장음표시 사용
101쪽
D si quo confisit ratio Cap. Ivo
ta te esse principium individuationis, hic exspectanda foret, nisii proprius ad proximum Caput speetaret. Porro, advertendum eia, confoederationem partium naturae materialis ab omnibus aliis divisae, in qua consistit status divisus sive suppost talitas,disserre in corporibus pure naturalibus,in plantis,& in animalibus. In pure naturalibus, in aliis quidem ad unionem duntaxat coii fusam in aliis ad unionem liguratam , in plantis, ad ramificationem , in animalibus, ad perfectam organtiationem confoederantur. De quibus fortasse erit alibi occasio dicendi. Interim dico confusam partium confoederationem in omnibus corporibus similaribus cerni , configuratam,in salibus sponte coagulatis, multisque mineralibus, ut in adamante aliisque lapidibus, ut & in mineralibus striatis , ramificatam, in innumeris varietatibus plantarum , organiZatam denique, in mira animalium diversiitate. Sed haec de e sciente ;ad finalem jam causam festinandum est, eaque verbo expedisenda. '. Finis suppositalitatis eli naturae substantialis fruitio sui ut suppositi completi. Siquidem a divisione, in partibus, ab aliis omnibus, divisis, oritur terminatio quaedam unionis seu confoederationis earundem inter se, scilicet huc usque suam confoederationem & communionem extendi, & non ultra ; hoc est, in hisce selis unitis suas finiri ditiones & completi. Resultat ergo fruitio quaedam hujus complementi in se: hoc est, natura sibi complacet & acquiescit in partibus suis unitis, ut sussicientibus ad integram substantiam complendam, prout sic divisae ab omnibus aliis stant. Quae com placentia naturae, qui nimirum ea in sua integritate acquiescit, est fruitio sui, & finis suppositalitatis 3 se dimanantis. Esseti Estectus proprius qui consequitur suppositalitatem
e vim denominatio suppositi ut qubi ab omnibus relationibus, constitutionibus absolutis, facultatibus, operationibus, videlicet ab actionibus, passionibus, cessatione, motu & quiete. anquam enim constitutiones absolutae, facultates Sc operationes proveniunt natura ut a principio quo, recte tamen tribuuntur supposito ut ei concreto quod operatur et hoc
est, spe stant ad suppositum materialiter & subjective , ad naturam formaliter 8c essective. Atque haec lassiciant de priore Quaestione, spectante ad Suppositalitatem seu Subsistentiammodalem, cujus additione natura, quae alias fuit abstracta &
102쪽
incompleta, fit concreta & completa. Proximo loco consideranda est differentia inter Suppositalitatem dc Naturam a qua
An Sus entia modalis ex parte rei disserat a Natura ai. TTActenus probavimus quidnam illud sit quod supposi, Ghi hi is1 a tum naturae substantiali addit; esse nempe statum per veterum,fe seorsim completum: jam superest investigemus an hoc complementum, sive hic modus additionalis, sit revera aliquid diversum aut ex parte rei distinctum ab illa. ClariC. Suarius Disp. 3 . s. a. paulo aliter, & satis quidem apposite, quaestionem movet. Quaerit an in creaturis suppositum addat naturae aliquid positivum reale, & ex natura rei distinctum ab illa. De modo inquirendi parum fumus soliciti ; satis est, si quoquo modo ad rei quaesitae notitiam perveniamus. Suarius varias sententias proponit & eventilat. Prima igitur inquit, negatis silententia, naturam 'suppossum sola ratione distingui ex modo eoa piendi nostro in abstracto sel in revereto. Haec existimatur esse sententia AristoteIis, &c. Atque idem sensi' υidentur omnes philos*bi qua nostra fidei mysteria ignorarunt, &c. Item paulo post, Fundamentum eorum solum est, quia suppostum, uerbi gratia Petrus, nihil aliud est quam hae eompostum ex hoc corpore S ex hae anima, ct hae ipsum est ejus humanitas , O quicquid praeter hoe cogitetur in substantia Petri, intelligi satis non pote=, nedum probari aut persuaderi. a. Verum hanc sententiam Suarius n'. s. refutat, &po- Rafutatur. tissimum ex mysterio Incarnationis. Sed hae sententia, inquit, quamvis fortasse sola ratione naturali non post eonvineis aD statis, tamen, supposto Incarnationis m Jerio, defendi nullo modo potest , quia, secundum fidem, in re ipsa humanitas fingularis Dii assumpta O unita h postatice Verbo Divino, non fuit autem assumptum suppostum ereatum O humanum ergo necesse est ut in re aliqua intercedat distinctio inter hane humanitatem O pro-Fl a prium
103쪽
Fium suppa ium ejus, quandoquidem illa mane in Christo, hae autem minime. Eadem autem est ratio de illa humanitate O de omnibus creatis naturis, praesertim materialibuι. Item ea humavi-ius quae e t in Christo es singularis natura creata, ct non est suppostum creatum et ergo aliquid illi deest quod suppi situm addis uI-tra naturamsuularem. Caetera huc spectantia apud autho rem videantur, qui adeo perspicue hanc Opinionem erroris coarguit, ut non opus sit illi quicquam ex hac parte addere. . Scoti sententia proximo loco examinatur, qui dicit suppositum naturae addere negationem sustentationis ab alio supposito: quam opinionem Suarius fuse quoque refellit: nos quoque eandem supra reiecimus, non tanthm quod ponat rationem suppositalitatis in negatione, sed vel maxime quod ponat in negatione sustentationis, & demum in negatione sustentationis ab ullo alio supposito, cum diceret, ab ulla alia creatura . Subsistentia quidem ista quae includit negationem fustentationis ab alia creatura non realiter neque ex parte rei, sed ratione duntaxat, a natura substantiali disteri: suppositalitas vero seu personalitas ab ea natura plusquam ratione, nempe eX parte rei, discrepat. Quanquam enim subsistentia fundamentalis & suppositalitas Suario idem significant, sunt tamen fundamenta negationum clare distinctarum : & consequenter formae positivae in quibus istae distinctae negationes radicantur sunt quoque satis distinctae. Formae sunt duo genera perseitatis. Prior includit negationem sustentationis abo alia creatura , posterior non hanc, sed aliam , dicit nimirum negationem unionis cum omni alia natura aut supposito. Jam vero stuppositum non addit naturae substantiali negationem sustentationis ab alia creatura, ut eX supraedictis satis constat, & demonstrari potest, quod natura sustentationem sutipsius retineat, etsi suppositalitas ejusdem iusipundatur. Humanitas enim Christi a nulla creatura sustentatur, neque tamen personalitas humana ab ea dimanat. Dices, humanitatem Christi a Deo sustentari. Fateor, & non tantum ordinario modo, quo omnis natura creata a Deo tanquam a causa prima effetente & conservante dependet, sed etiam extraordinario, & quidem miraculoso. Nihilominus tamen haec praepollens sustentatio Divina non videtur levare pyincipium naturae, in quo fundatur illa negatio sustentaetionis
104쪽
Cap. V. Sura alitatis a Natura.
nis ab ulla creatura . Siquidem negari non potest quin ad hu- minitatem Chriiii quatenus assumptam negatio sustentationis ab ulla creatura spectet, inare haec negatio non fundat ut in ratione supposita litati , icu in natura ipsa. Et quidem hoc quoque absque miraculo demonstrari potest, quod in
partibus integrantibus talis negatio reperiatur. Caput enim, pes, manus;&c. non sunt supposita, continent tamen in se negationem sustentationis ab ulla creatura. Quanquam enim dicantur esse in toto ut partes integrantes, non tamen a toto sustentantur ut accidentia a subjecto, aut ut forma materialisu sua materia. Habent ergo in se fundamentale principium suae sustentationis, & consequenter includunt negationem sustentationis ab alia creatura. Q qapropter suppositum non addit naturae hanc negationem, neque per principium ejusdem . natura substantiali distinguitur.
. Superest alterius negationis principium expendendum , Negario id scilicet in quo fundatur negatio unionis cum omni alio. monis a A
Haec negatio ab illa priore manifeste distinguitur. Illa enim roboris, stabilitatis & vigoris est, suis inniti cruribus, non in- .hi,' h. digere alienis ; haec solitudinis & desertionis est, nulli uniri, euitur. ab omnibus aliis dividi. Illa fundatur in perseitate proprie dicta, quae est fundamentalis essentia naturae substantialis , haec in perseitate solitaria, qua res stat ab aliis omnibus separata, estque ipse status divisus, priore Capite assertus. Cum
ergo quod siuo marte sustentatur possit cum aliis vel uniri, vel non uniri, certum est esse formam diversam ab illa a qua pendet sola negatio unionis. Possita perseitate essentiali, non inde necessario resultat negatio unionis cum alia natura aut alio suppositio. Anima enim humana, etsi essentialiter ut per se, potest tamen cum corpore humano uniri, quo casu alii quoque supposito quam cum separata sit unitur. Quare praeter perseitatem essentialem alia forma positiva qua resultet negatio unionis requiritur. Atque haec forma nihil aliud est nisi status divisus. Posito enim hoc statu, necessario sequitur negatio unionis cum omni alio, & sublato, tollitur. Q ia, propter status divisus est forma positiva in qua fundatur ne- Statum A.
gatio unionis cum alio. osum in so-5. Dices hunc statum,quod oriaturadivisione, non addere naturae substantiali formam positivam, sed tantum negaetio
105쪽
nem unionis cum omni alio , neque facile concipi posse in qua entitate positiva ista forma consistat. Respondeo, revera difficulter concipi hanc entitatem, quod neque plane realiter, neque tantum ratione a natura substantiali differat, sed modaliter & distinctione media , quodque, ut recte advertit
Suarius, nullam novam entitatem naturae adferat, sed solum
Diodo praeexsistentem de novo modificet. Est ergo essentialiter modus, ejusque entitas in sola modificatione naturae sita est. Interim est modus positivus, & negationem lices in se includat, & negative facillimit concipiatur, in sola tamen negatione non consistit, neque lali negatione exprimi debet. Quicquid enim naturae intra palum divisionis continetur, id.
que solum, confoederatur. Jam vero naturae confoederatio
sibi soli non tantum insinuat negationem unionis cum omni alio extra se, sed se hac sua confoederatione factam esse completam in se : quae completio forma positiva est, & sufficiens fundamentum negationis unionis cum omni alio. Eo enim quod sibi soli confoederetur, sibi soli communicatur, ut per se notum est. Quare restat modus declarandus quo natura sibi soli confoederata ipso faeto fit completa. Suppono id completum esse cui nulla pars deest. Cum ergo tota natura quae stat ab aliis omnibus divisse, eodem momento sibi soli sit unita& confoederata, nulla pars ei debita deesse potest ; quod nihil ad naturae complementum requiratur quod non eidem prius confoederatur. Acquiescit enim natura in se, si nulla pars sibi confoederata desit: hoc est, sibi complacet in determinata entitate quam nacta est,& extra eam nihil quaerit. Quare
ratio complens naturam ad extr1 negativa est, ad intus, positiva. Communionem enim terminatam totius naturae foederatae in seipsa dicit, simulque extra se omnem unionem &communionem negat. Inclusive est confoederatio definita totalis & positiva: exclusive est negatio foederationis cum s. -- Π*tura aut supposito extraneo.
- . siet,positivam suppositi rationem non consistere in uni-ia M. One, quia partes etiam utcunque incompletae unionem includunt. Respondeo, suppositalitatem neque consistere in unione neque in confoederatione in genere,sed in determinatione unionis seu confoederationis naturae sibi soli. Supponitur enim
haec, antequam ei suppositalitas additur, aetu exsistere , esse per
106쪽
Cap. V. Suppo 'alitatis a Natura.
per se, quatenus per se dicit non sustentari ab alia creatura ;esse principium energeticum , uniri sibi, & eatenus sibi quoque consciderari: caeterum determinari ad certam naturam solam, eique sic confoederari, est mod*s, status, seu positivus, quem suppositum naturae addit: atque hoc sensti ipsa confoederatio naturam ad definitam sui communionem determinans, bdeoque se complens, est ipsa supposita litas quam suppositum naturae addit, ipsumque principium individuationis, ut infra videbimus. Natura enim quae alias apta est consociari cum alia natura,si stet bene divisse ab Pinni alia, illico sibi soli confoederatur, sola sibi sussicit, & consequenter completa sit. Cum ergo natura, ante talem determinationem, de se apta sive potentialis sit, & quodammodo indifferens, ad varias determinationes, necesse est hujus potentiae complementum aistus sit 3c forma positiva. Non est autem forma physica , sive substantialis sive accidentastis, nempe non est realiter distincta a natura quam modificat: est tamen forma metae- physica substantialis, seu est actus metaphysicus substantialis ;sed talis, quae nihil novae naturae adfert supposito,quaeque tota in modificatione consistit 'Est ergo sui recte Suarius) esentialiter modus, hoc est, est modus & praeterea nihil . Hoc interim non impedit quin aliis nominibus sub alia consideratione veniat. Quatenus ergo potentiam naturae determinat, appellatur actus & forma metaphysica, quatenus modificat subsistentiam fundamentalem, subsistentia modalis , quatenus complet, complementum & terminus , quatenus fit occasione naturae stantis solae sive divisim ab omnibus aliis, status divisus; quatenus sibi soli confoederatur, confoederatio &communio totius determinata audit. . Occurrit hic objectio gravis, quae saltem ulteriorem vocis interpretationem meretur: Actionem praesupponere constitutum suppositum,nedum constituere: confoedera tionem vero esse actionem quandam, & consequenter non posse suppositum, qua suppositum, constituere. Fateor actionem non constituere suppositum, adeoque confoederationem hanc terminatam non esse actionein, sed actum naturae substantialis seipsam sibi soli unientis. Quia vero haec unio respicit naturam, non tantum quatenus est in se fulipsius principium sustentans, sed etiam quatenus est in ordine ad operationes,
107쪽
nempe qu est principium energeticum, seu vita substantiali
dotatum , non videtur satis e Scaciter exprimi solo nomine unionis, & propterea confoederationem & communionem quoque voco: qua insinuatur vitalitas naturae unitae, sive actus
vitalis, quo quicquid a se non dividitur, includit, & quicquid a se dividitur excludit, sibique soli sussicit. Esi actus, quia nauturae potentiam sive indifferentiam ad alias naturas in socie. talem vitae secum trahendas determinat & actuat, ad eoque ad certam individuationem contrahit: sed est actus se sibi soli, ut per se sussicientem & completam, confoederans. Da tur'ergo confoederatio duplex. Altera actus est, & principium actionis , altera, actio ipsa a principio eo oriunda. Illa naturam alioqu n interminatam terminat & complet et haec . supposito prius completo provenit , unde dictum vulgare, Acti ves sunt supposiorum. Quicquid autem terminat aut complet substantiam, eatenus actuS, non actio, est, quanquam a nobis vix explicari possit absque actione. Utpote prima naturae foederatio sibi soli non concipitur ut causa essiciens, neque ut finalis, aut ut materialis: reducitur ergo adactum ae causam formalem, nempe formam metaphysicam. In quantum tamen naturam substantialem vivam suique perceptivam, eamque intime sibi praesentem, denotat, dubitari non potest quin aliquo modo seipsam, ut ab aliis omnibus divisa stat, suamque absque alio in eo statu susscientiam, prius ordine naturae dignoscat, quam in unum completum individuum confluat, aut omne suppositum naturamve extraneam a se excludat. Dicendum ergo est, hanc confoederationem non oriri a natura tanquam causa essiciente, quemadmodum
actio provenit ii supposito, sed resultare seu dimanare ab eadem ut ii causa materiali. Nam ut forma educitur e materia in qua inhaeret, quamque informat ; it hic actus confoederationis sibi foli h natura substantiali dimanans, in eademque inhaerens, eam ut completam actuat, exeludendo ab ejus communione quicquid emon actu unitur & confoederatur. time-- 8. Quanquam vero hic actus non sit proprie actio, aut cipitur per etiam forma physica, sed quasi serma metaphysica ; dissicul- et ui . tamen a nobis plene concipitur aut explicatur aliter quamn M. analogiam ad actionem confoederationis. Includit enim rem confoederatam, sed non per modum actionis, atqui
108쪽
Cap. V. Suppositalitatis a Natura.(ut dixi) per modum actus. Continet enim in se naturam pereeptiva,appetitiva & motiva facultatibus impraegnatam.(,are cum perpetim hae faceltates praesente objecto ( quod naturales sint) exerceantur, cumque eadem natura sibi perpetuo objective praesens sit , necesse eis ut ipso momento divisionis sese ab omnibus aliis divisam cognoscat, suimque sussicientiam ad completum suppolitum conficiendum una sciat, nihilque praeterea ad hoc necessarium esse. Consentit ergo naturali quadam propensitate appetitiva huic completioni, simulque motiva ad eandem exsequendam insurgit, sibique soli actu confoederatur, atque in completum suppositum coalescit. Dico autem hanc confoederationem non esse proprie actionem,sed formam constitutivam suppositi in ratione suppositi. Non enim supervenit supposito prius constituto, ut a stio proprie dicta,sed ut causatio formalis quae terminatur ad suppositum ut formale suum causatum. Quam tamen causationem, ut dictum, propter imperfectionem intellectus nostri,( quod non possumus per modum actus uno conceptu totamentitatem hujus formae distincte complecti, inadaequa te per analogiam ad actiones sive operationes ( utcunque in se sit actus substantialis ) exponimus. Hinc ratio facillime reddi potest cur sancti Patres in mysterio Incarnationis suspendi &praeveniri resultationem personalitatis humanae in humanitate Christi constanter asserunt , quia nimirum ea humanitas
non sibi soli confoederatur, sed assumpta ad Divinam subsistentiam in ea acquiescit & terminatur. v. Porro confoederatio in extrinsecam & intrinsecam distin- Offaedera guenda est: quae distinctio propemodum coincidit cum priore. tio duplex; Illa enim est actio propri dicta; haec,actus.Illa res plane divi- extersia, e fas in ordinem digerit, de vinculo quodam mutuae necessitudinis connectit , haec res intime conjunctas unione per se seu
communione intrinseca consociat. Priore modo universus mundus confoederatur. Quaelibet enim ejus pars loco maximhidoneo ad totius emolumentum digeritur, illi nimirum ut una pars alteri quam minime noceat, quam commodissime prosit. Hoc etiam modo confoederantur homines in familias, in civitates, in regna,&c. Sed non opus est plura hoc genus exempla hic referamus. Posteriore modo naturae plurimhm diversae coeunt in unum per se , ut anima rationalis Sc corpusi humanum.
109쪽
humanum. Ratio est, quia eorum unio fit per intrinsecam iconfoederationem, quae sussicit ad conciliandam unitatemper se. Quanquam enim supra asseruimus subsistentiam mo dalem esse naturae extrinsecam , nihil tamen aliud inde colligi potest, quam eam, ut placuit D. Thomae, esse extra essentiam naturae, & eo respectu dici comparate ad essentiam )extrinsecam. Verum praeter essentiam nihil aeque intimum naturae reperire est ac modum ejus substantialem, quo contrahitur ad suppositum, nempe ad certum modum essendi & operandi. Intimior itaque est naturae suppositalitas, ut recte inotat Suarius Disp. 3 . f. - n'. IS. quovis accidente aut proprietate. Etiamsi igitur subsistentia modalis recte dicat ut extrinseca respectu subsistentiae essentialis , si tamen conseratur cum confoederatione rerum ab invicem divisarum, quae plane extrinseca est, non dubium est quin merito appelletur confoederatio intrinseca.
mpQ io. Aliquid hic addi potest deum hi, quo Thomas valde intricate & confuse loquitur. Quan-um k. generali quodam modo rem tenuisse videtur ;' adeo tamen perplexe & obscure in propositione & explicatione ejusdem sese expedit, ut ejus discipuli partim in partes
abeunt, & sententias veritati parum consentientes proferunt, partim praeceptorem deserunt. Cl. Suarius Disp. s. s. 3. hanc rem prolixe tractat, ubi omnes prope expositores ante se efficaciter refutat , neque quidem ipse D.Thomae mentem stricte sequitur, sed putat s. s. entitatem cujusque rei, ut est principium unitatis ejus, ita esse quoque principium indivisionis ejusdem in se. Quae sententia, si intelligatur de individuo
quatenus opponitur universali, adeo certa est, ut nihil ferEcertius esse queat. Neque enim creavit Deus entia universalia, neque quidem extra intellectum & res singulares omnino creari, aut sustentari, aut esse possunt: ut contra exsistentiam idearum universalium Scholae passim disputant. Equidem de entis, aliorumve generum aut sipecierum, contractione ad individua, non soleo magnopere laborare, cumstiam omnia s prout in rerum natura sunt ) facta fuisse ab initio singularia , intellectum vero nostrum (ob modum intelligendi per inadaequatos conceptus) h singularibus universalia abstraxisse, Si ergo quaeratur quo modo universalia a nobis
110쪽
Cap. V. Suppossalitatu a Natura. M
a nobis facta revocentur ad singularitatem, puto fieri restituendo ea n locum quo intellectus eadem primo acceperat ;nempe quod ab intellectu praeciditur redintegrando, quo facto illico reducuntur ad primaevam individuat ionem. Quod praeciditur est realis entitas quam intellectus sub forma simi litudinis essentialis abstrahit, quae in omnibus individuis ejus dem speciei generiise usque ad supremum genus respective inest & deprehenditur. diare fundamentum rei universalis est singulare in quo ejus conceptus fundatur & individua. tur. Necesse ergo est realis entitas cujusvis rei exsistens sit principium entis universalis 3c individuationis ejusdem. ii. Intellectus enim objectum reale nactus,idem sedulo cum Maestae aliis comparat , nempe similitudines essentiales & dissimilitudines venatur. Inventa essentiali similitudine, eam solam, praecisa omni dissimilitudine, considerat, atque adeo conficit inadaequatum objecti conceptum. Hic autem conceptus,
in re, nihil aliud est nisi similitudo ut dictum) essentialis inter omnia individua alicujus speciei aut generis: quae, ut praecise intellectui objicitur,in Scholis vocatur conceptus objectivus, ratio objectiva,& forma objectiva. Realiter, ut dixi, exsistit in omnibus individuis ejusdem speciei aut generis, neque de ejus individuatione dubitare licet: ut, exempli gratia,esse hominem similiter inest in Petro, Paulo, & caeteris hominibus, in quibus singulis individuatur. Quilibet enim eorum est hic
homo,ut per se notum est. Jam vero conceptus quo intellectus sic praecise concipit hanc objectivam rationem appellatur conceptus formalis : est enim idea sive forma objecti in mente concepta. EX hoc conceptu, praecisa reali exsistentia, fit conceptus universalis, puta species humana, sive homo in specie. Demum, si velis reducere hunc conceptum universalem, videlicet hominis, ad pristinam individuationem, redde ei primo realem entitatem quam modo praecideras , conceptus non jam manet universalis, sed fit conceptus formalis, ut prius: deinde contemplator hujus conceptum objectivum,& habes entitatem in quolibet individuo homine realiter exsistentem et, nempe, est similitudo illa essentialis quae inter omnes homines intervenit. Cum ergo entitas realis praecisa reddat conceptum objectivum ex individuali universialem, eademque restituta ex universali individuum denuo con-I a ficiat,