Sancti Hieronymi stridoniensis Opera omnia, quæ extant. Mariani Victorii Reatini episcopi Amerini labore et studio ad fidem M.S. & vetust. exemplarium emendata argumentis & scholiis illustrata. Vita item S. Hieronymi ex ipsius scriptis ad eodem Victo

발행: 1623년

분량: 288페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

COMMENT. HIERON.

ad .m, alluit ei, de dicere po- Ventre piscis,&dixit: Clamaut de tribulatione gruunt volunt, te. Idcircotest qui exauditus est. In t-- mea ad domnum, de exaudiuit nae: de ventre Dei surgites di cti ne Hiatam mh . inferi claniavi. & exaudisti vocem meam. non pproserunt Iesu,

commutato: de ventre inseri do go persecutiones, dctiirbi elimoris mei audisti vocem mari S & numen cir- traiecisti me in pro m- nes quib'genus vexabatur mea. Nodixit clamo, sed cu- cum dedit me. e Om- dam cordis maris, humanoMcuctae nauicula: maui: nec de futuro Pic nes eurgites tui,& flu mina me circumdedora, M. stan bantur, super me

re quo precipitatus in mare v -- L , , , Diues imitentes. Vt caeter

ιινι im stri , ablatam:&cu- abyssus Vallauit me. mam. ctu oculor utitorii divido maiierit ei quisbius nouit cor- x Pela- Intra. eram tecum,& tuo turn neda hominii, & loquitur ad Moysen: Vitima, iam 3 ou prestuebar,& in te lumine No et in lumen, non diceba, utique nihil ante hanc vocem clamat; Moysen scriptura abiectus sum. Postquavem in profundum maris homi commemoret: Hoc est illud quod & in primo graduum nisearne ei reundatus sui humanos imitor ariectus&di psalmo legimus:Addat unum cum ιν ιula, ere, ais, Geiam eo: abestiis sum a conspectii ullam tuorum: Hoc qualid uis me. Ventrem autem inferi, aluum ceti intelligamu . homo locutus sum: caeter u quasi Deu Icu quicum ei minforma tua,non sum rapinam arbitratus aequalem me de , . tui;volens ad te evehere humanum genus: ut ubi ego sum de tu,ibi sint de onines qui in me,dete crediderunt,inco. De Verumtamen rusem, σαὶ Hoc quod in Graeco dicitur zo. ,3c habet vuleata editio putas interpretari pol gitur: ut sit quasi propositionis Salsumptionis, eonfirmationisq; ac syllogit mi extrema coclusio .no ex ambigentis incerto, t sed ex fiduciae5probantis: pquo nas interpretati sumus: medio maris hierit, fluminibusque vallatus sit. Quintum vertimin ruisum videbo templum sanctum tuum: secum ad dominum Saluatorem sexagesimi octaui psalim sumata dis illud im ex persona eius in alio Psalmo dicitur: D mim imus exemplum in quo loquitur: Infixus sum in limo proa dilexid craret omisiui,c totum tabernaci 5 uriatu/. Eleia Lsendi.& non est substantia. Venilis ρ uiatim ma is , rem- gelicam lectionem inqua scriptum est: a-ρ sta. δε- st in e,de quo dc in alio psalmo dicitur: a. ab e- tua te,ea:Ana am ha uitri Et res -: istu i ci Nun ιιum,sistam, is . η- dit de coelo pater: Ei uri amor te rasic M. vel certei rin t x. . tum seruii. niamin. Τι in rema sanctua, uin .iui , ὀ straxisti , σε in patre: sicut templum patris n-- 7 emues materi NU, Fc reliquae Ad comparationem enim lius est ita templum siti pater. Ipse enim dicit: in δερο- coelestis beatitudinis. dc eius loci, de quo scriptum est. n. exuo, in Deu, cin Dei eras ἀὶ δ In pace sancta locus eius omnis terrena Habitatio plena est Aut unus idemque saluator, quasi homo postulatuitati fluctibus. plena tempestatibus. Porro per cor maris si ςni. Deus pollicetur,de de sua quam semper habuit Posse onescatur infernus, pro quo in euangelio legimus. In re secutus est. Exlonae vero persona vel optantis. vel cons- quae tantae sitit magnitudinis, ut instar obtineret inferni.

Sed mel lux ad personam Christi reserti potest, qui ibb no.

mine David cantat in psalmo: in deret qnes animam meam in inferno nec datis sanctu uum Aretarreptionem. Qui fuit in inferno vivens, ni eri MN a b rib Ei ui rasti mei pro sensum 1 toris maris, ct flumen e re v. dessiim J Quantum ad personam Ionae non est dii scilis interpretatro ἰ quod ceti clausus aluo in profundissimo de in

ι errae. Quo modo a. cor animalis in medio est, ita δ: in dentis affectit, liquido intellisti potest, quod desiderauerit seritus in medio terrae esse pcrhibetur. Vel certe iuxta in prosundo maris positus videre templum domini,&spiis γοερον, incorae, id est , in mediis tentationibus ei sese ritu prophetali sibi sit,&alibi contemplerii memorat. Et tamen cum inter amaras aquas fuerit, de ten- f Ore , de Brunt mo arua, queaI--a mea, hi l. --tatus iit iuxta omnia absque peccato: non sensit amara, a- laminis. J Aquae istae, quae vicinae sunt abyssiis, quae in terris qua ,sed stumine circundatus est, de quo δ: in alio loco te. volvuntur, & defluunt, quae multum secum limi trahunt, simus FLimnu impetu uti attiuitatem Dei, aliis bibenti non corpus,sed an iniam nituntur occidere amicae qui me Dus salsos fluctus, ego in mediis tentationibus dulcissi uia sunt cor rerum,Se eius voluntatibus iasouentur: unde se-ssueta sorbebam. Nec impium tibi esse videatur, in unedo. cundum illud quod supra auimus loquitur dominus in

minus dicat. Proieci time in profund m, loquitur in psal psalino: Salomnis Ibe domi re, quoniam ιυrserunt aqua U-mo. am quem tu prie seim sper μι-tis,nι. Secundum 1 eis imam meam. E.tinatio ioco: Tomst pertre uelit se A. - illud quod cx persona nat. is in dici aria ponitur. p.rcutiam man sita. Et: Ne v super mericus es suum: neque con--sta. Et: Nex V super mentem . icludit infernus, tum mihi deneget exitum : qui sponta

illud quod ex persona P

e omnis: vim ,π luctus tui preme transi runt. I od descendi, sponte conscendam , qui voluntarius captiuus super Ionam tumentes maris fiuctus trinsierint, S: deto veni, debeo liberate captiuos. ut impleatur illud: nuerit saeua tempestas, nulli dubium est. aerimus a. quo Animaliam tarn - Axis captiuitatem: Os urn ante modo omnes eleuationes, Segurgites de fluctus Dei super captiui fuerant in morte, iste caepit ad vitam. Abyllos au- Saluatorem transerint. talia est mis hominism vis irem temperniciosas quasdam&pessimas sortina dines accipereram, si e ut in Hebraico habetur, militia, quia hie militi debemus: vel tormentis suppliciisque deditas potestates: mus, ut alibi coronemur. Nullusque est hominum qui cu- ad quas de in euangelio daemones rogant ne ire cogantur: ctas sustinere queat tentationes, absque eo qui teaiatias Vada de tenebrae erant super abyssum. Interdum abrilu aaccipi.

142쪽

m. s. t.

IN IONAM CAP II.

& columnis Dei voluntate - -

globus terrae subrititur, nul coclus ei dubium est: de qua de sibi runt me ita aeternum. dicitur: Et s biblei tabis decor ei. i. De domino aute Salu ruptione vita meam, tore tum utram l di lonem domine Deus meus. videtur mihi sic pati ei tςri' e Cuin an ustiaretur

eius, id ea antina quam cum

corpore pro salute nostri di Manter ais impiit , descendo veniat ad te oratio rit in icili uras montia,qui stilia ctum tuu in.ctibus operiebanti ir , qui se 1 H 1 n. coeli si axerant libertate, e Qui custodiunt va- quo ab istis ambiebat qui se nitates frustra, narier a Dei seiderant muci atς , ω cordiana si iam dere. postea etiam ad inseri 'ς linquunt. Ego autemtraret: adque loca qua sit Incx- . ra , M . - voce laudis, illi irio tremo limo peccatorumatim 1 mxtrahebantur,dicente pictu . clua cum-mographo: in laiaut in in em - quc noui reddam prora te rae. a ter ναρι- νοῦ: Isti salute

sunt vectes terr &quasi quq da certae extremi eareeris ac iupplicior ii,nolentes ab inseris animas exire ea uas Unde lignificiter I xx.: transbiterunt h. e. semper tznere cupientes, quos semel inuaserant:Sed dominus noster,de quo sit, petion, Cyri in Esaia legimus: Forri oeas in est in 1 e montium extrema descendit,& pernis conclu.sus est vectibus: ut omnes qui clausi liberant liberaret.

Proprie dixit sublevabis, vel ascendet de corruptione vi ta mea: quia ad corriiptionem de ad inserna dulcenderat: hoc est, quod Apostoli interpretantur in quinto cimo psalmo expersona domini propberarum: .ouiam non

aere euerruption m. Dauid scilicet S mortuus sit & se pultus, Saluatoris autem caro non viderit corruptionem. Alii vero interpretantur quod ad compararionem coele siri beatitudinis&verbi Dei humanum eorpus corruptio sit quod seminatur in corruptione, &in centesimo secundo psalmo ex persona iusti lignificetur; Qui sanat omnes infirmitates Dias , qui redunit de intuitu vitam tuam. Vndeta Apostolus dicit , me Gera fA m. in hiisis Et appellatur corpus moret , vel corpus humilitatis. Hoe illi ad oecasionem sue ducunt betes s ; ut Gib persona Christi mentiantur antichristum , ecclesias teneant, ut ventrem pinguissimum nutriant ,&carnaliter viventes, contra carnem disputent. Nos auteni scimus de incorrupi x virgine comus assum pium , non corruptionem Christi suisse , sed templum. Quod si in Aroholi ad Cotinthios sententiam trahimur ; in qua corpus dicitur spirituale, ne contentiosi vi deamur. dicemus idipsum quidem corpus , N eandem carnem resurgere , quae ferulia est , quae in humo condita , sed mutare eam gloriam , non mutare naturam. tale li DDium imm malitat m Quando dicitur, hociquodammodo duobus digitulis comprehensum empus, illanditiir, hoc in quo nascimur, hoc in quo morimur, hoc quod timent recipere qui puniendi sunt, quod Virginitas expectat ad praemium , adulterium formidat ad poenaem. Super Iona autem ita intelligi potest , quod qui in ventre ceti iuxta naturam corporum corrupi de buerat . x in cibos bestiae proficere , ac per venas artuique diffundi, spes de integer manserit. Porro quod ait, Domine Deus meus blandientis affectus est: quod eo m- omunem Drum ommunia,enescij magnitudine , ibum de

quasi proprium senserit Deum.

S E P r. tio domini mihi saluti suit, O t iuxta illud Ist

ius vectes sunt ratio ' Dhil,H: Ego cum desperarςm ι ι cula sempiterna. Et a- si lutem, & carnis fragilitas infrendet de cor prio- medio ventre ceti nihil me de ne vita mea ad te δε- vita sperare permitteret . quid-mine Deus meus. Cum impossibile videbatur,

-- --,. domini recordatione supera-

. .erre ex me videbam me clausum mea, domini re meatus λατ. das erat. Ex quibus discimus ni ea ad templuin san - iuxta I xx. eo tempore quo deficii anima nostra,re a corporis S 1 P τ . compage divellitur , non de- . ut mHodiant et bcre alio cogitationε vertere,

extra corp noster est dominus. tiaram tuam Vl P suphi Saluatoris vero Hon rant. Ego a tem non est disset is interpretatio, voce laudo , nsis mii dixit: I ii est anima mea ,sionis immon D ti imo i m.Et: qui. um , noαι red Iam sibi se stra stata metabisse. Et: ι tibi in mavu/ stiritum neum de caetera bis similia. ὁ veniat ad ea ratio,/ea, e .l Idcirco in tribulatione domini recordatus sum: vi oratio mea de extremo mari,& scissuris montium eoscendat ad c Hos &veniat ad templum sanctum tuli in quo ni mona seueris aurii dine. Et ncosiderandii quod nouo genere, oratio sat pro oratione, deprecetur Horatio illius coscendat ad templum Dei. Petit aut in quasi pontifex,ut in corpore suo populus liberetur.

b 144nt J Deus natura misericors est, & paratus ut salvet clemenua quos non potest saluare iustitia: nos aute vitio nostro parata miseri ordiam,& vltro sic is rentem pelli mus&relinquimus Et non dixit,quisici t vanitates:

quippe avitatum re omnia Λ nita t ne damnare vid

retur uni rsos Accunctos generi humano misericordiani denegaret sed qui custodiunt vanitates siue mendacium, qui transierunt in affectum cordis,qui non solum faciunt, sed ita custodiunt vanitates, quas diligant,& thesauru inuenisse se putem.Simulq; cerne niagnanimitatem prophe tae: in protundo maris, in ventre tantae bestiae a terna nocte coopertus, non cogitat de periculo suo , sed de natura rerum, generali sententia pbilosophatur Micticordiam, inquit,suxin derelinquet. I icet ostensa sit misericordia, quanos possumus ipsum intestigete Dcum senior enim ermisera a re omin- .rat ens oe mul-ὶ tame eos qui ρ. - . custodiunt vanitates non relinquit,non detestatur sed expectat vi redeant : illi vero stantem misericordiam stulti se offerentem sponte propria derelinquunt. Potest hoe Mex persona domini de Iua i orum persidia prophetati ; quidum se aestimant praecepta hominum,de pharisaeorum ni

data seruare quae vanitas atq; me lacium sunt Deum, qui semper eorum inisertus fuerat. reliquerunt. Eo autem tu oee. c. J Qui custodiunt vanitate suam

misericordiam reliquerunt rgo autem qui pro multor si calute deuoratus sum, in voce laudis de cofessonis immo salute deuoratus sum ii labo tibi,me ipsum offerens: uia pascbanastrum immolatus est Christus Et quas potisex & ouisse ipsum, ro no- i. C. . s ἐbis obtulit Et c5fitebor liquit, ubi ut ante consessis sum,

dicens: Dufit orti i patera mine rati erim se, de redda vota

quae seci pro salute omnium domino: rom Mnuod e ri . mihi non ria ι-aterana'. Cernimus quid in sua passione . . Saluator pro nostra salute smiserittano faciamus med1cem Iesum, udi simus de ab uniuersis peccatota sordibus separati: ut nos Deo Patri offerat victa siluas voverat. , a Etiamu

143쪽

ast et ia, si os bartis iu

o COMMENTARIORVM HIERONYMI

x I vis D minu quae supralagimus sub conuenit peccatoribus,&ieiunio,&oratiotu,&sacco,& cpectina Ionae dominus deprecatus est in ventre celi: de lacryinis,&perseuerantie deprecandi ob quod de yses quo & Iob mystice loquitur: quadraginta diebus iciunavit in monte sina, Helias fu- ε ι. i. . . ille qui magnum cetum ea urus est. Pr cipitur ergo huie giem Iezabel indicta fame&Dei desuper ira pendente, imagno ceto,&abysiis Nintano, ut terris restituat Salua- quadraginta dies ieiunasse describitur. Ipse Mun; --xorem, de qui mortuus fuerat, H ε 3. SEPT. m. ni verus Ionam usu, pre-

libero eo , moi tis salute domino. . Et di tibi sit rare dicatione manes eiunat qua-

nobisieiunii derelinquens, Rcit Ioram CAPUT iii. mero nostras mina pr*p x- S E P τ- Quod a clamauit euangelica

ET DCIm est sermρ illi id expletur: Stans clama-

domim ad bat intemplo,dicens, ustri , I secando , disens : Sur- emata is emi iba . Omnis n.

culis tenebantur, secum pluri mos edueat ad vitam. Quod a. scribitur, euomuit debemus accipere et quod ex imis vitalibus mortis, victrix vita processerit. C A p v T IlI.

bifuerat imperatum: ledium. . U

cit ei naufragii & deuoratio. ni sola correptio r ut qui ina.

xit domin' pisci, &c uomuit Iona in arida.

ET factum est verisbum domini ad

Iona secundo, licens:

modi correntio noti emenda- ' .. . . rant praedicantque ieiunium,ic

autem noster post resurrectis Ionas introire que ad minoi ei Dignus&vinem secundo mittitur ad Ni in ciuitatem itinere tuom. Et carpit Ionas in citius de habitus paenitentiae: rant praedicantq; ieiunium,

nisen: vi qui prius quod o- dici unius. δ Et cla- ciuitarem qM.tsi ut qui 'ffenderant Deum luxado iugerat, dicens: PMeri mauit , & dixit: adia itinere zmus diei. Et Nambitione coria damnati si liis , transi t a m ea π ste; quadrastinta die, pridicauit , aixit: ad nc plac&,p qux prius offen' Et noluerat dare pane filiora &-nibueste huetres aera, canibus:nuc quia mi dixerant, cuisti, is ma sunt pomitentiat, auxilia maciliste,crucifige talem: nos . . . . Peccatorum: arae,ieiunium,&non hi scili, legem nisiC s Et crediderunt Viri Niniuit xii Deum,&p V ite saecus: ante,quod oceultum rem . sponte pergit ad Nini- dicauerunt ieiunium , M Vcitui sunt saccis a est, S: postea, quod palam hoc ue: ut hoe praedicet post resur- maiore usque ad minorem . semin Deo, illud interdum rectione quod ut pridicaret & Hε a. S; Fr. exhibent ominibusEt sὰ duo anWPasi Uncmiςως. tim - Et peruenit verbuid Ei ais b,m ariti sire hu neccilis svnx est sub πα-

quod patris seeundo exequi- -bi ςς x vestimentum G usq; ad minore peruenit: nutat uoluntatem, reser id ho. iii si a se, Mindutus est a se , pertus est enim absq; peccato, O ,, νω

minem , 5: ad formam serui, sacco . occo, quidem Iumi vitae v, dc i. ι cui talia verba conueniunti numerabile; anni vi tu illius. Sin θe .u3βimmundatae. - su. o. Ea serrexit tina . e. Statim Ionas,st erat sibi imper, Dra.quato magis verinis 5 putredo Abi q peccatoto, pererficit.Nimue aute erat,ad qua pergebat propheta, offendentis Adam tenemur obnoxij sed&or pulcb ciuitas magna,& tanti ambitus ut vix trita dieru polletisti rimus: Praeeipit Deus prophetae, propheta fidicat ciuiorunere circuiri.At ille pcepit& superioris naufragii memor, prius viri creaunt,de iii ieiuniis praedicatious,omnis aetas via tria dictum unius diei sistinatione copleuin quaquam faceo induitur: viri non proicant saccum,sed tin ieiunii :sint qita simpliciter intelligitim in tertia partevbript - At vero hi quibus poenitentia praecipitur, consequenter radicauerit m ad reliquos co si praedicationis sermo retia ieiunium saccum copulant utinaras venter. ta habitus lu- uenerit Dominus a. noster proprie si inferoseosurgere diuosus ambitiosus dominum deprecentur. dicitur,ta verbii domini prςdicare:quando mittit aposto g, is uisu tu rixi de sita senios ut baptizem eos qui erant in Ninive, n nomini patris in cre. J Scio plerosq; regem Ninives qui exti emus audiat Filii π farem 1 e.itinere trium dieris. Et hoc ipsum praeclicationem:descendat de solio suo, &pristinum abi, sacramentu salutis humanae unius daei viai e vitias Dei elatomatum, vestitusq; ceoaedeat in cinere neci ac consessionern citumnonia apostolis qua in apostolis prae- uersione eontentus, caeteris quoque conducibus suis praedicate Iona Ipse enim dicitata, e . ribi eum sum dicti poenitentiam, dicens: Homines,& iumenta,& 'fumma: -uem aeculi. Nulli , dubium quare Niniue magna ue de pecora cruciemur sim operiantur faecis , dc damia Suhas Dei : cum mundus&uniuersa peripi in facta natis pristinis viiij totos se eo antia poenitentiam su- snt,3c sine ipso factum est nihil. Notandum quoq; quod per diabolo interpretui: qui in fine mundi, quia nulla ra- non dixerit, tribus diebus de noctibus: vel uno die&no tionabilis,de quae a Deo facta sit creatura pereat,descenatain: sed absolute diebus&die:ut ostEderet in mysterio Tri. de sua superbia, aetii rus sit poenitentiam, & in locum pri nitatis, te unius Dei confesso ne nihil esse tenebrosum. stinum restituendus. Ad cuius sensus comprobationei di Elii, mani . . . . in cinus numerus qui ponitura Lxiano etiam illud de Daniele exemptu proserunt Nui Nabucbo- conuenit pinnitenrie, &satis miror cur ita translatum sin donosor acti per septem annos poenitentia , in regnum cum in Hebraeo nec litterarum,nec syllabarii, nee accen- pristinum restituitur. Sed hoc quia scriptura sancta nodiu uum,necvcibi sit vlla communitas ales n. dieitur vis ere,&euertit penitus timorem Dei : dum facile homines 5 qu rapinta an, . Alio uin5 de Iudae, tanto uine labuntur ad vitia , putantes etiam diabolum, qui auctor Imitu pheta in Assyrios digna suae pilleationis poeni malorum est, de omnium peccatorum fons, acta P ni remia flagitabazo antiqua A putrida vulnera,diu ppo - tentia, posse saluari, de nostris mentibus abi ciamus. Et Asait .is. 4 i o curaretur cinfinio. Porro quadragenarius numerus sciamus peccatores in euangelio mitti in ignem pernum, qui prae-

144쪽

qui praeparatus sit diabolo&angelis eius, ct de his dici:

r mus quidem clementem ei se Deum: nec tu: peccatore si unus. crudelitate illius delectam uti sed legi imi : M ier

lanie miseli cordia,& tali ad H E n. ambitione procedit: sacco desedit in ciners, s . ιλ parcit vividicet: si crudi re Et claimuit, &d

Iustitia in 'x' ita latae sent m. Alioquin ii ias rationabiles

creaturae aequalex sim, Se vel ex virtuti, vel ex vitiis sp te propria,aut Iursu erigiatur aut in utra merstur. δe logo post circumitu atq; infinitis rectilis, omnium tera resimi tio fiet , de vita dignitas militantili: quae diu timetit inter

disteteritia erit inter mirem

domini de quod dictit quoq; scebis est victimas libi upublicaruitae ne erit Gabriel diabolus t Idem Apostoli

S daemones idem prophetae seudoprophetet. lde martyres & persecutores ringesti et rannos & tepota da-plio, Je infinitas aetates congere cruciatibus: si finis om. iiiii similis est praeteritu Om-m publice praedicaret,A: pro illo ceruies gladio siecteret.

Pr iecto intelligimus regem Niniue descendii se de solio suo .de Purpuram sacco, vii tenta luto, munditiis se lib. eommutat te: ii 5 sordib. sensu i. sed verborum. Vnde te de Bal,ylone in Hierentia dicitur: calix aureus Bassunt ne arxit in Ninitie, ex ore

regis& principueras,

aquam non bibant. Et operiatur saccis lao mines de tu inenta, occlamcnt ad dominum in fortitudine, SI conuertatur vir a via sua

mala, & ab iniquitato quae est in manibus corum. Quis se iis conuertatur, & ignoscat Deus,& reuertatura furore irae suae, in nperibimus Et vidit Deus opera corvi, quia S ε P T. sacco, sedit in risere.

Et Vadicatum est in Nintiis a rege Oab omni

lus maioribu AH, DG tilus : Homines omnem toram. Quem non in. ebriavit eloquεtia saecularis 3 Cuius non animos iapositio neverborumώdi serutudinis suae fulgore perstrinxit Dissicile hominespotetes, o nobiles& diuites de multo liis disementa, est Es, ct ouo scilius, eloquentes eredunt ent qui miam, Deo obcaecamin. menseor a non bibam. Et G perti videre virtutes: simplicitat Iura jaccis homines γ' que si ripturae sanctae non ex maiestate sensust sed ex ver- tu iudicant vilitate. Cum

aut ipsi qui prius mala docuerant,versi ad rixnit Etiam docere coenerint bona tiae videbimus dimi uiticos populos una praedicatione c5 uerti:

fieri illud-in Esaia legimus:

quoq;&iumenta operta sic divicis& clamantia ad dominum, eodem sensu intellige: Quod rationabiles.& irrationabi Dcus super malitia per mutilia piam L. Misi Mo uicit. Lom ne ἔτνume

quam locutus suerat ut faceret eis, M non Vonfecit inteni t ii: de his maxime secit.

ET amictus est I

nas afflictione magna, Miratus est , dc orauit, ad dominum, S CAp. IV.

testimoniis in quib. legimus: MI & luna induentur sacco. Et in alio loco:

ter, Oreuersus est et squi e de et lasea mati,

mus t viae: Deus opera eorum , qauniam reuersi les.& prudentes ac simi lices

coueis sunt devia iba Iunii et iis suis , O ad praedicationε Ions agantnc pro nihilo est : quia non mala , x misertus est e paenitentiamDeuo. r nitentia: iuxta illud Poc 'timus quid aliquando sue- Deus super malitia per mutitiis Visam triuiis, ubi dici c. Ηφη η μ-ta Hrimus, sed quid semperiaturi simus. Nec ignoro quae aduersum hae saeat dicere,&

s, sibile salute cum diabolo

pparare. Vetu no est istius teporis ratin dosma perversu

um docentium, & angelis publice denegantiu priuilesiiun,latius scribere. Sufficit risii, indicasse quid de hoc . . t Ctestimonio senserimus , de dixit: 'Oble- quasi in comentariis breuiter intimare,quis sit rexNiniuriad quem extremum Dei sermo perueniat. Quid valeat a sud homines saeculi eloquἴtia 5c sapientia saecularis testes Demosthenes ullius, Plato Xenophon. Theophrastus, Aristoteles,& c teri oratores ac plalosophi: qui velut reges habentur hominum,de praecepta eorum non ut Praecepta mortalium, sed quasi oracula accipiuntur deorum. Vnde de Plato dicit: relices fore respubscas, si aut philosophi regnent aut reges philosophentur. Quam aut diis-cile istiusmodi homines credant in Deum, ut quotidiana exempla praeteream de si ita deveteribus historiis ethnico. tu,sumcit nobis Apostoli testimonium,qui ad Corint bios

LIMA M Ex duo perspicua est pdicationem Christi regesIς 'i i Γ r imis declVidens subintrare gentium plenitu- Edinem , 5c illud impleti quod in Deuteronomio dieiia

omisi a a.despuat de salute istaelis, magno dolore concutitur,qui erupit in voce,de causas in roris exponit de quid modo loquitur. Ego solus electus lum de tanto numero xphelm,qui Paltatu sal αε ruina maia Populo nuciarem. mundi audire novassimos, de deposito sulgore eloque . de ornametis ac decore verbor si totos se simplicitati deii sucitati tradere, Se in plebeiu cultu te tactos sedere in sordibus, de destruere quod alite praedicaram. Proponamus nobis beato Cν prianu: qui prius idololatriae esserior fait, de in tantam gloriam venit eloquentia , ut oratoria quoq; doceteroris cini, audisse tandem sermonEIonae,&. ritiae oriuersum tanta veni in virtutem. ut ri-

ET c tristius 63 D- fm: pro lugubri scilicet ha

ratur. Illud quoq; φ dicitur: dominum se ait: Qui, si eo uertas, de igno- 'OZ- scat Deus deo ambiguu ponit 3e incertu:vida homines dubii siuit de salute, sortius agat enitentia, Se magis admisericordia prouocet Deu . a fit,ni t Deus opera rerum. 5ec J Secundum utramque intelligenti siue tune urbis Assyriae, siue quotidie mundi, Deus populis comminatur,ut agant poenitentia qui si conuersi nacrint, ipse quoquevertit sententiam suam, populicsiuersione mutatur: c d Hieremias de Ezechiel mani-- festius explicanti nec botri videlicet implere dominu quae Lo. 13. inmiserit, si boni vertantur ad vitia: nec mala quae pessimis cominanir si illi reuersi fuerint ad salutε. ita igitur Zc nacvidit Deus opera: lura conuersi sunt i via sua pessima, non verba audiuit, quae solebat Israel saepe promittere. Omnia raeia i barxem manu faciemus, 'd opera eonspexit, quia mauult poenitentiam pecat s 'quam mortem. liberiter mi itauit sententiam, quia vidit opera comutata. Quin y'tius Des perseuerauit in a posito suo misereri volsis ab initio .nemo. n punire desideras. quod facturus est. minas. Maliti aute vi supra diximus pro suppliciis de tormetis Deus mali iacere quicquam cogitaret. C A FV τ lv.

145쪽

laetico . 4 ε

.i COMMENTARIORVM HIERONYMI

Non inir contristariar ut quida putat, quod gentitimul. de propter peccata non meretur habitare Hierus Iabi- titudo saliretur. sed quod reat Ista l. unde &dontinus tu in urbe mortis.&estuans fluenta Iordanis quid: noster fleuit super Hieria sale. & noluit tollere panem filio sus exprimitur Egreditur ergo collaba. vel doles de istau mm.fedare eum canibus. Et Apostoli primi impraedicant modi ciuitate.&habitat contra oriente,unde sol Oritur, Israeli Et Paulus cupit esse anathema ostatribus suis, qui est ibi in tabemaculo suinubilotii quaeq; re raconi sunt Israelitae: ω - aritum, H ε a. platu expectat quid subrad

ti ossi liotest mihi mors quam

tittian Vita,' Et dixit domi

nos interpletati sumus cro,&Lxx. transtuleriit

in Hebraico legitiit tia, nus: putasne bene iras- et emensis contris Ius quae mihi videtur interiect O ceris tui es 'hi mora quam viuere. Et coruria inaceinctus labos dixit dominos ad Ionam: in ortitudinα re non tota ad

durecantis significare bl -- e Et egressus est Ionas de ciuitate, M sedit contradientis ast .Quia igi uxor orientem ciuitatis : dc secit sibimet umbraculum

iniustitiae arguit dominu. que quid accideret ciuredes.& ad nos qui deorsunt sumus. vestimenta deflueret, sed in se artiori baltheo contraheretur. Porro a, dicit: ut videret quid iccideret ciuitati. solitaeonsuetudine utitur scriptiuarum , ut huma

reus suaso secrationis exor H . ,. S c , i. nos 'ςo iungax sectu es inieri, mea1stiuite hoe nus D haederam, dc AM, O sic di s se dam Cinthel tu, de intiquis esse simitu: non ignorabam ascendit super caput Io- 'c Zur Iona, tostvm- simo genere Corneliotu, si-nrisericord&propterea seue- nae, ut esset umbra super braculum stiper caput ue,vtiose iactat. de stirpe Auru A truculentii nunciareno caput eius. de protege- eius Motureret eum a mi Pollionis, dud Rom*

-: Dimisi domu meam, re- magna. Et Et ceretur. unde occulie&tene- tiqui hereditatE mea: ressus sum de sinu tuo, & veni. Si brose biberet,no haberet. Et reueram pus cucurbicis vas misericordEdiceria atq; Elemente & ignoscemε malitiae, culorum quas vulgo Saucomariasvocant solent Apostolo- nullus ageret poenitentiam; si crudelena,&tantum iudice rum imagines adumbrati: Equib.&ille non suu sibi nomε nunciiam sciebam hoc tuae non e illi naturae. In hoc ergo a sumpsit. Qu si tam facile voeabula e5 mutantur ut pro ambiguo positus,malui fugete potius, quam aut poeniten. Corneliis seditiosis tribunis, Emilii consides appellentur: tes leturate decipere, aut de te praedicare quod non eras. miror cur mihi non liceath deram transferre procucurbi. Tolle igitur doliae animam meam. Iis enim tuas in. Sed veniamus ad seria. Pro cucurbita, siue haedera, in θ mm, meum melior quippe mihi est mors qua Hebr o legimus e ix p : quae etiam lingui Syra & να- e uia vita. Vivens unam Israel gentem caluarensi potui:moriar nica Eixero dicitur: Est a. genus virgulti, vel arbusculae,& mundus saluabitur. Historia manifesta est.& super per- lata habens solia in modum eampini,& umbra densiuit sona prophetae sie potest intelligi, ut crebro iani diximus: suo trunco se sit stinem: quae inPalaestina creberrime nasci - quod propterea contristetur,&mori velit, ne conuersa tur,&maxime in arenosis locis: mirumq; in modum si st- multitudine gentium,in aeternum pereat lira l. mentem in terram ieceris, cito consorico surgit in arbor Ab s Ei lixit Iminis . a Mnenne irascemi Mycine. J verbum M intra raucos dies quam herbam videras, arbuscula suspi- Hebraicii h n.&iratus es tu,& contristatus es tu, tr - cis. Vnde & nos eoae tempore, quo interpretabamur Proserri potest:quod utrum Morophetae&domini perso- Phetas, voluimus idipsam Hebraeae lin- nomen explinae conuenit: quod vel iratus sit, ne videretur apud Nini- mere,quia sermo Latinus hinc jecie 1 oris non hibe uita, ni isse mentitus: vel contristatus antelligens istaei et se sed timuimus grammaticos,ne inuenirent licentia mei perituriam. Et rationabilitu non ei dicit, male iratus es, tandi,&vel bestias Indiae.vel montes Baeotiae uti strutino vel contristatus es: ne videretur reprehendere contrista- di quaedam portenta confingerent:seeutique sumus veterestum. Nec marsum, bene iratus es aut contristatus : ut vel transtatores, qui & ipsi haedera litterpretati sint quae Grae causis icie responderi vel in toris: aut si ille tacuerit, ve- ci Upellatur seris .aliud enim quid diceres, non habes,at. rum Dei iudicium ex eius silentio comprobetur. Dii cutiamus ergo historiam, Mante mysticos intellectit e ει rerissiani I. a. decisurare, cro J Limus Cain scatri- sol inlittera ventilemus. Cucurbita & haedera huius natu. eid homicida eruentu mundum germani sanguine de- r sunt ut per terram reptent,&absque surcisvel adminici dicans discauit ciuitatem,& vocavit eam ex nomine filij lis, quibus innituntur,altiora non appetat: Qim modo is sui Enoch. Vnde &Osee propheta dicit: υε ι'. cr nore tur ignorante propheta cucurbitam una nocte consurge homo in mediaim tam uius non ingrediaria ciuitarem: Domini umbraculum rixbest, quae natura non habet sinerer alis, emo, Psalmista dicente in seu, exuri minis. Qi obrem &calamis, verti ilib.in sublimetasurgere Ki ona. cade una su liuorum ciuitas appellatur Ramoth, quod in- in ortu subito miraculum Pribuerit,in potentiam ostende-terpret tur visio mortis. Et recte quicumque igitiuus est, xit Dei in protectione virenus umbraculi, naturam suam secum

146쪽

Aa is

Ad personam vero domini Saluatoris , ne penitus propter ut bitam reliniquam' : sic retem potest, ut illud ebi nemoremus Esaia: -- S 'M- ω

tot tur. Et dicamus, quia in alio leti arae loco cucurbitam non inuenimus, ' H E B.

teucumis nascit , ibi nasci ' parauit Deusver- soleat 3: cucurbita. Et Iix pi ascetione dilii culi huie peneri copar Iur; quod percusi quondam protexerit Ionam , L lubunibi, tua, conuersioneni in gentium praestolantem, non Et cuor ustui uel lol, earuam utillim ui erit es, precepit domin' ven- ciens umbraculum,&ta r- to calido & vrenti,naculum potius quam domo; perculiit sol super ca-hibens tectorum imagine, do--Ione,& ae liuabat, mora non habens fund Π-Π' de Hetiit inimae tuae vi

scula modica, ei toeonsur oreretur,&dixit; Merens, de cito at ecf. ordine re lius est mihi mori quavita cisarabit Israelucadi Viuere. Et dixit domi eo paruas mittest in terra, de ii' ad Iona: puta ne baconati quidem in excelsa su- ne irasceris tu superstolli, sed altitudine cedromi hederas Et dixit; bene

Iifieit ovibu vestis, ut mortet e Ezdixit diis;tu Ioannes : qui dicit sub typo dole, super haedera, in

Isiainbis illum ρarrerere 'ece, ne quan Olaborasti, neq: u Emimis animal paruum, in- fecisti ut cresceret; quq firmis habens alas, de terra δ' una nocte nata eli,

de e surges, sed alii' no VMςs 5 sub v na nocte periit, avolare,ut plus sit qua re illa, Et noninui a Ni

de tamen auibus no aequetur. . P .

quam ille surrexit, dc zncb 5 iunient a multa. Niniuiticae eius incedit custae iunt: paratus vermis in crastinum ascensione dilueuli idequo vicesimus primus tialmus inscribitur pro assumptione matutina: de qui abiq; ullo semine deteria oritur,& dic 'ego , mis percussit umbraculu:quod deserium ivxilio Dei omnem vitorem perdidit. ,eni. Olido prophetatur in Oice:

calii venale tu ,σά hiabit D temetu . Et aestuare e vit Ionas de iterum velle mori in baptismate eum Israele: ut in lauacro recipiat humorem, quem in negatione perdiderat. Vndure Petrus arentibus loquitur Iudais: Sue, a baptietetur in no e Iesu Chrasti, nν - 4ionempe minum aer et donum spiritus fritii Sunt qui vermem urentem ventum, Romanos intelligant duces, qui post resurrectronem Chri iti Israel penitus deleverunt.b Et dixi ι dium nu/ia Ionam: putasne bene ira rem tu siti eo bad ram Fιά - ne ira σν r. γ ru Limor em 'Suma Niniuitis agentibus xnitentiain, & gentium ut iuuat interrogans idipsum propheta: Putas ta bene irasceris in Nihil respondit, sed interrogationem Dei silentio cdoto-bauit sesens enim clementem esse Deum,ta misericordem, d patientem, demuli miserationis,& ignoscentem ma litus super salutem gentium non dolei adibie autem, postquam in siccata cucurbita aruit Israel, de cum distinctione interrogatus bene irasceris tu superbaedera Confidenter resp5dit de dicit. Sme ira reieco Vel ntrastor m recnon enim sic volui saluare alios, ut perirent alii, non sic lienos lueti sacere,ut meos perdere.Lire ravsque ad praesentem diem Christus plangit Israel, α Hierusalem plagit,

inque ad mortem, non suam, sed lud orum , ut moriantur negantes, dc resurgini Dei sit uim constentes. e Et dixit Aminui: ad. Nimi diffi- ccultam est exponere, quomodo iuxta tropologiam dicatur ad filiu: i ιι ιμ est hae era H -: n. non taborari, erues c ι νι tre 'ef. cum πιμι re m DF t,c fine ipsi fam si m l. Vnde quidam locum istum interpretans,ut immi- Dari. t. anentem solueret quinionem,S 1 r et incurrit blasphemiam. Assu

manem a tuum, re patre iniercu sit cucurbitam, arc- pretatus est bona: filium v facta ea. Marimque ut ro ad comparationem eius i

in Marcionis portu incuri

per caputaonae, alter a Deum matus est. σ lx leum bonum alterum inscrt i ammae si . 9Hxit dicem Neonditorem: quam hos eis mihi mori quam Ata j, qui cum maiore patri, vivere. Et dixit domi s & minorem filium pradicet. Deus ad Ionam zvalue Uzi nitum non negat condit contrairo tu siper e, in Ergo Venia audiendi o sunt, dicturi sumus, de eo

in mi libus iter: Etare. Dominus

Ego autem non Parcam nosterat sxluator ita la-NMiue ciuitati maginae, borauit in Israel, quomodo in qua habitant plus laborauit in petium populo. Hquam duodeιim myriades Deniq; Israel loquitur confi- et rum , qui , norant

constitatura patre ,sed clementer ridicitur: Fiti temper

eΠ. 3 gentium populo immolatus est vitulus saginatus,& pretiosus sanguis effusus est, de uo Paulus ad Hebraeos plenissime disputati Et David in psalmo: Frit . inquit, a ure timit. R. smetum . Decreuit ehristus, ut ille cresecten Iste mortuus est ut ille viveretilite descedit ad insecos, ut ille coelos ascenderet. In Israel vero nullus tantus labor fuit. Vnde de inuidet iuniori lauti , quod post lubstantiam cum meretricibus lenonibusque prodacia, recipiat anula&stolam, Apolleat pristina dignitate. d autem ait: quae sub una nocte nata est: significat tempus ante aduentum Christi qui mundi lumen ibit,de quo dicitur I . seu. d. aut appropinquatiis. Et una n pertitiquando occubuit eis sol iustitiae, de Dei perdidere sermonem. Ciuitas vero Niniue magna atq; pulcherrima,ps urat ecclesiam: in qua maior innumerus quam decem triduli Israel: φ S ita meta in solitudine significant duodecim cophinorum. ignoraent autem qui dii interdcuram 5c si alitia, caeco. οvel propter innocentia dc siinplicitate, ut lactentem monstret aetatem,& relinquat intellectui, quantus sit numerus aetatis alterius, cum tantus sit paruulorum. Vcl. Ite quia i , .

G a feni a. der inea in V. in erat in ea plurima multi rudo,quae ignotabat ante actim p nitentiam . quid esset inter num 5: malum, inter dextram & sinistrini : Sed &iumenta multa. Multus cstentiu in Ninive numerus iu- . memor de irrationabilium hominum tui compirnatur iumentis insipientibus de affinitanuit eis. cammetuaro Nie γωγο lanam ad cammtium Et corum suis.

Davi

147쪽

DIVIIN

HIERONYMI ΡRESBYTERI

MICHEAM PROPHETAM AD

I C H E A s, in quem amne morarios diatare cupio, in ordine Loicim prophetaram , 'cundum L . interpretes tertius est Gondum Hebraicam veritarem, sextus, essequitur Ionam prophetam, qui succedit Abd a: atque itas τι tertia ι Amos, Ur Io. cundis 's ci ui apod omnes primus es. Ergo quasi in corde et Ammis positas, d se ros Ma continerem steria, Ofirma Dei , qui 'desiodita phetas, dehendit MMiche quo Qui interpretamur humilis si ad Mi eam de Morasthi: qui usque hiare iuxta Elias ropolim et lem Palaestini Quaen oris est oculus. Morasthi orum in Engua nostra haeredem M. Pu

core laeua sum Dias, qua inter virtutes vel aecipua sine heredurat dominicae nascitur. Humιωπι Iem, noni et 1 inqua venit de conscientia ecatorum, qui inter virtute anitur: iuxta quam iacitur: Humiliamini sub . potenti manu Dei, ut nos exaltet in tempore visitationis: EI: qui se lium illat, exaltabitur. Et ante M. t. i. . contritionem cicuatur cor viri, S: ante gloriam humiliatur. - in is )ὶ me: quia mitis sum, S humilis corde. modo ergo Fu nos votiua , Or quasi ob virgatis a triump=nunta rvocabula f. verbigratia: Victoris, Casti, pq , Probi apudGrinos Σωrρων - -S ι, sat Latiis nomina venuntur inpropria : Sie apud Hebraeos, o Murias, o Abdias, O Zacharias, carerisque hissimilia . et irratum vocabulo liberas aparentibus ιmponuntur.

quibus vidit Samariam , &Hierusalem: factum est ad Michaam. post Osee, Amos,& EAiam, qui sub Otia vati.

COMMENTARIORVM HIERONYMI

M 1 CHEAM PROPHETAM. SEPT.

ra domini ,

quod fa cium est ad Michea Morasthiten, in diebus Ioatham, Achaz, a S Ezechiae regum lu- Cina sunt L q mxpiligi' dat quod vidit funer regu- uda las x uo u dupinum

gnauit Achaz, Ezechia inpa i cs, M alte fidat terra ε' πσ- -o utem inuidia , sed vi men, liberi tris Achaz imperiit succeden- S plenitudo citis,&sit qui sunt in id tamen enitet, quod ni te sub quo decembus ab Ac dominus Deus vobis ea, orsit domin' Deus . titur explanare : nee sentiat striis in eaptiuitatem ductae in te G couiciorum alapas, quaesd minus inpiatone contempsit. conciliabula sua vocent Bethel, tamen post labricati E R 8 v xi nc idolorum desit esse Be-

, . thel, & vocatur Bethaven,

quod dicitur domus idoli.

Morasthiten , in Hebas dium prophetiae, de Lernaea Ioathan, Achaz, or Eme bestia si viente. sancti Spiria

int. Quotu ergo ad histo. ti impii net: secundum ordine captiuitatis squia primum lat. diser; .l omnes, cr/uendat terre .plenit ora- π cile apta Samaria, metropolis Israel: postea Hierusalem st dominus Dem in isti m. oimnus δε turbs Iudae prophetiae titulus ponitur. Primum de Sama- Qitia iuxta historiam manifestas est sensus, te ris uiaria: secundo de Hierusale. inantum vero ad mysticos in- dentiae intelligentiam derelinquo. Iuxta tropologiam au- tellectus: quia Samaria semper in haeresibus accipitur, rem conuocat ad auditum populos, id est, totius ortae Hierusalem in ecclesia, dicimus verbum domini neci ad clesias, & ad auscultandum terram: quia terrena in ea humilem,& ad cohaeredem Christi. de peruersis dogma- l reticorum extrueti sunt dogmata. Quod autem haeretibus de de ecclesia si qua sorte peccata comiserit ac totius sis inter carnis opera numerentur, qi temper refertur voluminis ordinem contexi. God autem Saniatia&M- ad tetram: Apostolus ad Galatas non tacet,& domi eem tribus, quae scissae sunt sub rege Hiero amastirpe nus in euangelio prudenti indicat auditori: Q ἡ δε re'. Dauid accipiantur in nersona harcii coria,& omnis quide de ima L 'itur. Et ad distinctionem eorum rursus criptura leuatur, sed maxime primheta Osee, dehic ipse de ecclesiasticis dieit. Qui autem is coeti , it . sve liber, ut reticos impios,&ecclesiasticos peccatores vo- Omne st. Et quod vidit&audiuit, hoc testatur. si autem cat. Statim enim sequitur:Quae ei mpictas Iacob, nonne hoc quod ait propter illud domini eum: t . 1 ἐSamariar&qest peccatum domus Iuda, nonne Hierusa- cuibant aureroge 'A,aussias: plus aliquid sonat . quam Iem Hoeduntaxat iuxta Septuaginta translatores. te- quod postea insertur: .attenda terra. Aptabimus ecci q. rum in Hebraico quo modo I matur, post paululum subii. audite populi omnes. Haereticis vero qui terrenam susce. ciemus. Sed N illud et haeretici sempin dogmatu suorum pQr doctrinam: tendat terra, o eι qmn ea sint: ut sibi quasi sublimitate confidant, & eeclesiae simplicitatem & isti s audierint & illi si attenderint, non patiantur ea, despiciam in alio loco dicitur: a1αιῶνιι iunio ιοu, ς ιο- qu Postea sermo domini comminatur. Et tetidonii si ss 'it in monte Sama i le Sion enim erredietur x. ω ἀ; ι est minurun . sive ut in Hebraico lcgmr, in est , t vel ut ' d. Himili Hieru I. Porro Samaria ibricata est sibi de apertius interpretatus est Symmachus, i cani, testiti prio censu vitulos aureos: habentes quidem insuperficie can, non aliunde. nisi de domo sua. quae est ecclesii: aut pulchritudine. se vitale spiritum non habentes; de fabri- certe in filio, id ei an es mino nostro Iesu Christo qui ve re templum cst patris : &de cuius ore loquitur pater, viscera penetrans di medullas eorum, qui attendere v luerint& audite. cata est in domo Dei, quod interpretatur Bethel. Nec enim rccipere poterat populus Israel Deos, nisi qui deseri . pluris, S: in damo Dei fabricata sunt. inuis autem

148쪽

in sublinieci gentibus idoli comaerunt in ipsi indum. O gressus est ergo ins .le loco suo. dc de sentibus cons ciis a Samariaci Hierusalem ait lite, M.tilia: nter attendite do- ecclesia eii:ut mouerentiat montes sub pedibus eius, definitium vobis de templo suo testificantem.' praedicentem funda vallium s luerentur: quia impie egit Iacob, de pec- quaecunq; facturus ei: Ecce egredietur ac loco suo. Qui e- cauit Israel,& omnes tribus dominum negauerunt

D densio Dei est. cgr dictur de loco cinie ' Me ρθρ, ι Ee,tu , - .l Secundum ordinde maiestati, eius ad inseriora suo, & descendet, or is Vst, C oc γ' nem peccatorum, sit ordo x- decursus: Calcare terram, de calcabit super excelsa it uper ent a terrae. narum. Primum peccauit δε- Potentes quo que con: prpi p. terrae. Et costamentur Et m ibunt,rmam nuri &Abricata est idoli &

pimo,&populos. Et quomo. ςς cic igni ,1 cx t Ge si Pa ponam quasi Metuum lapidis. do viciniam ignis cera non su- aqua: quae accurrunt profluens in descensum. cuni plantarii rvinea ut redigastinet.&prono cursu aquae se- in praeceps. In scele- Propter impi tatim Ia- tur in tumulos: Et air haut runtiar in praeceps: ita omni re Iacob omne istud, e b omnis hae, es tro- - NM. Era qui tui

veniente soluetur & deuuet. in . . . t 1 , H, is . . ne ei hin qua S sancti Ioannis

scelet, dedem tribuum . quas ς0 , nonne 5 mari 3 Gm' i ob νο η'e Dad meniari, γε, lati. Tamita vocat Iacob&Israel A: pro- Et qua CX ualudar, marias Psid οξξα- quippe ruina erit,& tanta vi-pter praeuaricationein Iuda: nonne Hierusalcmr carum domus Iuda, n- bis imbuersio: ut non solum quia in decem tribubus f Et pona Samariam ne meos mi Et parietes & aedificia corru nt, rametropolis sitit. in xU aceruum lapita nisis, timariam is diια, scd sunt menta quom vise; U

litteram. Tropologice autem vinς , &dς , O m haeque diuitiae t qui, diuersi egredietur Dominus de loco nam in vallemlapides nem vincae, or ἀπ- reges in eam eomportaueranti

suo, quem vel filiumvel omnes eius,5 fundamenta sam Pras voraginem, ti- Oncidemur ramburentur Π,

sanctos intelligere possumus, eius reuelabo. Et om- pides Hos o funda- dc ad nihilum reduentur. Si ipse enim filio .ix: π nia sculptilia eici, c5 mota eiis NMAD. Et quidem φῖ , multiplisci

ci dentur, Momnes cancta Gux . .m D is, cini eo, mihi - incrcedus eius com ' id ni ν VmWr congregii a duee ius ad aliam L . De his ergo egreditur, burentur igni, Mona' se mer do eius com- meretricem. id esὶ ad Niniuen: non Q duelinquat eos: nam nia idola eius ponam burentur i i , or cun- ut quo modo in terra si in se Ea nicati sunt eum idolis quas eerunt,sic vadant ad aliam ter tam idolorum & fornicatio nis .id est, ad Assyrios .Hucusq; de Samaria. Et quia eadem plaga peruentura sit adHierusalem. & ipsa enim simili et- rore peccauit,derelinquem Deum suu & idola fabricans propterea propheta iacit quasi Dei. D sub perlona sua inducit plangetis affectum,& dicit Stiper hoc non m d glinquat eos: nam

de de Ar olis egrediebatur

sermo domini ad audientes,&tamen non relinquebat eos, de huiuscemodi loca, d est,eaquae Deum hospitem haberentereatur, quasi cum Christo resurgentia δέ cum eo incς-lestibus sedentia, sursum posita sunt: Vnde de descendete dicitur ad eos qui doctrinam eius in monte audire no ponsunt Cumque descenderit, non ascendit in humilibus, &M ut 3ἐin his qui deorsum positi sunt: sed qui terrae vocantur ex- plangam, Se ululabo: vadam moliatus & nudus decem e cella, & qui intelligentes ad venientis domini maiestatem nim tribus perdidi de faciam planctum velut draconum iccommovebuntur. st quamuis montes sint, tamen ad talis ilichum quasi struthionia. modo enim dracones terri- tisae de ascensoris pavebunt praesentiam.Valles autem, bili sibilosersonant, iuxta historias eorum qui de physicis id est, animae vi μὰ insertae corporibus, nec cum coelesti conscripserunt .eo tepore quovincuntur ab elephanti Tithomine resurpente praesentiam cius ferre non poterunt, sicut struthiones icte mores sunt ouorum suorum A: quasi sed quidquid in eis diuum fuerit, resolueriar,& ita fluent, risi pepererint,in arena calcandos pedibus bestiari; suetus quomodo si quae plana non habeant, seranturque prπcia relinquiit,de quo in Iob plenius scribituri ita dego sine fi- pile, in profundum.Veniet ergo dominus terribilis ad do liis spoliatus &nudus incedam. Et hoc facia quia despera-cendum, id est, admouendos montes de vallium humilia ta est plaga est, id est,stinariae. Et idem Peccato, imo eaderesoluenda, quia impietatem secit Iacob, de reccatum ID Poena peccati, quae euertit Sainariam, veniet usq ad Iudam, rael Impietas enim Iacob,conciliabula hqreticorum sunt, Musque ad portam urbis meae Hierusdem Vt enim Sania. quae vocantur samaria. Et peccatum Iuda, id est, eius rotanueris est ab Assyriis, in Iuda&Hierusalem subuet. qui Dominum confitetur, non est aliud nisi Hierusalem, tentur Chaldaeis. Quinuet. Samariam, haereticorumse- in qua multa crimina reperiuntur. Giod autem domus mel intelleximus ecclesiam quae separata Deo,populi fa- Iuda reseratur ad Christum cuius eces si aest, de saepE di, mest conciliabuluin ipse dominus conii natur posituruximus 3 illud ponamus ad praesens. Iusa te laudabunt se eam in pomor unicustodianuin agri im&in planta. iones ines tui, manus imae super dorsum inimicorum tuo- vitie . Multo enim melius est sit buerti inutilein ciuitatem,rum. Potest quoque de sic intelli i quod propter impie- de lapides Hus quil extructa fuerat, i praeceps detrahi,dctates Samariae de scelera luda egrestus sit dominus de loco praeparari ea mini'

quondam suo, de dixerit ad Iudaeos: Ecce retiuquetur γο- damai vestrua serta. Et descenderit deculis, de ascende. rit super excelsi terrae id est et eos, qui ex gentium humilitate credentes, excelsi esse merueriint. Et commoti

sunt montes, philo phorum dogiarat de regna sublimia,& hi qui humiles permanserunt,c6semeti sunt Sc coniti

pomatium P intarionemque vinearum, quam in aedificatione pcdinia permanere Cuenim destructa fuerit, creuelata fuerint fundanista eius quibus sit avi debatur lare mysteria, definia Labere dogmata inqui ausstabat de omnia idola quae speciem videbant ut habere tapulchritudinem artifici sermone composita,& , ministri Dei fuerint concisa id est,i viris eleuasticis; Tune in loli Saluatoris aduentu.&cies me ecclesia, tuontibusque coxdascatiotus Pessima, variae ecclesiae poma nascen M Iieton. m. s. Κ

149쪽

COMMENTARIORVM HIERONYMI

non si tum nascentiar,veria metiarn custodientur planta. bitui vinea Sorech. se qua fiat vinoin, quod se dolumus in regno patris bibitivum esse promisit. 0 solum autem fida inenta eius, quae prius teir tremebantiar periemur,&proserentur in medium. 5 idola qua sibi finxerat, eide

tuti sed gloria quoq;& diutrix,

qua, de fornicatione videbatur habere, de ei ore suo, igne meo consumetur : de filio dixi

gentur ad nihilum, quia ita de veritate cotracta sunt drama-iu. sed de fornicatione animae, de errore hine inde collecta sunt. Haeretici quippe non habent diuitias de paterna haereditate venientes, sed quotidie', colam reperiunt. de idola sibi artifici manu & curiosa me te confingunt. Propter hoc ea

couersus fuerita e reorum in pomorum custoia a.& praeparatus ad vineas.& lapides qui-b' dificata erat ciuitas, detracti in profundum, Ze reuelata suerint fundamenta eorum, Momnia sculptilia concita&inctia,& mercedes quas sibi va.

na spe pollicebatur. & qui dudvelut Deum colere vidAatur. redactum ad nihilum: qui1 de fornicatione animae omnes bi quae habitat Sennan. pretium copararant:Tunc in- Planctum domus Aret Dentes errorem pristinum, sietaccipiet ex vobis,

quae stetit sibiniet.bunt, in quibus orius sornica- uia res quodammodo laetabantur. Deponentque de pedibus suis quidquid mortiferum habuerant, &erunt discaleiati quin terea in qua simili sunt,locus est sinctus: de vestimet a sernicationis sitae uniuersa proiicient: eruntque nudi,ut

in perditione: qui ade

mercedibus meretricis congregata usq; ad mercede meretricis reuertentur.

Super hoc planga. S ululabo: vada spotatus&nudus: faciampla tum velut draconum, x luctum quasi struthionum .Qui adesperata est plaga eius, uia venit usq; ad lua, tetigit portam populi mei viri; ad Hierusalem In Geth nolite annuciare, lacrymis ne ploretis: in domo pulueris, puluere vos c5spergite. Trainite vobis habitatio Saphir confusa ignomi ni a non est egressa cui ratibus inuoluu st: vis quando indi uini 'iritu Dei C

semper autem :n exponendi, sol inris an his illius indi-gonus ad tu nunc vel niaxim eum adesse cupiamus, de

is , bus Palaestinae : vicina Iudae ex merceam se ec illo.&do Eleuther. i . euntibus Garam: nunc usq; vicus vel maximus, unde uit&Goliath ille Gellixus, quem Dauid occulit in praelio. Quia icitur propheta. imo per pro

. tetigit Que portem populi mei ille ruralem: propterea lentis

adhuc voce praecipio: Nolite

annunciare in Getii, ne audiat

cla tentiar inimici, lac nisne ploretis. id est , ne dolor

qui dein in singultus erumpat: dii simulate fletum. ne aduersarii tatulentur: lacryma ora non habeant,cum dolorem i e- eius lis an nolite exire soras: sed in domo purieris,'&'ruente cinere vos conspergite rui- Dnarum Transite vobis habita. tio '- , , Syro Hebraeoq; sermone dicitur pulchra : Sa- a simimaria quippe in pulcherrimo ea,

Iudae &vberrimo sita loco, nunc quoque ostenditur. Dicitur ergo ad eam:o tuquet habitas in regione v imae ii consula es ignomi uia, lic trans sic ad captiuitiam deducere, ut prae malorum magnitudine.ne vicinus quid Al. tionis con emouit , o

ustae ad Iortam

d risium die strum . qua habitas bene esuriates eius, non e 7 Cressa ha bitatrix nna Plangite domum iuxta ea accipiet ex et obis a ULLras. Quis pollini Christi indui vestimento, iacient planctum quasi tophylii, audiat vocem tuam. Porio quod sequitur: Non

draconum Plancturi quippe sunt aliquanao dc dracones, est egressa quae hquando viderint draconem traximum captum,&in hamos endere pii cantis,demet Edesolatum. Et lugebunt quasi s. iae Sirenarum: dulcia enim sunt haereticorum carmina,&sualii voce populos decipienti Nec potest eorum cantica praeterire, nisi qui obturauerit aurem suam.&quasi surdus euaserit .Propterea autem haec istiusmodi Samaria pungetat ii lugebit: quoniam sagitta domini vinerata,&plagam sermonis accipiens suum cognoscet errorem. Non solum autem ipsa peccauit, sed iniquitatem se errorem suum in Iudaequoque portas voluit introducere..unde dicitur de euvenitusque adludam,&tetigit usque ad portas populi mei usque ad Hierusalem. Portas inquit,tetigit,quas aures intelligimuς. Caeterum ut in mediam intrare non potui quod si intrasset, secisset de Hierusalem Samariam. Quoties videtur ius de ecclesia aliquos adhaereticorum sermone scandali rati,&quaerere quomodo cotum respon-d t quaestionibus, nee tamen recedere de ecclesia, diea- muc: venit Samaria, sue plaga Samariae, v ad popula confitentem : usque ad aures populi Dei , usque ad aures Hierusalem. Hoc enim quod dicitur tetigit usq; ad portas populi mei, intelligendum est,ut subaudiatur, tetigit etiam usque ad portas Hierusalem. Hucusque contra Samariam de contra Hierusalem: videamus d caeter quae

sequi in ur.

In Geth ne ite annuntiare, iaci mis ratis :-λ-mo pulueris, Iuliis e mos eo pergite. Transtre hauen. iis sa iis cons a ignominia : non e II egressa sua Maiiassennan. pla, o L- ι. A accipiet ex istis. 1 Is nisi mrt,cri Multum Hebraicum a Lxx. interpretatione dis coctat, A tantis tam mea quam illorum transi tu, Iisi habitat in Senna, quae interpretat ut exitus siue ut Symmachus vertit: non est egressa habitatio abundans' de eadem Samaria dicit nr: quae in insis Asyriae captiuitatis est soribus , de statim ut mota fuerit de finibit, suis, hostilem terram ingreditur Nam habitatio abundans iuxta illud accipiendum quod de sura iam diximus, habitatio pulchra. Non est igitur egressa, quae habitit in exitu vel in abundantia, propria voluntate, sed vi ducti est in Ailyrios. Vnde domus vici ira de ex latere. quod in. terpretatur ', regnum videlice: Iuda , planctum ac cisset ex vobis, qua nunci metim Samaria capta substitit. de Deum habuit des eiis rein. Accepit autem Planctum. de percussa formidine est. & infirmata bono suo , quae habitat in Maroth, id est, in amaritudinibus: siue , ut Symmichus vertit, habitatio ad aninitudinem prouo cans, hoc est, ἔ qu d HGraicE . i. s dicitur mrimam a propter captiuitatem vicinarum tui . mirothbuum, quia descendit malum a domino in portam Hie. rusalem. Assyrius quippe vastata Samaria, venit etiam ad Hierusaleni eo tempore quo Rabsaces est missus insulis . de quo de Regnoruin uartus liber, 5e Esaias pleni scri- R iii abun Vbi dicitiir quod rex Assyrius de Lachis misellulate iusilem de post capta Lachis ad oppugnandum transierit Lobnam.Veniet igituro Lachis urbs idolis dedita. ad te quadriga&equii cs Aisyri rum : quia de in te inuenta iunt scelera I irae Sc rii fuisti principium idololatriae in Iuda, per te enim quasi Per portam impietas decem tri buum migrauit in Hierusalem. Non solum autem super Lachis tumultus veniet, de quadii gae, sed de super Gelliinei polim Palaestinx equa supra dixeram. In Geth no lite Murociale: initia enim Assyrius latiunculos si

150쪽

IN MICHEAM CAP. I

qu vocat ill rios &e debit. lomum i h lolii 'ae vr- a rite x nitentiam quod absq; consilio casuram domu ae- Gbeque mendacii: ira in suppli atione suit re biis Israel. i care voluistis.Sequituri ha - in otii iani'i M. aut in s uitur: Adbue haeredem adducam tibi quae habitani se u. Quod mihi videtur hae ha bitas in Marcia: pulcritea lusit ad nomen : quia entiti l resententiam: vos qui superbitas in Geth,&in Pachim, in lixreditas dicitur. adite tum in eam hostiirm P hae . Dustra domum risu dignam aedificare conamini: asperester ibi sao luitu: vs u H ε n. S L p r. vos pii luere, agite poenitentia:

Quia infiniata est in Q is cipit in bonum qui vim ' detestabile preme Mo of quae habitatui et habitat in Abri ' i dicationem Deo eou.

ita iraris ubi aeta clit malum a domino m in supcr bitat bene,& in toto orbe G. . - αἰ- ,- - έαι .h in portam Hierusale. Imo Hierusa m. So- clesias possidens. spiritiis viii Tumultus quadrigae nitus cur m sequi- tate coniuncta est, ct habetur. stuporis liabitamLa- tum hal ratio Lachis, b . Ut prophetarum, eu-

ubi dicitur stolie , genitivii, ut cmuzma sui sint retinet possessione quia habi vosu, si numeri singillatis his tera lurael: propterea I rael. Ideo dab tem tat in Sennati, q, interpretatus iussiori &non nomina ii' dabit emissarios sup sarios i lue adhaere L cst ut supra diximus symma plurali , t glori . VelaotEi- haereditate Geth do- iatem G, H - , abundantiam: habet n. mos mendacii inde- nassis raser ire filium & spiritum

veniet. Et prestiti, i endum Adnuchaer c c Na a tutii sivit. Vnde diei tui ad ca. stor israel, v - . A. a Huca tibi quae ha- habitas Ochra: Fiat pax in NMet,.. A... ά. ignominia vel vastitas sentia- bitas in Maresa: usq; haereditas Od L iura. Vos vobquitur. Porro quod supra urbem Odollam veniet Dis et niti. GD a s habitatis ii ta Sennan, id est, o abundantem ecciesiam, P iis .

inrem interpretatis unius: sciat . ohaeretici, A corrat indoemi

lectoi n eodem versiculo que ta, plangite vos: uia discam; potuimus: Propterea labit emitrarios super haereditatem vobis domum in derisum,&pressistis tot cular insunt ibis Guli: i ebi opto haereditatem Gelli: mnes di posi- nee inseri tutis ted in vicinias cripturariam domum .c stratum liueus' secundum Hebraicum ut potuimus,de vino iam non risu sed planctu dignam de lacrymis eo. st uxisti,

bi, ris es certE ut ab Hebrae iis au immus: quasi inter Vnde subiungitur plangite domum,quae cil iuxta eam id

aeutiminos scopulos trauiculam nostram texmine est iuxta Sensian. Sed de hoc quod additur: accipiet ex vo quae virum intraue t portum,is adhuc in salo fluctueta, bis plagam dolori : ad eosdem haereticos dicitur. ciuibus ctoris erat prudentiae indicare. Nunc oratiotrihus vestris p - amperatur, ut planga domum vicinam ecclesiae quod tui demias e cium vitae, & Gilcasse botru de vinea Sorech, cxtolluntur in superbiam ignotates quod botrus terrae Iudaeae tu Allo Ilorum finibyn5 reperiatur. Nolite liquiit. extolli quieuis in torcularibus: .ia de vinea Sodomoruvmeavestra est. pago vestra de Gomorrbis, ta uua ve- peccata quae fecerant,agant noenitentiam, δ: dolorum lia. bitatio sit eis bonorum riccasio: Sive ecclesiae indicatur distraamaritudi ii taboti' fellis obis.&furor draco. uvinu

tor quod plagat quonda sitos suos, & ipsa sit eausa salutis

haere:icorun i ad lugentem matre reuerti voluerist. Potia ro quod misitur, quia descenderunt mala, domino super portas Hierusale,&Marcionitae ac Manici iri utunturhoe

vestruiti, sutor aspidum inlisalses. Nam si ei iam feceritis scripto:co quod legis Deus maloi uni sit coditor. sie dica Luctum quonian vindemia vestra non si una de Sodoma mus malai dii a descendisse, quod modo Saluator loqui' ' rj.. Z Gomorrha, ea de AEgypto quoq; est.& cxccris inimicis tur in euangelio: V debam Mana, iras a. rde .uto Gia Ha gentibus dabit domi ius rugini fructu in vellium, Mabo- momodo enim ibi cecidit de coelo lucifer, qui murieoii E 're, Vestro, loculi δε oeci det in grandine ineas vestias,& batur,&contritus est sit per terram, qui mittebat ad heres: .m os vestio, in pruina Non vos decipiat similitudo vini, licta haec mala quae , domino cecideiunt, devenerunt ianec cieatis amatum dulce : gultate Gig ervinum ve- portas Hierus idem,ante quam caderε non erant mala leat tum. Minuenietis pro vino Sorech, surorena draconum quia domino corruersit. idcirco iam sunt malae Et ut crid: venenum clidum. Vnde nolite i herbire, sed maeis mus ni olumi isidias venerunt, inquit ad rotta, Hieru- humiliami in sub potenti manu domini, & ad illus transite talem , quae quia firmae sunt.& adam vitae. & clauduntur . torcular. deqno ascendense Edo' , de rubicundus ex ab Apo:to is quibus Hierusalem claues com il ante ea, . Poetra, loquitur Elaia propheta: Torcuar calcauis G π veri a ;ur inimici.&quos ex . e coli,exerint, interficiunti id g ncta noue y irmcium. Rursem quia sint dea uenige- qais igitur ei de Haemi alc, quae haoitat bene in ciuitatib'ni,&alii multas enim habet regiones & urbes Allophy- tuis, non egi editur, cum habitet in abundantia, sed se operlot in prouin a qui per mesa opera, dc sensus contrarios inti si iis manet: nec ingreditur portas eius, quas siegres. Deo loquuntur, dei tum sumus: sed reuertentes aedifice- sui fuerit, occiditur: occiditur aure ab his qui se eletat inmus quae destructa sint. Vnde ila vocantur termini impie- Geth,&babitat in Bachim, aedifi 1t domum in dei sum. otis. populiis eui iratus est daminus.Dicitur ad eos: in Dcniq; mala quae desceti sciunt i domino ad potia, Hie- -B- .udi eis Uca eis. Omo Aeolum.Bachim in lingua rusalem, trepitum tantum habent curruum, de equorum: nostra planctum&sse tum sol at. Deniq; exceptis I xx. o- tumultum, confusiumq; sonitum, pro sotibus Hierusalem moa innes οὐ θώ, id et sterum trani ulerunt. Quae iis igitur ut oris seiuncea quoscumquevagari videruit, uitet ficiant. in huiuscemodi ope cibus atque sententiis quae de tu di qua Post haec scripta est: Quae habitas Lachis, princeps recta suiu nolite aedificationem pelliniam instaurate : nec s im di est si Sion. Lachis interpretatur ', id est,estam. sum vestium extructionem Dei arbitremini: neq; xd fiet: - balati . Et hi igitur qui ascenderunt de curtibus sui, d)lia. tis super arenam: ne cum tempestas vznetit, domusq; ve- buciunt equit c δε itrepitum tantum, inanenio; uonitum, ilia eonciderit, cassius labor risum videntibus praebeat, quibu locuta est, quae habitat bene in clivitatib sui, 'Quin us intelligentes aeli sicationem vestram dignam si is cum ut , O in luit: nas antem is nomiis. Domi melle derisurium eius&puluere coirergite capita vel ira, α Gri y Amsi : quia mouerunt pedes suo, , deS.ltieron. TOm. I. Κ a cucumlati

SEARCH

MENU NAVIGATION