장음표시 사용
71쪽
N. Examen Parati Mitto aIios articulos eiusdem edicti breuitatis causa. Ex quibus omnibus liquet, quidnam Magistratus: Princi-
pes haeretici de libertate religionis Zc fidei statuant, ac d Id cernant , quamq; grauiter in Deum peccent illi frigidi Ca-ὲ, .s,st, bolici, qui se religionis unius conseruandae studio, abh'- . reticis superari permittunt, segnius pro pietate dc veri- ὰj lio tale, quam illi pro impietate dc errore decertant Oxi's super L 'quidem censeo admonendos illis grauissimis Hormis dae
ad Bara Pontificis verbis nouisa remedia illa animi virtute ιsefendie, Πηρ sua qua in ipsorum euersionem videtis haereticos impietatepugnare. MisDpigra veritasis assertio Gu iudi oportet alutem Hlgi, cum via
deatis raetionem mortiferam is amari fraudeat segniter asseri veritatis leges, cum iampertinaciter defendantur erroreτ. IlIud etiam non obscurum est, cur Pacatus noster, cum regiones varietate religionum clistractas numeraret, in quibus haeretici Catholicis permisti versentur , silentio presserit Angliam, Hollandiam, Zelandiam, mimiles. Intelligebat enim supersedendum sibi esse ab earum regionum comemoratione , ne causam suam apud Catholicos peritiores deteriorem faceret , rudioribus autem locorumq; δ legue ternarum ignaris eo silentio facilius imponeret.
Euidnam ex senseu gy doctrina Euangelicorum restondes dum sit eisdem libertatem religionis a Catholicis postulansi s.
Complures Catholici in ea sunt opinione, ut existimet
libertatem religionis a solis ijsq; feruentioribus CalliOlicis improbari caeterum Euangelicos omnes conuenire inter se, de eiusmodi libertate permittenda, idervi eo non contemnendis rationibus niti, catholicos aliquo ipraesertim Iesultas, nimis praefracte eisdem resistere beam in magna ignoratione versantur, utpote qui libro Lua-
72쪽
gelicoriam non attigerint in quibus iure optimo tanquam matris Ecclesiae obedientes fili legendis abstinent necim timos ieconditos ipsbrum sentias pernoverint; quos ip- sinon ubiq; sed ubi eis commodia opportunum visium fuerit,aperiunt. Statui itaq; ipsorum me Euangelicorii doctrinam& sensium de hac re proponere ad eas quas nΟ- his ingerut&toties obtrudunt pro libertate fidei rationes. eorundem responsiones in medium a Serres ut in promptu Catholici habeant quod ipsis opponant, se it, ab eorum friuolis ratiunculis tueantUri
Proclij non ita pridem Politica Ioannis Althusiij Her Damus hornae Naubuiorum excusa, in qua ille multa de Ecclesiae bustivi F regimine, gubernatione,&defensione Euangelico spiri gerulus ritu plenus scribit. Sed quae ad nostrum institutum pertinent, Gvisium est eiusdem verbis referre. Ergo ille cap 28 de administratione Ecclesiastica sic instar alicuius legislatoris
sancit Magistratin proponetiam' ca, de exterminanda, Molenda omni. Irina impia, verbo Dei vi consentanea emu seu 2,ita, exercitio, 'par grauissima, omni o guta Regni mem-hris interdiset Deinde siue diligentissimam o seruationem, Inquisiuio, inquisitionem impos,rum, sed inorum, eceptorum , se pseudodis ni in He
in luce retractos, ma estis redae curabit, sepro meritopuniet, Aegea GD X- Id prauatum Dei cultum restituet Cat res, 'mationem Ecclesiarum exuerbo Dei adissim normam suscipiet ismnia ad perfectiorem satum reducendo, exerit piorum Rexum, a.
v. . Iosue s. v. in qua reformatione etiam exiguae reliqui ct Osce idololatriae relinae extirpari omninosunt. I. Re fra. v. 4.
Io Nehem VI. v. m. v j nam religionem eam ieram is se, regnosabilire sepermittere administrator Alim debet. Quod inii et btis scripturae locis, & aliorum scriptorum authoritate con- imini. firmat.
73쪽
7'. Examen Paracti firmat. Pergit: Aia somnos impios, sprosimos hominα. insanabitas ct restatrios ei ciet Ilial: IOI per totum. Exodo M. m Papi et, uo. Papisis in seritorio tistis, et domicilium habentibus, magistra φη ρmm ' iis bona conscientia permittere potiat, ut habitent inser re vi I,
'nu Epidicum perstitionibus istorum non communicent, aut cum sesamitiariter illi conuersentur, aut matrimonia contraharit a Cor e 'Li c. v. I. Templa vero ad ius cutimidotaruricos exercensios,magistro
D lapis i se permittere nequaquam et Deut II. Idem c. q. sic
iii illi. scriOit. Non esipermittendum, ut omnesfruantur liberet .a reluiaritat ne in totum Gristianae contraria. Vi enim Deus nus V sic na Dcum A enformularente colent Deum, qua Deus nobis proposivit, or extrapostoli vetet quam impossibile Eplacere Deo. Nun. enim Rcommtinio luci cum quem AE tenebris, Christi cum Belial EGIehoua Deus vester en, quare nou Atiu ca sequimini eum Z Violatores Orthodoxae religionis Deus atrociterpu-
nisi υ Lit, Dento is eius rei causa et indicem magistratum conseia it, coi protectionem o Uensionempiorum commendauit, Romo II. Ob religio nis myrobatae exercitium concessum V tuiti Ieguntor,
uti Ioas I Regreta. v. s. Araria I Rex Isi. . I. AN IS. v. I. or tibertatem poenam comminantur Iudaei Rubenitis, si P ea. Pugnat etiam haec Rreligionis sertas cum fide, qνam incertiam red ut, ypluressias, aliptare Eo Am losus, eas iuuersas, idololatriam ct impietatem introducit. Praet ita ri iuuersitus tollatinitatem, Luc: ra. Qui non eu mecum, contra me ea. Haec iste Calli inina script tirarum testimonijs; alia
orum Doctorum authoritate subnixus docet. Ricbteris Audiatur etiam Gregorius Richterus Lutherantis inscriptor Lis suis axiomatis Mesesiasticis Axioma eius o tale est R rberanu religionis hin Volatur impune, tam in ea cuilibet audendi ex an docet liber, Atrio concedisti facultos, natur principatib imperist una cum 3 Vm 8 si religio mutatione Gersonem. Proinde Liuiusau Emilis 1 qm 6st metorim is negotium a Senat distim, ut a religionibus externis r 'g' popultim sileraret, ',ibuspiabceo'iuatim tenebatur, ritu Asem a binis pD qu conci re benatuscons recitauit, se edixit,
scriptam haberet, eo libros liserati, ante talendas Aprilis deferret, et E inpubi sacrau: loco et 'aut externorit acrificaret Ata
74쪽
- neti sepe hoc Patrum maiorumiaeetate negotium mast pratia sus datum, ut acra externa fleri vetarent quae verba deiumpsit hic author ex ratione Posthumi Consillis habita ad Qtiirites, quam describit Livius. Aiebat ille Nihil inserienti, b πῶfallacis in quam an religio,υbi Deorum num=praetenitvrso leribus , subit animum timor, ne miniustis humanis indicandis, di qmm niaminis aliquidimmisium violemus. Hac vos religione innum ulbis arabilia decreta Pontificum, Senatusconae arespicum Gnig ressi λβ iuisuiuii
ierant. noti hocpatrum, auorumiae tale negotium en magD hὸ, peli. ιιμ datum, visa a externa seri vetarent sacrisse ulosvat Doro, i.isuo circo, he prohiberent, vaticinos libros conquirerent comburerent, Miarat . aemnem disciplinam crificant,praeterquam moreRomano abolerenis
Iudicabant enim prudentissimi Viri, omnis diuini humani, iuris , -- sitaeque aes uende religimis esse, qu im L snpatri Ied externorat aera axe r. Aster idem Richrerus alitia exemplud utatij eius, qui primum Punicum bellum confecit, cui a Senatu prohibitum fuit, sortes fortunae Praenestinae adi . Auspici js enim patrijs, non alienigenis Rempubi administrari oportere iudicabant. Profert verba legis duod cim tabularum, Separarim nemo habento Deos, neue nou siue aduenas, Usipublice Hritos,priuatim colunto. Eiusdem axioma i est huiuimodi omni tempore mutatione receptarum τμotarum religionum,commouerunt Lmperia se Resub d cau a prinsuerunt mutationibus. Dod ipse nihil tis exemplis connrmat, praesertim Germaniae, Galliae. Nam inquit mutatior Mionis in Germania, peperit bellum ciuile inter Carrium imp. Eou
sederatos Principe scio lanae insissimis, magnos mutationibluindois imperio occasionem presuit. Ex mutatione quos religionis in Ica sue
Gallia,perpet teda ciuilia, magnaei mutatione ortaessuri tuo Joannes quoq; Iclenius Brandeburg in libello de Vir υηMoc teutibus Cap:s de religione cium proposuisset hanc quaesti--on Cm An plures discrepantes religiones in regno toleran ' da sint, respondet, extra controuersiam est everam o e .chfis . tantisin religionem a mincipe Christi no esse frendιω. Ea ri enim p s in pote Ibitis Deum ex toto corde Aligat, qui aeuersa religione si r)hesis.
75쪽
in Examen Pacati Vatiae fine Ae dera: Vbi reti ionum laesitas, inperpetuae
rixae contentiones astam ditiones creberris . Nunquam et quae dias eorum sectus, quarum i siuersideri Nouae religionis praetextu, aliosres noua moti iregu uriter Paesumitur: adHIRudente Lege se Regari de religio, in tram partem ae serere mmam tib ta smeprohi erum, sec. Odinus etia an libris de Repub. . ca vehementer inlprobat disputationes de Religione quasn cesse est maximas, creberrimas,& grauistima vigere, ubi audini sim diuersiitas religionum iget ira , inquit, emelconsituta, Desia omnium consensuprobara religio fuerit , ne postac in aesutationen
dilutatist deducatur, cauentam in , ut omnes sediltonum viae, omnes adius immis Da tercluduntur, espraesidiapacis muniantiar. Nihil inenim tam muho flabiis. msi monstratione clarissima nitatur quodargument semissiγιuerti non pisit: at rerum iuuinarum S rip a non in rimonstrationibus, auipe picuas rationibus sed in a pensioneseia et res tur Extat Lycurgi lex antiquis a. nebrilia et is rebus semel recriptis se probatis, ululare liceret. Intellexit vir sapientiWimus, egred 'titat υιn dubium reuocari, dubitationem veri iniustιtiae opinione agerre ex quo legum ac metsi aluum contempticis. Reilusium teritumsequi necesse in Q dsiMathematicio PhilosephisioruἀUciplinarumprincipia in d putationem reuocari non patiuntur qua Edmentia entad religionibus non m priuatim,sed etiampublice d Puttare velle 'sec. Sed multorum instar nobis esse debent Protestantes Angli, qui ut superiori capite ostendi, contra diuersitatem Cainolica: reformata religionum in Anglia permittendam, apud Regem summa vi argumentorum contentione pugnarunt. Videant ergo Catholici,quid Euangelicorum scriptores de religionis Ibertate sentiant,& vel ab illis
Praemoneantur, ne se in errorem Ecclesiari Reipub pe niciosismmum abduci sinant ut exist iment praeter narris Catholicam Romanam fidem, alias cum ea pugnantes haereses in eodem Regno Repub posse impune permitti. Habeant prae oculis haec Axiomata ab ipsis Euangelicis probata,vi tueri consignata.
76쪽
r. Magistratus proponat edicta publica de exterminan Altha da omni doctrina, verbo Dei non consentanea, eiusque ι. c. an exercitio sub poena grauissima, omnibusvi singulis Regni membris interdicat. a. Inuestiget&inquirat diligenter impostores, pseudo I tu doctores, seductores,d singulos in lucem protractos, m nifestos reddi curet, iro merito puniat. 3. Resormationem Ecclesia exemplo piorum Regum , imita IuscipIat. q. nam religionem eamque veram in Regno suo sta Irimibubilire& permittere administrator illius debet. . Non est permittendum, ut omnes libere fruantur sua Memmiit: religione, Christiana contraria. a. s. 6. violatores Orthodoxae religionis Deus atrociter minita puniri voluit. 7. Ob resigionis improbatae exercitium concessum, Re Idem iκges puniti leguntur.
s. Diuersitas religionis tollit unitatem. Id ibi. io Cum inreligione cuilibet quidlibet audendi conce Richire a.ditur facultas, timenda est una cum religionis mutatione Usim . Reipub subuersio. Ecclesias. ii Patrijs ieceptis reIigronibus, non alienis &4Iiun Idem ibi. ue adscitis, Rempub administrari oportet. Ia. Mutationes receptarum isitatarum religionum, Idem a caulas praebent mutationibus Regnorum. em γαI3. Fieri non potest, viis Deum ex toto corde diligato, litentiu qui diuersias religiones simul pati ac fouere desiderat. - iubi ΙΑ. Vbi religionum diuersitas, ibi perpetuae rixae, con- ' tentione assiditae, seditiones creberrimae id mi λδs Nunquam est fidus eorum anEctus, quorum est di δή mitis. uersandes. .
I 6 Veritas cum mendacio, Christus cum Belial, nihil alia
77쪽
'L Examen Pacatin is ir. Duas diuersas in Regno admittere religio mes,nilia aliud est, quam inter duas opiniones incertum pendere. 2wem 48. Distensio in religione, contensionem animorum. Iliam. non admittit. Is Maledicta est.omnis concordia, quae synceritateve Ivdem ritatis est destituta. o. Impossibile est, ut Rex aliquis inter contrariae relum ratio gionis subditos tutus, Iuat.
b. an Maec, inquam Axiomata praeocesi sunt Catholicis
,ri . . e habenda, quando ab haereticis ad Confoederationem ap-bent Euan probandam,vi communi consensu sanciendam ilicitaria
licos Co cur haec illis sunt regerenda, utiliorum doctorum effata Dderatio agno sicant: inculcanda, ut vel suorum authoritate perm
xem usu ti desistant petereida Catholicis, quod eis petentibus ipsi
time denegarent Interrogandi sunt; num Protestantium Anglorum&aliorum suae resigionis hominum sententia subscribant, vel non 8 Si negent; rogandi cur Axiomatis cer ta scripturarum authoritate firmatis astensam praebere nolint, qui se verbo Dei in omnibus cedere iat ant Siam tamen , monenda , .ne contra propriam conscientiam agat,
Vtri libertatem religionis, quam eme Reipublicae perniciosistimam non dubitaliae, Catholici seni agitare desimante patiantur Catholicos ita cum iptis agere, prout ab illorum at similibus in Regnis dominiis Euangelicis tractantum. Hi mma Vrgendi hoc dilemmate: Si hona est religionum diuersia- qm rum admissio; cur ab ea Angli, Hollandi, Lelandi, Saxo si ρ Sueci , Dan: 'totestantes,tanquam a ceriistima an rimoru& Reipub peste abhorrent Si mala, cur eam in Polonia a Catholicis importuni extorquent, iniqui si amae rei assidua postulatione publica consilia perturbant Quodsii dicant Pauli praeceptum esse, ut Christiani homines cum omnibus pacem seruenici quaerant, cur Prot
stantes Angli in hanc sententiam Paulum non exponant Num alius est forte spiritus, qui Anglos, qui Polonos Protestantes de sensu verborum pauli institui: Si instent, si ibi se aliud quam pacem cuperci pacem sectari velle re-
78쪽
spondeant Catholici, dissensionem in religione , consensi Onem animorum Protestantium opinione non admitis te, quod nullus sit fidus eorum auectus, quorum diuersia fides existit. Si iterum repetant, ex confoederatione: libertate re- Iigionis, certo secuturam inter dissidentes pacem respondeant cum Anglis Protestantibus, secuturam potius contentionem,in odium, inuidiam: non esse pacemine eatis in Deum conciliandam, aut promouendam maledictam sta omnem concordiam inuete synceritate veritatis si destituta. Si necdum conquiescant, cinculcent ex hac confoederatione multa bona, consecuturi respondeano Catholici, non est Efacienda mala ut eueniant bona tim clam potitis ex latione religionis grauem Reipub mutationem ierturbationem ἱ ob religionis improbata exercituuia concessum , Reges diuinitus esse puniros iram proinde diuinam non esse in perniciem Reipub prouoca dam. Si dicant mirari se cur tantopere reformatam issorum religionem Catholici detest entur, ream procul n-nibus Polonia expellere discupiant respondeant mirari se potius , cur Protestantes Angli, Malij Reformati, tantopere CatholiCam Apostolicam Romanam fidem execrentur, ut eam impietatem & idololatriam non verean
xur appellare.& hoc nomine procul ditionibus suis expellere cum tamen Catholici iustiores longe causas habeant eur reformatam Euangelicam doctrinam idololatriam, &Reformatos Euangeticos idololatras appellare possint, di debeant, cum certius longe sit Reformatorum Euangelico . rum dogmata esse idola, quam statuas mimaginos Sanctorum, quas Catholici venerantur: veterum siquidemia trum sententia nunquam imagines sacras, idolorum loco , . . . habitas , dogmata vero haeretica non sine grauissimis rati. , uita onibus idolis accesita. Sculptile algi confiatile,a It Hieron re nis)tirio Hemata esse reruersa, quaeab se, a qui Uta sunt, adorant r. sunt idola .
79쪽
ro. Examen Pacat; Cerne Eunomium consisse imaginem falpam, is ran tioni suae
curuare ceruicem. Et paulo post: Si quando videris alti ruem creta
rens veritati,Grosis a dogmatumsuoru alptate in coepusu perseuerare, congruepoteris cere , Sperat in Amento suo, a nrta a cit mulachra muta, Asiuria. Similiter vetustus authoraeci
praescript Qui, I a d abolo ii immissa esse iritalia nequiti et ex quibus etiaca am haere es veniunt itare quisci et nes abiduolatria aestire haereses, cum se authoris se operis sinet, cuisu se idololatria Deiam gunt alium se abier eum iusserunt, quam in vero est. Itas omne mendacium, quo de Deo aecum, quodammodo genus sidololatriae. ada Pra Et alio loco Sicut natione manibus, ita or i thaeretici verbuia il la fabricantur, id salium Deum o alium Christum. Cum ergo Catholicis certi si imum sit Euangelicos esse
haeretico mirandum non esse ii eorum errores tanquam
veris ima capitis ipsorum idola magnopere detest entur, exterminari ex animis hominum optent. Si praeterea exemplis Euangelici velint agere, confoederatione Gallicam in medium adducere, paratam habeant Catholici ab Anglis protestantibus responsionem, non exemplis sedi stilis iudicandu esset admissionem Reformatae religionis In Gallia, ex necestiate factam reponendu potius esse par Anglis,Hossandis,di similibus, qui Catholicos ritus in uis ditionibus non patiuntur: & dicendum; Qtia mensiaravic. Deniqtie si dicant Euangelici Catholicos in hoc negotio Confoederationis ab Iesiuitis dementari hos utpote iuratos& capitales Reformata religionis host es, nihil non moliri. non voci, non chartae, & calamis parcere, ut ostendant diuersitatem religionum nullatenus esse tolerandam. Imo Vero dicant Catholici, se in religionum libertate detesta da ipsos Protestantes authores habere: proinde cum istam offam Euangelici intriuerint ipsis exedenda esse neq; gr uatesserre eos debere, si cogantur eam legem pati qua ipsi met tulerint, siq; consilia eorum contra Catholicos data in ipsorum caput recidant,ri sic sorex suo indicio pereat. S, ne si hoc modo Cacliolici cum Euangelicis egerint, nullo
negocio ablui.acor ita oppilabit,iecundum Psalmistam.
80쪽
ut entiendum de alios deribu delium
cum ius libus. SAtis opinor multa de foedere fidelium cum infidelibus, in negotio religionis dicta sunt de alijs foederibus pau- ε,-ca supersunt dicenda. Atq; illud inprimis tenendum est, mibia
non esse facile temere societates,amicitias,& foedera fide .um insidealibus iniungeda cum infidelibus, etiamsi non dereligione tibia iunge. sed de alijs ciuilibus negotij intercedant. Cui rei fidem daamicitia facit Deus ipse, qui lege cauit, ne Iudaei terram promissi O se raonis ingressuri, cum incolis infidelibus eius regionis, foe--- oi dera, societates,& amicitias iungerent ne scilicet eoru consuetudineo lenocinijs a vera fideo religione, ad cultum g ρ' ' idolorum transiuersi raperentur. Caue , inquit, ne unquam 'cum habitatoribus terrae issius iuvas amicitias, q sint tibi in ruina. Ne in sparum cum Aominibus Agarum regionum. Similia repetuntur in Deuter Et haec fuit aula,cur Angelus in libro Iudicum accusarit frauiter si aelitas,quod foedus cum Ch nanaeis Talaestinis percusserant Ad idem confirmandum μ' 'suppetunt nonnulla lia in Scriptura sacra prodita exepla. -
Iosaphat Rex Iuda, pius teligiosus, inierat societate non religionis, sed belli tantum, cum Achab Rege Israel et ' impio&idololatra, qua de causa sic es admonitus a Pr iu st.
pheta: Impio aebe auxilium se his Pi oderunt Deum amicitia lilia iungeris oriccirco iram quidem Domim merebaris Iedbono orer in parato inuenta uni in te, orc Idem Iosaphat inierat amicitiam, ocum choata Rege Israel finitimo Principe, sed idolorum cultore, communibus impensis uterq; naues, quae irent in Tharsis, cons nixerat; sed iccirco iacturam nauium fecit is Iosaphat,diuino dicente Propheta: Quia habuisti uscum Ochoia,tercussit Domimo opera tua, s mirit sunt navo,necfotu erunt ire in Tharsiae. memorabile etia est in hoc genere A- . masiae