장음표시 사용
251쪽
tenens, eaecipio quicquid per spiritus nervis traductos ren unci at uti sicque apud me peragitur sensio , qUae dicitur fieri toto cot pore. Esto: sed sunt in Brutis nervi, sunt spiritu , est cerebrum est in cerebro principium cognoscens, quod renunciata per spi ritus pari modo excipiat, sensionemque perficiat. Dices illud principium in Brutorum cerebro non esse aliud, quam Phanta stam, sive facultatem imaginatricem. At tu ostende te aliud
in cerebro esse, quam Fantasiam , imaginatricem ve humanam. Quaerebam mOX ante criteri Um , quo te probareS aliam i, at non es, opinor, illud allatura . Affere S sane operationes longe prae stantiores, quam quae eliciuntur a Brutis: At quemadmodum licet homo sit praestantissimum animalium, non eximitUr tamen ex animalium DUmero; ita quam VIS tu CXinde proberis imaginatricum , sive Phantasiarum praestantissima , non eximere tamen ex numero earum. Nam & quod te mentem specialiter voces, nomen esse potest dignioris, sed non diversae propterea Daturae. Sane, ut te esse diversee (hoc est ut contendis, incorporeae) naturae probares, deberes quandam operationem alia ratio DC EX- serere, quam exserant Bruta ac nisi extra cerebrum, sialtem inde. pendenter a cerebro: quod tamen non facis. Siquidem illo perat urbato perturbaris ipsa, eodem oppresso opprimeris et & si quaere iam species ex eo excidant, non retines ipsa ullius vestigi um. Fiunt omnia, inquis, in Brutis impulsione coeca spirituum, Caeterorumque organorum: CO modo, quo in horologio, ma chinave alia peraguntur motus. Sed utcumque id verum sit cir ea runctiones Caere ras, Ut nutritionis, pulsationis arteriarum, aesimileis, Quae ipsis quoqUe pari ratione peraguntur in homine tasteri ne potest vel actio nos sensuum, vel quas passiones animae dicunt, exseri in Brutis coeco impetu , non exseri vero in no bis 8 Emittit ossa in oculum canis sivi speciem, quae in cere' brum usque trajecta, quibusdam quasi hamulis haeret animT ipsaque anima proinde, & cohaerens ipsi totum corpus qui bus dam quasi catenuiss subtilissimis rapitur ad offam. Emit tit etiam lapis intentatus sui speciem , quae vectis ins ar anim/m propellat, Corpusque una abigat, seu fugere cogat. Sed non ne haec eadem in homine hunte Nisi fortassis alius est moessi quo
252쪽
sitii Tho uni tamen proprias, iisque ur nos no x ii
Chior, cui si fiea dum : cum nihilominus id non
qui odere lium ii exist Ct Bruto nec attendis ad proprias.
Gnifices allud ste,quae vocant accidentia ce alludi m ceram ei
ur abstrahi posse conceptum certe, substantiaeve esus a ConCep- aceidentium. An eropropterea ipsa stubstantiari seu natura cerae distincte concipitur: ConeipimuS quidem Precer C
253쪽
guram, liquabilitatem, &c esse aliquid, quod sit subjectuci accidentium, murationumque Observatarum: sed quid nam ab quale illud sit, nescimus. Quippe latet semper, & solum, quasi conjiciendo, subesse debere aliquid putatur. Heinc miror qui dicas te peracta illa detractione formarum , quasi vestium. perfectius, atque evidentius percipere quid cera sit. Nam perci pis quidem ceram , ejusve substantiam debere esse aliquid prae ter ejusmodi formas: at quid illud sit, non percipis, nisi nos sal lis. Neoue enim id tibi revelatur, ut revelari potest homo, cu jus prius vesteis , pileumque solum conspeximus : dum ista illi
detrahimus, ut quis, aut qualis sit, noscatur. Deinde cum putes id te quomodoci que percipere , quomodo , quaeso, percipis 8 An non ut aliquid fusum extensiumque e Neque enim tanquam punctum concipis, tametsi hujus odi sit, ut nunc la tiUS , nunc contractius extendatur. Et cum hujusmodi extensio infinita non sit, habeatque terminum , an- non illud etiam concipis quadam ratione figuratu me Et cum videatis tibi illud quasi, videre non- ne illi praeterea nescio quem tametsi confusum colorem assingis Habes id certe ut corpulenti us , ita visibilius, quam merum inane e Quare & tua intellectio imaginatio quaedam est. Si dicas te absque ulla extensi-ogh, figura, coloreque concipere, dic, bona fide, quale nam ergo: illud quod habes de hominibus virum, seu mente perceptis, quo
rum tamen non nisi ileos, aut ves eis conssuramm, non arguit mentem potius esse, quam imaginatricem , quae dijudicet. Certe &Canis, in quo parem tibi mentem non admittis, simili modo dijudicar cum non herum suum, sed pileum solum, aut vesteis videt. Quid, quod tametsi herus stet,sedeat, cubet, reclinetur, Contrahatur, effundatur, agnoscit tamen semper herum, qVisub omnibus illis formis esse potest, cum tamen non sub una potius, quarn sub alia sit, eadem proportione, qua cera E lcram
leporem Currentem Venatur, integrumque, & mortuum, ac pQ
stea ex cotiatum, discerptumque in frustra videt: pu ab PQβeXIstimae eundem semper leporem esse 3 Quod proinde didiperceptioraem coloris, duritiei, ese milium, me non et fouem , ρρ' tactioracm, se olim mentis insectionem: Esto dummodo m*β'
254쪽
que, quarum s*y3 Petititellistamus : at nudam ill-φ' substantiam neque ipsi concipere, nc Cexplicare aliis Vol* μ' ..ihis dialam de bac ipse
esse Si ex Oo, quod imagineraveiquavis alia ex cauis, idem acc. Sedes hoc ipsumquod de cera animaduerto, ad reliqua omUta, eximet me posta,ucet applicare. a Ot tua sunt x e, ba, qu Irepono ut Zimadvertas demonstrare illa quidem te distincte comoscere quod existas, ex eo , quod distincte videas, cognoscasve existere ceram, illaque esus accidentia , ac non Probaret ' propterea Co noscere quae, aut qualis si S,nec distur e , quod oper retium amen fuerat: nam quod existas, non dubitatur. Vide interim , ut heic non insistam, ut neque prius Institi circa id ouod cum nihil in te admittas praeter solam mentem; atque idcirco oculos, manus, caeteraque Organa corporea eXcludas: nihilominus loqueris de cera, ejusque accidentibus , quae vide as, quae tangas, &c. Et quae profecto neque Videre sine oculis, neque tangere sine manibus ( seu, ut tecum loquar, cogitare te
255쪽
videre, & tangere potes. Pergis. Si magis disinua vivisit eo is perceptio po quam mihi non ex solo visu, vel tactu , se pluribis eae
causis innotuit et quanto di inctius meipsum a me Uurac coenos alendum est quandoquidem nusiae rationes v et ad cerae, vel ad cujuspiam corporis perceptionem possunt uvare, quis caedem omnes men iis meae naturam probent. Verum, ut quae de Cera deduXjsti, pro bant tantum perceptionem existentiae mentis , non Vero natu
rae illius, ita non probabunt amplius omnia alia. Quod si velis praeterea deducere aliquid ex percepta cerae , aliarumqUe rerum substantia , inferes solum , quemadmodum substantiam illam confuse sollim , & ut nescio quid concipimuS , ita mentem quoque concipi adeo ut vere repetere liceat quod est a te dictum, illud nescio quid tui. Concludis, atque ecce tandem Ponte sum
remm s eo , quo volebam. Nam eum mihi nunc notum sit ipsam Meratem, corpora non proprie a sensibus, vel ab imaginandiscu tate, sed a solo intesiectu percipi nec ex eo percipi , quod tangatur, aut
videatur ; aperte cognosco nihil faci/ius , aut evidentius mea mente
possiepercipi. Ita tu quidem : at ego non video , unde nam dCdu-CAS, aut aperte cognoscas aliud posse percipi de tua Mente, quam quod existat. Unde& quod fuerat ipso titulo Meditati
Onrs promissum , fore ut per apsam mens humana efficeretur Corpore notior, non Video quid praestitum sit: neque enim tuum inititutum fuit pro dare esse mentem humanam , eius e existentiam este existentia corporis notiorem: cum saltem , an sit, i- stat-Ve controvertatura nemine, sed voluisti haud dubie facere illius naturam notiorem natura corporea,& hoc ramen non praestitisti. De natura certe corporea recensuisti ipsa, o Mens, NUam mUtra noscamus, extensionem , figuram , Occupationem spatii,&c. De te vero ecquid nam tandem' Non es compages
Non aer, non VentUS, non res incedens , non sentiens, non alia Haec ut concedantur (quorum tamen quaedam tu quoque re
fellisti non ea sunt tamen, quae expectamus. Scilices negatio neS sunt ,& non postulatur quis non sis , sed quid tandem sis. I taque refers nobis ad summum te esse Rem cogitantem, id est dubitantem, assirmantem ,&c. Sed dicere primum te esse S
est nihil notum dicere. Haec enim vox est generalis, indiscre(di
256쪽
vaga, re te non magis attinens, queam qd siqvi si
mundo, quam quicquid non est proxissi mi ilaui est, nihil non es: seu quod est idem, aliquid es . SedJap ira nihil non est, seu aliquid est,& musca similiter, & caetera
Deinde, quod te Cogitantem cicis, rem qu Idemn sed tamen non prius ignotam, neque requisitam a te dubitet enim quin sis cogitanse Quod nos latet, quo*qritur, intima tua substantia est, cujus proprium est cog Quocirca, Ut inquirere, silc concludere oporteret non quia sis res cogitans, sed qualis sis res, quae es cogitanS. An DOM, qt aeratur ex te Vini notitia supra vulgarem, non satis erit ridicere, Vinum est reS liquida , ex uvis expressa, alba, vel ruox id ulcis inebrians, &c. sed conabere explorare, declarareque urum cunque internam ejus substantiam, prout contexta observaturi ex spiritu, phlegmate, tartaro, Cceterisque partibus, hac,aliav*qUaricitate,Lemperationeque inter se commistis. Pari ergo modo cum tui nolit a supra vulgarem , hoc est hactenus habixam quaeratur: vides haud dubie non satis esse si nobis renuncies ceesse rem cogitantem , dubitantem , intelligentem, &c. sed in Cumbere tibi, ut labore quodam quasi chymico teipsam i a CXamines, ut internam tuam substantiam Sc detegere , ae cie monstrare nobis possis. Hoc certe si praestiteris, explorabita Sipsimet is ne ipso corpore notior, quod anatomia, quod ch mia, quod tot Iae, arteS, tot sensius,tot experimenta, cujusmoaisit,multum manifestant.
Ixca xerxiam, ex eo quod agnoveris claram, distinctamque notitiam illius Propositionis, Ego stim res cogitans causam esse certitudinis,quam de illa habes, infers te posse se statuere generalem hanc Regulam, istud omne verum est quod
valde clare S distincte percipio. Caeterum licet hactenui Regula C nulla
257쪽
nulla melior in tanta rerum caligine inveniri potuerit: cum videamus tamen ingenia tam magna, Quae videntur debuisso tam clare, tamque distincte plurima percjpere, censuisse rerum veritatem Vel in D g o , vel in puteo esse absconsam : an-non su
spicari pax est Regulam forte esse fallacem. Et certe, cum tibi ignota Scepticorum argumenta non sint : quid est, quod possimus Verum inferre , tanquam clare,&distincte perceptum, nisi apparere id, quod cuique apparet. Ego saporem peponis gratum clare, distincteque percipio: itaque verum est peponis saporem apparere mihi huiusdemodi: At quod propterea verumst talem in ipso pepone esse, Quomodo mihi persuadeam , qui
puer clim est m, ac bene valerem, secus judicavi: nimirum clare . dutincteque alium in pepone saporem percipiens. Video& multis hominibus secus videri et video & multis animalibuS, quae gustu pollent . Optuneque Valetnt. An ergo Verum vero repugnat: an potiuS, non ex eo, quod aliquid clare,distincteque percipitur,id secundum se verum est sed verum solummodo est, quod clare, distancteque rate percipiatur. Idem pene est dicendum de iis , quae ad mentem spectant. Jurassem alias non posse a minore quantitate ad majorum transiri, nisi transeundo per aequalem: non posse item duas lineaS, ad sese conti nure magis accedenteis, si producerentur infinite non tandem coticurrere: nempe videbar malit ista adeo clare, distincteque percipere, ut pro axiomatibus verissimis , indilbitatissimisque haberem: & postea tamen fuere argumenta , quae oppositum suaserint, veluti perceptum clarius, distinctiusque. Nunc vero rursus ambigo, cum ad Mathematicarum supposita onum naturam attendo. Quare& dici quidem potest verum esse me ta- 1eas, teletique propositioneS agnoscere, prout quantitatem, lineas , & similia hoc se habere modo suppono , aut concipio: &quod illae propterea verae secundum se sint, pronunciari luco non potest. Et quicquid sit de rebus Mathematicis, Quaeso te, quod ad caeteras, de quibus jam quaeritur, spectat , cur-nam to cas plerosque aut haerere, aut fingere, sunt ecce, qui pro iis,qsso
258쪽
o h i a ciet 1 o N E 3 Qxi is si videant habent, opinionibus, etiam demum alios pro oppositis SpPex x xq ' quidem ipse
a pectore imo veras Voces non esici , EL 3VVHS vi Hata hil disticultatem, quod prius muta ut omyi o cerad, g , miseris, quaepes ea deprehenaeras du&sa. verum hoc doco risblvis, neque firmas Regulam; sed occasionem captai
disserendi de Ideis,quibus deludi PD ueri , ut repra
quidpiam extra te. quod extra te tamen fortassiae; non tu , iterum e tractas de D si C demptore, a quo falli poci
ca illas propositiones duo, Stria sunt quivstie, quadrat m rastra
habet plura, latera, quὴm quatuor: Uuo nempe t uas' p ctandam confirmationem Regulae, donec Deum es la os cnris, qui non possit esse deceptor. Quanquam , ur hoc vomneam , non tam est tibi laborandum , ut confirmes hanc V Culam , ex qua proclive adeo est falsum pro vero admittere, ouam ut proponas Methodum. dirigentem nos, ac docentem, quando fallamur, aut non fallamur, quoties existimamUS DOS clare,distincteque aliqUid percipere, . . a. Distinguis consequenter, Ideas c quas vis esse cogitationes, traut sunt tanquam imaeines in innatis, advomitio, factitiab. Et
lem videas, nem uentivi tertii, quod Sirenas, Betraphe g acsub is posses te omnesi e se ad entitias, vel omneis innatas, vel omuel acia et quatenus Vondum originem issarum clare per j exracti. Porro, ne aliqua interea, donec perlpexeris,fallacia subrepat, adnotare placet videri omneis ideas esse adventitias, procedereve a rebuS extra ipsam mentem existentibus, & cadentibus in aliq uem sensium. Videlicet mens facultatem habet vel ipsa potius facultas est) non peispiciendi modo ipsas Ideas adventitias seu quas ex rebus per sensus trajectas accipit, perspiciendi, inquam, nudas & distinctas, & Omnino qualeis in se recipit: sed praetera illas varie componendi, dividendi, contrahendi, ampliandi, comparandi . & id genus similia. Heinc tertium saltem Idearum genus distinctum non est a secundo: Nam idea chimaerae alia non est, quam Idea capitis te ait, Ventris caprae,
259쪽
ao Ousi ac TION ns QSINT E. caudae serpentis , ex quibus mens unam componit, Cum ilhe se
orsim, sive singulae adventitiae sint. Sic Idea Gigantis , homi
nis ve instar montaS, aut mundi totius concepti, non alia est
quam adventitia, Idea puta hominis magni Ludinis Vulgaris, quam mens ampliat pro libitu , tametsi tanto cor fusiuS, quanto amplius concipit illam. Sic Idea Pyramidis, urbiS,aut alterius rea nunqUam Vita,non alia est, quam adventitia vise antea Pira midis, urbis, aut alterius rei non nihil deformata, ac proinde confusa aliqua ratione multiplicata , comparataque. Quodlpectat ad species, quas dicis innatas, eae profecto nullae videnturae quaecunque dicuntur tales,videntur originem quoque habere aci Cntiriam. Habeo, inquis, a mea natura quod intes am quid
sit Res. Non puto vero te velle loqui de ipsa vi intelligendi de qua nec dudium, nec quaestio es Eed potius de Idea RE i. Non loqueris etfam de Idea alicujus Rei particularis: nam Sol, hic lapis, Omnia singularia, sunt Res , quarum esse Ideas innatas non dicis. Loqueris ergo de Idea Rei universe consideratae,&prout cumente synonyma est, actam late, quam illiadparet. Quasi te vero haec Idea quomodo esse potest in mente, nisi simul sint tot res1ingulares , illarumque genera , ex quibus mens abstrahat, forametque conceptum, qui nullius singularium proprius sit, & o mirinus tamen conventare Profecto si Idea Rei innata est,inna laqnoq: erit idea anima iis, plantae, lapidis, omnium universalium. Nihilqne erit opus, ut nos fatigemus ad internoscendum plura singularia, quo resectis variis discriminibus, id solum retineamus,quod videbitur omnibus commune, seu, quod idem est generis Id eam. Dicis quoque te habere a tua natura, ut inteleti Tquids t veritas ineu, ut ego interpretor, Ideam veritatis. Porro, si veritas nihil alliud est, quam conformitas judicii cum re, de qua
fertur judicium, Veritas est quaedam relatio, ac proinde nihil di-1tinctum ab ipsis re, id eaque ad se relatis: seu, quod idem est,ab ipsa re: Id ea quippe quae & se & rem, qualis est repraesentat. Qua re & non alia est veritati S Id a, qu m Idea rei, quatenus rei convformis est, seu qaatenus ipsiam repra sentat cujusmodi est: ade proinde, ut si idea Rei non innata, sed adventitia siti Idea quoqσβ. eritatis adventitia sit,non innata. Et cum id de qualibet verat x*
260쪽
sustulari intelligatur ntelligi etiam PQxcst VmVexiq - , tibi: id euis notio, seu Idea (ut jam dictum est de idea Sis 1 tha
nibus su Ideis singularium eruitur. Dicis ruriui uouis natura, ut intelligas quid sit cogitatio (interpretor
coeitationis. Verum, Ut menS eX Idea unius urbisterius: ita ex Idea unius actionii, aux Visionii Ci grum Ombeau, ere potest Ideam alterius ,ipssius puta cogitationis. ogia agnoscitur qua:dam inter facultates cognostes ad alterius notitiam facile declucit. Quanquam de ltionis laborandum non est: sed de idea potius ipsiui
adeo animata quam si innatam dederimus, nihil erit admittere quoq; ideam cogitationis Innatam.ctandum est, donec probata res fuerit de ipsa ivis ci et Videris postea vertere in dubium mutantam V V m I iuuanocetant ex rebus exter is, haec m Vtram i termem . tua: Viderisque proinde inferre
deae rerum qua dicuntur externae,non tamen Ideas arguere , emam,
o nescio es. Hac puto de causa ante ciccb itCTtercepisse prius terram, caelum dera esta terrae, caeli, si rum Idem,sembmpo et esse deluso. Itaque, si nondum credis,terram, ccelum, sidera . & caetera esse et cur quaeso supra ferram ambulas, pscdo-vesve corpus, ut respectes Solem e cur duciS ad ignem,ut Uorem sentias e cur ad mensiam, aue cibum, ut famem exstaries e cur moves linguam, ut loquaris aut manum, ut haec ad BOS icribas Certe ista quidem aut dici, aut excogitari Imbtiliter potiunt: aetnegotium nihil promovent: Et cum revera non dubites, qui res istae extra te sint, agamus serio, ac bona fide, & utres sun t, ita loquamur. Sin supposita existentia rerum externarum, Putas
abunde demonstratum non posse nos ex illis mutuari quas habemus ipsarum Ideas: solvendae tibi rationes sunt, non modo quas ipse tibi objicis, sed quae praeterea objici possunt. Scialicet ita accipis, quasi ideae admittantur proPelii ex rebis, quia i a vi mir docti a natura; es stiva experimur sil a nobis, nobi=d me voluntate non pendere. Verum Ut Nihil neque de rationibus, neque de solutionibus dicamus. opponendum quoque, M solvendum erat inter caetera, quamobrem in V eco nato multa