Tractatus theologici juxta miram D. Thomæ, et cursus Salmanticensis FF. discalceatorum B. Mariæ de Monte Carmeli primitivæ observantiæ doctrinam. Tomus primus quartus Per R.P.F. Paulum a Conceptione, .. Tomus tertius tres complectens tractatus. Quoru

91쪽

84 Tract. XII. H Precaris . D p. III. de Poenis pereuroram

eatum originale, & tamen remanent mors, & alii de fictus naturales: ergo signum est , quos non sunt pς. Oa illius. s Adder Nam pro culpa aeuuali aequalis uehetur petna; sed peccatum Originale est aequale in omnibus , secus vero aerumnae hujus vitae r ergo idem quod prius . Ad primam obieetionem respondetur, semel con. cesso quod peccatum originale sit vere peccatum, non

posse negari, quod ei debetur Mna, sive consistat in actu, si νe in hahitu: nam peti a debetur transgressioni, sue victuali, sive hahituali seu terminativae, si haec est vetepeccatum.' Ad secundam tespondetur concedendo ma.

iocem , & distinguendo minorem I si id, quod est homini naturale, non erat impeditum per gratiam, cora.

cedo minorem s s erat impeditum per gratiam, uti in homine per justitiam originalem impediebantur mors, ct alii desectus naturales, neto minorem. Quia sicut sub gractio gratiae originalis suit effectus, & paena peccati riginalis; ita mors, quae oriebatur ex praeuicta sub. aractione, potuit esse paena. I Ad tertiam respon .lbtur, quod lichi per baptismum remittattur omne id, quoahabet rationem culpae, & hac ratione remittatur homini baptizato paena ei per se debita, adhuc remanet lo. cus ad alias paenas per accidens ex eo illatas, qualis olimors , & alii de setius naturales , quae adhuc dimissa culpa manent: eo quod non restituitur jultitia oligitia. is quoad omnes ejus eis Iuss Deo ita disponenteὶ sed praecise quoad munus iustificanui: ideoque semper ina. Det debitum ad praedictas paenas. Sed de hoc iterum reisdibit sermo in praesenti dubio . v Per quod patet ad uitamentum. Nam licet mecato aequali aqualis cle. Beatur plena, ex his, quae sunt per se delatae, non tamen est necesse, quod si aequalis ex iis 4 quae debentur per acciden , cujusmodi sunt mors, & alii cl. sectus naturales. a Supponendum est secundo, eoneu piscentiam l aliis terminis solet nuncupariridi s meare quae consiliit pro formali in privatione subordinationis ad rationem, esse

Poenam peccati originalis. Haee suppositio est de fide habilita in vident: sess. s. can. s. ubi diis nil concupiis

ιeentiam in renatit manere ad agonem, non consentie n.

Eibus non nocere , & a Paulo appillati reccatam, non quiam aium sit, sed quia ex seccaro es, o ad tracaram Dicii. M. Hi que probatur: nam omne id, quos est esse mus peccati originalis, vel est malum culpae, vel ma. um poenae ; sed concupiscentia est essectus peccati ori sinalis, & non est malum culpae , ut Concit dissinit raestat ergo, quod si malum poenς. Dices Concupiscentia non est a Deo: ergo non

habet rationem menet. Probatur antecedens nam incli

mat ad peccatum , ut docet & statuit Concit sed eoi p. si non est a Deo, alias Deus inclinaret ad prccatum qua ratione movemur Thom istae ad asserendum , Deum non esse causam habitus vitiosi I ergo non est a D-o. Ut ad hane obiectionem respondeatur I Praenota. his, concupiscentiam importare serra materiali entitatem potentiarum, & pro formali carentiam justiti x originalis,gua compescebantur, ne ordinem ratiociis transilirent. t hinc oritur, quod potentiae hoe freno destitutae inclinantur ad id, quod est contra, vel praeter rationem. Porro sicut carentia iustitiae potest eonsderati, vel prout est subtractio gratiae alias dehitae . vel prout est volun Earia averso animae a Deo, & in primo sensu habet ra. Eionem poenae, & in secundo habet rationem culpae; pariter concupiscentia potest considerari, vel prout nul . um dicit ordinem ad voluntatem, sicut appetitus bruti,

vel prout ordinom dicit ad illam saltem habitualem. In primo ergo sensu est a Deo,& potest habere ratio. mem poenae ; secus vero in posteriori ob oppositam raconem , sicut nee habitus vitiosi sunt a Deo. Et liehim R itu naturae purae datetur totum iis , quod is umnominationem concupisientia requititur; carentia tamen gratiae tantum esset negatio, essetque ei omnino natu.

talia , scut de morte suma est tuiti est. 3 Supponendum est tertio tamquam certum ex fi. de , quod pueri decedentes sin- haptismo puniuntur pae. xa aeterna damni, quae consistit in carentia uisionis bo tificae . Et ratio est quia sicut visio beatifica est esse ctus gratiae, ita carentia illius est effectus istius amissio. nis, eo modo quo una carentia est effectus alterius, &resultat ex ea; sed pueri decedentes sine haptismo per.

petuo carebunt gratia habituali, quia perpetuo erit iaε is peceatum Originale, consistens in gratiae earentia: erisgo punientur perperna paena damni. Ex his emendan tius venit error cujusdam Vincentii, qui asserebat parvulos cum solo originali decedentes, nec poena seni us,

nec poena damni puniendos esse, sed Deiali Dei praesentia potituros . Quibus suppostis, tota huius controveriasiae lis reducitur ad poenam sensus alterius vitae . Circa quam non est eadem Scholasticorum sententia . Prima asserit, pueros propter solum originale positiva poena ignis este puniendos. Pro qua communiter reseruntur Arimin. a. dist. 3ci. quaest. q. Ac D iecio lib. i. de Gatia , o M ari. tract. I. cap. 2. Quibus ex parte adhaeret Illust. Goloy in praes disp. 38. num. ηα ubi in sua prima conclutione iratuit, ouod , attenta gravitate peccati otini ualis sub ratione offensae Dei, debetur ei utraque poena clamni, & sensus . v Secunda defendit, nulla poena positiva sensus esse torque os , esse vel cruciatiuos positi vo aliquo dolore, aut tristitia orta ex perpetua privatione uisionis beatae. Ita Aureol. in a. dist 33 art. a. BeIsarm. lib. o. de Stais Ieccati cap.6. quam gohahilem audicant Soto lib. t. de Nit. o gradi cap. Iq. uriel, & alii Recentiores. v Tertia, & ultima docet, pueros propire Originale non esse Puniendos aliqaa petia sensus, neque assiciendos sole aliquo dolore, aut tri stilia ex visonis heatae catentia. Ita communiter Scho.

a. art. I. & quaest. I. de Alii art. a. & 3. quem sequum.

tur omnes ejus discipuli, & praecipu8 NN. Salma. t. in

praes disp. 18 cludi q. Scotus ibid. quaest. vnic. cum tota a milia Seraphica. SuareZ disp. 9 ue Peccato oret. si t. o.& Vaetque E disp. II cap. I. cum aliis ei assem institu ii . Hanc ultimam amplectimur defensansam sequenti. hus assertio ibus.

. II. Asenio prima negans proprium parvam se M. Icendam est primo par τulos cum solo ori.

ginali decedentes, non subituros esse Vmnam positivam sensus . Haec assertio procedit contraptimam sententiam nuper te latam. Et mitiis pluribus testimoniis Sy pp. probatur ratione D. Thom. ex loco citato d/ Misis deducta, quae reducitur ad hanc formam:

Nam paena debet esse proportionata culpς ; sed penasensus non proportionatur peccato originali ergo pueri decedentes cum solo originali: non puniuntur paena sensus. Minor probatiit tum quia paena siti sus correspondet culpet inopter delectationem, iuxta illud Apocas. x8. Eliantiam steris ιιt ye, O iu destittis fuit, taurum dare III tommotion, o luctum; sed per originale pure nullam habuit delectationem, ut ex se constato ergo poena sensui non est proportionata culpae originali . Tum etiam : nam paena sensus corte spondet peccato propter conversinnem , ita ut si nulla esset coci versio ad bonum commutahile.

nulla ei deberetur mea a sensus : ideoque si avεrsonitorrespondet mea a sensus, ut supra diximus, est quia non est pura agerso, sed aliquis conversionis, vel foris malis, vel interpretativae participat s pro quo videri des. hetit ouae diximus num. 3 r. ) seu in peccato originali

non eli conversio adhuc interpretativa, eum non si vo .luntatium voluntate propria , sed voluntate capitis rergo idem quod prius . 73 Respondebis, sillam esse, quod in peccato Ori. ginali non detur conversio saltem habitualis, siquidem

voluntas nequit esse a Deo aversa habitualiter , quia si conuersa at bonum commutabile . Hincque oritur, quos concupiscentia, quae est effectus, imm6 & sub ilia tnm peccati originalis , importat Conversionem au

num delectabile. v Adde , quod pueri puniuntur

propter peccatum Adami, in quo non erat tant dira averso, sed etiam conversio. Couita est . Nam poena non debetur illi conversoni, quae non est in se sormaliter peccaminosa; sed con υersio habitualis conitincta cum peccato originali non est peccaminosa fornialiter , vel quia non est conversio au num commutabile sectinuum se peccaminosum, sed ne

praescindens ab obiecto honesto, & inhonesto; vel quia

tantum putet esse converso habitualis admodum habitus vitiosi, in quo non reperitur sol maliter ulla malitia, sed tantum causalis: ergo coaversioni con sinae cum pec cato

92쪽

Dtib. VII. An pueri eum suo Oi et ii decedentes puniantur paeua sensus ori Sue

cato originali non debetur ulla poena. Id quos dieitue

de concupiscentia minus urget e quia vel hac coniungi.tur in haptietato cum conserit θ habituali as honum commutabile, quae eo ipso non est formaliter mala: vel tota malitia reperta in conversione desumitur unicὸ exaυersione a Deo tanquam ex forma, quae constituit peccatum originale.

Additamentum facith dispellitur. Tilm quia peccatum Adae non cantavit in parvulo conversionem pec

caminosam alias in ea coci isteret peccatum illius oti

nate ; sed talum puniri debet propter malitiam, quam

in se habet: ergo non debet putiiri propter conversio. iem, sed tantum propter aversionem; atqui exclusa conver sone solum debetur psena damni, & nulla poena sensus ergo. ilium etiam, & magis probatio explicatur. Nam peceato , quod non est commissum physich voluntate propria seu tantum moraliter, facta ab altero transla rione propriae voluntatis ,& aliunde non causat in subje.cto eonv rsionem peccaminosam , non debet ut poena col. respondens conversioni, quamvis demeritum actuale sit

illi voluntatium,& proprium moras iter a sed peccatum actuat Adae ita fuit proprium poste torum , quod nec fuit phν sie/ ab eis cati satum, nee translatio voluntatis illo um in voluntatem Adae fuit facta per propriam vo

Iuniat m, nec causat in parvulis conversionem malam: ergo nullatenus debetur propria poena sensus correspon dens per se primo conversoni. is Probatur secundo ratione eiusdem Ang Pta cepi. ad Annibal dist. v q. a art. q. Nam peccato, quod est me voluntatem naturae ,& non per voluntatem persciuae, solum debetur poena, quς pertinet ad conditi em naturae, ct non ad conditionem personae, ut sic detur a bita pio. portio inter peccatum, & poenam; at qua peccatum ori gnate est peccatum naturae,& nCn per voluntatem perisonae : ρrgo solum debetur ei poena . quae pori in t ad ecia dition m naturae,& non ad conditionem personae. Iam se : sed poena sensus non tam pertinet ad conditionem naturae, quam ad conditionem personae . en enim pena, sis passo misenilis . ergo non debetur ei poena sensus.

plena damni est poena personalis, vel quia detati r pro. V r av rsonem seu conversionem personalem & non tantum propior insectionem naturae vel quia vitio di rectius pertin t ad personam . quam ad naturam Item mors,& poenalitates huius vitae non tum pertinεnt ad conditionem naturae, sed etiam ad coaui. ionem personae;& tamen dantur propter peccatum Originale, quod cli. resti ut mitii, i ad inscienciam naturam: Llsa est et ciilla maior, nempe quod poena debet pertinere ad con .ditionem natur et, & non au conditionem personae, s alia

peccatum portinet ad c nditionem naturae.

HFe evasio procedit eu si stra intelligentia nostrae rationis, quae quibusdam vethis D Thom. in ratione it Ilias inclon et potost reselli Potinet aurem linquita danaturam HKPrum s i , tie divisa vis e ca/eat , ou quam rans hendam deficit emis factilius natura crea e . Ergo care ε;a visionis Matiscae perti et ad consiliorem natu

rae. v Adde primo. Nam lic/t carentia visionis Nati ficae sit poena peti malis, qua parte supponit in adulto per se capacitatem proximam per dispositionem pers,nalem ad ipsam visionem , necnon elevabilitatem pers natem e non tamen potest negati, quoa in natura si hi te ricta est earontia uisionis iuxta eiusdεim naturae conditi nem ergo peccato, quod est insectio naturae per se, re θε corrμ spondet earentia visionis beatae, prout est poenanat irae V Adde secundo. Nam ideo vilio heata dire citus p-ttin t ad per sociam , quam ad naturam, quia est actio,& actiones sunt suppositorum; atqui catentia visionit induci potεst ahRite ulla operatione propria, sicut

carentia gratiae . rgo sicut haec carentia in parvulo peristinet ad conditionem naturae per se, etiam carentia vi.

Similiter refellitur ἔnstantia mortis aliis verbis D. Τhom: in eadem ratione consertis e Potinet etiam linquit

desectuet dilectio pertinent ad naturam , quam ad pei . nam. I Adde : Nam si mrus,& poenalitates huius vitae aequo pertinerent acl conditionem personae, ae ad condi

tionem naturae, non Perseverarent remisso peccato, tam

originali, quam pers ali. cessat enim poena perso lis

cessante adaequat λ eius ea uti, scilicet peccato; atqui ex. petientia constat oppositum: ergo tantum pertinent ad

conditionem naturae.

φ. III.

Ageriis seetinta n/gans debitam od paenam se M. 8 leendum est secundo, adhuc attenta gravi. O late culpae Miginalis suti ratione offensae, non esse ei debitam Doenam sensus. Haec assertio proce dit contra Illust. Godm pro prima sententia relatumnum. 73. Et videtur magis consentaneaci linc D Thom nuper trauitae: Nam in a. dist. 33. quaesi. 2 art. i. inquirit , Uttam menti sen os dAeetur Ieccaro orginati fecundum se de in corri. art. respondet negative ' ergo contra D.

Thom. agit Godoy , clum assit mat peccato originali se cundum si considerato de heri poenam sensus. Probatur consequentia : hae propostione sunt contradictoriae r e

rato originati hetinatim se debetur Ierna sensis; Ieceato origi

nati seculatim se isti debeαν ire a sensis, ita ut qui primam affirmat, teneatur negat s claudam ; sed primam assit. mat G d secundam D. Thomas r ergo GMoy agit contra o Thom. Et probatur ratione D. Thom. quam tradit incorp. eiusdem ait & nos septa num. 7 perpendimus Nam paena debet esse proportionata culpae; sed poena sensus non est proportionata culpae originali: ergo precato ori. ginali secundum se non debetur poena sensus. Minor in .hMur nam poena sensus sol iam uehetur propter sensibi. li in det elationem captam ex peccato, α solum cum ea habet proportionem; atqui peccatum origitiale nullam amri uel uatiouεm sensibilem ergo paena sensus non est proportionata culpae originali. Et confirmatur ex duobus in incipiis D. Thom in haeclisp. salix perpens s. Primum est: p ccato ex solo capite moversionis as honum commutabile debeti pae. na sensus: s cundum est, quod in peccato originali non habetur conuerso ad bonum commutabile et go iuxta

principia D. Thom. peccato originali secundum se coa. scietato non est debita paena sensus. Vol aliter e en principium inconcussum D Thom. quod peccato ex parte aversonis secundum se sumptae, & praecisis aliis, quia est ins nitum, dε tur ei paena damni, quae est infinita ergo qui concedit, in peccato originali solum dari puram aversonem, negare debet nunc debitum ad paenam sin.

70 Respondet Godoν ptimo, falsum esse, quod p c.

ea tum originale in sola aversione consaliat; cum ipse de sociat, per se primo consistere in conversotie habituali

morali

sed haec evaso iam man t satis impugnata ex dictis disp. praeced a num . i ro. Sed dato gratis, quod importet

Convertionem moralem a GMον excogitatam, refellit uenostro juaicio evident r. Nam pueri in hac conversone, immo & ex conversione actuali primi parentis, in qua

actu peccaverniat, nullam habuerunt delectationem peris

lacialem ; sed contra omnεm aequitatem justitiae est, quos uniatur paena sensihili, qui in suo peccato nullam ha

uit delectationem: et o neque ex capite conversionis, neque ex capite avertionis de hei ut peceato oliginali m. tia sensus.

Per quod praeclusa manet alia evasio praecedenti aD finis, videlicet quod licet in peccato originali sol malitet& ratione sui non d/tur converso, datur tamen in actu, cuius est terminus ,& hoe suffcit, inquit Godoν , ut de-hita si ei paena sensus e Sieut peccato habituali debita est paena sensus, eo quod in actu, cuius est terminus, datur conversio, quamvis scit liter consistat in sola

aversione.

Eet proximὸ dictis manet, ut dixi hre evasio imis pugnata. Nam proptet a peccato habituali debita enex se paena sensis , quam .is cotis stat in tecto in sola aversone , quia est effectus causatus per actum propriae voluntatis, per quem habuit delectationem personalem,& qui in peceato habituali moraliter perseverat.' oboam etiam rationem peccato omissionis, quod in averone consistit, etiam eli debita paena sensu quia su p. ponit delectationem & voluntarietatem pdiri nalem. vel malem, ut tenet plausibilis sententia; vol interpreta.

livam, ut docet aliquorum opinios sed peccatum originale

93쪽

tale solum supponit voluntatietatem naturae absine ulla delectatione personali et go non de tur ei paena tensus.

so Respondes tertio God , quod licet peccatum Miginale nullam delectationem personalem afferat in par.

vulo , nec consistat in conversione; affert tamen gravita.

rem infinitam in ratione offensae Dei & eκ hoc capite, sicut manet in ratione sitisfactibilis simpliciter infinitum, etiam manet in ratione punihilis. Et quia per paenam damni , utpoth finitam, non compensatur eius condigni eas ad infinitam satisfactionem, manet in illo co igni. eas ad quantumue paenam sensus. ' Potestque hae eua. so sulciti primo ex D. Thomasserente, quod peccatum et inale ex se est dignom annihil atione si diecti si ergo

habet proportionem cum illa , etiam cum qualibet af.

ictione illius, cum illa sit longe major una libet paenarcistiva,& haec tendat ad illam . ' Seentido ex nostra doctrina suma num a . ubi diximus, quod Iudex loco satisfactionis per se primo dehilae mecato ratione offensae potest applicare paenam sensus aequivalentem , si alia via offensus non potest satisfieri. Hae evasio est potissma , in mih continens doctrinam magi liralem , in qua funda. eur opinio hujus Aut horis. Sed haec euaso evertitur primo Nam n Thom iam vidit quod peccatum originale est simplicit Et infinitum an ratione offense etiam vidit , quod gravitas divinaeon iis: loco satisfactionis potest puniri poena sensus; re nihilominus asserit, quoci peccato originali, sub qua.

cumque ratione sumatur, non debetur nisi poena damni,

eo quod non supponit delectat lo em , & confersionem perlonalem ergo peccato originali soh nulla considera aione debetur poena sensus. v Secunda. Nam valde di. versa debet esse poena debita aversioni personali ab ea, uae debetur a fersioni natur & nou perlauali ; sed ueccato originali in ratione omnia D i deberetur poe. tia infinita sensus, et qualis poena de tetur ei saltem laxatione offensi, ac peccato 'rsonali sub eadem ratione accepto : ergo idem quod inius. Tertia i piscedens ima pugnatio magis explicatur Nam licet constet autho. ritate P P. & ratione, qnou Deus punit peccata citra condignum; nulli bi tamen coia stat , quod αus remitiatat misericorditer adaequatam poenam sensus, vel dam. ni debitam peccato, & sic noci deberet haberi ui justapaecia taxata a divina sustitia, s pro peccato m rεnti infinitam paeriam sensus, &damni sciliam Desus deter minaret peti an fiat iam sensus, & .anisam petram clam Oi, vel punam sui iam camoi,nullam paetiam sensus: atqui iuxta doctrinam G Moy pro peccato originali tan

tum taxata est pri a damni ergo iiqnum est, quod ad. hue in ratio te off'nsae nori debetur ei pena ulla sensus.

Quarto simul evertitur do trina, qua fuleiebat ut Nam propterea peccatum originale habet debitum alanni hi latio ii ira subjecti . qnia vel non est paena, eo quoation suppo iit sub octum puni biter vel lic t sat paena, re ducitur ad paenam damni , ut potὸ se habens por mo dum privationis, ae proinde dicens proportionem eum off-nsa ori nati, quae solum in privatiotae consistit; sedaena sensus est politiva, & personali exigens ex se exientiam subiecti ergo ex eo, quod peccatum originale habeat debitum ad anni hilarionem , non sequitur habere debitum ad paenam sensus . Urgestiν. Si anni hi latio sista octi h mi paena sensit, & in ratione talis maloe omni hut paenis positiv/, Deus liberans misericorditer pueros ah ea, deberet eos determinare ratione praedicti dehiti ad aliqnam paenam vel sensus. vel clamni, fle pueros noci impunitos fle praedictum dehitum incompensatum relin. quere; sed pueros desacto nulla paena sensus D ut punit,& pina clamni est eis condigna independenter a d8bito satisfactionis, & anni hilationis demo tigni in est, quod non eis de tot anni hilatio per modum paena, vel so lum est pana damni. N e praedictae evasioni fauet clo. orina a nobis tradita Nam ea tantilim habet locum inoffensa per proprium actum persenalem causata.

Asritio tertia negam omnem dolerem.

8i H leendum est tertio, pueros enm solo oelal Ira nati d/cbdentes nullo affici doloee, vel i. stitia inii tori ob privationem visionis Matae. Haec scseitio procedit conita secundam sententiam num. 73. relatam. Et probatur ev D. Thom loco citatoriam

ait. a. uhi inquirit , tiretim iami δε ex carentia hom amus habituri Me atiotiam agrictionem , Ieti dolarem 3 Ee respondet negati vh. Propter quod Ferte tract. s. quaest. o I. 9.sequitur hanc communem sententiam: ubi uel retraciat doctrinam a se traditam tract. 7. de peceritis num. 929.& relatam a nobis supra num. 33. vel inconsequenter procedit . Et probatur primo ratione D. Thom. ex praedictoloeo deducta, & ad hane foemam redaeta: Nain nul-l ut dolet de malo, quod non cognovit, sciat ncc laetatur de hono , quod ignotat et seu pueri decedentes cum solo originali ignorant se esse priὐatos visione beatifica: ergo nullo assiciuntur dolore ob carentiam illius. Mi. t , in qua tantum potest esse difficultas, probat ut . Nam ignorant non solum ipsam visionem, seu etiam esse sibi debitam: ergo etiam igit orant se esse privatos praedicta visione . Antecedens probatur: quia ad hoc, ut e nosterent ipsam visionem , vel fuisse sibi uehi. ram, erat necesse, vel quod in natu separati iis haberent lumen supernaturiae, vel quod medio illo in hae vita illam agnoscererit; si quidem Odiectum hoc, ut thsupernaturale , petit ad sui agnitionem lumen supero turale; sed in hac uita pretaitium lumen non habuerunt, ut supponitur ex eoru incapacitate, nec in alia recipietit dincredibile enim uidetur sinistis aliis quod illis , qui pro.

Pria voluntate non rccaverunt, tribuatur luinεn asia iudebitum, & ad nullam eorum persecticiuem deserviens, sed maecise ad maius eorum tormentum ergo totaliter ignorant ipsam seisionem .

8a Responu his, suffetentem notitiam posse ab eis haberi de .itio αμ heata mediis aliquibus signis , aut

conjecturis esto destituantur omni lumine supernatura.

ii , sicut coniiugit in daemonibus , & haereticis circa mysteria sumi naturalia. Et quod pueri peaeuitiis signis

non careant , maxime in die suo icii , ex eo constat .

quod ibi assistent , andientque Christum esse hominum

Redemptotem, ut omnos a Dis peccatis mundarentur , & visionem beatam consequerentur, nec non illa verba .

discedite a me o . & υ te benedicti, videbuntque ab istis

separari.

sed contra est primo. Nam saltem usque ad diem

iudieii univε salis praedictis, & aliis siqnis carebunt . erisgo saltem usque ad diem iudieii nullo dolore assiciu tur. ' Secunda. inita nullum ex praedictis signis sum

cienter eos excitabit, ut cognoscant , cateni iam vis is esse plena in clamni propter suum peccatum: ergo nec

in die iudieii cognoscent mediis aliquibus signis, seu conis

jecturis visonem, prout ejus carentia sit eis causa doloris. Antecedens probatur tum quia, ut cognoscerent carentiam visionis esse poenam damni , opus erat, ut connoscerent se habere peccatum ; sed hoc adhuc ex prae

dictit signis novi agnoscent: siquidem nullibi constat hociaudituros esse pro sed ergo nullum eκ praedictis signis

excitabit eos, ut cognoscant carentiam visionis esse pae-raira damni propter suum peccatum . Tum etiam Itiam

non assistent in judicio, , Iudicentis, sea tie rideant g νiam Iudisti , ni inquit D Thomas in Addit. quaest. 89

art. I. ad 3 ergo non est, unde veniant in cognitionem sui peccati Ggo nec in e uitionem pondi. Tum insuper:n1m qnam vis audiant, Christum esse Redemptorem hominum a peccatis, non tamen ex eo colligent se esse ex illotum numero, eum non satis eis innotestat suum peccatum. Tum denique: nam ex eo , quod vivideant se esse separatos a bonis, non adhuc sussiciens se clamentum datur eis ad discernendum , an hoe denegetur eis ut henescium debitum , via promissum sed ho ouus erat, ut privatio visonia induceret dolorem: ergo illa fgna non suffetont ad hoe , ut cognoscant catenistiam visionis esse paenam damni. Addet Nam dato quod tot illa fgna ex ei talent intelinum eorum ad notitiam suae pandi damni, illa tamen notitia non esset certa , immo nec probabilis , seu ad summum generat et ciu-hium, seu suspicio m ; sed Me ipso no a susscient asinducendum dolorem : siquidem in viris pliadentibus qu libet suspieio non facit ad movendam voluntatem II ue at gaudium, si se ad tristitiam et . si ianthus addi potest aliqua spes ali providentia Dei s as quam plures Theologi recutiunt 3 quae mitis, Ac inexplieahilibus modis potest res ita dis onere, ut pueri ex tali polit nullam percipiant triastiana.

94쪽

Dub. VII. An pueri cum solo diriginais dece Aretes puniantur parva sensus car. 87

8 a Probatur frenodo ratione desumpta ex D Thoma. dist. 3I. at l. 2. Et formatur ita: nam nullus corda tus eo ipit dolorem ex eo, quod cognoscat se catere

aliquo licitici, si semel cognoscit nullam proximam a Maitudinem, habere, nec lusuisti ad illud consequendum; sed pueti decedentes cum originali, ei,ὶ eogii oscant se esse vita aeterna privatos, cognoscunt tamen se non ita. here , nec habuisti proportiouem proximam ad illam consequendam: ergo non percipiunt aliquem uolorem ob carentiam beatitudinis. M Ocr solum eget explicatione: quae fiet aliquibas exemplis: Rusticus enim , li sit recti rationis oe prudens, non traliatur ex eo, quod non sit Rea, aut Imperator, quia nullam ad talem dignitatem cognoscit se proporticinem habere. Scholaris etiam nocitraltat ne ex eo, quos non fiat Lector, aut Migillet, si si cordatus, At recognoscat se non habere illam propolistionem te aptitudinem ad magisterium requisitam. Et se de aliis permultis. Minor vero probatur: nam in xima proportici de habitudo ad vitam aeternam habet ut

per gratiam ς seu pueri vident se omni gratia catere, Eccarume, nec sciunt mosum, quo illa careant, nec eunecesse, quos Deus hoc illis revelete ergo cognoscunt, se non hahere, nec habuisse proportionem proximam ad uitam aeternam, ii sortὸ illam agnoscunt. Felis.

utibus fuera stitit.

8 Respondetis, parvulos habuisse in Adamo pio.

potiionem aes vitam aeternam consequendam , de hoc sis. licere, ut aliquem dolorem sentiant examillione praecii.

e ae proporticinis . sicut filius. si privet ut patrimonio oh delictum patentis, non minus dolet, quam si per plo.

priam eulpam privaretur.

Contra Nam nullus eordatus , nisi a passionibus moveatur, dolet de amissione honi sibi graiis promiis, s per ipsum non nat, quod illud non consequatur; sed

in pueris en recta ratio: de passio albus novi moventur, nec per illos stat, quod vitam aeternam non consequanis Dr , vel praedictam proportionem amiserint: ergo pro. portio. quam habuerunt in Auamo, non satis est, ut patiat in eis tristitiam. Videatur omnino D Thom. lo co proximh eitato in secundo argumento Sed cooria, ex quo desumpsimus hanc impugnationem. Paritas ad uu

et a non est at rem: squidem filius habet proporti nem, sicut Ac jus ad patrimonium . ideoque noa est

mitum, quod doleat, u eo privetur propter propriam, vel alienam culpam. Pueri autem nullum ius hahue.

runt ab intrinseco, & in propriis personis,& ob hane causam non polIunt rationabiliter trillati de amissa a iit ine. I. V.

senio quarta nexos pueris beati diam naturatim.

8s T Ieendum est quarto, et nod pueri cuni sol

I 6 iginali migrantes nec sunt, nec erunt beati Natitudine naturali. Hac sententia est conscem tot scrip. orae sacrae, Conciliis , & SK p P. quotum testim iami timus, quia euponi possunt de beatituline superna tu tali , oh quam etiam rationem sententia oppositata.

therini nullam censuram meretur. Probatur tamen nostra assertio primo ratione: Nam

Iin ri cum solo originali decedentes , in illo tene, oscioco simbi adhuc post diem iudieii manεbunt: si a cum

loci illius hibitatione non stat silicitas natoralis: et catεhunt beatitudine naturali. Minot admittitur ah ad versariis & eli communis ini et Theologos, si vera est maior: & merito, quia beati tudo maxime naturali , loci opportunitatem & commoditatem requirit. Maior vero, in qua est dissicultas, probatur: tuiti quia , ut inquit August. serm. i . cle verbis Amst. Mitis νε rnus vi me divis Detis ubi ponere queas infantes. Et ut inquit Anselm de coci

eia Bomo vis aut is regno Dei, titit m ii fertis. Pro quo etiam

intelligitiar locus paruulorum , si cui unus Ahia hae, juxta illud symboli , Oseendis ad inras. Tum etiam J nam pueri praedicti, mox ut ε vita decedunt, vehuntur aut imbum e ergo post diem tu aiati ibi manebunt. Patet consequentia: quia absque ullo fu id amento adsiluitur loci mutatio post ciem judicii. Quin potius Ecclesiast. ii.

dicitur : Si reclueris tignum, edatiarum , aut ad aqui nem, in quocum e loco ceciderat, iti erit I quasi dicatur perpe-

ttio erit.

Tum deniquh: nam iuxta communεm doctrinam Theolonorum post univei sale judicium omnia elementa

suum situm Daturalem recuperabunt sicut in principi Creationis rerum, itaut aqua sit supra terram, & haec aquis omnino cooperta maneat sicut enim conveniens fuit, quod aqua in unum locum congregaretur, ut d retur locus generationi animalium , de plantarum, etiam oportet, ut redeat ad suum locum naturalem cessante omni generatione eum motu cς lorum : ergo parvuli, qui

usque ad diem iudicii sunt ira limbo detenti, etiam uehent

esse in illo inclusi perpetuo post diem judicii. Nisi uica

tur , quod erunt in aqu s immers, & natabunt ad instar pisci una, quou est ricticulum. Vel cicatur cum Palud. quod et uni proph ultimam superficiem terrae; Ac seuem tur luce corpolea, ex quo aliquam delectationem habrihunt . Uuoia est purum figmentum : quia terra est ex se opaca . I simul cuiu aqua nequit nou impedire transsu.tionem lucis; vel si tota litet non impedit, erit tenuissima, ideoque parum poterit e delectare. Et confii matur naec ratio Nam par ὐnli ante diem iudicii noti sunt beari beati iuuine naturali, quia haec non cohaeret cum loci illius incommoditate, nec cum capti. vitate dia li sub cujus potest ite cietinentur . ergo nec post finem iudicii Probatur colas quentia . alias seque. rentur duo inconvenientia primum , quod in uniuersali judicio transirenide non beatis in beatos Natitudine misturali. Sticundum , quos essent m liotis conditionis , quam si in puris naturalibus urcesissent ' siquidem, ut citharinus icti hit, ita erunt beati, ut victuri sint per

petuo quas in paradiso i et restri, pleni sapientia , di viris inlibus , Atiosorumque consori io, di te velationibus sa mgaudentes ; qua hona non debentur paruulis in puris Da turalibus decedentibus.

86 Secuncio probatur eonclusio ratione satis esseaci: Nam beatitudo naturalis en incompatibilis elim quoli. het peccato asstente privationem gratiae et sed hujusmodi est peccatum originale '. ergo parvuli es cedentes

cum peccato otigitiali incapaces sunt heatitudinis naturalis. M . Ot probatur e tu in quia is a titulo ausiue naturalis non potest esse cum maxima miseria, qualis est cratum privans gratia habituali , Tum etiam: nam a tirudo naturalis .el eousistit iuxta sententiam Philosophi, Ac Theologorum in amor , efficaci naturali Dei si per omnia, vel in cognitione Dei aut horis naturalis

ita serente tamen praeuictum amorem: seu praedictus amor non est compatibili eum peccato afferente privationem gratiae Mergra beatitudo naturali en incompatibilis cum peccato asserente privationem gratiae. Minoe prohatur nam peccatum afferens privatio iem gratiae, a sit etiam

indispensibiliter aυεrsonem a Deo non solum ut a fines, pernaturali , sed etiam ut a fine naturali, quia voluntas non potest esse simul conversa , de aversa a Deo tanquam ah ultimo fine, sic ut non potest esse conuerissa simul ad duos ultimos fines adaequatos esto unus sit naturali , di alius supernaturalis, ut diximus tract. 8. disp. i. sed cum auersione a Deo fine naturali non sat conuersici ad D. um finem naturalem consistens inpra dicto amore enicaci naturali Dei super Omnia ergoptae uictus amor non est compatibilis cum peccato asse. rente privationem gratiae. Nonnullae objectiones pullulare videntur contra eis. caciam hu)ux rationis, quatum solutio praestabitur , dum sententiam oppositam proponamus.

I. VI.

Argumenta contra primam olfertionem.

87 Λ Muitur primo contra primam assertionem rL 1. Nam parvuli andit uti sunt illam senten.

Iiam. Ducedite atire melidula M Enem aeteratim , ex quitius

verbis

95쪽

verbis sequitur, quod torquentur igne ii, qui suh tali semeentia comprehenduntur; at parvuli comprehenduntur

sub tali sententia cum non sint a levitis Iudicis, sed a sitii litis, & vi aedicta sententia proferetur contra eos, qui sunt a sui stris : ergo patientur petnam ignis , quae est petna sensus. Ad hoc argumenti multa mu)ti dicunt . sed illis omissiq, breviter respondetur , quod illa sententia non diligitur ad parvulos decedent et cum solo originali , quia

non em comprehendunt, quae ibi prolerentur, nempe ebri mi. o oti dedoris mihi mandcicare oe. Et propietea Gmdoy & Ferre cum aliis dicunt, quod par ὐuli isti in finali

ius icio neque et unt a dextris, neque a sinistris Chtisti, quia scut non pertinent ad Ecclesiam Christi, se nee vertinent ad hrachia 'I Et si dicas, quod comparendiiunt in iudicio, de judicandit ergo vel sententia directa est ad honos, uel sitirentia directa ad malos. Potest res. ponderi primo cum D. Thom. supra telato, quod comis valdibuat, non ut iudicentur , sed ut videant gloriam Julicis . v Vel responderi potest secundo , quoa etiam compatebunt in juaicio ni tuaicemur, ut inuisere vide

.s nulla ev duabus sententiis ad eos uiriditur, sed tan. eum judicabuntur, quasi ultima consummatione , ubi firmabitur sententia de eo, quod Deum in perpetuum .ion videant. AI Et si randem contentia , quos seu tantia prolata contra malos ad illos uir igitur. Potest uici, quod Domine quo et erui non intelligitur determinate poena sensus, seu etiam paena aeterna damni. Quo pacto exponit D. Thom. quaest. s. de Muti art. a. ad i. similia dicta

XX Arguitur secundo Nim paruuli in Inc vita pu.

Miuntur propter peccatum originale pacis sensus , ut morisee. tu aliis hujus vitae misertis: ergo ei iam in alia. An-etecedens ev dictis num. γα constat. Et consequentia proistia tute alias essent melioris conditionis poli mortem, quam in hac vita. Et eo i firmatur primo VNam corpora parvulorum decedentium com originali non erunt impossibilia , alias audetent dote impassibilitatis, sicut corpora beatorum: ergo patientur aliquam paenam corporali na, proindeque sensus. 'Cotist matur secrando quia poena peccatotum

in sum abitur post universale tuaicium ; seu hoc ii quievetificati de poena parvulorum, nisi acidatur eis pama sensus: εrgo saltem post diem judicii punientur aliqua

poena sensus.' Nee prodest dicere, quod paena eorum consumma hitur per teranionem. Non inquam a prodest, tum quia Munici est illis valde connaturalis: ergo non habet latio. Mem mirae. Tum etiam . quia pςna damni non crescit

Per illam re unionem extensiue, quia corpus non est ea

pax praedictae penae, sicut nec est capax visionis nec in tensi .e, quia huiusmocli mna non crescit intensive nisi connotet graviora peccata auxia dicta club. s. l. 3. & in hoe nulli datur vatiatio, maxim/ in istis parvulis . ergo, Di intellig itur consumatio mnae, necesse cit, quod illis addatur aliqua petna sensus ingerών. Nam ii colpori untio animae gloriosae, maxime in parvulo u cedenti immmcliare post haptismum, non adueretur aliqua gloria iii, trinseca , improprie diceretur , quoa gloria hea totum

consumaretur per retinionem erco oportet, quod his parvulis addatur aliqua mura corporalis, seu sensus, ut dicatur ejus poena consumin .ua post diem iudicii. 89 Ad argument. respondetur concedendo antece-Hεnc: & negando consequentiam . Pro quo nota cum

D Τhom. quaest. s. de Mago art. q. quod duplex est petna Correspondens p6ccato originali: alia p-t se,& est illa, quam inus p r se determinat, & app'llatur paenis taxata rcis tera peraccidens, & est ea, quae ad priorem poenam naturalii et sequitur , de appellatur a D. Thom. concomi. . a s . Sit exemplum in humanis : taxat Judex alicui, quivi in poenam sui peccati et uantur eius oculi: coeci. eat et' poena per se & taxata ; seu quia ad caecitate in

Maturaliter sequitur paupertas, & aliae miseriae, pεrtinent ad petnam peraccidens, seu concomitantem. Ilaetantem petita solum habet locum , quando ex pti ri natu. taliter seqnatute si vero oppositum coniiugat. non est necesse , quod applicetur . Ad rem ergo a veniendo, Deus tantum taxauit per se in mnam peccati origina.

rentiam naturalitet sequitur in hac vita mors, & aliae erumnae I secus in alia , quia cessabit omnis alteratio as cestiationem motus caelotum: & propterea mors, d alie calamitates sunt poena peccati originalis in hac vita , quin oporteat similem paenam sensus pro alia vita a M. gnare. Nec ex hoc sequitur esse parvulos melioris conis citionis post moriem : quia post mortem correspondet proprie paena damni, ubi nulla datur aptitudo ad Deum videndum ; & haee paena excedit omnes miserias huius vitae cum aptitudine ad Deum videndum. Ad primam con firmat ionem te simodetur cum D.

Tho. α diit. 3'. quaest. a. art. I. ad 3. negando autecedens

propter proxim dicta Est tamen magnum discrimen inter immissibilitatem beatorum,&impassibilitatem par

villorum ti cedentium cum originali. Nam cocpora beatorum erunt impals hilia ab intrinseco ratione iocinae intrins cae , quae resistit Omni conitatio, & vocat ut dos immis hiditati, . Corpora vero parvulorum non erunt imis

pallidi lia ratione alicuius formae, seu praecise ex delecta agentis,& alterantis extrinseci, Ac propterea non gau. uebunt hujusmoui dote .uo Ad secundam respondetur, permittendo malo rem quoad parvulos dececientes cum solo originali. Sesnegando minorem: nam e ito eis nou acluat ut aliqua paeisna sensus sive ex parte animae, sive ex parte corporis,

satis intelligitur paeti ain illorum completi per hoc, quoa antea solui ii puniebatur paena damni pars homini, , dc pollea totum compotitum: ad quod uvat reunio animae, licet sit ei valde connaturalis, ut ex se liquet. Per quod constat ad primam probationem impugnationis contra solutionem inter arguendum datam. Ad Iecuniadam Rei pondetur, quod licet corpus tion sit capax vutiendi Deum, totum tamen compolitum resultans extinione corporis, & auimae ratione illius est capax vi e nai D um , & eadem ratione est capax caretitiae visionis. dc hoc suiscit, ut quodamm O paena parvul tum consamentur postulem judicii per quandam exten-

sonem.

Ad urgentia in relat ei ur, quod data illa hypothesi

idem dicetiamti solet de bratis, maxime de parvulis bainti Eatis , ac de parvulis sine baptismo decedentibus quoad extensionem explicatam in gloria, vel poena. At superest in beatorum corporibus specialis ratio, ut augmentum gloriae , & consumatici aliunti accipiatur, nempe ecplotia intrinseca corporis , quae eis debetur, vel per m oum haereditatis , aut proprietatis visionis ex meritis Cht illi vel per in odiam cotonae ex propriis meritis. 91 Arguitur tertior peccatum veniale punitur Paena sensus: Ergo etiam originale . Probatur consequentia :graviori P cc ato gravior poena debet correspondere I seup ccatum Originale est gravius veniali, cum privet gratia,& charitate , secus vero veniale: ergo si veniale punitur poena sensus, et latra originale. Ad hoc argument, potest tesponderi primo cum D. Tho m. in a. dist. 3 q. quaeit. a. art. l. ad a. quod peccatum originale Eu levissimum inter omnia peccata, quia habet minus de voluntario. Unde ex eo, quod vela tale puniatur poena sensus , itoti intertur, quod ot initiale debeat illa punit . Nec obest, quod originale privet gratia ,&cha. titate: Nam gravitas I cccati tumitur ex voluntario,&ntio solum ex persectione qua privat. ' Respondetur secundo,& probabilius, quod licet peccatum Originalesu reip a grauius veniali, & hoc puniatur paeaas sus, non propter a illud debet limili poeua p.ratri: quia cum maiori gravitate peccati originalis optime stat, quoa non

sit voluntatium voluntate propria, neque halarat aliquam det elationem, cui correspondet poena sensus 1 ideoque non debet puniri patia leti sis , quamvis ueniale, quia committitur voluntate propria allerente suam inomiam

ciet ei aliouem, illa puniatur. Adde: quod paena clamni

correspondens peccato originali est gravior poena sensus corres Undente peccato veniali .de hinc satis colligitur major gravitas peccati Originalis, quiu opus sit, quod pama sensus puniatur, sicut piauitur ueniale. od At guttur ultimo: Nam alligatio ab igne, vel a halio corpore εst paena sensus, ut cliκimus dub pice . seu animae parvulorum sunt alligatae,& detentae in limbo. idemque dicendum est de corporibus uost extremum iudicium: ergo punientur pria selisus. ' Et coniirmatur Nam corpora post resurrectionem det tuu titur ici illo loco

subtera adeo, ec obsculo ia patiam sui peccati; sed hoc

96쪽

DAE VII. An pueri cum solo original7 decedentes puriantur parvastis sus c. 89

nequit non esse poena sensus, quia non poterit non cauis 1are aliquam talianionem sensibilem ergo. Ad at ument. in primis respondetur eum D Thomquaest. 26. de neritati. I. ad M. ubi ait. Duendum , quia in theris propteν defelliam gratie est sola carentia ditaria OL meis sue otiquo ceutrario impedis Dre uerti ἡ . Ex quibus vel his satis colligitur, quod nec alvinae nunc, nec eorum

corpora post diem judicii manebunt alligatae ab aliquo

corpore, sicut alligantur anima , ct corpora damnato rum, ex quo provenit eis pcena sensus, sed tantum comni tuentur ibi me quandam praesentiam nullam subjectionem,& depressionem causantem , quia neque impediunt ut ab aliqua operatione eis debita, neque compeliuntur operari, aut intelligere, quod nollent: neque appetunt alibi esse, cum nulla disconvenientia eis prove niat ex parte loci ob praeste a. Et ex his movemur ad denegandum eis omnem p nam sensus ex loco ortam. Ad confirmationem respondetur, concedendo ma. iorem ;& negando minorem. Nam attenta dispositioue

liniversi, post diem iudicii nen debetur eis nobilior lo ciis promet dicta num. 83. Quo supposito, & quod locu

ille sit εκ se destitutus omni luce, neque appetunt alibi esse, neque aliquid videre: quia naturaliter non est ibi diectu ni visus , sicut nec objecta aliorum sensuum eκ.

ternorum .' proindeque non erit eis paenale carere opera tionibus 1 usuum externorum, quia consormabitur eo.

rum uoluntas dispositioni universi,& ut alii soletit Uicere, erunt contenti sorte sua.

s. VII.

Agumenta Gedo e tris se aedam assertionem.

eccatum quod ex se meretur subjecti anillilationeiti, abet ex se condignitatem ad omnem poenam lettentem, seu sensus: s quidem haee, maxime corporalis, tendit ex se,& disponit ad non esse subjecti: ergo peccatum originale hahet ex se e dignitatem ad poenam sensus.

Et confirmator ex eodem Angelico Doe . a. clist qa quaest. t. art. s. ad a. ubi inquit: Ex 1κ, qtiad peceator conisera in dii sis p erat , debetur ibi pana ius nita: non temto es esse iratuita Mess sate , qtiis in erear ra finita nequit esse qualitas an ira , sed recompensatur per infiniram dura.

ris,iem . In quo testimonio aperiὸ videtur loqui AnnPraee. de poena sensus hoc enim satis innuunt illa verba acerbitate, & qualitas infinita ; sed peccatum originale est contra Deu in infinitum, insertque offensam simpliciter infinitam, cum auferat a Deo rationem ultimi finis, sicut quodlibet alius peccatum mortale ergo ex se est dignum poena senius.

Ad argument. respondetur , quos anthilatio, proprie loquendo, non habet rationem poenae quia de ra.

Eione poenae en , quos supponat subjectum puni bile. Unde lassum est, quod poena sensus tendat ad destructionem subiccti, alias non possit esse aeterna , nec spiritus esset inco ruptibilis. Et liquet aperte ex eo, quia id, quod elisti dile est ad fugiendam poenam sensu , nequit

habere rationem poenae damnati autem appetunt i,

esse ad effuniendam poenam , nam solum damni, sed etiam sensus, iuxta illud Matth. M. Raetim erat HIS , I natus nis fuisset. Et licet quandoque mitior paena est tur ad fugiendam graviorem , debet tamen supponi subiectum utriusque. Ses dato, quod habeat proprie rationem paerae, potitis pertinet ad paenam damni, quam ad paenam sensus: quia consilit totaliter in carentia; & poena sen. sus es h t esse positiva . Quocirca, concesso quod inciscato originali debeatur subiecit anillilatio, non recte in fertur, quod debeatur ei aliqua paena sensus. Ad confirmationem respondetur , quod D. Thom. Diεli' natis ost de offensa infinita personali, secus vero de ori uisa infinita originali , propter rationes traditas pro nostra astertione . Huic enim ex metitis propriis so. itim potest ueh ti poena infinita damni, quae satis com pensatur ea divina misericordia per infinitam duratio.

94 Arguitur secundo: Peccatum originale est in ratione punitalis simplicitet infinitum d ergo meretur omnem poenam possibilem non solum damni, sed etiam senasus. Consequintia vid6tur legitima. Et antecedens prohatur: tum quia in ratione citi Lissae est simpliciter infitii tum, sub qua ratione saltem inuitecte habet condignita. rem ad poenam simpliciter infinitam ergo in ratione pu-nibilis est simplicitet in fiuitum. Tum etiam I nam Femcatum originale in ratione satis actibili; est simplicii et infinitum ergo etiam in ratione punibi sis saltem indire. Eie. Patet consequentia : quia peccatum , quod est ius. nitum in ratione ostensae , hahet dititie condiguitatem ad infinitam satisfactionem , & propter a nullus alius prater Christum potest pro illo as aequalitatem salisi cere & indite te loco satisfactionis ad infinitam punam. Roboratur hoc: Nam satisfactio ptrsonalis non conissstit in priὐatione, sed in quadam submissione positivat mali,& personali ergo in idem set 3 coincidit quod peccatum originale ratione offensae hahiat directe con uignitatem ad satisfactionem infinitam, ac quod habeat cous gnitatem ad poenam post iv ain tu finitam. Ad argument. respondetur , quod peccatvm origi. tale solum est infinitum in ratione punihilis respecti. δad pcenam privativam , secus vero respective ad poenam

positivam. Oilia cum praedicti in psccatum conlistat praeci e in avertione , nullam lue supponat uelectationem

personalem , satis est ad sui infinitatem , quod ha, at ex se condignitatem ad omnem penam Polithilem privati .am. Et in hoc sita est debita correspondentia in ter ins nitatem ostensae huiusmodi peccati, & infinita tem poenae ei indite ia debitam. Per quod constat ad

primam probationem . Ad secundam e Respondetur conia cedendo totum. Sed ex ea tantum insutra valet, quod

peccatum originale sit infinitum in ratione punihilis

Ad robur argumenti dicendum est, quod valde diversae sunt satisfactio, & poena : satisfactio enim, si de ea propriὰ loquamur, prout pret scindit a rigorosa tatione Ioena, ε sto consistat in politivo , non affert si cum inclis Entihi liter dolorem aut altilia iovem, ut liquet in amore, i, quo Christus illum diligebat per charitatem, qui erat omnino ei voluntarius afferens secum summa in uel elationem , & aliunde suifficiens, & superabundanserat ad satisfactionem pro omnibus peccatis . Et si ad illam amplexus est passionem , Ac mollem , hos

fuit ad majorem superabundantiam , non ex exigeniari, ipsus satisfactionis . Unde non recth insertur, quod peccatum originale habeat condignitatem ad paenam Lusus infinitam, ell eo quod haheat condignitatem ausalix factionem postivam , & paenalem adhuc personalem. ys Arguit ut tertio. Ideo piccatum originale non haberet con ignitatem ad ulla in poenam sensus, quia

solum eon sinit in aversione; sed ex hoc nunc sequitur: ergo habet ex se consignitatem ad pςnam sensus. Mi.

DCr probatur P nam peccatum habituale tantum consistit in aversione, vicielicet in privatione gratiae ; & tamen habet ex se condignitatem ad poenam sensus ergo

Ad hoc argument. saci se respondetur , distinguem

do maiorem.' quid sotam conssit in aversone non Conno. ante conuersionem personalem, concedo majorem, pt e.

cis e qura e Glit in istiersione , nego majorem . In quo sensu negari debet minor . Ad cujus probationem

dicendum est, quod peccatum habituale personale ita consistit in aversone in recto, seu in privatione gratiae , quoci simul est effectus conversioniis personalis, in qua haec moraliter perseverat& hoc susticit, ut peccatum habituale si dignum non solum poena damni. sed etiam poena sensus. At peccatum oririnale ita consistit in averissione in tecto, quod non est effectus conversonis personalis. ideoque nulla debetur ei poena sensus.s6 Arguitur quatici, & ultimo a Godoν ab incon. venienti P Na ira si peccatum originale ex se no' esset uignum poena sensus, Deus non puniret illus circa condignum; sed hoc est contra axioma commune Tlico logorum , asserenitum Deum cinacia peccata punire ci. tra condignum, & prae in late merita supra condignum rergo ex te meretur aliquam poenam sensus . Sequela probatur'. nam quoad paenam damni punitur ad aqua. litatem per carentiam divinae visionis .' ergo si ex se non metetur aliquam poenam sensus, non puniretur citia condiguum

97쪽

Nec tinti, si dicat, quod peccatum originale ex s. est dignum anthi lation , qua cle facto non punit ut . Non, inquam . resert Quia non est ratio, cur ex se sit dignum anthi latione , dc non sit dignum qualibet poena sensus. η Nec refert, si dicas secundo quod peccatum originale fuit dignum, ut proinet illua homines

Redemptors ea rerent; qua poena desacto non punitur. Lee hoc restri.' tum quia ultra remissionem gratiosam

huius paenae debitae cuilibet peccato navi adhuc Them ogi sentiunt, quoad alias poenas Devin punire illa ci.

ari condignum. Tum etiam .' quia D Thom. ut salva.eet, Deum punire citra condignum peccatum origina. te, noci recurrit ad hane paeaam , sed lautum ad anihil, tionem, ut vidimus num. 93. Ad hoc argument. respondetur, sustinendo nitam. qua solutionem inter arguendum datam. Et au proba.tionem contra ptiorem dicendum est, quod poena sen. sua nullam promtrionem habet cum peccato originali , propter rationes nostras . At anthilatio est maxime proportionata cum eo, quia est maxima separatio a Deo:& hac ratione potest esse condignum anihil alione, u . pote consistens in sola separatione creaturat a Deo, Acron in aliqua poena sensus, quae indispensabiliter debet supponere subsectum. Ad primam probationem eontea posteriorem sol u. tionem insinuatam, dicendum est, quod semel, quoa

peccatum mereatur carentiam Redemptoris . de haec poena non applicetur, suis cienter salva ur, quod pii.

iatur citra condignum v ro Th ologi axioma ἡllud ultra temissiodem hujus poenae extendant ad alias poena . non obstat quod velit, nolit desb t titeri G,

uo; o siquidem Theologi ita asserunt, D um punire ci.

ita condignum quali paeaam . v. g. sensus , quod non te mittat omnem poenam sensus , sicut nec re. mittit omnem poenam clamni. si ergo Dius pro pec. eato originali nullam paenam sensus coasiti, lignum est, quod . stando commuisi sensit Theologor ira , non de hetur ei ulla poena sensus. Ad secundam respondetur, sa. eis esse, quod D. Thom. reccurrat ad re inlisionem ali cuius paeaat ad salvanaum praedictum axioma, quin opus

it mentionem seri de aliis punis, sicut de facto non recurrit ad remissionem Mnae sensus per se d bitam iuvia senisntiam opposita in i de sicut de facto non te.

curtit ad suspin:ionem doloris ex carentia visionis bea. rae, quae sotth debetur ei ut complementiam Mnae clam.

oi, de ex divina providentia, dc miselicordia non resultat.

. VIII.

Argumenta contra teritam assertionem.

ARquitur primo contra tertiam assertionem ab au. thoritate utriusque solis Ecclesiae , viselicet D. Au. Ruit. dc D. Thomae. Angum enim in Enchir cap. 93.

naest. I. art. a. quaestiunc 3. ad a. ait ' Dicendum , quiantist. ιηιi ιν de tetuis, que des utur ahetii ναιone persona sua inteν quos narissimam Iadnam habent . isti orier tigra. Nantur . Ex quibus ver his arguitur sc: nam mitistima

Plena, quam uterque Doctor concedit pueris propter originale, non est poena primatia damni, quia haec non est mitisti m , seu gravissima fle excedens incomξarabiliter omnes naenas sensus debitas pro peccato solum veniali: neque eli mena propriὸ sensus, ut tenet cOm. munit Theologorum sententia: ergo debet esse aliquis dolor conc ptu, ex amissa beatitudine. Ad hoc argument. respondetur, utrumque s. Doct. ntelligendum esse noci de pinua sensus, nec de doloree et amisson beatitudinis occasonato, sed tantum de ipsa poena damni quoad sunm praeci e conceptum pri malium , quae lichi sit gravior omni poena privativa seu sensus , r spectivh ad honitatem qua privat, juxta illud Chiis st. hom. 47. ad populum Antioch. mo autem tilius gloriς amissio rem gehenna multo amariorem esse dita; est ta. men mitis lima respecti vh ad debitum. Quam solutionem tradit D. Thom quaest. s. d. Mac art. i. ad 3. his verbis:

Ad territim dis dura, qtieu gravitas alicujus saxa potest at tenda duphciteν tino modo ex parte ipsus honi, quod priva tυν Ier malum Ιαηe , o se carentia omisis . o fruitioris Dei

hi clarissime constat, SS Doctores pro una musma solum intelligere poetiam damni& quod in actu secuneo non est objectum dolotis in par, ulis; sicut nec privatio regni in eo, qui nullu in habet debitum ad illud. Pro quo recolantur dicta s. q.

adeptio bovi per modum poenae in subieelo capaci, &ad illud eous quendum aliquo modo ordinato naturali. tet excitat dolorem, & itistitiam ; seu Natitudo hst maximum bonum, et atque parvulis possibilis, , c ad illam suerunt ordinati , cum suerint creati in natu ele vationis, dc propter eandem beatitudinem consequendain : ergo amissio illius nequit non causa te in eis aliquem

dolor m.

Confit matur primo, & simul refellitur eommunis solutio: Nam ideo prudentes non dolent ex negatione satiarum, quas vivent aliis similibus factas, quia auas numquam suetunt ordinati: qua ratione illarum catentia noti habet rationem privatiotiis, & pae irae, sea purae negationis; seu parvuli su ρtu ut salte in extrinsechordinali ad beatitudinem . & propterea eius catentia tribri rationem privationis, & poenae: ergo debentd iere de eius amissione . Confirmatur secundo : Nam de ratione punae est, quod sit in voluntaria, immo & contra voluntatem: eriano carentia visonis in parvulis est contra eorum volun talem ; sed quod repugnat actu voluntati, nequit noeagΡnerare aliquem dolorem ergo . ' Consit matur retiatio , & simul refellitur communis solutio, quae praece denti confirmationi solet adhiberi . Nam parvuli non pollunt non appetere beatitudinem: ergo carentia illius est contra voluntatem actualem; sed quod repugnat visontati actuali, non potest non generare interiorem tri.

stitiam: ergo.

Adde primo: Ad malum apprehensum hau urit stitia . sed eatentia beatitudinis est mala tela ictu paria

uulorum s alias non haberet rationem petnaei apprehenditurque ah illi . ut talis, ut satis co ligitur ex Div. Thom. in a. dist. 37. qumst. a. art. a. ergo sequitur in eis aliqua tristitia. ' Aude secundo. Nam ' κta comis munem sensum Theologorum pena damul eii vere phna : sed inepth diceretur in parvulis Igna , ii nullo moisura cruciat causindo aliquam a filictionem , sicut nec poena sensus: ergo.

cultate non caret .s-d non propterea deserenda est coma

munis sententia. Ad illud ergo respondetur, iuxta rationem primam nostrae astitionis deductam ex Div.

Thom. quaeit. s. de Mati art. 3. majorem esse veram,

si addatur alia conditio , nempe quod subiectum privatum tali bono , & ad illud ordinatum , cognoscat, se esse illo privatum . At parvuli non id cognoscunt, ut docet Ang. Doct. his perspicuis vethis . Et id a se

seri . Et trepυν Me non dissent. Per quod satis patet ad confirmationes, & auditamenta, ut recolenti e cinnabit.

rationem, permittendo quod parvuli eo noscant se ego vita aeterna privatos, & causam quare ab ea exclusi sunt, ut permittit D Thom. loco citato S3nt. Nee ra. men ex ah tio modo sim mediat E subiungit) sit uris . siquidem uit prudens non asiligitur propter carentiam

honi, ad quod habet aptitudinem, δε aliquo modo est ordinatus; si aliunde coinoscit non habete ex se pro portionem proximam, iv quod per ipsum non stat illam non habere. Pueri autem cum Originali decederi

tes, s cognoscunt ea, quae proximὸ retiuimus, pariter cogooscunt se non habuisse proportionem proximam aueonsequendam aeternam beatitudinem, neque pρt illos stetisse, quod illam non habuerint : propter fa nullum

percipiunt dolorem . 3 Per quod constat ad primam

confirmationem. Et ponamus exemplum, quo res haeColucidatur. Quis ordinatur extrinsece ad episcopatum,& quantum est ex se posit media omnia intrinseca , qui

diis fiat idoneus; accidit tamen , quod illam di ruta.

98쪽

Dub. VII. Ais pueri cum suo origi δε decedentes puniantur parua sensus o r. 9.1

em non consequatur, non propterea, si prudens est, dolet: quia scilicet per ipsum non stetit, nec erat in sua potestate illam habete. Al secundam respondetur, ad rationem poenae se Lscere, quod sit contra voluntatem actualem, vel hahi rualem at vi pariat tristitiam in actu, determinale requiritur, quod sit contra voluntatem actualem ; & hoe non habet in parvulis carentia vitionis. ' Ad tertiam, quae poterat esse replica Contra hanc solutionem, prout an ea insinuatur: Respondetur , quod parvuli non appetunt beatitudinem, sive appetitu innato, sive appetitu. licito emcaci, ut alibi traditum est de omni creatura rationali Omnibus vitibus gratiae cetri tuta, seu tantum

quodam appetita eliciis inessicaci , & conditionato, qui diei solet se has ;& quod repugnat huic appetitui,

non est necesse, quou causet tristitiam. Ad primum additamentum respondetur ex dictis, quod earentia boni, apprehensa ut poena tunc generat

tristitiam, quando subiectum potest se disponere an ii. iud consequendum, secus vero quando non potest se disponere, nec per ipsum stat , quod illuu non conse.

quatur, ut contingit in parvulis. Secundum parum ur. gei : si quidem in nostro modo dicendi as rationem paenet non pertinet dolor, sed clamnum privans persectione de. hita Urget tamen contra doctrinam Ferte relatam num.

13. Ob quam non facile se expediet. Sententia opposita ultima Grationi eum sui,

fundamentis.1 eo D Ro sententia concedente parvulit beatitudi.

L nem naturalem communiter referuntur Gaehatinus, Atherios Piphius,& alii. Eamque noui itura Erenet Amicus in hoc traei. disp. as. num. IV. illamque vrobabilem indicant Salmei 3. ad Rom. dist. 48. Salas in praes. disp. ii. sin. E. de probabiliorem Mattiner in praes quail. 83. art. q. duh. a. & alii Recentiores. Pro

Arguitur primo ex D Τh m. in a. dist. 33. quae R. I. art. a. ad ultim. ubi sic ait: Dicendum , bd quamvis puriri non busti ti sui separati d Deo, quisntum ad illam conaytinctionem, qua es μν gurram; non tamen ab eo Iomtus sint

separati , immo sit eo tiratinαν Ira νartuNationem natura. sem honoriam. Et ita etiam de ipso Iatidere pererunt Marinatie nitione, o delectati e. Seu heati tuuo naturalis consistit inconnitione, & delectatione Dei naturali, ad qua sequitutdelectatio naturalis: ergo sunt beati beatitudine naturali. Ad hoc argument. non potest plene satisfi ti, nisi plura mutuentur, quae pertinent directe ad sequente tract. Interim hreviter responsetur, quod licet pueri habeant an limbo aliqufi cognitionem, & amorem Dei authoris na

tutae, nec non aliquam delectationem , non propterea

sunt Maii beatitudine naturalio quia ad hanc non sumit quaelibet cognitio, & dilectio Dei naturalis, sed requi ritur persectissima, & appretiatio Dei super omnia . Et

hujus dilectionis non sunt capaces parvuli maculati peccato originali; alias essent e versi, & aversi a Deo ut rimo sine, quod repugnat adhuc sub diversa illa consi. de ratione sinis naturalis, & supernaturalis, ut pro nunc supponimus. Unde ex testimonio D. Thom. & aliis si

milibus nihil infertur contra nos. oi Arguitur secundo. Nam contra ordinem divinae justitiae est, quod homo privetur persectione naturali maxima sibi debita propter peccatum habituale aliena voluntate contractu ira et sed beatitudo naturalis est maxima pers ctio naturalis homini debita: ergo contraordinem austitiae est, quod propter peccatum originale, quod aliena voluntate contractum est, pueri priventurheatitudine naturali. ' Confirmatur primo Homo post peccatu originale conservat ius ad beatitudine naturalem, seu t acl bona alia naturalia si hi debila, ut docet Div. Thom. qnaest. I. de malo art. a. ergo potest heati in sensu compolito peccati Originalis beatitudine naturali ,&defacto Natur. s Confirmatur secundo e Nam iuxta commune axioma Τheologorum, Nut ratio pes peccariam orithneis manserunt integra , scut in Angelis; feci in dre monibus est MatItudo naturalis, cum habeant natura. iem cognitionem, & amorem Dei naturalem , quem ha hueri ni , antequam peccassent, & ante suum peccatum

suerunt beati heatitudine naturali , ut nunc supponi mus : ergo etiam parvuli simul cum peccato Originali sunt beati beatitudine naturali, si simul coocedit ut eis cognitio, & amor naturalis Dei.

Acl argument respondetur, non esse contra ordinem

iustitiet, quod per peccatum aliena volun a te contractum homo privetur persectione naturali libi debita, qua Opersectio haec dependet saltem tanquana a removente pro Dibens a gratia supernaturali: nam eo ipso, quoci ratio.

ne illius privetur iustὸ ipsa gratia, consequens est, quod etiam privetur praedicta persiatione naturali sibi uelitia Ciam igitur coquitio , & dilectici Dei naturalis super

Omnia, in qua heatitudo naturalis c sistit, uepe Heat post peccatum a gratia habuit uali, seu sanctificante sal tem tanqnam a removente prohibens, ut sequenti tract. latius & eu prolesto dicemus, propterea non est coatra

ominem justitiae, quod parvuli decedentes cum peccato originali, & privati gratia habituali, & omni bure alillam , intuentur etiam heati tuuine naturali quae aliis erat sibi debital & omni iure ad illam. Per quod con stat ad primam probationem. Ad secundam respondetur , quod illud axioma , quantum attinet ad homi ustira lapsuira, solii in intelligi tur de pet si ionibus naturalibus habitualibus, seeus vero de per sdictioni hus a inalibus, uti lunt cognitio , &dilectio Dat naturalis. Sed dato quod manserint in homine praedietae persectiones naturales actuales , seu jusae uale ad illas, sicut mauserunt in diemonibus, adhuc non insertur, quod e alliat ius ad heatitudinem, sed ian.

tum ad praedictas operationes quoa uenti talem , ineptas tamen in peccat te ad cotistituendam beatitudinem naturalem. Haec enim non debet consistere in ptaeuieiis operationibus utcumque seu entitati uesuinptis praecise , sed prout con notant carentiam peccati. Et ratio est:

quia debet consistere in dilectione Dεi super omnia, de

appretiativa in ira ordinem naturalem, vel in cogniticiu

illam inserente At Naeuitia uileelio quoati e uittatem, lichi compatibilis sit cum peccato, secus vero ut appreistiativa sit per omnia,& pi Opterea nec tu iacemonidus , ubi existunt praedictae operationes quoau edit atem , nec in parvulis nori baptietatis, ct si exisse ient, hahet locum Natitudo naturalis . S d maiorem extensionem huius doctrinae distitimus usque aes sequentem tradi. - Ioa Arguitur tertio,& erit replica contra solutio. rem datam e Nam parvuli ratione culpa originalis nullam tristitiam, .el dolorem habebunt, ut probavimus

s. q. sed hoc non poten state, si oti peccatum originale

privantur beati tuo ine naturalibnon enim ad atntilionein illius manet tecursus ad duo capita ibi ponderata pio amissione beatitudinis supernaturalis , nempe uesectus cognitionis, vel defeetus iuris, seu aptitudinis, & ciruina. tiouis ad eam ergo non priuantur beati tuaine naturali Ad Me argument. seu replicam etiam ex uictis resis pondetur , concedendo maiorem ; & negando minorem .

Nam supposito peccato, no restin homine ius, nec aptitudo ad heatitudinem naturalem : cum non maneat in eo ullum ius ad gratiam, sine qua beatitudo adhuc na tu talis haberi non valet neque per ipsum nat, si peccatum est tantum Originale, quoa eam non consequatur rideoque non est causa alicuius doloris. MaiamE Quia in parvulis manet aliqualix cognitio, &dilectio Dei naturalis, ut nos docuit D. Τh m dc forte tota entitas harum actionum , in quibus alias consisteret heatitudo na ruralis , si connotaret absentiam peccati. Non tamen esse necesse, quos parvuli cognoscant non consistere beatitudinem in illis Op rationibus prout se acceptis .' &propter hanc rationem sicut conceditur in eis aliqua de. lectatio orta ex praedictis operati thus, ita non generatur aliqua tristitia, seu dolor. Io3 Arguitur quarto.' Quia noo obstante culpa ori. ginali , concedit parvulis Deus plura dona sibi indebita . ergo non negabit eis heatitudinem naturalem, quς titulo naturalitatis debetur ipsi consideratis saltem secundum se. Consequentia videt ut legitima. Et antecedens probatur . nam post extremum iudicium conseret Deus eis Corpora persecta, quae habituri essent, si ad auultam aetatem pervenissent, ut docet D. Thom. in Audit quaest. 35. art. I. item dotabit eos immortalitate , & impass-hilitate, erunt impeccabiles , carebuntque semite ad Peccandum; sed haee omnia sunt eis indebita ergo contiret eis Deus plura dona eis non debita.

99쪽

TOA. XII. G Pereatis. Disp. m. de Poenis peccarorum.

Ad Me argument. reordetur concedendo anteceis

dent; dc negando consequentiam. Et ratio disparitatis a. dictis poteti des, mi . Nam praedicta docia , prout in eis repertulitur, non iant incompati hilia ex se cum p e. eato originali P beatitudo vero naturalis , ut pote consi. nens in amore naturali D i su per omnia vel formali. ter, vel praesuppositive , vel consequenter , est inco m.

athisis cum peccato originali , ut iam dictum est.

Unde non est eadem ratio. Adde illa dona in argumento recensita esse quo. dammodo cocinaturalia parvulis , eisque debita , quod patebit discurrendo per singisa . Resurrectio enim ex par. re termini solum importat unioclem animet cum corpo.e haec autem est eis connaturalis: quia i ut inquit D. Thom. coniraturalior eli statuet conjuncti otiis, quam Ita tus separationis, lic t ex parte agentis noa possit fieti viribus natura . Sed nee ex hoc capite amittit suam connaturalitatem: quia valde connaturale est, Et per se exactum, ut is, qui contraxit culpam, Ritineat pae nam , anima autem separata non contraxit culpam, sed tit unita corpori de totum cippositum, quare aequum

est, quod fiat tesurrectio. Quo supposito aequum etiam,& valde connaturale, est quod omnes resurgant integri cum omni persectione naturali eis uritata, Ac in ea qua a. Eitate quam habituri essent in aetate adulta, s au eam

pervenissent, quod etiam continget in damnatis , qui hu omnia doua omnino gratuita denegis tur eo, quod

resurrectio est opus divinae virtutis , de Dei opera debent

esse periecta. Immortalitas, de impassibilitas etiam est eis eonna. turalis, non ab intrinseco, sicut et it io beatis, sed tantum ab extrinseco tum propter rationem proximὸ datam,

rempe ut poenam aeternam , quam meret ut Peccatum

eriginale . sustineat totum si tum, quod illud conistraxit. Tum quia post diem judieii cellabit omnis al.

teratio coetu pii sa, sicut Ac motus eceli. Et itae E dese. cto agentis exterioris resultabit praedicta persectio, quae a naturalis est illi statui. Impeccabilitas etiam est eis quodammodo connatu ratis ratione status, lichi non ab intrinseco ratione ali . ius doni supernaturalis . Quia aequum est, quod parvuli

maneant perpetuo in eo st itu, in quo decesserunt: undὰ cum insanies nullam inordinatam dispositionem actualem habuerint in hac vita, ad suavem & connaturalem pro videntiam Dei spectat, ut neget eis omnem concursem ad materiale cujuscumque peccati, ut ita repugnantiae, quam habuerunt in hac vita ad peccandum actualiter, in alia correspondeat repugnantia proveniens ex providentia D textrinseca . Idem dicendum est de fomite me. cati , qui ex praedicta providentia cohibetur ab omni mo.

eu peccaminosci.

Ex his patet disparitas inter hos parvulos, Ec ho.

minem creatum in puris naturalibus. Hic, clim ha. at Obicem peccati, potest coosequi beatitudinem na. turalem 'i secus vero infantes de quibut est sermo. v Sed ἐnquires , an animae omnium horum parvulorum Congum scant aliqna Ohi cta naturalia e Respondet ut assirmative: ot d et D Thomas in a. dist. 33. quaen. a. art. a. incorp.

di per species infusas, mediis quibus habebunt aliquam

cognitionem Dei aut horis naturae.

An peccatum, quo bomo primo per veniens ad usum rationis committit, possisse veniale Θ

ΗOe dubium appellatur appendis . vel respectivh ad

totum tract. ut ex se liquet, vel respective ad hanc ultimam disput. utpote conducens ad allignandum to cum aptum homini, qui cum solo pereato veniali , simul di originali ex hac vita decederet, ut ex infra dicendis constabit. Alii aliis terminis solent hoc dubium excitate. videlicet, au peccattim veniale post esse cum solo origina Ita Div. Thom in hae i. a. qu est. 80. art. 8. ubi praeis senti tracta ui finem imposuit Et cum eo plures ejus Expositores. Sed reipsa in idem coin ait cum titulo a n

his ploposito, ut omnibus est per se notum. Alii sub

his voci hus, an pueν μνυ iens ad usum rationis teηear sub moν ais tu D um se eonis rere tute ei iam titulus reduci.

tur ad pia propositum, quia nomen lamita ratione, in qua nqii et ianuatur. Sed ante ejus deciuuaem plura noratu digna praesupponenda sunt. s. I. tabula elisua pro exstitatio, tituti. io UM hoe dubium praecipue excitetur propter

puerum primo pervenientem ad usum rationis, illud in primis sciendum est ad ejus intelligentiam,

rationem, esto sit eadem potentia cuin intellectu , importare specialem actum e nam te locis dicitur talis. quatenus fertur simplicitet in suum oti fetum per sim.

plicem apprehensionem : νatio vero, quatenus tm Portat

uistullam , seu ratiocinationem , ut inquit D. Thom.

. pari. quaeit. 79. art. 8. sicut eauem potentia est voluntas, dc liberum arbitrium, seu vilianus dicitur talis, quatenus simpliciter sertur elici finem; lc tib/riam arbitrium circa media, ut etiam uocet Ang. Din. ibidem quaest. 83. art. q. Nomine igitur rationi, tion intelligimus in prasenti potentiam intellectivam, prout uicit simplicem apprehensionem, quia dormientes iidem dicendum est de parvulis, di amentibus J habent aliquos actus intelis lectus, Et voluntatis, ut ex D Thom. tradunt NN. sal.

mant. tract. Io. dis a. num t 9. immo videmus, quos

dormiendo noa solum eliciunt aliquos actus circa res universales, sed etiam syllogietant , cum tamen sensus solum sint de particularibus . similitet hahent aliquos actus voluntatis, puta u siderium de rebus spiritualinus: Et tamen non habent usum rationis: quia non pollunt

operari libere, quidquid Magis . victoria dicat. Ex

quo insertur, au usum rationis, prout de eo in praesentiloquimur , requiri , quot intellectus taliter proponat objectum cum indifferentia , quod cognoscat, bonum honestum esse distinctum ab utili, dc delectabili, de possiillud discernere a malo tibi opposito. Hoc autem praeis supposito voluntas libera erit , de sic aderit usus rationis includens in se actum intellectus ut diligentis, ocactum voluntatis ut imperantis.

ios Sed dubium insergit: Unde otitur, quod unus

homo habeat usum rationis, Ec alius non' cum uterque gaudeat intellectu, At voluntate ejusdem rationi , de fortὸ intello eius istius erit persectior incliuidualiter intellectu illius. s Circa quod duo ut certa debemus supponere. pti reum est, quod differentia haec non provenit ex parte praeuiciarum potentiarum quia cum istae potetitiae deci. tur in statu separationis, sequeretur , quod anima separata eareret usu rationis, si in hoc natu illo earehat, quod nullus catholicus concedet. Secundum est, quod non pro venit ex aliquo habitu , quia a principio creationis imtellectus in omnibus se habet tanquam tabula rasa. Quam do vero pervenitur ad usum rationis, in omnibus pe ducitur svnuere sis, qui est habitus primorum in incipi rum practicorum, ut tradit N. Collegium Complut . iatine Logicati Hie autem non destruitur, etsi quis in in. Ianiam, aut dementiam incidat, aut somno se commitiatat. Unde opus est, quod differentia illa proveniat ex corpore, seu sens bus

icis Pro quo nota, quod cum nihil sit in intellectu, quin prius fuerit in sens s , necesse est intelligentem

phantasmata speeulari . Unde euiruptio de imperfectio in sentiendo necessario debet participari ad intellectu sunde ex diverso concursu senseum internorum oritur dicta differentia in intellectibus . Quia ratione Philosa. de Anima cliverstatem ingeniorum teducit ad inaequa litatem sensuum, Et ait, quod carne molles et delica.tiores sunt aptiores mente de ingenio: quia omnes sensessundantur in tactu, qui persectior est in carne persectiori . Inde etiam docet Div. Thom. r. pari. quaest. 84. art. 8.quod ligatis sensibus ligatur intellectus. Eil dictis jam quispiam capere potest, cur pueri non habeant usum rationis. Nam sensus interei non tect/agunt suas operationes ob nimiam humiditatem, quae in illorum sens bus abundat. Ec impedit, ne firmiter tu dicent de iis, quae applehendunt, vel firmiter retineant species . In dormientibus hoc contingit ex abundantia vaporis semosi ascendentis in cerebrum , qui similitet

Ieasus intervos impedit, quo resoluto senius solvuntur, c

100쪽

Diab. I. Appendia. An peccatum, μοPhomo primo committit posiis c . sa

& quanto magis sensus ex illius absentia solvuntur, tanto

migis ratio liberatur. In phreneticis oritur ex multo seria uote singilinis, & motu spirituum animalium, qui 1aciunt , ut species, quae retinentur, propter magnam commotionem spirituum, & hullitionem sanguinis consumdamur: Unue provenit, quos sensus serment chimaeras . Vehement passici per taph etiam privat usu rationis, vel quia causat magnam distractionem , vel per quandam

immutationem corporalem ideoque miara prepto abviniameiam amoris, o ire sunt in i aviam comers, ut inquit D. Thcim. r. a. quaest. TI. art. ac

Ior Inquires, an pollit dati osus rationis circa ovam

materiam, et non citra aliam 8 v Respondetur cum Mon res & Ferte affirmative . Et hoc constat in maniacis, qui uidentur carere usu rationis circa materiam aliquam particularem, sicut a mentes circa omnes . Maximh, quia non suffcit ad usum rationis bona dispotitio qualita. tum naturalium, seu insuper desideratur multitudo spe cierum aes iudicandum, & consulendum, quid vitam

dum, quid prosequendum fit: unde si quis amitteret

omnes species, esto esset optim h ui spolitus, usurationis Careret: potest ergo Contingere, ut quis habeat species circa imam materiam moralem ,& non circa aliam,quia non acquiruntur simul species Oinnium : & tunc potetit discorni re de una materia, & non de alia.

io 8 D incle sciendum est, quia intelligatur per miruatium instans, in quo primo dicit ut homo habere illum rationis i Nam per illud intrans non videt ut intelligi quod.oam instans physicum & indivisi hi ter cum ad usum rationis requiratur illa duratiα, quae sati fit, ut homo possit discernere inter bonum rationis,& bonum sensi. hilε, & deli rare, quid ex istis sit prosequendum, &uid respuendum et aes quod non suffcit pixo ictum in.

ans . s Pro quo nota, plures actus concurrere in primo

inflanti usus rationis: primus es cognitio, & judicium speculativum intellectus respectu boni in communi , in quo continetur cognitio ipsius Dei , qui est praeci. puum bonum sub illo contentum. Ad hune sequitur amor voluntatis. At istis primis actibus nequit peccare, esto quodammodo lihere eliciantur, quia sunt specialiter a Deo , cui specialiter competit movere aci primum alium naturae, ni constat in Angelis, & gravibus, seu

levibus. Pro quo recolantur, quae diximus tract. T. clisp. . dub. q. qua ratione instans sive phuticum, sive motale, in quo elicitur hie duplex actus, non venit in rati nem primi instantis usus rationis, de quo procedit quae. Dici, ut per se patet. Et cum operationes subsequentes nequrant esse simul eum actibus supradictis , mani se. 1 uin fisi, instans mimum non esse physicum, sed inclimclete aliquod tempus, licδt quia haec tiuratio breuissima est, moraliter dicatur unum , & primum n stans Post actus recensitos format intellectus quendam stilogismum practicum circa agibilia , taliter quod loco majoris sumitur haec proposito b tim est faciendis, quam cum sit ona ex primis principiis practicis, cognoscit utietillo discursu per synaeresim, cuius ollicium est inclinare cid honum motale, & illud a malci uiscernere. Et quando hujusmodi actum elicit, iam dicitur hahere usum rationis , quia io eo resplendet uiscretio honi, & mali mo talis, quod est primarium munus rationis Dracticae. Post hujusmoil actum inquirit media ad consequendum fi

rem. Et inter alia duo potissim intellectus offert solun tali , alterum ex suggestione appetitus , nempe vivereseeundum ori et ahilia gustus, & tactus; alterum ex tu. mine rationis a natura nobis insto, ut vivere honesi se cundit ira regulas virtutis e unde sub illa maiori has duas potest subsumere minores: & quando jam ad alteram determinatur , tunc completur praedictum instans morale rationis . Quod iti aliquibus erit die uius , & in aliis la litis iuxta celeritatem & acumen rationis, ad ovo non partim conducit hona educatio, & doctrina. Unde nociidem tempus, seu aetas est , ubi omni s pueris hςc Occur. tunt, sed aliquihns ante septimum annum : in cujus si phum tradit ex D Greg. D. Thom dist. 27. quaest. I.

art. a. ad 2. quendam puerum ante septimum annum ra.

pium sui ne h parentis manibus ad inservi propter quod. tiam inccatum blasphemiae : Aliis vero post septennium rregulariter tamen in septennio Ex quihus jam eonstat, quodnam si primum instans rationis, de quo loquimur 1 oo Tandem eum in hoc dubio primum locum teneat praeceptam conversionis per amorem in Deum, sciendum venit, de quo amore si sermor nam potest esse formalis & explici ius, vel virtualis, & in amore honi ho nesti in communi implicitus: & potest esse amor Dbi fiuis naturalis, seu supernaturalis :& potest esse amor absolutus & esseax, vel in sticax & per modum uelle itatis. Sed

ut certum omnino habendum est, linnc ultimum non sus ficere. Tum quia , ut insa dicemus, amor iste de tesse talis conditionis, ut nequeat compati cum originali Ieccato,& amor naturalis,& ineffcax potest et coexi ere, ut vidimus duh. praec Tum Oh iones insta proponendas , quae convincunt de amore emcaci. Itεm ut non minus certum habeticium est , amorem Dei . meacem pluries in vita obligare: ut constat ex quatuor propositionibus, quas ut Icanda fas clamnarunt Ale xa εr VII & IRnoc. XI. Prima erat: Homo utilis tinquam

vitae te ore tenetin es erae adium mei ,spei rectoritatis ex vi diu ineram irri toram ad eos vis tes tertinentium, &en prima in ordine inter damnatas ah Alexandro. Se quentes reperiuntur inter clamnatas ah Innocentio, quarum una, & in ordine quinta est: Λη; eccet mortaliter, qtia

mus. Alia,& in ordine sexta est: Probabile est, nee M. Iutis quinquentis ter se ebluare treceptum charitatis. Alimia in in ordine septima est: Tune Lotim obligat, quando tenemur jti Mari, nen habemtis otiam υιam 4 qtia binam cari regumus. Ex quibus colligitur , praeceptum charita.

tis formalis per se obligate multoti Es, & infia quinque. nium, & saltem semel in quolibet anno iuxta plures exispositores praedictarum propostionum; potest tamen quis per accidens a peccato excusari, si ausi ignorantia in uincibilis de Deo, vel de in aecepto. His ita praelibatis, circa imaevi iam clim cultatem. Duplex v rsatur sententia. Ptima est affrmativa quam uesendit schola Societatis ,& plures tecentiores ex

familia seraphica. Ex vi cujus tenentur negare praece pium obligans puerum, ad usum rationis primo perivenientem, ad se convertendum in Deum per amoremessicacem sue supernaturalem , sive naturalem, siue implicitum, sive explicitum. v Secunda est negativa,quam docet D. Thom. loeci in limine controversiae relato,

quem sequuntur omnes eius discipuli ,& praecipuὸ NN.

Sal m. in hoc tract. clisp. ao. per totam . EX qna moveniatur defendere , eviare praeceptum per se ohligans pomrum ad conoersionem essicacem in Deum finem superna. tu talem; & per accidetis ratione ignorantiae , aut impo. entiae an conveluonem emcacem formalem in Deum

finem naturalem, vel ad implicitam, unalis est pro post tum εficax vivendi εὐε& honeste. Quam sententiam, ni pote probabiliorem, amplectimur explanandam,

D Nem sententia, primaque ejus ratio.

perveniens ad nsum rationis committit, non post illi veniale. Et probatur primo a posteriori, ratione D Thom contenta in ar mento Sed contνa artieitati in limine hujux dissicultatis Nam peccatum v niale nequit conjungi cum solo originali .' ergo pecca tum, quod homo primo committit, nequit esse veniale. Anteced ns prohatur si peccatum veniale posset co junisi cum solo originali, sequeretur , quod in altera vita non daretur locus seu receptaculum , in quo puniret ut sed hoc est mallimum inconveniens quia nullus est sta tus hujus vitae, maxim8 communis & regulatis, cui non collespondeat certus locus in alia r ergo peccatum veniale nequit coniungi cum solo originali. Sequela ma. imis probatur nam locus ille non est coelum, quia nihil coinquinatum intrabit in remum coelorum , maxima cum culpa originali: neque insetnns, quia est 'ocus destinatus per se decedentibus eum motiali, licet ibi per accidens puniatur etiam veniale , & Originale neque limbus Ss P P. quia locus isto non erat destinatus ad purganda peccata, seu ot,ci e ad detinendas eorum animas usque ad mortem Christi neque limbus parvulorum, quia i hi nulla est poena sensus, qua puniri uehet peccatum veniale neque tandem purgatorium , quia illuc non

descendunt , nisi ii qui dececiunt eum gratia ,& non ple ne satisficerunt pro actualibus , ut post plenam satissa.ctionem ascendant in coelum sed noa est assignabitis alius