장음표시 사용
451쪽
I 2 De Introductione Libri Nullus hic captioni vel fraudi est locas, scripta ista inhri . Dum manibus versantur, potest ea quilibet otiose examin atque reprehendere. Sed si quis fingat alia in iis contiuehi
quam revera contineantur, Vel ipsis Praetermissis ineptas ali quas opiniones nulli bi a me scri pras mihi velit tribuere, nenti, non facile animadvertet illum calumniari.
Aratequam vero . ut ais pag. I o. , Per certa capita ordine novae s
superbi simae Philosophiae mysteria propoUgs illim C rchitectam tu dicare debes. Quod admodum probo , cum enim ego in eoisito.Ia ad P. Dinet pag. 1 tuas dotes breviter descripserun timo jure par pari refers, & sane perlibenter a Udiam mea vi tia hic recenseri, ut si quae forte amici mihi dissimulant, vel pro
pter benevolentiam non videnr, ea ex te addiscam, in meam emendationem: Convitia enim quae jam praemisisti me certum faciunt te nulla ex iis, quae scies, pergratiam esse omissurum.
Sic ergo incipis: Aeomen illi ad tempussilentio pressum, O db eo ipso indicatum ess Renato des Cartes patria istri es Gallia, 'lis Europe sis. Si aliorum titulis fides adhibenda, nobisissimus ut
saltem no sis es. Natalium hancpraerogativam , qua pessimis ass- tuis etiam nascendisorte contingere potes,non invideo. Hucusque
nihil affers ex quo deterior videri possim : Quamvis enim pesssimi & fatui ex optimis quibusque nascantur, non tamen inde ut puto , vis interre minus bene esse sentiendum de eo qui honestos habuit parentes , quam Co eo qui forte ex cacula in gurgustio est natus, & inter exercituum meretrices & lixas prima tuae pietatis aliarumque virtutum didicit rudimenta. Pergis autem sic Emolumenta sus nobilitatis tidebimus, is uum segitimum genuerit, ileti enim quorum hactenus pater perhibetur subsequentibm annis infelices nobilitatu paternae tes 1 ri tura sunt. Quo sum verborum nullus est sensus neque en jm
filiis illegitimis quicquam solet detrahere nobilitas patris: Et
sane si quos tales haberem , non negarem, nuper enim juvenissu i, & nunc adhuc homo sum, nec unquam castitati S votum feci, nec fa ictus prae caeteris volui videri: Sed cum revera nullos ha-
Deamini nil ex tua ista phrasi potest intelligi nisi tantum quod si in caeleos Nec miror te, qui deClericis dicere soles esse miraculum
452쪽
si castitatem servent in coelibatu, noluisse me fingere illis ita s recti quae uideamus. -'-- sim inquis si io Tt V n tamen Deus quis lavem 'rara meta MMI hitectum comtec haberesis es, quemagmodum e me
cis me non essu plane ingenio desitatutum & aliquos esse qui me non contemnant, quod nimi S Invidioso nomine exprimis , fi endo id me facere apud alios Deum et nec examino an esse bdolum S ingeniosum idem sint, nec an totum ingeniUm quem ad unguem p fectum reddat, scitis est quod non etiam reddat
Inaciis impersectum,Ut opinor, CONCEdeS. . Plaem vero adhoc subjungis pag. O, Caetcrum qua occasione vir
noder i enimus philosophara inceperit liquido u mare nonposim Cometaurae probabilis locus clanilmst , duc rem y Ignam Lodioiae sidere natum e se: ut hic enim lupersim ascia mollim est undamenta, podquam contusis membris de murias aut navasi ira ello eo. rona indipiscenda desseraret ita noserps militiae nora longae t rora uia, de berans Marescham aut legati imperium, us j neue matheseos praesidio no et amphilo ophiam, ut novum aagetoriam uermeditari capit Ex superstitione trophaeum est se si 'o Procul duimetatisi insemitatissisae conscias, vir Ebura aret cras*' impatiens, indomitam libidinem proditricem pocriseci ait uaraao mctu es Quae cum fatearis esse tantum conle Uras euasi PQ - ,1yde omne pessimum quod de me fingere potuisti , ni ori inde infesti potest,nisi te non esse admodum felicem Picitorem nec i Oetam:
453쪽
I De Introductione Libri Sumpta enim libertate quidlibet pro arbitrio ima inandite longe alia , de ad institutum tuum aptiora excogitaram
buisses. Desue Sed tandem pag. I a. transiS ad eos, quoS Vocas Philosorihi meae sectatores, utque dicas me videri velle aliquos habere uiris hac phrasi pereleganti. Author e, ( Philosophile)
vult quosdam decepisse se ad deliriorum meoTOA γ pertraxisse. Oum p e non satis esset convitii si tantum diceres illos decipi&i sanire qui aliquas ex meis opinionibus probant, sed, ut mastis credatur, fingis me ipsium id jactare: GAc deinde in illos inue heris et Sed quia nulIam adhuc Philosophiam edidi quae habere possit lectatores, dc ii qui ex speciminibus a me editis de illa quam promisi non male sperant, sunt tales ut mea defensione non egeant, nihil de illisdicam. ( Notet quas lector haec initid pia esse cum nondum suspicarer Philosophiam Cartesiana ab
alio quam praelii nomine prodituram , postea vero non fuissemulata , quia, ut satis iussa ostendetur; ipsa nihilominud es Detipiti buenda . Rogo tantum ut consideres quidnam in hac scripti tui putein qua me depingere ac si non omnia, certe prcecipua mea vitia enumerare studuisti, quaeqUe hic tota exscripta est, continea
tur, ex quo prudens lector possit judicare, illa epitheta quibus
paulo ante viderat me a te ornari persone mee convenire: Nempe invitia mea inquirendo nihil aliud invenisti, nisi quod simnatione Gallus,ex honestis parentibus natus, non plane ingenio destitutus, quodque vivam cauebs, & fultus qualiscunque Matheseos praesidio novam mediter Philosophiam, de qua jam
aliqui non male sperant. Nominas autem me scurram, LCIebrionem , stultum, dama timidiorem, ad risum usque ineptum, mendacissimum, fumi vendulum. Et cum haec omnia in duabus primis paginis, in quibus de me agere , habeantur, verisimile est adhuc plura & forte indigniora in sequentibu repertum iri. Qine si effutita essent ab ebriosa muliere, vel ab irato Caupone,riderentur; Sed cum scripta, Sc Typis mandata, sint a Theologo, Ecclesiae sua Pastore, qui religiosissim Npientissimus vult videri, quique aliis praeesse deberet exemplo:
454쪽
non dicam mansuetudinis, humilitatis, patientiae, charitatis, et feste fastidias istas veteris Ecclesiae virtutes, sed testem moderationis, elementiae, gravitatiS, non video qua rario ne possint
P Etsi enim Philosophia,in quam inveheris mala esset, quod
nullibi adhuc ostendist nec unquam Ostendes,quae tamen tanta in illa perversitas fingi potest, ut ideo ejus author atrocissimis convitiis debeat proscindi 8 Philosophia quae a me aliasque omnibus ejus studiosis quaeri solet, nihil aliud est quam cognitio earum veritatum, quae naturali lumine percipi possunt, & humanis usibus prodesse: adeo, ut nullum studium honestius, nullum homi dignius, nullumque etiam in hac vita utilius esse possit. Philosophia autem illa vulgaris, quae in Icholis re
Academiis docetur, est tantum congeries quaedam OpIDIO num, maxima ex parte dubiarum, ut ex continuis disputationibus, Quibus exagitari solent apparet; atque inutilium, ut longa eX
in usum smum convertit. Quapropter nullo modo rationICOnsentaneum est, ut ii qui opiniones istas , quas ipsi met fatentur esse incertas,didicerunt, alios odio habeant, quia CertIOreS 1nvenire conantur. Odiosum quidem est Circa religionem ali Quid velle innovare: quia cum quisque illam , quam amplectitur, dicat se credere institutam esse a Deo, qui errare non PO-test, nihil ex consequenta credit in ea pol e novari, quod norisit malum; Sed circa Philosophiam , quam ultro tuemur omnCS nondum ab hominibus fatis sciri, ac multis egregiis Inventi Sauperi posse, nihil laudabilius est,quam esse Novatorem. Olce, fortasse te non illos cuidem vituperare, qui aliquid ver I in 1111 losophia invenerunt,sed me nihil tale invenisse, quod ramen ut spero, nunquam probabis. Sest esto, nihil inven rim, o Oconvitiis potius, quam venia & amica admonitione , eram Crede mihi, Domine Voeti, nihil hic aliud pru' era clox judicabit, quam te, dum haec scriberes, tuento male icia, olstudio incensu in fuisse , ut neque quid te deceret, nequc Verum aut verisimile esset, consideraris.
455쪽
16 Defactis Voetii Defactis Vorali,ex quibres ejus virtutes primum nil NOL
Uia vero non solent homines ita in alios invehi sine cau Usa, nequam forte culpa mea videar tibi dedisse, omnia.
quae mihi tecum hactenus intercesserunt, breviter Commemo xabo. Nunquam te, quod sciam sum alloquutUs, necdum mi sui facie es notus , ac de re non magis Cogitabam, quam de iis qui nondum sinit nati, cum primum mihi Nunciarum est, te solere inter Atheos me numerare; professioremque De Rey, quem
norant homines multa docere, quae cum Opinio Didus meis
conveniebant, iniquissimis machinationibus a te impugnari. Hoc vero me impulit,ut de rei veritate diligentius, & quidnam hominis esses, quid te ad hoc moveret, inquirerem. Sed quantum ad rem, non dubia erat, Theses tuae in Regium jam exta. bant,&egregium in novam Philosophiam judicium brevi po.
stea fuit editum. Quantum aut Cm ad moreS, audiebam te esse admodum diligentem & assiduum in muniis omnibus Ministerii ac Profestionis tuae obeundis; res epius concionari, pius docere, saepius disputare, quam reliquos tuos collegas: supercilio etiam, voce,gestu majorem pietatem prae te ferre; tantoque videri Telo ardere pro Veritate ac puritate religionis tuae tuenda, ut non modo levissima quaeque vitia , prassertim potentiorum, sed ea etiam, quae a multiS pro vitiis non habentur, summa cum severitate reprehenderes, & in omnes a te dissentientes vehementissime disputares, ac declamares. Qii me sane
impulissent, ad te tanquam unum ex Prophetis aut Apostolis suspiciendum, si nulla mihi dubitatio remansistet ex eo, qUod sciretia mea te injustissime inter Atheos numerari. Sect quia interdum etiam viri boni, male ab aliis persuasi, vel nono ii prudenter judicantes, falli possunt, unum e duobus necelsianussi esse putabam, ut vel estes revera sanctissumas, etsi forte non satis prudens: vel (ignosce nullum mitius verbum ad rei veritatem exprimendam invenienti hvpocrita : Neque enim cum istii
456쪽
Pars Secunda . t T ibuq ouas in te esse audiebam, mediocritatem ullam in Vir-
: tu, re vitiis consistere poste iudicabam Utrum au em
duobus illis verum esset evidentius positea perspexi ex uS , T in Regium molitus es. Scivi enim quo pacto umphim Academi se Re stor fuisti, subito maforem quam asste ZmI-citiam cum illo colueris, & Cneceris Cui a
d sputationes accederet, verebantur, Scivi etiam , qU
Tri oro marano beneficio id habens, usque an eo te Co- uerit, ut Tiuestes omnes, quas illo tempore cli purandas proposuit, eas scilicet in quibus integram Physiologiam suam complexus est, tibi, antequam 1 ypis mandarentur legendas,eXam nandas emendandatque tradiderit. Neque hoc potes inficiari, paucula eniin,quae tibi minus placebant, manu propria notula, eaque ille omnia, ut voluisti, mutassit; & non ciui Iro qui, taadhuc scriptum tuum inter ejus adversaria servetur. Sect s niihi valde fuit mirum , quod cum nuper hoc Ipsu in & alia nonnulla, quae melius scire debet quam caeteri, ab illo quae livnsem nihil aliud responderit, quam se non posse mecum ageredi, istis rebus : cujus responsi ab alio ametco rationem quae DS, audivi Regio a rarea dicitum esse, aliquem e magistratu ei culpae imputare quod ego nonnulla de te in Epiri. ad 1. Dine . Iclipsissem, quae vix ab alio videbar discere potui Se. Quod verum esse nequaquam possem suspicari, quis enim Credat tantam tibi esse potestatem in ea urbe , in qua eS peregrinus, ut qUCmCUnque vis, etiam ex antiquis civibuS , re honesei S parentibus natis, publice possis infamare, falsisque udici S Condemnare . Milati tem , quem sic laesisti, ne injuriarum qu diam a t acceptarum , non dicam publice queri, sed privatim amico tuo, ni storiam Narrare permittature Et hane omiae, Veriri magi latus qui vel a liquo allocuto vel saltem fama mihi sunt no j prucentes ram aequi amantes esse scio, ut nihil unquam Pale ipsis in mentem venire potuerit, ac etiam reS ipsa Indicat; ab ilio citim tempore
457쪽
18 Defactis Detii stipendium ejus pro secunda Vice auxerunt. Sed potius credi derim , te per amicos id Regio dici curasse, ut illum, alias non timidum, sed magistratui suo valde obsequentem, hoc pacto perterrefaceres , & impedires, ne plura, quorum tibi consciuues, mihi narraret.
Scivi praeterea, quomodo . postquam ita omnem Regii Phy siologiam Thesibus ejus comprehensam examinasses de non improbasses , ille quasdam alias Theses fecit, in quibus cum ni hil ullius momenti contineretur, quod non jam ante in iis quas videras posuisset, ideoque non operae pretium esse judi
casset eas tibi,antequam ederentur, Ostendere, tu statim ex ver.
bulo, quod in iis invenisti, ab usu scholarum non nihil remoto, quod nempe hominem ratione partium , quarum una sine alia, esse potest,ens per accidens dixisset, occasionem coepisti eum palam impugnandi. Quomodo, antequam illae ultimae ejus Theses publice disputarentur monitus fuerit a quibusdam ex suis auditoribus, tuos minari se plausibus disputationem turbaturos; Ideoque ille te convenerit, monueritque, ac rogarit ut quoniam eras A caden ae Rector illas turbas authoritate tua impedires. Quomodo tunc, etiamsi ejus Theses vidisses, nondum tamen illi significaris quicquam in iis contineri, quod tibi displiceret. Quomodo in illa disputatione Thesis de etate per accidens fuerit agitata, dc post aliquid silentii, ut scilicet proponens rationeS suas exponerer, intempestivis strepitibus avdbtorium fuerit repletum. Quomodo tu Rector ibi astans, ira
quam si durasilex aut et Marpesia cautes ,
nec voce, nec gestu, nec vultu strepitus istos compescere conatus sis. Quod tamen miror, quantumvis enim tibi grati essent, officii tamen tui erat contrarium simulare: nec video cur tam
immotus tunc fueris, nisi quia sciebas illos a quibus fiebant Vci minimis nutibu S tuis esse obsequuturos. Quomodo, cumpo'stea Regius intellexit te dicere verbum illud de ente per ac cidens in Theologiam impingere, domum tuam iverit, ibiqΠ'tibi assirmarit se paratum esse illud ex arbitrio tuo emendaxβ'
ac publice profiteri se, uti res erat,&clare postea in sua ad xuhi Theses
458쪽
Pars Secunda.Theses responsione o tendit, nihil adversiis vestiam religionem
verbo illo tentasse. Quod idem etiam coram aliis TheolimS, tuis Collegis,est professius. Quomodo nihilominus sis ea theses in illum per triduum disputandas conscrIp1eris , S. Iioso earum titulo verbum illud deerate per accidens; tanquam a S. Si facultate Theologica haereseos damnatum, ostentare volueris , In thesibus autem impugnaris tantum Regii opiniones deformis substantialibus de motu Terror, de sanguinas cIrculatione,& talibus quae ad Physicam & MedicInam , non autem ullo modo ad tuam Theologiam pertinebant; & quas tamen prius non reprehenderaS, Cum ille tibi mas Theses , in qu 1-hus de iis agebat,legendas dederat & emendandas. Quomodo etiam carmen a studioso nescio quo in laudem tuarum I n
sium fieri vel curaveris,uel certe permiseris, idque te prassente fuerit in Academia distributum: In quo carmine Regius expresse designabatur hoc verbo o Regium factam &c. atque U- dignissimis convitiis proscindebatur. Denique scivi reliqua omnia, quae jam in epistola ad P. Dinet enarravi. Ex quibus
fateor me nullam eximiam pietatem in te deprehendere potuisse Neque enim dubium est,quin vel amicitiam erga Regium initio simularis, ut illum tanto facilius postea incautum & nihil a te metuentem circumvenires; l certe,si fuit vera, qum illam violaris , cum primum putasti te habere aliquam occasionem ipsi nocendi. Quorum utrumvis est odiosum . deque hic ullum pietatis Zelum potes praetendere , suo te CXCuleS. Etsi enim quantumvis graves errores commisisset ( quoS nullos commiserat j quae pietas , quae charitas Christiana , SUIS Zelus impellebat te ad illum, cum ultro emendationem, qUalemcunque Velles,promittebat, non audiendum, ocipium tDie rim confra omne jus,& fas,& decorum, publicis Disputation,
bus per triduum deridendum 8 Ut nempe, si res, Ut pera-aS, successisset,ille sua Professione ac bona fama,sine ulla sua cUlpa, Per solam Calumniam tuam privaretur. An, GURAO , illa est in vestra Academia Rectoris potestas, ut ei liceat micio Miagi stratu heses, de ea facultate, quam non profitetur, publice defendere, atque ibi quemcunque voluerit ex sinS COilegis infla
459쪽
Defactis voetii Pars Secunda.mare, atque praeterea etiam judicium sub nomine totius Aea
demiae publice edere ad ejus doctrinam condemnandam e L, ces procul dubio Magistratum jussisse ut sententiam vestram do Regii doctrina diceretis. Sed non ideo jussit, nec voluit, ut illam tanquam si legitimum fuisset judicium , vulgare eis. Quodvo luit Optimum fuit, nempe ut, quandoquidem de Regii doctrina
querebamini,vestras omnes in illum rario neS Proferretis,ut Re gius deinde ad ipsas responderet, ac postea, ucraque parto audi .ea, Ut par erat, ipse Magistratus judicare r. Quod autem tu feci sthexcusari non potest. Nullas rationes Ullius momenti attu listi, nullas habuisti,&nihilominus Collegam tuum, inauditum in quem tibi nihil erat juris , non dubi casti Condemnare Cum tamen; ut scias, in hac causia , in qua de nova Philosophia quaestio est, neque tu, neque ulli alii ex iis, qui vel veterem Phulosophia tn, docent, vel aliquas alias scientiaS ei aD nexas, quales iant theologia Scholastica &: Medicina, judices idonei esse possitis, sed tantum vel accusatores vel rei. Putat Regius se opiniones in Philosophia vulgaribus veriores habere, Vos, ouit las .discere non vultis, nec forte etiam potestis, id nepat citis credendum p Non vobis profecto, nec Regio; sed illis tantum,qui neutri parti addicti, utriusque rationes au diverint&examinarint. Quod vero omnium maxime est mirum, in tuo illo
judicio posuisti, to rejicere, nodiam clam Philosophiam (meamici icet & Regii propterea quὰd ex ea variae. falsae es absurdae opi-Ut Ues co equantur, pugnantes cum orthodoxa Theologia Et tamen nullas taleSconsequentias afferre potuisti, quamvis in Senatu vestro Academico unus etjuris Profectoribus, qui judicio isti repugnabat, cum illud ibi propos iisti, eas exprestea te pe te Ct: Sed contra Regius solidissime in sua ad tuas Theses responsione probaverat, opiniones silas Philosophicas melius: quam Vulgo receptas, Cum Theologia convenire. Quae omnia cum mihi nota ectent,atq; etiam longe plura, neque enim hac possum cui etcta recensere, mole ste ferre non debes. quod eorum partem Obi ter in quadam epistola, quae tunc forte erat sub praeso, eXpses e ram, nihil enim mitius agere potui ad ea, quae in me feceras, Vc
furanda . Nec sane in illa epistola, quam scri bebam ad unibra
460쪽
Pars Tertia. ex Datribus Societatis Isi s u, quos tu nunquam sine adjuncto aliquo convitio soles nominare, me tibi Flandiri decuisset. Praeter hoc autem nihil unquam in te vel ieci vel tentavi, Quo mihi irasci potueris atque ideo acernitas ityis, qua hic in muteris, nulli merito meo tribui potest. Sed forte aliae esus sun causae,quas eae lectione senuentium agno Ic CmUS.
De Phil ophia Cartesianae capite primo es secundo.
Nitio primi capitis ais, meae Dhilosophice O mnes capaces non
esse sicove de me loqueris pag. c. & ut caudidus et a siendi iudio Hiemsimm videatur, revera autem omnia errata tu elicibu8 discis ulu hebetique eorum ingemo imputare possit; in irio philosophiae testibulo omnia ingenta eruorum tuorum capacta nora me gravi vultu di oratioue quo vir quaratiMu Tetti habeatur, pro- nuntiat. Ubi a te peto, quando nam me lica gravi Vultu pronun- tiantem audiveris fac enim jam monui, non conCIODOr , nec doceo. Nempe id habeS ex mei, scriptis , Ci as enim Res p. qu i tas ad Med. pae ASO . edit. Et g. ubi dixi,ea quae in prima Mevitatione ac reliquis ( quinque scilicet Meditationibus ) continentur, ad omnium captum non esse accommodata. Verum haec citatio non pro te est sed contra te; cum enim id Icripserim peculiariter de illis Meditationibus, quae tantum perexiguam dc Om IIIam dissicillimam Philosophiae partem continent, myer re POLiUS GC-buisses, non idem de tota esse putandum. Sed fateor tamen Perlibenter, non omnes ejus esse capaces, hocque non ideo nul-
tibi scripsi, quod verum non sit, sed quia fuisset superfluum. Quae
enim scientia, quae disciplina, quae ars tam faelli S, Ur et US Omne Ssint capaces Quid autem inde infers 8 Nempe me velle Omnia Philosophiae meae errata infelicibus discit ulis tribuere. Sed omnes sciunt me niti l unquam de Philosophia tradidine , nisi in scriptis publice editis. An ergo etiam scriptor Um meorum errata discipiali S tribUentur , Pag. IT. progrederis ad criteria ecuudum quae in usus, Ut ais ,