장음표시 사용
741쪽
16 Statera Morum sive in Papa sive in Episcopis multam potentiam de Civili mutuatam esse, & rursus
Papam de Episcopali;& h contra, tum Episi
copos aliquando ex vi Papalis influentiae . agere. Una omnibus Regula. Obedientiam sequi Legem illius Potestatis in cujus vi agitur. Etu enimEpiscopus ad Bonum altius utatur Potestate accepta a Tribunali inferiore , quia tamen Finis ille altior est etiam Finis remotus qui non specificat actionem,
Obedientia debetur ut Magistratui Civili ;sicut ex ad verso si Civilis Magistratus agit ex imperio Episcopi, Obedientia eadem dii debetur quae Episcopo. . Ex his descendi potest ad specialia aliqua, verbi gratia, quod ex vi Naturae seu
de Iure Naturali, Clerici non sint exempti ab oneribus Rei publicae quae non impediunt eorum functiones: Exempli causa, a Uedi igalibus& tributis set vendis, a Iudiciis Civilibus & Criminalibus, imo neque a servitutibus personalibus, ut propugnandi Civitatem obsessam, servandi excubias,
modo cum debito moderamine imponantur ut non sint impedimeato exercitiis necessariis. Imb, Clerici qui ad splendorem
Ecclesiae adhibentur,ut fere Minorum Ordinum solummodb compotes, etiam ad longiorem militiam cogi possunt ex nat Ura
742쪽
Examen decimumtertium. 717 rei. Attamen, privilegia quae possident ex Reipublicae gratia, vel merito, & congruitate, aeque illorum propria sunt; & eodςm jure ea defendere nati sunt Clerici quo Nobilitas & Magistratus : Eodem siquidem tenore iis fruuntur. Et sic patet in quibus μClerici Civili Potestati nati sunt obedire. Vehementior est haec doctrina si applicetur ad immunitatem Templorum, Asylorum,& Bonorum Fortunae, ur de se evidens est. Laici modo Clericis directe suppositi sunt in necessariis ad instructionem & culturam Animorum, ut supra dictum est. Ad poenas autem temporales infligendas Delinquentibus adversus Ecclesiae Leges, specialiter Haereticos, Ecclesiae obsequendum est eunatura rei in communi, ut Illae poenae imponantur sine quibus contineri non possitnt Cives in ossicio, in speciali verb determinandae sunt a Civili Magistratu, sed sin- Cere&cordialiter procedente ; quod ut faciant, Cleri est per instruetiones & horta
. Apparet itaque Obedientiam Laicornm esse subjectionem simpliciter, hoc est, in actionibus supremis hominum; Obedientiam vero Cleri erga Civilem Potentiam esse in accidentariis, utpote qtiae pertinent ad corpus & administrationem Tem
743쪽
7 13 Statera Morumporalium .' Non tam em propterea censendum est Cleri potestatem sese extendere ad Depositionem Principum , etiam Fidei & Religionis causa; nisi forte negative, quatenus praedicare possunt non esse illi obediendum quando destruit Fidem & Mores necessarios publicae curae multitudinis.
Sicut enim non est dubium quin Salus IZ- terna paci Reipublicae praeferenda sit, &propterea Populus possit rejicere Ρrincipem qui eum cogat a recta Fide discedere, sic ex adverso clarum est esse Civilis considerationis non Clericalis , definire quando sine pernicie Reipublicae hoc executioni mandari possit. Multo minus licet Clericis privatas insidias vel conjurationes adversus Magistratus suscitare , quae in eo preterea delinquunt quod sine legitimά causa suscitantur; cum notum sit Partem pati oportere a Toto, & Partis causa non esse Totum conjiciendum in periculum
6. Ulterius paret Ecclesiasticos, hoc est Episcopos, obsequi debere Summo Pontifici in iis aistionibus quas Summus Pontifex suscipit causa Universalis Ecclesiae. Nec non , si quas suscipit ad corrigenda mala Provinciarum, quae ipsae non securant, neque se patiuntur a Vicinis
744쪽
Examen derimumtertium. curari secundum tenorem Charitatis. Consequens est , obedire etiam ipsi oportere singulos in iis quae a Conciliis Generalibus, vel justa consuetudine ei accreverunt : Sed hoc ex natura Pactorum, non Iure Divino. Unde ex occasione justa ,
similibus Iuribus vel per Naturam cum longa desuetudo obtinuit ) vel Concilia , quando sic Ecclesiae convenire comis pertum fuerit, derogari possibile est ;& cum Analogia per Civilem Magistrarum , quando gratiae prius concessat ingrave ipsius damnum cedere compertum est. 7. Uerum , hinc nascitur quaestio, quibusnam actionis suae partibus renunciare possint Episcopi, & quibus non possint. Et quoniam Episcoporum imperium in quodam jussu Christi Domi ni sive in ipsa Missione Apostolorum
situm esse ex supradie his clarum est , neque minus clarum sit quod a Domino servo persenaliter impositum est in alios transferri non posse : Episcopis autem Praedicare , & peccata Soluere se Retiuere , hoc est & Sermone & Judicio gubernare Gregem sibi concreditum per
indubitatum Christi Imperium impos- fit, quae huic Missioni Essentialia
745쪽
7ro Staterae Morum sunt iis renunciare in alienas manus impossibile esse, & quaecunque renunciatio facta sit esse irritam, & Christum nihilominus ab Episcopis rationem exacturum si
non sint legitime executioni mandata. m
do salua pace Ecclesiastica id fieri possit. Et
e diverso, siqua sunt accidentalia quae a creverunt Episcopali potestati,sive per gratiam Magistratuum, sive alio titulo , inter Homines ex Naturae instinct u ratthabito, his omnibus renunciare possunt propter Ecclesiae pacem vel Bonum publicae administrationis . Utraque pars videtur adeo evidens ut non sit opus in confirmatione
8. Descendendo itaque ad particularia palam est, quoniam divisio Episcopatuum ab Ecclesiae beneplacito procedit, posse quaslibet personas, etsi degentes intra fines Dioeceseos Episcopalis, eximi a Parochia seu cura Episcopali per consensum ipsius Episcopi; non tamen sic ut licitum sit iis Parochianis Episcopi doctrinam vel mores novos citra consensum Episcopi inducere. Et ex opposito, si maneat Parochi
nus non posse eximi cura Episcopi, ut non pertineat ad Episcopum invigilare doctrinae & moribus ipsius, quod ex ipsa Christi mandato ad eum pertinet. Non
746쪽
Examen decimumtertium. 721h1c loquor de Sulpensione personali qua hic Episcopus propter iniquitatem persb-nalem impediatur ab agendo in ejusmodi . personam; sed de Exemptione a cura Epis.copali, quae quaestio ad Prudentiam spectat
non ad ratioees Regiminis. Neque item quaero an conveniens sit hujusmodi Exemptiones in Republica Christiana permitti: Hip enim ad Politices disciplinam, non ad virtutem Iustitiae spectat. s. Similiter non potest Episcopus renuntiare Eleetioni eorum qui Ministri sunt Curae Animarum ipsi commissarum. Est enim haec actio essentialis ipsi Curae Animarum, saltem eb usque , ut ipse certificatus sit de idonei rate personae quoad doctrinam&mores, seu ut Iudicium de Electio persenae quoad has qualitates essentiales stactus ipsis Episcopi. Quo non obstante, pΟ-rerit ratione aliarum circumstantiarum potestas Electionis ex parte pertinere ad alias personas, salvo hoc Episcopi Iudicio. Pariter, Sede Uacante non potest Capitulum
vel Comprovinciales Episcopi privare semet Elealone Episcopi; hoc est, ut non maneat iis saluum Judicium de ejus Ulia dc
Moribus. Ratio dictorum clara est : cum enim Cura Animarum sit officium ossiciorum , Oportet executioni mandari ab iis
747쪽
72 a Statera tauorum quorum est optime nosse necessitates Ecclesiae & idonei talem Personae. Unde o- pol tet ut Eligentes sint Proximi,qui norint necessitatem Ecclesiae, & quaenam qualitates constituant Personam aptam , non
longὸ positi & alienis Fabulis credentes,
sed αὐτοπτου '; neque iterum ignari Theologiae & Disciplinae Ecclesiasticae, cujusmodi supponuntur esse Laici. At, si sunt Clerici & proximi, non possunt esse alii quam vel Comprovinciales vel Clerus ipsius provinciae. inare, hi renuntiare non possunt potestati eligendi Episcopos, neque Episcopi suos Clericos. Io. Ex quibus evidens est verum & naturalem ingressum ad Clericatum esse Vocationem Dei per Ecclesam, juxta dictum Apostoli; hoc est, per illos quorum est eligere. Attamen, quia idem nos docuit, qud dEpiscopatum desiderat, boniim opus desia derat, & ratio naturalis dictet non licitum duntaxat sed Uirtutis esse dcsiderare bonum opus, certh aliquis conatus ipsius ordinandi potest esse Laudabilis; sicut olim Simonis Macchabaei offerentis sese populo in i Ducem. In quo, ut vitetur Vitium quod vocatur Simoniae, Notandum est primo, .ut affectus sit substantialiter & praecipuε ad liqc ut Grex Domini sancte regatur, de quo
748쪽
Examen decimumtertium. quo modo in corde suo securus si ordi nandus,etsi licitetur ad y ranno Officium in publico foro , ex natur c rei dc abstrahendo ab ordinatione Legum, non est Simoniacus sed Sanistus .Proxime advertendum est quod si pi incipalis& substantialis ratio desiderandi officium sitHonor vel Opes vel aliud, etsi CuraEcclesiae etiam suam partem habeat, coram Deo Simoniacus sit si quoquomodo Ossicium ambiat, etsi tantummodo per gratiam, nulla inter posita pecunia vel pecuniis aestimabili: Quia in corde suo aestimat Donum Dei ex fruehu Pecuniae vel Honoris annexo. Sed , ubi Leges Ecclesiasticae vim habent, Simoniacus est etiam coram Deo, quisquis violatLeges seu contravenit sensui Legum noto. Notus autem est sensus Legis quotiescunque notum est quid Iudices, abstrahendo ab affectibus,& quasi in Areopi
II. Quod horret huic est de Indiciis i quirere, An possit Episcopus renunciare potestati judicandi suos Subditos ξ Et in memoria revocanda est distin imo supra addu-Eha de essentialibus & accidentalibus;& ct rum est in Essentialibus renunciari non pocse. Essentialia auteJudiciisΕcclesasticis lunt Doctrina dc Mores . Claru itaq;est non posse
Episcopum quoad haec negare Iustitiam H h De
749쪽
petenti neque remittere ipsum ad alium,sed . oportere sententiam ferre. Attamen haec tenuius dissecanda sunt; & de Dodi rina di-' stinguendum inter veritatem & obligationem sciendi. Utrum vera sit aliqua doctrina ad Theologum spectat inquirere, Uti tim si necessitas ut credatur, seu utrum de Fide sit, ad Episcopum spectat. Ad Episcopum, itaque spectat determinare an aliqua do-- ctrina sit adversus cognitam & receptam Fidem;de quo,etsi contrarium possit evenire, non tamen licet dubitare quin sufficiens si Episcopus cum Concilio suo ad determinandum. Nisi enim vel Pater Doctrinae doceat aliquid quod dissidet a publica voce Ecclesiae ex professis, vel tacit E agnoscat, hoc est, quasi permissiue admittat sequi ex doctrina sua, non potest ex necessitate esse cognoscenda talisUeritas. Si aurem alterum horum claret, non potest Episcopus citra culpam esse ignarus. Sin de sola Veritate propositionis ambigitur, poterit Episcopus ad alienum referre quaestionem ; quia non est de iis quae essentialiter pertinent ad sorum ipsius, quantumvis ad eum pertineat caeteris magis Theologum esse.
12. De Moribus & Actione non dissimi. lis est responsio : Si enim causa sit disputu bilis in Iure non pertinet ad essentialia forit Epi
750쪽
Examen decimumtertium. 723'Episcopalis : Si vero sit ex Prudentia deteris minabilis, non potest Episcopus citra consensum partis negare Iustitiam. Et ex his sit gradus ad Ius appellandit Palam enim est occasonem Appellandi veI esse Ignorantiam Iudicis proximi, vel Injustitiam. Ex Ignorantia Appellatio eo usque conveniens est dum Reipublicae melius estjustὸ ferri Iudicia quam injuriam incertam tolerari, hoc est, donec ad illos Iudices perventum fuerit de quorum inscientia non potest esse suspicio; quod accidit quando alibi non expectantur doctiores, vel donec sumptus vel pericula vel alia incommoda graviora evadant quam sit injuriae illatae damnum. injustitia non tam appellatio quam Ac- cuiatiosiurgit. Consequegas est quaerere uti um possint Episcopi permittere ut sui subditi cogantur ad Iudicia Ecclesiastica extra
sua territoria. Verum, hoc magis ad Civialem potestatem pertinet: Discessus enim e
tra Dominium Civilis Potestatis pertinet ad Tribunal Civile. Unde, sine consensu Magistratus Civilis non potest fieri: Invadit enim Ecclesia Jura Civilis Potestatis per tale Imperium. Unde Episcopi possunt cedere Iure suo, ut in Concilio Sardicens videntur cessisse: Sed, absque licentia Civilis Magistratus vis in illo genere adhiberi non potest.