장음표시 사용
681쪽
est aequum, secundum tuam sententiam ac regulam, nos huius rei scis pluram adserre. Huius autem rei nullum plane habes testimonium, ci de facie Ioannis die Dominico in Apocalypsi.Hunc autem librum ta' shinita ista cendo de illo, quod Hirensus Iustinus, Melito, Zc Primasius ac. alij smihora super miles tempore duodecim Apostolorum super hunc libra scripserint Scio ηεpMγ' Ioannis Euangelistae esse no inficias luere scribis neo pro Apostolico . s ' neo .pphetico haberi posse: eiusq; res multas adducis rationes, at* ira concludis tuum spiritu non posse uersiari in hoc libro ne* etiam magni facias. apropter tu .pculdubio diem Dominica bis et quinquagies in anno celebranda ex Apocalypsi n5 didicisti. Tuusem spiritus cu Apo calypsis spiritu ac libro conuenire nequaquam uult, ac potest. Equiderion es Simon, nec Petrus uel Coephas, in possis nobis talem condere legem aliquot & tot dierum, etiam Apostolorum, de quibus tu malos rem partem ex Euangelio. pbare non potes quonam uenerint aut quomodo mortui sint.Eapropter si tu una cum Zuuin io adhuc ita uel eo menter ac grauiter Hieronymum contemnitis, nobisbim fateri conuonit uos diem Dominicam a Sabbato unam diem esse sepositam , ratioν
ne resurrectionis Christi. Praeterea fateamini oportet, diem Dominio cama tempore duodecim Apostolorum ad nos peruenisse, Sc quanti hoc praeceptum non in antiquis tabulis ac lapidibus inscriptum, aut listeris in Evangelio Biptum fit,tamen recte in corda Christianora inscriptum. Ob eam causam tot cociones Ambro' ac Augustini ante millea ἡiii. ducentos annos die Dominica habitae fuere. Ideo non solum Augusti iuuiiivi Epia nus,sed & sanctias martyr Ignatius scribit diem Dominicam in honore Itala Σ. ad ac gloriam resurrectionis Domini institutam es,ac eam quo ob cau'm UM q. celebrari: & docet hoc non solum Magnesianos, uerumetiam Phi=libriis iis i driphos, Origenes q* Adamantius meminit Dominici dies, ut sero viodum. me semnes Christiani doctores eum descripserunt ac cclebrarunt. Elde Trip rtita hi Constantino Magno legimus, eum hoc die nulli mundanae rei operam I: ' dedisse sed solum precationibus ac alijs religiosis ossiciis uacasse. Ea autem omnia non ex manifesto & scripto dei praecepto, sed potius communi consuetudine duodecim Apostolorum ita celebrata sunt. De Assumptione Mariae uirginis. CAP. LNI.
T quemadmodum ego hic de Paschali ac Pentecostes festo ex
die Dominica refero,ita etiam se habet cum Assumptione utra ginis Mariae quam quidem tu antidi marita omisisti ac si ad huc non mortua, nec etiam coctos ascenderit. Quanquam non solum Augustinus & Hieronymus ante tot centum annos, sed Sc Dionysius de diuinis nominibus cap iq. huius ascensionis meminitiattamen tum
iri ac purae uirgini Mariae coctum conclusisti. De uotis Monasticis ac uirginum Mationis
682쪽
I Uemadmodum uero hic de Eccksiae ordinationem medium vota Moraal induxi ita veru est,ia tu scis, quod de uotis Monasticis ac inis Hatione uirginum ac mortuorum Vigili js ac ali js multis rebus i
satis compertum habemus, id ad nos ac nostros maiores, non solum a
tempore duodecim Apostoloru uenisse sed Sc Apostolos ipsos id ob sinisse.Ita uelauit,quod nos initiationem dicimus, Paulus uirgine Tesciam,Clemens Domiciliam, ac quod sancti martyres Nereus ac Achiloleus consiuiuere, Matthsus Iphigeniam in Perside, ut non solum Ter tullianus, qui adhuc Apostolorum aetate fuit sed&Faustus Christia Aa ranae nostrs fidei acerrimus hostis testatur.Et huius rei argumentu est S. Marcus in Alexandria. qui uiroru ac socminarii Monasteria condidit, ut Eusebius, Philo M Hieronymus scribunt. Si tu autem relegeris historiam duodecim Apostolorum, inuenies Philippi quatuor uirgines,Bc quod Philippus S.Diaconus unus ex septem,quatuor filias uirgines habuerit quarum unam in Epheso alias uero in Hyerapoli sepultas ex Hieronymo disces in lib. de uiris illustribus. Et de huiuscemodi rebus
haberem multa quae contra te adducere possem: sed id, deo uolente,in alio libro,de ueritatibus extra Bibliam, contra te agere institui.
PERORATIO AC OFFI cIos A ADMONITIO
ad perfectam conuersionem. Apropter mi Luthere, sequere maiorum uestigia, ac Id se ua, quod omnes Christiani a tempore Apostolorum seruauere, M qd certe non minus ac si scriptum sit seruandum est. Tu scis,q,irmissimum tuum argumentum contra Anabaptistas fuit ubi dicebas, Si puerorum baptismus nihil esset, sequeretur, nullam Christianam uis tam mille uel plus annis suis te, Certum enim esse quod tempore duost decim Apostolorum pueri baptisati fuerint in tota Ecclesia.Ric non disci posse Ecclesiam tam diu errasse. Quod si aut hoc a te fit in baptisma
te, cur non etiam uota Monastica, sacrificiu Missae, ac alia in eo ordine, quo sunt,sinis,quae omnia a tempore Apostolorum ad nos usq; perutanisse scis Hoc a patribus ac maioribus tuis certior fias,et inuenies me res P ctam uia sequi.Et secundu tuam hanc regula nec uis nec potes concede re, aut pati,Ecclesia a saluatore nostro christo tam longo tepore fuisse VI idesertam. Eam ob causam oro te per deum immortalem ac dominum nostrum Iesium Christum, uelis in sententiam omnium Christianorum concedere ac apud sacrosanctam illam religionem te continere quae a duodecim
Apostolis ad nos uso in toto tera rarum orbe scimata fuit.: l o Hoc fac & unies.
683쪽
D. nostri Iesu Christi, in Sacramento altaris: Contra Casparum Sinuuenchfelder Stesitam. .
AD HEBR. XIII. Fratres, doctrinis rari ser peregrinis nolite abduci. Optimum est enim gratia . stabilire corinon escu, quae non profuerant bulantibus in eis.
Duci in Lignitet,&c. Ioannes Fabri Dodior gra; tiam Sc pacem a Deo patre, dc domino Iesu Christo, precatur.
X plerisq; literis. Illustrisssime Princeps aliis haud do
bris argumentis comperi, quantum amoris deside moanimo tuo conceperis in scripturam sanctam, qua noρbis uerbu dei ipsius in uis, tum N inuincibilis, constans, ac Perpetua uoluntas constare liquido solent. Quem equidem animi tui affectum quotquot uocatione diuina fidei agnitionem consequuti sitiat, merito commendare debent. Quoniam uerbum Dei thesaurus est absconditus. unde nobis uarias pretiosissimarum rorum gemmas depromere licet: Idcp ipsum sicut David confessus est, luscerna pedum nostrorum habetur, Sc est, quae etiam ad lucem ueram in mundi huius tenebris lucet, simulatque uiam ostendit, qua ex Agypti densissimis illis tenebris per mare rubrum per iuga montium deserti. non aliter atin olim beneficio columnae ardentis. sub Mose cum Rijs Israel aditam est in terram sanctam quae melle fluit Sc lacte, tuto nos rescipere possumus. Est plane dei uerbum tale cui ex aequo non ualent res utcun* preciosisssimae amplissimi orbis terrarum coparari, Hae nano omnes caducae ac corruptibiles sunt: uerbum uero dei nuncl interitum est sicut etiam Esiuas contestatus est dicens: Aruit foenu, Sc cecidit flos, Verbum aut domini manet in sternum.Et propterea ipse qui ab aeterano uerbum est, ait: Coclum & terra peribunt, uerba autem mea n*n transibunt. Etsi uero huiusmodi thesaurus praestet ut nullius aestimatione meri ri aut diuiti js dignis comparari possit plurimis tamen scripturae locis fi/de dignissmis admonemur ut diligenter animaduertamus, ne fraus alis qua sat. ut pro argento abiectissima aeris scoria, & pro auro cuprum comutetur Ne & uinum nostrum aqua misceatur Sed ut uerbum Do/mini ab his tantum qui ministerium eius a Christo consequuti sunt hoc modo quo Paulus Timotheum instituit administretur & recte tracte tur ac doceatur, Imo, ut apertius dicam annitendum seduloq; curandus i , D est, ne
684쪽
est ne a pseudoprophetis adulteretur aut falsi crimine colaminetur uershum. Quod tum fit si alitoe exponatur, uiolenter trahatur aliorsum G communis δc concors catholicorum sensus qui spiritus sancti bene ficio, patrum uigilhs,opera diligentia* probatus est ferat. Nam si id contingat uerisumum est,quod Esaiae uaticinio memoriae proditum re peritur,dum uinum aqua mixtum conqueritur Quod & diuus Paulus concinne in scripturs castitatem c5missum adulterium uocat. Caeterum ubi genuinus ille sensus germana & communis omnium interpretatio icripturae quaerenda sit, aut a quibus postulanda quan doquidem non de scriptura sed de sensu lcripturae plerun cotrouertitur, quem sene unu unius Dei unius Christi unius in Ecclesie esse opor tet consignatissime ide Paulus plenus spiritu & ueritate ciuis ille Tharsensis,& uas eleetionis nobilissimum iamdudum edocuit ex hs quae ra=Ptus in tertium coelum priuata uisione acceperat in quibus nos breuissi me sacroianetie Ecclesiae committere iubet Quam de unice dignatus est hoc nomine, quod illa sit domus Dei, columna & firmamentum ue ritatis tum & unius Christi capitis sui corpus exhibendum sine macula 8c ruga.& quod omniu maximum est uera es unica sponsa columba,& amica.Quod eo facitam est consilio, ut cum in locum scripturae incis deremus ne* statim ueritas ipsus uitio nostro constare possit, nihilo reliquum sit, si ut in uarias animi nostri monstruosas sententias coaeti, nunquam nobiscum fatis conuenire ualeamus, ne quis suo fidat aut in nitatur capiti Sc prudentiae, sed ad Ecclesis ppetuam cJstantem in ueri tatem coniugiamus postulaturi inde securitatem. Quam ob causam easdem rite catholica appellatur. Necp uero citra grandem ratione, tantum authoritatis tribuit Apostolus Ecclesiae. Siquidem certo sibi constitit, Christum pollicitum esse illi non modo spiritu sanetiim sed Sc seipsum. Ita ut his rectoribus atq; ducibus nunti destitueretur, sed perpetuo horum benefic as atq; admi nistratione gauderet.Manifesta sunt huius rmissionis testimonia Chrisset dicentis: Ecce ego uobiscu sum omnibus diebus us* ad consiumma tionem: culi. Nouit insua Ecclesiam sponiam esse dicata Christo siporisso suo indiuiduam, cuius couersatione Ppetuo uteretur, neo unquam metuendum esset ne instar uiduae sponsa orbata sola sederet. Nec latuit situ. Ecclesiam eam iptan esse, quae a Christo supra firmissimam petram sdificata, adamantis naturam firmitate superet, ut undiin fluetibus inis
petu irrupentibus, immobilis manae & neutiquam stiper arenam fuit data mox corruat, Vnde firmamentum ueritatis recte cognominatur. Proinde fit, ut non satis integrum aut tutum sir,ne conueniat, ut
quisu nostrum qui fide Christum induimus N in mortem domini basPtisati sumus aliunde scripturae sensum u ab Ecclesia exigat, quae ob id Paradisus dici consueuit Q totius mundi ager fluminibus quatuor,siimma fertilitate rigari soleat. Si qui itaque uiam regiam non ingressi, proficis tantur, sed latibula,
Genuimuscripturae siensus ab Ecclesia petensus est. Act '
685쪽
oua eriales priuatas uias obscuras P inquirunt,longius seipses a grege subducut in saxosis montibus oberrantes oues Christi perditae,necdum reducts, inscripturis nuncupantur, Quae erroris sui causam nemini iustius, ct sibismet adscribere possunt & debent. Ipsg nanch sunt quae s ipsas seducunta uia ueritatis. Quarum profecto numerus proh dolor hoc calamis toso tempore haud exiguus existit, & multis iam faeculis prauorum in geniorum studio adauctus locupletatus est. Pactus haere. Sic nanin Arrius, Eunomius Photinus Pelagius, Manichrus,in t ς mpr lentinus, Ebion, ato id genus atri haeretici semper iactare ausi luerunt ε. δει remere, Pro se scripturam militare, sicci; apertum domini uerbum habe; re, cum nihil unquam longius ab ipsis abfuerit, Adeo nemo ipsorum repertus est unquam qui hoc clamore communi quem hodie quo uplurimi praetexunt suis ineptris dicentes, Euangelion. Euangelion in couenticulis publicisq; locis non ausus sit obstrepere. Nem enim quicuaptius inuenire potuerunt ad concitandos uulgi animos ad maiore impuritatem impietatem*, si hunc diuini uerbi praetextum. Sed interim nihil est uel in traditione uel in eorum uitae moribus, quod ex Euangelio dimanet,aut cum Euangelica uita comune quidpiam habere potur. iusta his tu in rc nunquam pro Quibus Christi, sed uerius pro lupis rapaci, ebra datuito bus, vulpibusq; callidissimis, aut fastinatoribus,supplantatoribus domnatisq; haereticis semper habiti fuerunt, &sic merito declarati . Nemfrustra id factum arbitrandu est quoniam scripturam scrmana sua ueristate denudarunt, defraudarunt, Sc sussulis nebulis in suam impietatem detorserunt:reuera degeneres filii Ecclesiae, offich siti in matre non modo obliti,uirtutis maternae neglexerunt sinulation uerumetiam si quo Pacto potuerunt aduersus eam machinati stat. Taceo quod lac Euan
gelice doctrins,quo germanu scripturs sensum sugere ardenti animi desiderio c6cupiuerunt,inuenenu uertere non erubuerunt. Ucru pulchre
hac unica nota discernit illos deus nothos a legitimis filiis. Haud secus setant. 3 cerunt diui Petri tempore cumplurimi, qui Pauli Epistolas ausi fuerunt in suam ipsoru perniciem detorquere, deprauare & corrumpere, Ioadmodum in Epistola sua testatus est manifeste ipsemet Petrus. Nova bere. Licet itaq; iam multis sarculis Christi Ecclesia, abso huiusmodi ses.sm sari js ac impins scripturae tortoribus uiolatoribus* cum magna salutis
nostrae fruge ac commoditate tuta quieuerit,ac uigere tuto potuerit: tasmen nostra hac proh dolor aetate tandem rursus prodierunt aliquot lud. in nocentissmi per Sampsonis vulpes praefigurati qui tum sua astutia fro in 'tim ii tum infestissimi hostis nostri diaboli insidijs instructi, uineam domini qe addi 8c Zora non per ostium sed surtim ingressi, instar aprorum de sylva erupentium, deuastare audent : Q etsi caudis aristissime cola ligari sint, capitibus tamen longissime distant.Quisq; enim sua pertina cia fretus alio suum animum consere, neq; quicu commune habere potest quantumuis uno haereseos fulcro innixi, unoq; caudaru nexu iun/
686쪽
.ei Quod nimirum indies magis magis* hisce oculis cernimus, atque Dcerto usu comperimus, quo scilicet pacto pseudoprophetae at pseu, qp ' φ 'doapostoli huiusinodi, postquam a communi fide religione 5c inter pretatione scripturarum catholica semel defecerunt diuersis impietatis studijs sacra prophanent, dum sua quenquam impellit impietas Sc libi do, ut impune arbitrentur omnia licere quae libet ac lubet. Ille coclum atq; diuos in sinu dei quiescentes, alter purgatoriit, iste Christi sanctio, nes sacratissmo ore suo nobis demandatas adeo I sacrameta ipsa penis . tus abolere ausus Is Christum aggredi atq; illum sua potentia & male state quam cum patre & spiritu sancto commune habet destituere non est ueritus. Simulq; alter uirginem Mariam impudentissimis calumni js
Persequutus est. Ita nempe nouarum N inauditarum haeresium authoν res sese aduersus Ecclesiae catholicae ueram diuinamin scripturarum in terpretationein opponere,& apertos hostes sese declarare non sunt ue riti. Et interim etiam commenta quaedam suis apta confictis naeni js Gycogitarunt.
Quod Sc in tantam libertatem ne dicam licentiam, intra paucos dies vetularz te. tractum est,ut neo nephas fuerit cuiuis rancidae, sordidae, temulentae m iras in aniculae c6minisci quicquid libuerit, & pro tenuitate suae mentis in se s
cris uersari, eaque pro anilibus temere commutare fabulis, etiam praeν
grandcs fidei 5c saluus nostrae materias pro sui ingenii paruitate inreti pretari ac flectere in quamcunsp partem uelit. Unde facile contingit,ut in plerisep Germanis locis, non modo tot τι stapa.sdes genera, uci monstra ac portenta potius, prodierint, quot uel pro= quot c pit uincias uel urbes uillasque in illa inuenire M uidere possis. Nec multum abest, In unaquaque domo ubi Lutheranismus praeualuit, tot sectae &fidei sententiae stat, quot in ea domo sunt homines. Proinde quamuis illa fides Christi una aio eadem sit, quae prorsus missu inullis stud as hominum instar tunicae domini inconsutilis patiatur se christi. diuidi nihilominus tamen discordes huiusimodi haeretici, quibus peni, yq stius nihil inuicem commune est, se pro Euangelii ministris, eius* solici
iis obseruatoribus uenditare non erubescunt. Verum qualiacuno ta, ς' men iactitant ac pollicentur, nihil huiuscemodi rerum ad uitam Chri stianam pertinentium praestant.
Vestes quidem & dilatata phylacteria sua loquuntur illud Esaiae nai.13& Dauidis testimonium: Verbum Domini manet in aeternum. Quod EI . tanto laudabilius esset, quanto cordis assectibus accommodaretur fas
miliarius: At inanis est illa iactatio. N plane Sodomorum Minas. Si Tis Gaia
enim uerbum domini, perinde ut Paulus docuit obseruarent, facile in no de uerbo aeternum maneret, sibique simile esse responderetur ex omni parte, non Pqm aliter atque illa aeterna perpetuaque uirtus diuina, quae nunquam occidit. nunu discordiae uel dis smilitudinis con a seri solet. Quando isti
tur cum illis ita fieri consueuit, ut cum uerbi diuini interpretatione Ion
gissime disientiant,et in nullo conueniam etiam inter se, nisi quod coma muni
687쪽
muni odio tenentur aduersus Ecclesiam, necesse est, atq; minime fallit, non esse uerbum des quod docere, quod toties, tamq; uarie inuerteo re hactenus infidelissimi interpretes soliti sunt. co striis Cum uero plurimum reserat,& resp. Christiana necessario expostu hq , ' le ut in omnibus religionis articulis in uniue sum Christianis omnis bus optime Gueniat in primis tamen & maxime quo fidei nostrae unistas seruetur, opereprecium est id obseruare in apertissimo domini uerabo δc Christi rmissis traditionibus 8c institutis ubi Christus ipse per
petuo prsta est,& in summu quod humano generi ptastare potuisset, beneficiu sese ingenue tradidit. Veluti est in uenerabili sacramento preociosissimi corporis N sanguinis sui qus pro nobis tradidit, di in romissonem peccatorum in ara crucis effudit. Ita nanq; ipsemet loquutus vorba chri est nullo orationis fisco usus, dicens: Hoc est corpus meum, quod pro k 'V uobis tradetur.Et hic est sanguis meus qui pro uobis 8c pro multis Ofundetur in remissionem peccatorum. Etsi uno perpetuo tenore huiustam sacratissimae certissimaeq; res fides, relietio interpretatio, comunio, ac huiusmodi quae in hanc rem proare Christianos necesse est, summa cum unitate cocordia* omnium, extitit per uniuersum orbem, in o mente usQ ad occidentem 8c a septentrione in meridiem, in omnium ms reneariu . mul qui Christo lucrati fuerant animis, solusi Berengarius aliquando temeritate ductus ausus fuerit Christi in hoc uerba inuertere:Tamen in Concilio generali non modo Romano, sed N Vercellen. ante annos c c c c. diuino uerbo uictus,impietatis damnatus, errorem propriu con
Neglecto tam nephario hominis casti, adhuc nostra aetate eiusdem temeritatis monstra in publicum aduersius celeberrimam clarissimorum
Christi uerborum ueritatem prodire ausa suerusi Veluti Carolstadius, zμώ gh Zuuinglius Oecolampadius,& plerici; alia. Qui tam succincti atq; cla'
rissimi sermonis Christi ordinem ac ueritatem inuertere temere conati
's' sint inque uaria sita pertinaciae sensa torquere coeperunt, obliti prioris eorum animi in ea re simul & sstimationis.Nam Tuuin ius breui an' teu in hunc errorem incidit, temporis spadio plus u quadringenus suorum monumentorum locis, uerum corpus & sanguinem Christi in essiaris sacramento consessus est. In quam rem Oecolampadius quo* prisuatos aliquot libellos s didit.Nunc uero diaboli furia obsessi illius astu ita in hanc perfidiam abducti sunt ut cum aliter nequeant Christi uerba sephisticisiunis nebulis ossundere, at pro impietate perfidiam eorum torquire coeperint antiis labor illis incubuit in uno uerbo substanti uo E s T invertendo, ut facile propulsatorum sophistarum, quos prior
aetas tulit,ineptias omnes uincere queat.
QM hocsti Vnde profecto factum est, ut inuertendi eorum studio quo qui seMA altero agacior uideri uulon tam paucis Christi uerbis, qus ut compericorpM mea. dio ita aperte quo loquutus est, octo haereses inuectae sint hominum damnatis limorum, qus pro uarietate quoq; sua parum comune habere
688쪽
mutuo pollunt.Ille nan hoc, alter uero est, alter autem corpus, alii aliter inuertere, inque uaria unius pene rei senia trahere non uerentur, quium pro opinione sua quam stulte omnino concepit. At quid prsterea sathan ille aduersariuS noster, leo rugiens,qusrens Nouata sis quem deuoret conatus est Noua certe metamorphosi se in angelum tu hefessic cis transfigurauit, Et cum e multis locis, ubi sedem statuere decreuerat, L pci ς eiectus est,atq; a multorum Christianorum, qui pietate uitaein innocen stia probatissimi reperti sitiat Gmunione exclusus est: tamen ab instituta proseistione desistere nondum statuit, sed tamdiu circumluit terram,
sicuti & Iob illius rediti ac timentis deum uiri tempore sedisse legitur ) ist 3 donec quosdam simplicitate deiectis animis homines in Stesia & ducatu stro Lignitetensi reperit, quibus absq; uerecundia solicitudinem inisponeret. Perinde enim ac in Paradiso, 8c quod maius est, coram Chri se,. asto,uerba diuina ausiis est inuertere dc prophanare:ita quoq; facere mi ni me timuit neq; importunum instituto suo fore arbitratus est,at iri uerso ordine Christi uerba legenda esse docuit. Cuius nephandiatin inauditi erroris Casparum Schuuenchfelder εα ηρ- primo instituit,persitasitque,ut no eo ordine quo sua expressit uerba in nouissima coena dominus ac magister noster Christus a nobis legenda, sed retror stim recensenda sint. Nec hoc pacto, quo ipse dixit, Hoc est Maiis
corpus meum,Hic est sanguis meus,Sed uersis 8c Iudaico more inversis , , α uerbis Meum corpus est hoc,&, sanguis meus est, hic legenda esse cenoset. Ex quo spiritale quiddam, quod sola mentis cogitatione non auo deo dicere stulta imaginatione ) complecti potest,intelligeretur Nemope hic nihil aliud esse, quam spiritale oc phantasticum, ac tandem umbratile aliquid.
Quis uero unquam tam uesanos tam* cerebrosos homines sitisse . comperit qui usque adeo impudenter sese pro magistris unice uendita= hum erecti,
re in Israel ausi sint Quasi ipsi soli requiescerent in lege. gloriantes in
deo, cuius uoluntatem noscerent, asi & soli duces essent caecorum, stori Σ& lumen eorum,qui in tenebris sunt eruditores insipientium, dc magistri infantium: Cum tamen ignari sint catenae illius N artium & uirtu tum aureae, M inscii similitudinis, quam uerbum cum inconstitili tunica Domini habere, res ipsa utrincv docet. Quemadmodum enim huius laco relis modi tunica neque partibus constat,necp in partes rursus,quas non hasbet commode secari potest aut diuidi: ita quoque uis uerbi est, ut prae ter ueritatis immodicam obscuritatem nunquam amputari queat, sed
Perpetuo cohaereat. .antum autem reserat, ut eo ordine Christi uerba recenseamus, Verba c-
ijsdem sensibus quibus ipse pronunciat apud unumqucia vino iudi cium, Siquidem aperte absq; ulla uerborum rerumque obscuritate cre=wdentibus loquutus est in coena nouissima Christus,& dixit Hoc est corpus meu quod pro uobis tradetur Hic est sim is meus, qui pro uobisec pro multis es landet in remissione peccatoru Qus certe uerba non in
689쪽
spirituale, nacte* excogitata rem instituta sunt a Christo veru magis I . corporale, quae sensibus nostris aliquado adeoq; oculis subiecta fuerat. Alioquin in Manichaeorum impietatem incideremus, si Caspari iblius inuersa, ca, alienaq; a ueritate interpretatio locum fidem conse queretur. Manichsi enim confessi sunt aliquando, Christum phantastis cum habuisse corpus id quod ab inseris resu citare rudis N indoctus si
te Casparus no formidat. Errare item contingeret no mediocriter cum Apostolis adhuc rudibus,qui Christum post resurrectione pro spiritu habebant,antequam ab ipta edocili erant ueritatem,atq; carnem et ossa habere sensibus propriis accipiebant. Verum cum haec abominatio, quam aduersus templum domini tomere instituerunt,merito ab omnibus statim explodenda fuisset,ut qugsit huiusmodi a qua ph hominis animus non possit non abhorrere: ad' huc tamen patella reperit dignum operculum, adulatorem inconstan tem Tuuin tum, cui ob hoc potissimum placere potuit, quod adueris .sus sacramenti uerbi* diuini amplitudinem, impietatis sus collega communis aliquid euomuisset. Unde Zc statim sitarum nugarum ossicinae commisit atq; in publicum Turegi dedit quibus & suum calculu adloci atq; intolerabilem notam nunil satis laudatae Stesitarum prouinciae impingere ausus suit calumniator nequissimus. Cum enim ille solus fit cum aliquot complicibus,qui hanc haeresim laueat, nihilominus tamen hanc toti prouinciae falso adscribere, sium non puduit, Nam sibi gra/tulari solet Q uniuersiam Stestam suae impietati conciliarit. Cum uero maxima pars hominum in illa prouincia, penitus immu/nis ab huiusmodi horrenda haerell, nullo pacto tantam calumniam score possit, Atq; ut hii quom, qui hactenus a prsmnjs Sinuuenchialde
ri obcaecati sunt, semel squaminas ab oculis excutere queant, Zc tua dominatio illustrisi a se tueri possit aduersus ignitos serpentes, qui hae 4 aetate forsitan demerito nostro,in nos impetum faciunt,& ut summa' tim dicam ne altius horum impietas radices figat,placuit nobis eius eraroris Stesitas omnes admonere,eaq; de re librum in publicum sdere,ut aliquando in luce prodeat, quanta impostura hominu animos in hanc uesaniam impellatmullius certe gloriae cupiditate sed communis Re . Christianae ratione persuasus & ductus. Proinde hunc librum T. D. illustrissimae non potui non inscribe re Quia arbitrabar non parum profuturum, si aduersus horum mellita argumenta eam praemonerem ne tam facile quouis uento errantium se commoueri, & a communis Ecclesiae in uoluendis scripturis obseruatisone, disrumpi concederet.Vnde sibi suis Q praecipuam animarum salii'tem polliceri facile poteri Liciniim magna cum commoditate & sem'ritate totius reipub.tuae* Gscientiae,diutius administrationi, quam di/uinitus magna cu celebritate a tuis maioribus clarissimis illustrissimis Aaccepisti pesse.Bene uale Princeps clarissime, 8c hoc meu erga te tuos
studium boni,preco consule. Ex oppido Carinthiae,ad S.Vitu dicto.
690쪽
uetius nouum errorem Caspari Schuuenckset deri Stesitae. v AN VAM communis omnium siluator noster Iesus Christus sua in nos beneuolentia multis ureris sermonibus saepe testatus sit quos aliquando Apostoli,inteo chris dum alii per ingenii sui tenuitatem, perque eorum diuisnam Maiestatem at vim, quam a dei ore acceperant, tia est. intelligere nequiuerunt, Cuiusmodi est comparatio de semine,& huius generis permultae parabolae, Perinde quoq3 siermo ille quem in passionem futuram instituerat,dicens: Ecce ascendimus Hierosolyma, Zc conssiimmabutur omnia,qus scripta sitiit per .pphetas de filio hominis, Tradetur em gentibus Sc illudetur & flagellabitur,& conspuetur,et posta flagellauerint, occident eum ac die tertio resiarget. Haec Christus .Sea Apostoli hunc de morte sua Ophetantem non acceperunt.Inqvit enim Euangelista: Et ipsi horunihil intelligebant,& uerbu istud erat ab scanaditu ab eis nec intelligebant,quae dicebantur.Tamen statim ut pro noρ his mortem stibiturus erat, cu Apostolis considens in notasma coena, omne dicendi obscuritatem abiecit at aptissime quae uoluit loquutus est,planis,propriis perspicuiso uerbis, quae nullius Frsius aut tropi aut
parabols faciem prs se ferre recte uideri possint. Veluti & Apostoli ipsi
sint testati ac spem quandam maiore beneuolentiae suae inde recepere. dicentes:Ecce nunc aperie loqueris nec Puerbium ullum dicis,nunc Eo I LGmus,quia scis omnia, nec opus est tibi ut quis te interroget. Quamuis porro huiusmodi egregios sermones qui argumeti magniν Apertis tudine facile humanos senses excederent habuerit plurimos,quom ple 'ςUI'rosque Ioannes ille intimus a secretis Christi fidelissime reddidit in suo Euangelio: Tamen apertius nuna loquutus est, u cum simplici oratio3 1 n. H. . nis ductu Eucharistiae sacramentu nobis commendat M instituit, quod iam abiens,ne quando nobis deesse relicturus erat dicens, Hoc est corpus meum, Hic est sanguis meus. Quae uerba usis adeo plana adeoque aperta sent, ut illis nihil unu apertius dici potuerit. Nihilominus tamen nostra aetate prodeunt qui pro sua pertinacia, animi malignitate manifestum apertum* Domini uerbum inuertere cisi ii praeceperunt,atin adulterino sensu male reddere ausi sunt:quorum pleri Pronomen,HO arripiunt,ato ita torquere conantur, ut retro se Christam monstrasse dicant, aloe rem prius minime uisam notam* Apostolis suis indicasse. ae dixisse , hoc est corpus meum: hoc scilicet, quod ibi sedere uidetis,est corpus meum. Nonnulli uero existimant, ψ Christas hae dicendi consiletudine sophistam egerit. atm dialecticis quibusidam perplexis nodis usus sit quando dixit, Hoc est,quod idem sit, hoe significat.Ali j autem est interpretari aeque importune solent, pro figuρrat, aut corpus Pro figura corporis.