Sancti Hieronymi stridoniensis Opera omnia, quæ extant. Mariani Victorii Reatini episcopi Amerini labore et studio ad fidem M.S. & vetust. exemplarium emendata argumentis & scholiis illustrata. Vita item S. Hieronymi ex ipsius scriptis ad eodem Victo

발행: 1623년

분량: 288페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

i s COMMENTARIORVM HIERONYMI

citculm sinit omni vento doctrinae salia,S de ecclesia exi- me eum. in caprillitatem ducti sunt Legi in cuius lacomen- Crevoluerunt,clitae interpretatur spe culi, id est .Sion: princi- rariis. ioc quod dicitur deculi are indet i -- λιδεω u pes peceati suere filiae Sion. Et in ilia hoc est, in Lacitis,in- de conditione humana posse accipi. ut De uentae sunt impietates Israe qua a regno pristino Dei po- ad Adam, siue ad Hierusalem coeleste dirigatur eloquia. opulum separauerunt. Princeps ergo peccati est filiae Sion, anima Euniana: O bs quonda sanctoriam nister, qpritu

dei suo, &habitare dicuntur . a Lachis. Dabluitur quoque calvitium tuum . sicut

emissari, usq; ad haereditatem aquila, quoniam cap-Ceth: Getb pcilii in de tor- tivi ducii sunt ex te.

cui venenotum, quod Olfi C A r. II. catur contra domum Dei ubi Ha,

sunt vanae domus, quae aedificatae sunt in derisum. Et istae vanae domus, in vanum factae

sunt regibus Israel quatum ramini malum in cu- ad historia pertinet: his regi- bilibus vestris, in luce

V L qui cogitatis

rames mala in cubiti , eras in nata liso&stuebitis deliciis artiorum diuersistin re habebas speciosissima coma: nunc quia mi es de sublimibus,& aeducti in Babylonem , de venisti in locu captiuitatis,& perdidisti comam tuam: radere, & assume hibi. tuin nitentii de quae priua quanaqui volebas ine cel-m,plange filios,punge sobolem tuam, quae ex te ducta est captiva. CAp. II. iis retatis inutile, operi sum incuru ι- Ibis, in luce

bus quoru peccata in Rogno' in utina faciunt il- Dis , o simia in dierum,&in ParalipomςΠQR 'i' lud, quoniam contra consummabunt ea, - . ,

haereti eoru lucibusti pet- rum. Et concupierunt manus yain. Et ista uersorum dogmatum: his. n. agros δί violenter tu Ut ππε , diri irrv c cis iam fine capi. domus .anaes ut,&fiustra ex- lerunt, de rapuerunt Iubam 'pigos , o G- tuli iuxta HMaicum resui

reditatem eius. Idcir- re asem eiω 'Vt Ei leo in iis,id 'mis. Odolla interpretat ut te- COhaec dicit dominus: re b c dicit G nus: miniis iusserit,diiseremu, Vae stimonium haustus vel hauri- Ecce ego cogito su- cogito super igitu vobis sudaeor' tus: tionis eorum, quod in Graeco per familiam istam, intam im ma , is qui x cogitatis naina, Mope

significantius dicitur μ malum, uius reconsummatis. Et cubilia Hψωλi-ι inred, . Legimus in ' . quiescεdum data stupris l- Prouerbii RS, ui .eri l. ias hauri in L. Quae igitur ha- hiitis, de quidquid iniquitatis nocte tractatis, qud diise bitat in Lachis,id est, in itinere pessimo,veniet usque ad te. re non liceat, stati in , ut dies claruerit, festinatis implere, stimonium exhaustionis suae: quod exh utiet atque ebibet non considerintes et aduersum dominum sortis est marius iuxta operum suornmmenluram. Vel certe ita distinguen- vestra. Et ut doceret scriptura quid ei set q'od in nocte e dum, ut hoc quod dicituri quae habitas Lachis, ad superio- gitare iit,&in die facerent, eximit in partibus. semum rareseratur ,&sit ordo ac sensus. Adducam haeredes tibi , inquit, do domos, iudi- de ecclesia quae habitas Lachis, quia de haereditate domini, tur,coiicup runt: dcqua. concupierant, .iripqerunt: Mde tueris cum hauseris Ee receperis quae mereris. Obsecro non solum calumniab ntur homines, ecdonam eorum . . in capituli fine lectorem, ne necessitatem voluntatem pu- se x posteros quoque qui misericordiam propter aetatem tet, expositionein prolixam verbositatem existimeti ma- paruulam merebantur, rabido ore vastabant: Quia igiturnique miretur in locis tam asperis me aliquid inuenire, ista secistis, dce itastis 't: le, de ego dominus Agit 'o quam quidquam eorum quae dicenda sunt,non Prxterinit. super familiam litani malum, non qu malum sit Qiodiere. ego cogito, scd quod patientibus malum videaturqupa iras De luare .hrenderesi perstres Assii rem tuarum. lilata roso. quod ita vos oren et ut colla vestra non possitis le- caluuium tuum . t arulla: eaptiui Amsant ex te. J o uare: ne ambul 'is superbi, scilicet quos tempus enit i- Hoe quod dictum est a Lxx. gloria filiae Israel, addentibiis, talis oppresseti uite dicetur susper Us parabola vi mise- filiae,i ebraei in fine superioris capituli legunt. Nolite aut e riae vestrae vertent in camiseim: De populatione vastati quia ce voluistis, & semel suscepimus incumbit necessitas sumus, pars phiali mei: templum, inquit eum,quod Gita interpretari scripturas quo modo legutur in ecclesia, S: ... tum inter gentes caeteras plus habebam, mutabitur in rui- nihilominus Hebraicam non omittere veritatem. Dicitur nam. Quomodo a me recedet Assyrius,cum reuertatur,ut ergo ad Israel, secundum litteram: ut vel decem tribus ac- diros meos sibi sorte diitribuat Proeterea' similia Israel. cipiamus in Samaria:vel incommune omnem Israel. Qufa superquam nataurauo cogito,non nabebis partem in hς captiuiis ductus est populus, omnis Iudaea ab Assyriis ba. reditate iustorum Sed &de extrema captiuitate hoc ipsum byloniisq; vastata est,ai sumant planctum , de plorent filios accipi potest,quod omnia eis euenerint, quia dominu cru- suos Et quo modo aquila, quae regina est autum,certo tem- cifixerunt, ita tamen ut Lxx. interpretum editio disseratur. pore amittit pilos,& remanet in plumis: sic etiam Israel de- Glorianamq; fili ascael decalvatae attonsa supe iis poliat omnem gloriam si iam qua ante fuerat cir datus,& quondam delicatissimis, de si quid deinceps te natum pii plagat filios .hostium potestati subditos. Quod aute aquila rum fuit, alia deinceps casulade attensione truncatum est certo tEpote soleat amittere plumas,&in psalterio scriptu Tunc omnia consilia eorum versa uni in laborem, de qui

est: Innoua itur ut mi ne eius tua. Et comiciis cogitati erunt mente do anima dormiemeat tuleriant eis I

visa est, inquit vetEquod dici solet. aquilae sene- bores: quaeq; operati sunt,statim ut lux Christide vitio ap- eius. Si autem voluerimus hoc ipsium de de praesenti tepo- paruit, conriar ta sunt. Cum enim lasissent vicisse Israel, - . rare Iudaicae eversionis accipere, videbimus omne gratiam, quando Moyses manus leuauit ad dominum, superatu e qua quona, apud Deu floruit,d eis penitus recenisse. Vbi te ab Amalech, quaao Moyses lassa brachia deponebasino est enim spheta ubi doctor legi, ubi angelorum praesidiar leuauerunt ad domina manus suas , sed omnia Di paupero ubi contra plures a paucis insperata victoria Decaluata est de plebe domini scelera perpetrantes desiderauet ut agro Hierusalem,quae omnem coma pristinae gloriae perdidit, de deputillorum domos diripiebant, ac virum paritero: uxi

filiu eius qui clamauerunt contra dominum rem liberosquς eius,ae substantiam depopula antur.

152쪽

IN MICHEAM CAP. II.

copterea costitauit dii, mi a se rei tilbum illam: nequaῆ de paradiso ceci .lit.&m liuitit mundici prauitate versa uir. duodecim trio a sed tribum malitia scelere neditam, de de qua eum venent ilominus, eliget elisos, S soluet compe- quibus non potuerunt elei reeeruicem, nee recte incede- ditos,& captiuos itioinia diaboli, reducet in pollMonem te. De ii queu', ad praesenteni die in subditi sunt Romano suam, de complebitur sermo psalmistae dicentis: μι αδεηι impcrio,, pixmuntur captivitati, iugo,& collano et extat. in abuis, priuam Eois captiuu.ι te. Iumquam expositionem HEB. malum, unde non auferetis colla vestra, de non ambulabitis sit

perbi, quonia tempus

pessimum est. In die illa sumetur super vos et os paraboti , ct parabola,& catabitur ptingetur ptinctas

lation evastati sumus, pus populi mei commutata est, quomodo

recedet a me, curcuertatur, qui regiones nostras diuidat. Proprer hoc non crit tibi mittens funiculii sortis in coetu domini. a Ne loquamini loquores,n5

Quod autem sequitur: id est, subito: in Hebraicis voluminibus non habetur, & tamen potes cum praesciata loco

pterea haec dicit dominus: Ee cegoco uo super inbuistam mali subito, de quibus non

possint eleuare ceruices suas,ct ob id elevate non poterunt, quia tempus malum eii. Sicut inmmopetiui sunt contradiim Iesum, sic mala captiuita

xu perpetuae sustinebunt.& in

tantam venient angustiam, ut

Omnia eorum cantica& psalmi vel tantur in luctum: mnitque aliud nouelit populus loqui, nisi hoc: Miseria miseri nimsumus. Terra quippe repromissionis, quae prius duabus 5

senus tribuo', torte diuisa suerat trans Iordane Moyse mittente iuniculum, x pollea ab Iesu Naue tribubus reliquis dispertita haec gentibus Romano mensore diuisa est.& nemo fuit qui prohiberet: quin

potius cum uniuersas obtineat nationes, nullus est ex ludaeis,

qui antiquum pri iii l. bertate possideat solum .inod si ter t.a exposition e sequa voluerimus, de q supra dixeia, animam humana in sermonem diogi, qde paradiso corruens in captiuitatem huius mundi venerit: videbimus quod omnis cogitatio nostri Lbor de dolor siit, de cubilia nostra plena sint malis,& lux ipsa quae vid: tur,

inrita sit tenebris: quaeq; no,.ste tractemus an caligine com ple anuis. en:m nolitum ad Deum cinctas eleuat manus sine ira de cogitatione Qn s non desiderat villis istius saeculi, oblitus Pisonem paraZsi Videas alios agi Os ris, de terminos iugere terminis, de paruo hominis corpusculo rura vibium no russicere Propterea cogitat dominus super nos mala, de quibus nolitas eleuare nequeari iis ceruices: nee ambulare recti, quia tempus pessimurn ei , iuxta Iown s verba dicentas: M us in mali nonsitio est. Id ipsum significat de illa in euans lio ii a Abraham n cibilis anima: quam . atanas vinxerat&inc uitiauerat,de iiiii ad adii emum domini in subliine cristante no p Ruit,nec suum suci perecreatorem. Unde Saluarct ait : sant, inquit, cuam satani, non flut ae vini insi. i. h. a Quia ergo ploria nostra omnis attonsa est dilatauimus rasuram vel nuditatem nostram sic enim in quibundam codicibus inuenit ut mini sunt qui nos plangerent cuSEPT.

quibus non auferatis sira, ct non am-

quia tempus p imum eis. In die in sumetur

potest 3: de ecclesia quarta captiuitas accipi, de qua unusquisq; egredituri r peccatum& postea ab Eadra, qui interpretarur adiutor, id eis sermone Dei reducitur in Hierusale. Si quis autem in lege domini die ac nocte meditatus, maius habuit studia maius ingenium otium , graciamque de potest

s , pars popuo meid mensa est in funicu-D , ct non erat qui pro

uisi sunt, propter hoc

non erit titi m utens

deo,non ait rnor: luin potius citrio ab eo dicere. ην ignoro,

δ: libenter me discipulum fitebor. dummodo doceat, Scnon detralist. Nihil enim tam secile, quam otiosum de dormi cntem, de aliorum labore de vigiliis disputare.

stillabit superlitos, n5 mis, neque psini su t- est frixuo coprehendet co susio. per his, non enim Aj- Dicit domus Iacob, Det Uprobria ,

Nuquid abbreviatus est spiritus domini,

aut tales sunt cogitationes eius Nonne verba mea bona sunt cuco qui recte graditur dicis : Domus Iacob

prouocauit spiritum δε- mim , s hae sent ad

inventiones eius: Nonne siermones eius boni sunt cum eo , ct rem

quo interpretatus est Aquilarne stilletis stillantes : quodam idioniate Hebraico, eloquium ab eo quod Hirat.& ad aures rueniat audient vim. in similitudinem plitum descend tis.stitutionem vocans. Nolite vos decitare, d domus Iacob, in consolationem mutuam dicere: Deus bonus est, non veniet capti tittas, quam timemus. Nam larga eius misericordia,de clementisiimus spiriatus qui late de ab udanter ortus est omni biit, tantum in no bis abbreviabitur de seuerus erit aut liuruscemodi sunt cogitationes eius, quales in hominibu cernimus ut antiqua teneat iracundiani de ad vindictam furore si ibito concitetur Adque te omlit dominus: Bonus cui de sum, de verba mea sonant clementiam. sed ad eos qui recto itinere gradum tur Qui autem non dico olim. sed hesterno die in c&tumeliam mea veneratus est idola.&quantum in ipso it, tyrannica aduersum me arma corripuit: qtii in s xlicena possulum expoliauit auxilio Dei, de quasi desuper tunica palium tulit: qui simplices quos . cresentium,de acquiescentes auctoritati maiorum contra me vertit in bellum: numquid non st:llabit super eum dominus, de apprehedet eum

consultor Hoc autem quod nos vertimus,&econtrariot pu- meis nae uersarium consenirem: quia verbum ab rade coli. 'trarium S: diem hesternum sonat: Symnraelius apertius transtulit .vt diceret: ante γnam diem popul- meus suasiimmι-Hic rem a. S: sumerent super nos parabolam, de dicerenti c- restitu : ut soli reret quaestionem, quod Deus non praete-

in is, quasi vatiam supellectilem; daemoniblis de diuersis . Utii, edepol bellas 3 Alius daemoniim mittit sornicationis

seniculum,alnis auaritiae: ille homicidi . hie periuris lineas tendit: pars populi Dei diuisa est in funiculo. &asti quondam sanctitatis de paraditi quorum odore delectabatur. lsaae in Iacob filio uio traditi sunt Astyriis, remque Babylonio Et habentibus vulpibus foueas, devilucribus cinrita vitia imputaret populo. sed recentia, de quae quasi die cominissa viderentur heilerno. Haec iuxta Hebraicam m-telligentiam:c teria in I xx. interpretes in hoc loco P nitus sibi ne ii cohaeroit. Ad id enim Φ prandii sum est,in ecclesia domini nolite flere,quae consequentia est ut inferat non enim abiiciet opprobria ' dicit, domus Iacob pro locatiit spiritum dKL Sed Se illud quod sequitur:Si hae ad inuentiones eius sunt, non sermones eius sunt boni cum eo,de recti ambulta erunt ad pol eriora quid mitinent quae dicuntur li nidos, filia. uuan bae ι- reclinet. Ex- Et prius populus meus in aduertarium renitit,contra pace posui iuxta quod mei insenioli patiebatur angustiae, depri- suam: pelle cius excoriaverunt, ut auferrent contritione

inam ab Assyriis dabytauiusque populi captiuitatem , de bellse videtur autem mihi in loco vel dissicillimose posseseeundam a Romanis, quia dominum crucifixerunt, de sensus reddi vel exprimi, si tamen prudens lector nostrae tertiam spiritualem qua unusquisque nostram cum Atim rationi inquieuerit. Praecipitur itaque ecclesiae, ut non S. Hie n. Tovi. s. Κι habeat

153쪽

COMMENTARIORVM HIERONYMI

habeat timittam&solicitudine si p rebus seculi& damnis

quae in hoc mundo euenire consueuerunt& dicitui habitatoribus eius: o vos qui estis in ecclesia domini. sena pergat

dete, & quidquid vobis de Dei iudiciis acciderit , statuu-mini: nec hoc dico quod stere non debeatis: Lia i quippe illud admoneo, ne in his quae tur3 Et ec5trario popu

tuus si erat propinquorum: si P

substantiam situ, inuaserit sit consurrexit: destinercorpus vel podagra. vel 1lius tunicam palim sustu- ilibet moti oppresserit, no- listis, & eos qui transse lite fiere, nolite lacrymas sun- ibant simpliciter, coclei Cnee cosidereiis privssentia uertistis in bellu a Mu

stis in diutius in hoc taberna- o.

Eulo mortis habitetis. Qin dei'

potius illud cauete,ne instille. ciam sviarii: a paruul istis cadetibus,&aliena ruinam earum tulistis laudem vestia a dificatione putetis: v- meam nusquisq; se ex suis viribus, i ex imbecillitate alterius metiatur. Alioquin quae est ista iustitia,ramos oleastri insultare ramis ollux, ut propter infidelitatem suam fracti fuerunt. &dicere: aomus Iacob ad iracundiam spiritum domini prouocauit interficiem Prophetas,idola colens. Dei filium crucifigens Qui hoc facit, non erit ab Opprobrio alienus,&ea mensura, qua iudicauit iudicabitur de eo,&quomodo ipse de peccatis loquitur

corruentis ita alitis rui me illius insultabit. Sequitur: Si hae inuentiones eius sunt: nonne verba eius bolia sunt cum

eo.& recti ambiitiuerunt Quod ostendit .ait, ludaicus populus , ut plenitudo gentiu subintraret. dispensationis Dei cssivi postea credente Israel oinnes salui fierent S uniuersi Dei misericordia indigeret. Vndes Apostolus ad huiu, lo- . ci veniens quaestionem irofundum sapientiae de sciem laede' iudicioruni Dei.& abyinam inuestigabilem esse proclamat. Si ergo adimientiolie , se cogitationes Dei sunt fragi priores ramos olivae,& inseri alios de oleastro, no debes insultare, sed timere ne corritas nec stimes in eo te placere Deos sermones,id est scripturas illius legas.Tunc scripturae sunt legenti si quod legitur opere cipleatur. loquens de

R iqi hoc modo sermones Dei boni sunt .s seemri sin tre hoc

est, si Deus non deserat praedicatem cuius cor tibiaq; con .sentiunt. Caeterutri qui constetur labiis, & cor eius longE est a Deo. narrat iustitias eius, S assiimit testamentu preos suum e peccatorum sordibus inquinat ur cum hoc non sunt boni sermoties Dei Nec s,ltim de peccatore. sed de eo quoq; qui gratiam ito habet spiritualem. id est prophetiae ac doctrinae. 5 interpretationis maioru nuti cliarisma tum ioc dicendum est quod tutiuscemodi homo ii voluerit elemermi in causis, naci l. sitae reddere ratione, de qua .i e Deus qui bonus & creator est omnium, ad solos tantum Iudaeos ue:ie. it, de in ultimo in saeculo vocali rit ri tiones: non habeat secum bonos Dei sermones, sed de propria iiii petitia etiam ea quae bona sum Dei verba contam et: tuae verba recte ambulant,& rectas aures requirui Et haec quidem dominus praecipit populo si iccessiori. A: GLlesiae depcntibus congregatae, ne insultet generationi pristin x. S aliena iit ab opprobrii, insultando. R. seri autem ipse, qui verus est ii dex. de sine perturbatione loquitur, quo modo iii passione sua Israel et cor rarius fuerit,de lioc s.cerat, non quod suo nocere potuerit creatori, sed quod contra pacem suam omnia perpetrarit. Vnde de ad Hierusalem sermo est: Sis, et ea adricem sum tibi. Pace autem perdita .peli. msuam excoriaverunt, id est, tulerunt, se Dei, quo protegebat tur auxilium, de quasi nudas carnes absq; cute,dc te. gini te reliquerunt: ut quidquid videbatur ei te pulchrum. o eriente desuper misericordia Dei, hoc illa recedete praeberet videntibus turpitudinem. Recedente autem pace, dc auxilio Dei, quia restiterant domino, de quo di itur: D minua conm enι b. lia, Eo- is nomen ei: aduersariis sitis resistere non potuerunt, sed in omni certamine victi sunt, nec Cfuit qui contereret aduersum eos bella nascentia, iuxta v- ramque personam hostium , vel hominum qui eos duxere captiuos .vel aduersariariim sortiria linum, quae animas eo

. O . Interpretatio Septua in

Dis remm contra ph ta si me Lin .est,iosephucem Iuam , pcllim et' enim scribit. dc Hebraei tradum man runt , ut au- quinque tantum libros legi ferrent opem conirtu Moysi ab eis uassatos,&Ptole m ME . b Drico so in o regi contraditos in tantui.

pis mei trauri jur disco G in praesenti loco al

. Hebraicaveritate. ut nec capi.

e domibus d. δε rem

suarum o He Vr ma- nee eorum simul lentetia sex. ias adinventiones suas plicare. Quamobrem nostra eum primum transsatio disserat uim postea ad eosdem veniemur. Adhuc contra populum Dei sermo est. cui supra iam dixerat: E contrario populus meus in aduenarium consurrexit: de super tunicam pallium sustulistis,quod non solum hoc egerint, sed mulieres quoq; .id est matronas quondam deli. catas secerint catillitas ite sue sub metaphora urbes Iudae quas & in Esaia lilias Sion vocat. eo quod Sion metropolis

i rim uim nullus remansit in populo cunctis vel intersectis vel captis,qui meos psalmos caneret:sed de pauci qui iri Babylone supererant,canoe se non posse testantur: moab, inquiunt, cantuum domini D. abena Surg te

itaque& ite in captivitatem.qiuia in hac terra requiem non haberis, quae propter scelera vestra polluta est, mundari non poterit. nisi longum s abbathum antea celebrarit Propterea autem dico vobis, non habetis hic roouiem: quia polluta est terra vestra, ct corrumpetur putredine pessima: aptiuitate videlicet vel B in ylonica vel Romana, eo quod domini sanguinem hauserit, iuxta vitamque enim historiae veritatem intelligi potest. i l Duip p . 'eientur ed in us de mim si rum: innet Ones inno A. tium J Potcst hoς generaliter de Iudaici possiili principious, iacerdotibus, ac rha xlixis accipi, qui post ranione domitri proiecti sunt de , r. be deliciatum suarum, in qua prius lasciuietat propter malis adim et iones suas & spccialiter de stirpe David: tua itatim ut natos est lominus, rii μιηι ipso tui,mdux de ae-: vemetite cui repositum erat ,&expectatione

gentium apparente. Sed Ar ecclesiae quoque principes. qui dcliciis amuunt i5 interes uias atque lasciuias pudicitiam disertiare se crediant. ypheticus sermo describit, quod elici di sint de spadiosis domibus .laui isq; conuiuiis,&multo lobore epit is coquistis.&encietidi propter malas cogitat o-ites. opera sua. Et si vis seire tu .iciiciendi sint evangelisi lege: In ei, , a scilicet exter se, bier is to striss reten. tu m. Aia non confraso & ignominia est. Iesum crucifixum magiarii, pauperem atq; clii rientem sartis praed: re cor potibus excutiat Iuniq; doctrinam, rubentes buccas,tum itaq; ora piarre Si in Apostolorum loco sunt iis, non ibium sermonean corum linitemur,sed conuersationem quoq; A ab stinentiam amplectamur. Sanctum utiq; eadcapostolicii ininisterium .viduis & pauperil mii lara: e. Non opor tet inqui ut, limissis vciboDei ministrare no mensis. A t nucnon dico pauperes, non dico statues,&qui rursuin inuitare

nsi possim ex quibus excepta gratia nihil aliud epistoralis

speret manus sed militantes&accinctos gladio.5 iudices, excubantibus ante scii as suas centurionibusde turmis mili iumChristi sacerdos multat ad prandiuinama clerici urbe discursant, tu runt exhibere iudicibiis,qus illi in pistoriis suis aut inuenire ii 5 possint,aut cenE inuenta non coemor. Nec vero arbitrandum i generaliter ad omnes h dirigatur inuectio, sed quod eos qui tales fiunt pulici sermo Pr pheticus, de cominetur eis supplicia, de tenebras sempite nas: ut qui Pudore de verecundia non tenentur, agant' niteatiam Lil comminat nem P auum.

154쪽

IN MICAEAM CAP. ll.

los uitelligere possumus .vel Priscos, de quibus

ex litibus Cliti lux secundiam carneim: cui inaniinentibiis GPabyloniis .el Romanis dixi: Surgite S ite in captivitat ea quoniam no est vob iii terra iit axe tu es: quae propterim. nitidit tam suam corrumpetur populisone noli istima; non

ine Futela voliantem l qui, & predicare gaudentem ,quod

v nt una video:

Ap inqua: amem aeteim, motibus, qui non in peccsuis a bcatorum contuberia O

a erit super quem ttit latur populus iste. CO

ii, monuum tenebrosorum: qui cum erecti suerint velut cedrus Libani , transeuntes

s. g cum tirundo locus coram non poterit inueri r

habet quae' ieci. Et ne me vatem raritorii malorum arbut .

meis muc quidem veniet praedicaacaptiuitas, ut agnoscatis quia in me sermoDei loquitur,qui ad omnes prophetas fit quo reticente propheta n a loquutar.&dicit. Veniam ct irii manum corpux est imam, nascinde virgine. siue ita: Quia in carnis humilitate veni, dc non credidistis mihi: veni in in conluminatione mi mei in maiestate mea cum an- g lis caeteritq; virtutibus, At tunc te totum congregabo Iacob tunc in una conducam reliquias Israel eugentium populo in Ovili meo pariter copulabo: tuc te muro firmissimo seriam. Staiuactit credulium multitudinci intrer cau- is holiti gregis tumultuatio, ut vincat ut numerus pecora serui Etes,non so. um anilia..m,led corpus quoq, situm c. r- Lx: te. Ac ne forsitan putes quia dixi: Ponam illa, quasi rumpunt, voluptatuama orcs magis quam araratores Dei. gregem in Quili,&quasi pecus in medio cauurti. de ovibiu PO t. rat quoq; dicere: Propter ammanditiaincor. upti cuta. me loqui. intellige quod oves istae homines lint. Sequitu ede sensas etiam absque eor. uptione uils t expletus. Nunc enim:Tumultuabuntur multu dine hominum. Tu tui aute quia ait: corrupti estis corruptione: ad distimatonem tus Vox plurimorii est , ct nimiae multitudinis clamor pati emi uas, ne aestimemus unius vocem esse . sed omnium mihi videtur eorriaptionisi alutatis dixisse: iuxta quam ct tere ' Apostolus loquitur ra. --- communem ut dantia bonum rastorem, qui ardui quaeq;tuur. Iquii tu est,remus r i in tarm. Qui icii, et mor. cDira lanauerit.& suo aequauriit pe .le . dii x itineris eoium iiii catione tin Iesu portat in corpore suo S ex e toton coc. ipse iit pa . adiit ianua,& dicat: ego si in Uortae quo ita diui rumpit hominem, Arcamem imperio animae subiicit, iste uente&Praecedente, ia, , Porta, trans ait per eum credit corrumpitur quidem s. d non corruptione quia coiiup.ιο hun pccus. Pastor autem iste,&rex est S dominus. Vnde illius C lutatis est. sequitur . Et traviburex eo timco amou. domi ναι in capi e

p d ristri, mi nepos Veret. . J Ad eos dieitur. ui pri pter es rum. Quod si voluerinius haec omnia deprimo aduentui minuiti iti corruptione coirus' i sunt , quotc5scien ta eius accirete .d totum lacob& reliquias Israel ad Aposto peccatoriam etia in absq; supplicii, resistere bo libus, di di- los. eam rescrre multitudinem,'ux in adhibus Ai ostolo

i mea te non udeant. Vnde desor. idolosi in lancioli prae- larii in saluata est cx Iudaeis, non an horrebitaveritate ex- Aa is ci lio, ne terreant mentes fratrum suo: uni, calcissiture litis, Politio tractatoris Hos enimverὰ congregauit dominus in . a&ex acie repeli intur,& in mal dictis Levi ici ad huiusce- Guile suum, deposuit in medio cautuum, oc secit iterante modi homines ierino dirigitur: o v v γα- Cos, induxit eos in ecclesiam,& suit rex eorum i eis, si istis nurit e re Ment . Scio me in cuius. lam com - S est dominus in capite eorum in perpetuunt.

noe liuod dicitur, ii hil ad notitiam : ubile: ru. sum. ue iaceb. J Non ut pleriq; aestina ant spiritus ste timendax, sed ipsam malitiam int rpretatum esse diabolum,&ista ruit spiritu, statuit in narcium, legendum est, quod Graecidi. gradu psum quod factum est fine cChristo nihil diabolubia citur est , , ψ -δε modo enitii intellexisse. Si igitur noliti vel diibolu nihil ei .& si se- in vulneribus putridii, ne calacer serpat & emortuum iunt qui cotti Ptione cottat pii sunt: nullo, d est . uilii liter. corpus vivas carnes lupascatur, medio statuunt vulniis Riequente, diabolus eos est tersequut is in ni .ul. Q d si V uii: cauterio, vel puluere ita spiritus Dei finetri' cui videtur nimis coactum,&c t. ascrip uraei in plicita. postium cndacio, ne Vlira portitus D cIpseudoprophe a tem artificio potius eloquis quam vera interpretatione dis- iu vocibiis subuertatur. QDd autem stili tu, tam in nouo sertum: vel Prior iii, vel quam ipse t pctat expoli: ionem quam in Vzἰeri testamento, ubicumque si ne additamen- sequatur. to Ponitur , in bonam partem intelligatur ,& saepe dixi et Umiam non semul habens tu uelutio mi Lui inii, ,& nunc ea patie videmus ne cui dubium sit : Austral p. er. παὶ Et in hoc capite multi in I xx. interprcies ab avi. m. tr.tώι, char ras, tu Hebrai odit repant. Vnde prinuuii nixtii id quod nobis rare, ambulem M. Lialibi: 1 4 ab Hebraeis est traditum exponantiis, S postea, i dominus sic νασι u, ioci , Et nveteri testamento: Dan tum dii voluerit. de tum tranitatione tractabimiis.O popule Iu- ρ , 1 it si tuum his, qui ant Lim: haud du- uis. . is desceAd quos reprom iliones, quorum teli licta 5 lex,& Dium c Praec: dentibus quin terram sigil:ficet. Qui enim S. Hi On. To S. Kε calcat

155쪽

COMMENTARIORVM HIERONYMI

calcat terrena opera.d pedibus suis subiicium ea utiq; non, ti. malum, sed bonuspiritum mercii ura ipere. Fcoiitrario malus si iritus semper eum additamento legitur, ut ibi: cu

. crepat ut spiritumininiuit M.L; spiritus malus ii asit 1aul,& cetera is si initia. Spiritus H E B. ergo De qui finem mendaci Iacob, totuin te, inrcitioi, sint inpi dopropi et i P- num conducam resi-

caria ebrietatem D PQ in uni greinebriatus est Noe, &de qua se in ovili, quas pccus

dieitur: in medio caularu : tu I laec autem omnis multuabuntur mul- mia de eblietas ad compa- titudine hominum.

, ' Hierusaleiri iterante eos: diuidentorinodica. Nee dubitabuis, &transibunt portam, fientix Dii stilum in homini. & egredientur per ea. dicere qui lapidem abscis. Et tras ibit rex corum sum de mole sine manibus le- coram eis,& dominu

serint, de fatuum Dei Lapientius hominibus. N Apostolo, rquoque ipsos ex parte cogno- C A p. I II. uuse, de ex parte propliet ile. H t a

UT dixi: Audite

minuenit nisii ad me, perdita, a print ipcs Iacob, donati Israel congregatu, est α duces domus i cob: Omnis qui supplantat Israel,

eripit prinutilia eiusae benedictionem antequam irascatur adhue in utero positus, plantam pilosi sta invadit. c., .c. - '' η ις,ο GJ Dum,inquit, crediderit gentium po rubis, omnis orbis ad meam fuerit fidem adductus, &R. m. ii e plenitudo. tunc etia reliqui Israel sal 3 uabui Iuri non ill reliquiae,de quibus est scriptum in Re-

re fran ἀ-- A. de quibus ui pra hie propheta testatur: Et erit de stilla populi huius, congregandus eongregabitur licob. Sed ilix reliquia, quin, postquam omnes suscepti sumnt, in fit ei uicipioitura Deo. Et de quibus nunc dicitur cum omn/bUIA.. ν l. 1, as irail: ut iuxta id quod supra

postquam omne, suse pero susceptunis sum: nunc interim quia versi sunt a me ponam in tribulatione,A coangusta S: faciam sedere, sine sacerdote, sine altari ,& une propheta: ut qucria per beneticia non sensi runt,intelligatit per iupplicia. c in me ut ibi remm J subauditur.ponam. Noniolum inquit aversio eorum, quari nicauerit iunt 'o-nctur quasi grex in tribulatione: sed poliqua tribulati fuerint,&angustiae tepus expleuerint. ponetitur inrequie,hoc est,in cubili suo. Et tune de hominibus commigrabunt, &transcendent humanet conditionis statium, S i inplebunt Φsequitur: Exiliet ex hominibus. Non solum aut Euli exilientre abibunt, sed omines ad quos fit Dei sermo, & si humana

vitia relinquelites, conuertationem diuinitatis imitantur caua diuit: E d M.L' ste, Ea res Omnem: exilient ex hominibus, & quasi serentur ad coeluni hemis: o Gisian md Praesens locus quasi proprium habet exorduim. de aposti ophen eloqui, prophetalis, ad hi cum qui saluari cupiti cui inaeeratur viaiceiiciat Perdiui soli eiu sod quidem inanii estius siet, si de Genesi sum. Pserimus exemplum, ubi nascuntur semini de Thamar, cum ua ludos atriarcha concubuit. Factum est, inquit,

Et exivit rex eorum an

te facie eoram: dominor autem princeps erit.

CAp. III.

SEPT.

raa vreauit nisi pi arei. quod interpretatur diuisin e

vel oriens. undit ergo senior pulus in quoer semen, ante liis de gemises G. lelia nasceretur, maliti suam S εντ . in operibus, sic postea comi - qaias I rael. in PoV m . iustitiae cellaret auersiorum eorum ' t operibus, stater eius egrestiis rares in tributitione. e est et ni in populus. Et prootet

. erat in medio. maceria duos

per ium,sionem. e Ame separantem, & secit faciem eorum diu emo unum gregem, A duos creauit in semetipti. in uno nouo Eo- mi res ciens pacem. Vnde &obstetrix prophetie E loquens dicit ad Phares populit iuniorem, ut quid diuisa est proptet te inuetia' Si intellexistis exeinplum de Genesi, astendequitatuari cupis: nequaquam E t . . per veterem po ulum qui ma

isaee principe nouum , in Quo via Christus est in quo porta lesus: per iii εrel qui ad patrem incedimus. ipse enim soluit medium patietem de maceriam id est obscurita. tem veterum prophetarum,&omnia antiquae legis aperuit sacramenta, ε di pata incedendi diis ultate. Ham oculis omnium reuelauit, ut qui vult pergere, nullo irretiatur obice obscuritatis caligine. e . resariem eoru δωμνων i, stra sierunt st=rtam,c C: estis ιρο eam, in eam it, me. J Propterea dixi tira: Ascenderet

diuisione, qui surrexisti eum Christo,& ea lii ris quae surta sum sunt quia angeli siue pater S filius S spiritus sanctus,

diuisetunt quod videbatur obstare.&secerunt viamvolentibus ingredi,&quia aperto itinere inuaserunt iter,non solum ingressi sunt portam, sed traiiuerunt per ea. ingressi sunt aut ε. quia de rex eorum eandem ingressus est portam.&aperuit eis iter,utrbsq; vlladii ficultate graderentur. ipse enim dominus,& rex & pastor.&via est 5 vorta.dicitque:

autem in eisus suetit, non debet in eo statu in quo intra- uerat permanere, sed egrediatur ad pascua: ut in intrando exordium sit, in exeudo es in pacetia reperiendo, virtutum persectio.Qui ingreditur .adhuc in siculo est.& ex creatutis intellisit creatore. Qui autem egreditur, transcussit uniuersam creaturam.& omnibus quae videri possunt. pro nihilo computatis, inueniet pastita super coelos,&sermone Dei vescetur, dicet: Do, iuu pHu me, nihi miri reor. Hoc ideo ut inteliseremus eu gelicum testimonium: Ingredietur & egriaretur, S: pascua inueniet: S: quod nune dicitur per prophetam: Ei ιν. 7.-te tres sunt re inis: qui tamen transitus & egresso absq; Christo rege nostro tribui non potest, qui rex & dominus est. Statim quippe connectitur: Doni nus aut in princeps erit. CAP. III.

i rincipes Israel sermo est.& sub me. aphora leonum liue latronum crudelitas eorum describitur: quod spoliauexunt pauperes,de interficerint eos, d carnes eoruossam contriuerint.& quas in medio olla. siς in urbe Hieritialem miserabile plebem ait lixerint, de propter haec inseratur eis postea supplicium in die captiuitatis. vela Na. buchodonosor veli Vespasiano de Tito. Et clament ad dominum. de non exaudiat eos, Ne abscondus ei suam ab eis: quia nequiter egerint in sceleribus suis.

156쪽

IN MICHEAM

haret ibi itetra Supra enim dixerat: Domin is autona pi inceps erit. dicet:audite pri icipes doni' lacob,& rc liquid ' Israel Pro reliqui, doni' Israel,exceptis I xx.omnes duces domus .siael, tran tuleriim. Dominus ergo quis iam

incit populo suo egressus est ante iaciem eoru.ed ιrie est princeps itineris limplicioris HL 3. Popilli,que gregeni vo tibis Israe Numquid non in lutule praeum seqiui, vestriani est scire iudi- in , qu risio trabetist , sin mali ir&dicit, Audi. diligitis maditeri incipes doni Iacob.& luna qui violenter tol duces domus Israel. Qii ita est litis penes eoru desit aute quod eos cogit audire pcreis,&carnem coru

meti parua non inuenit Aut cQrum desuper excoquomodo potestis icire iudi- rrauerunt, de Oila eoructu Dei qui Miltis bonum,3 confregerunt, de ci- quaeritis malu qui detestami derunt sicut in lebete, ni pauperes honora

ti diuit peccatores Sin ut a. i I ει -- .

coiideremus vel botuligit in Tunc clama- cantia bona no amare pecca bunt axi dominum, Milestri ti sceleris etiaodiisset exaudiet cos,& ab. de econtrario niati no susere scondet facie sitam ab vitii est qi nix impietatas eii cis in tepore illo, sicut

cd S in subiectos crudeli iij. uςnm nibus lim. b Diripi iri AEGN.JNon ς Haec dicit domi nux susi erat spoliis seiubiectum sxipcr Propheras qui segrescis corpora quoq; eo- ducut populit meum: rum affixertit duro imperio. qui mordent dentibus& ollaeoruna conmuri Vt δί praedicat pace, quidquid in eis forte fuerat, a Gn ter atque eontererent. qui modo crgo illi poliaue. corum quippia, runt populum meum, &nu. sanctincat super eumdauer ut omni pulchritudine praeli u. Propterea nox&decore cutis &carnes&osi vobis pro visione erit,ianus erunt in lam ser te, & tenebrae vobis pro immatione, de oc in

CAP. III.

sum Dei: Iam nec daem ne accipiet potestite .ut eos sua fraude decipiant,muta eriit oracula racebit inimi dux spiratu . de illuderensi audebit. Hoc de seu ira phetis rursuoratio propher loquetis itiducitur: illis salta vaticinalibus de opertiscosutione & ignoto nia, o qur loquora facto spiritii in litui' loquor A lo quot iudicis domini virtiuF. Aq; pieudo pρhete mordeat dotibus,&praedi tracc ego absque vitis. rmidine annu

cere iudicium , νι odio habetis non , sequari peccatum ritu quin i D vel idola venerati sui vel Dei filiis tu mala. b Dmpientes crucifixeriit. Si aut iuxta Lxet.' es eorum ab era,escar- dicitur, de haereticis volu nes eorum ab Urbus eo- xiin' accipere, que pseudo.

rum G conciderum cur cipie. iis munerib'vei mysti carnes in hiete, o cur c ino cisione animaru eorsi, carnes in om. De mma. α p xmixtur eis pacei e regnabant addaminum, senis, A dicunt .nsi necet se

nexit dies ultionis, clamost & obtenebrabitur

ad dominii,&no exaudieriar, supercos dies. Et con- quia necipii rosam audie- fundentur qui videntrant,d extendent manus suas visiones, & confiinde

ad dominum.& Deus auertet

faciem suam ab eis: quia&illi , 'pauerterati precantibu , .ul. Vultus suos omnes tu. Etha cuniuersa patientur, eri resposum quia pellime eget ut in studiis Dei. Veruntamen ego& voluptatil, ibism non re- repletus sum sertitudiges fuere, sed tyrani mecprx- ne spiritus domini. iudicio& virtute: ut an-

&.tiauer ut se cartilb . & in qui ciem lacob scelus cratiati sui. & sicut pinsutilia suum, Israel pecca hostia intersectionis sunt tum suu in .suppliciis domini praeparari. d Midit chocprincipes

Hucus' cotta principes malos: seques veris sermo aduer- . sit, pseudoprophetas est.&doctor pessimosiqui populumi Mutitione supplantat,pollicetes scientia scripturatia. e Hae M id minui, cli in' sutilia pseudoprophetas in Israes. qui propter dona,pace,' eis data no erat, praedi. obdit de ii quis munera non dedissit, quinis citctus esset sta ei nunciarent illi esse venturam. Vnde nunc dicitur ad eos, i, loquant ut mendacia, ct sermo eorum non prophetia, sed diuinatio iit satia, ne i habeant lumen,sed tene- ras errore. qui c5trariu versa silerint quae promiserat, tunc operietur eolusione, quia no erat, inquit resp5

, o uini magis quam prophetae Propterea nox votis erit sierint e bitt.ti butur supro mi ne , se tenebra per somniis suis.&populiquierunt obis ex disina- prius decepti merat eotione, se occumbus 4- V ς0 l'quetur. Tueetia ipsi per prophetas, Ora traxe sty i' nitetia asci.&ne

. cipiebat, postea vero annficia QP at, pollea vero annfici

em lacob impietates Animaduerte in Iacob impietate, An maduerte inc/ s, o Isirael pecora si quem c. ci f Qς re post peccatu, si tamet,

sua. Audite hac duces vitia ristina digna 'Emtetia domos eluerit. Vnde de David post adulterium& homicidium loquitur in psalmo me septo π in or la ιι me, ut permue GaI x. a sua pse tantu puritate contentus est, sed i 'serti Redde mihi laetitia salutatis tui,& spiritu principali cofirma me Gq; hoe fe

157쪽

is COMMENTARIORVM HIERONYMI

S aduer sipse icto p plietas. 5 sit in sacerdotes &c5tra iussit se nil in ore eos Qui sibi Dei pollicebatur notitiam a Pophetalis sermo uertur increpationes di cuin dicauis ad Atriolo di i . .

texit δε arguucos quod propter scelcra eorum Sisi quasi argent Die queas in Romi , Umm cce Iierusale velut aceruiis lapidum corrui. ti mi de sancti viri manibiis etiam labore parta pecunia: voces domini venditant,&de colu lubri uteriatur in tem-

digerataiida sit, de Hic tu id velut aceruus lapidum corrui. rura A inon I tenisti suturus in excelsa irritarum. videmus coinpleta quae dicta 'nt: oris o HL 3.

.loquii in octibprobant: pro- domus Iacob, de iudi

ipsum testinionium taxi H ς albominamini iudici si,

leni in pecunia diuinabat me. scientes aliud cile prophetia,

te. Pu . ι auer imia ii & prophetae cius in cede re ossibant , ct ' 1μ ' pecunia diuinabant , prophete eos in peω- rate rapinis pax Petrum, cxdς super dominum re- nra dini lant, ins erinsontiuin,occiii me icto quiescebant dicentes: dominum

rat utiq; Simoni mago vessere quod petebat,imor tetat simulare .edentem: Spiritus enim sanctos nec venundari, nec emi potest: sed oblitare. clinia cum De ei Ete danauit. Nunc videas proplictas Hie - . medio no- nos in nobis est ' non ritia nonhabere in ore pro-

non venient venient per nos min. phetia a indiso requie ere,

MIM , dominu rectare labant,

erat rectum, vendebat magis in sententa Lirim: meribus tu. suum

illi Dei resposum accepta pe- ruinis plen iit temptuiri do cunia proterentes gratia domini auara mercede vendebat. mini in vepres spinas i , coueri mir, Ne est liabitaculum be- . Et post haec mala non intelligentes peccatum suum, quali strarum.Nec quei. qu3 moueat illud quod in pratrio Regu. Et poli haec mala non intelligentes peccatum tuum, quali urarum. Nec quei aqua moueat iliua quini in Primo a mus fetibus tedimeret charitatem Dei, iudices ac sacerdotes libro legimus: Saul volente ire ad Samuelem dixisse pueros uo, ad O se ite no posse. quia pretiit quod offerret pro vaticinio non haberet de pucrum respondisse: l est

v manu mea quarta a Iuli De

de prophetas Dei esse se memorabant,&s eundum impina mens cor suum dicebant: Dominus in medio notum est, di non veniet luper nos mesa. Quia igitur no egerant poenit etiam,& omnis populus sequutus estIrincipium de in .cerdotum prophetaruque vitia,Sisi quasi ager arabitur, de Hidrusalem sicut acertius Lapidum erit,& templum . quod ritus auro argetoq; Hlgebat, in ruinas ultimas collabetur. Haec contra populum iudaeorum, cuius vera captiuitas,&extremae ruinae, Sc ric' et superiora quide si clera,sed ina. sicli quin I sunt oboli. 5xime P copter enutionem dominici sagulitis,irrogata sunt. cndore prophetiani Scol imbas in cathedris suis propounde& Sio quasi digerarata est,& Hierusa in initimulos ne te quas dominus flagelli, subuertit: urinam non pretia versi saxorum,&ieplum illud quotida nobile atque ilib- villaru n .sed quinque obolos acciperet. Hoc ipsum sonat clinio in extremos cuicies comminutum est. Si quis autem de interrio Regnorum libro 'liod uxor Hieroboam insc-hxeqtiae de Hierusalem dicuntur, de de Sion,ad ecclesiam mante filio per i ad Aelii in nomine Dei. & defert ei pa transierat 'pia est.nMonitis Iacob,&donius Israel secun- Des &vios pestis,& vaseula mellis Dicitur enim quid se. dum illud quod in Esita scribitur: ia . puer ineui ,1 scipiam cui luportauerit & tame propheta no scribitur accepisse: .um:Et illud ad Tinaotheum: ι ι imas o meat in quippe clim coicitHier.t eam , & venturum luctum r i-oim Dra conser iura, se eccis sa ὶ isteliquido per uidebit, xeriti licet potuer ut hi qui ad ariolos ire consueuerat quia quod principes domus Iacob reliqui e domo istae si . inulti diuini & arioli crat in Israel i mala cosuetudine aestiue ut melius in Hebraeo scriptum est, Iudices donis Israel; malle idipsum et a de prophetis,&volisisse sanctis viris onimn sim alii misi episcopuPresbricii & diaconi. Qiii nisi o. scrrc,quini diuinis offerrectis leuciat. & tantuinodo scialiam custodia seruauerint cor suum, aboni natur iudicium riuia narrasse iii id illi voluerint: nec tamen i multile quod& uniuersa rediaret ueri lint: aliasso emiri iuxta personam ipsi aut offerre aus silerii: t aut prophetaea eperint. Al iudicant in disceptatione iacgotii non valet causae meri- it Olus Paulus: Um . h. ii, inquit se a ripame t,& tum, sed reorum potentiis: nonne abominantur iudicrum, v mimi Picii intitur timi, o saccrdos, vivitias de altari.i ut .ci omnia rem peruo uanili orcst aut cm & aliter accipi m luxuites. Boiii tritulati os no clauditur. scimus sta&tame i ta . principes domus lacob,& iudices domus Israel aboimne . licentia hac Apost lux non abutitur, & habes victum veru: detestetiturque iudiciti, Dei iudici, sentent ara decli- illinemutuque, contetus citin cuneta die labocat inanibus nantes,&omne ni regulam scripturarum malis interpreta- su:sne igrauis sit Et iurat in epistoli, ic M ,&snea. - i. C. . ..tion bus deprauantes uia ae l. o Gion in Favonibu , iD ritia in hiisti euangelio coiineriatum,&no solain se, L. This s. ar. eminini tuitate: Cum enim cripturai uocat: Ne in ei ica de diicipulis quoque suis hoc ipsum stetit quod nullo ta et MAlum se num rami eum in oti se miscrit qui ab ecclesiis aut pol cerei aliquid aut velleta . sisto aromin. iura hi quoscitque de altaclis sitis ordi- Petre. Si aut egratulatur in 'alii tuis dam epistolis. &mittennaruescticos.& vitam eorum in scandalum populis expo- titim muricra beneuolentia Dei appellai: ito tam sibi Ἀ- mes,re sunt iis dei ratis cor uni quis adtaaimi rivn- gregat qua pauperibus stan Oxum, qui erant in Hier ME.. - de dicit ac inpedire liomim, vi mola asinacia ligetur incol- Nam autem pauperes,lii erat in Hi uioletu, qui primuini . ciu .ci praecipit m l .i protiis dum quam ut scandalia et ii Christo credi ueram de luaxis.&proiecti parecibus.&vnuria de minuitis cccliti M. Cumque sacerdotes Mala- c 3gnatis atque inibus suis, apost eisiones, quam niuer- thmus clii is vropheta Angelos vocet, α os eorum oraculii domini sit unc munerum acceptione nia iudicant, legentes: Mi.

iam sit pellectilem sacerdotibus templiae populo vasta me 'per serant Si tales pauperes tant,accipiant .si autem sub occasione

158쪽

IN MICHEAM CAP. IV.

t lata, occasone pauperii paucae ditatur dom'. dc in vitro ac vase fictiliau in come amuri, aut clim thesauris mutemus &vestes, aut pauper habitus non quaerat diuitias senatorii m.

Quid a deu circa collum ab astersendos sudores linteolunon haberes Quid liniat eme de praestite habitu H g B. montium pertingentia. Eie alitur, inquit, spe rami. GFlome quidem apparuit, & formam serui accepit: humi

lituit te usq; ad mortem.mortem autem crucis: sed exest uit eum pater,& dedit ei non quod est super omne nomen,& ad conuersationem illius uniuersa vita hominum

comparata, campi dicatur de valles. Ad hunc ergo molem qui pr ara est super verti

per colles, stinabunt: sive vein Hebraeo haberiar, fluent o. mnes populi id est,in morem

fluuiorii in turbae innumera

ino dierum mos T eris in nou simis biles congregabuntur. Festiis

sne quando refrixerit charitas, rara fides fuerit j qila si

ager arabitur, & recligetur in tumulos.&erit in excelsi s , uuarum, ime in custolliam ro-ro Metui frugum ibi vix parui sit casula. seruans speciem ciborum , resectionem -- mae non habentium. CAP. IV. pauperorem, cum marsupiunostrum uniuersa pauperum turba suspiretὶ Propter hoc causa nolui. qui tales sumus, quisio aediscamus in sangui. ne, Hierusilem in iniquitate: qui iudicamus in muneribus: lui mercedibus rei podemus:qui in pectini adiuinam'

ctunonaam vendicantes dic . domo pariter crediderint: - rarus in vertice mon- moara miπιν prae traiω - , i , . . . is

lae Audiam ut sententiam disi xium,&sii blimis super se crWrticem montium Lia quae sequatur: Sion&Hieru- colles, Sc fluent ad eum CZ et πη- ur H έρμ Cronaa. . p. um in silem denisis templi specula. populi , de propera- oi,orsi inabum AE cum iam rapa vh tiro D-ronia, Ac vitio paci dulcia plu bunt gentes multae, M 'Do , o ibunt genter Christi inconsum ti*nς cin dicenti venite, ascen- muhi, ordirent: Venite, se VAE R - , damus ad montem asiendamus ad mantem i

d omini, A: ad domum domini, se in domum Dei . - Ω- - 'Dei lacob, Sc docebit

nos deviis suis,&ibi, vi suam cse a V AA - ηοῦ,&ptotimorum:vtibi amplis quonda nius in semitis eius, mus insit mitis eius: quia nus sequuti sunt Sal tota: domus erant, absq; nuxi ς' quia de Sio egredietur is Sion exitiis , - Ru sit inquς Iacobodcloane lex, εἰ verbii ne domini sum domni de uis . in Prur refert, quod relicta

dieabit inter populos ur 'P4 mμθυ , σ Et Matthaeus publicanus au- multos, decorripiet ge- arguo gentei fontes diEs, mr reme, statui, cucurtes fortes, usque in l5- usque in longinquum: rerH.Sed de illud in Euagello, gua quum: de concidet concidens glauios q moiequutae sunt turbae H

cimii.5 omnia recta peruerterat, S aeddi rati erant Sio niti est,utqiii ad Christum valeat peruenire, Ze ad domum sanguimibuς,S: Hi erutalem in iniquitate.d nos lanillaec iacob. Eccletia, qtiae est domus Dei. tuumna firma- i. r. . 1 4 secerant verum in muneri. us quoqim: ira ficauerint,6 la- mi verita M. Porro quini lacob Saluatorein signifieet, eerdotest Veri salini in inercede respondera tu , ω pro- 5 supra diximuI: tare puer mei . Aspiam eum. Sed de hoe Esaia 41. 1 betae eius iii pecunia diuinauerant propter cos Sion, dic ad eos quibus loquuti necant: Venise Ur udam is quasi a raratus erat, d: Uterii in m m tumiito, ni id una m mem dem tra,c m domum tira iaca. 5e addent ut ostendat corruerat.& mons templi Dei deiblitu in excelsa s lua- nobis viam suam , quam vel in Angelis. ii uellige ecclesii, M. . t. e rum. Idcirco nunc derelicta domo eor. im atque deserta. Pr iidentibus,vel inscripturis sit Ais. quae Wiam dominis quando filius Dei egrediens de templo, ait: tire te ramio Pra ostendunt,&eum qui dicit: Itim , a Etat,bis,inus sue, rettim ureur ι ra. Angeli ' oque. 'hein tum : in Apostolis scilicet, per quot in Christum 'Iosepho te serente.dixeriint: Transeamus ex .his sedibus: credidimus. De Sion enim lex es ta est spiritualix, de ad pro monte Sion mons donii ni eleuatus est, de quoad priri. spi Dei sermo traiibit de Hierusalem: qui iudicabit in cipem Tyri dicitur: ει ulnera u ea i monte iste au- ter populos multos pater enim omne iaὀcium dedit O. Et atem mons domini non illimo dierum osterisus est . quan- α rripict gentes sortes usque in longinquum: domi nuxe do appropinquauit regni in coelo lim. Siquidem in cori- uim PPr Azndit sapientes in astutia eoruin.&et is te summatione itaculoru in rei' iobationem peccati. Dei ho- ί t i inracat mimi . noniam vanas ni. Diiudicat autem in. μιstiam suam Saluator nostera palmi. &undecinis hora ad ter populos qui salute diei ii lint,&qui indigni:&ineiu, meonducendos opei alios venit. Et completa illias passione viventu omne bellandis uduim conferetur ad pacem. In C i. i. ioannes loquitum Noui*ma tara .st: in sex millibus enim Rr tra gludii mutabuntur: hastae cudentur in falces: Dii, unis, ii quingenti anni per horas diei singulas dii iidat ir, i tu edetinet contra gentem Nemo pugnare distet. pu nouis liniatiora consequenter dicetur te pus fidei gentium, si nil neccilitate d Polita Tantaque erit requies, enotiit man. estus in i rit mons iamin Ma -3buper cruces iesum in Urbibus,sed viculis quoque.&agris,ut unusquis in isti,ni Manifestas erit, qui ante iuerat oecultus,&prae- que securus: de hoc fiet, quinos domina loquutum est. Ae . paratus non soluin in montibus, sed super vertices mon, Primum quidem itixta litteram: antequam nasceretur notium, Moysen δ: prophetas qui de eo vaticinati sunt. Licet Dis puer, cuius principatus in humero eius. tot' orbis ple enim omnia cancta conscripserint,tamen ac comparatio- nus erat sanguine:populi contra populos,reges contrar nem prophetae in qua Saluatoris aduentum propnetaue- sos gentes dimicabant aduersum gentes. Denique etiam

ouit nuruilia sunt tria, Az nequaqua usque ad ruticem tria Romana Respublica bellis Leerabat ut ciuilibu i

159쪽

is 6 COMMENTARIORVM HIERONYMI

Cinna&Octauio&Carbone pii gnantibus silla&Mario, describit oti linunad e crediderint tria millia, etia alibi et Antonio&Catilina .Caesare dc Cneo Popeio, Au isto dc quinq; millia de de quibus Iacob is loquitur ad Paulum Bruto. S: eoia Augusto de Antonior in quotii prae iis viii- Vides staret Paule quanta millia sunt de ludaeis credentis, uersa singuinem regna suderunt. Postqua aut ε ad imperi si & omnes hi aemulatores imis sunt. Sed Sc significantiae5- Christi. singulare impetiumRoma sortita estApostolorum sidera sphetalem: non dixit, ponam claudicantem totam itineri peri id factus est orbis, HE s. saluam, sed ponaclaydicatissi apertae sunt eis ror R V erit qui exterreat quia Si pr. inrelia uias:vi reliquiae o

bium ad praedicatione uni 's os domini exercituum fias non erit qui te ' Ar o sta loquutiam est. ao- .id rei Christia

dicitur cata Haz, ωMisi mnes populi ambula m rem Dquutum es num, quod non dius, nonis aina, hasta vis, insili f.5e bunt, unusquisque in L . omnes Iopab ignes. notormε super abiit: tropologicε accipi vi dicam' nomine Dei sui : nos simul ora, ut silue viam Vides dem de passionem . ad iidem Christi ira effre- autem ambulauimus suam: nus a, em ibimas tyrum, d de robusta tenonata convitiae edeposit ut in nomine domini Dei tu mmme domini Dei sti diem i&e5mmoliara vi; - Ixxilla die dicit ira, in do ditantis in montes ion: ine

laeuu hastasque ec nsiuiges. Q minus, congregabo minus , bl eam clesii in speeul in coiit Epla- dieatur de nobis: Vm iam. Et ponam claudi- tonam contratam in rco us mam-ἰοιμοι. Nune nemo ntcnim reliquias &-repia iugen- pugnat aduersus alium, quia eam quα laborauerat tem 'um regnabit lcgmmι: se utare; . Nemo in gentem robustam: dominus super eos inducit coni Elere in subuerso regnabit dominus more Sion , ex hoc nem audientium,scdponit si super eos. in monte nunc cor via Me in u- lentium ori suo&racen 'Mi Sion, ex hoc nunc x Am- .

tempus malucit. Et requiei

Premat vinu.q, exhilarat cor hominis,sub vite illa,cuius a ,c regabo et trita suit.&eiectam sulcipia, de caetera, de anima humatia

intelli ei e quod ante ad iii Christivariis passionab vitiisque seruierit, de quas erronea, de morbida ouis lupo afuerit laniata morsib , nsi errabit: du tamε nouerat ea, uetcontrita laetat de acta bub domini postea re ro sutura, de victuram in Sion, D ad pii-sricoli , alet est de sub ficu sua dulcia spiritus sanin poma stinum montem boni pastoris humeris reportanda. scie zecerpens,charitatem,gaudium, pacem dereliqua .Hςexu- dum quoq; quod hoc capitulam, qu 'nunc exponimus, te omniaucidcnt secundu utramque expositionem: quia de huic simile de Esaia ludios de eoru erroris haeredes ad Ddomini verba sunt vera de ei' dixisse,secisse est. Omnes po- nulle annorum referre imperiumChristi atque sanctorum. Puli ibant,unusquisq; invia sua: nos vero ambulabimus in Et illud uod dicitur: omnes poeuli ambulabunt, unus- non ille domini Dei nostri, in secuti de vitta. Cunctis, in- quisque in nomine domini Dei suanta interpretari, unam

aut,nationibus euntibus iux error suum, nos admo- quaque gentem cum idolo suo torqueri, demitti mighemtemd .minifestinauimus, de diximus: e se, a terga Mus ιn a tertii suoplicii. Sed ex consequentibus arguuntur,non dem. ι - δε indomitim Dei lacob,& ambulabimus in no- fine seculorum hoc diei, sed de primo aduentu Christi, inmine hi isti domini nostra: quia ipse est mons qui Deus quo colliguntur reliquiae claudicantis, degetes ante salua- est In die illa in qua lucebit sol iustiti x. congregabitur illa tui. Igitur Esaias huiuscemodi posuit testimonium: seristis Esini. .

quae suetat ante contrita,&qitae expulsa erat . iuscipiet 'si Picatam est iam tam ι .m Amus -- λα ad Iloc congregabitur cotrita,ut ponatur in reliquias δοῦ e ιιm noui in sὰ εἰ an. 'ise 7, 3m,ni domini.&domus Desiderelictam pem socie. Nisi enim amim fabaoth reb rnis super summitate montium de exaltabitur super colles, resi quas Gomorra imit si si ven ent ad eum omnes gentes, Sc ibunt nationes naultae de semiis. Sed iuxta Hebraicum pulchrὶ Congregabo, inquat, dicent: ι en re cendam uim mi item Amim, crindomamn ielaudicantem id est,eam quae male ambulauerat, S ad qua lac. , r annunciatui ni iam seram,s ain ut sim Dis . ,:Iellelias dixerit:I Due , o claudi cuius P scandalizetitus Sta enim ι ulrx, Asm domani e Hiirula .Et iudicabit

d fuerit abscissus . iam eieceram, β cui dederam libellum inter gemes multas .dic arguet populum plurimitivi&con repudii, colligam. Se quimas alixeram Mytiuitatiae variis, cident glidios sitos in aratra.de libynas suas in silees dei vel tradideram diabolo M angelis eius. Ac ne statim no- sumet gens co tua gemem gud , de non discet ultra bel- bis diligens lector opponat, quo modo congregaram ligetrare. Si emuc acer luc dicitur quod sermo Dei egredictasteris cluidicantem, decollectam eamqu*s in at eiecta, de Hierusalem,iudicet inter gentes multas, de arguatri cum ludaei in infidclitate permaneant 3 Audiat de Pi ima priEPopuli im Iudeto una Nos enim quasi peccatores iuxta Christi dici eeclesia quae credidit ex Iudaeis : de qua fue- operum nostrorum mensura iudicabiti illos verbutimpios nil & Apostoli: sui et qua in Actibus Apostolorum Lucas ct negatores non iudicabit, sed arsura condemnatos.

Commentara trimi in Mic eam prophetam M.

DIVI

160쪽

ophel

DIVI HIERONYMI PRESBYTERI

IN SECUNDUM SUPER MICHEAM

PRO pHETAM AD PAVLAM ET EVSTOCHIVM.

tioni Ara adura mei, impetretis mihi, iuxta . potiam , adapertisarem oris metro rimi arenti sit . Domimo dabit vςrbum euangelizanti biis virtute multa. Moxo autem .

COMMENTARIORVM HIERONYMI IN' MICHEAM

m: quod Histrie dicit π: ulla debemus

ciperenni illam: de qua U- s

potestas. prima , regnum filix Hierusalem Nunc quare Ince laee turris Quamdiu ham rore cotraheris num-

cet an elotum, vi non it

redit diabolus aiaec inviis xuus periit ,

eam: n' est squalida, non com si tenebrota: sed i domino icεte sotitia , orabulum: apr latur ciuit M.quae in mori dista latere non potest. Turris igitur quondam prini copuli Dei quia pessimi coloni interfecerunt patri, ramili iiiiiiij nunc squalida est de demiti, & sub mine litaellamat in Esaiade terra: Et hae turrit basi n. lineo sym. achus vertistin Graeci init sedi iasis & vsquead hanc eniADeus.vel potestas prima. Quae potestas regnum est liae Hierusuem. venit autem ad ne turrim prima pote-as,sio principatus primus. ille qui dixerat: E . βω- μά

:d pol dit me, tabulique significat Et venit potestas pri. mes regnum idiae Hierusalem. ut post primam fieret de cum sicut enim ipse loquitur corindenter: μα inuina ita de distipulis suis donat vians quoque lumen umeritur muruli,dicitque ad lux in ι.Sed & vi eam veram se in Evangelio vocans , de credentibus per

i pulis dedit. v ppellentur panis. Vnde S: Apostolus dux loquitur confideter. Omura enim clarit modum ingreditur potestas prium &reuuin

e inlim vide credentes in ea, potet ratem taciat & re

7.H quod in quibusdam libris legitur. Et ingredieturncipatus primu regnum fili Sion, ς Bab)lone sciamus iii aboli eritiobro, nec apud alios habetur in- ad te veniet, se . .

π . in mi Statim respondetur

ri L , aut consi & dicitur: Quia lex no est ti--- periit , Pia bi,dceonsiliatius tuus perites . quia eomeret edit te dolor sicut Parturientε. Aut ceriὸ ea hae olimrahabeas, vitio tuo nec regis, nec consiliarij m reris auxilium.Quod aut ε itretui e g -m mala: illo sen-luaeeipiendia est ιν omnis qui meretur de patitur mila, dici: uc noi senista de ignorare bona. iuxta illud ir in primo quoq; Regnotulibroscriptu est:DI tu H, vs sed Mia imis, Dei. .Etalibu iura custodiima Liam,nesiae Hrιοῦ malu .Et ad peccat Oresti reriaiteame, inquit dominus, Di

ditur Deu paterirex autem & magni consilii anse lux, Sal-uator uitelligitur, im periit pr populo non eredente: quε comprehenderunt dolores licui parturientem putas enim istael obtinere se imperium repEte vastatus est. Et quo m do pariens dolorem e sugete non potest: sic ille imminentem captiuitatem.& exercitum ovi circundatum vitate de' differte no potuit Legamus scripturas, de numquam inueniemiis sancia nullieres, excepta Rachel, cum dolore pe- G. . u aperisse: qive quia in via erat, D in hippodromo.id ei .equo rii incursu,qui in AEgypto vel ii tantur.filiam metit do loris,quem postea vocavit pater filium dextetm Eua electa de piradiso de audiens: A M. ibusta iri: peperisse describitit ut in dolore. uxor Phinees contracta, nec te et ig*ns,si. culillaquam in euan lio diabolus alligauit. peperit post- 'O2eaptam arcam Dei, populique cognouillet tui m X - .ra autem quia i ta erat,dc ei deiecerant muliebria, nato Isiae dici Risum mih secum n- tu cum que eo mauia i s. ii ..ur ιιι tur m i. I lores igitur qui obtinuerunt tu iam eruis , dolores ius ti , de dolores mortis. qui cir

SEARCH

MENU NAVIGATION