장음표시 사용
151쪽
distatia, quoniam si essent omnes aequales non fieret generatio, ciun motus primus iit causa misUrnutatis.Nam idem eode modo semper natum est facere idem ideo per inaequalitate mo- unm,& mobilium causatur generatio, ut philosophus restatur ieeundo coeli,ubi de proprietatibus de motu, te figura&parti. m nata bus totius uniuersi tractatur. Uliaeta Sub decima est nona nullum habens actum,& vltra motum,
quena habet a primo mobili etiam sibi proprium habet ; a Deci,
ana tamen virtutem habet mouendi caeteras sphaeras.
Sub nona, est octava dicta coelum stellatum, aut firmamentum itellarum multitudinem cotines ingentem; quae cum priuinae ct secundae sphaerae caeteris iit propinquior, ideo secundum . Astronomos complet circulum suum in horis. a . qui diurnus vocaturiet que hoc coelum maius inferioribus. Nam in aequali tempore mouetur per aequale spatium, re per coii sequens est motu diuino vel his, tardius Verb motu proprio, qui compi rur in piadraginta nouem millibus annis, quem magnum Pl
Sub octaua,ens Ptiina,quae Saturni dicitur,in qua unum est tantum actuum, quod est densior pars eius sicut& in caeteris sis hi inferioribus,vltraque motum, quem habet a superioribus habet,&proprium quem complet annis triginta:non habet tamerotentiam inse res se mouendi sphata M. t Sub septima est sexta, dicta Iouis comples cursum annis. Ia. Sub sexta quinta , dicta Mariis complens cursum armis a
Sub quinta, est quarta,dicta solis complens cursum anno
vno,continente dies trecentum sexagintaquinque foris sex. Sub quarta,tertia,& secuda, dictae Mercurij,& Veneris, quς complent cursum suum, secundum Prolomeum aequaliter cum Prima,dicta,lunae complens cursum diebus viginti, & septe, Eetioris decem, de ita motu diuino, dc uniforini mouentur rartu primae horis viginti,&quatuor. Proprio autem, quae retringimus coelo existit sicut dictum supra. Notandum vobis tamen lectores, quis I planetarum nomina Vnde --
sunt consequentia rebus nam. mina Pla-
Saturnus dicitur a saturnitate,quia quimuid dat, cum pleni. 'tudine tribuit; ideo si innatiuitate alter suerit impeditus in semino dat miseriam,& lacrimabilem paupertatem Si alitem bene. o a uolus,
152쪽
uolus, 3c in bona circuli parte maximam tribuit dimittatem, ut inquit Ptolomaeus Saturnus mirabiles imprimit effectius, cum fuerit in propria mansione sui. Iupiter dicitur pater iuuans, vel tripliciter iuuans, quia solus
existens iuuat,quia fortunae est,& amicus naturi secundo si iungitur maleti'lo, mutat naturam illius ad bonum.Tertio si bene uolo iungitur bonitatem adauget.
- Mars a morte dicitur, ia coeleritate cu impetu dat humanis. Sol veluti solus lucens,quae spiritum irradiat rationis. Venus a Venere,quae pulchritudinis est venatrix,& ludus est& Letina mundi nostri. Luna in lumine una, quae cogitatiuam poteriam tribuit crea
Ahiarum Adnotetis secundo, quod numerus septenarius iste Planetiurioissilio est attributus ob similitudinem septem aetatum in homine ronis cu pia Pertarum cum proprier,tibus.. estita Prina namque aetas luitarem sequitur potetatem, tue eiani' secundum nutrititiam,vegetalemque vivimus facultatem. Secunda Mercurialem, quando literarum, cithareque, de I ctae,similiumque ludorum, studium exercemus. Tertia veneream,quando turgent membra seminibus, & ad genituram prqtinus incitamur. lQuarta solarem tunc enim regnat Vigor, qtatisque perseerio properat aetasque media.
Quinta Martiam,in qua potentias,& victorias affectamus. Sexta Iouiam,quae prudentiam,& vitam activam, ciuilem desiderat. . Septima saturniam,in qua naturae consentaneum est a gen ratione desistere, seque a corporeis segregare, & ad alteram, im Quid d t- 1iiii eth Adnotetis tertio, quod saturnus hominibus in aetatibus diacorpori scurrentibus tribuit firmitatem. humano Mars fortitudinem. rra. Ivς Iuppiter virtutem. Sod vitam naturalem corpoream. Venus Vinustatem.
Mercurius artem. Luna vero motum.
Adnotetis quarto, naturam. . Planetarum, cum domibus
153쪽
Luna est humidae, frigidaeque naturae. Venus est naturae humidae, I betque frigidulum aliquid. Iouis est naturae calidae & humida', sicut aer vel sanguis. Sol est naturae calidae,& siccae..' Mars est naturae seruentis,&torridae. Saturnus est naturae frigidissimae,& siccae. 'Lunae domus eii cancer.
Veneris domus, in lunari semicirculo in Tauro, In solari v G. In libra. Mercuri j domus in lunari semicirculo in Gemini. In solari vero in Virgine, de istae duae felicissimae non sunt stelliae, cum sint temperatissimae, nam e calido,humidoque,ὸ frigido ite& humido aequaliter, atque e portione temperatis, vita constat. Solis domus propria est in leone. Iouis stellae staticis ac salutaris domus est in piscibus, dc sagittario. Domus Saturni est,capricorni,& Aquario,& est perniciosissimus planeta. Nam eius frigus capricornis stigiditate cumulata supra modum rigesciti, dc itellae si vitas, signi si vitate amplific ta, mira quadam inaequabilitate, in aresectionem excedit. Martis domus est in Ariete, & Scorpione, Aries enim inartis qualitates una consentiendo vehementius accendit,Scorpio v xo, dum utraque ab illo qualitate dissentit: prouocando lacces-st: atqtie irritat. Coniunctiones autem planetarum, lunae de solis coniunctim Pnibus exceptis sunt cetum,decem de nouem, vel viginti septem simul planetarum coitinctione adiuncta: quas medicus de Astronomus specialiter animaduertere debet insit enim Ptolomeus in centum quibusdam scelectis sententijs sententiali, quisit in ijs posita est cognitio eorum,quae fiunt in mundo, & generati nis,& corruptionis. Adnotctis qωπιδ,quia Deus secundum rei veritatem piadictas Io. sphaeras sua omnipotenti voluntate ita disposuit, vicω Plexioni nostrae corporeae dominarentur, secundum inclinati nem , de propensionem earum;tamen influxus cum aspectibus erinis, sextilious,oppositis,ci quadratis,permitti suspendi te Perat,&gubernat. Adnotetis quint quidd scientia astronomica est nobilissima, Nobilitis caeterasque scientias vincit, de excedita astrologis Primo nobilitate subiecti,subiectiim namque eius est corpiuoaeleste,quod quidem est ingenerabile, de incorruptibile. Quod
154쪽
cum sit substa uia excedit subiectuin inatheuiaticarunt, cum id sic accidens. Secundb certitudine demonstrationis , mathematicis enim demonstrat rationibus , quae certitudinis uapremum obtinen gradum;& ideo naturalem,&diuinam exciait. Non tamen Malliemiticas: Nec solium nobilissimain esse conspitio: sed necessarijssimam: oportet enim medicum de necessitate scire,& consinecessitas derare naturas astrorum , & stellariam earumque colunctiones, de aspectus ad hoc,qubd diuersarum aegritudinum, de dierum Craticorum habeat notionem; quoniam alterabilis est, ct equisdem ipsa natura secundum aspectus, de coniunctiones corporii
Scribit nermes primo de speculis, & luce inquit, quod non potest medicus sine stellatum scientia recte operari, sed tamque
Hypocrate dicebat de eccellentia medicorum in lib. de stellarum aspectibus versus lunam. Medicus si non est in stellarum, motibus de scientia perspectivus, quis in eius manibus non confidat,quia caecus non immerito poterit definiri. Ptolomeus in centiloquio lvij. Verbo , adnurandus cum H est septimus,& eius dominus impediti,remoue medicum ab a gro , subaudiatis, quia turbationem infirmi, de ignorantiam medici significat hoc influxus. Ypartus in libro de Vinculo spiritus 2.ca.dicebat,medicus sune Astrologia,est quasi oculus, qui non est in potentia ad oper
Apolonius in sui arte Magia inserebat medicus sine stelli est quasi imago a spiritibus vivificata. Albamasar in suo maiori introductorio in reprobatione discebat. Ergo septem actum scientia est principium suum M
Hypocras etiam medicorum semita dicebat in lib. de aere riaqua de regione. Et si ex altissimis consideraueris inuenies astrilogiam non esse minimam partem medicinan. hoc idem in pronosticis signis inserebat. Est quoddam coeleste signum in quo medicum prςuidere oporterii. luna,&inde aspectious versus latiam inquit. Quando est initium qgritudinis tibi est necessarium. 4. intueri si lunare corpus a combustione recedat, quia tunc proculdubio infirmitas exardescit, quousque ad oppositionis dum deueniat ipsalum,&cum tuerit in gradu oppostionis . malo
155쪽
malo planeta, aut in loco malevolo sit uata,intuens dominum
domus mortis,potens noscere,virqm infirmus interitus iuditiuconloquatur naturaliter, & si breue habuerit aegritudinem, vel prolixam,& hitiusmodi nainralis contemplatio a Sixto V. Pomtis Maximo conceditur. Perpetuum imponens silentium iuditiariis de suturis versantibus Magia naturale Mathematica cςleste, ceremonialem etia, de Thae urgia quaru supeistitiosos inuetores iuenio Histe Zamolsim,& Zoroastru ,eoru sectatores sueriit, Abaris hyperboreus Charin sidas, Damigeron Eudoxus, Herisippus,clariores vero,Trisi negistus, Mercurius Porphyrius; Ia-blicus;Plotinus; Proclus; Dardanus, Orpheus; Threicius Gog- graecus Germa , Babilonicus. Apolonius thianaeus, & postiemo ob eam desceda, Pythagora,& Platone Memphvticos vates a cessisse,& pene totam Synam, AEgyptum,Iudaeam, & Chalde ruin scolas peragralle;& Manticam in Pyromantiam ydromam Quid
tiam, Nygromantiam, o malitiam, Licanoinantiam Capn Oma tici. tiana,Aeromantiam Methopos copiamque diuisam. Circa M thesim continentem Orospitium, Aurispitium, Augurium. α.Auspicium: vel terti a circa r res illas species scientiae magistralis Pestilentes, & anathematizatas, & sitiat Praestigium Sortit gium,& malefitium, te quibus tractauit yparcus in filio suo de
ministerio natu rae,quae eoipso sunt pernitiosiores, quo apparet imperitis diuiniores. Vnde via naturali ex obseruatione motuuccelestium iuditium tantum fieri potest, de corporea vita, s. n. tantum astra dominantur, absolute quoad dispositionem saluberrimam, vel indispositionem: secuncium inclinationem autem tantum, quo ad actus bonos & malos, in quibus volutas a Deo O. M. ut Domina Regina,& Imperatrix costituti est,cuius actus liberos Deus dirigit, moderatur in libertate permittit, & hoc maxime ordinaria potentia, tua ita res codidit, Vt proprios naotus eas agere sinat. Vnde ex eis clarum est,quomodo plures sint coeli,& quomodo nobilissima, & necessariissima eum cognitio. Secundum accidens vero diuiditur coelum in sphaeram rem Deeisibet ει obliquam,consideratur enim respectu alicuius extrinseci pu li secunduro habitationis: si nulla namque essent in terra habitatio, & nul- Rc d Mius videns coelum minime in partem visam, & non visam pari retur,neque directe,vel obliquὰ conspiceretur,&per conseques
nullus esset horiron, vel sphaera recta, seu obliquas Quia igitur accidit coelo terram habitari, ipsumque rectὰ, vel oblique videri,diuiso sphetrae, vel caeli in rectam , & obliquam per accidens
156쪽
est,& respectivata. Illi autem habent sphaeram rectam,qui sub aequinoctiali in Dent, si ibi quis manere possit in quae dicitur recta, quia pollintum neuter altero alter magis eleuatur: Vel.quia eorum horiaeton intersecat aequinoctialem, ab eodenique intersecatur ad angulos rectos sphaerales. Ille vero dicuntur habere sphaeram obliouid obli habitant, vel ultra istis, namque
''' pollorum alter altero magis ele iratur, & deprimituri, quoni4m' que eorum horizon Artincialis intersecat aequinoctialem ab eodemque ad angulos obliquos intersecatur. Pro quorum notitia hoc unum adnotetis lectores cum communibus astrologis, . in sphaera duo sunt genera circulorum non re vera existerium,
Cireuli. x. imaginabilium. AliqMi enim dicuntur maiores, qui mullum spherae. in partes aequales secant,& sunt sex aequator, vel aequinoctialis, signifer seu Zodiacus. In quo sunt duodecim signa iuxta quatuor anni tempora. , quorum singula tribus constant melisibus, ves iuxta quatuor rerum principia quibus dominantes influunt. Re ocirca signorum alia sunt ignea,& sunt Aries leo,& sagittarius: Alia aquaea, scilicet cancer Scorpio,& pisces: Alia terrea scilicet Taurus, Vicgo,&Capricornus:Alia aerea scilicet Gemini, libra,&Aquarius, scilicet tria signa seuent caliditatem,& siccitatem : Quidam frigiditatem & siccitatem,tria caliditatem,& humiditate. tria friagiditatem:& humiditatem:& hoc quo tulianae docet obseruatio. nes siqusdem luna in humido,aut arido signo constituta ea plexutique excitat,quae signi eius naturam sequantur: Cum autem gignendis rebus duae Gul naturae conueniant, & quae agendi cum habet, & quae patiendi, hinc prior illa uis, activa posterior
vero passiua a playsicis est vocata. Quinetiam altera masculina altera vero seminina:Quocirca coeli signa, eum non parum coi serant generationi, placuit Astronomis nostris, hac etiam rati ne inter se distribuere , ut alia masculina vocarentur , eo quod plus, ad agendum, virium haberent: Alia eo qubdestent ad p. tiendum accommodatiora ,sceminina, quodque mascula vis naturaliter praeserendo esset primum anni signum, tuest Arietem Marem secere, secundum, foeminam ut enim dies nox de luna. solem, sic foemina marem sequitum Sunt autem masculina signa, quae ignis,atque aeris qualitates excitant,& sunt Primum,Te rium, Quintum, Septimum, Noniam,& undecimum, scilicet in
confuso Atlas, o,sagitarius, neti Gemini libra, & Aquarius
157쪽
aerea: serminina sunt secundum,quartum, sextum,octauum, lecimum,& duodecimum, quae terrae, de aquae naturae opitulatur Taurus Virgo, Capricornus terrea: Camer, Scorpius, Pisces, aquca: Et tertio quia per motum solis, in vete fit dierum incrementum , autumno autem noctium, & quoniam incrementis
situs quoque statutus est modus; de ita signa, in quibus hoc ipsum contingit,ut ab aequali tenebrarum, ac lucis spatio, tu dies, tum nox procedere incipiat, AEquinoctialia,& aequidi alia nominantur,& sunt Aries,de libra: Nam a Primis Arietas usque ad primas cancri dies augescunt,inde vero tit dierum, ac lucis conuersio Quanto edim ab Ariete ad cancrum dies creuerat; tantu pol ha cancro, in libram, mutatis vicibus noctes succrescunt, & dies imminuuntur; siquidem a septentrione in austrum so se coue tere incipit,a qua conuersione signum cancri tropicum,ldeit c versi ina vocavere: At in capricorno, quod signum huic adue sum eli, secus accidit, namque ubi ad ροὶ mas eius partes sol prisectus fuerit, Aquilonem versus ab aultro conuertere iter incipiti iritimque versis vicibus dies augescunt decrescuntque noctes ideo merito,& ipsum capricorni signum,tropicum eli doctui : Quarto quia,& quatuor sunt anni rempora, eaque elementoruqualitates immittentur, ipsorurnque quatuor temporum principia quat Hor ijspra dictis summantur a signis : eo quod per ea ad temporum mutationes additus fiat;&quasi ianua quaedam irate fiat, hinc & Gardinalia sunt nominata; hinc coeli sun r,eil quatuor mundi Cardines, Primus Veris, in Ariete, Secundus
aestatis in cara ro.Tertious Autumni in libra: Quartus Briimae, mctipricorno: Quorum duo. s. Cancer,&capricornus dicuntiir,&solstitialia eo qui ii sol elt eo profectus non potest altius eseuari, nec i nserius declinare, sed videtur ibi aliquantisper stare.
- . Ha c autem ligna duodecim, quia sese diuersis intuentur ra- dijs diuersos etiam configurant aspectus, quorum duo sunt be .i,efici. s. Trigonus, de sex angularis: Duo vero malefica. s. Tetr gonus,& Diametralis, Trigonus continet signa quatuor, partes. vero seu gradus centum& viginti,quia unumquodque sisnum. cotinet. o. partes seu gradus, ternarius den. ara, quatuor auctus ait talem ascendit numeruin, Ge fit trinus aspectus ubi a primo:
quoque signo digressi in 'ii iurum usque progrediemini,'ut abrariete usque ad primam leonis partem. ISex angularis continet duo signa partes, sexaginta; & fit permplet grellam aprimo sigilis usque primam terti, parte, ut abali l
158쪽
te usque ad primam geminorum partem, &ita aries aspectu trigono intuetur leonem,& sexangulari Geminos, & sunt benefici quia masculinum respicit rirasculinino, ut Aries Leonein,& Talarus Cancrum; vel ut communis dicit opinio Astronomorum ultra Ptolomeum citius vidi ego esse hoc primum dictum. inia situ,& concursibus radiorum sotiantur,& se adinvicem coadiauant.Opposituet vero vel diametralis continet sex signa, & partes centum,& -iaginta, ci fit per progressuma primo usq; ad septimum, ut ab Ariete usque ad libram, & a libra usque ad
Tetragonus,vel quadratus continet tria signa, de nonaginta partes , & fit a progrestia primi usque ad primam partem quarti
ut ab Ariete ad cancri partem primam,& ita acies intuetur libra aspectu diametirali, cancrum vero tetragono.& isti duo dicuntur malefici ob situm, de occursationem aduersam: Nam radi j isitainuicem aduersantes, discordiam, atque inimicitias excitat,&aspectus ipse noxius, & hostilis eli quadrati autem radii, etsi aduersis stolitibus sibi non occurrant tamen e rectis angulis progressi; Sr tanquὶm alteri in alterorum latera incursantes, percutiunt sese. dumque neutri videntur velle cedere contentione ex suscitant,& iic talis in radiatio est malefica, & Minax. Duo taeteri sunt coluri,norizon, de meridianus: Aliqui vero minores,& sunt quatuor Arcticus Antareticus, tropicus canati qui ct solstitialis, eo quod ultra ipsum sol ad septentrionem. non procedat. Et tropicus Capricorni, qui & brumalis diciatur , eo quod l ulterius versas Austrum non deferatur. Elementa vero in quinto nostro subgyrante gyro colenta tanquatri gyri gyrantes, & mere corporales cum unt naturalia cor pora,licut de coelum, licet non eodem modo habent, de ipsia materiam aliam ab illa coelorum habent prspriam forma substantialem. in quaternatio numero distincta; impressionis imia recipientia peregrinas,quae a nostris Meteora appellantur, est enim Meteorori corpus compositum imperfectum, ex vapore, de exalatione essectum, in aere plerunque solitum apparere . Quoad materiam resolute ad mentem Arii totelis. Secundo de in seneratione, lico quM materia prima ens,existens in pu poretia est materiale principium elementorum, siue generatorum, Mcorruptoriam: Nam quaecunque sunt ad inuicem transmutabilia ex una constant materia, sed elementa sunx prima corpora mu-vio transmutabilia,igitur una habet materian, quae est ens ira
159쪽
ra potentia. Nam cum prima sint corpora illaque simplicis. eo qubd ex alijs corporibus non coalescant; in alia priora resol
ui nequeunt, sed tantum in materiam & formam: Quam forma sema sub substantialem impugnare visus est Mattiaeus Curieus hunc ilia movitin forma non innotescit, ex operationibus, sed in elementis nulla alia conspicitur operario praeter Wrationes pri- inarumqualitatum; igitur in elementis nulla alia reperitur uita stantialis serma praeter qualitates primas; Cuius rationis negatur assumptum , quia in igne praeter operationes caliditatis, desierit1tis. alia teperitur,dc est formam substantialem inducet eis;
de ignem parere, vel ut dicunt Scotistae ignire, stet ignitio, quae Drmae substantialis est operatio, 6c licet ignis calefaciens , ocii nas haec opera exurere videatur id tamen est secundario. α instrumentaliter,sicut minis fore Utitur ad procreandum animal.
vero sit haec substantialis Anna hac distinctione decla
Elementa enim dupliciter considerari possunt unomodo, ut Nobilis di substantiae sunt. stinctio. Aliomodo,ut elementa, vel ut dicunt esse absolutum, vela spectivum . Primomodo adhuc dupliciter considerari positant. Vnom
Aliomodo quo ad introductionem se ae substantialis. Primomodo habent propriam se am substantialem;primae
autem qualitates,caeterritie accidentia sunt elementorum ess is,& hoc quoad existentiam,quae si ouandoq; elementorum simae nuncupantum id non proprie, sea circunucriptiue,& quoad nos intelligendum venit.
secundomodo autem qualitates primae dicuntur principia elementoriim tanquam materia,sed dispositiones materiae:qui hus mediantibus krma substantialis introducitur aetiis enim activorum fiunt inpatiente bene dispositos autem elementa. Considerentur ut miscibilia,&vt elementa sunt primae qualitates sunt elementorum principia in genere causi; .rmalis,& hoc modo intelligitur Aristo. litando in secundo de ortu. Raatuor inualitates ta iles, seu tangibiles, inquantum sunt activae,α paLLuae sunt elementorum principia se alia, & alibi solum piis viae qualitates sunt formales disierentiae elementorum: sunt o
160쪽
gregat hornogenea, & disgregat heterogenea: frigidum vero
quod echerogenea,& homogenea congregat,&Vnit.' Duae vero passiuae, scilicet humidum, & sicciana humidui
est, quis i est in deterini natum termino proprio : deternaria, tum vero termino Promio, quae ideo dicuntur priniae; v etiam prima rerum principia : quia non habet alias se priores, Non fuerit ex aliis, nec ex alterutris sed caeteri ex ijs fiunt.Nana frigidum caiisat graue c. lidum vero levo siccum causat dia rum,aridum, asperum,S Crassum, humidum, molle lubricum, M subtile & ita omnes qualitates, aut causant; a prinus, ait ad primas reddcuntur. Numerus Quarium Peripatetica combinatione concludo elemeta qua
clemento. tuor elle, de non plura ; Non sunt unum licenim omnia essent 3 - unum elementum, ut stagnis esset rerum omnium taxateria, biectum, vel elementum, omitia essent ignea, sunt tantum qu tuor. inia calidum,' liccam combinatur, & constituunt igne; calidum. de humidii io,aerem, humidum, & frigidum, aquam : stigi am& siccum causalit terram; luariam qualitatum symboleitate &contrarietate, faciliter,& sunt transmutabilia, iunt. n. contraria ea quae adinvicem sunt transmutabilia, facilius autem
ea qtiae una qualitate tantum discrepant , ut aer, & ignis; aqua& aer, quae ex secundo de coelo sit distiniri possunt. Ignis est corpus simplex, peruiuum quia rertim, supremunia elementorum existens, syherae lunari proxime subiectum, ααonterminum, elique omnium elementorum leuissiiuum, cali, dissimum quoque ac siccum .
Aer est est ementum leue in respectu ad aquam;calidum,& hi
midum complens omnem locum non repletum, aliquo corP re terrestri, vel aquco.' Aqua est elementum graue per reIationem ad aerem, si igidii,
& humidum, circumquaque, naturaliter terram alluens , DO . .cooperiens terram propter animantium salutem.Nam situs ter
xx non est naturalis actualiter , & aptitudinaliter , sed tantiam fatalis , iussu Dei O. M ita factus, vel potentialis, cur cta erana in potentia obedientiali naturali sunt ad Deum. Terra est elementum graue sinpliciter, frigidissi mum, & si oriri, secundum se totum immobile, mundique centrum,u hi sicut caetera elementa non est purum, sed mixtum in proprio autem loco,& naturali situ, conirententique sphera forsan pului licet non secundum aliqua, parces. Admiranda