Renati Des Cartes Meditationes de prima philosophia : in quibus Dei existentia & animae humanae à corpore distinctio demonstrantur : his adjunctae sunt variae objectiones doctorum virorum in istas de Deo ... anima demonstrationes, cum responsionibus

발행: 1658년

분량: 547페이지

출처: archive.org

분류: 철학

241쪽

Typographus Lectori. E Namsi Auctor Meditationum de Prima Philosophia noluerit

ut Objectiones quintae amplius in suo libro cum caeteriae legeren tur, ut exposita loco issarum Admonitione liquerepotest : quia tamen a magni nominis Philosopho sunt profectis , rem curiosis ingenii, non ingratam me facturum expimavi, si illis hoc loco , quamvis alieno, una cum Responsionibus reponerem. ratio cum proseptimis etiam Ob ectionibus militet , eas quoque cluintis subjunxi, utque Epiclotas ad I uitamDinet S ad Gisbertum Voetium V tra es inuan Theologum. Et ne qua in re illorum votis de ,eadem opera hic gni abo : Primarum objectionum auctorem esse doctum quendam sederati Belgii Theologum, Secundas Lutetiae a Marino Mersenno ex diversorum Philosophorum s Theologorum ore emceptas fuisse, Tertias esse Thomae Hobbii celebris Philosophi Angli, uarias Antonii Amaldi Doctoris Theologiae Sorbonici uinta nomen auctoris sui Petri endi praeferre, Sextas ruores ab eodem Mersenno ex aliorum ore fuisse exceptas, Septimas denique apparere ex Epimia ad Patrem Dinet esse fessitae cujusdam.

242쪽

OBIECTIONES

Eximio viro RENATO CARTES IO

GASS ENDUS S

I si E x I M I E di Beavit me Mersennus noster, cum tuarum

illarum sublimium de prima Philosophia Me- ditationum participem fecit. Quipp gmenti praestantia, ingenii perspIcacia,

que diction, mirifice placuit, Quare

animo adeo excelso c talici, aggrederisimentiarum meis provehere, & res omnibus retro taculis abstrusissima

are. Id mihi fuit durum , quod ille p terea amici ut lexessit ut ad te perscriberem, si quis Lortassis serupussereretur , superessetve. Si quidem praesensi nihil aliud me, uam hebetudinem testaturum, si rationibuS tuis non 3cquiescerem; vel potius quam temeritatem , si tantillum etiam in oppositum, quasi repugnando , hiscere a derem. Annui men viro amIco, raruS ali Unde te non tam meum , quam Illius consilium aequi, bonique consulturum; cum eo nempe candore sis, ut facile putes nihil aliud me quam nudas tabi Proponere meas dubitandi rationes Toluisse. Testor sane abunde fore, si illas vel ad calcem usque legere sius inueris : nam quod te permovere debeant, ut vel de tuiS ratiociniis mImmum dissidas,uel ad respondendum tempus deterra, meliori curis destinatum, ipse profecto Author non sum. Quinetiam non audeo, nisi cum rubore, illas coram te propalare,qui colosum Certior nullam esse earum, quae non tibi pluries standum occurrerit,dc quam tamen,certo conullo,Vei seris,uel censueris clissimulandam. Profero ergo a

243쪽

ipsis, quas demonstrandas suscipis, sed de methodo ac vi d monstrandi. Profecto enim & ter-maximi Dei existentiam tanimorum nostrorum immortalitatem profiteor: ac nduntaxat circa energiam illius ratiocinii, quo tu tam ista,qisem alia Metaphysica cohaerentia,probas.

IN MEDITATIONE MI

De iis, quae in dubium revocaripossint. C circa primam quidem Meditationem, non est quod

multum immorer: comprobo enim institutum , quo mentem tuam exuere omni pranu dicio voluisti. Id unum non satiS Percipio, QDmobrem satius non duxeris simpliciter, ac paucis verbis incerta habere Quar Prienoveras, ut ea demete seligeres , quae vera deprehenderentur, quam, habendo omnia pro falsis, non tam VetUS exuere quam induere novum praeiudicium. Et videt, Ut necesse fuerit, Quo tibi ipsi faceres fidem, fingere Deum deceptorem, aut nehio Quem malum Gensum clerusorem a cum visum fuisset sussicere, humanae mentis caliginem , latamve naturae imbe initatem cauchari. Fingis praeterea te somniare, ut in dubIum omnia revoces, re quidquid rerum agitur, pro ludificatione ducas; Sed an propterea a te extorques , ut non vigilare te credas & incerta, sal ue habeas , quae coram te fiunt, auigeruntur Quaecu Id dixeris , nemo erit, qui persuadeatur te esse persita sum , nihil Este verum ex iis omnibus, quae cognoveris, ac tibi

perpetuo via sensum, vel somnium, vel Deum i cacod dionem An non ruturum fuisset ma*s M philosophico

dost, ' 'A 3 i quod objicere quispiam hest 'm V φ - Mochmdm , Optare pii, ii lds, itiari, quia tibi ita est visum, nolim amplius

244쪽

T F.

IN MEDITATIONEM II lam secundam, Vi Cy-

mi raraque te retra, i ad animam. Hoc porto esto modo caveamus ii mn tuam inter animam , de corpus. Dicis te tunc non a vertis e quiae set anima, sed imagiuatum solim aliquid inclaruerat tJm dc theris, quod crassioribus tui corporis partibus esset in umIn ud-m rabile est. Liit corpore , non dubitam se naturam e m in eo esse, situ dastum figurari, circumscribi, statium replere,

is ortus excludere , iactu , visu, auditu,odoratu ustuperipi, O pluribu3 moais moveri. voia, coci uere corporibus, dummodo non Omnibus omnia: nquidem 'entus corpus est, dc non percipitur tamen visita: neque exclulas adjuncta aliamam ventus, igni S, dc plura movent. Quod sub- m tD nRoage te cordiori vim seipsum movendi: non apparet

245쪽

6 Oa IECYIONEs ha I N T F. immobile,omnisque ejus motus a principio in Corporeo proce dere: & neque aqua fluere, neque animal iUCedere, sine incor

poreo motore Censeatur.

a. Exploras deinde , num supposta adhuc deceptione. mare possis esse in te aliquid ex iis, quae pertinere censu ii ad naturam ccr poris , s attentissimo examine facio dicu tem Itale in te reoe=ire. Hoc jam loco non spectas, te, quasi hominem integrum , sed quasi interiorem, occultioremve partem, Qualem cogitaras este animam. Q laeso te, ergo, o Anima, seu quo Cum Que Velis no mine censeri, emendasti ne hactenuS eam cogitationem , qua prius imaginabaris te esse quidpiam instar venti, similissve rei his membris iniusti e Non fecisti sane: Cur non possis ivitur esse adhuc ventus, vel potius tenuissimus spiritus, qui calore cordis ex purissimo sanguine, aliundeve aut ah alia caussa exciteris , serueris, & fusus per membra vitam illis tribuas, & cum

Oculo videaS, Cum aure audias, cum Cerebro cogiteS, caeteraque, quae vulgo tibi tribuuntur munia , exsequaris P id si ita sit, cur non habeas eandem figuram , quam totum hoc corpus, uti aer eandem, quam vas Continens 8 Cur non Censearis circumscribi ab eodem ambiente, quo corpus, au e a corporis Epidedimide Cur non replere spatium, sive parteis spatii, quas crassum corpus, seu Partes ipsius non replent Quippe corpus crassum habet porulos, per quos ipsa diffundaris: adeo Vet ubi partes tuae fuerint, partes illius non sint: eodem modo, quo in Vino, &aqua mistis ubi sunt partes unius, non Gunet partes alteriUS, quantum cumque visus discernere n equeat Cur non excludere corpus aliud ab eodem spatio Cum in quibuscunque spatio lis fueris, partes corporis crassioris esse simul nequeant. Cur non moveri pluribus motibus 8 Cum tu enim plureis ipsis membrii tribuas, quomodo id possis, quin movearis ipsa e Certe nequem OUES immora, C Um opus contentionest: neque potes non

moveri ad ipsius corporis motum. Si haec igitur ita sint, cur di'Cas in te nihil este, eorum, quae ad naturam corporis spectdni Pergit, Deque esse in te ex iis , quae animae tribuuntur,nutriri vel incedere. At primum potest aliud esse corpus, nec Lam*β

ia utriri. Dcinde, si tale sis corpus, qualem spiritum

246쪽

D si I E e T I o N S inu 1 N T: EF crar Cum crassiora illa membra crassiore substantia si i, non possita

& in locum nullum condant, nisi agenxe, re t*xc . E. Imodo id fiat sine tuo incessu quandoquidem , mqui ,

pm bon habeo, haec nihil sunt, nisi figmenta. em ludis seu ipsa deluderis, nihil nobis morandum ., verib, probandum est tibi neque te habere ullum corpuS, quod mist meS: nequc te esse ejuSmoGi, quod unauu rhice de rhque valeat. Pergis adhuc te re AH ct , es Quae vides Colores, audIS son S , dec. Hoc, qfit sine corpore. Credo equidem , sed primum adest civi cop', ipsaque es intra Oculum , qui non Vi Uxio'φAh 'ph. ope tes deinde esse tenue corpus, quod per organram stet is

ransisse postea animadverti. Enimvero tametsi fallaris, quom oculo videaris sentire , quod sine oculo non sentitur: non es tamen semper experta eandem falsicarem, omiusa es oculo, per quem senseris imagine que haulem, q se iam sine oculo uti possis. Deprehendis tandem te cogitare. la Vet o abnuendum non est: sed probandum superest ta I, VII Co-oitandi ita esse supra naturam corpoream, ut neque spiricus , neque aliud corpus agile, purum , tenue, ulla dispositione parabile sit, quod cogitationis essiciatur capax. Probandum

ne on vigilando modo,sed somniando etiam cognoscant. I robandum rursus Crassum hoc corpus ad cogitationem tuam nihil prorsus conferre(cum absque illo tamen nunquam fuerIS, neque ab illo sejuncta aliquid hucusque cogitaveris ac te idcirco independenter ab eo cogitare: adeo ut neque impediri, neque turbari valeas a vaporibus , sive fumis te ris , crassisque qui tam male cerebrum interdum assiciunt. q. Concludis, tam igitur praecise Res cogitans, id es Mens,

247쪽

s Oa 1 acrio NEs Qv I N i ive animus, intesiectis, ratio. Heic ego agnosco me hallucina

tum. Existimabam enim me alloqui animam humanam , seu internum illud principium, quo homo Vivit, sendit, loco movetur, intelligit: & alloquebar tamen solam mentem: Quippe quae non modo corpus exuit, sed exuit quoque animam ipsam. Anne id facis, Vir eximie; antiquorum illorum instar, qui cum pu

tarent animam diffusam toto corpore: principem tamen partem et suκο habere sedem opinabantur in determinata parte coriaporis, ut in cerebro,aut in corde. Non quod censerenet animamqUoque in ea parte non reperiri, sed quod crederent animae ii leic existenti mentem veluti luperaddi, coadunarique, & una

cum illa partem informare. Et debebam sane id commemini se eae disputatis in illa tua dissertatione de Methodo Visus enimes in ea velle munia haec omnia , quae animae tam Vegetativae,

quam sensitivae tribuuntur, non dependere a Rationali, posseque etiam exerceri . antequam illa ad eniat, ut exercentur quoque in Brutis, in quibus rationis nihil esse contendis. Sed nescio quo pacto oblitus id fueram , ni a quia dubiuS rem an seram ,

illudne pincipium quo tam nos, quam Erura, Vegetam Ur, atque sentimus, non velles dici animam: sed animam proprie esse nostram mentem: cum tamen illud principium dicatur proprie animare, Mens nihil aliud praestet, quam ut cogitemus, que Ad tu quidem fieri asseris. Vtcumque id fuerit, dicare jam Mens, atquc ecto Res cogitans praecis 2. Subd s solam cogitationem nonposse divelli a te. Hoc vero non est, cur tibi negetur: si praesertim sis sola Mens, & nolis tuam substantiam a substantia animae plus quam consideratione distinctam. Quanquam haereo, an cum ci CIS nou posse cogitationem divelli a te, intelligas te, quandiu es, indesinenter cogitare. Id sane conforme est ato Philosophorum celebrium,qui immortalitatem tuam probaturi as tum Scre te perpetuo moveri, seu, ut Ogo quidem interpretora Cogita re perpetuo: verum ii non persuadebuntur, qui non capi ent quo modo possis aut per soporem lethargicum , aut in utero etiam, Cogitare. Q Uo loco hereo pryterea an existimes te in cor' pus , illiusve partem intra uterum, aut ab exortu , esse infusam

oed nolo molestius id inquirere, neque cogitare an reminisca ii

248쪽

inseri notes pars animae nobilissima non Ceinearis quoque ela

rum s f oortio subtilissima, purissima, actuositi imaque il-

diversum ab eo me quem novi; nesto tamen,nec de oc nescis , si non disputas: cur te nihil esse istorum assumS. Nosi, inquis,' me exissere; hujus tela pendere ab eo, quod non novi. Hoc esto; sed me nondum fidem fecisse, quod non sis aer , non vapor , DO' ' Desetib s conseouenter quid sit, quod imaginatio et appellas. Dicis quippe V Uari nihil esse a d, qt m commpi curam, imaginemve rei, Roma. videlicet,

alia cogitationi S sp cie , quam imaginatione cognoscere Dat ram tuam. Attamen, cum ribi pro tuo arbitratu imaginatione definire liceat; quaiso te, si corporea sis,ut nondum probalii Op-Positum , cur gon com templari te possis sub figura, imagineve corporea: Et quaeso te, dum contemplaris, quid nam experiris tibi obversari, praeter substantiam quandam puram , perspicuam , tenuem , instar auro' universum corpus, vel cerebrum Certe, illiusve partem pervadentis, animantis, functioneS illaS , leic obeuntis Cognosco, inquis, nihil eorum,qua: positam ima, pinationis ope comprehendere, ad hanc, quam de me .habeo , Uotitiam pertinere. Verum quomodo cognoscas non dici

249쪽

io OBIECTIONES QS INT AE .

cum paulo ante statuisses nescire te adhuc istane ad te perti nerent: unde Nam quaeso id jam concludis eis. Pergis, Mentem esse ab istis diligentissime avocandam, ut fiam ipsa naturam quam di ictissime percipiat. Id recte mones: sed postquam ipsa te diligentissime avocasti; renuncia, quaeso, quam distincte naturam tuam perceperis. Nam dicere solum te esse

Rem cogi dantem, operationem memoraS, quam omne S prius tenebamus, sed operantem substantiam, qualis nempe sit, quo modo Cohaereat, quomodo ad agendum tam Varia tam varie sese comparet, ac hujusmodi caetera prius ignorata nobis non

declaras . Dicis percipi intesiecta, quod imaginatione, squam idem esse statuis cum sensi communi) non potest. Sed , o bona Mens,

docere, ne poteS plureis intus esse, dc non unicam, simplicemve facultatem, qua quid vis demum cognoscamus 8 Cum ego Solem oculis apertis intueor, manifesta est sensio. Cum deinde oculis clausis Solem apud me cogito , manifesta est interna cognitio. At quomodo tandem discernere valeam me sensu commvn seu facultate imaginatrice. non Vero mente, seu intellectu percipere Solem et adeo ut possim pro libitu nunc intellectione, quae non sit imaginatio ; nunc imaginatione, quae non sit in

tellectio , solem comprehendere; Sane, si cerebro turbato, ae imaginatrice laesa, intellectus constaret, qui functiones propietas, purasque obiret, tum posset intellectio tam dici distingui ab Imaginatione, quam imaginatio a sensione extern : a at quia secus esse contingit, facile profecto non est appositum statuere discrimen. Dicere certe, ut tu facis, imagiuationem tunc est, cum rei corporeae contemplamur imaginem: vides cum non alia , ratione contemplari corpora liceat, fore igitur corpora imaginatione solum cognoscenda i aut ita certe, ut facultas alia cognoscens discerni non valeat. Dicis adhuc non posse, quis putes res corporeas, quarum imagines cogitatione sormantur, exploraraturque sensibus, dissinctius agnosci, quam istud nemo quiae tui, quod in imaginationem non cadite ut mirum sit res dubias , O aualienas disinctius cognosci, atque comprehendi. Sed primum per Optime facis, cum dicis, illid nesio quid rei e re vera enim n escis quid sit, seu quae natura ejus sit: nec proinde potes certior scri)

250쪽

id ne hujusmodi sit, quoa in imaginationem cades non 'mi Deinde omnis nostra notaria vide cur plasse ducer*mbos sensibus: re quamvis tu neges quicqUid Vstm ' i edebere in serta: videtur id esse nihilominuS verum, Cumia incursione, rus' Ut loquun Ux ' Area primite , analogia,compositione, divisioDe,amplia ione,*Xxeura ta eS existere corpus intra quod versaris,& ista omnia q et Cumstant, quam existere te ipsam. Et cum iptate tib pDeratione,quae coctitatio dicitur, manifestas; quid hoc eit,bipistu manifestationis hujusmodi rerram eui nifestantur variis operationabus Ad N alii pr*Vσxq3 s. h.

dentissimis accidentibus,magnitudine, figura, ita-, sapore,&c. adeo uet quamVIS

distinctius, quam te cognoscas, comprehendassue. At quonam modo fieri potest,ut rem alienam melius, quam tegpri micuigas 'Ouo nempe modo oculus videt cetera, non vIdet sid induis, si um igitur ' Res cogitans. Nuid est hoc. nans ovoque, O sentiens. Multa heic dicis, in quibus linulnon haereo , in hoc uno haereo, quod te rem sentientem dici S. Id nempe mirum, cum jam ante asseruetas oppositum. An dicere forte voluisti esse praeter te facultatem corpoream residentem in oculo, aure,caeterisque organis, quae specles rerum sensi. lium excipiens sensionem ita inchoet, ut tu deinde perficias, ipsaque sis, ouae revera videas, audias , & caetera sentias Hac nempe de causa, ut puto, tam ipsam sensionem, quam etfam ita maginationem cogitationis speciem facis. id porro esto sed vide tamen, an non quae sensio in brutis est, Cum non sit tuae ab . similis, cogitatio quoque dici valeat: sicque mi P iS etiam bru tis Mens sit non dissimilis tui Ego, inquies, arcem in cerebro

SEARCH

MENU NAVIGATION