장음표시 사용
481쪽
Statera tam reliquisse , seu Publico rem dedisse. Et evidens est hos Contradi us esse omnes qui sunt pure liberi seu sine onere ; cum Res omnes quae possint dari, vel sint Stantes vel Fluentes ; pro tempora determinato, vel ad libertatem facientis ; vel tandem Actiones seu Operae: Actiones rursus vel Fluentes, vel Stantes ; Datio Actionis stantis est susceptio Depositi; Fluentis, Promiusio. Datio Rei Stantis ad tempus, Commodatio ; Rei Fluentis Mutuatio ; Criuslibet Rei vel Aetionis ad tempus indeterminatum, seu pro libertate Dantis, dicitur Pre
Permutatione , se ejus Disisone.
x -T hi quidem licet a Iurisperitis no- II mine Contractuum celebrentur, &propterea in illa Arte: sic existimari debeant, ex Natui anihilominus non habene
482쪽
Esemen oc3x m. rationem Contradi us; cum palam sit hoc momen indicare cooperationem seu conjunctionem plurium qui simul trahant, &in unum trahantur. In his autem Una pars duntaxat est Adtiva, altera Passiva. Permutatio itaque,& Contractus qui illius naturam sortiuntur seu dividunt , magis propriε Contractus dicuntur; Qui etiam, quia circa eadem versantur omnes , non nisi Permutatio sunt. Sed permutatur Usus unius rei cum Ut alterius vel simpliciter, vel ad tempus; & Res sunt vel Stantes vel Fluentes: Ut ad specialia descendamus. Quando Usus unius rei in perpetuu cum Usi alterius commutatur, volunt Iurisconsulti si pro Pecunia fiat mutatio, Emptionem & Venditionem: Si pro 1ia merce vel re de se Utili, esie communi voce dicendam Permutationem. Et, si
quidem usui eorum servit haec distinctio, rectὸ facta est; sed in Natura nulla subes occasio talis distinctionis ; clim Pecunia,
sive mensura communis permutabilium, sive metallo constet, sive aliquo fructu, vel alia re utili, habeat aequalitatem cum rebus cum quibus permutatur , si quidem bendest ordinata Respublica. Uidemus enim, si abundet pecunia, eX necessitate commoda regionis illius carilis
483쪽
4. 4 mura Uorum distrahi quam si rara sit. Aurum itaque dc
Argentum, & quaecunque Pecunia manifeste valorem situm habet ; Unde Permut tio pro Pecunia seu venditio non disserta qualibet alia Permutatione, nisi vi Consuetudinis vel Legis. 2. Porro in Permutatione; sicut in caeteris ae hionibus humanis , . Veritatis &Charitatis Leges observandae sunt. Per Veritatem cavetur de Dolo, per Charit
tem de Oppressione. Qui itaque emit vel vendit sub fide sua, nisi res sit par rei cum
qua commutatur , pactoum nullum est. Compars enim non consensit in Contractum nisi dependenter a Fide Promittentis, quae nulla fuit. Charitas autem poscit, ut damnum nulli absque necessitate inferamus. Unde , si videamus aliquem ignarum valoris rei permutandae, etsi volenti eam pretio inaequali auferre, Vendere non licet. Similiter in Necessitate existentem premere , contra . Charitatem est. Advertendum ulterius alium esse valorem rerum Naturalem , alium Moralem
seu Politicum. Ualor Naturalis rei est se, cundum usum quem Naturae praestat; unde invenitur in iis rebus quae vitae hominis necessariae sunt ; puta vi num , Vesti
tum, habitationem, & si qua sunt alia quae
484쪽
Examen octavum. Naturae defee tus supplent. Moralis & Politicus valor rerum est ex Consuetudinet ivel Lege, qualis est in Pecunia, Gemmis superflu1sque sive ornamentis sive utensilibus. Hic Ualor non pertinet ad hunc locum; & inter illos qui ex Natura vivunt, neque aliud commune habent quam ut divisionem Bonorum mutuo observent, nullus est. Solus itaque prior Ualor, qui Naturalis est , attenditur inter Gentes quae nullam habent Legem, consuetudine vel passis inter se firmatam ; & secundum hunc Dolus &Oppressio in praesenti aestimanda sunt.
3. Ex dictis elici potest Permutabilia, esse Utilia, hoc est, Instrumentalia, & per consequens Corporalia & Materialia ; &quae sunt his majora, puta quae se habent tanquam Fines, ut Homo & partes Hominis, prae sertim Animae, non esse Permutabilia, nisi forte inter semetipsa. In primis neque Homo, neque aliquid Hominis potest vendi vel pro Utili commutari s Non dico quod operae ipsius non possint vendi)ut, siquis offerat Pecunias vel aliud Utile ut liceat ipsi occidere hominem caeterόqui innocentem, vel mutilare ipsum, Contractus sit futurus nullus; ex eo quod Homo
non sit aliquid Permutabile. Rursus, Ani
485쪽
Statera Morumma non potest vendi, verbi gratia, si Pecunia offeratur ut liceat Haeresim propagare, contractus est nullus ; quia Bonum Animae non est aliquid Permutabile. Rursus, Aistus Humani ut Humani, non sunt permutabiles ; verbi gratia, Praedicatio, Administrationes Sacramentorum CaeremOniarumq;&c. Addo Consilia Spiritualia, ochujusmodi. Hi enim omnes Atius, cum similes sint esseetibus quos nati sunt producere, sunt Humani ut Humani;&quasi partes, proprietates Animae,& superiores iis quae vocantur Instrumentalia. Tandem
Scientiae, saltem Metaphysica, Moralis &Physica, non sunt vendibiles; quia perficiunt hominem ut Hominem erga Ultimum Finem; & in ratione Hominis, quatentis est Homo; & per consequens non sunt Instrumentalia neque Permutabilia.Omnis itaque Contractus qui fit per modum Permutationis pro his est invalidus, quia omnia haec sunt se pra compensabilitatem per alia quaelibet. . Ex dictis de Donatione constat Contrainus Declaratione Mentis perfici; &, per consequens, in Permutatiohe per Externos Consensus, citra Traditionem, Dominium
rerum mutatarum invicem transferri; ex
quo patet cui pereant vel decrescant, &cui
486쪽
cui crescant res mutuatae secundum legem Commodationis & Mutuationis; quae enim communia sunt, repetenda non sunt. νQuid itaque dicendum est de his omnibus qui Homines & Scientias & Actiones ejusdem naturae passim divendunt & di
vendere permittuntur. Respondetur, qui Servos vendunt,imodo Servitus sit legitima) duntaxat operas eorum vendunt. Unde non liceret vendere Servum Anthrcipophagis, vel iis qui ad medicamenta conficienda eos occisuri forent : Neque Haereticis, vel aliis nequam hominibus, qui Animos eorum sedulauri forent ad impietatem. Qui verb Scientias vel Actione quodammodo Sacras vendere permitti via dentur , si hoc sic intelligant, devii errant. Non enim deberent aliud quam commodum victum exigere;qui etiamsi ad eo laursiimpius redeat, non tamen permutatur cum Actione facta, sed accipitur tanquam Instrumentum & necessarium ad Adfionem faciendam. Neque refert quod Actio fortassis praeterita sit ante acceptionem pecuniae, quando enim dicimus accipi ut necessariam Actioni, intelligitur Vitae Ηο- minis quae in hujusmodi actione collocata
s. Et haec de Permutatione proprie dia
487쪽
cta quae res,ondet Donationi:Nunc sis quae Commodationi & Mutuationi respondent dandus est locus. Sunt autem Locatio &Faeneratio. Locatio vel est Rei stantis, vel Personae seu Operarum : Locationem Rei longam, placuit Emphyteu sim dici apud Iu ris Imperialis consillios ; longissimam vero& perpetuam, Audum seu Infudationem. Elocatio operarum similiter silia est brevis, cui correspondet Conductio. ; & longa vel perpetua, quae Feudum appellatur. Mediatam rara est ut nomen particulare non m
ruerit. Sed quomodb hi Contractus nominandi sint , dc quae sit earum Logica dive sitas partim refert; dummodb sciatur naturam Locationis in omnibus esse , etsi inpemixtam cum Commodatione. Quod enim semper aliquis Usus maneat Locanti, sive post determinatum tempus , sive in aliquibus casibus, ut si extinguatur Familia , vel ex crimine si Pensio vel Homagium non exhibeatur, aut alia ex causa Unde Usus non est absolutὶ abdicatus, ut in Emptione&Venditione,adCommodationem spe stat.
Quare, ex natura priorum contradi uum,hi
contractus, quantlim liberi sunt a pactis addititiis, satis noti manent.
488쪽
Elocatione rerum usu consumptibilium. I. Q Unc quaerendum est an aliqua um Locatio respondeat Mutuationi, seu an res Fluentes elocari possint; hoc est, quae vicem recipiunt, seu ut loquuntur Juris Magistri Functionem. Et, si vera runt quae de Mutuatione didi a sunt, pars assirmativa est evidens. Si enim non si aliud Mutuatio quam Commodatio secundum Speciem & non secundum Individuum, Clarum est non minus elocari posse rem in Specie atque in Individuo : Cum enim Intelleistus humanus sit per quem celebrantur Contractus , ille autem abstrahat ab Individuo, ut in Promissis evidens est ; in quibus si promitto centum aureos nihil promitto in Individuo sed tantlim inspecie, & per hoc sit superior Sensu per quem fit Traditio; fit etiam Locationem posse
489쪽
φ o mura i orum in Specie fieri quoad rem, sive nomina sint
applicanda sive non :Nulla enim quoad hoc potest esse differentia inter Locationem &Commodationem. Manifestum quoque est Campsbresdc Mercatores, quorum est intelligere valorem rerum Utiliu, manifestarie & sine omni dubio definire Usum vel potestate Pecuniae vel alterius rei Fluentis esse Utilem. Et certe oportet evidentissima negare si volumus de hoc dubitare. Adde, Pecuniam labore acquiri, &, quod sequitur esse Labore aestimandam; dc frudium ipsius& usum Pecuniae quodammodo valere Pecuniam qua aestimantur operae quibus acquiri nata est, si testimatio reicte fiat. Si itaq; Usiis &Potestas rei Fluentis est utilis, palam est pretium suscipere, dc vendi posse. 2. Deinde, quis dubitat quin Jus aliquod possit vendi, aut Mutuantem dare Mutuatario Ius utendi pecunia, vel alia re Fluente. Item, quid potest dici quare in hoc Census non habeat idini impedimentumῖCerte Vendens Censum, accipit V sum Pecuniae; , & soluit plus, quia tempus quo differtur solutio majus est .Rursus Elocator non concendit nisi Usum rei suae; sed hunc non minus concedit Mutuator, etsi simul Substantiam
videatur dare. Praeterea,qui daret triticum
ad seminandu non potest dici non dare rem
490쪽
Examen arvum. 61 fructiferam;poterit itaque in messe plus recipere. Tandem quid commodatur vel locatur qnod fructificet sine industriaὸ Ligo, Equus, Ager, Domus, nisi per industriam applicentur quid seu fhus asserunt Locatarioῖ Est itaque prorsus ratione alienum credere Pecuniam non esse fruistiseram, quia scilicet requirit industriam. . 3. Verum,inculcant Theologi replicatas Sacrarum Literarum sententias, quibus etsi reddi posset,nos abstrahere ab omnibus Legibus, & res ex pura rationis aestimatione examinare, non tamen hac defensione opus est; sed magis instamus, ut ipsi textus expendant quos allegant ; nisi appareat Sermonem tantummodb esse de mu tuo Pauperibus faciendo, si ullum verbum sit quo possit colligi Legem latam quae obser vari debeat inter Divites, causa cadam. Im si non aequalis sit commendatio Pignoris: reddendi , ad quod hodiὲ nemo putat: se teneri, & tamen aequalis est ratio. Vide Exodi Σχb. expressam esse conditionem Paupertatis ; mandatum ut non urgς μ ut non opprimatur; ut vesti. me' Η' pro pignore acceptum ante Solia. 'cin vi ii restituatur Levitici 2so, Si attenuatus fuerit , non accipies ampliusquam quid potest evidentius de-