장음표시 사용
261쪽
aga Matera inor neatis , Vicinitatis & Familiaritatis; haee e.. nim omnia Naturae ductu in Consanguinitate continentnr; si forte eam non comitentur aliquando, certe maior est nexus Naturae quam harum elemonum ex uti litate vel voluptate originem sertientium, neque ulteriorem necemtatem vehentium. Beneficorum tres classes numero: Primam
eorum qui Beneficiario omnino tribuerunt Benh esse, sicut qui adoptant aliquem in Filium, vel parem impenderunt gratiam. Secundam eorum ,qui in altiorem vitae si tum eum evexerunt ; ut, qui de conductitio in Patrem familias operis suis viventε;. Vel, qui Rusticum & Mechanicio in si tum in quo curae mentis vacare possint, transtulere; denique qui insignem Fortunarum meliorationem contulerunt. Ter
tiam, qui vel semel in nuer, vel frequenter moderath adjumento sunt; ut, qui eK carcere vel mortis periculo eripudre, Vel continuis quasi subsidiis familiam alunt. 2. Ex ad ver sopcnsa Sanguinem de sese non nisi corporeum quid & materiale esse, qui emittitur a Chirurgis in fabribus, ab hostibus in duellis, & ex aliis occasionibus
perditur citra multam, cGnsiderationem
Non itaque ex eo, sic de sese cogitato, trahendum esse illum amoremad consanguiu
262쪽
neos, sed ex aliquo quod consequatur;nempe, quia ex eo similitudo complexionis , reconsensus quidam animorum,& exNaturae instituto dc quasi ducatu educatio simul dc longa dc quodammodo in Naturam transiens,& totius vitae decursum occupans co-
versatio;& tandem ex his omnibus designatio quaedam Naturae, ut hi sibi invicem auxilio dc emolumento sint secundum gradus cosanguinitatis; in quibus tres animadvertere est propinquitatis modos:Primum,qui est inter Parentes & proles,in quo est perpetua conver satio,cum perpetuo & quasi universali auxilio,cum proles, quamdiu sent in tutela Parentum, sibi prodesse non valeant. Medius modus est Fratrum & Sororii, quo
rum conversatio est similiter continua Becum perpetuo amore; sed non cum auxilio, Don tamen sine promptitudine animi ad auxilium porrigendum, pro occasione, quan
do possunt. Tertius modus in iis reperitur qui per intervalla se invisunt, &sunt priami se paratissimi non assiduorum. 3. Palam est itaque Auxilium Parentum proportionatum esse primae Benefactorum classi; ac proinde , quoniam affectus ex auxilio oritur, suppariter Parentibus amandos esse hujusmodi Beneficos; non
aequaliter,quia instinctus Naturet fortior est
263쪽
z34 Statera i orum electione spontanea. Major itaque est in
Parentes inclinatio, proxima' erga hos Beneficos. Rursus, sicut secundus modus Beneficentiae est eorum, qui modum vivendi insigniter meliorant, sic a Fratribus &Sororibus postquam sui juris simi expectatur , ut mutuas operas continue praestent,& sic suorum invicem statum protegant, &meliorent etiam. Tertiorum Consanguineorum est semel aut iterum in necessit te, vel etiam frequentius in mediocribus
sine sua jactura, sed non insigniter & quasi constanter dc totaliter, Cognatis adhaerere& esse praesidio. . 'Non est idem unitatis vigor a parte Benefici; sed qui cedat cuilibet verse Conis sanguinitati. Cum enim tantummodb ex libera electione , nullo promissi pactive
vinculo confirmata, oriatur, non habet aliam vim quam quae ex rationabili ordine,& nexu posteriorum vitae partium cum prioribus per modum cuiusdam decoris, nascatur. Hunc autem Fortunae incursibus subjici dc ab iis mutabilem esse,evidens est. Quod autem Beneficiarius sit opus &quasi Filius Benefici, hominis ex ratione progredientis parum interest; Hae enim considerationes partim Metaphoricae fiant, Partim inferiorem Animum seu Passionisu e
264쪽
Examen quartum. a 3 ssubjectoum rangunt, non autem eum qui s,lida quadam ratione humana metitur. Ediverso Cognatio a Natura est, & non subjecta Fortunae, sed eadem permanens cum vita, ac proinde in pari causa fortior ele- stione, utpote ex constantiori principio originem trahens. Neque refert quod Beneficus plus a Beneficiario expectare pos sit quam a Cognato ; Ut Beneficus enim, non moratur lucrum & utilitatem. Amicitia quae hanc appellationem meretur, est species quaedam mutuae Beneficentiae; quae, quia mutua est, & tantum boni ex una parte fit dc recipitur quantum ex uia, propterea nominat Beneficos, etsi in summo caeter6qui Beneficentiae collocata. Facit enim, vel paratus est facere Α- micus Amico, quantum Beneficus Beneficiato; & quantumvis recipiat aequale, imbnon possit non eXpectare, non tamen hujus commodi intuitu agit quae agit, sed ex merito Amici, cui propter excellentiam, vel smpliciter vel respectu sui, debitum existimat omne quod agit: Et in hoc quoque a Benefico differt, qui Beneficiarium non tanquam dignum sed velut proportionatum Beneficio respicit. Dignus autem ad proportionatum comparatur quasi quod in ractu est ad hoc quod est in potentia, pro
265쪽
portionatus siquidem videtur esse qui potest fieri dignus; Dignus autem qui in actu est perfectus, & Instrumentis administrandis aptus. Est autem Amicus qui parem sibi in intimis & radicalibus consiliis de actionibus adjuvare dc cum eo participare& promptus est ; & ut faciat, ab Amico expectatur & gaudetur. 6. Unde, cum intima&radicalia consita sint illa maximὸ quae universam H minis vitam disponunt & regunt, patet , micitiam esse ex natura sua indissolubilem,& in totam vitam. Unde, illae Simiae Α-micitiae, quae ex consensu in Lucrum vel voluptatem coalestunt, aequivoch nomen ,
Amicitiae participant; Cum hae quidem ipso aetatis progressu,illae Fortunae varietate disibivinatae sint. Sed neque mutationestatos dissolvitur Amicitia , ut, si unus Amicorum, ex pari, fiat Princeps & Dominus alterius. Reipsa enim non est factus major, sed manet par, vel potius factus est
inferior Amico suo. Cum enim ratio Amicitiae ex Virtute coaluerit & non ex Fortuna , pares sunt Amici quamdiu Virtuto pares Iunt. In eo autem inferior evasit quem Fortuna evexit, qubd ad rectam administrationem vitae & actionum suarum
magis indigeat Sapientia Amici quamprilis
266쪽
prius : Et, si non aestimet Amicum quantum prius, etiam Virtute inferior evasit;& propterea dissolvenda vel dissoluta manet Amicitia, quae per Virtutem, natam
ex ordine Naturae cum annis crescere, ex
sita ratione pro tota vita firma & invicta est.
7. Ex his accipi potest Amicitiae ad
Cognationem ratio; seu quem gradum moris , cum illa comparara , mereatur. Cum enim dictum sit Carnem, ut carnem, nullum amorem mereri , dc in gradu dignitatis collocari ex Auxilio peream conjunct is Natura motrice) asiluente; auxilium verb quod porrigit Amicitia cla- . rescit nctilius auxilio quod a Parentibus proli praestatur : Parentes enim riuantum ex Naturae instinistu impelluntur) non ducant sebolem ultra maturitatem; Unde praecipuis & dissicillimis vitae temporibus sibi relinquuntur, dctum succurrit Amicitia, dc in maximis rebus de Fortunae tempestatibus adest, de usque supremum diem comitatur; palam est Α- micum Parentibus praeserendum , modbvere Amicus sit, hoc est, scipio di sustentamen vitae tuae. Num etiam Liberis charior erit Z Si Te respicis, erit certe. Etenim
267쪽
et 3 8 Statera timorum nim Tibi, sive hanc sive futuram Beatitudinem prae oculis habeas, plus certh fructus ab Amico quam a Liberis expectandum erit ; a quibus delectationem, non Veram Utilitatem, promittit improvida ipsorum aetas, semper paternae prudentiae in
diga; si, quod ordo Naturae postulato sem
per illa in Patre crescat. Et quantumvisjese debeat Pater Filiis, in ea statione n turae postus ut iis prospicere, dum teneri sunt, in eum incumbat; tamen sese primo sibi debet, maxime quoad Animnm, secun dum quem maxime Amico conjunctus est. Amico proinde cedent in Amore Patris
Filii, quos debiliori vinculo & quasi corporeo illigatus sequitur. ἄ8. Non tamen Amicum Unitati Co iugali praeserre ausim : Tum quia Amicistia quaedam est, & a Natura firmitatem ac-Lepit; &, quanquam a carne Principium sumpsit, nisi tamen etiam ad Unitate Antia morum, & illam quidem firmiorem ex Naturae Legibus ipsά Amicitia perveniat, infelix est Matrimonium. Meminerimus quoque Mulierem in sumniis rebus esse Discipulam Uiri, ut consensum Animo rum usque ad altissima quibus vita humana gubernatur principia se extendere sit ma nifestum. Et quantumvis cedant operM
268쪽
Examen quartum. Conjugis Amici auxiliis, quia non creditur tantae prudentiae quantae Vir; tamen ex notitia quam de Uiro suo ultra Amici peritiam habet, illum defectum ex magna parte supplet ; &, cum consentiunt moribus& prudentia Uir & Mulier, Caput omnium Amicitiarum est Matrimonialis; magis naturalis, magis continua, magis firma, magis Universalis, magis delectabili, &omnibus numeris magis absoluta & caeteris praeferenda. Et, quod plerumque non re- .putetur inter Amicitias, ast, quia videtur arctius 'quoddam vinculum quam ostentetalla quae vulgo nomine Amicitiae signiscatur. Philosephus. tamen inter varias .Amicitias hanc etiam reposuit.
269쪽
Bonorum Exteriorum i petentia.
I.-Xplicato de Amabilium Persen Ia tum ordine, haeret de oppositis viatiis , sive per defectum, sive per excessum, Inquisitio. Et quoniam prima Persenarum amatarum omni Amanti est ipse Amans, sicut & nos ipsi suprὲ exposuimus, & Phulosophus manifestum ex hoc facit, quod Virtuosus aliis cedens voluptates, honores, opes, potentiam ,.si qua alia sunt desiderabilia,sibi retinet Honestatem seu Uir- itutis affectum, quo fretus haec facit, qui icaeteris omnibus praestat; Et idem magis
gaudet unum annum gloriosum vivere quam plures obscuros, & unam actionem illustrem exercere quam mille vulgares ; &Propterea, quando nobilis est occasio, non dubitat gloriose se gerendo magis mori, quam inglorius supervivere; Unde, si vir- ltuose agere sit optimum in hac vita, probus
270쪽
Examen quartum. 2 Isemper optimum sibi eligit, di se quam potest, plurimlim diligit. -ndo quidem
igitur primus Amor Hominis sit versus seipsum, sed & Amor versus semetipsum se quasi Idealis caeteris Amoribus, ut docuit nos qui Proximum docuit velut nos ipsos amare,de ipso, qui in illo excessiis, qui defectus insint, primδ est investigandum. Et protinus se ostendit quod a parte suriem nulla possit esse nimietas, cum ipse primus sit& caeteri ab ipse; &, per consequens, quicquid servoris est in animo, totus impendendus sit amori sui ipsius; neque pos sit derivari ad alios nisi per ostium hujus Amoris deducaturia. Invadenda proinde Investigatio est per Bonorum quae sibi desiderat homo inspectionem; qui enim minus sibi bonum vult, deficit in sui amore. Et pleraque ex iam dictis constant. Clim enim ordinem
patet eum qui minamore uti erga minus, & defectuosh agere circa majus; &, quandocunque deficimus in amore circa aliquod Bonum , eo ipso necesse est excedamus circa aliud sive Commissione ut vocant) erremus, sive Onaissione: Ipsa enim non. actio, si viatuperabilis est , & non aliam causam L mani- cognoverimus, eo ipseus maiori praefert. nimio