장음표시 사용
51쪽
υ. Examen Palaticissi pax Venio ad res Gallicas. litis constat pacificationes deplabrionis religionis libertate saepius in Gallia esse factasin repetitas, m Gaza neq; tamen ideo a bellis ciuilibus funcstissimis per multos
annos cessatum esse, ruptis foederibus ob animorum a se religione dissidentium mutuas alienationes, incendioque s mel excitato grassantes; utpote quod non pactis vllis, vel legibus, sed cruentissimis praelijs restingui debuerit. Sed prae-itar, quid de hac re memoriae prodiderit Flori mundus mundus Galliarum Regis incuria Burdegalensi Consiliarius,hoc loco breuiter commemorare Is ergo in suis de origine haereseon libris ita tuos Reformatos alloquitur: Lb. .ca. O Reformath hoc enim nomen glaclijs hast is vobis hoctenus acquirere voluistis,oculos Merite,se miserae es, patriaestitiam in hac veluti astita depictum Migenter penustrate suamuis enim ut Euripides mone antiquae ac iampraeteritae calamitatest
uis achvmis deplorandae nonsint scio tamen,nisi risii ferreum se Marpesia caute duriussit, ubi tam luctu furorisυ bipassim videritis estigia, a veris lachrymis vos non temperatur Et post pauca: Frabile quidem Osarchitecti estis, uuipaucas annissere ducentorum retro ann rum opera deiecistis ac plura bella, quam Romani olimpro acquirendo uniuersi terrarum orbis dominio gesserunt,accen
In aeta nenim desola Gailia, stra dicam, in ea novies omnibus copi nauiti ibi spugnatum, nempe ad Veram, mydas S. Dion V sonum,
pise' ' β G, ta pridia commisissent ouae ut deminutis quotidianis conse, ' .isai hic nihil caino minita hominum Dragri, etiam cruentissi- Ita in misisse, unquam commissa scribuntur, praelin aequiparare possῖnt. uidia Hibus, oppidis, o arcibus dram sius tot ere regns
locusfuit, qui non castus, mox receptus, inde iterum receptus, omnι
Γηρ mi is sit clade intus tuerit iam is au non vltra decies centena ciuisi
Tam lon a cilicet ciuilis huius fessi calamitatum fuitseris , an pro-ι ua malorum nos,orum ilias, visacilius fuerit in hoc regno Iocum Mbquem alere vacuum s quanquam i e naturam ser no pote' aiam A
52쪽
tiam a bessi miserise immunem reperire. Non sine magno quidPm no Vsbodumno tum expertitamus, Religionem se Rempulo ita inter im η is colligatas esse, vivere i isdisiposit, quod Iuriscori de naui dixit; a Repub β
Scio quid ad haec Pacatus sit responsurus, Gallia iccirco ciuili bello pene conflagrasse, quod Hugonotis prox
scientia libertate certantibus non tuerit permissum, quam semel amplexi essent reformatam religionem, eadem perpetuo&quidem ritibus caeremonij publicis colere. Sed eum refellent historici, qui res gest a superiorum annorum diligetervi ex fide coscripserunt. Permissum siquidem est Sur initi Hugonotis Anno Is6a impune concionari baptiZareis a s 6 a. in Gallia , modo id extra urbium moenia facerent. Qtia Eque per permissione mirabiliter se tuebantur post ea nec dubitabat
dicere religionem suam a proceribus regni eme approbata. I 'i' si iIterum Anno I 6 8 ad Martem Hugonoticu ab armis de ducendum decretum es, ut exercitiu religionis relinque 'ara retur, prout in Pacificatorio edicto anni issa constitutum: ὸς '
erat.Sed cum iterum ars Hugonoticus clasJcum caneret, seIstissimaliae pacis conditiones anno is o confectae,& religioni si ρ is libertas concessa est. Nihilominus ad arma tetrumac vim publicae. helhqr, furorem reditum est: iterum Anno DL 3 ampliores pro sua religione fauores Hugonota sint adepti. Sed neq; sic pacatiores& mitiores facti cum bellis nihilomin' intestinis omnia miscerent, pax cu eis inita es anno Is 7. qua nominatim Hugonotis permissu est habitare in omnibus urbibus. pagis totius Regni ita ut a nemine cogi pocsent aliquid in religionis negotio contra conscientiam iacere. Multa tum alia ipsis cocessis sunt ut ab armis disced renta, adeo ut plurimi mirarentur, Henricum Regem Vbiq; Victorem, nulla necessitate coactuna, in hostes suos tam indulgentem fuisse, pacemq; illis tam commodam dedisse. Neq; tamen lac finis dissidioru fuit, vel solida firmaq; pace animi hominum sunt penitus tranquillati. Non de- cra Hugonotis auiae,seu potius praetextus variiquerelarii,
53쪽
Exinen Pacatici albus ne deteriori conditione cile, neq; suaeritneli, paci satis consillatim et se, palam apud Reges querebantur. Eius rei exempliana unum referre statui ex Rodolpho Botereio Iuriscos & in Magno Franciae cosilio aduocato, qui liba.
a. sua historiae anni 199 narrat homines reformata religionis grauisti nas Henrico 4 querelas proposuisse, quod nosatis prospectum eis est et de iis,quae necessaria sunt ad libertatem conscientiarum,in securitatem personarum, fortunarum it, suarum: dc supplicatione, qua eiusmodi querelae continebantur,finisse verbis & sermonibus audacioribus de Clatioribus, quam conueniret ijs hominibus,qui volunt apparere moderati&discreti. Alabant enim se electuros sibi Protectorem,si Rex illorum curam, quam exigebat, gererem ΘΠ tollet. Porro praedictus author sic istorum Reformatorus ' nati iram ibidem depingit Naturabirioluit Iominum se in Lmis huimgeneris Gallorum Reformatae religioni victorum, Hira
ni e sepromptos ae culter auieto Nunc gravamina proponunt ;po upplicatione os erunt larin Synodum congregant f la publica
agitatio Vsisproficua H. Conueniunt, ne rius conuentum disso cquam constituerint, v&proxime conuenturisint. Finis omnium com gregation Dit,impetrare a Rege eaectum ita clarum ita expressum, up particulare in omnibus rebus necessari' nrporro cogerentur e scribere alimpactorum conuentione o nec resilirunt, donec Rexstasi
gnavit. Et quamuis di cultates Usint ingenici,ct conditioneisin quia 3 im casibus potis ci quam in prioribus pacis tractatibus; communis quies tamen olim Galliae quassata, peneprosigata, tragicis impe- uositatibus Mimatum uisionum fecit necessarium uicari, quicquiderat iustum situ um quicquid erat tile. Haec ille. Hi a. tw, hocidem testatus est Rex ipse Henricus in ea oratio-
uatis a quam habuit ad Partamentarios ediistum eius de pacorebron. cum Hugonotis grauiter ferentes, quam idem aut hortu ritima ab nectit. Verba Regis sunta, Dico vobis, me necessitate sepublica Henrico . utilitate adactum tum compos at iterum Necesitas me malae Reae coetis ustare hoc HSctiam Te iudicem voco, Pacate, quam veram, Sermanam, firmamq; pacem eam putes, quae initur
54쪽
eum hominibus ingenio promptis, dissiculter quietis, lumrulis&gravamina accusare non desinentibus, assuetis ad conuentus priuatos cogericlos pacem, inquam ,eam quam synceram putes,quae non impetratur, sed exprimitur quam
non ratio, sed necessitas extorquet quamq; bla utilitas publica iustam reddit. Iuuat porro unum membrum edicti illius hoc loco inserere, quod tale est. Staimmus, ut Resuis Catholica Apostolica, Romana re iuretur in omnibus Aese nostri Agni, se regionum nobis biectarum,in quibus exercitium eius sui H termissum t ibi libere se paci exerceatum sine da turbatione
Putasno, Pacate, hunc articulum seruaturos sanctei religiose tuos Hugo nota. Optari potius hoc potest quam sperari. Nam etiam in edicto Pacis ab Henrico III. A. 1 7 . ita ,1. . edito idem cauebatur, scilicet L Religio Calliollica, Aposto pati ebis solica Romana in omnibus Regni prouincin,Vrbibus, pa libri;ui Ggis, ubi eius exercitium intermissum fuerat, rest auraretur; sabant. neq; tamen huic articulo ab Hugonotis est satisfactum. Te
stem appetio eundem Boteret una, qui scribit post Fllud ediLctum Anni 1s 77. in dioecesibus solis Tholofana murde galensi plus mille parochiasin monasteria exereitio Ca. tholicae religio nascaruisse. Si προ ex praeteritis licet de maturis quoq; coniecturam capere, facile utiq; iudicabit, pacem hanc religionis, non for Veram blidamque, neqk mni prorsus iniuria Catholicae religi onis carituram. Relicta Gallia nitueram migrare in Belgium, &stendere tam multis saepe in ea prouincia repetitis, iura mento firmatis cum Getistis pacificationibus, unionibus,re Dederibus,paci , iraquillitati communi consiti tum mini me fuisse seu bella ex bellis,seditiones ex sectitionibuscaedes ex caedibus assidue natas sed vetatus, ne libellus aic in ornatorem, quam initio statui, excrescerer, rem totam silentio stipprmo,& lectorum eiusmodi narrationia cupiduni . ad historicos remitto. Porr5 caput hoc concludens, ius Pavihi videor posio huc accommodare verba illa De ictis:. Decin
55쪽
σσὼ Examen Pacati Lech s I. Decet eris populum meum dicentes Eu, Hrpami se ipsi dykὶιbalpa/4etem autem liniebant eum cum luto ab v paleis. Vere enim Euangelici decipiunt Catholicos, duia eos actsuum foedus in religionis negotio pertrahere verbis suauibus conantur, dicentes Pax,sed non est lax,dicit Dominus. 'oti conantur quidem isti aedificare Confoederationis ari P tem, cui pacem nescio ouam veluti tectum imponat sed lim n uni luto absim, pale: s praetermittur id, quod pD, Thi rietem istum firmum&stabilem reddere solum potest unu Iut nitatem scilicet religionis,qRae sola si desit, frustra in parte sine Misis te extruendo laboratur Quia deest temperamentum. ve- luti gluten, quod parietis huius partes inter se compagine & congludinet. Sola enim Confoederatio illa inter membra ei dem Reipub firmavi solida est, quam religionis Ρnius temperamentum, & veluti gluten coniungit, firmiter astringit Nam quaevis alia Confoederatio inter homines religione dissidentes male concinnata, est paries absq; temperamento, linitus luto sine paleis, cui minatur Deus ibidem Dic adeos, inquit,quiliniuntia temperatura,q dc sum μ. Erit enim imber inundos, ct dabo lapide praegrandra de super irruentes, se ventum ocendus antem Siquid ecce cecia Liparire. Numqui non Hoetur bis mi eulitiara quamlim Haec cogitare, rimis sensibus reponere debere quicunque de hoc Confoederationis haereticae pariete exstruendo cogistationem suscipere volunt,in fidem adhibere Deo assi nianti,illum casurum,neq; vllam firmitatem habituruim
Euangelicos, ubi rerumpotiuntur,ubertatem religionis Citholicis non permittere ostenditur.
Eniebat mihi in mentem mirari, Pacate, cur regionescas,in quibus libertas religionis viger percurrens prae-tzrni ucris Angliam, Scotiam, Daniam, Hollandiam, landiam,
56쪽
irandiam, Sueciam, Saxoniam, Palatinatum Rheni,&simia .les, nullumq; de ijs verbum feceris sed suboluit statim ra- tio, nimi rima hoc esse ingenium haereticorum, ut inter Catholicos ubi degunt, libertatem credendi urgeant , mo vi& armis extorqueant: ubi vero soli rerum potiuntur, can- .dem libertatem Catholicis negent , imo seueri mimis poenis eos, si religionem suam palam profiteantur,cCerceat. H Eius ingenii fuit olim Anastasius Imperator haereticus, qui cum alias haereses Constantinopoli grassar impune per mitteret, sola Catholica fide&eius cultores persequebatur. Ad quem ideo Symmachus Papa in haec verba scripsit sarin AG multas regionibus cunctae prorsus haereses, opisvione sua ha D. σοι. heantpublice luentiamprofitena Ala Catholicae commvmonsliberitas, putatur ab his qui se religiosos exisimant subruendis. Nuae si ueretic putatur error, quo non licet cum Geteris quilus illic facultas est, rum mos gere sinatur errori os integritas aestimatur, sequenda potiuisu permiti merat, quam violenta 'ersecutione et sedenda; neceam probanturias, gro quipotuisse, η inpraua Iectantes ne i conni erentur errare repellere cogitarunt quo notabantur errantem malente non assectari
odiostum est, se otiis submouere quo ducerentur iniust Ortyrii cisi huiusmodi propterea relinquendos proprio definitis artitrio, quia nec a Chrisianis vexari deceat Chrisianos, quocuma titudo confiten-
toea necuiuentesin iure Ron ano,lacerari conueniat a Romanis e com
sequenter se Stur Romanos homine , se qualiscum trofessionis impetere nec Christianiam disi posse modis omnibus, nec Romanum. Proinde aut repelli seuertans aut nusius penitissimpetenias; quod uno genere iudicas amouendum, in omnibus repelle si prae luales: si omnia simi sinenda, nusius pensius excludendiis alioquin dum parcendo Ginctis errorisus Asamicus nonnisi solum tibiprob tu illlicui se quod erum est . Non misiam si in Ort duo AL ant, quibus potericum cunctis haeresibus conuenires se uniuersi erre ribus amici, non possim nisistas esse non errantibus inimici Prauitatis complex non potinnipeumpersequi, qui sprauitatis inimicras. Non potuit haereticorum ingenium explicari diuinius Amiceasunt illi inter se, quamuis fide distentiant: H patiuntur
57쪽
patiuntur quemq; pro libitu errare, merrorem suum intem alios vulgares; cum btis Catholicis in pace vivere,& eos pari cum alijs iure gaudere pati non pollunt. Ita illos instituit veritatis inimicus diabolus ut errores omnes toleren P, veritate blam Catholicam oderint, tolerare nullatenus velint. In hoc ludo praeclare in t instituti nostri temporis haeretici,ubi rerum potiuntur,&habenas Regnorum Me-Tum pub tractant. Nam Catholica religioni adeo aditus ad se omnes praecludunt, adeo custodijs accessus omnes servant, Vt libere intus penetrare, di se luce halam ostendere
non possit. Fecerunt hoc in Anglia, cum alias semper,
quoties regni illius gubernacula tenuerunt, tum Vero paucis abhinc annis,cum Catholicis pos uiantibus,ri eis religionem suam&fidem, palam&libere exercere liceret, eam libertatem obn inatissime negarunt quin&rationes, qui hus in suam eos Catholici sententiam perrrahere conabantur, distbluendas sibi omni ope, inuidem scripto publico, putarunt. Rem istam paulo fusius placet narrare, eo quoa non iniucundam, nec inutilem lectu,Catholicis arbitrer f Orbollata turam. 'Anno ergo I 6O3 initio Regni moderni Iacobi in A. Angliae Regis, Catholici per Angliam hinc inde dispersi, possitarunt postquam Regi thronum regium essent gratulati, supplices tiber tς rogarunt ut integris sibi liceret uti religionis suae exercitijs, tu m= libello concepto in eandem sententiari ci oblato. In eo D qis comemorarunt inter alia Angliam omnem, quantum ad
, P, Z eligionis attinet negotium, inquatuor praecipue factionestillam. exceptis alijs minorum gentilina esse diuisam Primam,
esse Protestantium secundam Puritanorum ex priore ex vam tertiam tenere atheos&politicos, infelicem dismidi
rum in causa religionissisbollam tropaginem: quartol eo esse Catholicos, qui ut ab omnibus illis&singulis disten tiunt; ita quoq; ab omnibus illis Ingulis communi quodam eos odio exagitari laec id mirum, quandoquidem e ror veritatis semper hostis extiterit. Iectas has vel factiones, nec extOm,nec ex parte,facile extirpari posse illud ergo sedi.
58쪽
se dicebant a Maiestate Regia suppliciter petere, ut fide
tuam sine ulla tergiueriatione paratis profiteri, eandena lia hertatem, quam caeteris aduertarum religionum sectatori-hus permittat: aequum esse si eodem modo,quo ipsi vel etiamulto minus,aut omnino non erret ovel parem,vel min
Te, et nullam omnino poena sentiant. Regem Galliae hac ratione patris patrue nomenin pyramides consectitis,quod ut regnum ciuilibus bellis distractum atq, pessundatum,ru sus quasi coagmentaret etiam eos qui diuersam religionem sequuntur, ferendos esse lege sanciuit, eiusq; v surpationem illis concessit non alterius se religionis publicum exercutium postulare quam eius in qua Regis maiores omnes, a temporibus Donaldi primi Regis Christiani, usq; a m trem eius vitam finierunt; religionis scilicet eius,cui propter
antiquitatem veneratio,propter amplitudinem honor,propter temporis diuturnitatem, & immotam constantiam,suma perfectionis laus debetur: quae amata sit culta ab omnibus pastoribus confirmata Concilijs a patribus &primitivis Ecclesia Doctoribus contra omnes haereses . a primis Christ ianissimis Imperatoribus contra vim tyrann Em .
propugnata&defensa; repetita in Ecclessasticis historijs; multorum millium martyrum sanguine obsignata tot c5- selibrum ornata virtutibus Ptot virginum innocentiavi canitate illustrata quae deniq; rationi Ggruat,& Dei Verbo, sanctissimoq; Euangelio contentiat Ialis reliSionis exemcitium, si non locis publicis, domi fallem suae di non liberrime, saltem sine iniurijs A moleslijs, ut sibi usurpare liceat
sese flagitare. Libellum hunc supplicem acceptum Rex, Protestan. tibus statim exhibuit, iudicium ipsbrum de illo exploraturus,qui eadem pene forma alium ei oppositum,' mi obtu-pisse ierunt. In eo scripserunt Angliam omnem, quantum atti in linet ad religionis negotium, in duas praecipue factiones esse atrarium ciuisam primam eme Pontificiorum,qui posterioribus Rc libellumina
Sina defuncta temporibus, ob neglactum bonum ordinu, g exbibet. His non obia
59쪽
Mun pacati b non obseruatam rigide iustitiam in Regno, miru in in
es, , ca creuerunt alteram cst Protest antium,oui velut repuo lisliijινὸν γ ntes&contrari Pontilicijs, odio &inutata ipsoru . hi apb lui temper e positi fuerunti quandoquide error, veritatis semiatim liberta per hostis extitit. Factiones has cluas, simul subsistere nontem religi posse: quid enim veritas cum mendacio habeat communeisnueis per quid commune tenebris cum luces quid Christo cum Beli. nullant , ab quid fides cum incredulitate habeant commune quid qua imc Cli ristiani Protestantes, cum Pontifici js idololatri Tam ei lamy tum igitur fauoris &bcneuolentiae petere sibi a Rege prae stari, quantum alii principes, qui diuersiae sunt religionis ab uiuis ea, cuius exercitium in Anglia publice viget floretque, sib- is,...istia ditis suis praestant atq; concedunt. Ali Principes liberum se abla, Protestantibus reIigionis exercitium non permittunt, ut lare Deo siro in spiritu veritate serviant,Pontincijs suis subdiride cap. t. Us permixti sperare igiturvi se non permissum iri a Regia ηιβgio Ca Maiestate Pontifici js, ut Deum idololatricis sat cultibus tholicam blasiphement,& contumelia afficiant, Christianis eius subcaturio ' permisti. Si Iehoua Deus est sequendum illum; si au- utri με tena istorum Baal, sequendum ilium considium fuisse Eliae r ψη i populo Isiraelitico communicatum Atqui duas diuersias in y ue, regno admittere religiones, nihil aliud esse, quam inter
- e duas opiniones incertum pendere Se nussum alium fauo
j.luui isti Vrgrariam Rege postuIare quam ut auctor sit subcliis istis. r. ii suis,ut Dominum jaciem eius constanter quaerant, re- seiunem. ligionem falsam impediat,& faciat,ut in omnibus totius re Protestan gni locis, ametur de propagetur unicati vera religio. tes Angli Libello huic Protestantes examen etiam adiunxerunt solutis AEU rationum,propter quas Catholici exercitium religionis suς meum C liberum sibi permitti petierunt, additissimul responsioni- bosicq μ, bus, cur Romana CathoIicae religionis exercitium, in An
ἡ glia ferendum minime putarent. Argunteium primunt ' 'ealia datholicorum erat, quod paratissimi sint ad debitam obe-hii dientiam&seruitia quaelibet Regi praestanda Responder tauri unt Protestantes, id intelligenduin cile cuna conditione,
60쪽
n exercitium religionis Lia: Rex ipsis permittat sin minus
proditionem eos more ipsi s consueto, aduersus personam Regis molituros. Interim tamen obedientiami seruitiorudebitorum declarationem, causiam sussicientem non cri , ut propter eam Rex idololatriam vi pugnantem cum e Bo Dei Pontificiorum doctrinam, in Regno suo admittcredi tollerare debeat , Argumentum secundum Catholi Se dum. Corum erat quod multum laborisvi operae insumpserint iii tuendo iure Regis,&sceptro ipsi conciliando. Responde runt Protestantes, deos fecisse non propter conficientiam aut iustitiam, sed spe obtinendi permissionem exercitii religionis suae, iuxta illud Iudae Edvultu mihi dare, en' tradum res . Sed posito eos adhibuisse diligentiam aliqua an promouendo Reg feciste tamen illud ex debito, nec propterea exercitium idololatriae posse concedi,cum in diuini nominis contumeliam aliud vergat Tertium Argia Terturam mentum Catholicorum erat, Quod puritani Athe in Anglia tolerentur, ergo multo magis Catholicos esse tolerancos 'esponderunt. x Puritanorum toleratione non si qui Pontificio etiam esse admittendos,cum Pharitanorum
religio, non sit ut Pontificiorum,orbo Dei maiestati diuinae,itemq, maiestati dignitati Regis contraria nec Ve prolati ro numerus malorum subditoria multiplicari debeat Athe tra zesbos qui publice quidem impietatem suam profiteantur in praeferunt Anglia non reperiri, sed tamen periculosiorem esse Ponti atheos .nciorum, quam Atheorum,propter simuIatam pietatem perii diam admisionem. Quartum Argumentum Rege . Nμm Galliae utriusq; reIigionis exercitium liberum fecisse,eam 5; Pacis an regno eius iam vigentis causam esse Resipoderunt Acimistionem contrariae religionis in Gallia,ex necessitate tactam: praeterea non exemplis, sed regulis iudicandum es-
iς- ςgζm quidem Galliae cum Pontificiis facere in nro in se
Pxere aliis in negotio religionis, praeiudicare non pos .
Ipsum quidem permittere exerciti m rehgionis perge an re ins