장음표시 사용
91쪽
orationem, qua solutum illud vetuli aenigma pronuntiet.
Μedium autem carmen narrationem ipsam continebit. Sic El. IV, 4, 1. 2. prooem ., T. 92. 93. exitum brexissime efficiunt; Εl. ID, v. 1 - 4. exord. v. 45 - 48. exitum. Sed simile prooemium ne semper necessarium credas, El. 9. iumedias res lectorem inducit, exitum tamen, quo hoc genus carere omnino non potest, V. 73. 74. habet. Neque vero
in his variare formam nescit. Nam El. IV, 2. ipsum Vertumnum sngit de se dicentem, atque ita quidem, ut primum exord. F. I. 2. contineri Fideatur, exitus 9. ID. Sed quoniam complures de nominis origine ferebantur opiniones, poeta, ne ullam omitteret, denuo exorsus est V. 11., donec v. 19. celeris reiectis, quam ipse eram existimet, deum
facit pro docentem. Quo sit ut omnis prior pars carminis v. 1 - 18. prooemii loco haberi possit, pro exitu autem sint . 47. 48. Iam Vero, sum non modo de nomine dei sed etiam de vici Tusci origine dicendum esset, addi iis in hunc v. 50 56. tandem Mamurii laude, qui signum aeneum caelavit, totum carmen facete clauditur. ΕIeg. Fero IV, I,
1-70. ipsa prooemium destinata erat futuro illi Originum Iibro cI. Lib. III. cap. 2. ; ut nune Iegitur, lJricum per
se ipsa carmen spiritus plenum, Fersibus 71 - 150. ita praemissa est, ut his irrisionis materiam praebeat. Quae tanto erit efficacior, quanto magis serio ae late praeterita gravia illa argumenta poetam molitum esse apparet. Quamquam risus ille Sardonius, quo astrologi sub persona studia tanto amore sola tantisque speciminibus ornata ipse mordax Iudiscatur, nescio quam misericordiam lectori movet elegis perquam utilem. Porro victoriae Actiacae descriptio El. IV, 6., cuius argumentum, Si ullum, est epicum, eo elegis accommodatur, quod ipse poeta non modo statim ab initio se tamquam sacerdotem puro carminis fonte diis immolare velle
sngit I - 10. , sed etiam absoluto illo quasi panemrico
sui non oblitus pacis honis ea victoria partis iucundus conviva fruitur. Qui exitus eo fit elegantior, quod Iaudes Λugusti futurarumque victoriarum vaticinia commode habet intexta v. 69 - 86. Neque vero hic non commemoranda El. Π, 3I.,hreve sarmen et totum paene demonstrativum, nisi quod unius ac ne integri quidem versus exordio, quo amicae tardiorem se Ienisse poeta excusat, elegiacam dispositionem arguit. Cuius tamen summa cum in descriptione templi Palatini versetur, similem exordio conclusionem non desideres. Dispositio autem quoniam rem ipsam Sequatur sportet, versus 5 - 10. ex ea, quam Vulgo oblinoi, Sede remotos in fine carminis tollocare non dubitavimus. Qua de re cf. somm. ad e. I.
92쪽
Caput v. De dispositione earminum Propertianornm. MVides igitur, ut epici et elegiaci argumenti disserenita ipsa dispositione appareat. Quod clarius etiam perspici iuriis idylliis, quibus poetam ipsum aut ab initio aut in sine certe interesse videmus, ut El. I, 3. II, 29. IV, b. 6. 7. S.
In his enim carmen omne tamquam ad Suum exitum eo recurrit, ut ille, quomodo res gestae se affecerint, aut tacite
significet, aut aperte proloquatur, ut El. II, 29, 4I. sq.:
Sic ego tam sancti custos eaecludor amoris.
Eae illo seliae noae mihi nulla fuit.
Sic El. IV, 8, 63 - 88. victoria Cynthiae et servilium poetae
graIius ren0Vatum sarmen claudunt. Elegia autem IV, 5. duplicem habet clausulam, primum FV. 6l. 62., quibus puella lenae artibus corrupta poeta desperare videtur: deinde xv. 63 - 76., quibus morte aniculae dolosae exultat; quod ipsum, nisi in hac oppositione totius elegiae vis posita esset,
integrum esse p0Sset sarmen, cuius exord. V. 63. 64., exitus
xv. 73 - 70. Elegia porro I, 3., cuius clausulam Iegitimam fortasse desideres, hic est processus, ut suaxi CSnthiae quiete dormientis imagini 1 - 6. amator ebrius irrumpens 7 -I6.)Opponatur. Cuius cum libidines iam exardescentes et dulci aspectu et priorum poenarum memoria Ticisset, lusui innocenti et tenerrimis amoris gaudiis se permittit uv. 17 - 30. Haec igitur si experrectae puellae amplexibus poeta cumulari voluisset, iucunda voluptatum enarratione bene clausum poema haberemus. At ille mullo, si quid Tideo, et rectius et elegantius praeter expectationem obiurgantem facit et iniurias 'exprobrantem d0minam. In has autem querelas desinens carmen si cui eo fine carere videatur, quo res discordes ad consentum quodammodo revocantur: nos eo ipso, quod subito conticet, optime claudi illud censemus. Nam obstupefactum se et pudore confusum et nescium, quid iure querenti respondeat, qua re efficacius significet , quam si omnino nihil reSpondeat Magis etiam perspicua sumnt 0rum ratio setorumque aperte argumentorum. Nam El. III, 3. quis non Sentiat poetam se eriori antea poesis generi deditum FV. I -I2. , postquam impares operi vires suas intellexerit 13 - 24.) solam carminis amatorii Iandem quaerere se significare 25 - 52. Specie igitur potius quam re vera epigum est argumentum.
Neque aliter res se habet El. II, 26, 1 - 20. , quod qui' a reliqua elegiae parte seiunctum integrum sarmen esse 0-Iuerunt, poetae voluntatem plane praeleoidisse nobis videntur. Nam somnium illud, quod, si nulli consilio destinatum in otiosum ingenii Iusum enarratum esset, Ie issimum foret o .
93쪽
per se ac ne inventione quidem dignum, non modo lam splendidis elocutionis ampullis, eo demum laudem habet et honorem, quod a poeta docto et religioso somniorum interprete
tamquam laetum omen in amoris sui eventum accipitur et explicatur cf. caput de inventione . Exordium igitur potius est
carminis quam carmen ipsum, quod, cum tolum sit elegiacum, infra rectius iractabitur. Tertia denique eiusdem generis El. IV, 7., qua Cynthiae imaginem secundum qui elem sibi apparuisse narrat, puellae diu et unice amatae laudem celebrare, acceptas olim iniurias bonorum memoria oblitterare, sua peccata cum poenitentia confiteri, se etiam mortuae benevolum testificari xoluisse Propertium palet. Quod cum plurimis modis posset, ita effecit, ut accusantem primum Se CFnthiam 7 - 48. , deinde ignoscentem et se ipsam criminibus purgantem 49 - 70.), denique, quae post mortem sibi futura vellet, mandantem TI - 94. Iaceret. Itaque introitus ille carminis xv. I-6. et exitus 95. 96. , quibus et apparet
umbra et rursus evanescit, ad id solum comparati esse videntur, ut quis dicat, ubique, lector edoceatur; Verum sarmen, quod intra IV. 7 - 94. absolvitur, cum forma et dispositione totum sit elegiacum, tamen eatenus ad epica argumenta pertinet, quod non ipsius poetae sunt verba, sed eius, quae loquens inducitur, mores et ingenium oratione ea ad Feritatem expressa exhibentur. Dispositione vero, ut diximus, cum iis carminibus convenit, quibus ipsum se loqui poeta non dissimulat. Eiusdem generis sunt verba ianuae querentis L I6., quibus rursus infelicis amatoris παρακλαυσίθυρον continetur, et epistola Arethusae ad LFcolam missa
IV, 3.) et oratio Corneliae apud inferos habita IV, 11.
Quae si multo etiam magis, quam quae supra exposuimus carmina, ad actionis forensis naturam accedere Videatur, n0uidcirco carmen ipsum oratio est; sed oratio carminis argumentum - et potius mores Corneliae, qui oratione
illa quales fuerint apparent, ut si quis templum pictura ex presserit, nec tabula templum erit, nec qui pinxit, architectus. Itaque poeta hic quoque in imagine verae actionis multa aliter disponet atque orator. Atque erit haec eadem ratio, quam supra in iis earminibus alligimus, quae, quam is pro hare aliquid velle iis poeta videatur, tamen et xera Poemata sunt et elegiae. Itaque quoniam transitu sallente iam ad id genus delapsi sumus, quod ab epicis rationibus magis remolum pro prie et vere elegiacum dicatur: in his quoque, ut in orationibus a calce quodammodo ad carceres interdum rediri et Propositionem aIiguam variis argumentis illustratam in sine
94쪽
Caput F. De dispositione carminum Propertianorum. 85
fortius repeti animadvertimus. Quod Propertius ipse significat III, I. sin.), cum in carminis sui orbem redire se velle dicit, male et paene ridicule ab interpretibus acceptus. Ita autem illo loco redit, ut eum ab initio puellis
amantibus potius placere, quam magna heroum facta celebrando famam quaerere se professus esset, postquam inde a versu 21. alio digressa est oratio, puellam Suam S0us solito delectaturum se promittat. Quocirca maxime erraSSemihi videntur ii, qui non intellecta novissimi disiichi voluntate sum h0c carmine proximum conglutinarent. Nam ne id quidem ,. quod ipsi Folunt, es siciunt, ut poeta, quod supra reliquerit argumentum, iam continuet. Non enim carminum amatoriorum honorem, quod prima elegia instituerat, prae reliquis poemalis altera quoque praedicat, sed omnium pariter poetarum immortalitatem canit. Sed, ne Saepius moneamus, alia poetae, alia oratoris argumentandi est vis. In illo enim, cum non res, quae aut probantur aut resulantur, summam carminis efficiant, sed Sensus et affectus, qui res illas vel comitantur vel sequuntur, similia et exempla nudis argumentis fortiora erunt: fortissima autem commoli animi experimenta, ut, quod initio posuit, negando irritum faciat. uuae experimenta si frustra fuerint, Fera ut sint, quae propositione contineantur, utique Sequitur. Itaque gaudentem quoque se interpellat, quo f0ritus gaudere possit; dolentem contra et tantum non desperantem consolari et a proposito abducere studet, et sic in reliquis. Sed prorsus eodem, unde initio exierit, orationem redire, nec quidquam novi sarmine toto effici raro nec praeter El. I, 20. III, II. IV, 5. unquam invenies. Nam ne illae quidem elegiae, quae totae sunt defensoriae II, 21. 22. 23. , sententiam principio positam sine mutatione ad finem reiiciunt. Quare satis mirari
non possumus Dissenium, qui praef. Tibull. p. LXXI. eum
mutari a Propertio sententiam neque in exitu neque aliis locis meminisse se affirmet, si eandem atque nos sententiae commutationem intellexerit, profecto nou egeat resutatione. Nam ipsis his diversorum affectuum certaminibus omnem ele- glarum naturam contineri supra Fidimus. Quinimmo, cum inde elegiae sorma nascatur s3stematis melicis non dissimilis, quorum στροφὴ ex0rdium, αντιστρο medium sarmen, ἐπτω denique exitum recte comparaFeris, Dissenium coram veris poesis iudicibus non Ievius quam supra crimen Pro pertio ingessisse apparet, quod apud hunc assectus dissonantes in exitu non solIerentur. Quam is enim non Semper, ut
apud Tibullum, in sedatam quietem transeant, tamen haud indecentius reluctantes autea motus ad finem perducantur,
95쪽
cum aut voluptas victrix triumphat, aut doloris vehementia animus abreptus videtur desperare. Indolis ea est disserenita, non artis culpa. Ad hanc enim, utrum oratio placide in fine
sedeat, an cum impetu excurrat, modo argumento sit accommodata, perinde est. Impetum autem illum et vehementiam et cupidinum ardorem, quae in inventione propria Propertii vidimus, in exitu carminum maxime apparere sonSentaneum.
Nec tamen quisquam in eum ambitum circumflecti, ut praeterea additum unum saltem versum ne tolerent quidem, talia carmina neget, quale est I, I 4., ubi deliciosae amici rusticationi I - 6. gaudia ex suo amore concepta opponit 7 - 21. , quae adeo omnibus Illae bonis Superiora esse ait, ut prae
illis Alcinoi regna sibi sordeant 22. 23. . Similem plane exitum habet El. II, 2. , ubi continentia poetae I. 2. , amicae pulchritudine 3 -I4. victa, puellae aeternam famam, sibi quod intelligitur aeterna gaudia in exitu precatur 15. I 6. . Huic par argumentum El. II, 3. ab haesitante animo exorsum 1 - 8. et per laudes CFnthiae in summam eius formae admirationem ductum 43. 44.). Cui quod in sine decem versiculi adnexi sunt, quorum aliquanto diversus est spiritus, non illud impedit quin integrum habeamus et absolutum carmen. Nam ut iam hoc loco de ratione illa Properiti propria dicamus, quam non semel interpretibus dilacerandi carmina causam fecisse ad interpretationem poetae Germanicam I, 8. init. indicaximus: non raro poematia diversi illa quidem argumenti, sed quae una eademque occasi0nenata exiguo temporis spatio interiecto scripta aut essent aut singerentur, ab ipso poeta ita sunt coniuncta, ut, quomodo ab artificibus plures saepe statuas in unum argumentum compositas esse videmus, sic in unius quodammodo corporis membra coirent. Maiore ea, ut fortasse iam ab ipso factum,
distinctionis signo discrevimus El. I, 8. II, 3., P0st V. 43. II, 26, 20. II, 28, 34. rursusque 46. II, 33, 22. Hoc enim
extremum carmen, in quo criticorum admiramur sontinentiam,
sic demum intelligetur, si poetam ex puella, Isidis religione
per decem dies amplexus suos fugiente, ut iam nimis diu operata noctem proximam sibi concederet, quaesiisse finxerimus 1 - 20.); iam vero, cum nox adeSSet, puellam, quae coena potiori retineretur, moram impatienti poetae vix tolerandam fecisse, ut cum ne iterum quidem iterumque rogata venire velle videretur, innocentia pocula frustra culparet. Sed de reliquis mox. Vincentem vero in fine eum affectum, qui se eundo loco positus erat, etiam ΕΙ. ΙΙ, T. exhibet. Nam cum hic timor legis et principis cum amoris constantia certet, hanc superantem et in fidei testationem exeuntem
96쪽
Caput v. De dispositione carminum Propertianorum. Melegiam videmus. Eodem modo El. III, 6. Initium suspicio I -I8. , exitum 35 - 42. Iaelilia obtinet. Similis ratio
II, 21. 26. 30. III, 12. IV, 3. Contra desperantem et mortis certum idemus I, 15, 4I. 42.; indigno servitio sortiter se abdicantem II, 24, 1 -I6.; nam de assutis huic carmini Tersibus 17 - 52. infra videbimus. Huc etiam pertinet El. III, 21., ubi intermortuum quidem sed resuscitatum semper praesentia puellae I-8. ardorem mutatis terris 9 - 30. prorsus restincturum se confidit 32 - 34. . duo exitu multo etiam fortior et paene exultans II, 24, 15 - 20. Acerbus autem et ipsa carminis brevitate nervosus El. II, II. Contemplioenim introitum 1. 2. , infausta omina medium sarmen obtinent 3. 4.); exitum minae. Qui eo est efficacior, quo magis et verborum parsimonia despicientiae frigus apparet et digni poeta affectus expletam iusta vindicta iram testificantur.
Neque igitur illi effectu parem crediderim El. III, 25., etsi ad nostram rem dirae, quibus peroratur II - Ι 8.), magis etiam fortasse faciunt. Similiorem, quam is ambitu multo illud poematium superantem, satile dicas El. II, 5. Gravitate
ero et auctoritate ceteris omnibus praestant auguria illa, quibus poeta tamquam sanctus deorum interpres interitum Urbis vaticinatus El. IV, 13. claudit xv. 59 - 66. His igitur exemplis affectus unius vi superante fortiteret non indecore totum carmen absolvi videmus. Quod genus ut Propertii indoli accommodatissimum, ita ne alterum quidem alienum, cum ab utraque parte pariter impulsus animus mediam quodammodo viam secat. Itaque El. I, II. postquam Iunestam mortem a procellis maris sibi instantem 1-I4. cum felici morientis in amore exitu frustra comparavit, tamen meliorum temporum spe in fine carminis 25 - 28.) erigitur. Neque aliter II, 33., ubi Isidi suorum amorum invidae acriter conviciatus 1 - 20. , tandem suo dolore satisfacium numini, lususque amatorios iam renovatum iri confidit 21. 22. , et El. II, 28., cuius tripartitam divisionem iam supra attigimus, primam atque secundam partem I. 31 - 34. rursusque 41 - 46. spei certae imagine claudit, atque hanc quidem tanto quam illam confidentius, quanto propius imminente periculo fortiore solatio indigere puella videtur. Tertiastutem pars, ubi placatis quidem inlaris v. 47. tamen in
tam recenti discriminis vix superati memoria omnem timorem
statim a principio abdicare nondum audet 48.); in medio carmine vv. 49 - 58. iam confidentior factus, sortis extremae ipsam quod tacite significat) cynthiam aeque ac reliquas formosas consecuturae admonitum Ditem non in isurum
ebde pronunciat, quod in praesentia periculo sit liberata.
97쪽
Tum vero carmine in Iaetitiam soluto sub sinem vola diis reddere amicam iubet xv. 59 - 62. Quae omnia tam bene coeunt, ut quo indicio fretus Iacobus hos ultimos quattuor ersus, Sine quibus proximus ne stare quidem p 0test, a reliquis divulserit, non intelligamus. Neque enim, quod ille iudicat, poetae est, singulos affectus singulis poematiis includere, sed alios ex aliis orientes proponere. Quapropter omnem hanc elegiam in partes quidem dividere sustinuimus,
integra tamen et quae per se aliquid valerent carmina eadem esse negaVimus. Nam cum singula sint IJrici argumenti et in solis affectibus versentur, tamen quoniam per intervalla temporis composita esse finguntur, neque modo assectus mutatos sed etiam res varie inclinatas describunt universa epicis rationibus accedunt. Haec igitur intervalla maiore interstitio significare, non diversos affectus
eadem occasione molos vi0lenter seiungere consentaneum est.
Medio autem illo tristitiae et gaudii temperamento, clausulis aptissimo, quod in spe melioris conditionis apparet, saepissime utitur Propertius, ut El. III, 18, 3I - 34. IV, II, I 01. 102. , ubi fiducia eventus nobilitatem et magnitudinem animi optime illustrat. Neque alia re argumenium illud de
media vita sumplum II, 23. in carminis formam cessi SSe reor, nisi quod tabularum perditarum dolorem cum rec0rdatione gaudiorum, quae illis commissa quondam fuerant, ita con-30qiavit, ut spem inveniendi iterum amissas in sine conciperet V. 21 - 24. Eadem spes, quamvis non disertis Terbis enuntiata, promissis saltem indicatur, quibus nisi fraudari so oluerit Amor, duritiem suam in melius sit conversurus EI.
II, 12, I9 - 24. . Quid multa' Ad eundem hunc locum
omnia ea carmina pertinent, quae suasoriis similia supra defini imus. Nam quotiescumque poeta alicui, ut quid faciat aut ne faciat persuadere vult, hic carminis progressus Sit necesse est. Primo enim loco in eo, qu0cum agit, aliquid animadvertit, quo laedatur, quodque se vel moerore Vel
taedio vel timore commoveat exordium . Huic igitur illud opp0nit, quod ipse probat, qu0que gaudet, et iam Suisquam audituri sensibus blanditur. Hinc in fine iterum in
adversarium conversus non amplius Iituperat, sed sperat,
fore ut praeceptis suis in futurum mos geratur exitus . Haec dispositio optime apparet sarm. I, 2., in quo exord. I-6.; medium I - 24.; exitus 25 - 32. Adde El. I, II. A. 1-8. B. 9 - 26. C. 27 - 30. qnamvis ibi partium distribulio aliqualenus variata, qua de re cf. quae infra dicturi sumus et quae simplicissima est III, 22. , ubi GT 3. 1 - 16.Gντίστρ. IT - 38. επ*δ. 39 - 42. Saepius etiam Iaeti
98쪽
Caput F. De dispositione carminu in Propertianorum. S9nsscelus, quibus medium carmen expletur, minis loco cedunt, cum damnosi eventus exponuntur, qui adversarii facta, si in sua agendi ratione perseveraverit, necessario sint secuturi, ut I, 5., ubi princip. I. 2., med. 3 - 30., exit. 31. 32. Hugeliam pertinent II, 6. et Isi., quorum tamen in adornandis partibus ratio intricatior, et III, 15. , ubi suasoriae forma,
quae in sine elucet xv. 43. 44.), principio 1 - 10. si dei
testificatione 3 elatur. Interdum utraque ratio coniungitur, ut I, 4. , ubi στP. 1 - 4. ανιισΓρ. α. 5 - 16. r. 17 - 26. επογδ. 27. 28. Est etiam, quando poeta Verb0rum Sil0rum ponderi adeo confidit, ut in fine n0n tam bene Speret, quam animo eventum occupans Teluti iam impetrata re gaudeat et quae deinde sit facturus, secure eXponat, ut El. III, 20., ubi cum Ι - 6. principium c0ntineant, medium carmen T-0.)hrevissime absolvitur, quo diutius celeri unius versus transitu facio v. 10.) in describendis, quae se maneant, beatae noctis gaudiis possit c0mmorari V. Il-36.). Quam poeiae Voluntatem non assecuti ii, qui post Scaligerum inde a v. 11. novam elegiam orsi sunt, ne h0s quidem senserunt, optime a poeta esse institutum, quod cum nocte iam iamque inflante certa foedera facienda esse pronuntiet, ne quis libidini solide dilus amoris sancta iura rumpat, cumque periuro mala omnia imprecetur - his ipsis promissis non levissimum argumentum nactus est, quo puellae, ut perfidi amatoris oblita
in suos sinus recurreret, persuaderet. Itaque sum persuadendi consilium dispositione earminis dissimulet, hoc ipso verborum pondus auget simulque efficaci illo artificio utitur, quo id, quod impetrare volumus, quoniam nullo modo nobis negari possit, iam habere nos praedicamus. Alia ratio est El. I, 8., in qua quamvis anxietas, quae principium obtinet, magis etiam, quam in superiore sub finem in gaudium plenum et paene exultans con*ertatur, tamen quoniam diverso tempore hae partes Scriptae esse finguntur, duas elegias efficiunt, sed tam arte inter se iunctas, ut altera, quae per Se ix stare possit, ad consummandam tantum prioris conclusionem comparata esse videatur. Ceterum V. 1 - 26. plane ad
noStram rem pertinent, quarum haec facillima est distributio A. I S. B. 9 - 16. C. 17 - 26. Pariunt igitur quodammodo duo illi, qui primum propositi sunt affectus tertium alium, interdum ita dissimilem parentibus, ut cuntrarium facile dixeris, ut si El. I, 19. suspiciones, timores mortisque futurae imagines praesentium gaudiorum adhortatione abrumpit. His adde amoris fidem interpositam II, 6. extr. et inter Iaetitiam et bonas spes timorem in fine emergentem II, I9,
29 - 32. uuod si quis Dissenti opinioni assidue patrocina-
99쪽
ins sic calumniari veIit, ut affectus quidem, prout res quae describantur variae sint, Sis Varios esse atque adeo oppositos dicat, sententias non item, nec unquam poetam, quod ab initio affirmaverit, postremo negare: ne hoc quidem e incet. Nam EI. II, 32. postquam initio vehementer in levitatem et perfidiam puellae inVectus est, V. 25. tamquam subito erroris sui admonitus ipse se sorrigit et in se conIersus:
Sed tu , ait, ,, non debes inimicae credere linguae:
Semper formosis fabula poena fuit Neque aliter El. II, 17. , sum iam mortem inferre sibi destinasset xv. I 3. 14. , ad patientiam conIerlitur. duod non assecutum Lachmannum pro iuvat frustra iubet tentare ad eum Iocum videbimus. Prorsus enim eandem sententiae conversionem obserFare licet II, 25, I 5. 33, 35. Iam Fero si quaeris, quid in hoc genere omnibus poetis commune, quid Propertii proprium sit, hoc sine ulla dubitatione Dissenio concesserim, poetam B0strum, nisi qua supidinum vehementia abreptus cum impetu et fragore excurrat, semper aut paene semper ita componere discrepantes velut oluntatum os es, ut non protinus, sicuti Tibullus, placida quiete Iectorem impertiat, sed pendulum etiamtum extremi eventus eXpectatione animum relinquat. Quod cum in iis carminibus, quorum exitum melioris conditionis spe confici demonstra'imus, maxime sit perspicuum, inquietudinis ta- meu hic color per maiorem poematum amatoriorum potissimum partem ita perlusus est, ut hinc maxime dramaticus ille, quem paene dixeris, progressus nascatur, qu0 primi tres libri velut unum et perpetuum opus efficere Fidentur. Nam ii in mente legentis aculei semper relinquuntur, ut quid inde atque inde sit eventurum, ultro Sciscitetur. Quamquam qui hac specie deceptus cum Gruppio totos elegiarum libros uno sonatu et continue scriptos opinetur, non modo Pro pertii, sed ne elegiae quidem in universum naturam cogno- isse se prudentibus arguat. Ille Iero quam sit animo irrequieto, salis ipse testatur, cum hostibus suis lentam puellam evenire optat, se aut doler e in amore velle aut dolentem audire atque pallere in irata ait, et odisse se
Somnos, quos suspiria non pungant. uuin id quod
maximum: Aut feeum aut pro te mihi eum rivalibus arma Semper erunt: in te pnae mihi nu Ita placet.
Hinc ille tristiliae color et subita saepe mortis memoria de qua ss. cap. IV. , hinc clauSulae multo quam pro carminum
100쪽
Caput V. De dispositione carminum Propertianorum. 91
ratione saepe moestiores, ut Ι, 13. I 4. II, 2. 14. 15. II, 13, 42. Nec desunt carmina, quae ita in aegritudinem
et iram inanem exeant, ut nec Iortiter repugnare poeta nec obdurare velle videatur, ut I, I. II, 4. Nec tamen prorsus alienam a Ρropertio compositam magis et constantem sibi perorationem fatearis, dummodo duplicis generis quietem esse memineris, alteram animo Foti compoti natam, alteram cum rebus desperatis ea quae corrigi nequeant
patienter sustinemus. Quod genus cum indole Properiti optime conIenire patet. Pertinent autem eo I, I 2. 15. 18. II, I. 8. 24. II, s. sinis, quem praepostero ordine hic assu- tum cum ΕΙ. II, 13. coniungendum esse alio loco docuimus cf. Lib. III. Cap. II.). Pertinent huc porro ea carmina, quae in miserabile mortis desiderium exeunt, ut II, 13, 1-42. II, 15. 26. Sed quominus semper mentis turbis circumactum nec unquam Sorte sua placide fruentem credas, et plurima, quae primo Ioco illustra'imus carmina prohibent, et mentis humanae c0nditio, quam nunquam sui dissimilem seri natura velat. Itaque Propertius quoque velut ex xitae fluctibus securum portum nactus paullulum acquiescit. Quo in genere eminet El. III, I 0., sarmen mellilissimum. Nec multum inde absunt III, 5. 4. , quamquam modestia illa in sine vires suas extenuans nescio quid simile habet eius, de qua diximus, patientiae. Id quod maiore etiam fortasse iurε de El. I, 10. senseris, cuius extremi versus tantumdem fere continent querimoniae, quantum continentiae, itemque de El. II, 22. Vere autem contentum conditione sua et ipsa virium tenuitate laetum eum demonstrant exitus El. II, 10. III, 9. et, ubi forte minime tale quid expectes, cum D m reliquum sarmen in solis lamentationibus versetur, III, T. - Haec de exitu . Iam Fero, quae paullo supra Telut in transcursu de adornandis carminum partibus diximus, ne quis illis omnis poesis Propertianae modos expleri credat: tam variae eius sunt disponendi rationes, quam nescio an in nullo alio poeta. Itaque tripartita illa, quam supra posuimus, divisio raro ita examussim servatur, ut unus Sensus totum exordium, unus medium sarmen, unus item finem expleat.
Duplicat enim primum variationes et opposita iterat, nec Sem per affectus tamquam duae moles solidi ponderis sum fragore colliduntur cuius tamen usus exempla ex argumentis Supra exp0Sitis repetenda sunt plurima , sed saepe etiam veluti aestuantis maris τρικυμlv ita alternant, ut modis hic modo ille superet, donec in fine aut confundantur, aut alter eorum fortius tandem assurgens alterum elidat. Quod genus tum praesertim erit, eum duo officia secum