장음표시 사용
181쪽
112 Staterae G rum se amanda, cum non ad aliud dirigatur :Tranquilla quoque,quia extra se nihil appetit ; Tandem,omni perfectione praedita, Divina magis quam humana. Haec Philosophus ut concluderet ex his Beatitudinem in Contemplatione esse positam. r gie ille quidem, qui ultra corporeos Carce res non prospexit ; sed in sussicienter nobis, quibus ad ulteriora conandum est, dc hic operandum ut ingentibus postmodum praemiis potiamur. Cum itaque Contemplatio nostra non sibi complacitura sit, sed ad illam liberam & supercoelestem,gradum nobis factura , t Letaphsicae, Sapientia appellatur, litem intenditis oratis, cujus est vitam nostram ad aeternam dirigere. . Distinguendae sunt itaq; harum duarum potestates, ut potiorem praeseramus.
t taphysica igitur Entis Primi excellentiam demonstrat,nostram ad Ipsum proportionem docet, quodq; ad Ipsum ut Beatitatis Apicem collimandum sit; quanta in pos sessioneJucunditas, quanta in multatione Infelicitas & Poena; Multa praeterea, sed ad Institutum nostrum. Suscipit --ralis, & percursis Amabilibus Generi nostro, & motibus qui propter ipsi exercentur , vitam nostram talem essicit, ut eo
quod Metaphysica ostendit potiri valea
182쪽
stram agnoscimus, clim eam sentiamus α
quid sit Ultimus mitis, &- omnibus viribus prosequendus sit , aperiare ; Moralόmque exequi quod Sapientia
imperavit. Est iraque Sapientiae virtus in qua b Moralis agit , Be servitute sita Hominem ad ingens illud uni inque Bonum perducit. Quare, quantumvis
Moralis , quando aliunde principia sua habet ut a Fide Christiana) potest item non levem in . Metaphysicam consequatur ut talias operationes Contemplationi praeserat suo loco & methodo , non tamen cum ea jugum duincit. Non enim inficiari audeat nobilis simam etiam ad suum effectum seu ad Beatitatem assequendam ferme dixeram , inchoandam γ ese Cont platio , nem; quare & sibimet ahreponendam es se; &, si rem attentius intueamur , etsi a. Metaphysica virtutem agendi hauriat, non renuit ipsa Metaphysicae interdum ossicium imperandi cedere ; cum hoc ipsium Jus a , Metaphysica acceperit, ut actionibus humanis pretium ponat , & Gges figat. Neque absque ratione sit Sapientiae gubernationem, in aliquibus , commodiorem esie quam
183쪽
fidei ad hominem pro Naturae bino: r.
gendum &tcorriggndum. s. iEsto itaque Scientiarum seu Cognitionum per-se-appetibilium suprema, Sapientia : Eam sequatur Huic adhaereat se; quae, etsi nDn , sicut pri
res., ex conullo & mente quasi suae ad Conia templationem futurae vitae nos arrigat, sed magis illicio suo detinere contendat, tamen cum Moralis in eam Imperium accepit, Propossitae rerum corporearum Mundi singularum opportu hilare & ingenio, mirabitique causarum &effectorum ad Ultimum Finem hominibus dandum conspiratione, an credibilem Animorum & motum , & in
motu constantiam versus ultimam vitae no-1trae metam ciet & confirmat. Cum Scientiis Medus ingreditur quoque Mathesis, dc suas vicer agit ad animas in coelestia comportandas. Sic dispost unt Scientiae, fac 1n computatione Uirtutum Intellectualium collocantur Sapientia & Scientia. Intellectus Principiorum utilitate quodammodb Princeps est, clim caeteris evidentiam donet. Artes propter finem amabiles sunt, sicut & Scientiae Praeficae Artium Architectae; etsi Demonstratio etiamin ais suam habeat illecebram. 6. Constituto Scientiarum in ordine ad. Ulti-
184쪽
ames senium. In Ultimum Finem Bono, quod Met physica
Fidei obscuritatem illustret, & in certanti' ne adversus inanes difficultates confirmet& corroboret, praestόtque alacrem & confidentem erga AEterna Bona Animi ingres.sum, Physica vero immensos aperiat campos Divinarum Laudum ; Discursibus, Sapientiae, Providentiae & Bonitatis ingentes Thesauros perscrutans; Utrique Mathematica supponat certa sundamina, rerigidum consequentiarum nexum usu ips' erudiat: Manilestum quoque est Medium
quoa Studiositas vel latinius, Studiosus in Scientiis persequi & venari habeat. Etsi enim Contemplatio de se stimmam de
maximὸ consentaneam Naturae Voluptatem offerat, unde miser Aristoteles Contemplativam Vitam Generi nostro tanquam verὶ humanam, Vere nostram , c
ram efiicere conatur) tamen nisi ad futuram vitam adprehendendam apilicetur, cum vita evanescit, in ipsa nonnili
sub exitum blanditur, & in illis ipsis deliciosis sed paucis annis rarb interspergitur, vitae victosque necessitatibus etiam eXcelsissimos Animos compedientibus, & deorsum trahentibus. Quare, nihil praemii tam prolixa & taedio referta anteriori vita dignum illinc expectandum Venit. .
185쪽
7. Conatur tamen Philosephoriam Coryphaeus sic gratum nobis reddere ibis Iud quantulumcunque vitae humanae Mel,
Illud inquit unumquodque esse videtur
quod Praecipuum in eo esst: Scilicet, quia gradatim Natura perfectionem colligit,& quo magis communis est aliquis gradus eo pIerumque imperseetior, & addita communi rationi disserentia eximit
quodammodo ex grege & proprium quiddam facit, & minus communitatis & indeterminationis imperfectionem obolere; Quod autem supervenit , cum perficiat id cui adjicitur, nobilius est: Quare, cum idem sit Nobilius dc Specialius, seu pro- trium esse impertiens rei cui inest , clarum est , etsi plura sint in eodem Ente, tamen si id quaeritur in quo consistat quoiures sit me, seu a caeteris Aliud , habetimc ab eo quod in ipsa nobilissimum &maximh elevatum est. Ab hoc Principio descendit Philosephus ad propria . & Ho-mInem caeteris Animalibus Intellectup 'st ye eernen s inter Intellectus a- 'iones Contemplationem praecipuam, faci Ie adductus est ut hanc potissimam &uuasi vitae Beatae principium sui sequaci-
186쪽
Vitiis circa cognitionem. 3 . T T illecebra Curiosos facit, & Iri prudenter evitanda est , ne ni-
pium mescati ad futura conamen omittamus. Peccant itaque Curiositate quicunque propter se Scientiam aucupantur, obliti ulterius eam dirigere; vanis Scientiis tempus impendentes , quod solidis debent. Refertur autem Scientia tribus Viis , primo ut per se adjuvet, sicut de Metaphysica explicatum est.; deinde, ut ad necessaria comparanda serviat, quae potissima Mathematicarum laus est : hae enim, cum ad humanae vitae instrumenta; sint summi & incomparabilis pretii , etiam possessori suo natae sunt emolumenta insignia conciliare: Tandem quod om-.nibus commune est ut Animum Uoluptatibus noxiis distineaot. Tanti enim dulcoris est nova inexpe stata percipere,
187쪽
vel quod majus est) in suo animo concepta
parturire, ut facile Hominem pauidere-dhiorem a superfluis auferat desideriis. Praetereunda non est lilc insania illa celebris , & per rudiorem Generis Hlimani sortem nimium quam di Fusa, futurorum
cognoscendi. Q , primb, ipse suo Bono proposito sutilis est & inanis. QDrsum enim scrutaris nondum existentium profunda λ Ut vites, & non eveniant per tuas cautelas Sed si evitanda sunt, neque futura sunt. Sed fortasse, tua saltem futuris 'accommodare cogitas. Homuncio i Si quae tu quaeris futura non sunt evitanda quia futura sunt, nonne pari lege etiam quae tu
facturus es non evitanda sunt quia ipsa quoque futura suntZUtquid ergo tibi aliisq; molestus es de eo quod nihil te adjuvabit p3. Sed quod vehementius insipientiam horum Curionum infestat, est,qubd Inquisitionem moliantur quae ad Scientiam nullum aditum habet. Qui enim Divinatores consulit', non aliud ulterius sibi proponit quam ut depfisposita quaestione obscurum et onsum habeat, quod ipse non videat, donec, jacta jam alea fortunae, sese oppignoraverit. Consulat Croesius Delphos, alius Hammonem : Quid referunt λ Ad summum apertam, plerumque dissicilem de ob- scuram
188쪽
scuram oraculi sententiam cui sidere oporteat, nota cujus veritatem videant prius quam suo malo experiantur, vel certὸ so Fortunae vicibus exposuerint. Et haec quidem disertissima sunt. Tenebricosiora caetera quae per Divinationes, Auguria, Aru,
spicinam, Somniaque ; denique per Sortes
nunciantur Non itaque Scire sed Credere incerto Authori, & se dubiis committere properant; credunt nihilominiis moris talium stupidissimi sese supra caeterorum verticem sublimes per eminentem Scientiam sistere; digno Curiositatis praemio,ut omnium communi oraculo, stultissimi dedeceptissimi coronentur. 4. At, quibus retibus captantur λ Omnibus hoc dolo utentibus una est experimentorum tutela , Saepὲ sis aecidit ;Αddo ego, accidere necesse est. Celebris est, & antiquis frequens ,-hodiernis non inusitata, Sortilegii ad futura praenoscenda acceptatio; Cui talis sers ceciderit, voti sui erit com pos; cui alia evadet, spei suae impar. Si duae d untaxat sint sertes,quis ad ed stupidus est ut non videat seriem toties' Vero quoties pravo se addicturam. Manifestum itaque est multoties eventurum sc- ut series erodidere , num propterea pru dens quispiam sortes de negotio suo consulat F
189쪽
lat λ Sunto itaque plures sortes , inter qua
Unica consulenti votum addicat s n*nne iterum, etsi rarius, tamen, pro ratione semtium , nonn un quam respondebi te ventus Alice huic Fortunae benignitati, caeteros cassis sileri, las respondentes votis mem
rari ; & eoru quibus profuerunt testimonio, oc omnium ita credisioru vore,& assedi ibus sperantiu cumulatos; nunquid non intelligimus qua fama provocaturus sit cupidum& ςredulum popellum Sortium Magisterλ- s. de bortibus diximus, transfer ad alias Vaticiniorum species , Geomantiam, Hydromantia, Chiromantiam Necromantiam, Astromantia, & caeteras seu Mantias, seu melius Manias vocites ; dc in singulis perpende responsorum numerum, per aliqqualem industriam prophetantis ad persenam interrogantem & quaestionem restria um, & invenies adeo in angustum reda- stum ut necesse sit volenti nolenti toties recte respondere ut nunquam: deesse possit unde mira de semetipse jactare queat. Haeceb collimam, ut nullam his responsis, ex eo quod saepius pale snt votis acc5modata,fimmitatem conciliari demonstratum maneat. 6. Aliunde vero tota rimis fatiscut clim, ut supra deduxi, in puris tenebris delites cant, fide plerumque hominis au levis ave
vilis plene subnixa. Levis,ut muscipula iu
190쪽
Examen tertium. 16IIa Astrologica Genethliacorum, quae tot &Magistros & credentes adeo miserh deme-
tat,cum nullam omnino conneXionem cau-
sarum cum effect is verisimiliter praetexere valeant. Somniorum vero Fides primh a memoria sepiti hominis, adde plerumque violentae alicui passioni mancipati,vel mulierculae nativa credulitate fingentis sibi aliquid miraculi,pendet& proficiscitur. Vi .lium paene Circulatorum sunt reliquae praedimones, &non rarbsceleratorum, Daemonem ipsum de familiaritate secum contracta calumniantium. Quorum quam e
terminanda est professio, qubd Christianas Animas servituti Spirituum Infernalium,
saltem mete tenus, addicere non exhorrescunt; tam vanissimus est dolus,nihil magnorum promitarum praestare valentium.., T. Trepidant ad hujusmodi dicta imbecillium pietatis cultorum mentes, neq; sustinent in ambiguum cadere quae quotidie de Tentationibus & mixtione Daemoniacacti spiritali vita sibi inculcata retinent;Tot de Energumenis, tot de pactis, & pactorum ediatione perse stis Strigum opera maleficiis,de Incantatoribus quoq;qui Daemone vel animas suscitare valeant:Haec omnia sibi evelli non magis quam ipsa Fidε patiantur.Miru quomodo piis affectibus tam alta