장음표시 사용
551쪽
dei patientiam.Vos itam etia atq; etiam oro et per amarissimam Christidni nostri passionem obtestor, ut cu diligenter quomodo se in salutisora passione sua Christus gesserit,ut* peccatum mundi tulerit ille agnus dei per exeritis, etiam uos in omnibus uestris tentationibus eius uestis gia cum omni animi lenitate & mansuetudine sequamini . Sequitur teratus ex quatuor Euangelistis.
Rrdere oportet accedentem ad deum Ad Heb.H.Ad consera
uandam et retinendam aduersus Sacramentorum capitales hostes ueritatem in honorabili altaris Sacrameto aliquot naturgmiracula in primo sermone produximus,ex quibus quis apud animusuum ineffabilem Dei potentiam facilius concipere posset fecimus id non temerario quodam ausu. sed Diui Apostoli authoritate indum. R um qui ad Romanos scribens, testificatur inuisibilia Dei, ipsam* aeternam cius potentiam, di diuinitatem pervideri ex oecatione mundi. dum per opera intelliguntur. Atque hinc cst quod toties nos in Evangelio Christus creaturas contemplari iubet, nempe coelum, solcm, lilia agri. semen tritici messemque, Sc his similia. Quoniam uero scriptura diuini tus inspirata, ut ad Timotheum scribit Paulus, utilis est ad doctrinam. Ae Christus in Evangelio toties seripturam scrutandam innuat ipseque subinde scripturae utatur testimonio.Sic enim Saducsos erroris arguit, quod scripturas non inta ligerent. Sic ipse Ioannis quinto inquit, Scrotamini scripturas,quia uos uidemini uobis in ipsis uitam aeternam habere,& illae sunt quae testificantur de me.Nccp aliter duos illos discipulos. Dis in. qui ibant in castellum Emaus est adorsius, quam scripturis. Incipiens e/nim ueluti Euangelica habet historia ) a Mose N omnibus prophetis interpretabatur illis in omnibus scripturis, quae de ipso erant. Sic & coram omnibus suis discipulis seripturae testimonio usius postu resurrexerat confirmat eis necesse fuisse ut omnia implerentur quae scripta essent in lege Mosi prophetis Sc psalmis de se. Ad eudem modum Abraham diuiti illi in tartaro pro fratribus oranti resipddit, Mosen habet et prohphetas audiant illos. Sed quid multis Nullibi non Christus scriptura utitur ut in templo H deserto aduersius satana, quae pluribus hic tracta re temporis angustia non patitur.Porro Christu in inducedis scripturis mox sui secuti sunt discipuli, nimirum optimum in omnibus imitantes h magistrum .Quare ut Acta Apostolorum testatur Petrus in primo sera mone scripturis sua dicta firmiter muniti Paulus ad Romanos iii l. ix.H. xv. N xvi. capitib. crebris scripturis sua corroborat ueluti & in omniti fere suis Epistolis facere consueuit.In actis Apostolorum expresse habemus dePaulo, quod quiliter fecisset per Amphipolim & Appollonis i am,umisseti Thessalonicam,ubi erat Sinagoga Iudaeorii, introiuit ad Os,N Per
552쪽
eos M per sabbata tria disserebat eis e stripturis, adaperiens et allegans quod Christum oportuisset pati Sc resiurgere a mortuis. Et post disces sum suum inde c5migrauit Benheam Sc Athenas, ubi recipiebant ser monem cum omni promptitudine quotidie seruiates stripturas, an hse ita se haberent. Quum itaq; in omnibus seripturae sint serutandae, id* a Christo edocti disicipuli fecerint decet nos quom distipulorum Christi esse imitatores sicut Sc ipsi fuerunt Christi. Quapropter circa hoc admi rabile M incomparabile altaris Sammentum e stripturis sanctis alio
quot petemus miracula,eaq; cum hoc Sacramento conferemus, ut ex in
liminmensa dei potetia & diuinitas miseris nobis mortalibus clarius in/notestat. Porro de miraculis, quae per uerbum Dei in creatione rerum se offerunt, plura dicere minus est necessarium, nisi quatenus cuiusque oculis subieetiim est,quid in aquis super terram uel in aere quotidie glagnatur. Nam in illorum etiam minimis, ut in floribus campi, magnae
quaedam alterationes uarietatesque conspiciuntur. Accedentes uero ad
librum secundum Mosi hic se nobis immensus prope miraculorum cumulus offert. Miraculis enim N potentissimis Dei operibus ille liber refertus est. Hic uirga Mos mox in colubrum uertebatur, Moses cle Exod uans uirgam, percussit aquam fluminis coram Pharaone & seruis eius,& uersa est in sanguinem.Extedit uirgam super aquas Agupti,& astens ciba derunt ranar.Extendit uirgam percustitque puluerem,& tacti sunt cini; fes in hominibus 8c iumentis. Similiter es musicae grauisssimae immissae sunt in domum Pharaonis Sc seruorum eius. Moses tollit plenas ma ExMynus cineris de camino Sc spargit in coelum, fiuntq; ulcera in hominibus 8c iumentis. Moses extendit uirgam in cCelum, & dominus dedit tonistrua Sc grandinem Sc dis irrentia fulgura super terram, & grando & Exotis ignis mixta ferebantur , 5c cuncta quae in agris erant, ab homine usque ad iumenta grando percussit. Moses extendit uirgam super terram Aνgypti,ia induxit dominus uentum urentem, qui absumpsit quae a grans dine stupererant tam in arboribus quam herbis terrae. Extendit manum in coctum, &factae sunt tenebrae horribiles in uniuersa terra Agypti. Virgam Moses cleuat,& super mare extendit,& euestigio mare diuidi P d intur, fitque sicut murus a dextra Sc sinistra, adeo ut fili j listaei sicco pede transierint.Ita in aquas,quas prae amaritudine in deserto populus bibe re non poterat lignum a domino monstratum immittit, quo immisso, dulces sunt redditae. Virga Moses petram percutit,& aqua omni populo sufficiens inde emanat. Sunt praeterea quamplurima miracula alia, quibus sitam dominus coram populo Iliael maiestatem Sc potentiam declarauit,Nimirum ut terra se aperuerit deuoraueritq; Dathan, Abys Lemsic. io ron utin aliquot ignis absumpserit. Quae qui temere aut no magna dei δῆμε spotentia facta putat non terra, sed toto coelo errat. Et haec quidem de
temporibus Mosi a quo quit Iosue filius Nun minister Mosi populum sibi commissum accepissit, ac ueniret ad Iordanem cum archa Sc popu=io,pedest eoru parte aqus ungerent,steterut ilico aqvs,descedentes ina a ij ioco uno
553쪽
loco uno,& inferiores defluxerunt. Quo iactum est ut non minus Ioradanem, quam antea mare rubrum sicco pede transierint. Haud multo post Iosue ciuitatem Hiericho, quam nulla ui dirui posse ciues confidesbant,solo clamore demolitur. id uero hic de miraculis in coelo uisis dicam Gabaonitis contra quin* reges auxilium laturus uenit Iosue, hie hostes fiasi lapidibus magnis de coelo obruuntur Sol et Luna steterunt in coelo donec ille ulcisceretur se de inimicis sivis. Sic tempore Ezechiae umbra in decem gradibus etiam retro uertitur. Prstergredior hic lubes breuitatis causa noui testamenti miracula. Hoc autem quod etiam tem' pore Mosi faetium est miraculum nec omittendu nec derelinquendum censeo Nimirum quod panis ille coclitus est missus qui honorabile alta iis sacramentum figurauit, Sc recepto uocabulo a nobis etiam Manna dicitur,de quo Exod..i.Numer. xi.Sapient..i . sic scriptum legimus:
Quum de Helim in desertum Sin comi grassent filii Israel coeperiit murmurare aduerius Mosen & Aaron, poenitentiam ducti recordabantur delitias u AEgypti optabant enim se in AEgypto sedere super ollas carniu,
Des in panibus in saturitate. Hic dominus murmurationem eorum audiens, mane dedit ros per circuitu castrorum. Cunam operuisset super
sciem terrae apparuit in solitudine minutum, & quasi pilo tusiim in si militudine pruinae super terram .Quod cum uidissent filia Israel dixerat, manliual, id est. Quid est hoc Vnde hic panis etia apud nos nome restinuit Manna uel ut te speriti ex propheta Iona coprobat man id Hebraeis significat quod nobis paratu adeo cnim paratus ille panis erat,sMctusep esiui aptus . Qui quidem panis inter alia sua miracula, quibus misre ornatus fuit etiam illud habuit quod singulis diebus excepto die scit,hati coclitus demissus est collegito unusquisep ad uescendum ex eo gomor decimam uidelicet parte Ephi per singula capita quotidie, nec qui
plus collegerat habuit amplius nec qui minus parauerat reperit minus.
Die tamen sexta colligebant cibos duplices id est duo gomor per singulos homines.ET uero istis qui reseruabant Manna in crastinum nisi ad diem sabbati scatere coeperit vermibus, & computrescere, tamen alias sapidum N delectabile erat bonis forma eius quasi semen coriandri album, Gustus autem eius quasi similae cum melle, Et bonis ad quod quis in uolebat conuertebatur. Et hac quidem esia cibati sunt filii Israel
quadraginta annis. anquam autem cibus ille esset admirandus, & uere angelorum panis, tamen durae ceruicis populus concupiscentia ductus ne sic quidem cotentabatur,sed fletu clamorecp testabantur quam cuperent in Agypto esse sit per ollas carnium sedere ubi uescerentur carnibus 5c piscibus tratis: in mentem ueniebant eis cucumeres, pepones,
porri ,& cepe oc allia. Proinde uociferabantur: Anima nostra arida est nihil aliud respiciunt oculi nostri nisi Man .Ob quam murmuratioσnem grauem de eis dominus poenam sumpsit. Adhuc em carnes erant
in dentibus eorum,& plaga percussi plurimi perierunt, sepultique sint. Vnde etiam loco nomen est inditum, sepulchra concupiscentia
554쪽
Ibi enim sepeliebant populum qui de*derauerat carnes. Ex his iam ui=dctis opinor fratres charissimi quid Manna fuerit,dc quam mirabiliter diuinitus datum. Sed Christus Ioannis vi. inter hoc Manna 8c suum panem coelestem permagnam esse assi at disserentiam, Nimirum quod ii qui sub Mose in deserto Manna manducauerant,oes sint mortuixi' iam ipse Moses uir ille Sc amicus delata em uita omnes defunisti sunt,ut praeter Iosue Zc Caleb, nullus fuerit superstes ex omni populo qui ex AEgypto erat eduetiis. Verum qui manducauerit nquit dominus, ex
hoc Pan uiuet in aeternum. Porro cum tot tantaque miracula in figura panis illius coelestis secerit dominus, quomodo quaeso isti Nicodemi Phisici, solis mirabilibus adducti Zaccharis, Thomiliae didymi hoc dei
miraculii in sacramento altaris reprobabunt auo ore contra mutire audebunt: quasi Deus Optimus & misericors dominus in hoc sacrameto altaris non potuerit omnium mirabilium suoru memoriam facere sempirernam,quemadmodum per os prophetae Dauid ipse miserator 8c mi sericors dominus reuelauit. Atqui dicet mihi ex istorum Epicureorum grege porcus aliquis Christus quς sua de illo pane esset sententia ibi desmum aperuit,ubi inquit Caro non prodest quicu. Hic sis uide quid faciat diabolus, quid struat. uado domum, hoc est, homine unde eleetias est non facile rursus inuadere potest abit in desertum illic oberrat quo rens requiem qua frustratus,sui similes peioresque socios quaerit, Non secus ac sitos Catilina coniuratores Romae, aut Hierosolymis Iudas fi/dos sibi addit commilitones quibus iste stipatus, nihil non audet, nihil non aggreditur ac pertentat. Quare hoc loco stagitiosiis iste ueterator, etiam icriptura impugnare conatur, Antiquus scilicet isolasticus sum=ms Universitati scripturam e manibus extorquere nequicquam nititur, Perfrictae sane seotis nebulo parum in tam graui crimine falsi, reueretur summum magistrum Christum Iesum. Deum immortalem si astute tendit insidias Sed quanti uos creditis diabolum & eius stipendiarios mili res sacramentorum euersores empturos hic sitisse unicii pronome mea Ita scilicet, q, Christus expresse dixisset, Caro mea non prodest quicu. Hoc unicum pronomen mea, multis aureorum milibus libenter cocinerent quin multis calicibus 8c patenis direptis e templis cosquarent. Sed
non sic o imprj necp enim ita Christus locutus est, sed dixit simpliciter, caro no prodest quicu, Quod nemo tuerit inficias.Siquidem ipse Ioan. Ej.asscrit, id quod natum est ex carne carnem esse.Cui pulchre astipula tur Apostolus ad Galat. v. sic scribens: Spiritu ambulate,& desyderia carnis non perficietis. Nam qui secundum carnem uixerint,morientur, ad Roman.viii. Certissimum enim est,quod ut Corinthiis scribit caro& sanguis regnum des non possidebunt . Quare passim nos hortatur Paulus, ut carnem castigemus mortificem m. Ita enim Galatis scribit, ii Christi sunt carnem crucifixerunt cum affectibus 8c concupiscenti js. ilia, nullibi non prohibet eleetiim hoc uas Des, ne libertate Euangelica pro carnis libertate abutamur. Sic Romanos admonet.
555쪽
ne carnis curam agant ad concupiscentias.De perpetua illa carnis & spiritus lucta Christus in monte Oliveti locutus est, Depingit eam Pauεlus ad Ephesios Q. Cuius et Ioannes in priori Canonica ca. h. probe me3 minit. lita, inquam, caro nihil prodest,sed perniciosa in ignem deducit aeternum sibi adii entes.Ista prsterea caro quae credere ueluti Capharnait recusat, nisi quod tuis manibus palparit oculis uiderit, pedibusque conculcarit nihil prodest penitus,sed foetida vermibus omnis iniquitatis scatens canibus est prothcienda. Atqui caro Christi bona est ocsupra modum amplectenda. Eam enim ob rem Verbum caro factum lora. 3 est ut habitaret in nobis.Ideo recte Christus affirmat, caro mea uere est cibus Et itcrum, Panis quem ego dabo uobis,caro mea est, quam ego dabo pro mundi vita. Qui hanc carnem ederit habebit uitam sternam,
ρ η 6 N in domino manet 8c dominus in eo.Sed quid multis Si domini cars opitiis na. nem in cruce nihil Profuisse dixerimus quid quaeso restat, nisi ut cu Momebior . nichaeis Christum phantasticum corpus habuisse afferamus: Sic enim inhaeresi haeresis usin in infinitum pullulascet & erunt nouissima quaeque peiora prioribus.Proinde fratres non istis nugigerulis sed ueraci Petro fidem adhibete, qui in priori canonica cap. ii . clare testatur, Christum passum esse pro nobis carne.Et ita pati oportuit Christum,cameo passum sic ingredi in regnum rectorum in gloriam suam Marci vii j. Lucae xxiiii. Acst.. 3. Quamobre nolite seduci Si enim uerbo des creditis etν iam hoc incomparabile Sacramentum prodesse credetis, cauebitisin ne archam domini, in qua panis ille est, qui de coelo descendit, perperam cum Oza attingatis ne cum Oza prolapsi intereatis etiam, uel sic res fastis corporis 8c sanguinis domini, ut illi de quibus ad Corinthios Aposstolus scribit qui non probantes se, indigneo manducantes perierunt. quemadmodum in proximo sermone demonstrabimus apertius. Ne enim ulla ex parte consistere potest quod tibi Beregarii et Capharnaitae de carne qus nihil prosit temere M impudenter obganniunt. Quare eo firmius uos uerbo Christi per fidem adhaerere debetis & certo scire hoc corpus esse Christi pro nobis traditum.
o nihil clarius, apertius Sc magis uestrum esse potest.
mini habitus. Redere oportet accedentem ad deum, ad Hebr. xi. Haec uere
te est dies fratres charissimi, qua secit dias,quare a Ioane & omni'
ad bus Christianis recte dominica dicitur. Nam ut maxime Omes
dies,omnia tempora oc signa ab ipso& per ipsiun facta sint, in I sc dies
556쪽
praeter alias, hoc insigni decorata est nomine, ut Dominica communi omnium appellatione uocetur caeteris* ut aequum est multum praeseo ratur. Quod cur fiat no anilem fabulam sed laetium, unde mundi fatus Pendet in cause fuisse persitasum habeatis. Hoc enim die dominus resiurrexit a mortuis, triumphans de morte, inferno, & omni diaboli poto state. Hoc inquam tam praeclarum lacinus in causa est cur illa dies Do minica dici mercatur.Parum fuissset natum esse s luatore in ciuitate OMuid, quantumuis gaudium magnum fuerit expectantibus redemptionem lsrael: parum item fuisset, Christum p Sum in cruce, & mortuum esse, nisi hodierna die gloriose resurrexisset a mortuis. Tanta enim est,
tam* utili necessaria haec Christi Iesu resurrectio ut beatus Apostolus ad Corinthios scribens, non erubuerit asserere: Si Christus non res surrexit inanis uidelicet est pdicatio nostra inanis est et fides uestra quia nec nos a mortuis resi irrecti uri essemus. Quamobrem Datres, haec dici dies domini est,& quod in ea Aestum mirabile est in oculis nostris. Porro circa laetam, dg omnibus Christi fidelibus uere iucudam resurrectio nem non soret inutile aliquot ueteris Testamenti figuras inducere, quibus dei uoluntas per os sanctoru hominu in scripturis ianetis reuelata appareret M uos ut scriptura scripturς corres poderet, uideretis aptius, Quemadmodii est signit Ions etiam a Christo allegatu, qui tribus die bus ξά tribus noctibus in uentre ceti fuit, Item destruistio templi, & his similia. Essent praeterea huc adducendae prophetiae quibus hsc resurreoctio clare descripta est Sc maxime regis Dauid uerit aliud haec tempora
postere uidentur. Succurrendii cm nunc infirmis simpliciu contentiis, ne perditorii haereticorii qui se sacramentis opponunt psuasionibus circutieniantur. apropter cotra secramentoru impugnatores qui Chri stu coeso inclusum suis mendaciis quasi cir uallatu detinere conatur nequa emergat nugis suis cliti populo psuadere non cessant Christano nisi in uno loco esse posse Ita em cocto inclusium retinere, ut Iudsi sespuitu custodire cupietes:Nam ut sit ni isti homines tuc se sortassis tutissimos arbitrantur quu n5 in medio eoru ted .pcul abest Christus quo si bi liceat liberius fana Euangeli j doctrina adulterare, uerbii Christi crucifigere extinguere in eiusq; locu substituere suas nugas, suasq; balneas 8c comessationes loco secramentoru honorabiliu erigere possint Coia' tra istos inu ueritatis hostes. 8c haeresium seminatores in hoc hodierno
sermone aliquot ex quatuor Euangelistis de fritistifera Christi 5c glo
riosa resurrectione miracula producemus quibus perceptis N pensita' iis, uos istorum agnoscatis furore qui nihil firmi ualidi tenent. Prin cipio autem scribunt cur enim hinc non sumerem initium: concordis ter omnes quatuor, domini sepulchrum nouum fuisse, & in quo nemo M. in antea fuerit positus excisum in petra H ad ostium fuisse aduolutum sta Lucis. xum ingens. Equidem lapidem permagnum fuisse omnes uno ore asὴφ Ioas i . runt Euangelistae, quod rei non paruae est indicium, omnes quatuor unam eandemq; rem describere. Plura enim a tribus aut duobus, uel
557쪽
saepe ab uno duntaxat destribuntur Quemadmodum Eusebii Caesari,
ensis Canones non invenuste coprobantiProinde Matthgus de Ioseph stribit, eu corpus Christi inuoluisse in sindone munda, et posuisse illud
in monumero novo,quod exciderat in petra,& aduoluto saxo ingenti ad ostium monumenti eum ab asse. In quem modu stribit H Marcus. Adeo enim masnus suit lapis ut 8c mulieres inter eundum prius quam ad monumentu uenirent inter se diceret: Quis reuoluet nobis lapidem ab ostio monumenti Erat em lapis re uera magnus, qui tametsi aduen' tantibus mulieribus ab angelo mirabiliter es t reuolutus,sederet iam
angelus sua eum tamen iam pridem dias resurrexerat. Mox em angelus mulieres appellans ait: Non est hic surrexit a mortuis,uenite uidete lo=cu, ubi positus erat dominus.Hic ego mihi a Uvaldensibus, Pighardis.& obseuris aediu umbris Oecolampadicis, ut uocant, dici uellem, quo' modo hoc, Sc si sit possibile, ut corpus lapidem penetret, aut sepulchrulapideum quod non tam custodibus ut Matthsus seribit, rite commu nitum erat, a sigillo quoq; accuratillime obsignatu. Nem enim frustra in textu seriptum est: Munierunt sepulchrum obsignato lapide, adlii bitis custodibus Omnia procul dubio pro sua diligetia cautissime pro
uidentes sua enim non parum intererat. Unde unanimi consensu prinscipes sacerdotii 8c Pharisis ad Pilatu uenerant,ut si quo modo possent, Christum sepultum tenerent. Quare obtenta a Pilato omni potestate, nemini dubium est epulchra illos omni cum cura & sollicitudine coma muniuisse. His tame omnibus non obstantibus, dominus suo cum corapore egressus est. Adeo in uno eodemq; loco duo corpora fuerunt, quapud omnes gelites magistros reputatur impossibile.Ita post dies odio, dum Thomas esset cum distipulis etiam uenit Iesus ianuis clausis, & ste
tit in medio. Hic ego horrisile dictu met audiui quendam sacramentorum euersorem in disputatione coram multis milibus impudice Scpraefra ste ut solet hoc hominum genus asserere tunc demum ianuas occlusas cum dominus fuisset intromissus: quasi uero Christum ad ostiuoperiri oportuerit interea dum puer siquis uenire reseraret ianuam. Desuti Petrum prsstolari oportuit, ex Herodis captiuitate liberatum. Atqui non sic miseri uos impostores,non sic. Paulo em superius cap.XX. Ioannis expresse seriptum est cum uesperasset, die illo, qui erat unus sabbatorum. & fores essent clausae,ubi erant distipuli congregati, propter metum Iudeorum uenit Iesus stetit in medio,& dixit eis Pax vobis. Vnde & Euangelista non frustra sed miraculi magni loco, bis claussarum ianuarum facit mentionem Iam uero clausas ne ianuas, fenestras,
uel muros penetrauerit, an aliud quid, nihil moror: uenit e sepulchro, his clausis ianuis uenit ad distipulos. omodo autem,qua forma, qua uirtute id curiosius non strutor. Ita eum uenisse uerbo dei firmatus, fio miter credo.Non aliter etiam in sacrameto altaris,in Misia stilicet, post instituta Christi uerba, & a sacerdote elocuta, nihil torqueor, qmodo,
& qua forma Christus coclitus destenda Sed mihi si cit, me certo sti/
558쪽
re Christum adesse. Neque enim tanta,quanta nostrae res tarditate, hoc magnum dei procedit miraculum, Sed diuina id uirtute etiam inmomento fit oculi. od quidem tum facilius intellexeris, si quae a natura fiunt, propius fueris contuitus. Considera quot miliaria sol a te distet, 8c tamen in uno oculi momento solis radia suo Olendore me & te contingant. Lyncis oculos pariete quod nescio cito tamen experiri posset cupidus penetrare aiunt, uerum sic facito, claude tuos oculos, Sc rurosum eos aperi et uide quot obiee a simul concipiant. Quin hoc iam considera Angeli dei sunt nobiscum, ueluti hodie in monumento suerunt,
εc nihilominus Christus dicit Φ angeli eorum intellige pueroru semρ
per uideant faciem patris qui in coctis est. Et haec quidem de primo mi raculo die a sussiciant. Secundum miraculum e superiori pendet. Qui enim diuinam uirtutem, quanta fuerit in resurgendo didicit, ille nihil haesitando miracula etiam in apparedo a Christo facta pie credet: Contra qui non longius quam suo sensu comprehendit & oculis cernit, deduci potest huic nec quae diximus nec quae dici possunt ac sequentur satisfacient. Sed ut quae secundo loco Christi miracula collocemus, uos intelligatis apertius, repetite quaesis mecum, quot & quam uar is in locis hodie fuerit dominus. Matthsus mulieribus digressis a monumen'to,ut renuntiarent distipulis quae uidissent Christum occurrisse scribit, N dixisse, Avete. Illas praeterea accessisse, pedes o tenuiste, Sc adorasse eum. Marcus dominum Iesum quum mane resurrexisset, apparuisse primuna scribit Mariae Magdalenae, de qua eiecerat septem daemonia. Quod idem aliquanto clarius Ioannes depingit his uerbis: Maria ειν Id. inhat ad monumentu soris plorans dum ergo neret, inclinauit se in mo= . numentu et uidit duos angelos amicitos albis sedentes unum ad caput,
alteru ad pedes, illic ubi posuerant corpus Iesu. Dicut illi, Mulier quid
ploras Dicit eis Sustulerunt dominu meum nec stio tibi posuerunt eis.
Haec cu dixistet,cduersa est retrorsum,& uidet Iesum stante nec Gebat, Q Iesus esset.Dicit ei Iesiis Mulier quid ploras que qufris illa existimas Q hortulanus aduerte tu hic aliam formam dominus esset dicit ei: Domine si tu asportasti eu, dicito mihi ubi posueris eum, δc ego eu tollam. Dicit ei Iesus Maria.Conuersa illa dicit ei Raboni, quod dicitur magiis steriDicit ei Iesus, Noli me tangere, &c. Eodem illo die, ut idem Ioannes testificatur,quii uespera esset uenit Iesus ianuis clausis,& stetit in modio eorum ac ostendit manus & latus suum.Vnde distipuli gavisi sitiit, uiso domino. Lucas illo ipso die seribit Christum ut peregrinum apparuis te duobus distipulis euntibus in Emaus quod aberati acto sta diorum sexaginta ab Hierosolymis, pulchre commemorans, ut cis Patanem fregerit, H eorum oculis apertis ipsi cognouerint Dominum, m. Vt denique ipse evanuerit a conspectu eorum. Iam uero nemo, ut
opinor, non uidet, Dominum eodem die, & quum uespera esset, illis in Emaus proseetis, panem fregisse, & ut ex Ioannis Euangelio com Iovio
Probauimus, Hierosolymis sitis apparuisse discipulis, quibus manus& latus
559쪽
& latus suum ostendit.Quin & flauit in eos tribuens eis potestatem soluendi M ligandi remittendi et retinendi peccata. Hisce omnibus no obstantibus, mulieres,teste Luca, ab angelis responsiim accipiunt, Quid
qu itis, uiuetem cum mortuis Hic considera,uiuentem cum mortuis.
Insuper eodem die dominus apparuit Petro . Mox enim reuersis illis duobus Hierosolymam, discipuli annunciant, dominum uere resurre
xisse N apparuisse Simoni. Porro quomodo haec omnia facta, & quo' modo postibilia sint Q uno tempore eodem* die Christus tot in locis
apparuerit, Sc uere fuerit, non aliter inquiremus, nec certificabimur, uper fidem. Quapropter ne hoc quidem mirum Christianis uideri debet, dominum Iesum multis in locis in sacramento altaris esse, & esse posse. Qui enim suae rationis ductum non purum dei uerbum per fidem in diuinis illis N aliis Christi operibus fuerit secutus,quo magis ut ista poss=bilia sint, cogitabit, eo minus inuenire. Sic deus omnipotens pudefacit sapientiam carnis. quae uere stultitia est apud deum, ne ulla caro gloriotur coram ipso .Desinant ita isti miseri homines immensum diuine sis=pientiae mare suo uelle rationis lumine transfretare, N ea rimari, quae
deus in sua positit potestate. Qui enim secta ratiocinari perrexerit, quomodo Christo fuerit possibile manere post resurrectione super terram, Sc conspici a siuis per quadraginta dies,utq; cum illis edere & bibere potuerit quomodo post octo dies incredulo Thomae Didymo iterit apy paruerit,ut Ioannes scribit,ia ueluti Mattheus habet, undecim dis spolis in monte Galilsae, ubi constituerat illis, apparuerit, item qua uirytute mox discumbentibus illis undecim uisus siit illi'; suam incredulitastem exprobrarit, deinde ut ad suos uenerit ad mare, ibio prunae pomtae, piscis Q mirabiliter superpositus fuerit, ut deni* ingente tunc pisciuceperint multitudinem, quomodo praeterea,tat Lucas inlamat, in Bothania ad suos vcnerit, R ibi ei obtulerint parte piscis assi, et favum melatis, aui, inquam, haec N id genus alia multa miracula sua ratione inueo stigare conatus fuerit, quo cogitabit diutius, eo illaqueabit se arctius. uomodo enim haec facta sint miseri mortales non aliter si fide depre hendemus.Vnde N a Christo beati illi prsdicantur,qui non uiderunt,& crediderunt tamcn. Proinde mirabilia haec opera des, quomodo tot
tam* uari jς in locis simul & semel Christus fuerit diligenter expendant increduli isti Capharnaitae 5c Nicodemi, & suam tandem deserant hae
resim sublatis in coclum manibus humiliter Orent Domine adauge nobis fidem. Equidem multis uar scp in locis simul Christum apparuisse,
uel ex Paulo clarissime colligent, allia in priore ad Corinth. cap. 6. expresse scribit, quemadmodum resurrexerit,dc uisus sit Cephs deinde duodecim illis postea uisus sit plus u quingentis fratribus simul, desii Iacobo, post Apostolis omnibus, postremo uero omnium in Paulo. Praeterea uero Zc alia multa circa gloriosam hanc Christi resurrectione miracula facta sunt, ueluti cu linteaminibus,& praecipue sudario, quod fuerat siler caput eius. Honorifice enim dominus sepultus erat. Cuius
560쪽
rei fidem facere potest syndon illa munda, linteamina, & mixtura myr/inae fc aloes ad libras ferme centum,quam unus attulerat Nicodemus.
Φ uero parum mysterii in se habent angeli albis amita quos in imo numento inuenerunt mulieres, S terrae motus ille magnus. Et quod non minus istis est incredibile ) dei miraculo & uirtute faetum est ut Petrus iuccincta tunica se in mare Tyberiadis miserit peruenerit* sine pe
riculo ad dominum.Eadem uirtute diuina rete ingenti piscium multitu dine resertum integrum traxerunt ad terram.Sed illoru omnitum longernaxima admirationeq; dignissimu est Christum mortuum esse deiceia'
disse ad inferos & dei uirtute diuinitatem animam corpus & sanguione rursiam conuenisse. Quibus de rebus elegantissime Israelitis ut Aetatestantur Apostoloru Petrus pdicauit nimiru quemadmodu illum soν lutis doloribus mortis deus resiuscitauerit quatenus impossibile erat illuteneri ab ea. Quibus mox regis David Bbiungit testimonium, qui du= Ud. N. dum in spiritu haec .rspiciens dixerat. Non derelinques anima meam in inferno,nec sines ut sane us tuus uideat corruptionem. Porro haec uer/ba de patriarcha David intelligi non polis euidenter Petrus comproρbat, . David defunctam esse. 8c eius sepulchruna de quo iij. Reseii.
apud ludgos tum adhuc esse nemo negare ualebat Uncie haud obscuruerat ad unum Christum ea uerba referenda fuisse. Quae quu ita sese habeant, nihil Vualdenses istos Datres, nihil Lutheranos, nihil obscuri istius domestici splendoris scintillas, aut Pighardos moror. Paru apud pii a. me omnes istoru nuta faciunt, qui non amplius si uno in loco Christueste Poste,cdmentantur, quu illa ptaclara gloriosiae resurre stionis mira' cula talia tanta* csse uideam, ut hoc quod in sacrameto altaris fit miraa tu cum illis uix coserri queat. Ego & quod non dubito omnes uere fidei cultores hoc nostra sponte, oc magno cum gaudio confitemur, M. dantes gloria deo c5corditer canimus Alleluia caeterosq; hymnos, quibus gratiam agimus deo, & inter nos cogratulamur nobis, non tam ΦChristus dominus resurrexerit a mortuis, & a morte detineri n5 potueρrit u q, ipse dris sortis et potens ac dominus uirtutu uerus ille rex gloris
inferni claustra disrupit indeq; ut in Gaza oppido Sampson ea ad monte dei omnibus Philistos deuiistis asportarit. Atqui puer si isti sacramentoru merseres, non nisi uno in loco Christum esse poste credunt: nimis rum ad dexteram patris non aliter eum affixum esse cupietcs,at* Iudaei cruci adglutinarunt uel in monumento custodibus adhibitis probe ad. seruatum iri sperauerunt,pertinaces sane homines Christum dominum ita huic loco addictam putantes ut alioqui columnae hominem calcitis alligamus:quasi uero Christus item in coelo sepultus alteroo iam monumento inclusus teneatur. & a temerariis istis suorum Sacramento'rum persecutoribus obsesso monumeto contineri possit, ne resurgens, poenam de illis condignam sumat. Sed istis iam mittamus sua somnia,
Nos qui uere Christo nomen dedimus uerbis Christi firmiter adhae rentes, credimus id quod Christus dixit,uerum esse 5c indubitatum.