Commentariorum Collegii Conimbricensis e Societate Jesu, in octo libros physicorum Aristotelis stagiritae (Gesuiti : Collegium Conimbricense)

발행: 1625년

분량: 295페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

46 PHYSIC ARISTO T.

92쪽

LIB. I. CAP. VII EXPLANAT Io

iri, is, Θ. mst J Digentiunt hoe loco expositores Alexande putat, redigi ab Axin

m mimam omnes modo generationi , tam sistantiae uuam ac demium et icque m elerit Hur particulam in struit illam ad significanda. a simpI: citer g gni perii bentur,ua. eta in Min I i stotele eeense tur dieantur simpliciter et ca intaboc tum Mima non sat ubi iri fiunt no die cui Eri hoc aut illud, ut cum sphaera aut Mercu us ex ae e ei a uia ac fieri Cuius rei eam raminem affert V. Thomas, quia te facta quodammo menten- genere substantiae ii opter matexam Non enam, ut se habet u Nudum a L bnectum

am Cissidui ne sententia vadet lai istotelis , te: tio limus opera , caprie sepim. Σ' docet, subsectivi ex quo arte tacta constant, ea eorum partem, non iecus a niat ri cu usq;

C si biectum , ter inmunirius oppositum ot cum Socrates sit muticus oppotadum est Un nai stati s Iociat 1.musicum veto terminus. Quod similiter Patet insta quia Pe 'Item

ex ac lante dis biecto coalescunt, ut o mo musicutivi subiectum ' tormam accrd utar

93쪽

Dis ἡ -- -υtemo, ec um J Discrimet statuit inter subiectum materi .imve, 6 priuationen quia tria ,- Ρ- terra POκit Humerari, cum sit maSi aliquad. prauata vero iit acca clans. Item qui a renitum fit ex is . G, H naateria per se, tanquan ex princi o comporiente ex priuatione vero non nisi accidentario, quat

ctum, non et con t. Id vero/erra cuum es, ranc ra fria esse, G uemadmodum ersa. re verorum si moduε. -υ ergo σσώ-. rprμορια ex hu Hotesatur. IV a autem biicitur J Materiarnati tram4 conditionem explicat, ducta fimilitudineareb arte tactis ecabre. Nam cum ars naturae aemula sit,facile erit ratis, Quae arte fiunt, in Physicarum rerum cognitionem venue Asserit ergo, materiam esse puram potentiam quia ut se habet Ar' te factorum niatem ad tarmas, quae per ariem uaducuntur sic proportione suadam materia Ieriarn Physicarum ad essentiam hoc quiddam atque ens, hoe in adibrimas naturales in qua bus essen ta a d quidditas rerum potitamum consittit. inre sicut arte actorum matella. et lignum Mara. nullam amficialem λrmam ita materia rerum Physicarum nullam tarmam naturalem insuaeia lentia conabet. Ex quo sequatur, halic esse puram potentiam. Est autem hic locus desiimptus ex Pl tonas Talnaeo, bIPlato de materia disserens Tert vim, inquit, genus Iocus ess, qui interiti utilem nunquam, sed omnibus quae ςgnuntur, sedem Grubet, qua absque ullo sensu tana1tar, ulterina quadam ratisne complehendi vix potest. Vnum P. ur J In summam colligit ea ora hactenus de numero, S contrarietate principiorianada sputavit, addatque, nondum plane ex dictis constare, sitne i

dum ottenuat. Id est magis natura. per quod ens naturale acti eis atavi ens natura tactu est per formam, non autem per materiam,qua tarma est actus 'erfectio, materia vero est pura potentiarer go, d c. Item qua a. ut nihil artinciosum est, uiti quod artici mana actu habet ita nihil natur te erit, nati Ortinam naturalem actu postideat Qu' patet, quidditatem Iecnat ratis potitii arum in Qrma consistere.

94쪽

rerum naturalium, an non

omnia unum esse credrderant. QVanta fuerit de rerum Physic principiis

pud veteres Philosophos distensio refert Aras tot cap. 2 huius lib. in primo Metaphysicorum a cap. 2 huius lib. in primo Metaphv-xcorum a c.ip. . Iii' in locis Ireni Hippocrates in libro de natura humana Plato 1 theae telo de Sophistaci Theopbrastus 3. c. suae et . physicae, si eius est illud opus Plotinus lib. s. Inneadissecui dar sacris doctoribus Iu uinus martyr in sua par aenei ad gentes. D. Epiphanius lib. 3. aduersus haereses, to 2. D. Ire narus lib. 2. aduersus haereses c. s. D. Cleinens lib. 2. recogi rationum, ali ' nonnulli Erit autem Operae pretium eiusmodi placita breuiter comprehensa iubino aspeetia ponere. At quo ut ab illis au prcemur, qui, si verbo teneAntur, II tradendis princi placa veritate longius de fluere, nccaam ea ponere, quam tollere visi fugit. Xenophanes Colophonius, Archelai, ut iii-ἁam aiunt, seu Botonis Athenien is auditor id Parmenides Eleates, quiXenophani operam dedit, teste Aristotele I. Metaph. cap. s. Clemente Alexandrino lib. I. Stromatum itemqued capulus Parmenades, Melissus Sam)us,omitia unum esse asseruerunt licet nonnihil inter eos

fuerit discriminis. Nam Xenophanes, ut scripsit Aristoteles in libello a Xenophane, Cnone, δ. Gorgia, unum illud ens infinitum esse aiebat, sinuli terque Melissus et Parmenides vero finatum etsi alii aliud de eis prodiderint. Quoniam autem huiusmodi placita si ex eo, quem piae se serunt, sensu aestimentur, non tam dissidentium Phalosophoxum dogmata. Tatii dormientium seninia esie videntur iccirco Aristoteles ipse esto ea hoc labro acerbe

insectatus fuerit in Iabello tamen proxime citato, altisque in locis, eadem mitius interpretatur quodi alii postea fecere. Nec vero id di ficile,aut alienum fuit. Fitimuero eum lai Philosophi scalpta sua amigna duum inuoluciis, Cri, mrumque insolentia obtexerint do obscurarint; priam pium cuique erat, ea in varios sensus ducere. Igitur Plotinus Enneade in b. I. c. 8. Philoronus, mpla crus ad can. z. huius lib. aliiq:ῆ ii , . Donnulli a seiunt eo Vnius entis nomini eris re amazesiae concretione abiur, etiam si is casso. si qua si dr eriniurium esse Renus tin m. niale ς, M ex peis caetera vero ne entis quidem appella

LII. I CAP. VII. QVAEAE T. I.

citato menwr.ὶt, putant, illo omnia unum dixisse, id eu una 1 esse mund unitae ita .lten . lugres Omnes, quali num quili, tuo conlplexa coia tinet, nec alteriri re creatae Ope msset, quam intelligentiam innuit etiam Aristoteles prunode veneratrone, cap. 8.eamque affert Crassias il-re Ciceron ranus in . de Oratore ad Quintum fratrem. Denistae sunt, qua autumen I, OS per unum eris intelle iste en primum, uitelligibile, ac sempiternum, omnis'; Hrtati Sexper B in quo uniuersa in simplicem offunt unitatem, id eli. Deum, quena Parii enides si lutum dixerit, quod finatam, id est non inchoatam, sed peris- etam Mabsolutam nec aliunde pendentem O tmeat rationem Melissus vero non re sed orata One a Magistro dissidens in finaliis rivi cupauit , qhiod nulla potentiae . spata . aut teinp.rra cucum se raptione definitus sit.

Potro hanc suis horum Philosophorii mnientem iotantilli haud leuibus coniecturis fur picantur. Primum, quia celebre sui apud antiquos Physiologiae proceres, nitatis Qv-

nius entici omine primam rerum Onan rum cau

sam describere , quo pertinet illuc Merciarii Trum egisti, μονας ρίζα in i , dest, v

nitas radix omnium rerunt. De1nde,' Ua conflat ex Aristotele, I Metaphysicorum, cap. . EcTullio lib. 3. Acadernicarum quasitionum me-nophanem unum illud ens Deum appellaster vera si alle est autem a Xenophal)e Parmenr-

dem, atque ab hoc Melissum ad accepi sie quod etiam leui de alia ni ulta' redunt nonnulli

ad Philosophos a sie, e druinis literis, Pr aesertim e 3. cap. Exodi, ubi Deus cum M teli quens, nomen Entis sibi tanquam propriuan aia sumit: Ego , inquit, sum , qui sum ..... Upost Q ii est, misit me ad vos. Vt autem In te ligas quo sensu dicaquear, otian a num qiὶ id in Deo esse , aduerte, bifariam numquemque effectum spectari posi se nimirum vel seci indum ad quod in se actupo det vel ut in sua causa crestate contanetur, quod virtuale esse effectus vocant. At priori quidem modo , qualibet effectus da ueri iam quid est i causa. pc steriori nihil .l: ud, quam ipsa virtus de potestas causae. Quo fit, ut si 1lla litvnum e tectus quiaque pliatat in Leontinentur . num quidpiam sint. Ad

hunc igitur sensum , res omn es ducuntur V-ntim ii Deo esse , quatenus in Ilis poto Me

continentur. Vnde est illud D Anselma c nologio omnia e secta in Deo sunt non sic in se ipsis viri, sed quod de . ipse ea i ii hid Platonis in sophistari in munii intella gibili siue primo Arche tW t, id si ieci omnia

95쪽

is erils uniformiter est, I in centro omne linearseripis, .l. unum initi tim, a quo processcle, coniurictae .conuistae continentur. Ire fi

praedicti Philo ibi hi suum illo idogma, an hu-

.us tant teconditae veritatis antelligentiam re

tulere, o modo reprehendendi non sunt sed magnopere etiam commendandi. Certe Parmentilem defendit, alcue interpretatur impli- crus, hoc in libro ad textum o Bellario 2. lib. contra Calumniatorem Platonis cap. s. Nicolaus ut a,m lib. de filiatione Dei: Lege et lana pro eadem re Lugubinum lib. 3 cle perenni Philosophia, cap. 6. F. Mirandulam lib. . de

exalaa in variatatis, cap. I.

id agitur caularavit, dicet aliquis cur sese

Aristot 1 eos Philol lios a cia seuerirna Ndicem exhibuerit,eortiam ire dicta,etsi in pecem falsit, re ipsi tamen veritati consona . OtaT-gumentis coram rarit Nimirum verustar IOIO- phanti una consuetudo erat, ab Κgyptias de Chaldaeis, atque a Pherecide Pythagorae Maga stro dotista ut Philosophiae naristeria, aut Conscriberent omnino , aut scriberent disiimulanter, id est, implicita recedentium sensuum ob

ad arcana sapientia profanum vulgus admitte re, o ae natura an abdito collocasset, 4 sem. igno Itudio qua sua, ac vix tandem reperta esset't,ea desidi Mignaua multitudini corni Dunicare Aristotel sicro, etsi iudicaret Philos phiam ras ina et tu gandam non esse eam tamen doctrmae ratronem, quod cuncta ita ambitio relinqvreret &interduia inani fallitatis spe-cre veridatem obumbraret,n)inime piobandam censui rataque C b hane causam tum hoc loco

Parmen adema Melissum, tum alibi antiquos Philosophos, frequenter impugnat, inisellam rebus, quibus recte eos sensisse intelligit non tam quid illi significare vellent, quam quod primo verborum aspectu indicare viderentur. uendens Nescilicet imperitioribus, qui vocabulis haerent hallucinandi rac in errores ancidendi occasio relua queretur Quod animaduertit praeter atros D. Thomas . Metaphvsic.

ad text. Is Eustratius I. Ethic cap. 6. Bessario libr. I contra calumniatorem Platonis cap 3. xlIb. 2. cav. . Sed iam ad eos pergamus, qui num aliquCd corpus, rerum naturauum princip1um

secer .

mum natam extitis, atqde omnium rerum materiale principiunt elle, in sua Theoctoni, pronunciauit non Philosophice, sed Poetae ea cque ex opinione vulgi, te a m c li coma ero.

ataueiamnitum continianem matrem vocantis

Idem censuisse Pherec dem , scripsit Theodbi stus in libi de materia domundo itemque Sextus Philosophus ins libro Wυς υτμους Credi bile tamen est, Lerecidem Oiis O .ani ei rati,

principium existimasse cum Aristoteles prini

robus Philosophis, qui nurn autum pi: ncipiti

inuexere , terram rerum i MN. in feciste videli cet, quod natum den: a,co C erct acaue it,4 ad uent Ilia formas argie exciPrat.

duutaxat rarum turalium principiamina exere . Ι Effod is non solum Poeta, ea Philo

Thales Milesitis, Io aca fami irae xrens.vntrae e septem Graecia sapietat laus oririo anti quissimir , ut ait at alnit.: l 'ris E sebii et hor. Io de praeparati OCC Etlan ca, cap. . dec enit, elementum rerum omnium Oli a i tam, ex qua ut O genes in lib. φιλο- hs4ν - es res do addensata, Aiodo in arida e .i abeunte, niuersa constarent. Nam cum veterum mentes o Anethiis pinio imbuaslet, u di et a I maiil lodda: res νυιn misse, nihil Tlia, e Sid om n mi terri em de ἐνυα ει procreat onem magis . ips illum centi ut, quam e . humid i. i. quo vide iacet a matra vivunt ni o pascuntur, cl. o de cierri Occrdunt. Non de Lint autem, qui eum ad hanc sczat seriam exta citatii fiasse pi tent Homerico consi 'e, ωκDex, mi γε - ,s ριηπιροι τη- Oceat tam diuum genesint, The D I rite a Clitem Cuiri Thale e 1ῖ niis e Anaxi triandrim, lis , t Ar stoti in a.de e corti an metsi alii aliam ei sententiam attribuant. Anaxi ira enes Ionia familia alumnus eiri': auditor Dii geneSAI olli in rates, Idaeus mereus. de Arche: abis Athen: entis cognomento hysicus, Magistor Socrati S aetem rerunx rci pruna cis clixerunt ea forsitan adducti ratione, quod aer vicio cedat, coiitI .ariis m1nuscbsistat,

in minutas, una paries ouatiat. ad quamuis formam ese accommodet Hippasi. Metapontinius, e Heraclitus Dphesiug. iiii siti Od obscuro a d modum serapserit. --ra dictus est, xerit in plana ordia ioni ue derunt, nimirum qi Dra inter Onania elemen ita loco&drgnitate eia; ineat quod per omnia coinmee , quod caetera illi in pabulum cedant. 1

Pa arte superiore Philosophos , alii quoque m iri Iecere rerum principium , se qi atuor elementis sauci sum quorum opinionem Aristote es hoc in labro capite texto text. ea Isi, ar 1 rem centiari, propterea quod e lenaei. rari nixarietate dissidentium qualita tum Mime tene. latur, qua vacare materia' te princ prum .portet. Ex horirna ui hero

Rhesinus itippus mixtiam posuit ex aqua ii Dr. Anaxuriander Alrielius nautata orsi

96쪽

LIB. I. CAP. VII. V EST. I.

tan priori sententia, medium inter aerem Ἀ- quam vel ut alii tradunt, medium irier ignem aetem, illo densius, hoc rarius.

- si

IORVM PLACITA, QUI MI L-ta prκcipia partim in τη ita, partim sinita arae

n 1um , quem ante Troia excidium floruitie memorant, in sinata cccre rerum primordia, id est infinitas animos insectiles , penatus R, E-λas, omniumque patibiluim qualitatum expertes, ex quarum concretione 4nani, mundum coaluiste asserebant ad eum moduu1,quo ex viginti quatuor literis varie coeuntibns, otianas dictionum varietas. Iri Lat vocabat autem Democritus iunia odi insectabilia π σminie aquati rerum semen. In eadem fere sententia fuit Epicurus, in quem ut L .ictan tius 1 libro de Ira Dei, cap. IO inquit Vati itas Omnis de Leucippi fonte profiuxit. Eamq; sequitur. Poeta

Lucretius in . Scri lib. sui poematis at 1iq; nonnulli Anaxagoras etiam Clazomenius sintilium partium infinitaten induxit, rudis ordinataeque natura consulam congeriem , quam hoos lasse dixit, in eaque aiebat res nunti tempore re distinctione iacuisse sed euocatis postea ex eadem singulis rebus in Ordinemque digestis, diuinam mentem ruuersum instruxisse pariterin ornasse. Plura non tamen infinita rerum initia, alii posuere, ex ovibus Zareta Ch .ildarus ducem tenebras sub patris matris nomine Hippus Rhrginus aquam 'gnem monopides Chius igitem Maelem, Onomacri rus ignem, aqua iuo aerean Empedocles autem Agrigentinus praeter alia tria teritam. chaos, fila sphaeram, quod uniuersa corporam, nam speciem informem concluderet. Ab hoc vero late uniuersitatis ini peihim tenente, segregari fingebat elementa ad rerum procreationem : ac rursus dominis tu concita attaq; amicitia . de antiquae Decessitudinis innovato nuder infera superi,permisceri atq: nruersa sese confundi. Pythagorei, ut erant Arithmeticae stridiosi, totidari iratula ordinem, nitra vires . allecta, iniunt erras retulerunt, pre sertim in denarium, cui Cut ad tibi ut i . Met. Ari. Surianus, fert

ex Pythagora diseiplina mysteria quaedam.

Occu. tam vi mi haesi existimabant, tum tramo numeri illius excellentiam , in quo caetericiat uiuum .im qui ad denari uici ueniunt, Ude, quasi absoluta num ei per i Ccilonie, ad

A tam natur uniuersitatem decada appellarunt, ac decem principiorum coniugationes ei finx iunt, ex quibus Omnia terent e quasi ad numerum apte caderent, Ita scilicet, viduas se ies, quas συwυμ dixerunt , hinc inde constitu rent, nam bona atque habitus, alteram mali de priuationis; utriq: decem princip1a sic assignantes, ut altera altera aduerseria essent, videlicet:

Has decem principiorum complicationes. asserit Aristoteles primo Metaphysicae, cap resecundo, Alcmeone in L ili. gt, icis vel hos ab alio accepisse Aiebant quoque udem Pullia sorici numeros elle totam esientiam rei una ex potentia dc actu coniti intam, totam rerum quid ditatem constare ex pari Mimpari Quibus verbas quid indicare voluerint non plane constat Verisi male it quod Averro es ad caput quintum , labri primi Metaphysicorum, censet,

mam adumbras , ob similitudinis rationem: Numerus enim par, curia in duo aequa diuidulis sit, aptus est druis Oni at materia αὶ usa est inte ritus atq adeo . uisionis. Item impar, quia se ctioni manus est idoneus fortiue assilii latur, quae nexus ti bilitatis causa est siquidem

forma non aliam desiderat materiam cum interana materia alias appetat sori DaS, QUO ex appetitu diuortium oritur uis solutio Deoq; spectat illud Phulonis Iudii in libroAllegoriarum; Banarius est imago i matellar, quae da uiditur, secatu ἔque tanquam mortalis. Denique, ut caeteros omittamus, Plato rerum principia elle daxit, num, tanquam . rnam , itemque 3gnum S paruum, tanquam materiam ut ei Aristoteles saepe attribuit ut Plutarchus 3ientem, leaminii lateriam Iust nus vero Philosophiis N .utyr,in sua paraea

fit scribit Platone in i a sententia de principiis, sicut aliis pleri si in rebusivarium sivisse quod aliquando xia principia posuerit Deum, litate

Ti. m, Speciem alias quatuor quippe tri iundi anima in tribus illis adiecerit. Lege Alcinoum in libro de Doctrina latonis capite nono. Bessarionem :bro secundo . contra calumnia-wres Platonis, capite ouanto Sinapi cium hoc

in loco ad dixtum sextum Then ultrum ad texti in trigesimum se

cundum.

97쪽

AR TICVLVS I v. A

de principitri rerum t Mali lim,

Onatu prorsus inani atque irrito contend tSimplicius hoc in libro adtextum sextum Philosophorum placita , hactenus a nobis enu B erata, ad verum aliquem sensum reducere. Nos Aristotelis duntaxat opinionem tueri a que illustraret temur qui in hac controuersia, nota fine imagna genii laudes veritarem plane assecutus est Squae ab aliis salso dicta crant, Teiecit, quor vere, sed obscure in perspicuam Iucem transtulit Manime vero mirandum est, verere illo natura interpretes, balbutiente adlisci ilosophia, hac in re, ut ii multis aliis,no; omnino veritatem inuenisse. Vt enim e Cnee libro . Naturalium quasi cap. s. ait Salmas , animi suit natura latebras coepisse dimou re. Nec res vlla cons immata est,uum incipit in omnique negotio longe semper aperfecto suere exordia. sit igitur prima con limo. Tria tantum sunt principi generationis rerum naturalium materia scilicet, forma priuati, id quod hoc exemplo illustrari potest. Principia, quae ad Socratis geritrationem concurrunt sunt in primis materia Manima rationalis, qua est Brmaeli minis e qui as illa lianc excipit,hec illana perficit ulla huius pulchritudinem amat Laec in illius gremio conquiescit; ambae vero Socratem ipsum componunt. Sed praeter illas datur etiam rertium principium nimirum eiusdem anima rationalis priuati, quae in materia praesuit Scaccessii forma abolita est. Hare assertio cum sit ex earum numero quas Dialectici Exclu-Euas appellant, duas habet exponentes, qUaxum prior est principia tria esse posterior non esse plura , quam tria. Utramque Aristoteles cap. huiu libri luculenta orati ne confirmauit cuius potiora argumenta ad hoc

Tum pii car Ooitant. Principia generationis rerum naturaliam tu' contraria, demQue non contraria sua' vinianimum, Nais e oportet:

haec autem sumetunt tria igitur sunt . non plura, nec pauciora Antecedens propositio ouadriparti a st. Prim. pars e Do suadetur: quia termini cimis te mutationis, Quo1um vno in tremim prost 'mo fit, non pomunt sibitor aduers rit id citi non solum Ari toteles Iocci citaro. rt o libro huius operis patefac t. sed Phili, si, hi etiam omne confitentur. Secunda vero probatur quia princip)a, quae

r ut componu Tt, contraria ego nequeunt, alio-cuit in lem confic 'ent sed de ierent, C tan

ontrarra se ipsi ultroi troil iure rimant Tertia ex eo fidem L bet quia Opus est a Item tedi

m. tui : oui a te tia i ta natura subiecta satis est. tum ut per se conrrariorum pugnam e cipiat, tum ut mitia altero eorum , id si, cum Mitruiremurnitam componat. Secundo probari potest e. dZm assertio tua ne i in modum. Quidquid generatur progredit a 'no se ad esse id ei am ipsa laterier arto is nomen prae se fert avi et g progreditur a non es s Ad est , a nih1lo simplicu r aur a non elles, id est ab ali Quo,quod idcirco no ei ed citur, quia caret persectione, seu forma, quam suscipere ptuni sit. Primum dari non potest quia ea pro-

teria in qua insideat priuario forma iet,quae giagnitur; atq; adeo in qualibet generatio te dabiatur materia. formari priuatio Cana tria haec sii Seiant, iro plara erunt costituenda principia. Postremo: Tria haec requiruntur ac saris sunt 3. I scut per ea substantialis generatio a caeteris mutationibus astinguatur. Non est igitur cur

plura pauciora vestatuamus. Antecedens probatur, quia generatio substantialis per priua tionem fecera itur a motu,qui oritur a termino positivo per materiam a creatione quς nullum

subiectum supponit. Deniq; per formam una quar i generatio ab alia distinguitur, ut quinta huiulce operis libro patebit,

Ex di estis constar, oinua ah. ecprincipia stinctam rationem principiandi sibi vendicare. Materia enim est principium mutMIonas, quia transit ab uno termino a. alium, abiiciendo terminam a quo recipiendo terminii ad quem. Forma, quia ad eam transit materia, ipsam in se recipiendo priuatio quia est rd, quo materia migrat ad formam, quod in tralasmutationepe se abiicit. Sunt autem tria haec principia essentiali age i. in nerationi, hoc est, qua sola atque omnia ad n dam generationis essentiam peici pie irdam,sive ad defibitivum illius conceptum simplici rer

i untur, ac si iliciunt: cum tota ratio intrinseca erat . ia is lia eo consistat, absoluaturq; ,

ut sit pro ressima priuatione formae in materia, ad nouam formam qua acquiritur. Secunda conclusio Duo tantum sunt prancipia res ararales constituentix videlicet m teria iocina. lanc altertionem probau 1 tori stoteles capite I huius libra vR ad eae tum sopotestque ex eo confirmari, quia priuatio, cum Uue; setur tormae , eaque ac cidente abscedat, cum praeterea non si substantia; haudqt aquam ad rem genit.ani componendam coite valet νproindeque ad id sola brma' materia re UIt Ir. Quod vero haec essentiam constituant

suo loc patebit. ἐ

98쪽

AR TIGULUS V.

a RGUMENTA ADVERSUS

e. ιν ita proxime conclusa sunt .

Contra ea quae superiori articulo statuimus,

nonnulla se eotierunt arguntenta. Pri .num: Caula evictens generationis debet etiam in naturalium rerum principitatu inerata plura igitur sunt principia, quam tria Antecedens Da deri.r: qu Ia omnis actio pendet per se a caustae z-ficiente alioqui e Sciens non ei et cauta per se; itii, a causa inali exemplari, quae Commi nus etiam, qua q in suo genere, in effect in per se inititunt. Adde. iii Og cum absoluta cuiu aerei cognata omnIum caularum Intelligentiam depol cat, ut alibi ostendinatis , non ei detur quo pacto ge tierationis otio ubi' eiu1modi caularum perceptione haberi queat. Vnde fit ut eas Generadi ii suo conceptu tanquam princapiastbie si nil alia, debeat includere. Secundum: Nola minus per se progreditur generatio i forma abeunte, quam priuationesorma succedentis ligo si haec priuatio est per se generationis principium, illa itidem forma

erit Probatur assimpluinci quia tam fieri ne- qu , veli illa torma, quam ut sine hac priuatione generatio detur cum semper generatio inius fit corruptio alterius. Terti. m:Tam videtur per se requiri ad generationem habilitas, sine aptitudo materiae ad excipiendam formam, qua materia ipsi ergo eiulo odi habilitas erat aliud principium I caeteris .i itinctu A uecede is probatur quia nihil ignitur iii ex iis Onea, aptaq materia; adeti ut coelisti in ater a.d forma inlunaris, nec diuinitia Sylὶ Iuni conpositum 1er se coite possint, quia nimirum arrieriae coelisti ad rerum Intereuntium formas eic Tendas habilitas deficit. lyarim meneratio non tendat per se ad larma ira, icia ad coinpositum, ut Alastoteles d cuit hoc Ibro, cap . text. 6 . Igitur torma

non est prirrci ri a per se. Probatur cQnsecutio: 'Ulai Geneta cic non tendit per se ad formam,

certene illair, in suo conceptu in ciues et in quo fieti ut torma non per se, sed ex accidente ad Se

a inti m generationem a creationc

per subiectuna, a iacit per priuatronem haud probe distinxerimus videtur ostendi: Pramum; qui actione laon a iubiecto ne i es termino λ quo, sed a termino ad quem ferun ur, distin clionei, accipitinia I et laiae ques cum gr. ita in imata Deo cieatur, eiusmodi creatro: Istibiicitur an imi atq, ad eo etiam cieationa sit 'po' natur Albiectum. Ite qua a cum unam corpiis ab ad cero illuminante δε continiicii otia ad ps accedente, naaiora Licis incrementa accisit ea ut aliis, quis continua est vel emotus d tamen non potest se aetatio ab ea distingui una

illa etiam octuatione incedat. Sextu. Ad amo irem, a D usiri. humani generis parentes inita inund pri cicat. IT,

men non videtur admittentiam iam tui ire e Tam generatronem . cum sum cata V qu. x l. raperexcraordinar a m Dei potentiam miraculo

exhibita Non ergo tri. illa principia bobus re

r m naturalium generationis princapi salat.

ARTICULUS L

ARGUMENTO VM dissolutio.

periora argumenta sic dilue. Ad primum: Hzga propolitioncm antecedentem ad eius probationem dicito. recte concludi CH R-tionem pendere per se a causa neci ci ianali, Rexemplari. Caeterum id non sat esse. ut hare assientialia principia generationis constituenda sint; requiritur enim praeterea, ut in coceptu gernerationis per te includantur; quod nota ita eiic, constat ex dictis siquidem generatio desinatur essentialiter progressio a priuatione sorma in nrateria ad nouam in qua de finatione nulla extremarum causavum mentio fit Vrgebit an .eu quispiam hoc modo : Generatio e 1 actio quaedam, sed actio includit in suo conceptu causam agentema cum gefiniatur actus agentis, quatenus agens est igitur agens pertinet rei se ad

conceptum generarion 1S. Occurrendum talV en

generationem trifariam spectari posieci primum, ut procedit ab agent: deindes, ut recipitur in patiente tertio absolute, ut mutario est primo modo includere in suo conceptu dei nitivo agens secundo patiens tertio neutrum

Ad reliquam partem eiusdem primi argument dices, per fectam cognitionem definiti-uam non requirere petceptionen causa una externarum, ut in alio huius libri loco docuimus: proindeq; similes causas non spectare essenti liter ad generationem. sed ea tantam principia, quae ad definitivam eius notitiam exiguntur Ad secundum Hormam abeuntem non includi per se io coceptu definitia o generationis, sicuri priuatio formae geniti: nec formam illari per se ad generatione requiri:si e rit ni illa sorma ex ceae te noua succederet, quod diuina virtute fieri potest etsi per naturam semper inteat tu unius antecedat geherationem alterius adhuc nihilominus tota generatio Cnstaret. Ad tertium dicendam vel per materia habilitatem indeli g potentiani materiar, vel non repugna iaciam ad ac prendas formas quae quodam mi do a materia fluit Si primum liquet nococludi, sandam esse qua iiii ali d principiam, siquidem potentia materiae est apta materia nec ab ea viles modo distinguitur ii seca .ri na, occurrendum eiusmodi non repugnantiammo siue

99쪽

IN PHYSIC ARISTO T.

siue aptitudinem includi initi iratione, ut quidpiam quod ab illa concernitur quandoquidena priuatio definitur negatio imae in abiecto Apto. fit ut ea aptitudo sit quaedam veluti appαrdi principii Non autem principium per se. Cur auten piratio potius quam e usmodi

aptaru O principuam codi tuatur, causa est quia rar: genetati otiis non ab aptitudine materiae, sed a priuatione per se dependet, ut ex der III iiDC egenerationis patet. Unde colliges, non recte Argentinatem ira 2 Sent dist. I 3 in la'st I., ut C. et asserui Te principia remuem naturalium Te crux po a in ateriam formam ct ratione seminarias, id est , habilitate fingulis rebus na-ttirat bus a Deo inditas, quarti nate iam, formam se priuata nem. Ad la trilini, reiecta alium in locum longio-xi disputatione determino generationis, re spondendum est: Eeia erationetia, ut supra attigimus. tendere per es ad tormam, ad compositam Lad formam, ut ad terminum minus praecipuum qii dici tax produci ut quo excepta anima rationali, qua a Deo creatii rhad compo- tum vero, ut ad terminum princio alem qui dicitii fieri ut quod Atque ita interpretandum esse locum Aristotelis, in argumento addi ciuina neque ex illo haberi, generationem non proficisci etiam suo modo per se ad formam: eamque in suo conceptu includere Verum licetra Iria arma, quam composit una per se terminet generation ira quia tamen la forma , ut distinctiu im per se illius eam terminat Gmpo sita enim ratione diintaaeat sermarum eiusmodi distinctionem conferunt fit inde, Vt non compositum, sed forma principium generationas habeatur niaxime cum comp titum non se habeat ad generarionem , ut principians, ouoi ad principi Tationem, cessarium erat:

sed ut principiatum geni ive principior mconcursu.

Ad quintum respondendum actiones mutationesque eatenus dici per terminos ad quos distingui, quatenus Onanes verbi gratia generationes inter se de creationes stem inter omnes, ac si in iliter Ut i a terminas ad quprofici. chii tur, Πν riua in allii actionem apiund inrer non ei icit , uram us gener trone, sec.r ad Lilia Nodum a nobis explicatum ab alterius generis mutationalitis actio nibusve per alluci quidpiam dirferant. Ad id vero , quod de gratia creatione biicitur di cendum , nos In eo loco de propria dant adiate reatione missi locutos, non de ii Rpropria qua lis ea est qua gratia in praeiacente abiecto a Deo prod.rcitur, ut in Octauia huius operi tib bro docebit uls. Add lueiadum vero id, quod de discrimine inter motum generatioHemque opponebatur, intelligendum est, dupliciter polle motum a termino polit mo tendere: nimirum, vel quia ab eo iam iis subiecto ex astente incipat, continuatur vel quia ab eo con inuatur, non tamen incipit. Secundam priorem mod in incedit motus, quo Socrates e pallido fit candidus se eundum posterrorem is, quo aer e tenebri eo fit lucidus, per contanuum access in corporis illuminantis semper enim post inchoatum ino tum , una pars lucis aliam iam acquisitam DP porri tanquam rerminum, e quo ad ulteriore in partem acquareΠdam mothis progreditur. Hoc posito dicendum: motus omnes , de quibat cum motum generationemque disti imui locuti fuimus, incedere a termino positivo, alterutro e d robus iis modis , quos diximus proindeque ratum adhuc manere pro', itum discrimen. Ad lex tum dicitori procreationem illam primorum parentum veram fuisse generationem mec obstare, quod supra usitatum n tura cursum acciderit cum omnia , quibus generatio effentialiter conssat, ad eam o currerint. Non enim quod aliquid miraculo, auet naturae v fat, sat est ad essentiae di crimen arguendum, si intrins ca omnia coniae

Procreat. ν

100쪽

CAPITIS OCTAVI 'LA NATro. V Et erum cautem laesert a Mirdas quorumiam Philosophorum opiniones, qui ex inscitia prin Dumaea. eipiorum eo ad. lucti sunt, ut omnem substantiae generati an ena, i ueri runtque negarint. Erat au- .antium iem eorum ratio haec : in . quid oritur, aut ex eo quoclesi, oritur, aut enihilo Non ex eo quod est generat o uitia iam res ellet antequam oriretur non ex nitato qua e nihilo fieri alio uid non potest ii iii idem nem: -- temper aliquid sublici Oportet, e quo res gignatur. Nulla est igitur generatio, pro incleq; nullus inte reor ob- itus. Vnde ora colligebant, Ruintantini data ens,quod in i Sasari, neque oriri pollit. mi pa stantialem. te huius sententia ac rationas a actores fuisse Parmenialem euilum , de quibus supra. Nos auremJUt proposita atronem diltiat, monet prius, d. iplacate acciuere posse, ut ex eo trodest alit ex eo quod non est aliquidi i niniarum per se, aut ex accidente: qirod exemplo medici ne fit, quem fac ex aliquid aut pati, aut e citio fieri quidpiam totulem modis dicimus nimirum per se xqua medicus est,inc ieri, ex medico non medicum fieri: ex accidete vero a diri care albescere. Hanc autem distinctionem ait Aristo t. aut rqitos ignora sic ideoq; generationes e medio sustulisse., αυτοὶ φα φ όν - δμ' A ἁπλῶς aurem Heu, is nihil ρυι dem V V Hμ, ιντι - οῦρος, in ιγ γ Q, μή-οι vino ex eo quod non es, eri, ramen ex eo, quod

SEARCH

MENU NAVIGATION