장음표시 사용
171쪽
X dieiis hactentis de modis , ac figuris syllogisticis si
iis constat quae, & qualis sit varietas argumentandi, illa scilicet quae pendet ex serina , quam in utrisque supra didium in consistere. At ultra varietatem illam alia sup rest , quae oritur in materia, S ratione cujus postiliat syIlogium primo dividi in simplices & compositos, prout nempe constant a pronositionibus aut simplicibus , aut compositis. Simplices eos voco, in qui laus unicum pra dicatum cum unico subjceto per copulam es affirmativam conjungitur , antabillo disjungitur per 'riegationem talis copulae ; & hujus nodi sunt illi omnes , quos in exempla facilia modorum stilogisticorum supra attulimus. Compositi e contra uti sunt, qui in multis subjediis, aut praedicatis, aut simul utrisque coalestunt sive conjungendis per affirmationem , sive per negationem mutuo dividendis. Et ad hanc variam ac multiplicem compositionem attinent , quae indisputatione proxime stiperiori art. I. diei a sunt de propositionibus copia-lativis , disjunctivis , condit sonalibus , Sc. ex quibus proinde componi potiunt syllogi sint, qu s vocare poteras copulativos, disjunctivos, conditionales , Rc. Neque illorum omnium exempla resero , cum unicuique obvia sint ; sed tantum obiter animadverto in hujusitio si argumentationes compositas saepe errorcs irrcpere, quos quisque non aliter cxpeditius observabit ac redarguet, quam si illas ita simpliccs commutaverit: ad il-Ias autem sic commutandas praevalet quibuscunque regulis in hunc enfectum assgnabilibus maturi , S attent F., ac praesertim non praeventi
judicii dilige as , & iteratra considCr tio. Sι eundo divuli aliter syllogismi possitiat ratione connexionis materialis , quae uti inter si dota & praedicata propositi omina , ex quibus illi conficiuntur , in dentonstrativos , topicos de sophisticos. Syllogii -
172쪽
ςDe variis discurrendi speciebus. - Ιε'
nuis demonstrativus ille cst , in quo ex praemissis certis & evidentibus infertur certa, & cvidens conclusio. Sic etiam topicus , aut aliter probabilis, seu opinativus ille est , in quo ex praemissis verisimilibus insertur conclusio verisimilis. Ac denique sophisticus , seu captiosus ille dicitur , in quo ex falsis ac fallacibus pratiarissis suboritur falsa pariter, ac fallax conclusio. Tum ad clariorem notitiam definitionis, quae pro syllogismo demonstrativo tradita est , observa certitudinem
cste duplicem, subjecti scilicet , & objecti. Certitudo subjecti , id est intelleatus , cst firma , fixa , & constans mentis adhaesio vis id, de quo judicat : certitudo autem objceii , id est syllogismi ipsius demonstrativi, cst pondus, ac valor rationis, quam menti proponit Idoneam pro firma illa , Se fixa , & constante mcntis adhaesione exigenda. Saepe autem accidit , quod omnibus notum est , ut major sit certitudo sub- cdii , quam objecti ; aut e contra , prout intelleistus aut non capitona noua vim demonstrationis , aut apprchendit justo majorem. Quod aulcm dixi de certitudine , id ipsum intellige etiam cle evidentia , quae nihil aliud est , quam praedictae certitudinis novus quidam splendor mentem oblinctans , rapicns , & obfirinans in assensu. Praeterea cortitudo demonstrativa potest aliter dividi in metaphysicam , physicam & moralem. Metaphysica illa est , quae sic premit ,& convincit intellectum, ut reputet nec divinitus posse fieri, ut res aliter se habeat , quatri apprehenditur : talis autem ac tanta' Certitudo provenire non potest, nisi ta principiis metaphysicis notissimis , aut ex cliis v. g. geometricis , quorum non inferior sit evidentia r uti Quivi
quid est, quandiu est, neese est esse; omne totum est majus sua parte .
Si ab aquatibus aquatia demas, qua remanent βnt aqualia A c. Certitudo autem physica non adeo vehementor intella dum sollicitat, nihilominus satis convincit ut reputet rem etsi possit divinitus sc habere aliter quam apprehcnditur , non posse tamen aliter se habere spodiatorcru in naturalium cursu, S ordine; N haec in certi ludo,quam habct v. g. Ast onomus de hora, ac momento eventri rae eclipsis. At errare tamen ab-λlute loquendo potest Astronomus cx o. iaspectu astrorum illam prae . dicens ; potest enim interim disponere Deus omnino aliter motus astrorum , sicut errat Calvinista cx speciebus panis dijudicans adesse panem in sanetissimo Eucharistiae Sacramento ; quasi vero non potuerit Deus substitui arti panis , speciebus ejuslem remanciatibus , destruxisse. Addo obiter ex rebus physicis non paucas esse, de quibus tanta certitudo obtinetur , ut pro nactaphysica haberi possit: talis est certitudo , qua qui Gque novit se cxistere , se cogitare , se velle, dec. Denique certitudo mordis illa est , quae adhuc inulto minus urget mentem ad assensum ; & li-
173쪽
iso Logicae. dissut. VII. Art. in .
cet non omnino convincat, attamen suadet viros prudentes non pose disi sentiri , ex eo praesertim quod ii omnes, qui prudentes, S aequi rerum aestimatores reputantur, suum assensum praebeant ei sci licet rei , quae pro moraliter certa accipitur. Unde intelligis colitudinem moralem non tam ex rationum, quam ex suffragiorum pondere ac numero suboriri; quatenus praesertim in communi hominum aestiniatione findatur et atque ita id quod communiter homines pro ucro reputant, aur pro Vero reputarent si illis proponeretur , id moraliter certum vocatur I in quo sensu moraliter certum est virum probi salva lcgitima excusatione dic Dominica adfuturum missae, & sic de aliis . .
I V. Dividitur etiam θllogisnus demonstrativus in demonstrativum a Syllogi se priori , 8e demonstrativum a posteriori; & sic duplex est ii onstratio ,-..Lia alia a priori, quam aliter vocant propter quid,& alia a posteriori, quam ii i iiii vocant quia. Ita illa probatur quesistunque tacetus per qualen cunque sunt a causain; in ista ex adverso probatur qualiscunque causa Per qualta acunque priori, 3e tacetum. At ilIa adhuc subdividitur in potissimam,& non potissimam. alii 3 pvl- tissima dicitur, in qua aliquis effectus probatur per causam proximam,ac ' principalem , aut potius per primam , quae ideo non sit domonstrabilisper aliam antecedentem ; in qno sensi dixit Aristoteles syllogi sinunt demonstrativum constare in praeinillis primis, immediati/ notrorsbus, prioribu/, ct causis conclusioni3. Demonstratio autem nota. potissima illa est , in qua, ut superius dicebam, probatur qualiscivaque inceius per qualemcunque causam. Nec video cur demonstratio a posteriori non possit similiter dividi in potissimam & non potissimam ; cum perinde
causa probari possit per Momitia proximum , aut per remotum. Nec rursus monendum puto qualiter ism omnes demonstrationes sint aut metaphysicae, aut physicae , aut morales ,. attentis hinc causis , hincesseetibus diversi ordinis , id est metapbysici , physici , aut moralis.
Tantum annoto pranatissas demonstrativas sic convinccre Incmmi , ut
haec resilire non possit ab assensu exhibendo conclusioni : & ratio est , quia conclusio tota est in praemissis, alioquin non posset initari tota ex illis: ergo cadem convictio, quae in pro praunisssis, cst etiam pro conclusione , quoties nimirum latitudo veritatis earum comprchenditur; posset enim fieri per accidens ut aliquis non, satis comprehendens praemissas non agnosceret conclusionem Daseribilem , ac proinde existentcinin illi implicite. At isto institiae casu seclusis verum est concessis praemissis mentem necessitari ad concessionem conclusionis : & ita quidem splendide verum est, ut putem esse omni ulteriori probationi supersedendum , quaintis nonnunquam in stholis id satis fuse contro-
174쪽
De mariis discurrendi speciebus. I I
Denique quini spectat ad utramque aliam speciem syllogi siti hine topici, hinc sophistici non complectitur peculiarem ullam diticultatem, in cujus selutione haereri possit; nam pro tonico quidem construendo eadem omnino formae syllogisticae praecepta observanda sunt, quae supra enumeravimus, sicut haec cadem praecepta juvant ad destriictionem alteriust sophistici, id est ad detegendas fallacias , quas in illum introducit vel inscitia , vel mus Sophistaruin. Evidens quippe est syllogi Lmum tot fallaciis subjacere , quot sunt regulae , quae ad cas vitanda; ac dignoscendas traduntur , sicut revera eas vitat ac dipnoscit non admodum diffici id , qtiisquis mentoria habet talibus regulis idonee com- prchensis praeventam , & cxercendis assuefactam. De caetero nihilominus non desunt innumerae aliae fallaciae , ut aequivocationes , ambiguitates , distorsiones quaestionis , petitiones principii . adductiones
causarum , aut e stilum non conventcntium . enumerationes imper
fectae , praejudiciorum complicationes , &c. quarum omnium exempla nimis ficquenter occurrunt in humanis studiis , scriptis , colloquiis , quam ut proponi indigeant.
U A M V I S ualde , ut opinor , inutilia sint . quae a Logicis eirca syllogisticas istas reductiones traduntur ;nihilominus non omnino praetermitterula esse putavi saltem ad hoc , ut corum ignorantia non praebcat locum suspicandi utilitatem , cum ea quae ignorantur, ut saepe nullius pretii , ita saepe nimii ropulentur. Itaque syllogi simi alii persecti , alii persecti vocantur : persecti illi sunt , qui rcspondent quatitor primis modis primae figurae Barbara , celarent , daria feris :caeteri autem omnes, qui alus modis seu indirectis primae figurae , seu dircictis secundae , ac tertiae figurae rcspondent pro iniret tis , seu potius pro minus perfectas habentur ; ideo scilicci , quia IlIlorum conclusio non tam aperte, ac naturaliter consequitur ex praemissis ;
Qu. sint, At ad quid inaserviant teductiones syl
175쪽
a s et Logicae disp. VII. Art. U.
unde contingere pol st, ut aliquis talibus praemissis concessis neget , tali z certe ε non advertat vim conclusionis. In quo casti ne quid desit probationi syllogisticae, tradunt logici artem rc lucendi modos imperfectos ad perfectos ; idque dupliciter scilicet per reductionem ostm-sionis , ut vocant ; & per reductionem ad impossibile , de qua utraque nunc agendum cst.
Re luctio per ostensionem est Irevocatio syllogismi imperficii ad
p sectum per solam propositionum convcrsionem ει transposition cum opus fucrit ; pro cujus itaque revocationis toto artificio capiendo observa omnes modos tam periceios, quam impcrsocios habere pro litera initiali aliquam cx his consonantibus B , C , D, F : quare fyllogi siniis imperfectus, cujus litera initialis cst B , rcducendus est ad illum e quatuor perfectis , qui hac t ean scin literam initialem ; sic Baralipton reducitur ad Barbara ; celanies ad celarem , &c. Obscrva rumsus in quibusdam syllabis ino lorum imperfectorum reperiri istas alias consonantes S , P. M , C : quando itaque in aliqua syllaba comperis literam S, propositionem ei literae correspondentem converte simplicitet; sicuti per accidens illam , cui correspoliaci litora P. At quando in aliqua syllaba reperitur litera As,sigmina est praemissas syllogismi redurendi sic transponendas cssse, ut major loco minoris , & c contra minor loco majoris constituatur : ac tandem litera C denotat modum imperfectum , cujus aliqua syllaba per cam asscitur , non posse. reduci, nisi Per redi c-tionem ad impossibile juxta haec duo subsequciatia carmina.
S vult simpliciter verti, F verte per accidis
M muli transponi , C per impossibile duci.
Ad quorum uberiorem intelligentiam duo haec aut tria exempla subjicio.
BA omne animal est vivens. ηA omnis leo est animal. Converti. 1 sp Ergo aliquod vi vena est leo. xur fie. B Aa omne animal est vivens. rA Omnis leo est animal. EA Ergo omnis leo est vivens. Cis Nullus leo est lapis. A Omnis gemina est lapis. in Ergo nulla gemina est leo.
Cs Nullus lapis est Ieci LA Omnis gemma est lapis. RENT Ergo nulla gemma est Ioeo Dis Aliquis lapis est substantia. , omnis lapis est corpus. Mis Ergo aliquod corpus est ab .
tui sie. D, omnis lapix est corpus. M Aliqua substantia est lapis.1 Ergo aliqua substantia est eor p.
176쪽
De variis discurrendi speciebus. I 33
Videamus nunc qualiter fiat reduetio ait impossibile , quam sic do finiant. Reductio per evidentem , ut aiunt , deductionem ad in pom sit . bile est revocatio syllogismi imperseeti ad perfectum cogens eum, qui ductio ad negaverit conclusionem imperfecti vel ad eam admittendam , vel ad impositis admittenda duo contradictoria, aut duo contraria simul vera: quod bile. utique impossibile est. Ad praxi in auton hujus reductionis obicrva primo haec quatuor vocabula Nesiciabaris , Oψιbam, Letaro, Romanis , quorum primum constat ex quinque syllabis correspolidentibua recto Ordine tot modis indirediis N imperfectis primae figurae et secuim dum vero quatuor habet 0 Ilabas , quae correspondent quatuor modis impertiacis secundae figurae r ac tum reliqua duo vocabula constant sex syllabis, quae totidem repraesentant modos impersectos tertiae figuratisrcundo ctiam observa in illis quatuor dictionibus praedictis vocales A, E, I, O, quia scilicet vocalis A denotat modum illum imperfectum, cujus ordini correspondet , reducendum esse ad modum pertactum Barbara; sicut vocalis E denotat modi imperfecti, cui correspondet, faciendam esse reductionein ad modum periectum e rent , I ad δε-rai , O ad Ferio. Unde intelligis modum impersectum Baralipton, rui correspondet prima syllaba vocabuli nesciebatis, reducendum esse ad Cιlarent, S modum imperfectum eelantes , cui ejusdem vocabuli secunda syllaba correspondet , reducendum esse ad Darii ; atque ita
Sic igitur procedendum est in hujusmodi reductionibus. Si quis I v.
Libi negaverit conclufionem hujus v. g. syllogi simi attinentic ad mo- ε 'mel dum darapit in tertia figura Omnes cas μανι mobilis r omnes cal2 sint .. id. : ergo aliqωod μι-m est mobile , assume sine mina contradic- impossi toriam conclusionis negatae, quasi sic redargitetvlo et ergo nullum flui- bile. aum est mobile et quam utique contradictoriam assumes pro majori propositione syllogisni coostruendi in celarent, quatenus modus praedictus imperfectus Darapti respondet primae syllabat vocabuli Letar ubi ad st vocalis E ; & servata minori hujus syllogismi, cujus conclusio negata fuerit, scilicet Omnra caesi sunt Diab , argumentum sie
xuliam coelum est mobile : sicque Adversarius tenetur concedere nullum cadum esse mobile. Et aliun te quia praedicti syllogismi imper fit concesserat majorem istam omnea cali δεηι mobiles , jam tenebitur vel ad admittendas istas duas propositiones contrarias simul veras, Omnes coeli βιηι mobstra ; Nullum coelum es mobile r vel potius tenebitur ad recantandam negationem supradictae conclusimus. Ecce
artem totius reductionis syllogisticae absolutam , nisi quod explican-
177쪽
Hine ervivitur ictista utilitas praedicta. tum te ductio. aum.
is Logicae disput. VII. Art. V.
da adhuc supersunt quatuor haec carmina , quae sequuntur.
Prima minorem adimit, facit e majore minorem. Excipe celantes, in quo conNertitur ordo Servat majorem , Nariatque secunda mιnorem. Tertia majorem mariat, DrNatque Minorem.
PRima minorem adimit, &c. hoc est , si quis negavcrit conclusi nem stilo sint imperfecti in prima figura , tunc contradietaria conclusionis negatae ponenda crit loco majoris ; & major syllogitat imperfidii, cujus conclusio negata filii , statuenda est ioco minoris ; si que ejusdem stilo sint minor adimitur , id cst truncatur. Exeipe Celantea &c. & ideo ordo convertitur , quia minor Ponitur loco majoris et ac tunc major adimitur, & sic contradietaria conclusionis negatae ponitur in minori. Servat majorem, dec. hoc est, si quis negaverit conclusionem syllogisini impersecti in secunda fiaura, tunc contradi elaria conclusionis negatae erit nunor syllogisini construendi, &sic major alterius stilogi sint , cujus negata filii conclusio, servabitur pro syllogismo construendo. Tertia majorem variae . &c. hoc est, si quis stilogi sint imperfecti in tertia figura conclusionem negaverit, tunc contradictoria conclusionis negatae erit major stilogi sint construendi , & ejusilem minor erit illa eadem , quae erat minor stilogi Lini alterius , cujus conclusio negata filii r quo paetis illius minor servatur, & major variatur, seu ad initur , ur exprimitur dicto versu. Pro quibus absque Iabore ullo capiendis paucula haec exempla subjicio.
B A omnis lapis est insensitivus. ce hebri γ CE Nullum insensit. est gemma. R A omnis gemma est lapis. b. . ii ui. LA omnis lapis est insensitivus. eis. Ergo aliquod in sit.est gem. I REM T. Ergo nullus lapis est gemma. CA omnis lapis est corpus, ῆς. Ebis omnis lapis est corpus. Mas Nullus spiritus est corpus. iiiiis of spuitus est lapis. TREs.Ergo nullus spiritus est lapis. c ' I. Elgo aliquis spis. est eorpus.
Bo Aliqua stella non vivit. Conver - BAR omne eorpus vivit. cxa omnis stella est eorpus. αtitur , EA omnis stella est eorpus. Bo. Ergo aliquod eorpus no vivit. C sic. - a. Ergo omnia stet Ia vivit.
Ex quibus exempIis satis patet quot, & qualia sint contradictoria, vel certe contraria & absurda , ad quae admittenda cogeretur quisquis prave negaret conclusionem alicujus modi imperscisti: ac propterea illam non esse negandam est id unicum , quod probant Logici istis hactenum traditis reductionibus , quibus exercendis assuefieri poterit Leetor si voluerit : quamquam hactenus raro viderim eas in scholasticos usi
178쪽
QV0ΝΙΑΜ supra dictum est Logicam esse veluti ianuam
nium mentiarum , ae rursus syllogismum demonstratiis Uum, cujus leges traditae hac us fuerunt , scientias illas progignere, vi simi fuit non omnino Bre silpervacaneum, si, ut solent multi alii, nonnulla subjicerem ad coronidem Logicae apponendam, de scientia in communi. Atque ut ea breviter expediam divido sic disputationem praesentem in articulos quatuor, in quorum priom. z gam de natura ac multiplicitate scientiae in communi ; in mundo de productione ejusdem scientiae , in tertia de unitate , ae subordinati ne seientiarum ; & in qua ιa de contubernio stientiae cum opinione, oe fide.
U M principia syllogistica , de quibus sepra actum AE, I.
certa sint , eademque evidentia, proinde etiam idonea Quid sit sint ad talem eonvietionem , qua mens sibi siladeat da- scientiari methodum , nempesyllogisticam , per quam tuto inquiri ac comperiri rerum veritas posset sicut de laeto 'cum illas tali quodam minio st habere usu ac subsidio methodi prae- '
179쪽
i IaQualiter seientia disserat
is 6 Logica disput. VIII. Art. I.
diche deprehendimus ,l ac simul convincimur deprehendisse ; tunc non dubitamus obtinuisse de illis sesentiam. Atque ut id tot uiri recte explicem, dico scientiam posse dupliciter accipi, aut improprie, & lato modo; aut proprie, & stridio modo e si priori minio accipitur ,
scientia vocatur qualiscunque cognitio , ao non tantum illa , quae est
opinionis & fidei , sed insuperiliti omnis, quae non superat sensationem; sic enim quae visu aut quocunque alio sensu percepta sunt, ea Iuxta communiorem loquendi ussim sciri dicuntur. At si seientia posteriori modo accipit e, adcillius dignitatem tantum accolit ea cognitio, qua Per demonstrationes merit acquisita. Unde quia id proprium est demonstrationi ut certitudinem, & cvidentiam progignat propter certi rudinem, & evidentiam principiorum , qt ibus innittitur, hinc intelliges quam accurate de si niatur scientia in hunc modum. Scientia est cognhio raria, em eνidens aequisita per demonstrationem, intelligestu a priori, seu a posteriori ; utraquc enim convincit , & illustcat
mentem ; at illa abundantius. Itaque cum aliquid sciendum proponi-rur ; vel sciendum proponitur in ratione inristus; & tunc conquirendae sunt illius cauis juxta omnem latitudinem , & activitatem earum ruci sciendum proponitur in ratione cauis: & tunc multiplices illius effectus , ac modi quibus prodiicuntur , inquiri dctent ; taliter utique ut mens convincatur per operationes syllogisticas tales ac taliter produci esse his cause , quae scienda proponitur: & emtam qui proponitur sciendus , a talibus, ac taliter operantibuὲ causis pondere. Nocropcto demonstrationem a priori esse illam , quae probat essectum per causas ; sicut aliora , quae a Posteriori vocatur , probat causim pere 'us. Tum ex hoe quod scientia sit cognitio certa , satis uiatelligitur qualiter di flerat ab opinione , quae est cognitio tu certa, ac non tollens fluetitationein mentis ; propterea quod rationes , in quibus stabilitur, non sint. nisi Hrisimiles : at haec ini similitudo non tollit Armidinem oppositi. Rursiis ex hoc quod sit cogi itio evidens , satis quoque constat qualiter discrepet a fide , quae eit de rebus certis quidem, sed inevidentibiis , imo , ut sic loquar invisibilibus, id est incompto hensibilibus. Demum demonstratro , per quam dixi scientiam obtineri , vel unica est, ac scines tantum exhibita ; & sic gignit scientiam aflualem; vel est multiplex , & pluries iterata ; & sic signit scientiam habitualem . quae in proprie, ac simpliciter dicta sciuntia, qualem concipere solemus ad instar habitus pcrmanentis , ac praevio acquisiti
per frequentiam , & itonio in acti una convcnientium. Isti vero aciatus scientifici repetiti vel sunt circa unam ac simplicem voritatem ,
180쪽
cui proinde correspondet unica ac simplex scientia , quam PIssumus vocam ineomplexam et vel sunt circa plures veritates inter se connexionem habentes , de quibus. proinde acquiritur scientia quaedain composita ac multiplex , quam vocabimus complexam. Neque aliter quain complexae vocari debent illae omnes , quas novimus , uti Logica, Physica, Mathematica , Sc. nam istae omnes coalescunt ex variis decisionibu circa o dicta varia, quae nihilominus inter se connectuntur , de .ul unum aliquod principalius referuntur : atque hinc oritur major minorve latitudo alicujus scientiae prout ad Plures , paucioresve decisiones de variis quaesitis inter se connexis , ac subordinatis extenditur. Sicut etiam cujussitat scientiae dignitas petitur ex dignitate objecti. quod in ea potissimum attenditur , de ad cujus inquisitionem caetera quaesita omnia referuntur. Ac sicut denique si ientiae cujusvis qualitas. ibrandum qu in vocatur speculativa aut practica, aut practico-speci Iativa desumitur cx modo, quo ad talis objecti speculationem , aut
De caetero huc spectat , ut obiter annotem quam ignorantissima II. sierit opinio non paucorum ex antiquis Philosophis , quibus visiuinest nihil eoguosci certo δe evidenter posse; atque ita non dari scien- P. tiam. Nam primo non desunt multa principia , ac metaphinea prae ''''sertim , & scometrica , uti quidquid est quandiu est necesse eLF esse.
sam eadem eum uno tertio sunt eadem inter se. Omne totam es matur sua parte , &α quorum veritas ita emicat . ut de ea serio duis bitas neque ipsos putem , qui profitebantur omnia in dubium revocare. Saeundo cum conclusiones contineantur in principiis , certa de evidens vel unius principii cognitio fixum trahet certam, & evidemtem plurium conclusionum cognitionem, tantoque plurium quanto certius & evidentius principium attingetur et stientia autem coasistit in eductione conchisioniam in principio, in quo continentur, de adhaesione firma 3e clara mentis ad talein eductionem. Teram si nihil est certum 6e evidens, i l proinde quod Antiqui illi asserebant diabisan. dum se da omnibus nec certum, nec evidens unquam fuit , atque ita quomodo id sufficienter stadebant Z Neque demum addo certum saltem, & cvidens cum sit Deum existere . pro dogmate paris taecertitudinis , & evidentiae convenienter posse admitti illum mentes nostras disposiisse potius ad vitandum , quana ad incurrendum errorem. ac proinde potius ad Occupandam veritatem , qu in ad nunquam de ponendam erroris formidinem ab incertitudine orituram Quod autem pro unico sulcro oppositae opinionis a Mucitur scien- r vitam Oinnem . si quae esse potest, pendere ex sensibus . quos si mi- Nee obg