장음표시 사용
251쪽
Ibi non est uni. tas, ubivdhuc est di visio.
228 Metaplasica disp. II. Art. IV.
transcendentali. nisi quod cle ista quidquid decidetur , referemus ad unitatem individuam ; ut sic componamus litem illam intricatissimam, quae agitatur iirtor Metaphysicos circa principium individuationis.
Unitas transcendentalis entium consistit in conjunctione seu indivisione attributorum ex quibu1 conflat.
P Ros Aru R Primo. Ens constituitur sorinaliter uniun per id.
quod Armaliter amovet omnc in illius pluralitatem : scd prae licta conjunetio attributorum iit officit : ergo &c. & sic unitas in ea conjunetione consistit. Major patet in terminis; quatenus pluralitas opponitur sermaliter unitati ; minor auicin probatur in hunc modum. Illud Ermaliter amovet omnem pluralitatem entis , pcr quod ac propicr quod contingit , ut attributa sint illius ciatis & non alterius : sed id contigit propter coniumstionem attributorum: ingo Sc. Major rursus constat ex terminis recte attentis: quandoquidem donec innotescat cujus entis sint aliqua attributa, tamdiu cias illud manet confusurra curia caeteris ; sicque non est liberum a pluralitate: minor
autem probatur ; quia hoc ipse quod aliqua attributa sunt hujusciatis de non alterius, hoc ipi , inquam, cns cu)us attributa talia sunt , non confunditur cum alio quocunque: at non nisi per conjun tionem attributorum innotescit cujus cntis attributa talia sint: Igitur per istam conjunetionem ut omnis pluralitas tollitur , sic inducitur vera unitas ; quare merito asseruimus unitatem entium transccndentalem consist re in praedim conjunetione attributorum. Probatur Secundo. Repugnat ens esse unum ante conjunctionem storum attributorum , & repugnat non esic unum facta jam conjunditione talium attributoriam et creto unitas illius consistit ita ea coniunetione. Consequentia recte deducitur ; ac tum antecedens sic probatur quoad utramque partem. Et primo quidem cias osse unum non potcst ante conjunctionem storum attributorum : quia antequam conjungantur, intelliguntur divisa ; at prout divisa non magis constituere possunt unitatem entis,quam constituere possint unitatem v.g. domus saxa, quae citra ultra mare dispersa sunt, aut quae nondum e lapicidinis fuerunt eruta. Tum Seeundo non potest non inc unum illud ens, cujus attrib. ta conjuncta sint, quia conjungi idem est ac uniri: unio autem tam necessario unitatem procreat,quain divisio multiplicitat .Quae omnia clarius intel-
252쪽
De proprietatibus entis in communi. 229
liges hoc exemplo: cogita enim scorsim attributa hinc corporis humani, hinc animae rationalis ; illa itaque sic seorsim spectata non constituunt unum hominem ; constituunt autem si conjunctim accipiantur: quin etiam idem dici potest de ente prorsus simplici, uti de Angelo ;nam nec attribua inici lectus Anytici, nec attributa voluntatis , aut memoriar, aut immortalitatis Angelicat, &c.constituunt naturam Angelicam , si scorsim illa accipias ; sed tantummodo si conjunctim spec-tcntur. Igitur ad veritatem transccndentalem cntium explicarulam non
potest convcniciatius recurri, quam ad conjunctionem, scis, quod idem cst , indivisioncin attributorum , ex quibus entia illa constant. Ses si drinceps ad particularem acceptionem cntium hinc materialium , hinc. immatorialium devenitur, istorum quidem unitas erit conjunctio; sed identitativa artributorum, ex quibus constant : illorum autem unitas Crit , ut distinctius loquamur , conjunctio; sed non identitativa partium , ex quibus coalescunt. Ex clictis autem circa unitatem satis apparet qualiter clis currendum sit circa multitudinem huic unitati ori positam. Ob icies primo. Unitas transcendonisis non est aliquid negativum , imo est aliquid positivuin : Ergo gratis asseritur illam consistere in indivisione attributorum , ex quibus constant entia. Antecellcns constat, quia non aliter de unitate, quam de caeteris attributis transcendentalibus discurrendum est, de quibus utique supra dictum est, qualiter consis tunt in persectione aliqua positiva. Consequentia autem recte deducitur , quia indivisio nihil aliud , quam negationem divisionis sonat. Aut si unitas, de qua agitur, consisteret in aliquo negativo , quid aequius aut expediti iis dici posset , quam quod non pauci Philosophi dixerunt illam constitui per puram negationem multitudinis ita utens sit forinaliter unum per id praecise , quos non est multiplex : Er-GO , & Κωρ. Et concinis antecedente nego consequentiam , pro cujus probatione soIvenda dico indivisionem, etsi mr modum negativi exprimatur , esse tamen quid positivum: quia in sensu germano ac formali, in quo accipitur, nihil aliud significat,quam conjunctionem scilicet attributorum , ex quibus entia constant. At haec conjunctio est aliquid p sitivum, vel maxime, quia quidquid interim sit de discrimine logico, certissimum cst nullum reale dari inter conjunctionem , de qua agitur , & attributa, quae supponiantur conjuncta. De caetero, ut jam concessi, uni eas non est aliquid negativum , nec proinde minus indoctu in in plicare illam per puram negationem multitudinis, quam si quis veritatem transcendentalem explicet per puram negationem Risitatis: aut bonita-
Unitas male hnobis explieatur per
253쪽
Unitas ursus male ao his exponit ut per aliis
v III. sed ape ritur sensus, in quo illul
tem per puram negationem malitiae. Persemones siquidem positivae, quales sint persectiones istae eratis transcendentales , omnino alit et , s lidiusque ae distinetius explicandae sunt , quam per Puras negatio
Objicies Soeundb. Unitas transcendentalis entium est per Stio quaedam illorum permanens: Ergo non consistit in conjunctione attributorum, ex quibus constant illa entia. Antecellans indubitatum est: nam cum perlictiones transcendentales entium sint proprietates illius , ipsum inscis parabiliter comitantur. Consequentia autem sic probatur , tum qu a conjunctio actio quaedam est, illa scilicet per quam attributa , de quibus quaestio est, conjunguntur: at talis aetio non habet permanentiam: neque illa opus est , cum iam attributa conjuncta sunt. Tum etiam, quia conjunetio praedicta nihil sermaliter importat praeter unioncm , at unio iacita est ib aliter unitas , sed potius est via ad unitatem; aut etiarn causa prodii stiva unitatis : insolitum autem omnino est confundere causam cuin suo cMetu. Ergo&c R. o. Et concessis ante dente, nego consequentiam , cujus unam atque alteram probationem sic selves. Et primo quidem conjunctio, in qua asseruimus consistere Armaliter unitatem , non est qualiscunque conjunictio si.e adtio conjungendi; sed mus unctio completa, sive complementum adtionis conjunctivae, quae praecesserit: at tale complementum est quid permanens, nec di fixa ab eo, quod est attributa permanere conjundia. Tum Secundo similiter conjunetio praedicta non a nobis accipitur pro qualicunque unione scii actione timenda; scit pro unione completa :Unio autem compicta importat statum permanentem, sive talem , in quo perniatienter verificatur attributa uniri. Ex quo advertis pro solutioiae totius o cictionis hanc tantummodo distinctionem esse adhibet dam, qua respondeas unitatem transtendentalem , nota quidem in comjunctione aut uuione inchoata consistere; feci in complata; quae nimirum non est minus permanens, quam ipsa attributa, quae conjungi sive uniri supponuntur. Inferendum nunc prim. ex hactentis dictis in hoc articulo unitatem physicam qualiumcunque rerum individualem non alio modo inquiremdam ae statuendam esse , quam quo inquisiimus & statutam esse voluimus transcendentalem, salvo tantum discrimine , quod inter statum hinc meta- physicum, hinc physicum reperitur. Quapropter statim concludendum est omne principium individuationis physicae tae intrinsecum, sicque turpissi-1nὸ erratuThomistis elim indi viduationem sive singularitatem v.g.animae rationalis reserunt ad materiam corporalem , quam inserinat : neque
Finus decipi, cum pro cujusvis comPositi materialis individuatione agi, Diqili od by Corale
254쪽
De proprietatibus entis in communa.
munt solam materiam , sive cum quantitate ; sive sub quantitate ; sive cum ultima dupositione ad formam; dec. nam stupendum est in quor sentcntiarum varietates abierintη quandoquidem ciun individuati , cu jusvis rea sit ipsi intrinseca, non est proinde extra ipsam quaercndum inclividuationis principium. Deinde etiam concludendum in omne principium individuationis,sive unitatis physicae, esse physicum: & sic contra omne jus fasque legitimi ratiocinii Scotistae principium illud explicant per gradum metaphysicum , quem vocant hacceitatem : quamquam Praeterea subjectum hujusce gradus advenientis hoc ipsol quod aptum est illum recipere & denominari hoc potius quam illud , hoc ipsis , inquam , individuum est. Denique concludendum quoque est principium individuationis physicae pertinere ad naturam ipsius rei individuatae et ac
Proinde omnino erroneum esse . quod quibusdam visiuni est res individuari a multitudine accidentium , quibus afficiuntur; nisi sorte I qui voluerint de principio individuationis extrinseco , quo res aliae ab aliis vulgo discernuntur; sed quaestio nulla unquam , ut Puto , fuit de hujusnodi individuatione extrinseca. Uno verbo quidquid unulla est. suam illam unitatem obtinet in se ipso & ex se ipsis, id cst, ex conjun tione, aut tantummodo suorum attributorum , si fuerit quid simplex; aut si fuerit quid compositum, ex ipsa conjunctione suarum partium: atque ita vitantur omnes ambages , quae circa principium individuationis rerum accumulantur , & confundunt sere universam vulgarem Met
physicam. Infercndum Seeund. ex di iis tota hac disputatione a quissimum
esse illum ordinem , quo inter enumerandas entis proprietates praemisimus veritatem bonitati & bonitatem rursus unitati. Nam id primum, quod in cnte concipitur , cst certus aliquis numerus attributorum ad naturam illius speetantium e thun statim secundo concipitur numerum illum nou utcunque asscere naturam illius, sed omnino implere t ac sine mora concipitur tertio talia attributa intra ipsum ens cujus sunt..conjungi intime. Unde consequitur veritatem , quae in certo illo numero attributorum cor istit. esse primum entis attributum p tum bonitatem , quae constituitur in tali attributorum plenitudine , annum randam esse pro secundo : ac denique recenseri debere pro tertio uniatatem , quae secum nihil importat , nisi eorumdem attributorum conjunctionem. Nec opus in ut advertatur non ine quaerendam realem
ullam inter haec attributa distinetionem ; sola quippe distinctio incitaphysica intercedit di sufficit , in quantum satis per praediet in consecutionem conceptuum obtinetur , ut innotescat quatiram persectiones transcLudainales, de quonain Ordine conveniant cuti, aut non conveniant.
255쪽
DISPUTATIO α; et Metaphsicae disp. II. Art. IV.
quapropter non immerito posectiones illae possunt varie definiri per ordinem ad varios status, in quibus cns ab intellectu apprehenditur illas obtinere. Ae tandcm multo minus necesse est ut annotetur caeteras proprietates, si quae sunt , quae cnti transtendentaliter speetato conveniant , ab histribus , de quibus satis hactenus actum sit , derivari.
256쪽
existentia es c. entis in communi.
Q U A et u o R articulis complebitur haec disputatio. Agamin primo de essentia, seu possibilitate sntis in communi rin secundo de existentia, seu adhialitate et in tertia de subsistentia , & in quarta de inhaerentia ejusdein entis in communi.
tate entis in communi, o T A N D U M Prim. pes essentiain alieuius enis ε
tis vulgo intelliis complexionem attributorum , quae Quid sit ad conceptum illi us attinent ; & sie quidem primatio essentia ae necessario , ut nec quid prius in illo concipi a nec quid mini s possit. Attributa autem hujusmodi vel com-Patibilia sunt , vel incompatibilia r N siquidem eompatibilia fuerint, cns illiint , ad cujus notionem spectant , possibila est r aut δ contra si compati non possint , est impossibile. Si e v. g. cum ad notionem hominis essentialem pertineant haec duo attributa, esse animal & r
257쪽
3 Metaphsicae disput. III. Art. I.
tioiiale, & haec compati possint ; capropter nunquam non fitit hcina possibilis : quia vero ad notionem essentialein Iapidis rationalis peristinent haec duo attributa plane incompossibilia , non posse sentire &posse discurrere ; idcirco lapis ratioualis nunquam fuit possibilis& idem cogita de complexis aliis chimaericis quibuscunque. Itaque sumendo inentiam in hunc scnsum praemissum res impossibiles perinde ac possibiles suam habent essentiam : nihilominus allicr ac striciatius accipi solet citentia pro potcntia ad existendum et & juxta hane acceptiovem , quae apud Metaphysicos usitatior in , essentia tantum. Diodo tribuitur rebus possibi Iibus , imo cuin ipsa rerum possitatitate confiiuditur , qualiter de deinceps utramque indiscriminatim
Notandum Secunia ad possibilitatem alieujus rei adaequatam duo
esse , quae neccssario requiruntur ; unum ex parte rei , quae denominatur poli bilis alterum ex parte Dei , qui possit rena illam 8 statu possibilitatis in statum actualitatis educere. Quia enim nihil seipstina producere potest , alioquin esset prius & posterius ἰse ipso.
quod implicat contradictionem inauifestissimaen ; hinc proinde necesse est , ut detur potentia productiva ejus rei . quae supponitur producibilis. Talis itaque potentia rerum producibilium productiva in Deo est , de in co quidem solo: nam licet agentia creata possint aliquid educere ex uno flatu actualitatis in alium, quod est proiscera Iecuniam quid, aut aliter generarer educere tamen nihil possunt ex statu incrae possibilitatis in statum adtualitatis , quod est pra- ducere abso e , sive creare. Tum vero ut possibilitas rerum in praediola attributorii in compatibilitate consistit , ita planum est potentiam Dei productvain consistere in vi ejusdem influita , cujus operationi nihil opponitur ex iis omnibus, quorum attributis comis petit illa compatibilitas. Neque est huius loci fusius infinitam illam Dei potentiam explicare ; sicuti neque puto curiosius hic investiganduin csse, ut aliqui solent, an rerum possibilitas Dei potentiam, an ex adverso Divina potentia illam rerum possibilitatem supponat equid enim impedit quo minus citra omnes ambages statuatur neutram alteri praesupponi Sed quod omnibus correlativis communecst , utrique convenire simultatem temporis & naturae I idque maxime Ob reciprocam independentiam , ratione cujus nec potentia producenis di in prodiicibilitatem , nee producibili tas in potentiam producendi quic aliam inquit. Igitur tantum siperest ut in assertione prima breviter ostendatur, qualiter rebus possibilibus, aut , quod idem est, essentiis rerum possibilium , nulla competit entitas realis quantumcunque ,
258쪽
De essentia, exi i. oec. entis in eommuni. 23s
ut aliqui fingunt , diminuta ante eductionem ipsarum ex statu possibilitatis in statuin existentiae. Ac tum in secunda paulo fusius probabitur qualiter possibilitas rerum sit indepemlens etiam h voluntate Divina.
ASSERTIO PRIMA.lsentia rerum possibilium nullius funt entitatis realis
quantumlibet diminuta antecedenter ad eductionem
Vsarum actualem ex flatu possibilitatis in flatum
exιflentia : Totaque eapropter illarum entitas est
sime metaphysica , sive logica.
P Ros Aru R. Entitas illa realis quantumvis diminuta, quae
supponeretur competcre inuntiis rerum possibilium vel esset prodiadia, vel improducta; sed neutrum potest votificari et ergo &c. SNucla majoris patet: minor autem probatur sic quoad utramque partem. Et primo quidem non potest verificari producta: sive quia res possibilcs non essent deinceps possibiles contra hypothesim, scilicet non essent creabiles : tiam creatio est eductio ex statu nullius entitatis in statum totius entitatis: sive etiam quia si quae mittas producta essentiis rerum possibilium conveniret, utique conveniret necessario rcumque ab alio, quam a Deo produci non potuerit, sequeretur Deum ad productionem illius necessitatum filisse, quod cum summa libertate Divina durius pugnat , quam ut admitti possit. Tum Secondo neque potest entitas illa , si Quae est , verificari improducta , quatenus non tantum seret ab aeterno quod satis repugnat; scd etiam Eret in i pendenter a Deo : & sic quid ut e cistentiam illius impedire Deum non potuisset , nec destruere deinceps posset. Ergo &e. Adde quod cum res possibiles sint aut Orituales, aut materiales, consequens est entitatem realem , quae supponeretur illis ante ipsarum productio in convenire, vel spiritualem Ere,vel materialem. At neutrum propugnari potest: nam si possibilitas unius v. g. Angeli sit ab aetermentitas qualiscunque spiritualis, non potest fieri quin sit tota ejusdem Α geli deinceps futuri entitas : quandoquidem entitas spiritualis non suscipit magis di minus : & ita Angelus qui tantum supponeretur possibi-lIs ab aeterno , extitisset ab aeterno, contra hypothesim. Rursus si possibilitati uuIus v. g. lapidis convenit ab aeterno entitas quantula
rei possibilis nee esset prooducta,nes impio. ducta. IV. Item Meaque esset spiritu ae
259쪽
Iitet ab impostia bilibus. v II. Sed prae
ri 6 Metaph e disput. III. Ara. I.
cunque realis materialis, illa haud dubie esset par quaedam lapidis deinceps si ituri, sive centesima, sive millesima sive centies aut nulli es millesima, &c. at nulla in , ut satis patct , hujusnodi ', pars , quae productioni totius praeextiterit : praeterquamquod aliunde. implicat unam partem totius , esse incntiam totius plane integram, de cujus possibilis ne igni sermo est. Nec possunt hujus argumenti vi inestugere Adversarii sub obtentu , quod incntiis, de quibus agitur, iron tribuunt nisi itatem valde diminutam: nam quamvis esset at ma , qua utique nulla minor unquam fingi potuit, Perinde in ea admittenda error admittitur intolcrabilis. Atque ita , ut supra insi-ntiatum est , non competit rebus possibilibus, quandiu remanent in statu merae possibilitatis entitas ulla nisi tantummodo logica aue inetaphysica , id est fieti & ad tutir entis pure obiectivi subjaceus modis sive loquendi logicis, sive concipiendi me physicis, per quos tribuunt rebus illis possibilibus sua attributa , & definitioncs exsocietate apprehensa testum attributorum derivantes; ac tum etiam divisiones, si opus fuerit ; Sc. ut ex selutione obsistionis sequentis magis intelligetur. objicies. Res possibiles ab impossibilibus disserunt etiam inde. pendenter ab in lactu : atqui hinc siquitur rebus possibilibus mi venire entitatem aliquam rescin , vel certe diminii tam et ergo &c. Major constat, quia nisi distinguerentur inii milenter ab intellectu , cvidens est quod nullo cogitante intellectu confunderentur : sicque res possibiles issent impossbiles . & e contra: quoci est valde absurdum. Sequela vero minoris sic probatur. Omne discrinion, quod est intim pendenter ab intelleeti , cst reale : & aliunde omne discrimen . quod est reale, si1pponit enti tricin rcalem et ergo & c. Adde quod quidquid dis cri a nihilo reali est aliquid reser se ires possbiles di fierunt a nihilo reali ; a quo tamen non diuerunt impossibiles : ergo &c. Major est certa propter evidentem oppositionem , quae est inter nihilum & aliquid ejusdein generis: se nihilo lueis opponitur aliquid lucis; & nihilo gravitatis aliquid gravitatis ; dic sic igitur nihilo rei , sive nihilo reali , opponitur aliquid rei . sive aliquid reale. Minor autem probatur; quatenus si non disterrent a nihilo reali, ipsae essem nihilum reale: atque ita contra hypothesiin non essent possibiles t quia ine possibile, est posse existere: at evidentissime repugnat nilinum posse aliquando existere. Emo &c. Resp. Vel hoc argumentum nimis probare , quia prohat non m do rebus possibilibus, scit etiam impossibilibus convenire ab aeter no cntitatem aliquam realem et in cnim omne discrimen sit reci-
260쪽
De essentia , exi'. σe. entis in communi. 23 7
procum, causa quoque discriminis debet esse reciprocar igitur si ree dictre 'te concluditur inesse rebus possibilibus entitae ein realem eo , quod ab impossibilibus disserant inicipendenter ab intelleictu : non minus rec- tui. 18 concluderetur inesse rebus impossibilibus realem elatitatem e minit . Vel aliter respondeo distinguendo majorem in hunc modum. I es possibiles ab impossibilibus disterunt etiam independet aer ab intelleetu independentia negativa concedo majorem , independentia pomtiva , Nego nasorin: ac tum nego minorem & consequentiam propter candem distinctionem, quam sic explico. Itaque Uscrimen independens ab intellccti per independentiam positivam supponit intrema positive existentia independenter ab intellectu r at in hoc cassipatet extrema, de quibus agitur, scilicci res possibiles hine, de illinc impossibiles non existere positive r quare si mutuo disserunt independenter ab intellectui illa independentia potest tantummodo esse negativa ; in hoc nempe consisteas quod ab intellectu non pendeat
cogitare, ac tribuere utrisque essentiam communem. Et ea propter
hinc intelligis non omne cistamen , quod iudepe et ab intellecti. esse reale, nisi talis independentia sit modo , quem jam explicui . positiva. M id vetue, quod additur, solvendum neque alia distinctione opus vIIIcerit. Sic igitur distinguo majorem. Quidquid distere a nihilo reali Neque est aliquid reale: id est, quidquid dissera positive ; concedo majorem : Minyis in
quidquid dimit negative tantum , nego majorem et actum distincta consimiliter minori , nego consequentiam : dc rursus dico res possi- i, quin biles ideo non diFrte nisi ne alive a nihilo reali , quia nulla posi- opp tiva ac physica existentia permiuntur et quapropter non recte infertur nua illas esse aliquid reale ; nam quaecunque esset ista realitas Lipponeret positivam ac physicam pramilientiam. Cum ergo rebus possibilibus. quandiu in statu possibilitatis manent , nulla conveniae existentia . sequitur quidquid illis tribuitur quoad attributa, ex quibus constant.& dificientias attributorum ,& eorumdem consequentias, aut qualec. cunque alias considerationes , ichtotum esse logicum, aut metaphysicum.