장음표시 사용
41쪽
- 33 Quem ad modum igitur ex eis quae eodex Thuani suppeditavit probabilem versus 63 emendationem elicuisse mihi videor, ita omnia quae in illo libro inveniuntur diligentissime attendenda censeo. Veluti munitur eius auctoritate plerorumque proborum codicum 1ides contra prolatum ex uno libro utique memorabile vocabulum. Etenim quoniam eorum quae probi dant codices tam nihil indignum est accurata consideratione quam reliquorum commenta omnia refutanda sunt, nisi ubi bonorum librorum evidens depravatio coniecturam requirit sive nunc faciendam sive dudum factam, ne illud quidem
dicere praetermittam, quod v. 19 p. 37, 183 scriptum invenitur in Santenti codice potuit al. fertur, id potuit nihil mihi videri aliud nisi Moluis. Et potest hoc
Molrendi Verbum alicui magis placere quam simplex illa oratio quae reliquis libris omnibus conservata est Hespere, qui caelo fertur crudelior ignis flSed exquisitiore dicendi genere cupidius arrepto Catullianaeiorationis elegantia pervertitur. Nam hoc eolrendi verbo ita ut activae formae intransitivain tribuerent si gnificationem, quantum equidem reperire potui, aliquanto posterius scriptores Latini usi sunt. Locutus est eo modo Lucilius Aetnae v. 469 Accensae subeunt moles truncaeque ruίnae Prorolrunt. Antiquioribus scriptoribus
intransitiva signiscatio non probata suit nisi participit. Exempla ascripsi Lucretii 5, 929 Multaque per caelum solis roirentia lustra Vol rago Misam tractabant more ferartim, Virgilii Aen. 1, 234 Certe hinc Romanos Olm Moirentibus anno - re - POL licitus, georg. 1, 163 Eleusίnae matris Molrentia plaustra, O vidii mei. 5, 565 Iuppiter ex aequo EOL
42쪽
rentem die dis ansem. Reliquis modis antiqniores omnes ita utuntur; ut transitivum maneat verbum. P culiarem esse participii rationem Charisius sensit cum
haec diceret p. 233 P. 'Itemsin passivis participia
praesentis temporis non sunt, abutuntur autem veteres
actiVο pro passivo, ut apud Virgilium'. Aen. 3, 6OT
Genibusque rolutans haerebat. Nam si activa significatione acciperetur, deesset se, ut diceret Moltitans se. Praeci stans traoest Omnia . s. traxi mecum, v. Virg. Aen. 6, 3513, 'deest se, ut sit prae pisans se Nam etsi praecipitandi verbi non participio tantum, sedi reliquis etiam modis intransitivis usi sunt cum aIlitum ipse aliquoties Cicero, tamen in hoc quoquo verbo participii frequentior esse videtur quam aliorum modorum intransitiva significatio. Cum volvendi autem volutandi que verborum intransitivis participiis apte comparatur quod idem Virgilius dixit Aen. 10, 362 saxa rotantia late. Accidit his similibusque nonnullis verbis neque
enim omnia verba activa eadem ratione intransitivorum significationem asciscunt in idem quod in deponentibus factum essetvidemus, ut, cum careret passiva verbi forma praesentis participio, activum participium assumerent, addito primum se pronomine, m0X OmiSSO. Atque pronomen illud eo erat aptius ad consorinandum praesentis passivi participium, quo probabilior est suspicio totam hanc verbi formam passivam ex activa et adiuncto re-ssexivo, quod vocant,'pronomine ortam esse: ut autem postea abiiceretur pronomen, lactum est eo quod adiectivi paene speciem participium induisse neque illa accessione amplius opus habere videbatur. Similia in aliis linguis animadverti possunt. Sic Germanice dicimus ausnem
43쪽
mead id quod sese aliis eximit et eis excellit, multoque
saepius in prisco sermone hanc participii rationem in veniri constat. Nota sunt diu hoch tragenden herem, sene r muot et id genus plurima: alia reconditiora, veluti helde mλne, explicatum nuper a Lacti manno
N ib. 436, 43. Catullum igitur, ut ad Catullum redeam,
non puto indicativo modo verbi τOlvendi ita usum esse ut passivam sive ressexivain ei tribueret significationem, sed fertur unice probo, simplex et apertum verbum et reliquis codicibus ipsoque illo antiquissimo Thuani libro satis firmatum.1taqne cnui videamus Thuani codicem fere ubique ea
praestare quae Vera sunt, putabimusne neglegendum esse quem ille suppeditat Versum 3 Iuvenes inde a versu
huius carminis undecimo p. 37, livi haec canunt Non facilis nobis, oequoles, palma parata est esu ste, λmuptae secum ut meditata requisunt. Non frustra meditantur: hobent memorabile quod sis. Nec misum, penitus quae tota mente Laborant. Nos also mentes, alio dissi us aures. Sed hunc versum Nec mirum, penisus gurae tota mente laborant flaborent enim error est 'non Lachmanni, Verum excerptorum quibus usus est reiecit Lachmannus, siquidem in uno illo codice inveniri videtur. Nam Fud Isaacus Vossius p. 152 et vetustissimum Tlinaneum et'alia exemplaria illum agnoscere ait, nescio equidem utrum antiquos codices dicat an aliquas editiones. Antiquarum enim editionum quae mihi praesto sunt duas video eo versu locupletatas, exemplar Mureti
etna Christophori Plantini a. s 569 prodiit. Νum pri-
44쪽
mus eum Muretus protulerit atque ex ipso sortasse Tlinani codice, qui antea fuit Claudii Puteani, sumpserit illi indagabunt, si qui omnes editiones veteres inspieere possunt rat huc certe intellegere mihi videor, si invenitur ille versus in aliis etiam exempIaribus in quae ex Puteani sive Thumi codice eum venisse non escredibile est, sdem eius aliquanto augeri. Praeteriit hunc versum Iosephus Scaliger cum primum ederet Catulli carmina a Se emendatae postea mentionem fecit eius, sed ut adderet 'abest hic Versiculus a nostro libro. Et profecto nullam bonam sententiam concipit.' Suum librum, ut ex Scaligeranis
patet, codicem dicit Catulli Τibulli Propertii anno 1469
Scriptum, quem Nemausi inventum Iacobus Cesacius ipsi
Comm0daxerat. Tantum abest autem ut nullam hunc Versum bonam sententiam concipere Scaligero credam,
ut milii praeclarus esse illudque vincendi studium, quo puellas a se disserre iuvenes intellegunt, egregie illustrare videatur. 'Non Irustra meditantur puellae: neque mirsim est si memorabile aliquid proserent, cum tota mente in
praeparando carmine occupatae sint: ' ecquid hac oratione magis aptum atque concinnum cogitari potest Et postulant paene ut tale quid antecedat.ea quae adduntur Nos alia mentes, alio dissismus aures. Verum Lachmannus ut illum versiculum abiiceret eo videtur adductus esse quod perturbare videretur stropharum aequabilitatem quam per totum carmen a Catullo observatam esse iure suo existimabat. Etenim post versum
huius ea inis 31 Hesperus e nobis, aequa S, abS- tulit unam HieronImus Avantius versus aliquot deesse intellexit. 'Νam isti tres versus' inquit 'quorum primus est Namque tuo adrentu, dicendi sunt a maribus, quia
45쪽
ex liis Iaudandus est Vespere ille autem uesperus e nobis dicendus est a puellis in Rectissime animadvertit omnia: neque Scaligerum fugit nonnulla deesse. Isaacus autem Vossius, cuius ut egregias quasdam emendationes , quibus Catulli carminibus pristinae venustatis partem restituit, valde admiramur, ita perVersum saepe ingenii et ei nditionis usum moleste ferimus, sic scripsit
et interpunxit : 'Hesperus e nobis, aequales abstulit unam. Nempe tuo adrentu κίς at custodia. Semper Nocte latent fures, quos idem saepe rereriHus, Hespere, mutato comprendis nomine eosdem. vitibus lianc ascripsit explicationem 'Est - ironice dictum a puellis: Boetu scilicet latentisnres, ut eos custodes et excubitores deprehendere nequeant, cum satis feliciter eos capere sciantioriente Phosphoro. Hae ratione laribus praemiatoribus i et grassatoribus nocturnis non minus Sacer erat Hesperus quam amantibus.' Quanta
cogitationis perversitate haec explanatio laboret facile intellegitur. Νam si comprehenditiidem eosdem lares Hesperus neque enim tam verum est quam ingeniose inventum Schraderi Eous), qui tandem puellae eum Vituperare possunt 3 Haeterea intolerabile est interpungi in Catulli carmine post quintum hexametri versus pedem. Nain quod scholiastes HaeseianusGad Od. 2, 77 ascripsit, non neglectum illud a Godoliedo Hermanno, viro perit Iustri, ei. doctr. metr. p. 34o, ουδέποτε ὁ εἰκοστὸς
ita observavit Catullus ut ne ante motiusyllabas quidem duas Voces, de quibus nota sunt quae Benti eius disput vit, illo versus tempore orationem cuncluderet. Contia
46쪽
nuanda potius est usque ad finem versiculi iuvenibusque illi tres versus unice conveniunt. Quocirca Lachma nus post versum carminis 31 sive post paginam 3T duas paginas, h. e. 60 versus, periisse putavit:ζcui eatenus Sentior ut unam paginam, h. e. 30 versus , desiderari probabilius esse existimem. Sed hanc paginarum partitionem enucleatius exponere decrevi, quoniam video quosdam de verissimo invento satis inconsiderate iudicare, puto quod Lachmannus attentiori paullo lectorum diligentiae aliquid relinquere quam causas et momenta Singillatim edisserere maluit Itaque ut via et ratione disputem illud praemunio
sermoni, non posse in eius modi causa omnium indiciorum eandem esse ad persuadendum Opportunitatem, sed quae singula levia et infirma videntur, ea si connectuntur inter se, grave argumenti pondus Vicissim a se aequirere: initium autem dicendi sumam a carmine vulgatorum exempIarium LXXXVII. Quod carmen, si
dices sequimur, his gnattuor versibus constat Nulla potest mulser tantum se ricere amatam Vers, quantum a me Lesbia amata mea es.
Nulla indes nullo fuit unquam foedere tantia,
i quanta in amore tuo ex parte reperto mea est. Hic aliquid desiderari praeparataimagis quam perlaeta sententiae declaratio et illa praeterita verbi tempora remata ES, reperita est satis demonstrant. 9uod quale fuerit Scaliger penitus perspexit. Etenim adiungendi sunt huic carmini quattuor illi versus qui in codicibus tamquam singulare carmen LXXV scripti sunt Nunc est mens deducta tua, meta Lesbio, culpo,
Atque ita se .cio perdidis ipsa suo,
47쪽
Ut iam nec bens reus queatittibi, si ut a fas,
Nec desistere amare, omnia si facias. Sic nullo plane negotio venustissimum et aptissime Cohaerens carmen restitutum est: nam quod nunc eX uno neque bono Culacii libro receptum est, cum reliqui codices huc praebeant, eo is tantum offendi potest qui vel coniecturis dissidit,omnibus vel in errore latici, ut Lachmanni verbo utar, veritatis admonitionem nihil curat. Atque assensus est Scaligero optimus quisque grammaticorum: sed illud tamen reliquum erat, ut istaearminis disiunctio probabiliter explicaretur. Praeclare igitur Lachmannus intellexit duas tricenorum VerSuum paginas, SeXagesimam octavam et sexagesimam nonam, in codice antiquo post paginam septuagesimam errore quodam collocatas fuisse. Finita erat pagina sexagesima septima ultimo versu carminis LXXIV: sequebantur
deinde carmina, uti vulgo numerantur, LXXVII, LXXVIII,
LXXIX, LXXX, LXXXI, LXXXII, LXXXIII, LXXXIV, LXXXV, LXXXVI, LXXXVII. Cuius
carminis octogesimi septimi versus quartus in sinem paginae sexagesimae nonae inciderat: proxima pagina semptuagesima incipiebat eiusdem carminis versu quinto Sive, ut illi numerant qui codicum errorem tenent, carminis septuagesimi quinti versu primo: deinde qui reliqui erant huius paginae versus Viginti sex, eis carmen continebatur vulgatorum eXemplarium septuagesimum sextum. Sic perturbato trium paginarum ordine factum est ut illud carmen dirimeretur magnamque pateretur venustatis iacturam. Sed dicat quis istis duabus paginis sexagesima octava et SeXagesima nona, quas, loco suo motas fuisse dixi, non sexaginta versus contineri, verum Sexaginta
48쪽
- ω octo. Audio: verum minime tamen Lachmannus probabilitate salsus est. Quid quod ista paginarum partitione quaedam versuum perturbationes diducide explicantur. Ac primum quidem carminis LXXXIV versus tertius et
quartus Et tum mirisce, Cum quantum in libris
positi sunt post versum decimum si e paginae Sexagesimae nonae versum decimum sextum Cum subit . Itaque verisimile admodum est illos duos versus propter iteratum hinsidias primum praetermissos et postea in margine antiqui codicis ascriptos, deinde alieno loco a librariis coli catos esse. Quare hoc quidem distichon in numeratione Versuum antiqui illius exemplaris omitti debet, siquidem absoluta triginta versibus pagina in margine demum additum fuisse videtur. Deinde in libris quattuor hi versus
Sed nunc id doleo, quod purae pura puellas
Sarsa conmiaxis spurca salisa tua. Verum id non pune feres: nam te Omnsa saecla
Noscent, et qui sis fama loquetur anus. hi igituriversus in libris inepte plane ita collocati sunt quasi ad carmen LXXVIJ L pertinerent: frustra enim
Vulpius versuum minime sibi convenientium conglutinationem defendere studuit. Cum quibus VerSibus coniungendi essent eiusdem Scaligeri acumen patefecit. Aptissime enim congruunt carmini LXXVII. I erum ut alieno loco ponerentur a librariis de eadem causa quam modo declaravimus Iactum est. Praetermiserat eos is qui antiquum exemplar, ex quo nostri libri originem traxerunt, exaravit: deinde in margine ascripserat: at postea librarii quo pertineret supplementum non intellexerunt. Quae cum ita esse videantur, ne hi quidem quattuor versus numerandi sunt. Restant igitur versus sexaginta duo.
49쪽
Sed duo etiam' illi versus, qui supra iustum numerum esse Videntur, non perturbant rationem. Carminis enim LXXVIII versus tertius et quintus cum iisdem vocabulis Gallus homo est incipiant, quid veri potest esse similiusquam unum horum distichorum in antiquo exemplari itidem omissum suisse prius et ascriptum postea in margine Τ Ιd suo loco repositum esse a librariis qui Catulli carmina inde transcripserunt, non mirum est in Summa rei evidentia. 9uod si quis me dicat alucinari et deliacias agere, consideret velim quot quantisque illa puginarum dinumeratio confirmetur argumentis. Nam post versum carminis LXVIII centesimum quadragesimum primum non pauca intercidisse manifestum puto postquam Lachmannus indicavit. Dixit antea Catullus puellae suae infidelitatem patienter sese laturum esse, nam ipsam deorum reginam Iunonem adulteria Io vis toleranter serre irainque concoquere haec enim egregia est Lachmannide versu 139 coniecturai. Deinde 'quia nec divis homines componier aequum est,' eo digressionum studio quo
totum hoc carmen excellit, aliud exemplum, aliam narrationem protulisse videtur. Illum autem versum At quia nec dissi homines componier aequum est paginae SexageSimae sextae versum suisse alterum postea docebimus. Atqui inde a proximo versu Ingratu in tremuia
tolle parentis Onus, in quo Lachmannus perbonae emendationis probabilitatem eo adaugere poterat ut scriberet tremuli so olla usque ad ultimum carminis LXXIV versiculum, post quem illam paginarum LXVIII et LXM traiectionem animadvertimus, itaque usque ad Vpaginae LXVII finem versus numerantur undeseXaginta. Unde colligitur librari illi ab unius paginae,altero Versu
50쪽
- 42 ad eundem esterius paginae versum, ab hexametro ad pentametrum, ut fit inter scribendum, maxime ubi interpellatum opus repetimus, temere aberrasse. Sumpsimus illum versum At qui a nec diris homines componier aequum est alterum suisse versum paginae LXVI. Itaque illa verba Confugis in culpa fagrantem --ο- qua iram versu scripta erant paginae LXV ultimo. Λ onaginta retro versiculis, itaque post paginam LXV, turbas deprehendimus quales in imis paginis pariter atque in summis saepissime inveniri sciunt qui ad hoc depravationum genus aecurate attenderunt. Etenim post
hunc versum carin. LXVBI, 463 Milotis et faciis
haec Hurria loquatur anus interstitium est sive I una in Santenti codice: quae eius Ioco alii libri suppeditant omnibus et triviis vulgetur fabula passim, ea in codice Parisino Senecae, h. e. Senecae Camerti, Meribuntur. Ineptus versus carminis elegantiae obest et illud certe et, quod post omnibus in plerisque libris qui hoc versu inquinati sunt collocatum est, ab ea dicendi
ratione qua Catullus utitur prorsus abhorret. Neque multo meliora commenta in aliis codicibus inveniuntur. Deinde sequuntur hi duo versus Notescatque magis mortuus algus m A, Nec tenuem texens subiamis aranea telam,
pulcri illi quidem et apte eum proximo versu p. 63, 1 In deserto Alli nomine opus faciat
congruentes. Sed post illum versum Nec tenuem texens sullimis aranea telam in plurimis libris atque in ipsis etiam Dati et Santenti dicibus haec inculcata sunt B Lucundum cum aetas fori ver ageret.