Commentariorum Collegii Conimbricensis e Societate Jesu, in octo libros physicorum Aristotelis stagiritae (Gesuiti : Collegium Conimbricense)

발행: 1625년

분량: 295페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

3 27

IN HYSIC ARISTO T.

d Porro se in t m J Inc una inpi iniis Anaxagoram,quo. rerum Playsicariam principia non tum numero', sed etiam recite, nec tantum n te, sed etiam clua jitatibus aia finita politerat. Si enim nos Lirnc scri e cuiusluci ea nar turan pittamus cun illius principia cognita a .ibemus, nan nrtuna vero nostra intellectiis acrem effugiit Diniarunt Cui infinita d catille prIn capra , rei quam tractat, inte .u- entiam a. imit. e rarerea necesse es Qvii Anaxagoras in qualibet re naturali non solii partes infimias posuit. scd eas nulli reinui O, iue ad naa1us, siue ad minus definitas esse statuit hanc erus positionem c λnt: tat Ailstoteles.latione ducta e desiluta animalium S tiri' um ma nit: disse Nana si h uni pa ics Uanta cuΠque magnitudi in is este possent, ipsa quoque te im Ino Ierent, ciui Ar TCn erat so

72쪽

at: a cerni queat alioqui latetur Dinor minima Deinde, quia i ocinia fieri ex omnabus possent, non solum infinita sed sinities inlinit. corpora in eadem re ne iterat, ut in qua ibet parte cerebri infinitus sanguis, in qualibet parte angiuius in nita caro. Ex quo 1 ciet ut quaelibet resistinatam

moleni cohiber t.

h Ar ὐer secretionem Algerebat Anaxagoras, Secretionem rerum nullum unquam finem habitulari: Hoc ait Aristoteles vere d c um feci non scite Uere, quia acculentia nequeunt a subiecto separari ab ira habitus aut mones a subiecto polient abiunga iam daretur ali quod album, aut saniam , Quod non iter hoc aliquid , lapis , aut homo quodque non liceretur de lubiecto, nec eiraestet, quod fieri non potest. Non scii vero thoc pronunta aut An agoras; quia non de accidentibu Iocautus fuit si id fauis omnibus quae in Infini. a congerie iacebant. i ι -- te is 3 crgit eundem ex astitare, quod mentem imprudentiae tacite insimularit, curari eam alteriai te chao cuncta segregare volu sie, aru adeo operam perdere in ea re, quae co serii a lexitum non poteit: qu dem ecrationem a fana ab Oim ut ipse arebat imponibale est tum quia ἀatur mamma caro, e qua alta viretius excerui non potest, tum quia acciden cia nequeunt a subiecto separarI.

kor ne g. I ui admodum argumento in eam opinionem incidat Anaxagoras, ut assereret, nihil aliud elle heia erationem, quain compositionem extimilium partium coalitia, inii runa quia videbat lirium exluro, aliaque id genus ex similibus coagmentari. Namq; Iacet multa eo modo fiant, plurima tantundant, quae aliter composita coalescunt, ridem lutum ex erra I humore. De P de explicat inodos alios, quibus res ollici consueueiunt. Aliter enim lateres fiunt ex domo, muscae latera buc aliter edi e in cena gignuntur elementa. Tandem contarata hiis duobus capi-Vbus corum lententia, qui vel una ni taurum vel iniimraefecere rerum natura lauinpta cipla, inediam ana plectitui opinionem quae narrarium plui a sed numero finita principra conitatu It.

73쪽

QUAESTIO I. AVTRVM RE N A TUR AIEs D maxim timo ad minimum esuris

I CITVR INSTITUTAE DI-ίput .itionis fundamenta.

I st, viii controuersia disceptatio tum per B 1 oratias, Philosopho d gna tima Eu: loco propria re ad ea, quae ab Aristotele superio

in capite dicta sunt plarrius intelligonda,lmpIimis accommo cata. Vt autem res tota dilucide&explicate Probis tractetur, non trulla praemittenda lint. Prurium 1l id esto. Quatuor terminos,ut interui in comm UTe Cqua Inui,constituere oportet, quibus definiri es naturales qlicant duos magnitudinis , duos item paruitatis utrobiq; iam internum, Externum alte Cxum. Ternamus internus magia itudinis, quem

iampridem Philosophorum sus maximum quod sic vocat. est ille terminus liantitatis sub quo es elle potest, tu maiori non potest; velut ii Lotu sub quinque ubi potuin magnitu line esse queat, sub maiori vero nequeari magnitudo quinque cubitorian erit ternianus intcrnu magna tudinis homanae Terminus Externus magni rudinis , quem minimum liodnora appellant, est ille,sub quo res es non po Dtest, sub minori vero poteli ut si homo constare nequeat tib quantitate sex cubitorii in sed sub qtinuis narnori quantitas sex cubito tum exit termis uis Ite nil magmitudinis humana'. Terminiatu ternus parulla II S, qui ira In Ima In

quod sic dici tu . st ille, sab quo res elle potest,&sub manori non potest ut si ore queat sabunius palmi quantitare consisteres non aut msubi in ore quantitas unius palmi terminus erit humanae papultati internus Terminus ex Elei nus paritat Vi S, qui nuncupatur maximuin quod non estile sub quo res si ' non valet, volet me librillo urs maiori Verbi gratia. si homo sub magn muri Medimidiati palmi coherer nequeat, S sub qua uls maiori queat. tunc quantitas di multati palmi ni t rminus e ternu&parilitatis humanae. Secundum sit, ut aduertiti Thomas in . . sententiaru Ira d. Iv. l. I. s. Pa. . ari 2 dc SCO- tu in . d. I 2 8 2. Duo sunt accidetia, quae ubstantiam subiectam sensibus pram consequuntur, eat iniue duobus ira tunis principiis materiar forma , respondent: quantitas u I Nirum , dc qia udas intantitas respondet materiae, pri

muin, uia nanqua in abscedit, neque accidit

noua AP tia sine absces Iu accessu noua quantita tis. Secundo, qua sicuti materia est lab1ectum ac denti iam quae in sensus cadunt, ita quantata tuo modo Tertio.quia quantiata est prima a posset materie ad excipieri ita formas Virde eae tum est V Plato ma, ino

iram igni vicarit. Qu3 αδ al zCm respondet forinae, qui aim Ornia varietat itere sario lita l. a. i cui uiri di iratis conses uitur Item iri tr. ' latitari conue '' eme principi viri agera di, sic it S Orna 'ozi liores forti a nobiliores qualitates eq/MPzur. Deinde, quia quali re cete Italia . ii 'ma, in a. q. s. artac 2 pli modus quidam substantiae Quare cum iiii utiles a It D AUS istino , cap. 3 libri . super Cenesin ad Irteram deuehat secum men surma, ac determinatIonem determinare au

tem, inire proprium sol naa iit, unde vetus,phia formam finitum nuncupabat: na, teriain , inniata .rna consequens est, ut qualitas . pecu i ara a Ione equa carinam dicatur. Tertium sit. Rerum quaedain ancipiunt per H 're '

primunt se esse alia per ultimum sui non ei se. -

Prior modo incipit ad quod vere enuntiamus ' plui nunc esse. immediate ante no fuisse quo pa G in xi. et incipia at stibii. tiae, quae te Integro gignOI-tur, I l. a. quae iam mento iunt. Namq Qt primum so ni. Sociatis materiae iungitur, licebit ilic te linunc cit Socrate . cim mediate ante non fiat. Id vero incipit per ultim sui non esse. qito. l vere Erimamus in hoc temporis in mento non ei te sed immediate pol suae rum:

de reritin qu dam per pruna a sui non liae per ultimum ui esse ceriniunt. ii per priumum sibi non ella delin i, quod vered: cimus iuhi: imo erat , non ello sed immediate ante su 1sses qua ratione d linunt Iubst intra mo- t. s. Nam Socrates verbi gratia .cie lini per pri-

at a manatis nunc elle, immediate post non futtiruna su m delinendi modum sibi vendicantandrui tibilia rerutra succeninarum, ut mo-anentum S ut itum fle. Nam te lucilibet horum vere dicimus, nunc est, Scim med a te post non erat. At ille haec tota doctrina de re Terram incceptione in delitiones, quana luci ponimuς, octauo Libro huitis operasci nobis a

curate tradetur.

Utrum gi εἰ ci u eratus, star mire circumscribatur itemque num re naru raae in tanda tiarit ita tepi Ogigni eo uar, ph

74쪽

LIB. I Ap. IV. QVAEST. III 33

ei ira post uam genita simi, condem ari; qu es ne quaestione hola parum inter se habe t dissierina irris. Constat enim, ordinarie plura ad cuiusu rei ortum, quam ad eius conteruationem ae Dici, sicuti ad fg jam excipiendam requ1iitur in cera mollitudo , non tamen ad eam re linendamo piae ertim cum re quaelibet, ubi iam in lucem p r dari ipsa se tueri, contrariis resistere propria vi nitatur.

Postremum iit. In hac o arouersia non in uirmius deturiae in tota rerum uniuersitate eorpus aliquod mHrum maxamum, itemque Liud minimuni Liqur enim ultimum corporum coelestium caetera corpora magnitudine

superare cum Uri in a suo amplexu coercea Patet etiam ita italibet reru specie dari actu coorti aliquod maximum quod nimiium vel cae ter eiusdem specie an ip tudine vi cat, vel sal rein i nullo esuidem pec ei vincatur: quod item minimo eadem ratione dicendum erit.

ARTICVLVS II.

sertione Primum de terminis errem n turalium in comm ne, deinde determinis se te iam

modo iam antur non possunt esse i l. tiara cunque magnitudinis Ratio hasus in promptu est; ficti idem extra coelestem mundum nullum corpus refundi potest in sublunari vero nullum

alet Eliemam eo, quod ex tota inferiorit in I rum materia concresceret Secunda ac tro. Res viventes, tum ouoad Senoationem it m ad conseruationem aliquena habe: suae paritatu es magnitudinis terminu D. Haec . Ite tic perspicua mei quis gulas reru menti uiti pecie decutiet. Nam reque homo, verbi causa , . gnitudInem r- montis artir gir nec ad tornarce coibus in contralai tui; ne l. navis adequi sitiret di- sein exciesci aut equus ad muris ex mutatem minuitur. Co: nrmatur quo ore ci ema vonio

Aristotelis qui cap. . huius hs text. 36 docuit, idie incipes, neq; animalia...ur l. rum par te quanta cunque imagnitudinis, alit paruitat: cile polle quod item de animalibus assirmat

Tetarc aster tro. Cui labet deciei vivont nas Gad e relationem intrins curri paruitatis magnitudinis cinci una natu, pi urit

dem loco Capreolus in a. d. I s. q. 2. 'rt. . I SOrrita in I. d. II. I. . a t. s. Durandis in z. d. X. q.

a. Eam vero sic ita res gendato esse volumus, ut in qualibet specie a ter iit magni tua m5, alterra Iuttatis cerna Inus ua praescriptus, ut nullum

ii gulare illius speciei signa pon sub quant:

tate, quae a. treaeuperet eum rerminum magnitudit, is, aut auear infra eum terminum paria

talis v. g. ii maxima quarat iras , in qua homo generari possit, ut tr una palmorum serni ma vero mus digesti, nullus supra illam aut it 'DaLanc gigni poterit sed vel in alterutra harum, vel in interme .lia, ut in magnitud ne duum pabmorum , vel duum Vim odii, tritim dig1torum, vel deniq; in alia huiusmodi. Nam sicuti indiuidua cuiusq; speciei non Oinnia ad eandem

magnitudinem evadunt ata neq: Omnia in eadem quantitate procreantur. Qua de re D. Iomas in . sentent loco citato, Si Ferrariensi. . contra gentes cap. II Probatis ioitur tertia lia e

allertio hunc in modam Res viventes non possunt gigni sub qualibet Quantitate, Ut ex secunda stertiorne patet sumatur igitur quantitas, in qua propter eius magnitudinem vivens ne-nerari non possit minui Muri conrinite, quousq; ad viuentis generationem apta sit in ea in ma- nutione dabit tir punctum aliquod temporis, in

quo liceat vere dicere, nunc est ruens, immediat ante non fuit articulo proximo

supposuimus ergo quantitas illa , in qua geni

tum est eiusmodi uens, est terminus internus magnitudinis pilus sub a namq generari potuit, non sub iv aiori quia si sub maiori potuisset, vitaque in ea prius utile penituna. Eodem modo ostendere licebit; viventia , quod Set e- .

rationem, in Trinsecum habere parilitatis erininum; sumpta nimirtam quantitate , in qua propter eius exiguitatem generari vivens lac niOL sit 'ira deinde augescat, c. Quarta assertio. Res viventes quoad conser uationem in sua constitutione naturali vendi cant terminum magna tudinis, paruitatis internum: simpliciter tamen, hoc est, non spectata constitu trone natura ipsorum congi aetate, trunq terminum externum habent , elia cassertio iii teli gatur, sciendum est, eam flairi itatem extensionem dici competere rei viventi secundum naturalem dispolitionem , quam facultatis alti eis recte se habentis opera obtinere

potest ita ut si collectoo v. c. intra curem hum ' re noxio intumescat, magiiq extendatur, eiusmodi maior xtentio nota e 1 secundunt naturalem consi et sit Ionem adu ire censeatur. PIUbatur autem prior asse est tota ista is quia ictat anima mirii Hecus definitam essentiam S persectionem habet ita de vis fautr: e d. quae ab illa dimanat c to ac praefescol mite iii inscripta est inare dei ignari poterit cella quantitas ad quam vivens ni inistri io potentia nut te tis re ue ad operandunt dii Ponte pro uela I u a veris Prior Ars s. rio,

confirma.

75쪽

IN HYSIC ARISTO T.

veto ait Halorem. Eo item uiuentia velis

mutam tam praea ct tricia a termi L. En tu , ex Coolienditur, iliacum amma, ut est apud Aristi te ema. 'b de anima, cap. . ext. 37. iit actus corporiscar 'anica, at ille adeo ad vita sanctiones heu rdas certa Organa Ccquirat . conse quens sit, ut ad eum modum, quo ipsa determi nata est, ita quanditatevi etiam versiis mini- nul indefinita ira exigat. Drinde confirmatur sectanda pars conclusio nis in inuic modum Mundatur ruen ad eam ' molem,inritin ut in secunda ager troti e diximus conseruari nequeat; in eo euentu danduati erit punctum aliqUod temporis, in quo ve- Tedic possit, nunc non est vivens, immediate a. te suit,siquidem ut ex arta calo Iuperiori constat,uiuentia delimini per primum iacm esse er- Sc in eo mom crat dabitur quantitas , quae sit Lerminus cxternus magnitudinis eiusmodi viventis iam sub ea est ei in poteli, sub qualibet minore pol si, ut perspicuum est. Idem de mitimoistendere licebit, nempe,

contrahatur vivens ad eam vique paruitatem, in qua seruari nequeat, in hac imminutIO ne dabo tur momerit uni, in quo , c. Praet rea si vi Mentia quoad conseruationem absolute spectatam, non extr1n seciam , sed intrinsecum habe Tent terminum seque et riOsse ea delinere pexvltimum sui est e quod falsum ei L. t 'iobata consecutio, tunc enim doetur'Ila ultas, seu extensio in na conteruari polle. a T. On ero m maiori. O data,ita sal: erret argumentari, A. Sescat Lia extensio per coiritimam dumet tac io-DEm cum huiusmodi incremoratu in peris cimum non esie inci prat,' ua permotum fit, dabitur instans, in 'ii verti in ut arcere. Tunc non est maior extensio, sed en ore IOXIme e si res hi erit maiori ac pr. Ade dabazur Omen- tun , an quo vere assirmari possie, nunc est Loeuiuens, ct immea te pol non erit quod est letinere per vit: mum fui elle Samii sprobatio

adduci poterica distetici Q ua , ruenta arii Ioad conterualla nem absolute pectatam non definiri in erno limite vernus minimum minuatur enim illarii rantitas immediate post vel cr-So rempore pinxime sequenti manebar adlliuexauens vel non si manebat, non ergo ille , qua an te assignabatur, erat term an Is ni eInus con seruaticu 1 simplIcrter si non manebit: esinet per ultimum sui esse, quod ieri non potest. Ex iis, quae diximus facile erit in te. ligere

idem de parrabus. Esimilibus ceriam viventium, Quod de psi, Ruentioris, xeritia quo aagenerat; Onem , tum C: Caci conseruationem . dicendum ore , ii iii idem viventiam trantitas ex partium quatur tate .c ualescit , quod de ratio ipsa conum cit, Arrit monili in disputatione capitis ellari aduersus Anaxetoraan.

ARTICVLVS III. DILUTI OBIECTORVM inmur tra ea, quae roxime dicta sunt.

Is rana contra tam irae artaculo superiori stomimus, ita quispiam obieceri z. Poten-B uia nutriendi non ter ninnir Intrinsece versu, MaxImum,eTO Deq; pl. VNi . Lia, quoad conseruationen ii sua naturali coiisti tuticine, in trini co magnitudinac ter Din a definientii Probatur sun aptili a clula potenzia matri enai aliquando rena extra latam natu Ta congruen tem educit , veluti cum aliqjis id giganti se crescit magnitudinem. Nam ciari illa extra ordanaria moles deerrantis iratura vitium si fimo cumonstrum, negari non Poteri z, rem eo pacto extra ii .itum uae sp 'cle debrium , atque adeo extra naturale in lipCii lonem collocari. Item constituati. Socrates quanta narii M. M.

piat, cuius ipsi repuS antiam nati Go calore fi

Ad haec , Mastoteles cap tivius Labra textu mira 38 acii ersu Anaxas oratia disputans, alteruit e mini na carne nu lo rari do a Laam ex trahi posse: celas et igitur viventia abs Olfit spectata intrinseco termino quo conseruationem circun-

E Postremo, aut terminus ille externus, incla s. os L

Propter immodIcam eius magnitudine vive: Interit, excedit quantitatem tib qua idem vivens iti perstes fuit, vel ori si non exced1t, ergo in coiit, tominus coseruabitur si excetiit cur ille excessus necessario diuiduus sit auxeratur ab eo pars aliqua ea dempta adhuc dabitur qtiantitas minor termino illo extrinseco, inqllo ruens conseruari nequeat. Non ergo te nianus primo loco designatus erat ille, Urius 8 41 imo vivens conitate non poterat. HV argumenta non dissicile. 44.ibent ex D. M 'L P caz-m. Ad primam responiter 2 qitibusdam

scit, quantumlibet ad pr dgio in corpori

molem euadat, nunquam ob id eatra earumna ra: O ueBIenteiri collocari , proptere

quod si attricis facultatis, quam e natura ela gita est, ratio habitur,tota illa qualitas ei iureiacbetur, ficuti cuacunq; alteri sua Iano i me

76쪽

Et uant late su e specie cera amnos nanquamist, ut supra dirimus. Quo fit, thorum sen- uti si antes nec natura vitro proueniant, eo imp.rciter monstra habenda 1int. Haec inter solutio Gon placet, sed potius gigantesu bere simpliciter ostra iudicari, ut noloco alebit a tume adeo esse illos extra naturalem eonstitutioiaem humanae specie . sue extra

ouant1tatem competendem humana naturae

ordinate se habenta, in ea quantitas non excedat molem, in qua homo absolute conse iniqceat. Respotadenduin igitur: vim nutriendi si adiunctiones suas obeundas probe steria

fit quo pacto a nobis sua aritur, cum eam interno unite definiri dicimus, neutiqua extra statum nacurae congruentem subiectum conli1- tuere secus vero Iem habere, cum aliqua exu tanti S maligna qualitate utitur tunc nam debitum consuetumqtie naturae ordinem praeterit, atque ita inteae dum corpora aut ipsorum partes, cxtra praedictos fines in immodicara monstrosam quatilitarem profundit. Ad secundum dicendum: in eo euentu altricem facultatem non conuersaram nisi quantum alia ex parte vi calori Eumid contineater absumentis effluxerit. Neque interim dum finima illa quantitas ni an et vincere simpliciter resistentia ii alia nent , alioqui vinceret, non ageret, quod perinde esset ac si igni stu-pam apposita: .a non combureret, sed sui siste renon vi icendore ipsa , neque agendo, donec resolut o aliqua fiat. Constate nam eius ciruitarem in alimenturia penci eae ex eo. quod res queata escit, maximam suam quantitatem obtineat vel non obtineat, ct deniq ex vario statu sub ecia inare neutiquam eueniet ut corpus in nolem maiorem maxima porrigatur. Ad emum responi detur, licet Crocodilus perpetuo te eret,habiturum nil ominus crement finem , eundem scilicet quem vitae negandum tame eam perpetuo, ruere. Nam cum vata consistas in callido in antido a Pr bus viventi ait 'es eunt: necesse est horum secti Mimininucione Croe dilum mori , qua re non crescet iam Crocodilus ante quan Oriatur in deterius versente coctiice ac altare: nec valente plus resarcire, quam defluat atro- P nunquam Dorte naturali Ciocodilus sol,

ueretur. 1

Ad quartum imi sis aliorum solutionibus. dic locinum fuisse Aricto t. eo loco de carne minima quoad generati cutem disputabat emm

. ira Anaxagoram, qui res per ocretionem of Laabatur, oumque incusabat.quod ex kpitu postione sequerctur, poste carnem mi norem minima generari. MUi intum respondeto, extrinsecum termi-

Vin,' a qua idem ruperesse potest, non colle-

Olim sed diuisi i sumptam, d est, quam ubet

exi antitatem designatam, O tamς totam partium collectionem Sumpta enim quacunque parte, m qua luens conseruatur, dantu vin sinita maiores , in quibus conseruari adhuc poterit, si tame tota partium collectio sumatur , ultra illam iam conlistere nequabit. Imo

nec in tota ala siquidem tota illa collectio nee sumi, nec designari potest nisi in ipso instanta,

quod ad terminum extrinsecum,in quo vivens interit, peruenitur, nec illo minor, aut malor

eae ARTICVLVS IV.

DU RERUM IN ANIMATARUM terminis quoad magnitudi

nem.

QVid vero de rerum non viventium terminis sentiendum sit, suis quoque astertionibus explicemus. 'rima est Non viventia, quae ex viventibus gignuntur, Obtinent, quoad generationem, terminum, agnitudin Isinternum; ita ut minimum quod non viventis, sit maximum quod si non viventisci quoad conteruatiotrem vero, externo limite Continentur. Haec stertio intelligenda est dehisce non viventibus , spectatis proi: a corru ptione vitientiam dependent probatu aut m facili negotio traque pars conclusio tars Prinia hunc in o lum matur quantita aliqtia.

in qua exempli gratia, hominis cadauer pro gigni possit, uri maiori non ponit ergo hominis cadatie vendicat sibi, quoa i generatii

Confirmet 1 algumtum Nam in ea quantitate, quae ob excessi in homini interitura affert, ne celle est cadaue 1 homini generari nec veros b ampliori poterit cum pora nimici nisi e LQ- minis, nece lario sit pririturo cissi C. daveris. Quare illa eri maxin una quo 1 sic UeIis. Secunda pars radetur': Guia eiusmodo Dor, viuentia nor habent vim conuerteriai an fratra

cor ocra, quin potius ipsa per se ex tabescunt, dein alia soluuntui atqtie adeo fateri nece sic est, non posse illa, vel per tumorem. vel alto quouis modo infinite porrigi sed potius circumscriptione aliqua definiri , non Interna talnen , ne per ultimum sili esse desinant. Secunda assertio': Reir qua non viventia,

tam quoad gen Craticanem , quam quoad conseruationem , nullum vendacata magnam'. ii' ni ter ninum. Huic astertiona illud I d ni tacit piamum quod gna caeteraqtae vi modi quod modum, istineri raniplis Iem , eo las is vigent, comtrarioruni vim acrius depellitia , seque melius tuentur lenaltam, cum ad Giones suas obeundas orta orbana non re quirant, ni bi obstat ex vi foliae,quo a Ums

a in I. sertio

77쪽

IN HYSIC ARISTO T.

in v an tunesiis mala materia generentur c , nititant Dei nile, quia i igni squam incrementi metam nati ra posuist et seqireretur, maximum 1 em non fore admotam frui alia inflammatu iam quasi iam fati adro non positi alimenta capessere: citod ridiculum est refelliturque verbis illis 'Iouea Laorum o Ignis nunc uam dicis suis ci . Iten quia si aqua quatumlibet munia noua par aqua accedat certe excrescet aquae molas meque verisimile est repugnatii ira a natura ne noua illa quae pars pri ii opulatura cuni id neque vario neque experrentia persuadeat. Accedit res bimoniunt Arist.2. de Anima cap. . e r. l. ubi ex eo probat,ionem non est e causam accretronis uiuetrum,eliod nullis incrementa finibus vltra quos ex currete non possit, coerceatur; una tam et vi uestibus stata ac cella magnitu lo constituta . Porro vostram assertionem tuetur D. Tliom. Σ. de Anino ad teXt.proxime cicatum, Astidius, tali ib.dem Scotu in a. dist.2.cu P. Alsertus Magnus 2. de Anima, traciara . a.

Oel amus, Gabriel in 3H. .

ARTICULUS V.

ARGUM ENTA CONTRA Nperi cris risertiones.

SVnt tamen , iii contra sentiant, affirmentove non viventia aliquem habere magiariu-dmis teran intim a natura definitum quorurn sententia his r mentis videtur comprobari. Fili quanti as absolute spectata materiam se- luatur, nihilommus quo ad trinianataonem,ormam sequitur, eique proportione rei podet, cum sit eius actu : sed ignis, cui iisque non vi uentis folina, caram habet circumscriptam-

cumscripta erit. Huc re iam et, quod nal asa reddi pollit car non idem de qualitate dicatur quod de calore frigore, aliisq; huiusmod i

qualitata bus; quas tamen palam est, etiam in non viventibus certo termino definiri nece nim gn)s, ve bifratra, calore, aut aqua fragus vltracei tamen alis, Qua designare solemus per octo drcemve radiis obtinere pollunt.1. Sicut in tertior crfectio est qualitatu cita extensio ouantitatis sed uuluates, saliena quae naturalis Idinis sunt, vendicant certam Wraduum intonsonem, filiam adrira: rQbus piae tergreda nos possunt rergo quant stas certam habebat exiensionem, ultra qua in progredi necu at. 3. Quemadmodum Orma ignis per totam mater lam sparsa est, ct diuidua in patres, escatque appulsu Quae materrae ita 'orma curus re nientis impellecti, veluti l .acertae,iar si quod videntia aliment intus attracto,

acoropria nutritione incresci , caetera vero non tem: a qua etiam viae Iazia Uperte t. ce

tri limitibus continentur viruit a nobis si rius dictum ergo de ignis atque alia huia nos id corpora vita experta a. . Huius sententiae videtur Aristo t. Naret que in libro I. degeneratio ire animalium c Dite . ait, naturam et lugere influitam, quia V Dique finem quaerit: d. a. huJu Opei S ca. 2. rex is asserit, nihil eorum quae natura liunt. Te indeterminatum censet igitur Aristot ncla vi-uenta terminata esse.

ARTICULUS VI.

fiet satis. Et, 'lilod primo loco obiectum με -

est, discendo: quantitatem non modo equi ina 'teriam , ut Initio huius qu aesioni praefati si mus sed etiam formam alio anaen atque alio modo. Mateii .m namque sequitur absolute, formam vero taNqu.im id, a quo ni dum de minum accipii, ut Simplicius aduertit no inli

forma liuius ignis singularis, dum verseuerat 'simpliciter eadem , id est drim ei G tetrahitur neqire adiungi ruris Otia p.ras forinae quae ad . iunctio detracia Ove neces laxio efflare vino tu mnino Labsolute sed ex parte iactem Orma

maneat halic certam S designatam quantita

tem obtinet. Quod si eadem foTIM . i. in uertendo in sese aliquod combustile, extendatur tunc pro latione fur incre inenti, aliam iam quan tatem vendicabit. Ad tunc igitur sensurii, de te imi natio quantuatis se . t r Ouum s

78쪽

LIB. I CAP. IV. QVAEST. I.

fraduum termino contineri, ut ipsa quo-

ςς ab Dii, sit At quantatas seqM '' . am , quoad eius quasi extensivam per 2 h deinde non est princ una agCnda, O edidi endi untaxat. Vnde ex maiore illius

simpliciter maior forme perfectio

io,ime dictis constat cur naturales

o, iam de qualitatis extensione dicatur. vissima tudinis, qu1a amplitudo

cum inustitit quantitatem, cuius accessuo O quantuas excrescit. Neque absurdum est

iis intensio, cum supra eandem materia pare ieetur simulque qualitatem, si acti

hester in ea perfectionem arguit. Ad tertium neeandum est eodem modo se rem ii here in mentibus xii non viventibus cluentia certam babenti natura si

in se i in quae in

veniet culus in arborabas medium uid in exta in cradieem in qua alimentum h

riuam in laco, ad concoctionem praesta lamrno innities caloris inii de Acen in hami modi calor, quia certe intensionis est, Icum alimento depugnat in eoque ν δ aliquii dupenda necessario accipri, Nir Dediente tepore sentim languesca: nt, ' '

quantumlibet magnam umenti portionem

aram sed erram extrema corporis este, si longo tractu distenta peruenuenis no Quare cum ruens sine alimento none, it plaue equitur, v mctium increm Π-ta aliquo termino drtini m. In rebus vero Uram rnas multo secus aeccidit. c enim habeat certam aliquam parrem, quae aduenturam male Iram dilponat, ac si quid detrimenti ab aduersatio accipiunt, id parta victoria confestim Ie- sarciunt ut vadere exi ' igne. Ad qua tum dicen sum est Aristotelem pri ori loco tantummodo docere, posse nataram alia ammantia ex alus generando, mi seras species moli: posteriori vero negare ministrum, ouod in rerum procreatione Empedo ri: , Anaxagoras posuere ille enim insinitas i cc movendi uescendi element: atmi Rit. hicas eruit mentem innumerabIubas e rs obtorpuiue, deinde manum admouille Uxeti.

Ex dicti colligi potest, non recte quosdam

nostrae aetatis nil optios asseruisse uiuentia, qua formam extens in hab2 t,non habere te tinatam incrementa legem polleque, aut exter no impedimento cohibe tur mammensium

luxuriori&grandescere quabus expecientia ipsa refragatia, Mea Aristotelis et timonaa, cui articillo seci Ni l huius quae stronas ad I sertionem secundam retulimus. Ne ne obstat ouod vitis in terra defossa δε iterum acta ius emersa sine termino propagari possit an ea, ue diuersis in loc1s alias atq alias radices agat. non nius, sed plitrium vitium atronem Dianet; sicuti etiam hedera, que erratico lapsu passessim fibras emittit. Quanquam neque de his conspicue ostendi potest, non habere 1lla praescriptam extentionas suae mensuram.

ARTICVLVS VII.

paruitatis corporum pira expertium. Vod ad terminum paruitatis corporum non viventium spectat, non libet omnes

dami, in i dist R. S alio um quam et a

ouam tei minari Vexsus mi 'in Vm i. opinio. Secunda est Averrois s. huius operas lib. c

iraiiensis hoc in libro, quaest On. .

rentium te minata quar Opinio aena alterit

id uni aut Thror irastum, Aristotelicae do binae alumnum, sino: sac-Nos hane controuersiam duplici conci fione Trimemus. Prima sit Hotriogenea anima , quoad partes Quae rota nullo paruitatis termino contiarentur Hodesumpta est eYAristotele, in Boi de sensu 1ensili capitet eius iue veritas iem Jquia in quantitate agnis verbi causa , nuda in tam exr a pars, qua non fit alia inmox ouaelibet augem pars quantitatis Eretis matella,

quam ne cella est torma ni indutam esse ' i per vero ouae abet pars ignis , est igni Quod in compositis sererogeneis non accidit. Itaque in quolibet igni nulla est tam exigua guri porrito, qua non existat alia nullo in eo '

79쪽

IN PHYSIC ARII TOT

simplis ter externo paruitat clunire claudun-

tui. Ha, assertio sta suaderi poteti: In prirnis, quod non viventia aliquem habeant paruitatis

terminura, docet e perienti, mater I 1loλ- ph a . Videmus enim si ignis in minutas partes abeat, illico extingui. Deinde qua a cum VI Umquodq; iit propter fiam petatronem, ut testatur 'rri cretes secundo e Coelo,cap. 3. LeX In pirmo Ei lar cap 7 non On eust natura aut Gener .: Te , aut contoruare corpora, nisi sub ea qUant date. In qua unctiones suas obire queant: r test vero se tam exigua quantitas, qua id praestare non valeant. Iam vero quod Li paruitatis terminus, etiam 11 non Viventit, debeat elle intrinlece dc finitus Huoad sene Iationem Ita prQbatur: Non viventia

tur ea quanditas in ira velli gratia,terra r gigni non possit neces lario deueniendem erita a Uncturi aliquod temporis, in quo forma

terra eam inrcrram , Ua continue increuat,

subale pii sed lateria si ab ea quanti trie est

immum quC i sic terrae, quoad generatro nem igitur terra quod de caeter1 in animis pati ratione dici debet intrinseco termino de- Ilia itur, quoad g Verationem. Secunda ero pars stertioni ex eo confirmatur astu si non viventia, quoad conseruiit onem, simpliciter terminata essent inta insece sequeretur, ignem,

vel bi gratia posse per ultimum sui eis desin re u delicet ii minimiis 1gnis immediate post aliquod momentum in densitatem coeat. Hanc collige, post ignem conseruari in aminimuin ii Od Dc generaticinis , cum admittamus pollo ni inimum ignem aliqitantultam addet sari. Neque a miranduin est, cum plura ad cuiu que rei generationem , quam ad

consciuationem natura ipsa requiratri ut articulo primo Iunisco quastionis astruximus

ARGUMENTA , QUIBUS PROXI- mi isticuli assertiones oppu

gnantur. NVnc ad ea argumenta veniamUs, quibus

probari videtur, non viventa a latrem hO Ogonea, rei menta, omnia paruitatis re

mino carere. Primum ita habet: Nulla est in recon bi stibali tam exigua pars materiae, qua non sit alia minor quae prΠIs die plat calorem summUm, caeterasq; alpositiones ad for-

non riuor mirer .ac prius in vicesirores, quan iri remor Cles .irtes vim sua ea pircat ero iutila est tarn minuta nateriae pars 1 3 qu. a non ipsa ouoque forma gnis induci queat. Proba tu consectatio: Via si dispotica ea parte mat riar non confestim in eam Indiiceretur fori ignis sequeretur, formam rei G terit Irae eoi

Litere ali iliandiu in materia affecta lili bittio nrbu tibi repugnantibus, ct altera Orma pro priic quod est absurdum. Secundum : Quemadmodum alimentum

continue in rem iram conuertitur, ara concinne corrumpitur: agitur In ea cor pilone nunquam supereric col uertenda tam CXISua pars,

quin minor ad uic ita periit. Ex quo plane colligitur, alimentum Ela vera circare cerium ter minum, quoad conse atronem.

qui livet ignis quantitate pia ita tu sita ivulibet v.

in minutiores ignes cui separatim cohaereant, dispertiri poterit: irciue adeo Sm versus minimum caret terminia. Quartu in Sumatur ignis cuius iii idia parasit ita fra eam, an qua liciant pcite eius Urmarucon eruar1: tum conlutuatur minitus in v

euo . ibique ab Angelo an duas aec ales partes dispertiatur Uel huiusmodi ignis in uulum interibit, vel diuidetur in part2 alternis nati tar vel in ignes. Primum admitti non debet. quia sic ut1 creare utim nihilum redigere 1 lius dii lana virtutis eii Secundum etiam dici non pii rest, quia numquodque secatur in ea, ex qiubus componitur mandum est ig1tar testiurii ea quo equitur ignem tanquam esse latam MSua quantitate . quin adhue in minori sine ullo terinano possit consistere

argumenta. imus inficias, haec argumenta admo . sum probabilem redacre prmone Scinti ei a ii sectatorum. Verum poli unt illa inc b non Ita magno negotio clitui in dorii primum attinet , nonnulli, quorum numero est cincinas S. Metaphys quaest. 23. preolus in primo distincti T. qua st 2 artac. r.e distinet. o. ita st . unica artic. 3. Aegi duis . de gen ratione quaeli. S. Auerr lib. 8. ut is operis commento 23. eiusque a lectλ1alidunus , lib. s. quaestiola. r. 'abiti an tur, uiuautatos habere minimum quoad e tunsion rn , ita ut dispositiones, quas quaeq rhorma ad ui utro dacti ovem postillat, non

possit α

80쪽

LI P. I. CAP. IV. V EST. I.

possint suscipi in quantumlibet parua quantita

ta te; sed in praefinita, ac certa,quaeq; non id minor illa, quam ornia abitantialis rei generan-ἡar expolcit. Qirare Igiat infra acari magnitudinem progigna nequeat, alunt complevionem illa naritia talem quam ignis postulat, non posse in ira acarii agnitudinem coalescere. Itaque

negant, pramum argumendi pronunciatam . Os tamen contra opinamur, nimirum qualitates, licuti nullo quoad intensionem. Ita nuIIo, quoad extensionem , paruitatis termino finiri, quod probat argumentum Dan duri est igitur prius pronunciatum , sed negandum posterius j ad eius confirmationem respondendum Dilial incommossi sequi ex eo, quod oz-na a persistat in materia, cuius aliqua pars inbuta fit qualitatibus alterius formae, interim dum eae qualitates sese extendunt, per qua IMirarem aduenient formae congruentero, 'iram ubi pri- m occupabant, hoc Ti, in ip1 momento, quo dispositiones fuerint in ea qtrantit Me Paelit minam una quo illa coparatione formae aduen 1entis, confestim prior torma intereunt noua succedet mare talinen intelligenda sunt, eum totum alli quod Qmpositum 'Iempli gra-tra .lorus aliquis a nis seorsum producitur, ut is, qui solarium radiora coitu excretatur. Nam cum ab altero vicinam mater arri corripiet gignitur, non oportet expectare, dum ignea quatria res ad certam extensionem e proferam, qaia noua nar igni stimul inhaerescit, continuatur toti atq ita nota equitur, lari grem per se conlittentem minorem minimo. Id quod etiarn in viventium nutritione accidit, in qua nulla est tam exigua alimenti pars oculus an ateria

non acciprat formam viventis uola tamen per

se, sed ita ut toti continue agglutinetur. Solutio secundi haec iri pruinis eis potest:

Ne bus continuam conuersionem si eundo i ta decrescat, ut cogatur Nanere in ira Irim Urem quantitarem, qua in sit ea iii qua ei is forma cohaerere valeat, antequam id contingat natura, ut est tui: usmodi rebus protrida,q.1O immineΠs ita comm Od.im auertat, cum ad eas angi isti a vemum fierit, totum appararum dispositionum , quae ad formam viventisne it runtur, simul cum pila sorma, Maaio Te i tentiam illius, subito infercto vi piae uiae ἰIspositionis, quamur imperfectet ea parte materIe.

Iure tamen petierit a i quis ouando id praestandum sit a natura 3N ni si id praestare debeat

in eo instant , in quo cibi is attigerat certam lulam quantitatem, infra quam nullo modo conseruari non pol sit: equitur, cibum claudi si inpliciter iitrinseco termino paruitatis . quoad conseruationem , quod fit pra negauimus , alle-

absi lute loquendo non nisi externis limitibus finiri. Dicendum est 1gitur, praedicta dispolit o-nc Introducen das si nul cum forma in eo in-

quo noti, abi, hoc est, ad eam quandit. Hem, in qua iam prae exaglaitare nequeat maneres Ima cibi, in qualibet autem maiori queat, Atque hanc solutionem uberioris doctrinae gratia proposuimus, magis tamen placet sententia, qua decernit, in ea cominua conuersio ne, cum ventum fuerit ad maximum, quod non

cibi, inducendam subito in illud este formam rei viventis, absque petiectis dat politionibus. Maius enim incommodam ess periecta di

sitrones momesuo IN ferri in materiam . occupatam adhuc contrario repugna: e,c luccelli ue vincendi, quam formam , quae serpebat, induci in materiam, In qua noriduin da poli z Ω-

ne ad gradam persectum euaserint, ad quem ipsa forma paulo poli sese prouehet Q se mad-

Inodum e contrara vota: mus, formam ligni,

verbi causa, manere lub persectis disposita on bas ad tormam ignis, quoius i. illae per quantitatem ali cientem ad latroductionem formae ignis sese extendant Maro tamen existit dubitatio, quid dicendum Ii accipiatur corpuS,quod Cia per conue itone naria ubi tantiam alterius, sed per condensationem, paulatim ad minorem extentione in contIahatur, ut mira in loco perfrigido me e-Quorun a

Dim tunc apparet, in quo teriora debeat confitere, si in infit altum di mrnu non potest. Sunt qui dicant, debere eiusmodi eorpus ibi e continerem termino intrinseco conseruationas secund in naturalem di politionem , obnitente videircet forma com naui ai conatu, 3 repugnantia totius naturae, non secus ac depugnare 1Olet,

ne vacuum de rur Atrid cunt, tale corpus ali Responsi. quantulum iusta eiusmodi ternamum descen Alsorum. sumim. Nec enim natura, ut experientia pastina docet, similibus dispendiis naturalium di rositionum, sq: adeo obsistit sub quo vero termino manere debear, qilia non est Nato alio, cur sub hoc, tuam sub illo stet, praefiniet ipsius naturae auctor parens tus, cuius est, naturae impotentiam S inopiam in iis , alii: i eiustra diluentis , ordinaria stataque lege sipplere. Neutrum tamen ex iis perfugiis necellarium vis avidetur, cum facile dici possit conuenienter iis, e Iiciario quae proxime alteria sunt,& mox dicentur ran dubitario-tulam illam aquam loco p r frigido aciden nu. sandam es e, qt: oiitq; perueniat ad n .aximum quod non, in eo puncto conuertendam inc reum iectum corpus sicuti etiam mox ins, Iutione quarti argument , desectione minimi ignis in pleno ex D Thoma dicet tr. Si autem Corp.t aliquod Galata ir in Vacuo, quod occupare acre lete non possit, itantumuis rare- fiat, quaeratu: quei; quanam termitio subsist re debeat rarefacti, tunc alter exi lis modis, qui cattulianus, sequendas erit. Solutio te iiii Non est alte filio rei quantae. sic r. I. secari poste in partes, quartam qua libet separa k t:

SEARCH

MENU NAVIGATION