;quae omnia palam, sui amorem claudere ia
90쪽
ipsis visceribus aliaetuum. Proximὸ dilecta veniunt Parentes; &, verbo, causae victos & vestitus; Mox, ex quibus vel cum quibus quoquo modo delectatur ; ut catelli, feles,collusores: Denique,quantum ab his distat Juvenum Amicitia8 Uirorum adhuc patentior est a seipso amato deri ratioscum, non solum communia studio rerum,
sed etiam consilium & auxilium ab Amicis expectetur. Quδd si semetipsum in affectiabus ipsis qui ad alios di alia tendut primδ ες
potiuime diligat, quomodo non ad semetis ipsum solum natus est,& a Natura ad se excolendum ordinatus hominu unusquisque 8. Adjiciamus,cum Homo sit de sese imperfectus,adversus Naturam esse ut de aliis sellicitus quasi ex finali necessitate cogitetur :Ρotentiae enim ad Actum in sese concipiendum natus estuterus, non ad aliis er
gandum , quod pleni & Perfecti spus est. Meminerimus denique Spirituum hoc esse ingenium, ut, quasi disiepiae Respublicae, veJ magis Mundi sint; Unusquisque totam
Naturam Entis in se gerat, nulla materiei communitate vinciantur, suis bonis co tenti sint;& Animam, hoc est Hominem ue
xatione utentem,ex eorum cognatione ori
ginem & mores trahere; proinde adaequath perficiendum &ex adumopo tere existimare. IN-