장음표시 사용
231쪽
Chtistiani Hoc aut in nostris Christianorum imaginibus usu uenire non solet.
non IdoIa ne* uero Idola scd Iconas uerius erigimus, qus intus cacodsmonaneus sed Iconas liquam fouent non liberorum nostroru ambiunt sanguinem, Non ut at fit lapis ut aes, ut lignum latriae cultu adoretur. Idcirco aut collocantur imagines omnibus templis, aris,sacris ac pro phanis aedibus ut rei sanestae memoriale sint ita ut imagines oblatae mentem nostram acuant ad dispicienda meditadach ea quae facta fiunt uel seri debent, Sic in signum aliquod est arcus in nubibus cos Sic serpens aeneus in populo Israelitico crigitur. aud Dd. Quapropter nos Christiani dicimus quandoquidem Deus in ueterius patrib. testameto oculos hominum effugit, quem nemo hominum uiuentium uidit unu Ideoq; inuisibilis es locum habitat inaccessibilem , eo sas istum est ut quonia nulls imagines eum plene et ut in se et essentia sua essset,reddere possent imagine aliqua n5 sit expressus.Etsi aut Abralis adsparuisse legitur in convalle illustri Genestos.xi j.ad puteu uiuentis Sc uidentis Genesis xvi. in convalle Mambre Gene.xvi'. idem filio eius Is Mac in Bersabee Gene.xxvi. Iacob aut in Haram ubi scalam in cosum usique protensam uidit, Gene. xxvii j. Idem* Iacob gloriatur in Phanuel se facie ad faciem uidisse dominum,Gene. xxxij .Adhuc tamen nemo in terris uiuens Deum uidit uti est. Dominus Mosi in Oreb 5c toties apparuit, ipsum pro amico hasbuit,Nihilominus tamen audit ille propheta dominum dicentem Non uiuet homo Sc me uidebit ideo* ipsum Mosen deus in fisturam seu sorramen petrae collocauit, qui ubi dominus transiuit no plenam gloriam domini sied posteriora tantum uidere potuit. Hinc illud Ioannis: dcum
Addo Sc si uisiones quaedam leguntur Danielis Ezechielis Esaiae,5cphopheta, alior in prophetarum, ita ut Esaias uiderit eum sedentem super solium excelsum, Amos uiderit dominum stantem super altare, Daniel autem uisionem dei sic expresserit, Aspiciebam donec throni positi sunt. Et antiquus dierum sedit uestimetum eius calidita sicut nix, & capilli capitis eius quasi lana inuda thronus eius flamma ignis, rois eius ignis a census fluuius igneus rapiduis egrediebatur a lacie eius: Tamen non plane perfecte su Rcientes fuere uisones,neq; enim uisiis est dominus. ut in se & ex sita essentia est. s. -- PQqς qu in aute dominus decreuisset, non amplius nobis duntaxat serui ,eel. loqui Per prophetas sed ineffabili misericordia et pietate sua placuit per sies, ut sibi uerbum aeternum, suum quidem 5c charissimum Sc coaeternum filium s factus recociliationis aperta prinere signa misit nobis unicum filium suum. per quem mundus seritaretur ac saluus fieret.Is autem hominis effigiemat ici ui forma indutus, in hominia oculis uersari, ante Sc post resurre Phil . r. cstione cum hominibus familiariter agens conspectius in similitudine hominu factus,et habitu inventus ut homo, non modo cum piis Sc iustis. sed oc cum peccatoribus,propter quos ut eos salvos faceret, uenit, una' a Q. 2 comedit Exod. 3.
232쪽
eomessit ac bibit, uisibiliter ab imp is Iudaeis in crucem est sit blatus uisi,
hilio modo sita uiscera in quatuor Partes orbis terraru extendit Et non modo una Sc ibbmissa, sed ualida uoce aliquoties in cruce locutus, atq; Lue , inde spiritum exhalavit. Hebr.ς Hinc illa imaginum uarietas piis oculis recepta ab optima mente pro Diue secta ad hanc usq; memoria religiosissime obseruata est. Quid enim obν im in stoeo te est amabilius quam uailientem orbis terre dominum adhuc par R iuulum in bovis praesepio iacente intueri Quid magis incitet Piam mensi utilestem,quam uidere iam duodecimum annum agente medio in templo in Lucae a.
magno scribarum coctu docentem Sc interrogantem Quod spectaculu Ibidem. dulcius quam Ioanni se baptizandu ad Iordanis fluenta priubentem,tur M4tib.3. has salubriter erudictem anguentes recreantem,mortuos suscitantem, Maria miracula gdetem aspicere: Cuius peetus adeo durum quin mollias tur Sc mitescat, cum uideat ueluti in re Praesenti seruatorem suum, Pane uiuifico ultima in coena discipulos suos pascente pastis manibus in mon MMQ. V.
te olivetiorantem,cui interim ubertim lachrymae manantes faciem compleant, hinc ab impiis nefarrisq; hominibus crudeliter oppressum arres Prum uinetiim per torrentem Cedron rapi, iam Cayphae, iam Pilato, iam Annae iam Herodi sceleratis Iudeae gentis principibus sisti flagella ri,cardi,hinc uultum in que angeli uidere dcsyderant, cospui caput ian Pe Letiim corona spinea imprimi miseradum in modum asscetiim illudi humeris innocentissime crucem baiulantem, ad supplicium duci, duos inoire latrones medium cruci affigi animam pro totius mundi salute in pa
ternas manus inclinato capite tradentem
Cum itaq; & nulla aeque res nobis comodaret atq; passionis ac morν Memoriatis suae grata memoria cuius nos non modo recordari ac meminisse, sed passionis etiam annuntiare, ueluti apostolus Petrus nos monet, Sc diuus Pau, Chiimp
lus signa passionis Iesse,quae stigmata uocat se in corpore gestare gaudet 'U' et exultat Ideoq; in hoc signo crucis quod olim adparebit in cωO,in O Griis sin ipsissima cruce domini nostri Iesu Christi, per quam salus,resurrecti O 1.Cor.n.
dc uita gloriadum nobis perpetuo oportere,sedulo idem Paulus incul= Cur ta crecat,& nos ad eius memoriam in sacramento altaris priccipue est cohora brs ponsi intus, Idcirco Micae couersationis &passiois in cruce Dequentissima me, moriam ecclesia a Christiani nominis incunabulis etia inebris imprime re uolens in compitis,in bi s, in angulis in solitudinibus, Sc passim in locis sacris et prophanis crucem ac crucifixi dei nostri imagines erexit,adcommonendum incitandum* de memoranda Christi passione populum Christianum,nem unquam gentilium aut idololatrarum more Iconas aut imagines gentiu simulachra aut deos iudicauit, quippe quae unuocum unum tantum dominum, unum Messiam agnostit Iesum Chri tam , cui omne genu, coelestium, terrestrium & infernorum flectatur. Philip δ
quem unum colimus,unum adoramuS,Ueneramur . .
Hinc illa Eusebii historia lib./j. cap. xiiii. ante annos mille scripta de isto muliere, quae totos duodecim annos sanguinis profluuio laborauerat, num usus.
233쪽
a saluatore Iese liberata, statuas duas Caesareae Philippi, altera quidem Iesu faciem, alteram uero mulieris ipsius uelut genibus prouolutae palmasim suppliciter extendentis imaginem referente crevit Et utras* te uidisse statuas aere expressas, Eusebius confitetur qui & Petri ac Pauli et ipsius saluatoris imagines designari tabuli'; depingi uidit. Cruris ue Praeterea decimo libro ecclesiasti historis in propatulo est quo ho=HActiam , nQre annos nte mille ducetos Helena Magni Constantini mater inuentam Christi cruce sit prosequuta eoq; res plurib. miraculis est comprobata, ita ut superpositis mortuis quisusdam uita reddita sit,id quod Lutheranis, dominum Christum crucifigentibus & quorum deus uinter est,plane fabula est. isto su Athanasius porro EpiscopusAlexandrinus eodem serme tempore uatoris a memoris prodidit eam,quam de facie seruatoris Iesu estigiem expresse/rat Nicodemus a Gamaliele Simeoe,Zacchso alius*,Hiero lymis in i Pi δε honore habitam fuisse non modico, eamq; ante Titu Sc Vespasianum Imperatores in Berytbdam Syris ciuitatem, postea Tyrum et Sidonem
deportatam,multis miraculis claruisse.
LM es Damascenus item iii j. lib. de orthodoxa fide literis commisit, restem Chiisti a. Abagarum effigiem Christi sibi depingi mandasse, id quod cum pi epud Am. se prsitare negaret dedit eis dominus scedula, in qua sua ess es expresshagarum s a fuit.Qualem de Veronica pIuribus ante saeculis linimus quae a Tube
v. buset. Lucas quoq; Euangelista,pictor insignis sitisse scistitur Mariae es, Effigies figiem pluribus tabulis estinxisse Et quartu in orientali ecclesia, atq; etia
riae per apud nos Germanos error quidam exortus erat de imaginibus & statu Lucam. is tollendis quae Foeliciana haeresis est adpellata, eam in Roms damno tam ac Ni no secudo concilio a tercetis quinquaginta Episcopis reprohata et explosam,Carolus magnus quom Eranes sordis similiter ad hoc: juna cum quatuor haeresiS. Imaginis usus ais sinis. tam ac traicino lecticio concilio a tercetis quinquaginta lham ct explosam,Carolus magnus quom Franctiordis Synodo congregata reprobauit. Acta Nilini cocilia ui libris Caroli de imaginibus et statuis Romae in abdito quodam Vaticanae Bibliothecae armario reperi inclusa sunt iam plus minus octingenti anni a Foeliciana horrcsi damnata, ab eo* tempore sopita ac sepulta, usio ad haec nostra damnosa, impia ,8c rebestionis & seditionis pIena saecula Quae iam Carolostadio autore denuo renouata serpsit longius. Apud ommu uero Christifideliu et ne ste intelligentiu mentes testatues' magines non nisi memoriae resutatandae gratia paratas erigi custoν diri ut etiam simplici rudi populo de papauere multu edenti,& oblis uioso lethaeo fluuio pers spe bibenti sit perinde ut scriptura aliqua recordeturq; frequenter ea quae gesta fuerint. Ne hae imagines in hanc hosram absi* fruge erectae tentae sunt. Ita enim imbecillitate humani ingenii fieri solet ut Christifideses utcunq; in deum inteli sint in coelestibus' que convcrsentur,ut mille locos praetereat uiasin longinquas peraganr obliuiscerentur passidis ac mortis Iesu Christi, nisi sint imagines,quas si mul at aspexerint,metes percusis redeat in memoria pallionis ac moratis.Quae
234쪽
tis. Otis res tam manifcta est ut cita impijssimus quis p nous d peregri nae fidei sectator inficiari non possit. Quoniam ucro imaginum hostes, expugnatores in ista scriptura ni Resposio
xi saepe dudumq; damnatam lisresim Foelicianam restaurare conantur, ad arguti eorum argumenta , autoritates*, quibus nituntur, in medium prodit h. euc;
cam eos quantum fieri poterit dilucre studebo. Dicunt illi Exod.xx. , scriptum cite: Non habebis deos alienos coram me non facies tibi sculptile neq; omnem similitudinem quae in coelo est desuper & quae in terra deorsiim, neq; eorum quae sunt in aquis sub terra. uespondeo: scri= . .pturam quisquis penitius hoc loco,ut debet introspexerit, interpretem
alium non requirit Sic enim ait: non adorabis ea neq; coles.
Vnde liquer Iudaeos sitas imagines seu idola potius, deorum loco ha idololatria
huisse adorasse coluisse perinde ut populus Israeliticus uitulum aureu. 1: bdi 'Sic tertio Regum xi. Adorauit Salomon Astarthen deam Sidoniorum 'S Chamos deum Moab,& Moloch deum filiorum Ammon. Sic Numeri.xxvae tur: Morabatur eo tempore Israel in Sethim et sornicatus cst populus cum filiabus Moab,quae uocauerunt eos ad sacrificia sua at lilii comederunt, S adorauerunt deos eorum,dc hoc declaratur Dcute. iiij.errore deceptus adorcs ea Sc coloe.&c. Hoc autem piae fidelium mentes non iaciunt, Etenim in plurimis ec taclesius uidere est sexcentas Imagines, ubi tam simplex nemo est,qui uni sit, ex illis diuinos honores exhibet aut impedit unu sed signa uidens pOPu num. lus in memoria redigit ea quorum gratia sitiat collocata. Etenim Simos nem Curenensem post Christum quando crucem portare uideo, no est quod formidet quisquam ne eundem Simonem de agro uenientem adoorare pergam.Sic nec ubi Iudam Isicariothen aut Malchum ab Ta auricula deformatum uideo non illam imaginem adoro sed quod ea repraesentat animo uoluo Iudaeo proditoris factum poenainq; legis Iuliae deplatiariis,m legibus, aut Petiliani haeresim ex Augustino, aut quomodo ius pensus crepuerit medius ex actis apostolicis, illiusq; episcopatum ut alter, Matthias scilicet, acceperit ex piat. GH. in memoriam revoco, Quod si loculum illius, pro pictorii Germanoru usu in collo pendenstrem intueor iam ut super alabastri stibmurmurauerit fractione, unctios neq3 mulieris, eleemosynam falso et hypocritico corde prstexuerit, no IQ- - Quod illi de pauperibus anxia cura fuerit, sed quia trium litcram,id estiar fuerit recordor totam* historiam deuota meditatioe resumo. Inte rim uero as crederet me hac effigie, utcunq; pulchro ctia marmore e cisam, adorare aut colere . Deinde dicunt: Scriptum est Exodi.xxxiii j. Ne tibi fingito deos conflatiles. Respondeo: Anteaquam haec uerba scriberentur monet Deus Mosen Sc populum super monte ne foedus ini rent cum gentibus quae idola colerent.Hinc sequitur supra adductus locus qui plane ad deos rcferendus est, in quibus,neq; crucifixi, ne* Dis
Item:nolite conuerti ad idola iec deos consatiles iaciatis uobis Levi
235쪽
Exodia . ticlinix.Respondeo: Iterum patet,simulachra pro dius culta esse, At uni Eoao, 34 cus 8c uerus deus Zelotes est qui deum alium serre non potuit Hinc illa acclamatio: Audi istaei deus uester, deus unus est.Hinc crebro dicti tat scriptura, Ego dias deus tuus stim, & praeter me non est deus alius, Dis 3 deus tuus zelotes est.Haec omnia nos Christiani uera esse confitemur ac Psalm. D. credimus,nempe tres esse personas in diuinis et unam essentiam Vnum Esaiae. 3. Deum, non plures deos catholica religione firmiter & constantissimeos. ec . profitemur. . ii ii . Leuit. vi.Non facietis uobis idolum& sculptile nec uitulos geotis, nec in ignem lapidem ponetis in terra uestra, ut adoretis eum, Ego enim sum dominus deus uester. Respodeo: contra idololatras Deu ite xu loqui peripi u est.Quod ita esse patet, ex ηs quae initio scripta sunt: Ego sum deus uester.Ex quibus uerbis planum fit, dominum uelle doρcere unum deum non plures esse colendos.Nam quod toties adiungit,.
Non facies tibi Non facietis uobis tacite designat unumquemo elegiisse sibi deum quem colere Sc adorare statuerit. Hoc est quod semper iis diate i. ι b semper uobis, diecit Sed quod non si erigendus titulus, non sit po/ste elapi. nendus lapis, ita intelligendu est,quasi nolit deus, ut titulus aut lapis ad ades aut uis oretur,Nam Iacob Gen .XXVir j.mane surgens tulit lapide que supposuerulos. rat capiti suo S erexit in titulum undens oleum desuper, appellauito nomen urbis Bethel,quae antea Luza uocabatur. Etiam Exodi. xxiiij.
duodecim tituli per duodecim tribus Issaei erecti leguntur. Et ecce pro imaginibus quam apte quadret historia ostie ultimo sic legitur: percusist Iesus in die illo foedus,& propositu populo praecepta, at* iudicia in Sichescripsitq; omnia uerba lisc in uolumine legis domini, S tulit lapisdem praegrandem, posuit eum stabier quercu, quae erat in sim Dario domini,& dixit ad omnem populum : En lapis iste erit uobis in testi monium, quod audieritis omnia uerba domini quae locutus est uobis. ne sorte postea negare uelitis mentiri domino deo vestro. En ut siciti=pturam inuenimus scripturae M obseruantiae Christianorum de imagis
nibus respondentem. Deut.v.Deos alienos non habebis etc.Respondeo: Ante i haec uers's ba sint dicta a domino sic exclamat: Ego dominus deus tuus Rc. Mox inu, b, finius illis subinfert inquiens: Ego sum dias deus tuus sinulator &c. Ac alieno,. si diceret: Ego no alius dominus deus sum & Finde tu eos colere aut adorare n5 debes. Quapropter indigne tulit quod fili j Israel in Sethim cum filiabus Moab contraxissent, quodq; idolum Beelphegor coleretrim sacra facerent,ut scribitur in numeris. xxv.Et saepe prohibuit domisnus ne cum alienis peregriniis nationibus commiscerentur, ne tandem deos etiam alienos adorarent sic ad hanc rem inquit Deut.xi. Ne deci
Piatur cor vestrum Sc recedatis a domino seruiatis Q diis alienis, & adoretis cos Deut.xxvij. Malediebas homo qui facit sculptile N conflatile abominationem domini opus manuum artificum, ponet* illud in ab scondito. Hic plane dominu monere liquet atq; adeo prohibere, ne responsis
236쪽
DE i MAGI sistus cit Isri zr fANcro Rum sponsis oraculis in idolorum aures prebeant.Deute. xiij. uetat dominus audire prophetas qui ad colendos deos alienos hortarentur,sed lisc nonobis ossiciunt quo minus imagines tueamur, quas deos no esse omnes Christiani nouimus,antequam Theognis nasceretur et Zuin ius cru
cis Christi 5c Imaginum Crucifixi persequutor Oecolampadius Iulia nus impius et sancis Brigidς apostata Monachus,qui sane omnes sat coguntur, cruce sancta se pastim Christianos signasse ad benedictiones
etiam quamdiu Christiana religione ueteres usi sucrint, crucem in usu suis te,&non paruam deuotionem ex crucifixi imagine in populo crevisi se, ne* imagines pro di js, aut deabus coluisse nos, quippe qui uerum 8c unum Deum coeli & terrae adoramus, ad eum* concordi uoce clasmamus: Pater noster qui es in coelis. sanctificetur nomen tuum Et alibi chaldaice hebraice,latine,ac grsce: Abba pater. Iosue xxiij. Estote solici ii ne iuretis in nomine deorum eorum Sc ieruiatis eis, & adoretis illos. Non faciunt autem haec Christiani quorum nemo simulachra deos exi
stimat Et non nisi paucis limi, Celsi, Iuliani Luciani Cresconii, Sc a sde excidentes per Herculem illiusq; cauam & deum canem Socrati sui; ore Sc pcierare consuerueiant, latcrinitia adhuc etiam Christianae fidei primi defensores este uolunt. In summa drjs H deabus seruitute Latriae
Esaiae xiri. Ego dominus,hoc est nomen meum gloriam meam alteri non dabo & laudem meam siculprilibus 8cc. Respondeo: Hic locus uestuti omnium scripturarum est interpres & enarrator, quae contra imaginum usum pollunt afferri. At nemo est contra deum qui uelit crucifixi imaginem erigere. Esaiae. xliii j.Nunquid est deus abs* me et formator, quem ego non nouerim Plastae idoli omnes nihil sunt. 8c amantissima eorum non proderunt eis, ipsi sunt testes eorum quia non uident ne intelligunt ut confundantur Quis formauit deum et sculptile consauit
ad nihil utile His prophetae uerbis perspicuum fit, simulachra & deos idem fuisse.
Hieremiae.x. docet propheta, quod solus Deus omnipotens sempi ternus omnia creaverit no autem gentium di j. Nihil igitur hic locus ad uersus imagines facit Christianorum, quibus creandi potestatem nemo unu attribuit. Sic idem propheta cap. xxxvi. iram dei denuciat populo, quod auersus a domino deos alienos adorauerit. Similiter Ezech.vi m. fecit ubi ait: Ecce ego inducam super uos gladium di disperdam excelasa uestra,& demoliar aras uestras & confrigentur simulachra uestra, Hileiiciam interfectos uestros ante idola uestra.Hieremiseriiij . Conuerti mini Sc recedite ab Idolis uestris di ab uniuersis contaminationibus uestris auertite facies uestras. Miccheae. i.Omnia idola eius pona in per
ditionem. Abaculi. h. id prodest sculptile quia sculpsit illud fictor su
us, conflatile et imaginem salsam, quia sperauit in figmeto fictor eius,ut saceret simulachra muta
E. omnis' e scripturis omnibus manifestu sqq, Israelitici populi N
237쪽
Idololatras Iudsos. Paulus com Idolo.
rubin . D. IOAN. FABRI CVM D. BALTA A s. DIS pvτATIO
gentes Idola pro dijs adorarunt, illis sciuierunt, sacra fecerunt liberos mactauerunt deoq; Ope iratum dominum habuerunt. Quo circa eos toties corripit dominus sci licet Iudicum x. quod seruierunt idolis Baa lam Sc Astaroth dris Syriae & Sidoniorii, & Moab. & filiorii AmonN Philisthim, & derelinqueruntdominum,eumq; non honorarunt '. Regum item xi. cap. 8c id genus scripturas possem plurimas adducere. Atq; ut in ueteri, sic in nouo quoin testamento, i. ad Coriri. v. namnet Paulus Corinthios ne commisceantur his qui idolis seruiunt Et iterum cap. viij. ab Idolothytis ut cauean Corinth. enixe hortatur, Chastissimi inquit fit te ab idolorum cultura, Et sequitur cap.MQuid erogo Dico quod idolis imolatum sit aliquid aut quod Idolum sit aliqd Ned quae imolant gentes daemoniis imolant non dco Quo in loco primum Idolum est deinde sequitur daemonium. Hic etiam ex Paulo intelligitur Idola pro demoni is quibus seruierant Sc sacra secerant, stimi,Et idem alio loco muta Idola adpellat, de quibus Psal. H. proprie sciriapsum est: Simulachra gentium esse argentum N aurum 8cc. Itidem inatelligendus est de seruitute Idolorum ad Galat. vi. Et i. ad Thessalo. i. laudat ingressum quod Thessalonicenses ab Idolis, quibus semicrant, auers scse ad deum unum conuertissent.Et quemadmodum Paulus ita& alii Apostoli fecerunt Hierosolymis. Praeceperunt enim ab Idolothytis ut caueant Datres. Eamq; seruitutcm graece adpellant Idololatriam, Paulus ad Galata v. i. Petri l . In promptu autem latriam unius dei es se. Quamobrem necu Petrus ne* Paulus serre potuerunt Idolis fietili bus sculptilibusq; di js eiusnodi honorem deferri, qui summo creatori primo debetur. Ideo* Sc ea quae nostri theologi de Idololatria locuti sunt manifeste ex supra adductis locis sis murae probari possunt. Huc pertinet quod seruator noster satans tentanti respondit: Dominum desum tuum adorabis ei* soli seruies. Et hic in promptu est, Id graece delatria scriptum esse unde ductia Idololatria dicitur qua creatura no oec' atori sed creaturae seruit honoremq; summi dei creaturae exhibet. Quocirca Ioannes ut induxit in sua prima canonica pluribus uerbis de uno deo uno Christo non nisi saneta et diuina egit,Tandem in fine rogat et concludit ab Idolis aut simulachris ut caueant.. Hic plurimi in errores sunt impliciti, Non serendas Elicet esse Chri stianorum imagines.Idola enim Sc simulachra omnibus locis reddidere uernacula lingua, Bilder, imagines. io circa iuxta eoru grammaticam statuunt, scripturam imagines prohibere in Ecclesia.
Deum autem optimum maximum, non alia ratione simulachrorum
usum prohibuisse notissimum est, nisi ut Idolis diuini honores non exhiberentur,cis Q sacra ne fierent, si & omnino pro di js ne colaretur. Hine adparet quod Mosi dominus prscepit aeneum serpentem ut erigeret in deserto, ut qui allapsu serpentis morsi laesiue sint, cius aspectu sanarens tur, At idem dominus Mosi praecepit, ut pro tabernaculo des duos Cherubin e regione aduersis faciebus statuerat. Salomon cum mamisi'
238쪽
centissimum illud Hierosolymitanum templum aedificaret, archam soc=deris non tacito auro sed Sc Cherubin athscp rebus adornauit cuius edi T plum cati templi opus diuino certe oraculo comprobauit plurima pollicens β''Qm0 do hi js qui in necessitatibus illic preces uotam deo percoluerent. 'Quod si tantus error,tantumq; periculum est magines statuere,ut te 3. Rest. q. uiculi quidam autumant,qui signis crucis 5c Crucifixi pro populis prae imagines tereuntibus deuotione ereetis tabulis* omnibus primum bellum face Π Vςxerire sent aggressi quomodo ab errore impietatem uindieabimux Salomo G Π0 nem de duodecim leonibus de duobus uitulis, de bobus, alii sep id oesnus plurimis Imaginibus, quibus ille regale solium templumq; illustra; 3 RU uiti Tametsi Zuinglius homo arsutus qui apud seos Tugurinos solus D
sibi capere uidetur, Cherubin suisue coronamenta quaedam ceu fascias es, R isse putauit Sc scripsit, od cum a ueritate alienissimum sit. quid indiciei
refutatione Nem uero linsuae ratio sere istas genas. Si enim Cherubin ille coronameta fasciasue esse uomniat, quid tande Seraphin suisse dicet Praeterea ille Ezechias rex aeneum serpentem confregit, nihil igit qd De semen
de serpente in medium citatur Resipondeo, manifestum esse dominum te aeneo. deum Mosi non solum permisiste uerumetiam prscepisse,sneum uterigeret serpentem, quod tam ex ueteri quam ex nouo testameto sole meri idiano fit illustrius. Ita enim scriptum habetur Ioan is in. stetit Galiauit 'U' '
Moses serpentem in deserto, ita exaltari oportet filium hominis. Non fuit autem serpens ille Idolum neci' pro deo coledus erat sed in signum Num. M. ponebatur unde dominus ad Mosten ait: Fac serpentem aeneum, pone eum pro signo,qui percussus as exerit eum, uiucti Fecit ergo Moses serpentem aeneum,S posuit eum pro signo,Numeri xxLEt quia erigendi serpentis praecedens figura fuit eius, qui & ipse uisibiliter toti mun do apparuit in imagine tua inuetatus ut homo inde elicitur similitudine P p quadam qnei serpentis Crucifixum deum in triu's u is templis,sdibus,& sanctis locis pro populi deuotione excitanda erigi posse, atq; deberi
Quod autem aeneus serpens deiectus ac sublatus est, hinc factum esse affirmamus quod cum annis fere sexcentis consti tisset pro Idolo haberi Cur coepit quod diuina maiestas ferre nullo modo potuit. Eapropter illius P β destrueb o iiij. Reg.xviij.hisce uerbis describitur: Ezechias uigintiquin, o g 'que annorum erat cum regnare coepisset, secitq; quod erat bonu coram .Rest si domino iuxta omnia quae secerat David pater eius pse disssipauit G, Veelsa,& contriuit statuas,8c succidit lucos confregit serpente aeneum,
quem secerat Moses. Siquidem us* ad illud tempus fit a Israel adolebbant ei incensum. Habes itam hic, cur serpens, iussu dei olim sub Mose erectus, iam sub Ezechia conseactus fuit. Dicunt porro imaginu expugnatores qui quodam loco crucifixum serro conciderunt, capite ablato in pyramidum ludo pro globo abusi. g per seminam impietatem ac seminam blasphemiam, haec et his peiora et noniaci
sceleratiora, austu nephando perpetrare non uerentes ex lege non lices rum. re,simulachrum imaginibus ullarum rerum fieri,qus ccclo,terra mari X continentur.
239쪽
continentur. Ita enim Ieg Mosi pro suo captu intelligendam esse prsρcipiunt, Quasi uero aurifabro non liccat ex auro anser siue aquilam at* alia id genus animantium essingere, neq; pictori integrum sit e uetei bini. ri testamento,Abraham Mosen, aliosq; depingere.Cum tame interim illud hi qui tot tamq; excellentibus opificibus praesentem perniciem meditandocent, si tur, aedes suas omni genere imagin erumnis Herculeis, Musarum harud iaciunx moni js uarie adornent ac distinguut,at solis in eccles is in peccanun ειν tuunt signa tabulas, imagines. His ego resipondeo, Hoc modo nec in ueteri testamento quidem dis
in acceptum fuisse testis est Salomon qui plura et fingi et pingi fecit. Illi e cupresse oliva quae libuit sormare dc in splendidissimu sianctumaque dei templum picturas 8c caelaturas ponere licitum fuit:nobis autemnem cupressum nec oliuam pingere licebit Siclos habuerunt Iudaei ut asseritur quibus N aurea fuit urna de qua Paulus ad Hebr. Hi c autem imaginem habuisse creduntur. Caesaris insuper numisma probatum est inscapta imagine quam&seruator noster non resipuit neq; contem'
missi. 11. Psit quasi Idoli formam haberet,sed ostendetibus numisma & amrmantibus imaginem esse Caeseris alacriter respoditDeo dandum quod dei, 8ί Caesari soluendum quod Caesaris esset.
bacraruiri Neo uero hodie imaginum hostes acerrimi nummos argenteos uei imaginum aureos nauseant, regum,principum, satraparum imaginibus cusos, etiρ
hostes amsi Turcarum sint aut Arabici Et in illos Eucliones Plautinos seu pom x xi tius sacerdotes Bethaven pulchre hoc poeticum cadit: unde uenit qui ' ψδ δμ ς' fit nemo sed oportet habere. Res certe dolenda nimis id quod olim et 4b, semper apud Germanos sacrilegium erat,prophanare,opere ,res deo Sacrilegia sanctis in minister as dicatas Hoc impune sibi licere putant ptatexunt cu ille Π, Iuda Isidiariote Ecclesiae pretiosiora ues auri, uel argenti siue etiam gembmixi, marum eroganda pauperibus quasi hoc minutulo possint pauperes in=N- ς' tertineri perpetuo & aliunde nihil valeat suppeditari quo etiam pauperes alantur.Timendum est igitur ualde ut ultionum deus et dominus lihere sit olim acturus in eos qui ab Ecclesiis thesauros donatos a Caesaribus, regibus, et principibus catholicis temere cotra Cssarea sdicta contra phas 5c pietatem abstulerunt, qui certe minuerunt ubi nuna semianarunt. Videbunt illi proculdubio se equo Seiano insedisse, aurum*Tholosianum rapuisse, etiamsi benignus ille deus Ianeos pedes ad uin dictam illis habere uideatur. Et proculdubio illis eueniet,quod Acham regi qui templum domini spoliasse legitur, ex indignatione des euenit,h. Para. XXVH. Ad fidicinem autem Tugurinum utpote Zuin tum uenio qui san' , ctorum Foclicis N Regulae martyrum ossa sustulit et in fluuium .piecit, marty notissima est dominorum Iugurinorum sigilla monetas, insignia Q*- eorundem sanctorum imaginibus predita non aboleuit, ne* immuta'
' bleti uit:quum tantem in Ecclesia a Carolo magno fundata Caesaris & omniar ' siuictorum imagines Vulcano traditae,& in cinerem uessitat
240쪽
Et tu,qui omnes imagines euertisti,& ab sde sani hi in Vualdi cliuet, D.Baltha.& alibi per Morauiam exegisti: fregisti comminuisti in tua arca Coralli r secras num Sebastianum ad arborem non sine magno precio affixum esse fas myδgmς cile passiis es. S. Ioachimum etiam tam pulchre depictum ad te pertinen ς - 'tem rogo quare non exclusisti: Propter quod inexcusabilis es o homo qui iudicas in quo enim alterum iudicas, te ipsum condemnas. Eadem uenim agis quae iudicas iudicas eos qui talia agunt,& facis ea, putas quia tu effugies iudicium dei Si tu requietas in lege, Sc gloriaris in deo &nosti uoluntatem eius,& probas utiliora instruetus per legem confidis te ipsiim esse ducem caecorum,lumen eorum qui in tenebris stat, crudiolorem insipientium, magistrum infantium, habentem formam taentiae Sc ueritatis in lege, Qui ergo alium doces te ipsum non doces qui presdicas non furandum, furaris qui dicis, non moechandum moecharis qui abominaris Idola sacrilegium facis Sebastianum hunc ad stipitem coralli preciosissimi in tuam cistam repositum ipse inueni. 8c histe mani bus messtractaui. Quare eum non ut illam Leopoldi Archiducis Austriae essidem commaculasti, fregisti
Perinde est de serpentibus, siciis leonibus, Cherubin iudicandum,ut 3. Rego hodie de aris lapidibusq; quos terminales dicunt, quos qui contentioosus esse uelit ex Levitici cap. xxvi. etiam improbare & euertere posset. Sed ita statuas & lapides prohibuit deus, ut non uelut deos adorare ooporteat, Qua in re peccasse grauiter per auream statua Nabuchodono Danies.ssorem talptum legitur .Et quanquam in eodem Leuitico prohibeat omougi lapidem nihilominus tamen alio loco nempe Deuter. xxvi j. praece 'i ς pit lapides ut erigerent stiperato Iordane.Et Iosue egregius & magnanimus des miles lapidem erexit, Iosue Mith. Item Samuel erexit. i Heg. cap.rii.eum adpellauit lapidem auxit'. Non tame ut Idololatta facie bant illi id quod Nabuchodonosor praetendit.Ita nos Christiani statu as non pro idolis disssiue uenerandas,ied uel memoriae,uel honoris diui3atia collocamus imagines. Vias ita ille Foesicianus capropter causam praeualesterem accepit, ereosta
quod imperita haec quorundam grammaticorum sex iam pridem c stho imperitialis Dianae prosiliens & nondum uocatione dei in interiora gazophys quorundalam sanetuarrim admissa, ignorauit quatum inter Iconas & idola imagi R mmauncs, 5c simulachra interesset. Quanquam Sc ipse Suidas autor graecus ῆς Idola daemonum simulachra esse ostendit ut etiam serpentes aues alia magna ex parte daemonum simulachra fuerint.Sic ob diuinam rerum et uocabulorum ignorantiam in Theologia magistri antequam dis spuli facti sunt nostrae ueteris & sanehae religionis euersores,u primum manum admouere aratro permissi sunt,mox ordinem tabernaculi destiue= Que clare altaria prophanare sane a sanctorum uastare non erubuerunt. aduersus
Aduersus quos lactrymabundus regius ille pultes hisce uerbis queri poetico tur ac dolet,& non sine uenis exclamat:Deus uenerunt gentes in haere Thς 'o' ditatem tuam,polluerunt templum sanctum tuum,posiverunt Hierusa=