장음표시 사용
51쪽
filios uestros in conspectii uestio occident gladio & uxores uestras ab Es G. ducent quoniana contempsistis legem meam, et qus ego nolui et istis. Et iterum haec dixit dominus: Nunquid opprobrium iactus sium, domus Israel quomodo me dereliquerunt, & praecepta mea, & legitima mea computauerunt pro nihilo. Et iterum: Quoniam uocaui & constempsistis ego quo in uestra perditione ridebo, Sc gratulabor, dum uenerit super uos repentina calamitas. Haec & his similia loquentes dis e. 13. uersis sunt intersecti supplims, Vnde &dominus ad populum ciuitatis. Manlias, in qua Prophetae fuerant intersecti, clamat tam in Prophetis quam in Evangelistis suis dicens: Hierusalem Hierusalem, quae occidis Prophe tas,& lapidas eos qui ad te missi sunt, Quoties uolui commare filios tuos sicut gallina congregat pullos suos sub alis suis, & noluisti ' Noluisti inquit quod uolui, uoluisti quod nolui. Si crgo noluit Deus quod illi
uoluerunt,& uoluit quod illi noluerunt, aut coaetias a potentiore alio
praedemnationem coniti tuit aut si ipse constituit, sedit ut quid enim dis Necessaria cit:homini hoc uoltu quod noluisti, si ibi eum praedestinasse ne uellet ςQu i Q Quod si quispiam hisce minime contentus, contra pugnauerit, Deum per prae entiam constituisse praedestinationem suam ut quos praeibuit
nullo modo conuerti hos praedestinauit ad mortem quos uero conuexti praesciuerit hos praedemnauit ad uitam Id argumetum esset quasi de' iis merita hominum non consyderaret,sed praedestinationis uinculum in causa esset & quod is qui nondum conceptus esset, aeterna supplicia praeparata haberet,qui nondum uidisset Iucem, iam perpetuis teracbris esset addidius N haec esset iniustitiae maxima pars, quae tolerari non po' test. Quotidie enim nobis iniuste agentibus praesto est ut condonet ut misereatur.Et iam quomodo mundi iudicium egit antequam constitu eret mundum,antea praedestinaret ad mortem,quam quis creatur ad uitam si ipse creauit quos praedestinauit ad poenas iam certe prs uenit in Ezech. s. ritum occidendi et qui adhuc non coepit uiuere, sententiam sterne mortis accepit,& iam ubi manebit uiuo ego dicit dominus: quia cum dixe ro peccatori morte morieris, & peccator se abstulerit a uita sua mala Sca stud as suis pessimis uiuo ego dicit dominus uita uiuet & non morietin delicto suo quod fecit. Et si dixero iusto uita uiues, & posthac recesserit a iustitia. uiuo ego dicit dominus : quia morte morietur. Iustitiae ius non liberabunt eum in die qua recesserit a iustitia, & fecerit iniqui tatem n iniquitate sua morietur. Sub conditione itaque Deus praestare bis, una probat Ezechielis authoritas Ait em: Quando peccator
Ast b, I se abstulerit a uia sua mala &c. si dixerit Philistaeus oris pertus, scri
ctio. psisse Paulu uasa irs aptata ad interitu hoc ita intelligenda est,no ita se ri dei pordinatione sed hominis negligetia. Et seipsum declarat aposto Solutio. iusan domo magna, inquit ad Timotheu, non stat latum uasa aurea et argentea,sed & lignea fietilia,& quaedam quidem sunt in honorem, Tiri, qusd- λutem in Cotumeliam. Si quis ergo emundauerit senetipsum; ab his erit uas in honorem sanctificatum,utile deo dc ad omne opus bo l e num pu
52쪽
num paratum.Ergo uasa apta ire in interitum, si se mundauerint ab his, pro quibus aptata sinit in interitum, exut uasia in honorem sanctificata, εc Deo utilia ad omne opus bonum parata, secundum quod supra dixit ad prophetam: Cum dixerit peccatori morte morieris Hoc est,cum dixerit morieris. Vas aptatum ad interitum. Et si peccator conuerterit se ab iniquitate sua hoc est Cum sit uas aptatum ad interitum,mudauerit semetipsum ab his. Erit uas in honorem sanetificatum. Forte mouit therum ut affirmaret illud de absoluta necessitate absurdu,quod scriptum est:Iacob dilexi Esau autem odio habu Cum enim nondum nati fuissent nec aliquid egistent boni uel mali, ex praescientia dicitam est ut unus haberetur odio alius amaretur. Non ignoramus in Genesi de Re hecca dieitam esse: duae gentes 8c duo populi de tuo utero prodient,&populus populum superabit, & maior seruiet minori. Non ergo pro phetia de his qui secundum carnem nascebantur intestigi debet sed de duobus populis, Iudaeorum 8c gentium,in quo maior populus Iudaeo Hur seruiet minori, id est gentium. Unde se iterum declarat apostolus, M subdit: Eapropter maior sinitet minori ut electio fieret ex gentibus. Iam quod forte subiungere posset: En legimus in Paulo: quos uocauit, hos praedestinauit. En Apostolum per Apostolum declaramus. Aitis atque fatetur ingenue. quod Deus uelit omnes homines saluos se riόEt idem se omnibus omnia faetim esse dicit, ut omnes lucrifaceret peccatores. Iam enim didicera quia conclusit Deus omnia in incredulistate,& uult, ut omnibus mismatur , didicerat quod omne os deberet obstrui,& subditus deberet fieri omnis mundus Deo. Et ideo diccbat: Dico autem per gratiam,quae data est mihi,omnibus qui in uobis sunt. Et iterum:corripientes omnem hominem & docentes.Et iterum: Idem Deus diues in omnibus uobis. Et iterum: Apparuit gratia Dei omnishus hominibus erudiens nos, Sc docens , ut sit omnis homo perfectus in Christo. Et quia Eebat filium Dei pro omnibus natum, pro omnisbus passum ideo clamat,dicens: Hoc placitum est coram saluatore no stro Deo qui uult omnes homines saluos fieri,& in agnitionem uerita tis uenire. Vnde etiam quotidie in euangelijs suis ipse dominusvlamat dicens: Venite ad me omnes, qui laboratis, & onerati eius,& ego uos requiescere faciam.Vnde Sc docuerat, se nussu hominem a sua largitate repellere,est enim Deus semper promptus, liberalis, abundans,& lo
quitur in Evangelus suis, dicens: Omnis qui petit accipit & qui quaerit inuenit, Sc pulsanti aperietur. Nam Sc scriptura ueteris Testamenti O, mnes ad audiendum gentes inuitans dicebat: Audite haec omnes gen tes, qui habitatis orbem, quique terrigenae, & filii hominum, simul in unum, diues Sc pauper . Ex ideo idem Apostolus uidens, quia omnes
homines uult Deus saluos fieri,non tamen omnes homines uolunt futurum iudiciinmemorans, lamat dicens: omnes nos oportet manifestari
ante tribunal Christi ut recipiat unusquiset propria corporis prout pessit,sive bona,sivernata. Vnde dc Apostolus Petrus, Gratia,inquit oci 2 Q B ut super
ctio. Solutio Roma. si TimoatCorin.'
53쪽
super omnes, & in omnibus uobis. Prophetae omnes uocant apostoli omnes uocat,Christus omnes uocat, in toto orbe terrarum sacerdotes Dei innumerabiles omnes uocant ad gratiam et ad misericordiam Dei.
N ad indulgentiam. Ex his ergo mani seste patebit quia Deus praesciscit quod Iudsi essent negaturi filium eius,& essent gentium populi cre dituri. Et ideo ait quos praesciuit N praedestinauit consorines fieri ima ginis filij sui,ut sit ipse primogenitus, in multis fratribus audaei enim per Circumcisionem fili j Abraham docentur gentes autem per baptismum filii Dei fiunt. Hos ergo gentium populos praesciuit deus, quod filium situm quem Iudari cruci xerant sincero corde susciperent, Sc ut decebat filium dei adorarent. Non em ignorauit aeterna sapietia quod essent Iudaci comprehensuri apostolos & qd essent illis dicturi: praediximus uobis ne predicaretis hoc nomen, vos autem repletis omnem mundum
t. ess 2. doctrina uestra.Et Paulus: quid prohibetis nos gentibus loqui ne sidui fiant Cum sciatis dominum dixisse ad Abraham: Quod in semine tuo haereditabo omnes gentes. Quod si interrogas, quando praedestinauit subito dicetur: Quando dictum est Abrahae in semine tuo haereditabo
omnes getes taq; conclusi in inoeedulitate omnia ut omnibus miscreastur. Quos autem iustificauit serendo uniuersa peccata, ipsos & magnis
scauit. id est filios Dei fecit. Vnde Paulus: proprio filio suo non pod percit Deus sed pro nobis omnibus tradidit eum. Quid est pro omnis n-. . bus tradidit eum: Aliud nihil nisi quod potestatem dedit, nos omnes
posse fieri Dei filios. Et negare non possumus , Deum omnes ad suam uocare gratiam. in si Lutherus dixerit: uult 3c non potest, Ecce impotentia Aut potest 5c non uult Et ecce iniquitas,aut ipsi non meretur ergo iam gratia non est gratia,& res meriti humani est uocatio non gratig
dei si aut gratiae deci est Sc non meriti hominis,omnes uocat, omnes em
Roma 3 peccauerut & egent gratia dei ut dicit apostolus M adiecit iustificati idegratis in gratia ipsius in redemptionem, qus est in Christo. Ecce gratis,
At Lio. ecce & redemptio. Ecce persenaxu tandem acceptor non est deus id qd8c Petrus ait: in ueritate comperi, quia no est perisnam acceptio apud deum ' Et de se dominus dicit: Non est apud deum personaru acccptio. Hoc totu aut csset,si sic rcederet ordine tuo Lutheri sentetia. En omne peccatum tuu peccatu recte dicit dum N reatus delinquetis, N aequitas iudicantis osteditur quia peccati suppliciu prscedit semper meritu facti Reum aute nemo facit nisi eum qui potuit declinare peccatu peccatu ergo inter prsdestinatione & operante discernere ut illius sectu hic quassalienu a se aut damnet aut corrigat. A iusto aute deo aliena sunt uniuerssa quae damnat. Vnde si praedestinatio in peccante ostenditur, nihil tu sto iudici probatur debere peccator, quia cuius asseritur praedestinatio.
huius etiam operatio comprobatur . Vides ne obsecro si grauiter blassphemetur his assertionibus deus Si em praedestinationis eius uis in eos obtruditur,ut esus dicatur pHordinatione peccatum fructus ille malus
non nisi ex impia radice procreat. Erit ergo secundum Manichaeum ala deus
54쪽
in deus maloru alius bonorum ut quae sunt bona, bono adscribantur Deo Sc quae mala sunt malo. Ne uideamur, cum Manichaeis inclamare blasphemiam Cum unum, eundem* Deu que bonu & iustu asserimus hunc p destinasse omnia scelera ς stimemus, Recedant igitur uana argumenta nihil habet comune praeuaricatio delinquentis, es praedestinatio ulciscentis quia peccatu in contemptu transgresIoris est, ultio uero in iudicis aequitate consistit. Et ia ista si uera sunt,quod quos semel deus p νdemnauit ad uitam etiam si nolint ad uitam perducetur inulti, quos autem praedestinauit ad morte etiam si currant,etiam si festinent sine causa& frustra laborat Certe iam cessat lex cessat sacerdos, fiat deuotio pospuli clauditur aula coeli,non aperit ecclesiae gremiu,redire uolenti. Nullus genu curuat deo nullus benedictionibus caput inclinat, at sic uni ueri a uirtutu studia cadet id in non modo esset in religione Christi ual, de absurdu sed & scholae Philosophorum non paterentur.Nam et si dixerint olim heretici Iudas quotidie uerbu uitae audiuit, quotidie adlissit domino quotidie uirtutibus occupatus fuit, quotidie ipsum filium Dei monitorem audiuit,& quia praedestinatus erat ad moric uno ictu mox interrit: Saulus quotidie persecutor, quotidie lapidator Christianori quotidie uastator ecclesiam et quia praedestinatus ad uitam uno testu subito uas electionis est factus. Quid ergo,inquiti tu qui in peccatis permanes, pauesicis si te deus dignabit,aut quid tu in sanctitate uiuis soli/estus redderis si deus uoluerit nunci corrues uter* de deo securi estote. Iunquid tu qui sanctus es, solicitus es, ne corruas δί die noctu orationibus ades occuparis ieiuniis, Sc diuinis lectionibus diligenter insistis. orationibus uacas, at* omnibus sanctis stud as quotidie incubis, nunν quid tua uoluntate saluus eris nunquid sanctior eris Iuda, qui accepit Potestate infrinos sanandi daemonia fugandi mortuos suscitadi calcandi stiper serpetes et scorpiones collega apostolorum Christi discipulus, et tame pilestinatus cst ad morte aeternam et inueni Cesia esse solicitus, ta de dei uoluntate esto securus quoniam si te dignatur deus,ut perma=ncas sanctus eris. Aut tu,qui peccator es,disce a Paulo apostolo. Nun quid tu aliquando peiora poteris committere quam ille commisit,&tamen quia praedestinatus ad Apostolatum euasit subito uniuersa peeiata, M ab inserioribus inferioris ad superna superioris ascendit. Haee sunt aduersariorum praestigia ac tela. At vero: Non negamus, Iu' das fuit Apostolus, Sc a Christi uestigiis non recessit, ex ore eius die noctuque consilia salutis accepit, signa uirtutum exercuit & uniueissa obtinuit Apostolatus insignia, Sc tamen . quia negligens fuit, ceci ditaVigila tu ne corruas. Euo solicitus quia aduersarius tuus sicut Leo rugiens circuit,quaerens ut deuoret. Hoc autem quod cecidit Iudas nori
potest fuisse impietatis dei, necν enim deus uoluit illum esse maliginum, sed quia laxerat & loculos habebat Nerat in corde eius radix omnium malorum auariu cogitans lucrari denarios ex proditione sita, seipsum
55쪽
Io AN. FABRI EPIS co P I v IEN. LIBER
quasi uenalem traditorem offerens ac dicens: Quid uultis mihi dare & ego uobis eum tradam Ideo cecidit miser, Sc crepuit medius, qui tanta bona diuina neglexit qui medico prssente uulnera sua non solum cura' re sed etiam augmentare studuit. In peccato itaque Iudae grande sacrile dum incomparabile facinus.Crimen enim de plagiariis admisit, homisnem liberum uendendo.Nec peius potuit admitti peccatum,quam hoc quod Iudas exercuit sed nec Deus eum talem esse uoluit.Defendendus est ergo sanctus N immaculatus a crimine Deus, ne quem ille tradidit
per auaritiam nos per iniustitiam accusemus, & tollentes crimen Iudae, dominum uocemus in culpam. Habemus itaque ante oculos nostros.
seruum 8c dominum,magistrum Sc diibpulum , dominum bonum,dchominem malum. Deus bonus est semper et summe ac ex se, solus bo; nus et Iudae traditio mala. Si ergo Dei praedestinatio bona est et Iudae traditici. pessima, impossibile est ergo, tenebris et lumini, bono et ma3lo uitae et morti,ueritati atque mendacio simul esse consortium.Iam uero ut nostra firmentur paulo ualidius et Philistaeorum superbia suppria matur aptius Aliud est Zelo malitiae periequi innocetem, sicut Chain persequutus est Abel: Aliud est zelo des persequi sicut fecit Hesias. 3de cum Paulus ob aestur qui sit periequutus ecclesiam Dei, no est quod nostram possit superare sententiam. Nam addidit, abundantius inquit.
aemulator existens paternarum mearum traditionum. Et in alio loco,
ignorans seci inquit,quia recte fecisse putabat . cum ne erit Christum esse Dei filium. Vnde Deus cordis inspector,& fides c5templator, sedit
eum inuenire misericordiam. Quod ad Timotheum ipse probat sui insiri t. t quit,persecuto sed misericordiam consequutus sum quia ignorans ses Seruo itaque bono ueteris legis quam sub pedibus Gamalielis didicerat fidesiter laboranti fidem prosequenti, & quid faceret ignoranti dos minus ait dices: Saule Saule,quid me persequeris Hunc ille quiescere serit quem persequitur ignorans. Et qui prius ardebat in uacri lege pro mandis Des mandatis iam matiam ad ita meruit ut fictet uas clectioonis at* magister gentium.Fidesis enim seritus esse uoluit,paternarum traditionum, quod displicere Deo potuisset, si iam non dedisset nouumandatum nouam legem, at misisset filium suum unigenitum in ter ram. Non ergo quas personarum acceptor apprehendit nolentem, dc secit uolentem:apprehendit infidelem,& secit fidelem: apprehendit inis cum,& fecit amicum: prehendit malum & sedit bonum: sed silium
fidelem & pro se laborantem alloquitur et dicit: Quid me persequeris At ille ipsa uerba, quς solent in obscuro dici est Quis es domine Et dominus: Ego sum Iesus Nazarenus quem tu persequeris.Statim credidit. statim quaerens ferre se a synagoga ad ecclesiam, non mutando domisnum, sed ipsium esse quem semper coluit, agnoscendo. Non ab alio Deo ad alium dominum ueniendo , sed eundem esse dominum . quem semper coluerat comprobando: non ab infidelitate ad fidem ueniendo.
sed ipsam fidem, quam iure habuerat, possidendo. Iustus ergo domiρ
56쪽
nus seritum suum cognouit secundum quod ipse Apostolus ad Thimo 2 Tinoa, theum dicit, Cognoscit dias qui sunt eius His autem quos uide non ueritatis defensione, sed uanae gloriae, & cupiditate aliqua eius seruos ia/ctantes,clamat eis,dices: Discedite a me,no noui uos Discedite a me operari l iniquitatis. Verii quid illic diu moramur ' legamus ipsum apostolum. et eu dicente inueniemus :si noles hoc ago dispensatio mihi credita in si aut uolens hoc ago mercede accipio Excludat a mercede quia no Iens currit inuitus et quo stabii ego sic curro,non quasi in incertum, ego quotidie selino et ad brauiu uocatiois stipons manus extedo licet nihil mihi cons ius sim, non in in hoc iustificatus sum .Ne ergo no curramus,rio uigilemus aut oremus, necessitate prsumti sese ubicν prodit Apostolus, unde nolite, ait, Gibatire operibus infruetitosis tenebrarum magis autem redarguite . En dicit, nolite consentire quia consensus noster e Gam exigituraet hoc est,quod uenire iubemur, domino dicente: Venite ad me omnes qui laboratis,& onerati estis & ego reficiam uos. Cur hie inuitamur quia uenire non possumus Et Petrus quomodo clamat: Viνgilate quia aduersarius uester diabolus tanquam Leo rugiens circumit, quaerens quem deuoret. Nihil est ergo, quod hic Lutherani somniant. Quum uero Lumerus omnia gratis tribuat, negetq; interea liberum arhitrium,forte non credet quod ipsi proponimus, huic res podeo, quod lubens audire uellem quis unquam salutem nolens consequi potuit Baptismatis saliaeta mysteria aut quis unquam nolens poenitentiam egerit Voluntarie sacrificamus: uoluntarie costemur. Adhuc uanam dicit hos minis uolutatem, Quod si uana est certe nec prsmia consequitur digna nec supplicia incretur.Et no sine causa dicit dominus : Petite &dabitur uobis. Querite et inuenietis, pulsate et aperietur uobis. Iubemur hic qusrcre petere atin pulsare M ita ut uniuersale propositionem ac conclusionem faciat Christus: Omnis qui petit, accipit.& qui quaerit inuenit, Scpulsanti aperietur.Ergo nihil petenti nihil dabitur: non quaerens, non Mideo quomodo iniimietaDe pulsante quid dicam pulsat dominus ad ostium cordis pulsat uoluntas ad ostium paradisi, & ubique destruitur ipsa necessitas.Deus facit,ut dctur,ut inueniamus, ut apcriatur. Adhuc operari oportet alioqui nihil dabitur,nihil inveniemus,&semper extra .. . manebimus Tanta est uoluntatis libertas. propter quod dicitur:Si uo lucritis & audieritis me bona terrae comedetis. Et longum esset hic ehumerare, quomodo gratia Dei quando uoluntatem pHueniat,&quomodo uoluntas gratia etiam quando praeueniat, sed breuitati stude re uolentes hic satis fuerit intellexisse, uerum esse quod dicimus, & in a=4. .-- Πlio loco nostra firmata sunt ubi per prophetam ait: Couertimini ad me, N ego conuertar ad vos. Iam ut necessitatem firment adii mi Christit allegant alibi dicerem: Nemo uenit ad me nisi quem pater traxerit. Diti fiteri non possumus, propria uirtute neminem uenire ad filium, nisi pa ter traxerit eum. Vnde coctus sanctorum fatetur domino, dicens: Te .nuisti manum de teram meam,& in uoluntate tua dedit uiti me cum
57쪽
gloria assumpsisti me, sed non tenuit manum fugientem, nec deduxitimnia . aut assumpsit inuitum.Unde legitur: qui se longe faciunt a te,peribunt. Propior ea nostra salus quam credidimus. Quare abissciamus opera te nebrarii & induamus arma lucis sic ut in die honeste ambulemus. Do minus prope est,unde in omni oratione, & obsecratione, cum gratiarii actione petitiones uestrae innotescant apud Deum.Dominus prope est Philip Inde quaerite dominum dum inueniri potest,inuocate eum, dum prope est. None testimonias illis Lutheri destruitur necessitas Licet ergo pater trahat sito prope nobiscum , adhuc in attraditam uel attrahendum. non cadet ipsa nece stas, cum non trahit inuitum. Licet enim stibundi simus, at ν sitiamus avide & quemadmodum ceruus uitae sontes aqua'rum tamen adhuc legitur: Omnes scientes uenite ad aquas, & qui non habetis argentum Properate, ite M comedite. Venite emite abs* arm ess gento N abso ulla commutatione uinum 8c lac. Quare appenditis ars gentum non in panibus, 5c laborem uestrum non in saturitate Audite audientes me, Sc comedite bonum. N delectabitur in crassitudine anisma uestra Inclinate aurem uestram,& uenite ad me audite dc uiuet ani3ma uestra & seriam uobiscum paetiam se piternum,misericordias Douid fideles Videte charissimi quomodo & nos operari & cooperari os
porteat sumus enim cooperarii Dei.Et licet dias custodiat ciuitatem nishilominus N nos adhibemus uigiles & custodes. Et qualici ipse sit qui
aedificet domum sine architectis autem & opera ijs non aedificatur do/mus. Addo quod continuo multiphariam multiso modis nos uocat et inuitat ad nuptias, ad coenam magnam denique nos uenire ac pedibus moueri & accedere oportet, ne simus stationarii planetae, in conspectit domini.Propositum est nobis stadium: at currere oportet ut apprehendamus, Necp aliquis coronabit nisi qui legitime certauerit Sc laboraues rit sicut bonus miles Christi Iesu . Proin apostolus ait: Certamen cerisui, cursum consummaui,fidem seruaui de reliquo reposita est mihi coro Roma st na iustitiae quam reddet mihi dominus in illa die iustus iudex. Neque
movemur multo minus terremur quoties inculcauerint aduersam non
esse uolentis i in currentis, sed Dei miserentis. Nam iterum Dei testis Esaiae t imonium opponimus illis. Ait per Esaiam dominus: Si uolueritis N auadieritis me bona terrae comedetis:si autem nolueritis, gladius uos deuorabit. Os enim domini loquutum est, loquutum est autem os domini ilmuti u lud 5c in Deuteronomio,nec tamen sic intelligi debet quod non sit coν Ientis,quasi nihil uelle possimus neque non esse currentis ut non sit noν, bis currendum Alioqui frustra praecepit Apostolus: Sic currite ut comi Corin. y prehendatis,sed ita miserentis est Dei: Vt totum quod bonum facimus non nostris iustit as, sed Dei miserationi humiliter adscribamus, Etiam ut hic non possi locu habere necessiss.Vnde Paulus apostolus: Quid pia δε habes quod non accepisti. quid gloriaris quasi non acceperis Nos ergo . . . miseri mendici qui peregrini stimus, & aduenae filii matrum nostrarum semper egentes, accipientes aliquid gratiarum ab eo qui diues est in oes.
58쪽
otum illi debemus adscribere quod N Paulus iacit dicens: Gratia Dei Hebrso. usum id quod sum.Et iterum: gratia salui facti estis.Et licet a Deo sint o, m'. omnia&sine ipso nihi sacere possimus , non sitimus dcnim si sicientes an
liquid cogitare , ex nobis, quasi ex nobis sed sessicientia nostra ex Deo Ioan . i est: Nihilominus adhuc aliquid operari recte docemur, ne Deus non Ioan. is snostra merita coronet, Qui em legitime certauerit, coronabitur Et qui Cor. 1 uicerit habebit coronam ui .Quod si totum regit necessitas, uanus est mo δ' sermo Pauli dicentis: Adificate alterutrum omnia uestra ad aedificatio= i, ob nem fiant.Et iterum: ut sapies architecitus fundamentum posui Delia,si i.Cor. quis superaedificat supra fundamentum hoc aurum argentum, lapides ι.COr. 3. Preciosos lignum,senu stipulam unius irisq; opus quale si ignis proν habit. Et dominus in euangelio laudat uirum sapientem, qui aedificat , domum suam stipra petram. Et propheta clamat: aedificate uobis do= Lueae . mos non luteas,quae a uento moueantur, sed quae maneant in soliditate Roma. ΣPetrae.Licet ergo ucrum sit, nisi dias aedificauerit domum &c. adhuc in Iacobi 3
non destruitur hominis cooperatio, sed potius Lutheri cadit necessitas. Ps in Et licet nisi dominus custodierit ciuitate in uanum uigilauerunt qui custodiunt eam adhuc tamen uigiles habent suas excubias, adhuc uigilans dum est nobis. de scriptura immo ipsa sapietia clamat:Beatus qui au Prouer. sdit me,& qui uigilauerit ad fores meas quotidie Et Matthaei xxiii j. Vi pilate quia ne tis qua hora dominus uester uenturus sit. Et Marci xi 3. Vigilare,netatis enim qua hora dominus ueniat. Et Matthoes xxvi. distapulis ait: uigilate 8c orate ut non intretis in tentatiocin . Quod autem bie distapulis dicit omnibus dicit.Et Lucae xxiii j. Vigilate omni tempore orantes.Et ad Cor. Vigilate Sc state in fide.Et Petrus: Vigilate in o= i pere.
rationibus. At iteru:Sobrq estote. Vnde cu Luthcro,quatumuis nos i. Petri sualida necessitas angat,no dormiamus sicut csteri,sed uigilemus siue cinuigilemus siue dormiamus simul cum illo uiuamus.Nam bcatus est,qui
uigilat Sc custodit uestimeta sua. Quid Φ hunc palmists locu ita soluere i Thessa. ς
possemus:a iusto Abele usq; ad Zacchariam &Ioanncm multi labora Matth. Σεrunt, multi aedificarunt, sed ad salute & aeternam patriam parii praesti; Ioan 3tit nisi uenisset is qui uerus est architectus, qui potuit destruere temptu,& in triduo reaedificare. Fuerunt multi pastores,multi speculatores, sed uana 8c quasi inutilis illorum custodia suisset, nisi uenisset ille qui solus dicere poterat: o stim pastor bonus, Sc quotquot ante me fuerunt,sit Ioan. iores erant atq; latrones.Conati sunt multi surgere ante luce contra quod Psalm. ias
ait: uanum est uobis ante lucem surgere surgite postu sederitis.Tenebu 2ς'
erant super uniuersam terram sed lux uenit in mundum,ut manifestarct is occulta tenebrarum 8c tunc demum coepit laus esse unicusty a Deo.Iam l.Cor . 'lux uenit,& lucet in tenebris, non in uanum ante lucem flargimus ne* Psal.i26. manducamus panem doloris. stat ergo ne ocio pereamus,ut aedifices Mai - γmus nostram domu supra petra, uigilemus expecstates dominum.Quia LV nescimus diem neque horam, Iam beatus erit ille seriam, quem cum uestnerit dominus inuenerit uigilantem. Nunc sorte nobis obinciunt aduer
59쪽
Roma. di. sirii necessitatis absolutae assertores, dicit Apostolus: Non quo duo lo bonum, hoc ago sed quod nolo malum illud facio. Id si uerum est non potest alia causi dari nisi necessitas, dicunt. En sorte putant homiν Qx ' nes isti uoluisse Paulum loqui:mentiri uero noluisse quum quod uoluit agere non potuit mentiebatur ergo uoluit pudicitiam,& omnes esse scut seipsum, sed non quod uoluit bonum egit, Castus ergo non erat, fornicarius erat,& partem in regno coelorum habere non poterat. Nis m. i hil ergo bonum,quod uolebat Apostolus operabatur. Datus est ergo in reprobum sensium ut faceret ea, quae non conueniebant, repletus Oomni iniquitate malitia, fornicatione auaritia nequitia homicidi is, constentione Zc dolo. etiam forte quod masculus in mastillum turpitudine exercuit, sic enim uolunt Sc ita concludunt necesstatissimi Lutherant. Quid dicemus ad haec Non multa loquimur, nam res ipsa loquitur. non ita Paulum intelligendum esse.Sed uestram interrogo o uos Paulis ni prudentiam et uestram con entiam. Vivo autem iam non ego, dicit Galat. 1 Apostolus uiuit uero in me Christus, quod autem nunc in came uiuo, in fide uiuo des. Quid nunc dicitis: Carnalis erat uir iste an spiritualis Si dixeritis carnalis conuincimini: Clamat enim, uiuo iam non ego, uiuit
Rom., uero in me Christus: Si cosmisitis ergo uos adue vim ad uos enim sermonem uerto a quod spiritualis fuerit nobiscum istum locum explana bilis.caput enim huius loci in soc sermone repericus,quo inquit: tam quia lex spiritualis est ego autem carnalis sum. Si carnalis es beate Apos s stole quomodo argues carnales dicens Et ego Datres, non potui uobis loqui quasi sipiritualibus sed quasi carnalibus Et iterum cum dicit, cum Phissip 3 si in uobis inquit,zelus et cotentio nonne carnales inis Et iter ii quotquot inquit spirituales sumus hsc sapimus.Docemur autem scriptis tuis uir des, quod non solii ipse spiritualis fueris,Min terra positus iure dice res conuersatidem tuam esse in coclis, uerum etiam hoc docemur, quod Galat 6 N illi spiritales fuerint. Ait enim ad eos si praeuentus quis fuerit in alis quo delicto uos qui spirituales estis corripite huiusinodi in spiritu man RQ suetudinis. Quid emo nunc nobis dicis Scimus quia lex spiritualis est. Q '' Ego autem carnalis sum. Ad haec ipse dignetur nobis dare responsum. Factus sum carnalibus,quas carnalis ut eos qui carnales erant lucriface' ' rem. Aperuit se nobis ueritas,& fallacia est a ueritate exclusa. Persenam itaq; carnalis hominis in se magister spiritualis excepit, & ne quasi inius iovis doctor a se repelleret auditorem, se increpat, ut alium corrigat. unde hoc ipsum alibi commemorat dicens: Aut nunquid peccatum re in*Cox μ me humilians ut uos exaltamin Quid ergo ego, inquit, qui uenunda'
Rostuc, rus sum sub peccato: Nunquid tu Apostole uenundatus es sub peccasto qui olim Christi sanguine redemptus innumerabilem per Christum deo populum redemisti Constat ergo quod Apostolus no suam sed alterius id est carnalis. uiri uoluit hoc loco declarari personam. Ille est ue nundatus sub peccato, qui adhuc Christi sanguine redemptus non est.
RQ r. Qui adhuc carnalis, ideo dicitur, quia filius carnis est. Et ideo dicit qu
60쪽
co ATRA ERROREM DE AB soLUTA NECES.
operor non intelligo. Non enim intelligit operationem suam gentilli contra salutem suam qui licet sit gentilis bonum uult sibi prouenire etiam adipisci bonum, possidere bonum, adquirere bonum salut suae ac Ditae siue,sed non quod uult bonum hoc exercet,sed qd no uult malum hoc facit, odit morte, sed opera mortis exercet odit periculum ,sed operatio eius plena est periculo odit omnia mala, sed quod odit hoc Opera Rom. 'tur. aresquia non habitat inquit in carne mea bonum id est, non habitat in me deus uerus. Nam uelle adiacet mihi. Deum uerum me uelle certum est,sed hoc quod uolo non inuenio, occurrunt enim mihi ho= Genuinamini carnali uenundato sub peccato, homini qui quod operor non ins perobscutelligo homini qui non quod uolo bonum hoc, sed quod uolo malum ii loci ad
illud facio homini in cuius carne non habitat bonum, occurrunt ista osmnia ut perficere bonu non inuenia.Cod lector tamen legi dei secundu 'interiorem homine Ideo interior homo meus in quo est intellectus me ias condelectatur legi dei qui dicit unum et inuisibilem deum debere ad. orari.Quamuis enim carnalis sim scio tamen lignu H lapidem deum esisse non posse sed uideo aliam legem, contra senium meum, repugnante legi mentis meae quae dicit N probat, hos deos non esse posse repugnat tamen lex carnalis legi mentis ines et captiuum me ducit in lege peccati,qus lex non est lex in mente mea sed in membris meis.Corpore enim dico ubi animo n5 consentio.in ilix ego homo.No hoc de se dicit Apo GaIa. .ctolus Paulus,Non enim erat in clix sed beatus 3c sinctus est. In elix Romam ego homo, inquit, quis me liberabit de corpore mortis huius Gratia dei per diam Iesum Christu. Ueniet ergo gratia baptismatis sacri,S car nate hunc faciet spiritale. 8c uenundatu sub peccato redimet a peccato. Etiam inde non dicet, qd operor non intelligo,non em quod odit ma
tum hoc aget, sed quod uult bonum hoc faciet, scit enim quoniam iam habitat in carne eius bonum, id est spiritus sanctus per quem & uelle ei
adiacet & perficere. Inueniet pro sua bona uoluntate, iamque securus Philip. a condelectatur legi dei, secundum interiorem hominem,quia non uidet 'aliam legem in membris suis solam enim legem Christi in se habet, quae
non repugnat menti citis, & non ducit cum captiuum in lege peccati, sed liberum eum ducit ad uita aeternam. Et iam non in sis homo quia haec omnia mala euasi,& haec omnia bona inueni.Quis autem mihi hoc
praestitit requiris Gratia dei per tam nostrum Iesum Christum. Et nex aneret expositionis huius ambiguitas qua putaret Apostolus, de se ista dicta ponit uerba increpatiuo modo leged Quibus ait, Igitur ipse ego mente scimio legi des came autem legi peccati: Nihil ergo damnatis Roma.γonis est in Christo lesii, his qui secundum carnem ambulant, hoc est, si ego qui sitin Apostolus carnalis existimor. Nihil habebunt damnatios Roma. stius hi qui carnaliter uiuunt.Et adiecit lex autem spiritus & uitae in Christo Iesu liberauit me a lege peccati & mortis. Vnde & in alio loco di Cum serui essetis peccati liberi fuistis iustitiae, nunc autem liberari a pec cato,serui facti estis dei. Porro iam si necessitas omnia causat,quomodo piam