장음표시 사용
241쪽
Divinis. xl II. Petitue dissicuti
Et auge. ut ex parte causae indeter minatae.
ris Metaphsicae disput. II. Art. II.
aut si noli foret aliquando vera haec Peιrus amat ἰ jam esset determinat filsa ista Petrus amabit. Ad instantiae etiam additae stilutioneni valet haee eadem distinctio. Neque ciann negandum est veritatem exercitam hujus v. g. propositi nis Petrus amabit pcudere a praedeterminationc Divina; sed contendo dari veritatem abstractam nil silem propositionis etiam ante omnem praedeterminationcm Divinam. Supponamus enim N assiimamus instans intelli sibile , in quo Deus nondum quicquam decreverit circa am rem Petri : pro illo itaque instanti perinde ollanditur alteram e duabus propositionibus Peιrus amabit , Petrus non amabit , csse determinate veram : quoniam nullo decreto Divino impediri potest , quominus deinceps Petrus aut amet, aut non amet : si igitur ex hyp thcsi Petrus est amaturus: haec propositio Petrus amabιι latra vera in ante decretum Divinum quam post . tam , inquam , vera in abstracto. At, quod omnino notandum est, veritas haec abstracta est vere illa, de qua praescias controversia intelligenda cst , & quam supra diximus omnino, Ze unice suboriri ex vi contradictionis, quae inter propositiones , de quibus sermo cst, rcp ritur. Obiicies Seeando. Si e duabus propositionibus de futuro contim genti alterutra rect determinate vera etiam antecedenter ad decretum Divinum , Deus antecedenter ad suilin decretum vel cognosceret veritatem illius detorminatam, vel non et atqui neutrum rationabiliter responderi potest : ergo etiam neutra ex illis cst determinate vera. Sequela maioris iacgari non potest; minor autem sic probatur. Et primo quidem Deus antecedenter ad suum decretum non novit veritatem determinatam illius propositionis v. g. Petrus amabιέ r quias illam nosset, non posset deinceps. impedire amorona Petri : neque enim potest fieri etiam Divinitus, ut non aliquando eveniat quidquid determinate ociaturum est. Secundo etiam neque negari potcst quod Deiis non noverit veritatem determinatam, si quae cst, praedicrae propositionis : quia haec inscitia Deum maxime ii recret. Igitur &c. Adde quod e duabus illis propositionibus Petrus amabis ς Petrus non amabιι nescit ipse Petrus utra sit deteriminate vera e & ideo nescit aut quia nondum decrevit, sive amare , sive non amare ; aut quia etsi alterutrum decreverit, novit tamen eventurum λrsitan inc, ut mutet decretum t Unde apparci Petrum , donec v. g. amaverit, esse causam indeterminatam sui amoris : & proinde argumentari licet in hunc modum. Effectus pendens a causa adhuc indeterminata non est determinate mirus t Sed amor ille pendet a causa adhuc mdc-wrminata : ergo &c. Et idem die de non amore I ergo Bec. Imo
242쪽
De proprietatibus entis incommuni. 2Is
quia pro instanti intelligibili antecedente decreta omnia Divina Deus
nondum est determinatus ad concursum sive amoris, sive non amoris
Petri; hine similiter sequitur tum pro illo ipso instanti Deum adhue
nescire determinate an Petrus sit amaturus, necne; tum nullam emi determinatam futuritionern sive amoris , five non amoris οῦ cum uterque pendeat a concursu , quem Deus nondum decrevit aut praebere, aut denegare. Ergo &c.
Resp. vel primo ad praesentis dissicultatis lutionem nihil interesse quod sciat Dinis aut nesciat utra e duabus propositionibus, de quibus agitur, sit determinate vera; quia dissicultas non est de troci setia hujus veritatis , sed de veritate ipsa ἔ cujus cleterminatio non pcim det , ut probatum fuit, ex causis ullis extrinsecis ; sid ex sola vi intrinseca oppositionis, quae est inter propofitioncs contradictorias. Volseeunda respondebitur tum si supposueris Deum cognos re futurum amorem Petri, nullum inconveniens esse in hoc quod impcdire illiunnon possit; ut enim nulla est inconvenientia in hoc quod impcdire non possit preteritionein ret,quae praeteriit;ita nec nulla est in hoc quod impedire non possit futuritionem rei, quae futura supponitur. Tum si d contra negaveris Donia cognostere futuritionem praediisti amoris, nulla rursus est inconvenientia in hoc quod Deus non cognoscat ii quod non est cognoscibile : at secundum Adversarios determinatio praedictae futuritionis , cum a tecedenter ad decreta Dei nulla sit, non est proinde cognoscibilis. De caetero non est hujus loci explicare fit sius qualiter futuritio rerum , ac maxime contingentium, pendeat, aut non pendeat a decretis Divinis. Ad instantiae additae solutionein tantum opus est , ut ex mox dictis advertas Adversariam hoc tantummodo probare , nimirum quod neutra e duabus propositionibus , de quibus agitur, sit determinate vera quoad nos ; scd non quod non sit determinate vera quoad se, ut esset probantium. Aliunde autem ad determinatam futuritionem amoris , aut non amoris nihil prodest, aut obest sive cognitio, sive ignorantia ta- Iis futuritionis r idque omnino ad cum modum, quo sive non noveris , sive noveris Petrum nunc amare , id nihil consert ad determinatam vertiaetatem, aut falsitatem hujus propositionis depraesenti Petrus amar. Dein de etiam nihil recte arguitur contra determinatam si ituritionem amoris piarelicti, aut non amoris eis eo quod antecedenter ad omnia dccr ea tum Petrus sit indeterminatus ad amorem, tum ipse Deus ad concursuin amoris ; nihil, inquam, recte arguitur ; quia id non impedit quominus determinate alterum e duobus eventurum sit, aut quini ponditur utriusque determinatio ad amorem, aut quod non potacturr id autem sussicit ad veritatem determinatam in abstracto alterutrius propositionis
de qua agitur. xv I. Et satis est si eausa inde
243쪽
zzo metaphsica disp. II. Art. I V.
prae licte. Et haec ut puto abunde sissiciunt ad decisionem philosophicam praesciuis controversiae , theologicam autem iminiscere noluimus. Tum denique cx haetenus titistis circa veritat S falsitatem propositionuin, quam vocare solem iis logicam ; stitis quoquc intelligitur propositioncm , quae semel vera cst, nunquam polle evadere falsam; nam propositio non censetur cadem, nimirum cadcin Emialiter, nisi adsignificci candem prorsus temporis circumstantiam , aut cujusvis alterius m di, qui supponatur ad propositionem atti inii sic. At propositio quae 1cmpcreas cicin circumstantias adsignificat, 1cmpor est vora, s semel hiit Vera, aut sistinet falsa fuit. erit etiam semper falsi. Et ratio cuidcias est,quia quidquid est, quandiu est, noecile est esse : & aliunde cac eo quod res est, aut non cripropositio est vera aut falsa, ut toties dictum fuit. Igitur cum res,quae per candem propositionem muntiatur , sit semper ead , erit proinde semper eadem aut veritas,aut falsitas illius ejusdem propositionis. Et sic propositio. quae semel vera fuit de praesciati,crit semper vera relativi aci illud tempus , pro quo erat vera : propterea non potest nunc argui falsitatis propositio qua Christus fideles suos olim vii commiserationem movebat, Deus meus, Deus meus quare dereliquisti me cis nunc vita beatissima & omnis doloris immuni pcrfruatur;quia nimirum prosositio illa ut una Sciacm sit, non cst nunc referenda ait hoc tempus, quo gloriosis triumphat; feci ad illud, quo lithalci ilolori serae crucis acerbitates patiebatur. Et scite aliis.
DE BON ITA TE ET MALITIAeutium transcendentati
OT ANDUM P,imo bonitatem aliquam esse necessario omnibus entibus tribuendam; idque propter verita' tem , quae in illis est : nam statimatque intelleximus csse in illis id totum . quod obtinere debuerunt ad hoc ut
sint id quod sunt; quae est ipserum veritas, ut distimiquam , intclliginnis bonum csse illis, esse id quod sunt: tas du' quandoquidem bonum quoddam est cuivis enti obtinere quidquid ad
244쪽
De proprietatibus entis in communa. 22I
persectionem situ status requiritur , ut e contra malum reputatur , si quid deesset. Sic ut est bonum homini esse rationalem , disciplinae capa-Hira, admirativum , risibilam , sociabilem, &c. ita quibuscunque t tis omnibus entibus bonum cst suis respective attributis non privari: 'haec igitur integritas, sive plenitudo attributorum , ex quibus singulorum intitas consurgit, est ipsorum bonitas: ut deinceps fiasius probabitur. At cum non tantummodo cuivis enti bonum sit esse id quo l est.
scd id sepe alteri etiam bonum sit; uti non tantummodo bonum est pani esse id quod est . sed etiam id homini bonum est propter viduim , qui ex pane suppeditatur, & sic de aliis ; eapropter solent distinguere Meta- physici duplicem bonitatem , sciliret honitatem ad se , & bonitatem ad aliud : at haec , ut evidens est , ex illa oritur; cum nihil sit, nisi
quaedam illius communicatio. Notandum Secundo non modo rebus existentibus ἔ sed etiam poss-bilibus convcnire talem bonitalcm , quae nunc inquiritur, S quae proptcrea transcendentalis vocatur , quod omni enei , scilicci vero Cnti, conveniat. At supra ostendimus qualiter rebus possibilibus perinde ac cxistentibus sua competat veritas. Nihilominus etsi de bonitate in hunc modum abstracta sermo sit , ad eam intelliget damnon parum juvant exempla , quae circa bonitatem rerum physicam asturuntur ; quia quidqui l existendo bonitatem physicam obtinet, habuit antequam inisteret metaphysicam: nec proinde eadem caret.quoties in statu quodam metaphysico consideratur praecitan aberi istentia. Idque puto non fore superfluum annotasse ob periculum, quod sic tarte incurreretur confundendi haec, & alia physica rerum attributa cum metaphysicis. Tandem sicut veritatem cutium supra explicuimus per consermit tem cum suo exemplari r quod cst in Divina ossentia: ita nec incongruum crit corumdem entium bonitatem intelligere veluti derivatam 1 suprema ac primaria qua iam Divinae bonitatis origine : hoc nimirum sensu, quini sicuti in Deo bonum in continere cininenter talem aetatem perseelionem , quae est in creatura I ita consimiliter in creatura bonum est talem ac talem persectionem obtinuisse, quae correspoliacae perseetoni cuidam Divinae, aut potius cuidam veluti portioni eminentis Divinae cujusdam perluetionis. Et haec praenotata susticitate ad faciliorem intelliscutiam fissismuciatis astationis.1 I Quae siebonitas
245쪽
est petis.ctum in suo statu sublata hae pie. aitudine
Bonitas entium eonsistit in ea plenitudine sive abundantia attributorum , ex quibus singulorum natura constituitur.
P Ros Arva Trimo. Bonitas entium eonsistit in eo , quod omnibus primatio & invariabiliter bonum est r scd omnibus primario di invariabiliter bonum est habere praedictam plenitu
dinem, sive abundantiam attributorum : eroo Sc. Major satis constat, quia cuin bonitas, de qua agitur , sit transcendentalis , ut praenotatum est , non alia proinde est, nisi quae primo deinvariabiliter competit omnienti: minor autem probatur. Quatenus donec cuilibet enti plenitudo illa accesserit, intelligimus aliquod attributum ci deesse : at carere aliquo attributo ad conditionem sui status necinario , tantum abest
ut bonum sit, ut sit potius quoddam malum ; igitur id quini prurio
bonum est cuilibet enti, est obtinere prae lictam plenitudinem attributorum. Aliunde etiam talis plenitudo invariabiliter competit Omnienti ; nam si ves unicum ex talibus attributis adimeretur alicui enti, hoc ipso non esset idem ens, sed aliud ; incntiae mina , quae utique Consurgunt ex omnibus ac sinsulis attributis cujussi bet entis, invariabiles sunt. Ergo rursus praedicta plenitudo est primum invariabile bonum cujuslibet entis : sicque optime explicatur bonitas transcendo talis entium Fr eam plenitudinem. Probatur Secundo. Persectio adaequata cujusibet rei in sito statu, est vera ae Ela bonitas illius. Ergo bonitas transcendentalis entium reste explicatur per plenitudinem attributorum, ex quibus singula constituuntur. Consequentia recte deducitur, patetque ex terminis; quatenus persecto adaequata cujussi t rei est ipsa plenitudo attributorum fusilem rei r quapropter si perfectio illa adaequata identificatur cum bonitate, bonitas identificabitur cum ista alitibulorum plenitudine, de qua agitur Antecedens autem probatur; tum quia perfrictio adaeqiiara rei cujusti et in suo statu non aliter vocari solet, quam bonitas: sic quippe opera, quae fecit Deus ab initio, dicuntur juxta textum sacraescripturae valda bona , id est perfecta in genere suo r & revera m diis ille loquendi apud omnes nationes ita invaluit , ut nihil fi quentius occurrat , quam quod audiamus vocari bonum quidquid
in genere suo perfectum est , uti cum dicitur aliquid cito bene Pi vim , bene elaboratum , bene temperatum , &c. id est perfecte pic-
246쪽
De proprietatibus entis in communi. 223
tum , claboratum , temperatum , &c. Tum etiam quia cum privatio vel minimae perseetionis attinentis ad statum alicujus res roputetur pro malo illius rei r nihil evidentius est , quain quod persectio ait aequata illius , sit vera ac sola ejusdem bonitas. Ergo denique, ut asservimus , bonitas ciatium consistit in ca plenitudino attributo. rum , ex quibus singula consti tuuntur. Nunc autem juxta hane doctrinam generaliter stabilitam poeinde intelligitur bonitatem cujuscunque rei , & in quocunque genrie Physico reportatur , nihil aliud esse , quam plenitudinem attributorum, uae ad determinatum illum generis physici statum attinent : ita b nitas auri est plenitudo attributorum , uti soliditatis , ponderis , coloris , caeterorumque attinentium ad id , quod est esse aurum ; &c. Nec aliter de gelacre etiam quovis morali discurrendiim est, nec puto ob aliam causam opera. quae in genere moris bona, seu persecta liu vocari opera plena, ut legitur Apoc. Cap. 3. Atque hinc praeterea cum omnis plenitudo sit veluti propensio qua dam ad cillisionem , ut satis conjicitur ex vase , quod abundὰ impi veris , concipies qualiter quaecunque in se ipsis bona sunt , prompta ac parata sint ad aliqualem litae bonitatis communicationem ; sive haec communicatio per commixtionem , quo modo particulae clementa-rta perficiuntur reciproco,quando se commiscent : sive per diffisionem corpuscularein , ut accidit in Sole . quando Iuminis sui bonitatem communicat : sive per transmutationem , ut convenit alimentis, quae
in substantiam aliti convertuntur : &c. Uno verbo quidquid in stipio bonum est, etialia aliquo modo aptum est , ut sit bonum relati-vc ad aliquid aliud ; ubi advertis non dicere me ad omne aliud , cum ex adverso non pauca sint, quae licet in se ipsis bona, non sunt benefica ; sed potius vasaefica quibustam aliis. Tandem si de entibus agitur , in quibus ratio est , clim nihil sit in iis tam naturale ac solitum , quam appetere quidquid in aliis , aut ex aliis sibi bonum esse agnoscunt, hinc planum est omne , quod est bonum , csse amabile ; nec amabile esse, ac proinde nec amari, nisi bonum. At si de caeteris ciatibus sermo est . in quibus nulla est participatio rationis , haec qu: dem non sunt capacia appetitionis uti priora; non deest tamen aliqua propensio saltem localis in id , quod ipsis bonum est, ut in Physica enarrabitur. Unde rursus dico propensio- .nem illam sive liberam , sive coaetam in id , quod bonum est , esse invictissimum argumentum , quo probatur omne quod est bonum , cx hoc ipso , quod bonum cst , este amabile , sicut supra dicebatur omne quod est verum, ex hoc ipso quod est verum, esse latciligibile.
247쪽
vel ma axime νquia uitiisque assigia natur ideconstitu.
tentia metaphy. sca utriusque.
Nec addam quicquain alii ut ad convictionein praemissae assertionis , nisi solutionem objectionum sequetutum. Obiicies Primo. Si bonitas , de qua agitur , consisteret tantum in praedicta plenitudine attributomun , non distingueretur a veritate :sed veritam & bonitas entis sunt attributa illius distri dia : ergo eve. Minor est clara , sequela autem majoris probatur in hunc in una. Quatenus ad hoc ut aliquod ens sit verum , necesse in ut obtineat quidquid habere debet ad hoc ut sit id, quod est. nam si vel minimum quid ei deesset , non esset proinde ens verum , sicuti nec omnino conserme esset primario suo exempturi , quod supra per participabiIitatem essentiae Divinae explicuimus. Ad hoc aut ut aliquo i cns obtincat quidquid habere debet ad hoc ut sit id, quod est : nihil minus requiritur qtiam tota illa plenitudo atrributorum , ex quibus constituitur ; sublata enim hac plenitudine inducitur il ficientia alicujus attributi. Igitur non distmgueretur veritas cntis a bonitate ejus chin entis : quoci sellum est. Adde quini haec plenitudo attributorum alicujus mi nihil a vile supra congeriem eorumdem attributorum , ex quibus res illa constat i ae illius rei veritas nulla esset , si tolleres hanc congeriem : Igitur veritas, quae per hanc congeriem constituitur, etiam constituetur per plenitudinem praedictam : Ergo rursus si per istam plenitudinem constitii itur quoque bonitas entis , consequens cst veritatem & bonitatem identificari , cimi aliunde nihilominus certissimum sit dissinguit atque ita non racte quadrat doctrina , quae bonitatem per praedictam pleni-
Resp. Et nego sequelam majoris , pro cujus probatione ii venda dico distrimen , quod est inter haec attributa metaphysica claris , non esse nisi metaphysicum ; ad disertinen autem metaphysicum sufficit conceptibilitas diverse , seu radix conceptuum diversorum , quibus utique subjacent ea , quae hinc veritatem , hinc bonitatem entis constitii unt : ut intelligere non incommode potes exemplo vasis , quod omnino plenum aqua supponitur. Illius itaque vasis plenitudo , risi nihil reale silpera sciat aqueae moli , quae intra ipsum est , aut, quod idem est, particulis aqueis omnibus , quae molem illam constituunt rnihilominus talem superaddit respectum , quo talis aqua vas illud sic persed te implet , ut sit veluti prompta & parata ad Gundantiam. Itaque similiter licet illa attributorum plenitudo , de qua agitur , nihil reale superaddat multitudini attributorum, addit tamen respcetum, qualem multitudo non involvit , illum stilicet respectum , quo ens num ita plene persectum est , ut sit etiam Paratum ad communicationem
248쪽
De proprietatibus entis in communi. a 2
ctionem , sive diffiisionem sui : in quo sensu accipi potest vulgatis. simu in illud axioma omne bonum est sui dissu um. Et ex his patet etiam solutio ad instantiam additam ; quia iam sa' xii.
tis constat conceptum praediistae pleni tussinis esse ulteriorem & disimc- at sie tol. tum a conceptu simplicis congeries; vel praesertim , quia potest esse litur eon. congeries sine plenitudine , ut si aqua non repleat vas , in quo conia i tinetur ; habes illic congeriem seu inolem aquae , at plenitudincinnon habes. Igitur a pari ultra illam attributorum congcriem , in qua consistit vcritas entium , concipi potest picritudo aliqua , per quamens non ilum suis omnibus ait ibutis perfruitur, sed ii silcm perfruitur modo quodam 'rlaeto eu abundante,imo quasi superabundante&disposito ad effusionem. Atq; in tali plenitudine consistit bonitas, ut dietum est.
Objicies Secundb. In omni cnte datiir plenitudo attributor uni , ex quibus constat : at non in omni ente in bonitas : crgo bonitas non XIII.
consistit in ea pictaitudine : major cst clara , alioquin consta*et simul Oppo ex illi e rq non constaret , quod in impossibile. Minor autum probatur; is h.
quia ibi nulla est bonitas , ubi nulla est amabiIitas et at non in omni ena esse te est amabilitas v. g. in venenis : quin & in plerisque animalculo- bonum. rum ex putridis materiis provcnientium generibus e ergo S c. non consistere in ea plenitudine. Major ex praedictis pater ; minor autem omne ena probatur; quia perseetio , scilicet adaequata , de qua agitur, excludit om- est pet-nem imperfecitionem: at nullum est ens, praeter increatum, assignabile quoci lactum. non laboret aliqua impersectione , nimirum aliqua impersectione ejus generis aut unius, aut multiplicis, in quo singula entia reperiuntur ; ita nec homo miscetus est ingenere discurrendi ; nec corvus in genere currendi , ncc aquila in genere volandi: Sc. homo enim non semel errat discurrendo; & cervus currendo defatigatur ;&c. Ergo &c Et concessa majori nego minorem , pro cujus probatione x vsblvenda contendo cani saltem cuilibet enti competere bonitatem , Atialtemper quam ipsi bonuin est elle i l, qtioci est ; & per quam proinde ip- omne ensii saltem amabile est haec iii, quini est. Quamquam praeterea cum ςst bo' nulla sint cisi istun lite generis entia , quae non ordinata sint a Deo 'μφad utilitatem aliquam & vari cratem universi, consequms cst, ut non
tantum sint bona bonitate ad se ; sed citam bonitate ad aliud : licet nobis non planc constet quaenam sit bonitas illa ad aliud. Quod autem objiciunt ite venenis 3e vilibus animalculis frivolum in ; nam haec sunt saltem alia aliis amabilia ; illa autem etsi qui biis iam tempera-
Adde quod bonitas cujusque rei in perlaetio illitis: dI HUι υ IH id Cram
sunt perfecta: ergo nec omnia bona sunt: ergo rursus cum in omni ente I p detur plenitudo attributorum , ex quibus constat, sequitur bonitatem '
249쪽
xv II. Quid sit malitia Praedictae
226 Metaphscae disp. II. Art. III.
mcntis noctant , quibusdam prosunt, δή id saltem utilitatis obtinent, quod in salutaria rcinodia vcrti possint , si per artem idoneam fuerint Praeparata , ut multis tapcrimentis comprobatur. Ad id vero quo i additur, respondeo id, quod asserimus de bonitate conveniente omni enti, intelligendum esse de bonitate connaturali, non autem de accidentali, quae deinccps acquiri & augeri potest, aut minui: iami ecnun ad istam attenditur, cum contenditur clatia omnia esse in se ipsis pctis ta ; sed soluin contenditur illa ine connaturaliter persecta, qua-rcnus ex persectionibus , q uar ad singulorum naturam desiderantur , nulla si qua careant, imo qua carere possint, alioquin non essent ut, quini sunt. Deinde etiam nullatenus necesse in , ut quaecunque zntia gaudent perfectione communi ad aliquod genus attinente,obtineant illam modo excludente omnem impersectionem a sed sussicit ut obtineant Mus perstetionis, qua perstuuntur . omnes gradus illos , qui ad statum ipsis connaturalem attinere intelliguntur. Ex quibus omnino palciquid in forma scholastica responderi ad instantiam debeat. Nunc autem ex didus toto hoc articulo sequitur nullam dari malitiam transccndentalcm bonitati transcendentali Oppositam; cum enim satis probatum sit omne cns esse transcen lentaliter bonum , quid clarius. quam nullum esse transcendentaliter malum id nihilominus non impedit quominus variis entibus sua competat malitia seu physica, seu moralis in diversis generibus t in quantum scilcet entia illa deficiunt in suis serinis utcunque accidentalibus, atquc in suis praesertim acti nibus a plenitudine respcetiva , quae ad illas spectat. Et equidem circa malitiam moralem obiter annota cam, si in rigore metaphysico loquimur , non consistere ut vulgo putant in non consermitate oporis cumr eta ratione, sid potius in aliqua ejusilem operis vacuitate, ad talem non conΕrmitatem consequente. Neque dissicile id intelliges, si de vcritate & falsitate morali, & rursus de bonitato & malitia morali discurrendum est cohaerenter ad dicta hactenus circa utramque in ordine metaphysico spectatam. Sic quippe moralis veritas alicujus C peris nihil aliud crit, quam qu silem consirmitas cum regula inorum , quae in recta ratio. bonitas autem crit plenitudo quaedam restillans ex Caconsermitate , 3e in Apocalipsi memorantur opera plena. Igitur e contra
falsitas moralis erit non conserinitas cum rcista ratione; ex illa autem non conῆrmitate resultat vacuitas quaedam , ratione cujus opera moralita mala nullius sunt momenti , cum in statera aequitatis Divinae appenduntur. Praetcrea suum hic locum obtineret. vulgati mina illa divi
sio boni in honestum , utile & delectabile, nisi ex professe traetanita ut alibi in Philosephia morum.
250쪽
De proprietatibus entis in communi. 227
tudine entium , ac prasertim indivi
Ο Τ Α NDUM primo Ens non sere verum, nisi obtineret attributa illa omnia , quae habere dcbet ad hoc ut sit id , quod est : nec rursus bonum seret, nisi attributa illa Oinnia contineret cum quadam plenitudine seu abundantia , & dispositione quasi ultima ad effusionem; sicut supra explicuimus. At nunc addo neque posse ficri utens sit unum, nisi sua attributa. Obtineat unita, seu indivisa e duplex autem concipi potest indivisio. tisti stilicet indivisio entis a se ,& bHivisio entis an se. Prior no distinguitur a veritate, per quam utique cns cum nouposse non essh id quod est, secum Proinde identificatur, sicut etiam distingititur ab omni alio: a veritate itaque ens id habet ut sit indivisum a se, di indivisum ab omni alio . Posterior autem constituit unitatem, de qua hic agitur, ut deinceps erit ostendendum. Notandum feeunia triplicem vulso distingui unitatem, stilicet simplicitatis , compositionis , & aggregationis. Unitas simplicitatis competit rebus , quae in se ipsis non admittunt realem ullam partium disti Q nem di & haec proindc unitas convenit substantiis spiritualibus. Unitas autem compositionis tribuitur iis rebus, quae coalestunt ex plurium partium ae realiter distinctamni unitione: & hujusinodi sunt substantiae omnes mixtae & corpor L Αc denique unitas aggregationis de iis tantummodo rebus dicitur , quae concrcstunt ex partibus, quarum aut unici nulla est , aut certe non est intima; cujusmodi sunt collectiones omnes sive hominum, sive Iibrorum , sive lapidum , &e. Neque de istis unitatibus occurrit quicquam aliud subjungendum, si etiam nec opus est aliquid repetere de unitatibus genericis & specificis, de quibus in Logica adium est : cum hic agerulum sit tantum de unitat4.