장음표시 사용
291쪽
aso VIC E ΡRovINCIA PHILIPPINARUM. vicina morte liberati sunt, vel a baptismo vel consessione ipsa in caelum euolarunt. quo factum es xt superstitiones antiquas ritusque deponant, & Ω-tinis moribus relictis ad humanitatem Christi namque consuetudinem facile transeant.
UAud facile est dicere quot quantosque laborespa - . ter& Frater perdifficilibus ad hanc missionem
itineribus terra marique pertulerint, quam multos ad Christum vocarint, quanto ardore animi gentes hae baptismum appetant, quam aegre ferant se tanto bono pret ministrorum inopia destitui, quam avidὰ sacerdotes nostros abeuntes prosequantur,co dumtaxat animo, ut vel ad baptismum consequendum Christiana rudimenta perdiscant. Inter alios sane quam plurimos duo viri primarii, cum ut baptizarentur dissicultates superauerint incredibiles, aes alienum suis restituerint dominis, seruitia quae iniuste possederant, libertate donauerint, interque egenoS ac pauperes magnam rei familiaris partem erogauerint; mirabile quidem est quantum reliquis exemplo suo profuerint. Cum in oppido quodam sacerdos noster de Christiana fide
apud Christianos publice concionaretur, Indus ethnicus alienigena casu praeteriens, ita rebus quae dicerentur permotus est, ut ad patriam illico festinantεrque redictit, familiamque suam domumque mutarit ad locum, unde facile quidquid ad fidem more'; Christianos pertinet, posset ediscere. sacrosanctum nomen IE sv quam reuerentissime in periculis discriminibusque inuocant: nec pauci sunt qui praesente Dei opem hac inuocatione persenserint. In quibus illud fuit mirabile, quod cum immanissimus crocodilus carmin vocantὶ paruulum
292쪽
V1CE PROVINcIA PHILIPPINARUM. 19tium infantem corripuisset, illeque nihil nisi Iasu nomen pronuntiare nosset, audito statim salutari nomine prφdam sera deposuit. Baptizati sunt adulti trecenti,paruuli verb quadringenti. Quatuor hic Patres,&Fratres totidem plus laboris & occupationum habuere quam hactenus, non sollim propter famem & hostiles incursus, aliasque molestias quibus oppressa fuit insula, sed etiam propter assiduas ad quatuor oppida vicina
profectiones. Ad Christianorum numerum adiecti sunt sexcenti circiter adulti . pristinos ritus ac mores, ac pretcipue idolorum cultum,ita mente & animo perhorrescunt, ut quidquid ad idola ipsa pertineat i apud aliquem ipsi forte deprehenderint,illico cum idolis ipsis ad forum publicatque plateas
comminuendum comburendumque deportent. Cumque olim ad sementis segetisque coseruationem varijs uterentur superstitionibus; nunc crucis salutari signo, aquaeque lustralis aspersione sese suaque omnia tuentur, tantoque ard ent desiderio alios ipsi ad Christum vocandi, ut ex agris &montibus locisque remotis multos passim vel senio vel morbo confectos quaeritent, ad nostrosque deserant, salutaria remedia postulatum. Non exiguus est numerus eorum, qui cum alioquin ferarum more in aSris & montibus morituri fuisse viderentur iam statim accepto baptismate felicissim duitam finierint. quam etiam ad rem duo hic erecta sun dataque xenodochia prosuere vel plurimum; multo etiam plus BeataeMariae Virginis Congrega tio: cuius quida alumni quotquot in aliis Oibis partibus a Congregationis Sodalibus pietatis exercε tur ossicia, tanto amplectu n tur studio, ut non neo
293쪽
et a VICE PROVINCIA PHILIPPINARUM. rhyti, sed in Christianis antiquissimisque urbibus
alti educatique fuisse videantur. Quod autem attinet ad diuina mandata, nihil reformidat magis qua Iethale flagitiuia, non modo committere, sed nec cogitatione quidem admittere. Puerorum semin tium habuit hoc anno felix initium, qui regulis ac distributione proposita diem legendo, scribendo, canendo, pingendo, Vtiliter collocant. patronum cooptauere diuum Iosephum, cuius festo die compositum patria linFua dialogum placidissime quidem habuere. iamque no modδ ad vocales preces, sed ad conscientiae examen, & orationis studium animos erigunt, Vt non paru promoturi credantur.
Mon minorem animi virtutem constantiamque, & egregiam, ut solent, industriam nostri sacer- dotes quinque tresque Fratres ostenderunt, in conseruando Christianorum numero & fide, anno praesenti, quam hactenus in adducendis ad Ecclesiς gremium Indorum millibus multis . nam praeter centum armatarum nauium incursum, quae causa fuit ut in montes scia fuga reciperent incolae, & repentinos contra Xolum belli apparatus & munimenta, talis tamque atrox imber ventorum mix tus procella insulam inuasit, ut oppida , aedes, templa diruerit, soloque aequarit uniuersa: alia- que praeterea clades ac strages periculosior acciderit, nempe quod nefaria quaedam sacerdotissa occasionem ex huiusmodi calamitatibus arripuerit disseminandi contra Christi fidε absurda perniaciosissimaque figmenta. iratum scilicet esse vehe- meter in Christianos Dabatam sic enim idolorum maximum appellarunti ac propterea mirum non esse, si haec aliaque incommoda tam baptizatos
294쪽
VI CΕ ΡRovINCIA PHILIPPINARUM. 293 quam eos qui baptizari tentarint, sequantur & vexent; nostrorumque item ad eas partes aduentum
nihil esse aliud, quam Hispaniarum Regis c5silium
ac fraudem, vel ad incolas utcunque capiendos, vel ad .impers fines ac terminos dilatandos: nec esse mirandum si terra fructus& alimenta neget, tantaque calamitas neutiquam abitura sit, donec a suncepta fide vel Muscipiendae proposito recedatur. Nec ita conatus nostros gentisque huius desideria
pia calamitates tantae retardarunt, ut auctuS non inerit Christianoru numerus. Crevit enim praecedenti anno Ecclesia mille ducEtis sexaginta tribus: quos sacerdotes nostri iam mari, iam flumine, iam terra montuosa plenaque salebris, iter agentes pedibus, siti fameque cofecti, aerumnas passi pene incredibiles, Deo tandem optimo maximo lucrati sunt. Diuina vero solatia tot inter labores ex felicibus prosperisque euentibus experti quam plurima, praesertim vero cofessionis & Eucharistiae frequentatione, quae maxima quidem fuit Quadragesimae diebus: celebrataque I Esu Christi Domini hebdomadae sanctae solemnia magno cum animi ardore ac doloris sensu, quem etiam composita sese diuerberantium supplicatione declararunt. Prosectionem paranti sacerdoti nostro ethnicum quemdam grauiter aeSrotare nuntiatum est. eum illico Pater ante discelsa inuisit, baptizari ne cuperet, rogauit:
tum aeger, nihil sibi magis in votis & optatis esse; sed obstare illud dumtaxat, fidei quod rudimenta
nesciret. cum veris illum non ira morti vicinum crederet, uni Christianorum erudiendum tradidit. ille tum angi vehementerque dolere, quod se tanto destitutum beneficio propeque mortem deseri videret. at repente caelo tum forte sereno talis coorta est tempestas tamque assiduus imber in oppi dum irruit, ut morari manereque diutius cogeretur
295쪽
29 VICE PROVINCI A PHl LIPPINARUM. Pater: quo factu est ut breui catechesim perdidicerit, baptismum cli praeterea susceperit. oec ita multδpδst e vita discessit Poenitesiae voluntarijsque pr pter peccata supplicijs utuntur libentissime: qua in re freno potius quam cohortatione indigct. etenim modos excogitant varios sese publicὰ discruciadi; e quibus illud est: manus in crucis formam ad palum alligant, ingentis dehinc po oderis adiungunt
saxa; quo tormenti genere non mod5 vias templaque citcumeunt, sed etiam orationi quam diutissime intendunt: quod & ipsis Bacchanalium diebus sacere solet. Ethnicus quidam ad rem Christianam parum quidem assectus, cum haec aliaque id genus fieri a Christianis cerneret, faciendis eleemosynae loco in eum usum crucibus faber nimirum lignari usi inseruire primum Christianis coepit, mox unam sibi ipse fecit, eamque ad templi usque valvas gestauit. ac sacrosa isti profecto ligni virtute
factum videtur, ut qui fideles antea vel contemne- Iet, vel no magni faceret, iam ex eo tempore baptismum appetat postuletque instantissime. Aqua benedicta aspergenda, recitandisque ad aegrotantium capita Euangelijs, mirabiliter eorum sidem remunerata est diuina benignitas. Paruulus quida acerrimo laborans oculorum dolore, remedij poscendi gratia sacerdotem ad hi: cuius quidem monitu recitata puer Angelica oratione repente sanatus est. Non modo mane ac vel pere diebus singulis catechismi gratia in templum conuenire, Ut caerterarum quidem insularum neophyti,iolent,sed etiam Virginis Dei parar rosarium quotidie reuererer studioseque recitare. In oppido nomine Sunga Varia erant primariorum inter sese certamina atque
dissidia, e quibus inagnς populi. alijs imminere Videbatur calamitatis strages: composita vero sunt omnia atque pacata nostrorum cohortatione.
296쪽
vi CE PROVINCIA PHILIPPINARUM. 293
QVod in hoc oppido naualia sint, Hispanorum
maAr est copia quam in carieris . tum hi, tum praesertim Indi vel ethnici, vel Christiani Societatis consueta praesidia suis utilia commodis animorumque saluti fuisse experti sunt. Conscietias multi expiarunt, paneque caelesti animos refecere, tan . to doloris sensu, tanta lachrymarum vi, tanta reuerentia, ut sacerdotes uostri mirabili gaudio perfusi nauigationum pericula itiner Imque labores atque discrimina minora esse putauerint atque viliora, quam ut eis tanta diuinae suauitatis dulcedo emeretur. Hic publicum xenodochium aedificari commode coeptum est.
IN sila haec Mindanao permagni nominis insula finitima est, campusque ideo patet ad Sociorum ψppida quam latissimus. Iam superstitiones vitiaque antiqua deponere, iamque ad Clixisti fidem moresque assici videtur. usuras praecipue, a quibus antea dissolui separarique noluerat, non modo fu--giunt ac perhorrescunt, sed etiam lupplicio, poena vindictaque insectantur. Confessiones friere communionesque frequentissimae. Baptizari cupientium tantus est numerus, ut breui speretur omnes futuros es se Christianos. Quadragesimae hebdo- maleque maioris officia peracta solemniter: facta Hispanorum simul & Indorum publica sese diuer, berantium supplicatio, aliaeque cosuetae id temporis ceremoni UChristi vero Domini resurgetis glo- riam cantu musicesque instrumentis, festis choreis ac ludis,&omni laetitiς honorificatione sunt vene-
297쪽
2 6 PROVINCIA A VITANIAE. ali. Mirum est quantum haec & huiusmodi ali
neophytorum animos in fide corroborent, ethnicorum vero incitent desideria.
Abuit hic annus Socios 237.In Collegio Tolosano 39. In Domo Probationis 39. Burdigalar 8. Ruthenae I9. Auscis I9. Agenni 1s. Petrachorq M. Lemovicis 1 o. In residen, tia S Macarij s. Obiere tres, cooptati in horum locu 1 o. In omnibus fere Collegijs, staue eripiendis a caede, peccatas & periculis; suae ob
eundis ςgris, patibulis, publicisque custodijs; siue societatibus cum daemone, inimicitijsque capitalibus propinquos inter & proximos dii imendis; siue tollendis superstitionibus , prauisque ritibus, bonas consuetudines introducendo; siue haereticis Ecclesiae reconciliandis, vacillantibusque in orthodoxa fide confirmandis; siue alijs, quae ista comi
Vod nihil 'adhuc certi habuerimus, quem ad locum cogendi congregandique sint hi qui longe lateque dispersi montes ac valles inhabitant, multo hic minor est quam alibi Christianorum numerus; diuino tamen beneficio mensium quatuor spatio duceti trio inta sex Christiana sacra sus cepere. tanta est denique tum missionis huius, tum aliarum, & insularum omnium Philippina una capessendi Euangelij fideique amplecte dete cupiditas, Vtinamentos plane utilitatis animorum ac diuinae gloriae fructus sola Ministrorum inopia retardet.
298쪽
tantur,rebus, egregiam omnes operam uauauerat.
Agnouerunt Ecclesiam I O. Confessiones totius vitae quam plurimae, & eorum qui nunquam confesti. Catechismus ubique perlonuit, tanto con cursu ac voluptate omnium, ut eiuS etiam veritas inducta sit in familias aliquot haeretica S. Ruthenae, ut de caeteris taceam, de prece consilioque Consulum in summo templo habita catechesii S, cum alia, tum hoc effecit, ut inueteratam iurandi consuetu-- dinem ex plurimorum ore euellerit. Ita subuentum corporibus nonnullorum , ut ea opera redundarit in auxilium animorum. Aucta, ornata, frequentata templa liberalitate & pietate multorum. Tolosa num quidem calice deaurato atque casato cum binis urceolis argenteis atque casatis , nec non frontali holoserico auro circumteXo.
C Olle io Tolosano cum alia multa cum aliis,
' tum haec singulariter, euenerunt. Ex 2s. Eccle reconciliatis, & de fide Catholica recte instructis nobilis matrona, & ministrorum haereticorum liberi duo: quorum alter literis, qua sacris, qua profanis, non mediocriter eruditus, cum nos LIOS ante, quia scilicet non nouerat , vehementer auersa- Ictur; cognitis vitae rationibus & Societatis institutis, factus est derepete amantissimus nostri, itaque i ta vera fide confirmatus, ut parentis, a quo haeresi docendae alebatur , minas terroresque non solum non pertrinuerit, sed patriam etiam adierit,patrem ipsum, quantumuis vetulum haereticum, Catholicis dogmatis instructurus & ad Ecclesiam si
Deus annuerit, perducturus. Totius vitae maculas sancto Poenitentiae Sacramento Icio. circiter elue-1 1 1s
299쪽
198 PROVINCIA AQUITANIAE. Tunt. Fqx prostituta muliercularum ex suburbijs de
consilio nostrorum exhausta, & in unum congregata locum, religiosae disciplinae institutis ac moribus informatur, edoceturque dignos fructus agere poenitentiae.Vidua pauperrima potentes Voluptuarios , filiae aetate florentis ac specios e pudicitiam pecunia impudentiaque expugnantes, magna animi constantia repulit. Puella item nobilis, recens nupta , pretiosa munera iam diu oppugnantis se praediuitis singulari animi sortitudine repudiauit, acceptoque ferro oppugnatori, vim inferre minanti, intentauit. Missum recens a Rege Proto praesidem, amoris argumento, tertio post ingressum in urbem die nos inuisentem, scholae tam vario, tamque grato Musarum cultu apparatuque exceperui; ut laudata maxime probataque palam praeceptorum nostrorum industria atque eruditione, primis quae initio studiorum haberi a nostris solent prae-lςctionibus interfuerit, & in frequenti Senatorum corona dixerit inter alia , nihil nisi accuratum ex Societatis hominibus solere proficisci. Fortunatus etiam nobis hic annus fuit circa temporalia: diremptae enim feliciterque extinci ae lites forenses, quj-bus Collegium istud multis annis implicatum tenebatur, dc in quibus agebatur de reditibus praecipuis huiusce Collegij: quas omnes uno fere alteroue mense praeter exspectationem diuina prouidentia consopivit. Conuictorum domus emorescirin dies magis ingenuorum adolescentum & numero& probitate. Fuit hoc opus in ciuitate iuuenibus periculosa, permultis sane gratum, & diu expetitum. Nec defuit foris nostrorum opera insalute proximorum pro euranda. Cadurcum enim, quae ciuitas primaria & prouinciae Cadurcensis caput, missus unus e nostris concio nator, plures nobiles
viros haereticos, familiae capita, ad fidem adduxit,
300쪽
i ΡROVINCIA' AQUITANIAE. 2 93 tantamque diuini verbi audiendi animis ciuium
cupiditatem immisit, ut ossicinis clau sis artifices ipsi & mercatores, nec non vicini ciuitatis agricolae in singulos dies interessent, inamb cum his, qui locabant eorum opera, paciscerentur de hora concionis, quam sibi alite omnia integram reseruabat. Simoniacis aliquot remedium datum est, & ab eis acceptum.Albium item, quae ciuitas prouinciae Albigensis caput est, missus est qui c5cionaretur Aduentus Dominici & Quadragesimae tempore. Ibi conciones habitae summa frequentia,&fructu sanis non poenitendo, etiam haereticorum, qui fama exciti ex urbibus finitimis ad eum audiendum ventitabant. In his primarij haeretici, dum ad eius concionem conuenirent, dixerunt, Heri nos adduxit huc curiositas, at hodie pietas & deuotio. Restituti Ecclesiae Catholicae quinque. Dissidebant proceres nonnulli,& alij. In concione cum semel egisset noster deo ius &simultatibus deponendis ; in ipso
concionis exitu sex, quorum odia mutuas salutationes excludebant, amicissime coram omnibus redierunt in gratiam. Confessiones totius auteactae vitae auditae plures o. Neraci, urbe haeretica, qua 'tuor de rebus fidei per unum e nostris instructi, de ad Ecclesiam aggregati. Ab eodem disputationes habitae, non sine prouocantium Ministellorum ludibrio. Rapistanum, oppidum non longe ab urbe
Tolosana, alius se contulit ad concionandum: Vbii uter caetera pietatis ossicia pene labens Sodalitium poenitentium restituit; virumque nobilem iuuisens, a quo sibi omnes vicini metuebant propter tot entiam & ferocitatem, homini inge pilam, beneuolum maxime & coniunctiam tum cum proximo suo, tum cum Societate nostra reddidit, non sine omnium admiratione & gratulatione. Colu-