장음표시 사용
661쪽
De antiquis Ceremorijs in Ecclesia seruandri . .
Orro cum passim in multis locis antiquae Ceremoniae ani quatae sint, neq; in Ecclesiis canitur amplius, neq; legitur , sc autem ut sequitur fieri in sacris aedibus ac scholis ac praecipue in liris locis, ubi hominum est maxima frequetia,utpote ciuitatibus, ompidis in posterum conclusium est & decretum. IOAN. FABRI. Quod Ceremoniae celebres ex Ecclesis uestris sue rint eiecitae tu quide operam summa animi solicitudine dedisti Docuisti enim nihili esse exteriores ceremonias, imo potius idololatria ac assentastione adpellasti, Quasi plane ridiculii ac inane esset in orationibus pro' num ad dei genua prouolui aut inflexis genib. aut manibus pectinatim luetis ac in coclum sublatis tonsis pectoribus passim ulnis ita deum uel le commouere Pharisaeos quom id fecisse ac Christianis non licere dixism.Quamobrem comune uulgus non tantu ab hiis ceremoniis, uerum'
etiam ab omnibus orationibus ac piis preculis quibus nobis deu deuin cimus ac ab ira refle stimus, longe latem recessit . Vt autem quibusdam ueluti digito demostrarem antiquas Ceremonias, q per te a uera semita ad regnum coeleste retracti aberrarunt hactenus paulo prolixior esse uolo. Ea uero non tam ex ueteri Testamento quam etiam nouo excero Pam, nempe quomodo saluator noster Iesiis Christus in multis Ioci, Apostolos instituat ac quomodo illi quasdam externas Ceremonias usurparint.Si enim sic in rem praesentem adduxero ac comprobauero, quemadmodum re uera fieri potest in procliui scistatores tui percipere poterint causas & rationes cur & ipsi quoq; Ceremonias illas illaesas aesarias tectas, ueluti hactenus in Ecclesis consueuit sinant.&c.
Rincipium autem nostrum sit a precibus.Quod Christus Iesus saluator noster fgpius orauerit,apud omnes in consesso esse obitror Nam solus in mole, in solitudine apud Iordanem, in monte Oliveti ac in ali js locis orauit. Quod autem inter orandum in vanua prociderit ac patrem orauerit ex Euagelicis scriptis liquet. Inflectio enim genuum in ueteri quoq; Testamento obseruata fuit. Sic genicula tus est quinquagenarius coram Helia,ne ignis descedens de coelo deuos raret eum.Ita etiam Solomon genua inflexit ac manus suas coram omni populo eraedit,orans deum dominum coeli ac terrarum. Sic pariter Esdras scidit tunicam ac pallium situm, mellit capillos capitis ac suae barbs propter populum Israeli ricu ac in sacrificio uesipertino inflexit genua sita 8c expandit manus suas ad dominum deum suum.Congruum superioνribus est quod quidam in Evangelio ad genua domini miser iacuitae pro filio suo lunatico orauit. Eodem modo Simon Petrus, sanctus Stea phanus 5c alid fecerunt, Iin Petrus cum reperit mortuam Dorcadem ae
uiduas fletes,in genua lapses est ac orauit, samq; Thabitam quς Dor
662쪽
cissu Rci vis ITA IIo Nrs s A Xosi Ap.ras interpretatur ) a morte sutatauit ac recreauit . Praeterea constinges Aquingeniculationes reperiinus in multis atris locis', utpote in Paulo, ex quo h l psi id Ecclesia uniuerialis didicit ut no tantum genua cordis ut Manasse sorit quae humilitas est sed N externa ac corporalia flecteremus . Nam. . .
Paulus ipse latetur qui electili uas dei est, quod genua flectat ad patrem T. μ' domini nostri Iesu Christi. Ad hec docet quod in nomine domini flecti
debeat omne genu terrestrium, elestium ac insernorum. Et essSuperioribus colentaneum est, quod in precationibus non tantum 'genua uerum etiam proni in faciem procidimus. Ita autem cHRUs τ v s Saluator noster in monte Oliveti secit Ita quoque Abraam Genesiγquum D E v s secum colloqueretur, Pariter cum gloria domini populio Israelitico adparuisset omnes in faciem sese inclinarui nec minus Moo V sses N Aaron cora multitudine populi Israel. Huc accedit quod legimus Tobiaia maiore & minore natu Tobia tres perpetuas horas in faciem prostra eos dominum benedixisse. Nam & Iudith cum ostendisset Holofernis iugii 5 iacaput detruncatum, Achi0r pronus in faciem prolapsus est, ad eius pesides iacuit ac eam adorauit. Demum cum dominus noster I E s v sc HRISTus in monte Thabor se transfigurallet duo disipuli tantisper prostrati in faciem iacuere, dum dominus eos attigit ac excitauit. Ecclcsia Catholica in orationibus obse uat quosdam externos assectus ac gestus cum sublatis manibus, pansis brach is , orat, rogat, clamat ac ingemiscit ad D Evn. Hi jsce uero Ceremon is non utitur absq; ratistonibus δί scripturae N exemplorum. Constat enim populum Israelitis ExoLim
cum cum in Raphadim contra Amalesaitas pugnauit, Mosen sublatis manibus D Eum orasse,at sic uictoriam obtinuisse. ita quom Salo 'NU .mon genua sua po siuit in terra ac manus in ccciii extendit benedicens populu li ael. Populus uero cu E dras aperuis let librum ac coram eo coeperat Iegere praecepta domini, extendit pronus briachia tua geniculansmDEvn adorauit. Idem cHRis rus in ascensione tua ad coelos fecit,sustulit enim manus suas ac eos benedixit. Quamobrem scribit Pau lus in prima ad Timotheum capite ii.se uelle ut uiri orent, ac ubique manus puras ad D Evn erigant sine iracundia ac contentione, Similiter & mulieres in honestis & pudicis uestibus. Attestantur quo sacraeliterae quod is pissime quidam proni in terram prociderunt, ut in Leuit.
cap.ix. od populus dominum laudauit ac in faciem concidit. Ita uter Tob. iaque Tobias iunior ac talior in terra proni postquam Raphael angelus decesse at tres uniuersia horas iacuit, Ita Achior conspecto capite HOν iudituri istosernis ueluti Gorgonis e uestigio in terram ore procidit. Ita discipuli cum c HRIs TVM transfiguratum uidissent in monte Thabor, Ita dominus ipse cum orasset in monte Oliveti, Ita leprosus qui ex Samaria nerat, uidens sese esse fanum ut gratus rediret, ante dominum in faciem prolapsus gratias ei egit, Ita Publicanus in templo concussit pccstus ac Lucaeis D Evn inuocat sic: D A v s propitius esto mihi peccatori, Ita
663쪽
Durat apud nos quidam mos Ceremonialis, quem Ecclem ac presbyteri obseritant apud Sacramentum altaris quando conceptis uerbis comsecrationem pronunciant ac benedicant extensis brachi js in coctum. Iste tamen mos non contra Euangelicam historiam facit, Scriptum enim est Ioannis xi. quod Iesus redemptor noster cum excitasset ac recreasset Las zam iam mortuu patri iam gratias egisse sublatis in coctu oculis , Sic etiaconstat eum secisse in coena Sic cum Ioannis xvii. pro reuelatione orauit Sic etia cum quinq; pisces ac duos panes ordeaceos multiplicauit, in sum aspexit nec minus cum lunaticum ac stirdum Marci vij . libe ab eoru passionibus reddidit sursum coctu conleplatus est. Ueru enimuero res est admiratione digna, quod quum Christus saluator noster unico uerbo imo cogitatione unica potuisset aegrotos sanare ac a posses lis daemonia expellere nam Petrus paucis ac multi umbra eoru multos morbis icuarunt ipseque Iesus Christus Reguli filium in Caphar naum febri laborantem liberauit, etiam magno ab illo interuallo dis stans cur maluerit tamen quibusdam Ceremoni js uti. Ferunt enim scripturae de eo , quod extensa manu tetigerit leprosum, atque ita eundem sanauerit. Sic quoque liquet Petri socrum a febri ereptam fuisse, cum Porrecta manu eam attigerat, Similiter Iairi Centurionis filiam manibus contigit, ac illa iam mortua reuixit . Perinde ac etiam du os caecos oculorum uiti donauit cum eos contre stauit, aliosque duos rursiis in itinere cum eos contigit oculis captos uidere reddidit. Porro in patria sua quibusdam manus imposilit ac illi statim salutem ac fas nitatem nassiti sint. Quid ergo haeretici sutgillant in Ecclesia consue tam manuum impositionem quam a Christo ueluti haereditariam ac cepimus Nam dominus cam etiam discipulos suos docuit, cum eos ad predicandum Euangelium uniuerso orbi amandauit. Ipsi, inquit, imponent manus suas super aegrotos, ac illi simabuntur, Marci ultimo. Praeterea non fuit peruersis fidei uersiim, cum mulier quae per duo' decim annos profluuium uentris passa suerat , ad dominum trans it per multam turbam, ac uestem eius contigit,Imo nec cum infirmum paralyticum attulerant ut tantum fimbriam uestimenti contigeret, Nam quicunque ucstem illius contigerunt, a morborum molest as liberati
sunt. N illi etiam qui immundis spiritibus grauati erant, ut Lucas scris bit Atq; adeo populus hoc maxime studuit,ut eius vcstimentum attin gere post ei. Nam potetia ac emcacia ab eo procedens omnes sanos redodidit. Ita Paulus sudarium suum misit ad infirmos ac lunaticos, ut eo contacto, simarentur, ac simati sunt ac liberati a peruersis daemoniis. Quis ergo est qui non admiretur,si inueniet dominum prope mare Ga/Illarum, prope populum insti entem homini manus suas in aures & exspuens eius linguam sibi contigit, in coelum aspiciens ac ingemiscens cum liberet, Pariterque cum prope in Bethsaida usque in proximam uillam caecum manu duxisset,ac in eum expuit manum imposuit, ro
gans nunquid uideret, Cum uero sese uidere dixisse denuo sibi manus imposuit
664쪽
imposuit.Imo longe magis admiretur quispiam si Ceremonias illas ut
deret quas dominus in nato sico usurpauit,cum in terram expuit ac saliua terra madefacta in illius oculos obleuit dimittens illum ad piscinam isto. Siloah, ille uero cum abluisset sese. uidere coepit. Ita anteaquam muli crilla adulterissest absoluta bis Iesius seruator nostcr se inclinauit humi aequaedam conscribillauit in terram.Haec omnia potuissent sine omnibus externis cooperationibus perfici Domino tame sic placuit qui ali js multis Ceremoniis quoq; usus est Utpote cum in coclum ascendit, sublatis LMe a
manibus Apostolos ac dis ipulos benedixit. Huiuscemodi quo* Ceremoni js fregit panem, ac a coena disicipulis pedcs lauit exuens te ac si cinges aquamq; in peluim effundes linteoq; pedes lotoru absterges, Per= i.cor. uretis uero lins omnibus iterum consedit. Postremo liris consimile est ιο .is
quod egit cum paralytico, ac Petro Lazaroque cum eum a mortuis susscitaret. Similiter cum prςdicauit poenitcntiam. Niniuitarum cilitium ac Marcia cincres non aspernatus est. Quamobrem admiratione dignum estnia in ε 3xima cur tu tui se statores illas Ceremonias quas in honore Dei Opr. c. --l, Maximi ae s acrosancti Eucharistiae mysteri j hactcnus celebrauimus a= christo exbis deo resecerat ac aspernati sunt cum tamen & Christus hos honores sibi fieri pastus sit, Legimus enim in Evangelio. quod quum mulier bene olentis unguenti perfusione diti pedes unxisset, ac lachrymis abluisset, Lucae γcapillis abstersisset eum non sgre tulisse, sed facinus hoc ut pium praesdicasse. Rursus se ipturae commendant Nicodemum ac Ioseph ab Aris , '
mathia, quod dominum nostrum seruatorem in Syndone ac alijs preci Luestasosis linteaminibus inuoluerint ac recens exciso sepulchro composuerint io nac ferme myrrhae ac aloes centrum coemerint. Ad haec scriptum est de L... 'tribus Martis quae ante lucem dominu ungere uolebant.Et quanquam huius mundi Christus seruator noster rex esse noluerit, permisit tamen ut discipuli uestimenta insternerent ac eum imponerent asino,& quod populus ramos ac surculos ab arboribus deseingerct, ac sibi prosteriae' .ret,pueri osanna iterarent. Ne uero logum faciam, possem enim totum diem consumere in recensendis huiusicemodi Ceremon 3s ad alia hiis ferme similia me consero. Caeterum idem saluator noster discipulos suos instituit, ψ puluerem a pedibus eorum abstergere debeant, ubi aliqua V ciuitas eis auscultare non uelit, Iussit quo* cum etiamnum corporali ter apud illos esset ut fgrotos oleo obtingerent, Ad hscut lumbos prs LM i cingerent suos ac lucernas iri manibus gererent ac teneret uoluit. Quanquam & hoc spiritualiter possit intelligi. Est autem ex Esaia cap. xx. Hieremia l. 8c xii.& iiij. Regum l. ab Helia,& iiiRegii xvii j.ac aliis locis
desumptum. Ita cum eos dimisit in uniuersum orbem mentionem fecit perae,baculi ac calutationis per pacem, ac alia, quae nunc bene longa oratione planum seci,nunc. ad alia digredior.
665쪽
ud in Ecclesia canendum ues legendum sti
Cilicet in primis possunt mane singulis diebus tres Psalmontari,an Latini ues Germanici sint, nil reser t. io AN. FABRi. Quod Psalmi in Ecclesis canuntur, nil est nouum uerum iam inde ab state Apostolorum ac D.Damas ac Hieronymi temporibus Psalterium totum in hebdomadas diuisium fuit, ita ut presbyteri semper singulis septimanis totum Psesterium, nisi dies semintercidissent cv aths pris preculis euoluere debuerint, & hoc seriae Psal morum effecerunt, ut ad nocturnum semper duodecim Psalmi praeter in duoreis laudes a quolibet sacerdote,uel lecti, uel cantati sint. Tu uero Sc huneri mo . ritum euertere conatus es , cum Psalterium humanarum miseriarum
quasi speculum tuis obliquis ac male detortis glossematibus ceno poQriis v. ius colleuisti .Nam anteaquam unam quinquagenam absoluisti tam iis V ςρ' in t ibi dissimilis uideris in tuis interpretationib . ut qui maxime, adeo ut ne
εφφ' H ampliu, quidem scribere ausus fueris. Ex diametro enim Cythata ruamultum ab hoc Psalterio discordavit 8c dissonuit, corda saepius abeoras eadem, omnia enim disconueniunt perinde ac lupi 8c oviculae fidu, culae dissonant. Lur HERus. Hqs diebus in quibus non contiones fiunt, potest per concionatorem lectio quaedam legi utpote . Matthaeus, Lucas, prima Epistola.S. Ioannis N ambae Petri,& S.Iacobi.
o A N. FABRI. Qui sit autem cur non etiam Ioannes ac Marcus legi
debeani Nonne Sc illi Euangelistae quoq; sunt Quid uero tibi prius in
3 pracsitio mentem uenit, quod Iacobi Epistolam exegisti, nunc autem iterum aco ne novi si cipias :LvτMERus. Aliquas sancti Pauli Epistolas ut stat ambae ad Tis. motheum,una ad Titum ad Ephesios ac Colossenses. io As. FABRI. Vbi relictae sunt Epistolae ad Romanos ac Galatas. in quam tu nesbo quae commenta uerius quam commentaria effudisti Credo te nunc horum poenitere Adeo enim nihil in hi js est quod mi ο' rito a doctis commendari possit. Vt uero totus Christianus orbis actui Saxonici uisitatores praecipue intelligant quod libros tuos quo= que legerimus,ac melius in memoria teneamus age in medium adseram ludicium tuum de libris noui Testamenti, quod in praefatione uerna culae tuae transtationis in nouum Testamentum praefixisti in haec uer/t tomi ri ba: Quandoquidem Ioannes non multum ci Ris ri sa=satio in Eum cta attigit, sed tantum sitos sermones ac conciones descripsit rursus uo16V-- ro alii Euangeliri multum de factis ac operibus suis scribunt p rum uero de predicationibus, Ioannis Euangeliu, unicum est tenerum purum ac principale Euangelium ac aliis tribus longe praeferendum. Ita quo
Pauli ac Petri Epistolae longe lateque excellunt tria Euangelia Mat/thaei Marci&Lucae. Et ut summatim dicam, Ioannis Euangelium ac Prima
666쪽
prima sua Epistola, S. Pauli Epistolar, ad Romanos Galatas ac Ephesios, ac Petri prima Christum praedicant,ac ostendunt omnia,qus scitudigna,& cognitu utilia sunt, etiamsi nullum alium librum unquam au'dires uel uideres.Proinde Iacobi Epistola plane straminea est,si ad alias conferatur Nihil enim Euangelicae artis ac saporis in se continet.Sed de hac re longe fusius in alia Epistola,seu praefatione. Haec tua uerba sitiat Martine Luthere quae te uelim paulo pressus dispicere, prius enim omnia retulisti ad Ioannis Euangelium ueluti principale ac primarium: nunc uero in illa tua uisitatione plane nugam tuarum oblitus illud omissiu ac praeter astuPrius in praefatione tua novi Testamenti in commenΦdanda Pauli Epistola ad Romanos, tantum non duodecim paginas
bendo consumpsisti: nunc eandem tacito consensu obliteras, ac ex Saxonum tuorum animis delere cupis . Ita ad Galatas Epistolam lau/dibus evexisti, nunc plane non amplius meministi. Proh pudor, quas tenebras,quas nugas, quas tergiversationes, quas imposturas rudi populo ac nouam rerum studio semper siluanti offundere nondu cesias. Urius equidem primam tantum Petri Epistolam commendasti, nune
ambas legendas censes. Quid, quod Sancti Iacobi Epistolam nullam
Euangelicam artem habere, ac rationem prius asseruisti nunc candem
multis Epistolis Pauli oannis ac aliorum omissis publice legendam arshitraris atq; repetendam,si in legendi orbem redacta fuerit, aca princia pio legendam Quod si nunc excutere uelim praefationem tuam, quam
de Biblicis libris legendis nominatim inscripsisti deos immortales u dis Dersas &nusquam sibi constantes reperire possim opiniones. Sed de hiis hactenus.
LvTHERus. Et si haec absoluta fuerint denuo reuocanda sint a principio ac repetenda. Lector autem debet populum adhortari ad oratio'nem Dominicam dicendam pro communi necessitate. prs sertim si quid tunc usu ueniet pro pace scilicet,uietis,ac praecipue pro gratia diuina, ut nos regat Sc custodiat. IOAN. FABRI. oesso Martine Luthere,cur non permisisti libros noui Testamenti eo ordine legi quo Iudsi situm Thorach, siue Penta teuchum in Sydrach diuisierunt, adeo ut singulis Sabbatis unum Sy drach legant, ac per annum ita totum Pentateuchu absoluant. Cur nopotius primitiuae Ecclesiae more obseruasti quae sacerdotes ac sacris ini satos ita instituit ut illibet presbyter .ppe omnes noui ac ueteris Testa' menti libros peroraret unius anni spadio Quod de precatione Domi nica ais tecum facio ac tibi assentior. Nolim tamen, ut secundum tuam interpretationem oraretur, est enim quatuor in locis scede deprauata. Cur autem angelica salutatio omittenda sit, nesbo, Plurimum enim resi si uis, Erisere. ut ibi Christi incarnationis gratiae ac misericordiae ob peccata no= Liah DSstra admonear. Ad haec Mariam deiperam uirginem non ita saluto ut trim t.
tu, Salve gratiosa sed gratia plena, quod melius ad copiam Graecorum is
667쪽
fiat ' L. nes,qus ante Μ.c c. nnos institutae fuerunt,exegisti ae ne o quos tuo/N ARTIN vs LVTRE Rus. Posthac potest tota Ecclesia Germani eam aliquam cantilenam canere, deinde praedicator Collectam legere debet. io AN. r At Ri. Recte tibi fecisse uideris, Ecclesiasticas cantioρ
rum uersificationum rythmos ac nsnias in medium protulisti.Nunquid enim Martine Luthere quilibet indoctissimus sectificulus in tua syna goga Ecclesiasticos ordines constituere potest Nihil profecto aliud mihi respondere poteris, a rem ita sese habere. Si autem quilibet sicuti, tu res nouas in Ecclesia dei moliri uellet, fieri non potest, quin amplius ἐκαλ- sed nescio quod impiorum conciliabulum dici possi. Nonne sitius fuisset, hanc camerinam no mouisse haec sacra non attrectasse Inis pendent em tibi multa ex hac re mala, quae iuxta Euiae di stu nunc non praemeditaris. Si enim generale Concilium cogetur ab omnibus ne octae fidei Christianis insimulabuntur tui Saxones. O ita egregie induxism,ac etiamnu inducere no cessas ut sese homines esse amplius non agnovobmi seant.Etenim in die illo uiri Boliemi uuanu multis in locis sub utraque
specie communicant,uobis precedent sicuti Niniuitae Iudaeis Nondum enim penitus a ritu ac ceremoni js Ecclesiasticis recesserunt.Caeterum doces esse Collectas docendas hoc in loco non male equide. Sed sine quora se inueteratas ac consuctas Ecclesiae Collectas permanere. LvTHERus. Vesperi bonum esset quod tres Palmi Latini& non uernaculi canerentur, propter scholasticos, ne linguam Latinam dedi
io N. FABRi. Longe meIius suisset si Lutherus sartas tectas uesporas esse uoluisset ac obseruasset no tres sed quino Psalmos. Imo quo optimum fuisset si scholarum authoritatem non ita comminuisset, non lupanaraa non Sodoma adpellasset. Tanta enim doctorum hominum afuit. Paucis anniS sutura est annona carissima ut uix credibile sit. Tunc plane erimus exteris derisiii,quos nuc nostris quo ineptiis tritamus ac prouocamus. In hoc pistrinu, non scholam nos Lutherus induxit, qui eos
magistros creauit qui uix discipuli csse possent.Sed age Luthere, omni bus uiribus enitere, ut Gymnasiorum dignitatem constituas, oppido enim si opus est. LvTHERus. Deinde puras Antiphonas, hymnos, ac responsoria, ac lectionem quoin uernaculam ex primo libro Mosi aliquem legere deceret ex libro Iudicum ac Regum quom. I o A N. FABRi. Amabo mi Luthere, si nihil amplius erat, quod in Vesperis corrigeres, hoc quo bene inconciassum relinqueres. Sed m/solentia ac noua semper tibi placuere proinde facis quod te decuit. 1 ρο. ora. LVTHER Vs. Post lectiones praedicatores iubere debent, ut popotioni limo, Ius orationem Dominicam peroret.
2. El. ' io AN. FAs Ri. Sed in lauthere, in tuo nouo Testamento cum nos
stra oratione non conuenis in omnibus.
668쪽
LVTHERVs. Tandem posset cani Magnificat, uel Te deum lauda mus, uel Benedictus, uel inicunq; uult saluus esse, uel aliae purae pre=
ioAN. FABRI. Hoc eam ob rem facis,quod uulgus errasse ueteres orthodoxos sacerdotes dicat,ac tecu sentiat,ila omnia peruertis ac mustras quadrata rotundis Prius em Te deum laudamus tantum in matum M
nis precibus cantabamus: Sanctissimus autem Pontifex M. Lutherus fuit ori approbat id faciendum esse in uesperis. Hic equidem est ille sanetulus, de uicti ut uiuendi ac canendi rationem sacerdotibus praescribit. Ita quo* illi edictus cantico Zacchariae abutuntur inducunt enim nescio quod ciui - in
Ysis , Mi ,ac rerum peruersitatem.Similiter cum ueteres ac orthodos psalmia Athari patres, Qvicunm, Psalmum Athanasi in Primis cecinerint, tu ueluti si Episc
. nouus uisitator ac Ecclesiae restaurator, ad uesperas, id est, ad extrema reseruas. Hoc uero uelim mihi dicas Luthere, cur Benedictiis ac Masi Trevisis e gnificat ingeras, Angelicam autem sidulationem prorsus reflcias, cum pomi, Lamen eadem prope res sit cLvTHERus. Vt iuuentus etiam literas sacras addiscat ac teneat. IOAM FABRi. Si tibi obtemperaremus nemo quisquam, Te deulaudamus vel Quodcunq; canere posset,Non em hae cantilenae in scitia pluris deprehenduntur, uerum eas sancti patres ac Doetores , quos tu respuis, Ambrosius, Augustinus ac Athanasius compotuerunt. Uerum age iamdudum nil agis cum tuis pessimis institutionibus. LvTHERus. Postea possct tota Ecclesia uernaculam cantilena quandam canere,ac in fine presbyter legere Collectam. IOAN. FABRI. Deo sit gratia,w iterum in medium presbyteroruauthoritas prodiit, i, Collectar reuocatae sunt, &c. LVTHERus. In paruis uillis, ubi non sunt scholae, non necessum est, ut quotidie cantetur, Bonum tamen ac utile esset, si ante conciones aliquid caneretur.
IOAN. FABRi. Si autem rustici tibi in os dicturi forent, Nolumus canere, Ubi enim scriptum cae id illis responsi dares qusso LVTHERus. In septimana tantum debent fieri conciones die Mauris,& seria sexta. IOAN. FABRI. Haec scita reserenda sitiit in tabulas Decretalium, aut in extrauagantia, nam in Evangelio non est scriptum. id in Ecclesia praedicandum sit. c AP. TL
Arochi quo debent operam dare, ut utiles ac non perploxos libros praedicandos desumant Ita fiet,ut fides ita praedicol tur ac ad ueram poenitentiam iudicium H timorem dei, ac bona opera dirigatur,nec negligatur. Nam sine poenitentia neq; credere, neq; fidem percipere possumus. io AN. FABRi. Si antea ita & sensses,& docuisses ultae arces eu amnum starent,nec Ecclesiae ita essent desolatae ac demoliis.
669쪽
THERvs Feria se,cta mane 5c uesperi praedicandum es mane Euangelium, post meridiem centanus anteaquam familiares ac saniusti 5c iuuentus in templum uenerint magis magis* esse concionanda de cem praecepta,ac articulos fidei,& orationem Dominicam. Io AN. FABRI. Et haec quidem mandata hominum sunt quae tu sarrata tecta esse uis Quicquid autem uniuersalis Ecclesia constituit, tur lioneaeeessi. cis,ac humanas nsnias esse censes. Vides autem nunc Martine Luthere. ris, quod absque humanis institutionibus Ecclesia nev ordinari neque deo
LvTHERus. Decem praecepta ideo, quod uulgus ad timorem Des
compellatur. Io AN. FABRI. Tu autem prius aseruisti decem praecepta esse a olita iamdudum,prscipue uero tertium exegisti ac exibilasti. LVTHER Vs. Deinde autem orationem Dominicam, ut homines sci Lue u ant,quid petant, aut quid orent. I O A N. FABRI. Facete tu uero orationem Dominicam accepisti In violis,st,. duobus enim uersibus quater corrupisti.Ad haec unus ex Vualdensi
bus es qui salutationem angelicam nunquam orant,aut recitant.
Luris E Rus. Si autem die dominica decem praecepta, oratio domi/nica ac Symbolum praedicata suerint ordine unu secundum aliud, tum de matrimonio ac sacramentis Baptismi ac Eucharistiae accurate praediscatores agere debent. io AN. FABRI. Tu Luthere omnia sacramenta turpiter ablegasti, iidem ego facere,quibus me uerbis acciperes Credo te dignis, me uoro indignis.Tu me falso insimulasti me aduetius matrimonium magnu opus scripsisse,nam ego ovis ' 'orus id cogitaui unquam. Lur HERus. Concionatores quo* debent ab omnibus conuit is cauere ac abstinerean communi autem uitia reprehendere debent, quae
audiunt,non autem ea,qus non audiunt,de Pontifice stilicet ac Episcopis similiter. D. IOAN. FABRI. Prosecto aa credendum inducor, si id discipuli tui praestare uelint quod paulo pressus concionibus ac libris incumberent,ac immorarentur.Nam usin huc nihil aliud pro concione egerunt. cp ut conuiua 5c scommata in Ecclesiae capita inmmis ' . - euome
Lurugnus. In festiuis diebus ut in Natiuitate domini die Circumcisonis, Epiphaniae, in Pasichate, Ascensionis, Pentecostes, ac alijs , ut hacctenus obseruatum est, parochi a prandio de festis concionari do
IOAN. FABRI. Hic non amplius cum Pighardis litis sed admoliorem mentem red isti. Quid causae uero dices cur non a principio rem illam inconcussam siueris Forsitan quod peruersus ac malignus spiristus ita uoluit. Festa enim haec a mille & quadringentis annis instituta
670쪽
Quomodo seriae ac magna septimana colen
Ebent quo hsc festa, Natiuitatis domini, Circucisonis,mu
l regum Paschatis ac Ascensionis Pentecostes,obseruari. OAN. FABRi. Prius autem docuisti agricolas bene M impune opus facere hi j sce dicbus posse. LVTHERus. In magna uero septimana, seriam quintam ac sextam, cum in liris passio Domini nostri predicatur, feriari eodem modo quo
supra debemus. IOAN. FABRI. Hoc in loco tibi non obtempabunt, qui aliquandiu hactenus porcellos, pones ac capita uitulina comederunt. Sed inter rogabunt te Ecquo loco in Evangelio de litis rebus aliqd repereris In telligis autem ne etiamnum te malitiose egisse, Q Ecclesiasticum ordine ita conuulsisti LVTHERus. Sunt quidam inepti rudes ac barbari, qui huiuscemodi ferins reseagantur quod certe non est condonandum. Eam autem ob rem hae serie institutae sunt Q cum populum omnem scripturam eodem tempore doccre non possimus,statis temporibus portiones selectas scripturae huic proponamus Quemadmodum fit in cholis, uno die Virgilius, altero Cicero praetcstitur. D. io AN. FABRI. plus certe a millies uociferatus es. Euangelium ita clarum esse ac apertum ut iam quoq; aniculae ad colum cantillent,&sint hac in re longe peritiores si nostri Doctores in gymnases publicis. Haec sunt at* alia similia, quibus tu serme totum Christianum orbem infecisti. Caeterum simile de Uirgilio ac Cicerone sic accipio, ut a Me lanchthone profectum cuius uirtutibus hic parcere uolo, quamuis sint quibusdam criminibus obnubilatae in quae tu bonum iuuenem olim se abduxisti. Si enim ille tuus logodedalus non esset, nescio quid praesta re posscs. LvTHERus. Cum autem absurdum sit semper easdem cantilenas canere bonum cssct ut in maioribus sessis, Latinos introitus, Gloria in excelsis deo Halleluia, ac puras Sequentias, Sanctus, Agnus dei, paro'
io AN. FABRI. An nescis, Ecclesiasticas cantiones esse pulchras, ae a stibus Christianis plenas ut sypius sarum patres nostri hius acquieuerint lachrymis cum audirent Negare enim non potes quod S. Gre gorius ac Ambrosius in Mediolanen.ri lcsia, tales cantiunculas como
Posuerint, quae ne latum unguem quidem a Biblicis Euangelicis ii scri pluris discordant. Proinde Ahil est, quod tu, uel tui discipuli cauillari
possint. LvTAE Rus. Caeterum in die Dominica missum facimus, quicquid quilibet bonus parochus ceremoniarum usurpaverit. Attamen melius Alet, q, populus ad Synaxim sacrosianctae Eucharistiae commoneretur.