장음표시 사용
561쪽
unde nobis nihil est impossibile, quum fide certiscati, compertum habbeamus Christo domino nostro datam omnem potestatem in cocto Scin terra Insuper ipsum ut promisit nobiseu reuera esse Eamus omnishus diebus usin ad consummatione s culi. od no modo per grauatri suam tacit. sed etiam in hoc honorabili altaris sacramento, suo corpore Zc sanguine adimplet. Ad quod quidem sacramentum quemlibet accesdentem credere oportet ne cum ii elicis suae opinioni carnali innixus. reus fiat corporis & sanguinis domini.
Redere oportet accedentem ad deum, ad Heb. H. Quum hosternum Euangelium fractionem panis secum adferret, multa nos quoq; hesterno sermone de honorabili sacramento ait ris diximus,& quantu per temporis licuit angustiam, ostendimus, quis diuini illius A preciosis limi sacramenti usus in primitiva sdelium Eccleνsia suerit. In promptu adhuc sunt multa quae ad hoc propositum exoronandum commode adduci possent quemadmodum figurae N alia plurima. quorum nos paucissima producemus, dabimus in omnibus cum Magdalena ad pedes Christi ledentibus N audientibus uerbum dei, de caeteris cogitandi occasionem. Equidem qui Manna panem illii coolestem sine mysterio manducandum toti populo datum arbitratur, eo Rom is' rato uehementer decipitur. Haec enim omnia in figura contingebam
illis: scripta uero sunt ad admonitioncm nostri. Quare huc quo pertisnet quod in secundo libro Moses de institutione paschae scriptum reli zηφι quit. Erat autem institutum solenne hoc paschae festum . per agnum Scazymos panes, Quod clarissima nostri pasichatis figura fuisse Christi sis Lης uatoris dicto comprobatur, quem certo scimus non frustra apud Lucadicere Desiderio dcsideraui hoc Pascha manducare uobiscum, quit iam antea discipuli quaesivissent ex eo, ubi uellet sibi parari pascha. Vnde discipulis ipse committebat ut profecti in ciuitatem dicerent patri lami lias Magister dicit Ubi est diuersorium ubi pascha cum ditapulis meis edam New abs re credas uelim, toties Euangelistas ingeminare huius paschatis esum. Ita enim etiam apud Lucam legimus, distipulos misi . ad parandum pas cta,ut ederent. Nam hic quoin praecepit discipulis, ut patriiamilias dicerent Dicit tibi magister, ubi est diuersoriit, ubi pascha cum ditapulis meis edam In quibus locis duntaxat de esu paschatis Ioaquuntiir Euangelistae, quemadmodu nec penes institutionem pascha/tis Exod.xi j.ullum potum institutum inuenimus. Cui enim obscurum est quid quomodo edere debuerint Nimirum agnum suisse imolaridum, cum* assum igni comedi oportitisse, comedentes uero stare deshere baculos manu tenentes N edere sestinanter. Insuper ut septem dies
bus no alio u azymo Pane uesterentur,ia quicunque comederet semen'
562쪽
ratum,eum e populo Israelitico extirpandum fore. Et haec quidem a ι morum panu figura ad omnes plinebat: De potu uero, que illi omnes biberent nihil in illa paseliae institutione expressum legimus.At ea figura penes quam Genesis xii 3. Melchisedechinuenitur, panem Sc uinum habet, quum ea de sacerdote altissimi in sacerdotium nouae legis com mutetur .Ex quibus fratres dilecti flami aperte uobis etiam comprobare possem, recte populum Christianum, uenerabile altaris sacramentum, sub una dumtaxat specie sumere,& sacerdotes stib utraque . inum ue/midiam antea ex Christi uerbis. N primitiuae Ecclesiae historia, Actis nimirum Apostolorum,satis ostenderimus, uobis hic dilectissimi conasiderandum relinquo quam pulchre 8c aperte ueteris Testamenti laus
rae cum Euangelica ueritate conueniant Vobis inquam hic latius cogistandum committo quam ea quae Christus de hoc sacramento dixit, ocprimitiua Ecclesia opere compleuit illis figuris respondeant. Nos enim cum hodiernum Eummium aliud non minus accurate tractandu punctum secum adsera operam dabimus , ut illud quoq; ueluti superiora declaremus & nucem Dangentes,nucleum uobis apponemus. Hodier
ni itaq; Euanget a textus Christum in medio dis spulorum stetisse asse
rit,ia eis pacem exoptasse,& quum expauescerent, existimantes se spiristum uidere dominus eoru miscrtus isti incredulitatis morbo Ascacissima adhibuit ανῖδοτα. Primu enim bis eos uidere iubet,et semel etiam contreetare manus suas Sc Pedes suos Ita uidelicet eos comperturos, cp ipse esset cum spiritus carnem Sc ossa non haberet Deinde in conspectu illorum comedit:Tertio ut omnem tolleret dissidentiam, uerba quae locustus erat ad eos, quum adhuc cum eis esset ipsis reuocauit in memori/am, Sc siripturarum produxit testimonia Nimirum necesse fuisse ostendens, ut implerentur , quae de se essent scripta in lege Mosi & prophe tis 8c Psalmis, Aperiens interim illorum mentem, ut intelligerent scri pturas. iae cu Omnia aequa lance ponderauerimus,scripturae testimos 'nia reliquis duobus firmiora esse inueniemus. Adeo res magna est ueralium Dei. Quod cum ex atris, tum praecipue ex Abrahae responso cuia
uis facile patet. Abraham enim diuiti illi respondet. Si Moim N pro
phetas non audiui, ne* si quis ex mortuis resurrexeri credent. Quam;
obrem Sc Christus tametsi corporaliter cum discipulis iter lacientibus in Emaus heri esset, tame ipse exorsus a Mose Sc prophetis interpreta batur illis scripturas unde & cor eoru ardebat in eis.Sed ut hodie disti puli se sipiritum uidere arbitrabantur ita hoc tempore nonnulli, at longe maiori cum periculo salutis nostri Capharnaitae N Iebusis, circa ue nerabile altaris sacramentu somniant, nos Christum spiritualiter duno taxat in sacramento habere,& eum nos spiritualiter in fide manducare: corporaliter non posse nec admodum opus esse: nam sitis super spis ritualem nobis manducationem esse uidelicet sensim in Manichaeorum vis biso ah esim illabentes. QMantum enim eos a Manichsorii opinione abesse se
Gessis, qui illic,ubi maxime suum corpus esse Christus uoluit, ipsi illud
563쪽
adesse abnegant . Manichaei phantastico corpore Christum apparuisse asserunt isti protervi dei hostes uerique Antichristi,uerum corpus inde depellere conantur ubi Christus in sui memoriam praesens N ad nostri consolatione efficacissimu sore constituit.Atm utinam Deus Op. Mari eos dignetur, ut hodie disicipulos, sua diuina gratia illuminare, ut sitam
diuinam scripturam intelligant.Iam ena quavis talpa csciores uehemen' ter opus haberent, ut eorum tenebras illustraret dominus, 3c lutum exta ' sputo faciens eorum oculos illuminaret.Surdi aut cum sint, uotis optare deberent ut immissis in eorum auriculas digitis, aures aperiret,& lin guam uariaru hgrestu uinculis affixam solueret quo tande auribus audirent oculis cernerent, Sc conuerterentur ad fidei catholicae unitatem
sanctamq; Christifidelium Ecclesiam extra quam minus salvabuntur,si qui extra arca Noe in aquis perieriit. Occulta sane, M a diibpuloru etiaintellectu alienissima res fuit salutifera illa Christi domini nostri passio. Adeo enim que de passione dominus dixit discipulis, ab eis suevit abs
condita, ut etiam quum expressis uerbis coram omnibus ueluti Mat thsus,Marcus,& Lucas uno ore asserunt Christus diceret Ecce coscendimus Hierosolymam & filius hominis tradetur principibus sacerdotu& scribis 8c ipsi codemnabunt eum morte N trabent eum gentibus ad illudendu flagellandu Sc crucifigendum et tertia die resurget,Adeo inquam Christi passio eis fuit incognita, ut dum haec dicci ci dominus, textus non simpliciter asserat,discipulos haec non intellexisse,sed horu eos
nihil intellexisse testificetur, & fuisse istud uerbum absconditum ab eis, nec intellexisse eos quς dicebantur Luc.xvii j.Porro ut discipuli,qus de passione dicebatur nihil penitus intelligebant: ita nostro hoc potissimus culo uehementer metuendu est ne multi sint, qui huius sacramenti myti,arib, si non intelligant.Est em hoc sacramentia reprssentatio quaedam Maliari, quid. uiua memoria amarissimae passonis 5c effusionis sanguinis Christi. Vii, de nihil mirum, si circa eius manducationem quidam impingunt, quishus quod suae rationis beneficio intelligunt magis placet, ep quod uerabo diuino certificati fideles crediit. Sed uos fratres in Christo charissimi,
quibus compertum est apud deum no impossibile esse omne uerbum, etiam hic circa honorabile altaris sacramentum pie agite, & fide confirmantes corda uestra, scitote penes hoc sacramentia duo haberi: uerbum
Christi. 8c eius corpus preciosissimu . Verbum te instituit,& fide tuam ro dirisas indicat Iam si tu uerbo dei per fidem firmiter adhaesieris cre
endo spiritualiter manducas, 8c spiritualem cibum iam es consecutus. Quocirca apud Ioannem Christus quum de sacramento diu multum esset Iocutus, confitetur tandem uerba sua spiritum esse dc uitam. Hie m 5 enim uere uiuus est panis,panis no mortis sed uitae.At hinc est quod Punici baptista iacientes mentionem, eum portam appellarunt salutis, i ues salutem: De hoc uero honorabili altaris sacramento dies tari, uitam illud uocauerunt. Quanu aut spiritualis manducatio per fide ex uerbo
dei a ueniat,non tamen supuacua oc inanis censenda est interiai corpo
564쪽
ralis illa manducatio quam etiam nostrae sea litati consulturus instituit dominus, qui quum sit uia 5c ueritas, nec fallit, nec falli a quoci potest..Quare no quid nostri oculi cernant, sed quid omnipotens et uerax doρ minus dixerit considerandum Sc prς oculis habendii erit. Quod ut uos faciatis facilius non grauabor ex Euangelio clibenter enim Euangelicis testimonijs utimur aliquot exempla proferre ex quibus intelligatis, noad nostri ingeni j captum sed ad diuinae maiestatis potentiam, mirabilia dei opera esse referenda,et discatis interim quomodo spiritualiter et corporaliter manducetur . tu mistus esset angelus Gabriel in ciuitatem L Galileae cui namen Nazareth, ad uirginem despo satam uiro Mariam,& postquam gratiosam ei salutatione denuntiasset eam scilicet esse con cepturam Sc parituram filium,&capsam dcmiraretur, quomodo futura essent ista, quum uiuum non cognosceret, tunc nondum spiritualiter ipsa conceperat iamprimu aut angelus ei recitauit, qucmadmodum spiritussianctus esset superuenturus, dc uirtus altissimi ei obumbratura,&apud deum non fore i inpostibile omne uerbum, mox dum haec credebat beatissima uirgo spiritualiter manducarat Sc coceperat. At nihilominus tamen Christus uere et corporaliter in utero cius fuit. Quare Elis zabet cognata eius dixit Beata quae credidit, quoniam perficientur ea, quae dieta fiunt ei a domino.Pastores quibus natum este saluatorem aim nuntiauerat angelus,sipiritualiter illud credebant & nihilo minus Beth; leem usq; profecti corporaliter uiderunt dominum. Simeon homo ille
iustus 5c pius qui responsum acceperat a spiritu sancto, non uisurum se mortem nilsi prius uideret Christum domini ille licet non fuerit diffisus uerbis spiritus an ti,iarnin credendo spiritualiter dominum uidisset inomen per spiritum in templum uenit, & puerum Iesum accepit in ulnas suas Sc laudans deum,piam illam orationem, Nunc dimittis, pronunρciauit, in qua inter alia confitetur, se sitis oculis uidisse salutare domini, lumen ad reti lationem gentium, dc gloriam plebis Israel. Mulier quae sanguinis Ffluuio laborauerat duodecim annos, Sc insumpserat omnia sua neq; quicquam adiumenti senserat in fide etiam manducauit domi, num quum sibi certo certius persuasisset,se saluam fore si uel uestimen
ta eius tangeret: at non eo segnius tamen corporaliter uenit in turba a
tergo & tetigit domini uestimentum. Latro in cruce recte per fidem manducauerat, dum in Christum credebat: at rediissime fecit, Q in uer 'ha prorumpens Christum orauit,ut sui foret memor cum ueniret in rennum suum. Inde mim benignum a domino responsiim est consecutus.
Respondet enim illi Christus, Amen dico tibi hodie mecum eris in Poradiso. Sed quid multis c Talibus historiis reserta est scriptura, in Ous
non tam spiritualem per fidem manducationem, v corporalem subse curam 8c celebratam uidere licet.Cum ita Christus per suum uerbum spiritualem nobis in fide manducationem adserat et non minus interim corporalem subiungat, quod expressia Sc luce meridiana clariora es
uerba de corpore dc sanguine comprobant,quod qusso aliud atqr ipse
565쪽
sa uio in hanc horam Christifidelium catholica usurpauit Ecclesia, nos suscipiemus: Cur a uerbis claris & certis ueracis Christi deficientes, scismnia sequeremur ma ratione corporalem manducationem a spirituasti segregemus Sc distinguemus, quum Christus non separauerit Iurisi consulti ubi lex non distinguit, distinguendum minime censent, & nos impune nobis abiturum putamus, si contra clara Christi nostri regis uerba aliud statuerimus Christi uerbum, Christi Testamentum habe
mus, hoc uobis e manibus friuolis haereticorum nugis extorqueri ne/quaquam patiamini fratres. Equidem de hoc scriptum in Psalmis est: Neq; prophanabo testamentum meum N quae Ocedunt de labrjs meis non faciam irrita. Nimirurn id est quod Num.'. seriptum reliquit Mosis: Non faciet irritum uerbum suum. Quin et in memorato Psalmo ait: Disposui testamentum electiis meis. Quod quidem testamentum ratum& firmum seruabit.Est enim secundum illud testamentu quod ipse nobbis Baruch xx.capite promisit, & de quo Zacharis ix. de quo denique multa apud Apostolu in Epist. ad Hebri legimus quot stilicet et quantas habeat promissones, quibusvis etiam ueteris Testamenti promissos multum per omne modum prs stantes.Ipse dixit proinde tu Balach m. 8c ausculta, Audi fili Sephor non est quasi homo ut mentiatur, nec ut filius hominis ut mutetur.Num igitur dixit,& non faciet Locutus est . et non adimplebit Hoc ipse dixit ipse promisit suom diuino uerbo fio mauit unde seruabit etiam di firmillime quide promissa. Nimim etiam tu Iebusse qui non secus ac perfidi Iudsi sacramenta conculcas pedibus, no ignoras,quid in ueteri Testamento patres secerint, ut deum sui uerabi admonuerint, a missa illi reuocarint in memoriam. Ita et E Exo. xxxij. deprecatur pro populo seruus domini Moses, dicens: Recordare domine Abraham saac, & Israel seruorum tuorum, quibus iurasti per tometipsum dicens: Multiplicabo seme uestrum sicut stellas coeli,&c. Ad eundem modum Iudith ix. Memento domine testamenti tui. Quin &dominus Leuit. xxvi. se ad populi preces sui testamenti recordaturum asserit.Expresse enim dicit: Cum orabunt pro impietatibus suis, & r cordabor foederis mei .ltem Exod. vi. inquit: Ego recordatus sum pacti mei. In Smptu essent quamplurima alia testimonia seripturae de laedere et .pmistionibus domini,qus omnia clare testificantur dominu qus promittit uelle et posse seruare, emadmodu ad Rom.docet Apostolus. Nequau enim mentitur dominus quu ipse ueritas sic& vita.Quamob=re fratres quid reliquii est nisi ut diuini uerbi maiestatem adorantes creadamus tandem, tot eius miraculis edocti, apud deum omnia possibilia esse Ipse enim uocat ea quae non sunt,non aliter atq; ea qus sunt. are uobis per fidem suo diuino uerbo, reiecitis carnalibus opinionibus, fir omiter adherendum erit Quod si feceritis in hoc *culo per fidem ad deuaccedetis N in suturo perpetuo conregnabitis et uiuetis per Christum.
od ut fiat axit deus,qui est benedictus in saecula, Amen. ει Sermo
566쪽
l Redere oportet accedentem ad deum,Heb.xi. Multa B uaria fratres dilectissimi, de honorabili altaris secramento per supes
riores sermones trae auimus, lidisque scripturae testimoniis .impuclentissimorum istorum Iebu eorum, Nicodemorum & Caphar naitarum somnia confutauimus, eorum inania & sucata subuertimusiandamenta. Nam impudentiam istorum nullis uerbis comprimi poste quis non videi Porro quum hodiernu quoq; Euangeliu commodissis
.inam ad nostra institutu adserat materiam uos oratos uolo,ut uel iam
discatis perniciosa de indigna Christiano homine res sit incredulitas, .iquam passim Christus arguit,in quam inuehitur,quam deni* radicitus
e suorum cordibus mulsam esse cupit. Sic enim Thomae incredulitatem Ioma dominus arguit,qui quum audiret alios discipulos affirmare Adominu uidisse credere recusauit nisi uideret in manibus eius uestigium clauom, ire mitteret digitum in uestigiti clauorum, ac manum suam in latus eius Mox illius cordis duriciem Sc incredulitate reprehendens dias, beatos Pnunciat eos qui non uiderunt,& credideriit tamen.Misieros igitur Sctiere miserandos homines,qui circa uenerabile altaris sacramentum suae incredulitati dant locum non credituri nisi coram, & uisibiliter suis oculis in hoc sacramento Christum esse cernant. Et faciunt fiane gloriabuno di isti sacramentorum eueriores,non aliter, at apud Lucam Herodes LM aa
qui ob adductum ad se Iesium, gaudebat uehemeter, siperabatq; se sonu aliquod uisiurum ab eo fieri.Ita isti sunt sacramentorum hostes no Christiani aut fideles quae enim in eis tantilla est fidei sed protervi &du vae ceruicis, per omnia Iudaeis simillini. Quos Apostolus in priore ad
Corinth.signa petere quemadmodum GH s sapientiam qusrere asse rit His autem perfidis Zc obstinatis mysteriorum dei contemptoribus, signa maxima & plurima proferre postem, nisi metuer ,ne aures istas suis assuefactas sabulis ad historias omnino stirdas essem habiturus.Sed unu tamen at* alterum exemptu perstringam, si quo modo uel relistae coru conuersiae caluari queant.Principio itaq; illis, si modo rationis suae sint copotes cosiderandum .ppono,qus mirabiliter Cypriani tempore
obtigeruntηrum ipse Cyprianus facit in sermone v.de lapsis mentione, Nimiru q, mulier quς de sacramento indigne erat locuta uel indigne si lud sumpserat morte subitanea periit. Deinde ob ide lacinus alia , nodijudicasset corpus diti,dsmonio obsessa est. Quid dicam interim de se
cerdote indigno cui pro hostia cinis in manibus remast Si uero nec his quidem contenti fuerint,aducam magnu illud signit, quod ante noninventos annos Gregorim magni tepore est saetiim,ubi realiter in uenera' Niseidum.
bilis sacramenti hostia digitus est uisiis. Caeterum ne hoc quidem praes εμ' termittendum censeo, quod Eusebius scribit, Serapion in Alciandria μ προ - in grauissima infirmitate decumbentem,uirtute illius sacramenti, robur -' .
567쪽
et strinitatem sui spiritus accepisse.Tempore Augustini ut ipsemetris. de ciuitate dei testatur daemonia uirtute illius sacramenti visigata sunt. Gregorius fide digni sinus testis scriptum reliquit Papam Agapitum cuidam muto & claudo honorabile hoc sacramentu praebuisse, & euostigio mutum esse locutum. Basilius, Beda, Ioannes Eleemosinarius. Paicasius, & ali j multi,tum alia uaria miracula tum hoc quo de Satyaro Ambrosii fratre stirebunt, id* in multis Christianitatis regnis. 8c in Hispanris Germania,& alibi factum afferunt, v multoties honorabilis sacramenti hostia sanguine conspersa uita est. Insuper sanguinem alio nsaepe apparuisse Idcp tametsi ante aliquot iacula fustium esse in confesto
sit tamen in hodiernum usim diem clare cernituri quod per naturam inosuetum est & insolitum: at diuinae maiestati non impossibile nobis p s agilibus hominibus admirabile in oculis nostris. Quid ita iam uos Gis V
gantes quicun* uestra freti animositate, Christum dominum nostrum . . e honorabili sacramento .pfligare conamini Quid iam inquam Num adhuc signa queritis An creditis ea quae produximus non ex anilibus sabulis deprompta sed grauissimorum patru et omni exceptione malos in testiu attestationibus comunita signa esset Equide si negaueritis consuincam sin sueritis confessi uestram incredulitate recte argui intelligitis.
Quare uos per omnipotente deum oro, per uerace Christu obtestor, ut deposita mentis caecitate uidere incipiatis. Periculosa est enim uestra conuersatio uita impura,et cor coram deo immundii.Tametsi em Christus multa signa ediderit, discipulisti; saciendi signa tradiderit facultate, tamen nihil aeque arpata latin eos qui signa continuo flagitant. De Christi signis quae fecit reserta est Euan elica historia, unde a Ioanne missos
discipulos, remittens ipsemet ait Matth.xi. Ite renuntiate Ioanni, quae uidetis N auditis Caeci uisum recipiunt, claudi ambulant, leprosi nauta' dantur & surdi audiunt,mortui excitantur &c. Quemadmodum uero
discipulis sitis dederit potestatem miracula faciendi in nomine suo, Marstirias cus describit apertissime his uerbis Per nomen meum dςmonia e acient, linguis loquentur nouis serpentes tollent, Sc si quid laetate biberint, nonocebit eis,sup sgrotos manus imponet & bene habebui. Quin maiora quoq; eos fusturos dominus apud Ioannem est pollicitus. Ait enim. Amen amen dico uobis, qui credit in me, opera quae ego facio, ipse sa=Q. 3 ciet. S maiora his faciet. uare Petrus claudo ex utero matris sitae sim' pliciter dixit In nomine Iesu Christi Nazareni surge Sc ambula. Et protinus consolidatae sunt plantae illius 8c tali. 8c exiliens stetit & ambula uit.Ad Anea, qui annis iam octo decubebat in grabato paralyticus,ala Petrus,finea sanet te dominus Iesus Christus.Et ille continuo surrexit. Sed quod est admirabilius delaus super infirmos a corpore Pauli sudas riolis morbi recesserut 8c uenientis petri umbra infirmos sanitati resti aluit. aus utcun* magna & admiranda fgna suerint tamen dominus non semper a signis duravit pendere nos uoluit sed nos uerbo maluittacii 4 Per fidem adlisor Cuius rei magnum est argumentum,quod in ueteri Testamen
568쪽
DE Evcit u ,s Ac RAMus r. sERMO viti Testamento non multi admodum prophetae signa secerint, ut Hev εc Helisaeus, At nihilominus tamen uerbum suum praedicandum ipsis commisit, Sc per eorum ora dominus locutus est.In nouo Testamento quis ignorat,quam sancte Ioannes Baptista omnes ad se confluentes docuerit,ut populo, publicanis, ut denim militibus quae agerent praedica verit.singulos ad uitam aeternam consequendam Preparans Erat autem viis , ipse Ioannes in deserto habens indumentum suum e pilis camelorum et zonam pelliceam circum lumbos sitos. Porro cibus illius erant locustae& mel sylvestre,& uinum non bibebat. Quin adeo sancte uixit & do
cuit, ut Christus ipse testetur,non exortum esse inter eos, qui nascuntur
e mulieribus,maiorem Ioanne Baptista. Atqui utcunm magnus 8c san ctus fuerit Ioannes Baptista signum tamen nullum fecit. Ex quibus cu/iuis facile patet, non tam signa quaerenda quam nudis dei uerbis credendum firmiter.Quod ut habeas apertius huc quaeso reser id, quod Chri Rus quibusdam e scribis N pharisaeis respondit cupientibus ex eo signuuidere . An non eos increpat 8c obiurgat. dum ait, Generatio prava A. α& adultera signum quaerit & signu non dabitur illi Misi signia Ions pro phetae: Ad eunde modii & apud Marcii eis exprobat eoru incredulita= -. . , te dicens: Amen dico uobis si dabitur huic generationi signu. Postremo etiam apud Ioanne Christus Iudaeis hoc uitili obiiciens ait, Nisi signa 8c
prodigia uideritis no creditis. Sed ut tande, quati apud deu miracula s stiment uere iudicare possitis anti facit deus miracula ut quibusda qui in nomine eius eiecerunt daemonia,& mul ta signa seceriit, ipse di sturussit Nescio vos. Quare etiam in hodierno Euagelio n5 frustra Thomas
audit a diao, uia uidisti me Thoma,credidisti. Beati qui no uideriit e cerediderat.Quocirca qui in iis reb. qus sunt fidei aliquid uidit, iam fidei amisit meritu. QMinetia hoc consequit, ut side, qua :n ea rem habuit credendo, amplius fides non existat, quu ut Apostolus Hebr. docuit fides vibra. nearum reru quae sperantur sit substantia argumentu eoru quς non vide' tur.Sed dices hic mihi: d de miraculis in scriptura coprehensis Quod illoru maius est Hic ego tibi paucis resp5debo,Homini csco a natiuitate uisum donare magnum est miraculii: sed ut mea quide fert sententia hoc loge maximum signin & prscipue est admirandu quod uirtute spus ancti quem hodie primu acceperunt Apostoli uniuersum terraru orbe ad fide cduerterui. Quid em admirabilius u homines idiotas, indoctos Minopes ne qd relinqueret prs ter una aio alteram nauicula cu retis hus habuerat quid ita magis mirum, Q eiusmodi homines tot regna, tamq; uarios populos in sitam deducer ententia,quu no cum duce alia quo potenti sed diuisi ab inuice totu terraru orbem peragrarim Vnde
facile videmus mundu nec per favore opes,uii aut alias malas artes es'
se Gpullum Sed per uerba Apostolom sermones & scripturas sanctas esse cduersum id qd nobis luce meridiana clarius coprobant Petri,Pau=li,et aliora Apostolom sermones.Tametsi uero etia supitiosias increduioru Didumoru costientias torine posset,quo Chriis ex incorrupis utra
569쪽
I o A N. FABRI EPI scopi VIEN. nis utero in hunc naudum natus sit, quomodo ex clauso et obsignato monumento resurgendo egredi,& clausis ianuis ad suos disicipulos in, trare potucrit 8cc. tamen si me amice N fraterne monentem audiue in
relictis inutilibus quaestionibus uerbis Christi, quibus honorabile alta' ris Sacramentum instituit, firmiter innitentur. 8c illis adhaerebunt cono stantis sine at non secus ac Iudaei suam legem in uestimentorum Emνhriis gestabant ipsi quo clara Christi de sacramento altaris uerba,alta
mente reposta tenebunt. Quod quum lacere inceperint,inuenient apud Matthaeum cap.xxvi.Iesum accepisse panem, & cum gratias egisset rogisse dedi secti discipulis suis & dixisse, Accipite, comedite. hoc est cora
Pus meum.Et accepto poculo gratijs actis dedisse illis ac dixisse, Bibite ex hoc omnes.Hic est enim singuis meus, qui est noui Testamenti, qui estundetur pro multis in remissonem peccatorum. Vide quaeis quisquis uerum et germanum uerborum Christi sensem no respuis Vide et attende quid dicat. An non inquit, hoc est corpus meum c nimirum se est. Audis praeterea quod dicit, hic est sanguis meus. Qui igitur uinu esi se poterit quod dominus non uulgarem, sed suum sanguinem esse conν firmat Ait enim, hic est sanguis meus, qui est noui testamenti, qui pro multis effundetur in remissonem peccatorum. Miranda sane & si discendum est apertius; absurda res esset, si Christus uino nouum suum Testamentum erigere Sc confirmare uoluisset. Deberemus enim foratasse Sc nos ut plerique Sacramentorum hostes in conuiti is dies nos cte cli delitescentes uino madere,quod a dei populo quem sobrium esse decet longissime absit. Quid uero quam praeclare queso assa abimus , uinum ex Christi uulneribus, & ex eius latere fluxisse. N profusiim esse in remissionem peccatorum: Quod tamen necessario sequeretur, si ut impri sacramentorum euersores eructat nihil aliud in calice praeter mearum uinum esset,& nos contra ac Christus dixit 8c uoluit, hoc uinu esse duntaxat crederemus.Sed age producamus etiam Marci testimonium. qui illarum rerum mentionem xiii j. cap.secit, sic sciribens: Iesus sumpto pane cu gratias egisset fregit et dedit illis,ac dixit Sumite comedite hoe est corpus meum.Et accepto poculo cum gratias egisset,dedit illis Et biberunt ex eo omnes Et dixit illis, Hic est sanguis meus noui Testamet
qui pro multis effundetur. Atm hic uide obsecro quam pulchre Marcus Petri discipulus cum Matthaei Euagelio costituat, Agnosce tandem
germanum uerborum 8c rerum intellectum. Postremo ut uel omni ex parte infirmioribus consulatur consciei's ecce Lucae quo medici An tiochensis saluberrimum testimonium minime relinquemus, qui in sua
Euangelica historia ad Theophilum siribit, Christum postquam accus
Luca ra huerit cum duodecim, dixisse desiderio desideraui hoc pascha comedes re uobis ciam antequam patiar. Dico enim uobis posthac non edam aestra ex eo donec compleatur in regno dei. Et accepto poculo gratias ede& dixit Accipite hoc et diuidite inter uos, Dico enim uobis,quod non
bibam de fructu uius,donec regnum dei ueniat. Et accepto pane, cum gratias
570쪽
gratias egisset regit ac dedit eis dicens hoc est corpus meum quod pro uobis datur hoc facite in mei recordationem. Similiter 8c poculu postu
enauit dicens: Hoc poculum nouum Testamentu per sanguinem mesum qui pro uobis effundetur. Hic uero fratres charissimi consideranduvobis relinquo quod primum Christus ante huius sacramenti instituti onem de paschate loquitur, testificans se desiderio desiderasse cum discipulis pascita edere. Iam nemo ignorat, pascha etiam cum infermentatis panibus celebrari oportuisse.Ita enim est institutu Exod. xi j. Unde non est arbitrandum quum iam antea panibus uesceretur dsim secunda uice
nihil aliud exhibuisse discipulis u materialem Sc pistoris manu coctum Panem. Deinde accepto poculo dicit se n5 bibitum de seu stu uitis do/nec regnum dei ueniat. deditq; discipulis poculini ubens ut inter se diui, deret.Quod si nihil aliud in poculo secuda uice exhibito eis dedita me/rum uinu,quid qsb noui fecit: Quid qd non antea biberint exhibuic
deniq; opus erat uerbis quibus testificabatur sanguinem suu hunc esse, quum non nisi uinu exhiberet Sed fratres charissimi nolite quaeso uanis
litorum nugis peribasi, temere in aliud Euangelium transferri, sed propius ordinem a Luca obseritatum inspicite. 8c uidebitis Christum pri/mum pascha cum sitis discipulis comedisse,ibiq; proculdubio pane ma terialem & uinii naturale non defuisse Siccp secundum legem Mosi eos comedisse pascha, & uinii inter se diuisisse: At lege impleta aliud pascha
Christus instituens,no iam iterum materialem pane,non iterum uinu defructu uitis sed ut sitis ipse uerbis testatur, suu corpus 8c situ sanguinem discipulis praebuit. iae adeo clare N expresse vi ab ali js, tum prscipue a Luca describunt, ut non tam demiranda u deploranda eorum caecitas rideatur, qui apertae ueritati reluctantes, praeter panem & uinum nihil
adesse garriui. Tametsi uero satis superci' rem probatam trium illorum claris testimon 3s putemus quum in lege Mosi scriptum sit: In ore duo, R μ rum aut trium testium stabit ome uerbum. Quod etiam Christus Ioan. viii. tangit. Et Apostolus silo Timotheo in sacerdotu causis cognoscen/dis praescripsit aduersus presbyterii accusatione QSpiendam non esse. nisi duobus aut tribus testibus. Atqui bone deus, quot hodie sunt Laiso qui contra clericos multa moliuntur,eacp potissimum, quae non tam in sacerdotii capita essent inclinatura, i onmiu Christianon1 Imperatorii Sc Regu iura stubuerterent. A tepore enim primi Christiani Imperatoris Constantini magni usq; in huc die nullus Imperatorii ea attentauit, lusisti perfriista fronte mouere Sc agitare non desinui. Verunm minus hoc demirandu erit si post euersa Sacrameta N pulsum inde pro uirili Christum postremo etiam impetu in Christi seruos faciut.Sed redeo unde digressus fiam ac licet Matth. Mis .et Luc.testimonia susscere iudicarem, ex quibus uera instituti honorabilis Sacramenti dignitas perdisci queat. tamen quo minus dubitationis relinquatur infirmis, etiam quid Paulus nobis e tertio coelo detulerit, referemus. Docet aute beatus Paulus suos i
Corinthios,quod accepit a Go,no Q secu duodecim in ultima coena 'μ'