Sancti Hieronymi stridoniensis Opera omnia, quæ extant. Mariani Victorii Reatini episcopi Amerini labore et studio ad fidem M.S. & vetust. exemplarium emendata argumentis & scholiis illustrata. Vita item S. Hieronymi ex ipsius scriptis ad eodem Victo

발행: 1623년

분량: 288페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

COMMENTARIORVM HlERONYMI

culum bestiarum. S in mo pascebitur leones: tiine adinia parte et inlatus: nec non pollicetur auferre sede terra x-rantes exultantes' dicetnus:Vbi est habit Mulum leonum. Mira eius ut nemo exinde capiatur in Ninive, & quali ci ad quod tuit leo diabolus:de quo loquitur& Petrus: O .L mens tolli invita opera de comprimite ne vox dc nitrus ure irrui ester diab tas, Pasiteor ut leni circumit quiren tu in eo riim ultra possit audiri. Vnde ait:Et non audientur vlto de seret Et cariesus leonisAntichristus, omnes doctiinae opera eorum. Perueisaei sermo contrarius: Hra.

stin5 fuit ui exterreret: Sed tuas,&leunculos tuos vim in fumo musti di- postquam donam' noster ve. comedet gladius x ex nem ruam honestissilit in modum. Niniuen in- terminabo de terra comedo dura, ctain C Arvet III. uer sine Loi, J Vbinos positimus, lacera-.

turan dip n quodim pre tat' est Aquila. fixi . .:αλ id est cxceruicatione plena: Symmachus autes

. .. gressi est vidit i sulgur praedam tiram, A non ruis de terra Mamma, '

rus Samson ad Allophylos,&du pergit in Thamna, quod

interpretatur consummatiocius,ut pauperculam degetibus dii, et et Dalillam interse-cit leone, cur venerat iasiimi R. I ird matio,& illo mortuo, come. audietur vltra vox nu ciorum tuorum.

V E ciuitas san-

sa mendacii dilaceratione plena : noti recedet a te rapina. Vox

flagelli, vox inaretus rotae, & equi ire- metis S quadrige se

uentis, C Ap. III. SEPT.

dit mella dulcedinis. Sed αver' David seruas oues patris sui,apprehedit leone,& inter secit :& Baneas interpretatur aedificator domin idei cedit in v. um ibiculi isti'. qua calentes pquas relingerare consueuit, & interseeit leonem .Et in visione Esaiae, quae aduersum quadrupedes cernit unprimum de angustia hamam dicitur Destiatum in tribulatione de ansustra leo& catur leonis.lste leo ante uainterficet elut 2Christo, plurimos cepit in praedam catul rum suorum,&necauit leuculis suis,satellitibus suis videlicet daemoniis. Vide haereticorum conueticula,& captos niuitos 1 leone non quares. Considera mortuos, qui reliquere vitam,& eccletias eorum no vocabis ou.la pastoris,

ctionibus carnium. ct si ustas per membra concitis: deniq; statim subieciti ubi indesines praeda est. Porro Hebceu, b PDd non ex riaicatione pro Ciuitas qua in Aquilae edi Monerepi

urbem fatile tegalem develut in niui zuctat in entio tenuic se gubernaculu. Describitur aut potetiae , id est Niniuri& si ib lai tatione criidelitatis arguitur: Vae ciuitas saguinum .in qua nulla veritas,sed omne mendacium. plena rapina, Leeratione praedbim vox flagelli crudelis seinper& colentis imperii.&vox impetus rotae.VOceu pro soni- tuaccipiamus:roia feruentem perdiuersa discutiunt,&equi Demetis.& quadrigae feruetis, subauditur in omnibL Dvox.Tam pulchra autem iuxta Hebraicii, & picturae simi .lis ad praehu se preparantis exercit' descriptio est,ut omnis meus sermo sit vilior Nam et ait: Et grauis ruitii . nec est fi iniquitate p&na : neu contracta titur venatio.

Vox sia Lorum, o vox

commotionis rotarum ,

du io,... sed leonis spelucas quas impleuit cadaueribus dc Di guine nis cadauerum de aduersarias intelligamus. qui ab eis sunt mortuora: 'iusti ait David enebrat,mfalia est nox: iu s interiecti. Et corruent in corporibus suis, vel cadent a suai d ρmran, Avunt omnia stιa fabu,: catuli bonum in tento ramo imittitudine dum a se inuicem costipantur . vel in ca sine. M it AE er Parere Deo insilia. Dissicile leo inu tur in die sed ribus corruent interfectorum: cnim & sitis & eorum 1, 8 P is per in noctibus circuitavi de ecclesia Christi rapiat: ut . utrumq; ignificat Propter multitudine,inquit, inicatio- escis iuxta Habacuc sitiuutur electis. Deniq; ludas de ovili num meretricis Nauix cum multis gentibus sornicata est,&ρ Christi suit de raptus lecne sit spendio suilocatus est. Sed toti iis orbis, que subiecerat sibi colebat idola: speciose dc& ille propheta, cui oraec erat dominus, ne comederet gratae,& habenita maleficia,manos significat: quae vendi- panes in regione ea, volvit mi aurei erant, de mentita reli- dit gentes in formicatioitibus sitis, de familias in malefetis

s. partatis igilavi vere uua ex eorum. pulchritudinis nomen inudum intelleximus Nini ven it Omnes qua egredi ui ex eis capientor . In quo animad- che mundus,qui in nrato postiis est ypter multitudine G. uerie quod nemo capiatur, nisi qui de clatratibus Dei sue- sittariotu de eorum qui velut gladiis homines linguis sui, rit egressus. In quarto et lanxiegnorum libro, habitantes in interficiunt c:uitas canguinum di mei unde dec sequε. ciuitatibus Samarix, de nescientes iudicium Dei terrae, in--ter tota mendax quod ad perue litate doctrinarum rem iaterficiebantur a leonibus: sonec didicerunt colere Deum. tur n5 habente sermone Dei,ubi caput in ea recline cum Ual. 13. ade, leonibus liberati tant Ob hanc causam reor,& quod- peruersi dogmata coctapoisideat. est ui ιmeluascunque abestiis captum est,ii Dei sacrisiiciis non oferri, Je recli rat Deum Omnes de bu i erunt, imul inutili f. ij. .: n. a propheta dici: Immunitam. - captum a crinar - ris i ii num: ne ii tum. Ἐκ quamqua& M. , t ι

- nunc ex parte fiant.tamen inconsumi rationem eis coni-

plentur: iuando multiplicata iniquata te refrixerit chamis multorum.Quanti oriuntur a Nemrod gigante, de ven tore saeuistimo qui aduersum Deum saperbiens, plures desiliu eius uiis redi isti nexuit: cuius non attreciabitur. Quintillis praeda liue venatio. Multos enim habet satellites. de secum paritet venatores: qui in eius venatione laetariat.& captiuorum morte se laetant.Sed de vox flagellotimi a diturini uindo: vj a multae sunt tribulationes iustorum: uibus qui sta sellantur,cumitant de doloris magnitudinεebili voce tei tantur: .ando alius daemone, alius ita quae Iu . t . e sum ιu os vi eum. Interfectus est ergo leo. de Lisis dogmatib conseitatis, de come lente exivit esca, de de sorti egressum est dulce.

ag ficiter adre,δ tu ad minus exercitu se. O Ninive, v- niuersa quae dicta sunt, me auctore patieris. Ego dominus succenda usque ad fuit uim Sc sumptionem, currus tuos, de nobiles quosque atq; subressulos gladio faciam deuo a-ri.Nequaquam terras ultra vastabis. uec tributa exiges nec audiemur per proii: iicias tuas emissarii tui: Sive non au. diam angelos,qui praesides tui sitiat, pro te deinceps deprecantes. Sed de ad mundum haec ipsa dicuntur: in quo est

multitudo, Quae per i iram de spaciosam via erigit ad mor- surori similis est, alius lindine,odiis. inuidia, superbia cot- tenv ii iam comulatur dominus igne iii cccniam, sumo suae ripiunturistagellum in eis Assirii resis sonat. Sed & in cor. malitiae siti cui ex vanitate eius nimia. Leones quoque portainalis agellum diaboli intelligimus, de quo alitu. comedet Ois,uiuens sermo Dei&acutus , de ex omni num dicitur: Elpage in non volumi it toti iura ι .

182쪽

rando viderimus huc morbo regio computritisse.& Ω- petesse cadaueti suo: alui intercutiam tui remi narare con ore crescεtibusque inebris. soritiam post iiii hominis decrescere,qiiod nuper in hac terravid inius: illum Purulerias oras dari , e vulnerati damna pulmonis egerere: istum humore in lapides desiccato. H Esurinae amatitudine, re vesicae uentis,& cquuis asce-

oe vocem stagellorii dςnxi , Ni cantis gla. esse Niniuei licet nonnulli Vii, ,hil gurantista haec vel ex corrupto aere, vel 'multitudinis in exeso inde eo rudiuer- tcrfectae, dc grauis rui. state Metilere hispicemur. nae, nec est finis cada- Nos qui legimu δε sebi Em- uerum. Et corruent in corporib suis propior saerat ligata, dno meditante ii ultitudinem forni- curatam: sciamus haec omnia Cationum incretricis fluella esse Ninive. Unde se- speciosae, &gratae, dequituri Et immis iisnis rata- habetis maleficia, quae -- dum huc atmilluc genus vendidit pentes in or

tutatur hunianua Mincertis oris cuncta discursi, .vbiph ny ris inibus', Mi ilum, ubi alus sit ignota maleficiis musade qua rota&in princi-- Ecce ego ad te, rio echielis scripta est: Et dicit dominus exerci. in iuno septuagesimo sexto tuum : Ac reuelabo

autem Nimi c&musi tuam, de ostendam ge-

Mungulateriam sedim, di xibus nuditatem tuam aestuans semper bella & regnis ignominiam desiduati loquente Go con- tuam. Et proiiciam tradiabolum: D. e. ranis super te abominatio tam cum saltu declamore nes , de contumeliis in Heianir de ponam

mi abite terea vertentes : sed β,

p smumaro prostrinat in exemplum , erit ,cocul aet,illudati Est a Liquom in Ninive cr vox quales puto habuisse Pharaone,quae, domino subni et sutad nae quadrigamquatuor iunguntur equi quatuor stilicet perturbationes:de quibus &philosepni disputat,& Maro no tacet,. dicens: II upium, sum', lolint, audentitue. His equis

hac quadriga Ninive cum permitit. Sed& equitis ascendentis vox in ea personat: qvi arte quadam & gyro praeparatus ad bellu no absque periculo contra se pugnaneis incedit. Habet hic eques sermonis guditum, exacutum cote Dialecticae de Rhetoricae artis Oleo levigatu: habet arma talotia tris figurate se sat hamin angelii lucis, quae irma Apostolicae armaturae traria sunt.Nee initu si in Ni. niue vulneratoria multitudo sit,cum multitudo sit sagitta rum.Et quomodo quatuor,quibus pugnamus de tegimur, sunt scuta vi tutum prudelia, iuniti temperanti criti do: ita sitrariis quatuor vitia sunt, stultitia, iniquitas, luxuria, ritudo:quibus ab hoste pereutimur : inorum sin.

gula pullulantes habet in se, xc multiplices species sagittarum, quibus inseruntur vulnera: quae nisi statim medicina taxierit fit grauis ruina atq; utinam tanti essent in Nini- Me, deleuiter cadentes de leuiter vulnerat L quanti sunt proruina: pondere,vsq; ad inferna demersi. Nee est finis fili. bus eius: malitia eius finem non habet, &quantae species peccatorum, tot dites sunt Ninive: quae intirmabuntur in corpori inuisa multitudine fornicationis .Quod licet pos sit&de eis accipi,qui propter resVener casella corporedebilitati sunt,&cunuerditione animae carnem quoq; sit -- gum cui sentiuntn tamen gentes imx, de quibus diximus, non dunt,iuxta Hebraicu nis in corporibus suis.& no offendiit ut interpretatas est Symmachus) nisi in cadaueribus mortuorum: Mi sornicationis multiplicatione prostrata sunt. In hoc loco Lxx.interpretes eum secundu Hebraicum posuerimus 3 propter maltitudinem fornicati num ineretricis quas aliud voluerunt esse principium: vidicerent: prae multitudine sornicationis, & hucusq; finita sentcuria: postea inciperent eretrix species grata lux

maleficiorum Pro ducem deficiorum. Aquila oes mina. elius transtuletiit: habens maleficia. Nec mirabitur Nini uen scortoriin iam essestatissimam qui tam tam hominummii tritu linem cum ea viderit fornicari, & maleficiis illivis,& quibusdam incantationibus ad amorem eius pene cunctos trahi. Hς vendidit geres i. Se pr. an fornicationibus suis: quae tollunt membraChristi .des P. tribus in maleseus sui, Facit feraeum enim amat as,quq HEde- una iis , buerat. sedetestari quet amare iis debebat ut cum decep fue

a virum, O m θ αἰ- iuxta illud quod scripta

euo. infirma' si in scripturis factis in bona

super faciem tuam , se

tuam , G υ- tes in fornicationibus tuis de Piri Gomiistam Ii M. funilias in maleficiis tuis: de

Et froi iam se per id qVasi publicum prostibulum

Hominationem sonia di raricasti pedes tuos: dum im nisias rarast

, i uertendam: non mitta an-

gelum, non credam aliis iudi Hcium tuum. Discooperiam pudenda tua in Acie tua: ut quae prius non videbas, ante tirum ponantur aspectum ostendam gentibus miditatem tuam,&reMis ignominiam tuam:vt oui tecum fornicati sunt,ipsi te despiciat, irride, contumeliis assiciant,de et is in exemplum uniuersis vide tibu . Haec autem omnia sub me hora mulieris narratur adulterae: quaecum fuerit deprehensa, producitur in mediuisi,&ante oculos omnium depompatur. Qui d quidem translationem etiam super Hierusalem nissimξ in EZechiele prophetalis sermo describit. verius tamen & v. tilius dicuntur ad munduimal quem secanduin parito Meutandum verus medicus venite coelo. Ecce in die, dicti Aminin omnipotens quia Omnipotens sum, possum uniuersos sanare morbos, & quod est aliis impossibile, milii possibile est. laba steriora tua D acie tua, id est virtutes meas praecepta atque sermon uae proiecisti post ter um

tuum, licet non merearis,saciam te Vadere. Ego enim m. in

dauetam tibi de sermonibus meis: vi semper ante oculos tum mouerentur,ligati essent atque penderent: Tu autem eontempto iubentis imperio, post tua eos vestigia reliquisti: ut non solum non faceres, sed nec dignareris quidem videre quod iusserim. vel certEsaciam te videre, &intelligere errores tuos: quos ante cum caeca seueris' de praeceps, rebaris elati virtutes. Post haec etiam gentibus, quas vendidisti in fornicatione tua, ostendam nuditatem tiram : viue iliaquam tui amore capiantur, sed videntes sordidum, de turpe corpus intrinsecus,cuius primum superficie ducebantur , tecum desinant fornicari. Regnis quoque, quae maiora sunt quam gentes, ostendam ignominiam tuam: quam ut habetes, ipsa secisti. Ei pro is

quomodo immunda es , sic immunda videaris, nee decipias plurimos, qui tibi ante cohaerentes, unum tecum corpus essiciebantur. Et di in re in exemptim, ut similitudo formidata menae, uiuilitudinem pro Libeat delinquendi.

183쪽

COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. II.

miserebaris senis,nec paruu- . . . , , , t M vere rata a d, id eu tu

la respiciebas: nee pr par stitia' tui socium quae noluisti

consortem habere regnandi. Qua aut haec terrena tEnit,

Et veneficie Ninive maleficia de exerit. nec salsa pulchri

nis Aphri de Libyes

trinsect viderit, A coeperit odiise quod cxteri diligui in re quippe quae logo post tempore ab Alexandro Magno sa- Ccedone nomen accepit.Sed quia si ib nomine primo ad est, No, semper AEgypti metropolis fuerit , di abundantissinia populis. Deniquς & qui res gestas Alexandii memori et radideriin principem eam fuisse . ypti autumant. Sed de propneta Hiermias AmoS-ν- siue No . . lex adriam intelli . gens invisione contra Egyptum, ad quam dicitote in exempΩwm. s , . t Dii 'reiani me, id est tu. bitat iii fluminibus f aptant m chordam 'Am per tumultum de Alexandria: aquae in circuitu erus, cuius diuitiae mare raque muri eius 3 AEthio. pia fortitudo cius, &AEgyptus, S rion est fi chordam pars Ammon, h rea enim,ut diximus , --92 huiras in flumini- pulosago praeposuionem de, inie uignificat, u Mautem Alexa. , No

fugiet & resiliet ab ea sue ut migratione, Lxx dicitur G-xorata ἀνῆ: in captiuitatem : par- id est,rit endraate. diue elidentur

nim terrena honoramus, & .

purum' esse sublimia velut in pquoda superbiae eulmine suis Vlarum:

mus,& miramur pulchritudinem Ninium Cum autem eo. siderauerimus natura eius:&omni acorporalia bona quasi humilia despexerimus,subiicientes non potentiae manus

t I AEthiem fortitudo eius, et ut in auxilio tuo. G Arsuptus , o neo est pire. σοι mea si erant: Gaeda Sed & ipsa in trans- nis fugae tuae: Phut es innianus Parentium animare

e priua se or Z Π μ ρε potentior Alexandita Et de-iluus serit,inu situs Alexandriae, Psit super Nilum,& si per mare posita Line inde aquis Nessumini ous ambiatur. Aqua in circumitu et iis .cuiusdiuiti mare, aquae muri eius,hinc. n. riuo Nili: inde lacu mareo- Dei tunc miterebimur Ninive.&omnia terrena bona di- tico,ex ilia parte mari cingitur. QDd autem AEthiopia degna planctu iudicabimus, licemusq;: Misera Ninive, qua- AEgyptus,5: Aphtica, pro quo in Hebraeo ponitur i ero, de tituis laqueis irretiti iunt: quantos alligatos vinculis tuis Libyes in praetidio eius sint, ipse situs prouinciarum . de tenes: quis putas resiliet a te de descendet de superba tua, ut bis ostendit .Ethte igitur,miam meus. inquit propheta, V de te mi ieram iudicabit rQuod autemait, quis : no tam pro sermo describi capietur a rege Babylonio. oci dein tu at-di scili, quam pro raro debem' accipere. ut saepe diximuβοῦ que illius vastator erit. . losephus quoq; Iudaicae scri- , .uι ι . in V Ufebi,m uri Et: Puisse 'ira x, ptor historix in libris suiς refert:Paruuli eius allidentur ino ita Duellini h/GEt: Horiarem montem Domini 3 Quis ergo . compitismobiles eliis diuidetur ibi te victorum .de poten- semet super Niniver Quis poterit inueniri, qui hoc bcr' tiisimi quonda principes captivi ducentur in catenis.Cumnaculo praegrauatus cum Paulo dicat: 1uu me ἄ- ergo haec palsura sit Alexadria: de tu oNiniue de eodem bi- rabul αντον morti, biotis Videm' quotidie.si cui vicinia bes calice de inebriaberis,de cons ita iaces despicietis de . mors venerit,&intellexerit se vel febre, vel vulnere, et in tantam venies necessitatem, ut illabyloniis siue contra. quolibet genere morborum de hoc mundo btrahi, Babylonios ab inimicis tuis auxilium rogesomnia fit nimuere trepidare :& toto corpore tremiscentem in Ninine meta tua,& muri in sublime porrecti Je altitudines turrit haerere complexibus, de a speciosae meretricis corpore vix quas nune inexpugnabiles putas,de viri sortes bellatores diluo euelli Quod autem sequitur. Vnde quaeram cos lationem tui,primitivis heimus copustutur,quq si coetisse fuerint vel coniciatorem tibi qui aptet chordam, adhuc ex perso leui tactu,in os cadent deuoratis. Na quod apud Lxx legina eius dicituriqui resiliet vel descendet a Ninive, dc dicet: tut:... ρ a sueranu nec bis x. huc ad Niniuε dicitur. Et Nisera Ninive . quis donet eam de confusa saeculi huius est sensi Minordinatum S: incompositum tuum, de in di- conuersione disputansan quo nihil cuiquam potest place- uersa discrepas, in chordarum similitudipem artaNinium reperpetui .sed quod placuit, displicet, quod displicue quia nihil tini proderit species de masnitudo tua qui prae- rar,rursis phacet. Quis itaque poterit talis inueniricosov- cipua habere te credis nisi te apta iecis ad canendum. Cotor, o ut ita dicam,scriptor lyric' de citharoedus:quis pos- sidera enim omne pariem sertis filiorum Ami , S: quaesit dissonautes chordas eius in unam harmoniam contra- cuque aestiniatur poni de resoria, quomodo cos noli de here: vocalem in laudes Dei essicere concentum Hoc semierint ne iret in captiuitatem, de ne paruuli eorum alli, quod exposuimus, qui aptet chordam vel aptantem chor- derentur in viis: Quid eis profuerunt numina, iuxta quae danti&Graece dicitur, nec in Hebraico, nec posita est urbs Ammoὶ Quid exceptis timinibus ranispi in caeteris ini lenimus triri latoribus se pro eo alterius ser- teorum& sontium multitudo: incipiens , nuti mortuo, cruonis exorduaniuNumquid metiores ab Amon, ε κh. Livi in vallas regione eius inid ei praebuere pi sidii Etthiopia de flumini ir Vnde videtur mihi magis cum Posterioribus AEgyptus quondas erat iei'ὶ Quomodo ergo illam non copulandum. iuuit auxiliu ciotu sic nec tu ANmiue sugi edi finis erit.

c ab Pro eo quod in Lxx la. sitis hue atq; illuc vastaberis. Quid lo 'de Ethiopibus,

gituritas ta chordam pari , --πIc teri interpretes tr H de de .ssyptus,qui praesules sumunt filiorum Ammo cum testiunt Numam miliore ab mis, Hebraeus qui me in etiam Libyes ei fueritu suderatur Et haec igit ut ducetur inscripturis cinctis erudiuit, ita legi posse asseruit: Numr id captiuitatem,paruuli eius, quia ingredi no valebui, intree--ιονιι quam No ait cis, Hebraice dici Alexan- ficietur in viis ante parentum ora prostrati,dcomites opesdriam: d neu autem multitudinem, siue populos: dcetae eius sorte victoribus diuidentur. Nec quisquam de prin- Ordinem lectioni&: Num mi me es ab Abran amuli a cipibus euadet, quia ferro & compedibusvincientur. Et tua, moti sueta lorum: qua habitant in fluminibus : aqua in cir- ergoo Niniue inebriaberis, diues quonda atque specio ir, sa, quae tantos amatores h bas, despicieris ab omnibus,a: inimicis

cumitu ei M. Non quod eo tempore Alea dira vocaretur,

184쪽

IN NAHVM CAP. III.

ci inimicis merce fisi cibus quaeres reqtilem & no inuenies: Omnes bellatores ou&uniuersa auxilia praeda bostib'e. tu δε sine ullo labor capientur in similitudinein grosso. Divi seu iqia e concul - non in terram, ne tale paruus u bor sit colligenii l. sed ibatim in os deuotatis cadet.HFdicta sint vix in HEB. I xx.interpretes: semel n. pro viarum desuper inclu-

rosm' nobis est, ct vulg/ti ibit emittent,

Micione sequi, ne excetrae S

Sardanapalo ali retore Ede limes optimates ioccasione prJulii evidea. artagentur com-Mnir. C terum non satis mihi Pedibus. Et tu ergo inevidetur coemiere exemplum briaberis, deeris despcruersionis Ninive cum filiis cta, S: tu qua res ali xi Lot, quocatur Amma. P imo liuin ab inimi-

enim Ainnaon dicitur, de non Amni dein se Ammana, tuqnuc vocatur Philades bii .no tuae sicut hcus cucst sita superstumina: neeo- grossis suis, sconcus laepes illius mari congregan- nierint, cadent in os inrequippe tu medite mi comedetis. Ecce posit nec iis sui mutiei'. trecnisci sthio tria& Myptum, GAphtioni &Libycisci de mmedio tui: inimicisialos: cu haec omnia de iuxta adapertione pani intentia, S iuxta exopium, de dentur iuxta dei siptione loci S re-rionis vi amicarum gentia, magis Alexandriae coaptamia int,de iiiiqua potet illima ciuitas Niniue minori Philadelphi ς comparata,audiret a propheta. Num uitamiliare, cui autem dicitur: Num iam borra ostenditur minor esse ea cui comparatur non debere eam indignξ set te si cipia sit,cum de maior & firmior &potentior quam natura loci, quam viris sortiae ab eodem ut hoste superata Quia verbNiniuen δε mundum istum interpretati sum'. praecipitii rei ut aptet& componat chordas suas, de se ad lugubre car.

F men paret Parsentur filicii uin Ammon,quae multo melior

fuerat quaNiniue Lilii tauerat super flumina,quia in errore deprehensa est poenas eam sui sceleris pependille. Aerrimu iuxta historii Alexandri dicendium,quod Ammon interpretentur populi, &sit sensus iuxta leges Allegorue: sidera populose lesiae, quq habitat super omnes prophetas,de hauet doctores in ciccumitusuo: quoru deverre manant flumina,euius initium est mire: A lectione quippe legis quae sine lignoChristi amata est.in similitudine myr. thae ad eius mysterium peruenitur, quae habet AEthiopiam in sortitudine: Ethiopia quippe praeueniet man 'eius beo, ue, CSyptum in quana domin venit in nube levi:&Libyes qui ante habitabant inarentibusδε hostea iacti sunt mali. xilio eius. Et haec ergo ii non se attederit 1 omni diliscntra custodierit cor sua captiuaducetur.&s et filios tuos. Paruuli quoq; ei' qui adhuc in principiis viarum sunt, nec ad medium itineris peruenerunt. elidentur in ipsis princi . piis suis,&hostes scutismi praeclara quoque ei sortes bidi uidere sestinabur, de optimates quos principes lepr post tos ii uelligere possumus, vinctos catenis,de prauimmo co- pedum pondete praepeditos trabent in captiuitatem. Et tu ergo Niniue,homines videlicet infiteles nomines mundo penitus inhaerentes,senties supplicia:& consopieris calice meo, cum illi quoque biberint,qui de mea parte fuerat, de suo vitio corruetur. Et despicietis a me,de quaeris si si inter vitia 5e perturbationes quae te preinui,& nihilominus sta. ti ε 3e snem malorum reperire no poteris: sed de omnes voluntates tuae,de dulcedines,de potentiae seculares, de dogmata,q tibi videbaris habere firmissima. deuotabunt ut 1 comedeme, de quo per parabolam dicit Samson: dente exitiit fortier regum est sitie: huc enim sortia quaeq; tua de quae dulces fructus spectantium octilis promittebant, ad primam arboris coircussionem ruent in os diaboli deuorantis A quo semper Ninive tenta suerat de possessi Porro quod praetermisimus: Ein est stra tua, quia ad Ninive dicitur. dc interea quae de Ammonlcripta sunt, positum est , de videtur extraordinarie in alieno loco inserto. i per reseramus ad Nini uen. ut litor- do: Et tu inebriaberis,& no est finis suta lati& ciis despes. Hieron. TOm. .cha. 5 caetera quae die inriti ad Nini M: Et interpretabimur . Cnon essesne iligae Nini a Deo, quia sertinet profectum habeat in iugiendo de numquam velit cons stete secudum illud Q lii pra diximus: Et ipli sapientes no steterunt,& noerat qui respiceret Et dicemus ideo scripturaiti sancta his dissicultatiuus esse c5tex in S i r i. maximE prophetas,quiae nis uatib plenixut vidisseul Amri .. . AE, O 'r te pateat sanctum canibus.&omnia incola Guz mutet ma ritae porcis, ac propri- rivi. Oznim υγ-nis iuncta sanctorum Quod sitrarius attigabis ruri Vol ierim Ammo interpreta

'dita': Et in bis iis, siliis Lot dicam Lot

habuisse ex duabus filiabus

micisDUs. Omnes muni- tatur ex patre, siue aqua pater

e θ - ex Iuda natus fuerat, propter6-εω ' peceanim, dicitur ad eum: se torus Iuus γυι mulieres in Erechiele ad Hierusale pec

Sic eos, uiciique suerunt de priori populo,hoc est de Iudaeis Sede iuniori,id est de nostris,Moabitas de Ammonitas figuraliter appellari. Et quia declinauerunt a patre suo, Lot quippe declinatio interpretatur poenae subiiciendos, & passuros omnia quae supra exposuimus. Si autem ab his, qui sancti quonda fueratu, Dei leueritas incipit.de illa quae habitabat inter flumina, hennς igne purgabitur,quanto

magis Ninive quae ante non habuit lesem, nec recepit Iugum praeceptor Dei propter superoiam suam ad extremum in os corruet deuotantis la tace'pulus tuunmutiem in adistem H ινυρο. enturmae terrae,ine J Adliu ad Niniueti texit ut dicentis et Murum:non mirum si sortes, de pusnatores tui in similitudinem groitatum ficus. latim in os decidant deuoratis .cum populus tuus eruminatus sit. de resistere nequeat. Pandentur ergo portae rixe,3c patebit ciuitas hostibus:robustissimos vectes, quibus claudebatur portae, consumet ignis. Hauri igitur aquam de cura ne potusae sit ob-

sellae,muni turres,lateres confice, ut intereupta muror astruas:prope est enim obsidio. Et cum haec omnia feceris, quas a brucho humus, ita a gladio devoraberis Sedde cum multiplicata sueris ut bruchus, de ut locusta in unu paritet congregata,& c5gregaueris sicut astra caeli diiuitias tuas: sicut loeustae de bruchus de parma genimina locustarii, quae vocantur allelabi sole incalescete avolant, nec reperiti tur: se tu dispergetis de fugies Natura enim haec locustam est, ut in f ore torputes per calore volitent. Porria allelabus quem lignificanti comestiarem interpretatus est Aquila, asscisca parua locusta est inter locustam Sc bruchum: de modicis pennis reptans potius quam volo: semper l, subsiliens, de ob hanc causam ubicumq; orta suerit,usq; ad puluerε cuncta consumit,quia donec crescant pennae abire no potest. Haec iuxta Hebraicu propter lectoris faciliorem intelligetiam, ipsa scripturet calcans vestigia, manifestius explanavi. Dicam autem de iusta Lxx. empta τυ η γ sequens, primum breuiter, id est, quasi in Epitome. de postea latius de singulis disseres: Populus tuus,5 Niniue, homines videlicet seculares, qui proprie vocantur popul is urbis Assyriae: ita passionibus enervati sunrδε vitiis eiaguerunt, ut imbecillitata mulierum corarenturinihil enim inani bus suisset te, nihil robustum possidet de virile. Vnde inimici prae.

ualetes aduersu em peruer ut omnes sensus eortam,de petcorporales ianuas introgressi sui. Et sis ter sesus eor potuostia Nini atticae terrae aprellatur. Habet aut ex erima Dei eoditione etia hi qui se vitiis manciparunt occalione cognoscEdi Deum quasi robustissmos vectes, quibus oppi Et& claudant portas sensuv. Sedde ipsos cosmet ignis qui,

M 3 sagittis

185쪽

ie, COMMENTARIORVM HIERONYMI

netit is est atatus ardetibus: quana ob rem dicitur ad Ninium Hauri tibi aquam asymet esse orae, atq; ratione. teri ae Ninrue,corpiuales sensus intelligatur Portae autemta occasionibus intelligetiri Dei mi, exercetidariamq; vir- Hierusale caelestis,onanis sensim diuinus.&de supernis vetuliam quae sibi insiuae nunt abutere ad praeliadum. verum nictis a las portas Niniuea rii populus eius per visum &tu disibilatis inanibus d est,operibus voluptatis, quid ii iid audit ἄδε omnes reliquos sensus.quasi per latam& spaci dididi. rixa.detur portae terrae tuae

deuorabit ignis vectes tuos. Aquam propter obsidionem hauri ti

bi, extrue munitiones tuas: intra in lutum &calca, subigens tenelaterem: Ibi comedet

te ignis, peribis gladio

deuorabit te ut bruchus, congregare ergo

ut bruchus, multiplicare ut locusta. Plures fecisti negotiationes tuas, quam stellae sint caeli: Bruchus cXpan susin te habueras roboris,pdia: sti: qii amobrem c5iter tete Ica se poenitetia S riirsum obtine mutationes tuas. Et quias mel ingressa est luto,&ciau. sa es corpore tu, iliasi terra&Paleis S aqua,iracat nil , ca- e,venis,nemiis. ossibusq;

compactum est sustine iniuria,&necessitates corporis decoculcare ab inimicis,a omnia ad consciendam carnem,

quae paeniteri adigna sunt, tete Semel enini assumes tu. paleas, S: inanit,' huiu, saeculi negociis inuoluta de. bes per iniuria si te caleari: Stame noli salute penit de sperare,esto confides: & cor. pus id est, uterem tuum pro pter assumptu sermoire, qualiaquam in seruitute redipe,&subiice tibi id omineris lateri tuo:alioqn nisi hoc feceris, vivax repostea fiama consumet vel in 'enam per gehennam, vel ardentibus inimici iaculis suscitata: de non solum igni vastaberis,sed gladius quoq; te comedet quasi locusta terrae virentia. Et hoc patieris si non fueris super laterem,tum; pondere prae xuata: de omnem perdens volatum, tota si traheris in terram, sicut briachiis repete in terra cadit cum lassio volatuvltra ire no quiverit Habeto itaq;vit tutes tam innumerabiles ut bruchus: ne ita podere tuo ad terra detraharis ut btiich' .Quae uniuersa perpessa es, quoniam multiplicasti tibi diuitias 5 negotiationes diuersorudogmatiuiuputans eas clariores esse isteris A magiς siil re quam caeli sidera. H. xc, ut dixi, ad comprehendendum sensum a nobis dicta sunt breuiter: nunc ad exordium capituli reuertentes singulavi possiam' explicemus.Qui non dieat specios , Niniue, anima natura pulchram, luxuria&voluptatibus huius saeculi dormitam, in muliebres delitias peruentile,&virilitare Perdita elanguisse in seminam 3 Si enim iusti anima in perfectum virum veniens,, e conditionis sitae seruastigoiε, adhaei Esque Deo unus cum eo esticitur spiritus:Cur nonε contrario anima quae amat munda, unum cum inundo fiat.& in mollitiem redacta semineam, virilem perdiderit rigorema Ego puto ob hanc causam in Exodo praecipere Pharaonem, t omne nusculiniim qiuod natum est i lςbraeis , mittat ut in fluuium .& omne semi. neum Inuficetur.Neque enim poterat rex AEgyptius qui Σ γ dicit alibi: Area sintst Mna. Nos ora, quicquani aliud nisi hoc iubere vi quodcumque est Hebraeorum,& eorum qui periscubim istud transeunt sorte & virile. mittatur in aquas, per fluenta earum deseratur in mate. Et ε contra rio quidquid semineum, molle & sotinosum videretur in faeculo .hoc vivificetur, dolescat 'generet. Simulq; considera quod AEgyptius imperator viros Hebraeorum non pol sit occidere,iiec eos qui iam egreis sunt de infantia sed a uorum xta adhuc tenera est.& molle corpus. ει prose- us incipiens:scit non posse nutriti seminas: nisi intersectis ueram masculi .vuli itaque: n Hebraeis quidquid scite ested vitale .li surgite sui numinis suiGcar civi quae feminea sunt liberius sola succrescant Quod autem sequitur: ιαι-

miras tuis asoti. Murn terrae tuae: intelligere poteris asstimens de Hieremia testimonium, in quo scriptum est mari Quodque per Hiere- in in insenestris,hic in portis asseres demonstrari,& has ipsas adsensus referes. 3ciens enim sermo diuinus duplicis est imisus, ad distinctionem malorum sensuum,&in Prouerbiis ait: sensum diuinum inuenies. Sensum autem hic non accipias pro animo S inente, quae Graecξ εν di. citur, sed pro ulmei, qua de quinque tensus nuncupati

S E p T. corporale quς Excapete v luptates , quibus claudutho- mines Dei portas suas. iii in minimicis tuis v mc tale, avie, ne audiat iudiciudo a Neretur torax inrae saguinis: claudetes oculos neruiuomedit et Hes vi leant iniquitate. Obturan tuos. Aauam o iovis tex nares, non era prima in hauri libi, obtine moni- effemmatione animae suae o

conculcare

molli retrahetes manus suas, ne ad libidine vetet ex stua , in semineos ardentem anima cogat a inpleo. Qii aute homino Dei sunt, aperiunt sen

sitam , ct inpagris, obtine sis r A

urem , Ibi omedet te

bruchus e mul plicasti

diatur sermo Dei. Malarumpori. Irmn illud exemplutans ni ex Mi me δε portu mortis. Ponat si hoc: Vt annuue eomnes LM inuas iis 'rtii fis sion Quado videris amatoria voluptatum magis quamDei,&luxuriae seditum: statim de eo

dicito: Inimicis inis aperuit portas terrae sux, non enim amicis animae suae,sed inimicis apertur Portas ter Ninive.

Quod si & hi qui principes putantur in populo, eadE secerant,de his quoq;dicere non timebis: Duces Populi mei de domo delitiarum sitarum eiecti sui. si aute videris eos voluptatibus.de hinc inde ambiente luxuria pr peditos, nullam habere misericordia in pauperes nec de populo iniec se solicitos aptabi, eis quod sequiturn dormium δε perle-

t ri vellei inoi. huiuscemodi est. Si quid naturalis boni in anima tua videbatur esse, quod in similitudinem,ectium

hostes,qui per portas sensuum tuorum conabatur irrumpere prohinere pol sein repellere hoc Babylonio igni sue censum est Nec no aquam munitionis attrahe tibi, de se mone Dei dicituri vicite undet sibi liosi murum firmissi inum, scripturariamdoctrinam atque rationem, ne ad interiora eius possit hostis irrumpere. Obtine, inquit, muniti nes tuas.Quidquid liabes in te pet naturam bonum de o timi conditoris in te seruat exordium, hoc infelix antina Niniue in defensionem tui tene:nee patiaris de principalicordis effluere. Quod autem post haec addit Tu, Ine M. D L. tum, Neo tentare in taleii. Alius sorsitan aestimet diei de ini-nia,quae infixa in luto corporis Sc paleis hui' naudi, vacuis scilicet de cadiicis tota se versans, coculcetur daemonii, Mihi autetia videriit hoc ad eam dici: sustine tentationes, iniurias quibus tradita es.pmnas quas merito tuo pateris: quia si supervacua huius nitidi . de fragilia gradetis negotia. scias te pro remedio sustinere: si tame obtinueris super laterem,& caine animae imperio subiugaueris. Denique sequituri bicon. det trienti. Si non fueris luper laterem ed minationem non habueras uacarnem, sed manseris in latere, di amat aeris Paleas. N in carne iuxta carnem vixeris: nosolii marissicia inimici iaculate volabunt. sed Sc gladius eius interficiet. sc in similitudinem locustariun quid avid in

te virens videbatur,ec n. 'turae bono sponte germinas ira

ro dete dionsumet, Δ quasi bruchus volatu perdito, de gratiatus pondere suo,ita dc tu grauata oneret catorum,detraheris in terram. Igitur ne talia de tanta patiaris, multibi licare ut bruchus δc quantum ille habet numerum, tan. tas tu habeto virtutes enim multiplicasti negotiationes tuas de Omni genete quasi caelethia cuperes volsidero per fas de nefas petitutas tibi diuitiis congregam. debes multitudine peccatorum multitudine ex quare virtutum. Supra

186쪽

dine hinc inde committa. A: M parmillim quassi qua nil te impet tulerit ru locusta: loci istarii, tuqen .l, ichocomparari. paruo confiduiu in sepibus animati . . inti inierabili: & u in die frigoris: Sol or modie si quid se videatur He- tus est,&auolati erunt, virea terra. sed Ar alius qui A non est cognitus lo-

Latine tranatu, est in editi cus earum Vbi fuerint. tu quem nos possum' vulm orinitauerunt pa-

ignobile.& de diuersis peti stores tui rex Alluci se-h nc inde populum cogregi. pclictur principes tui: si intelligere,id est, nocives. dispersus cst populus

peregrinos.Vnde&popil--super montes, A lus Israel qui egrediebatur ex

&variarumgεtiuiti. habui te contri- narratur .Et hic ergo, ut Hadi. o niscimus Niniue,cosertur exilienti it telabo Sc locu st quae in die frigoris .eo quod auolate non possit resideat in sepe isc postea orto sole illi' ardore calefacia exiliat: S ad alias resiones avolans,nequaqmeminerit sepis, in qira Ic-l ore foris sederat. Haec ut ipse proni et xermo facilius piast intelligi di sint. Caeterum diluuare non poteris,multitudinem hominum.'uae per latamviain pergens,versatur in mundo. bruchum dicere, cum videris eos totos terrae deditos, sentetiae leuitate. huc illucque dio currere, & ad tablimiora volare no posse. Cerne Romam.&Constantinopolim cum priori nomine inopiam pristitia commutantem. vide Aleiadriani AE pri caput,&cu suerit vel pro penuria anno .vel quod pudori sit & rubori propter aurigas de mimos Ie Listriones, seditio concitata, ruere populum in similitudinem bruchi.& totumvitiis in. haerente leuitate sua.& per mom nia mutatione sententi huc illucque volitare, lite vere poteris dicere: Bruchus ini petu abiit de auolauit Porid quod sequitur: Exili-iitis, cr-xuuius tuus fui ita usta. Mixtitium puto in hoc differrea brucho, quod bruchus imperitae multitudini & in. numerabili e5paratur: M ixtitius ait: E de eunctis gentibus hine inde eolita'. Et quo modo alii sunt in urbibiis ciues,

ibi praegrini, quibus placeat habitare in urbe non sua , Sic mixtitium puto qui habitat in Niniue eos esse qui videtur

sibi iuxta opinionem si iam alivis sequi dogmata veritatis,& in eo meliores esse brucho, , bruenus nihil aliud faciat, nisi semper in terra sit,& absq; M scibo de vetri scrutat. at telibus autem clitem modicas assumat alis, & cum in altuvolare 1ion possi tamen de terra exilire nitati ir,& tandem rerueniens in locushun.volitat quidem, sed non est perne. tuus volatus eius, deficientibus enim pennulis.&cotractis frigore et lain locusta considetis considet no in seus: fera arbore de in vitiatibus soliis. sed in sepe sentii 'virgultis': conteita siue in maceria riuini hincinde Iapide composita. Consideremus sapientes Graeciae A: AEgyptiorum atq; Pettioim, indotuque Gymnos. phistas.& Samaritanos,&varias inter ipsos sente as.& Iudaeos Pli arisaeos' eoriam.& Sadducaeos, de ecclesiae multiplices haereses: & videbimus attelibum a terra seraululum subleuantem ,&locustam volantem quidem,sed noli pleno euriti quiano habeat olorem solis iustitia frigute in Deum charitate sedere in spinosis sepibus. Omnia enim dopinata eorum cum s fiseant & volare non pollinit, sedent sibi & requiem liuer Aristotelis & Chrisippi spineta repertim t. lnde Eunomius profert: od natu cli,non fuit antequam irasceretur. Inis de Manichaeas ut Deum i conditione malorum liberet. alterum mali inducit auctorem. Inde Nouariis subtrahit venia, ut tollit pernitentiam. Et ut simul breui cuncta coctu. s. Hieron. TOm. I.

dam sermonese illit sontibus uniuersi dogmata arsumE- Grationiim suarum mitulos trabsit. ita ut loca quoque ipsa de quibus argumera simu tur superscripserint. Haec ip-tur locusta aliae liue se let in sinibus . cum iudicii tempus aduenerit,& mudas a d ortum solis me luerit, dimittet .dE &loca sua,in quibus tem

Stret. Pore stigoris in herebat, de ad meliora couersi prioris sedis stilia caeri agri ch ιrruit aletlinus.& nanc ex parte in-o Molauit reximul quasi telligi potest, ut per eruditos atti scommixtus tuus: de doctos viros huitiscemodissor Bosta qui af,- locustis solis iustitiae lumendit resipem iis de M. dc relinquentes sipiis

ue, lepeliatur vel vadentur

Omnium gentium duces . qui tibi antea seriaiebat,cum po pultis tuus millieres fuerint in medio ciuitatis tuae, & inimicis tuis apertae si at portae eius.&omnis multitudo simer -- murum sedens locustae sit comparat. a: uae quasi incalesu- te sole sic ad aditatuNabuchodonosor tu erit de P pugnaculis, de inimicis terga verterit,nec inuentus sit locus eius. irato itaque Deo, quia populum eius vastaveras. 5 Assur.& UM. o. εsublimaueras usque in coetu nidum tuum: unde & magnus

senses diceris: destructa est ciuitas tua. Et cunctis principi. bux int L ctis qui resistere poterant aduersariis. reliquus populus tuus imbellis & isnobilis dispersus est in moti . de nemo de ducibus inueniri potest qui congreget eos, &de collectis rursum cogat exercitum. Non est Obicurii vulnus tuum, nec talis plaga quae medici possit curari manu Omnes qui Niniuen sunt ut a & Assyrium regem saperatum audierint,&potentissimam urbem,& resem dominatorem quondam urbis vulneratum,&iacere seminecem,Sein s o sanguine voLuari vetitispebunt propter rei magnitudinem, insperatum nuncium,Scompriment manus

fias. vel certe prae magnitudine gaudii insultantes tibi ap plaiident millibus,& quoda gaudii strepitu concr bur. Nullus enim est qui pollit super te dolere,& euersioni Avulneri tuo donare lacrymas: quia nullus est superque tuin ab a non semper transierit. Et pulchrὶ transierit, non Diiu potest malicia regis Assyrii in hostibus ei iugiter permanere Hucusq, histori ordo sit textus. Debemus autem S: iuxta Hebraicum antequam editionem Lxx. disseramus is in illis enim longe alius & duiersas est sensus in paululum ab li istoria in stibii me conscendere,&docere quod in visinis propitetra Nahum in τυ ad diabolum nat. Sensim cmagnum principein Assyriorum,qui quondam gloriabundus dixera fortitudinem iaciam , ct iapientia intellectus.

aufei a terminos petivim. 3c vires earum depas ar, de coin- movebo ciuit Mes quae habitamur.&dicatur ei: Oluq strvi T a i .e

ciuitas tua speciosa de potes: in qua tantum tibi imperium praesumebas,ut filio quoque Dei auderes dicere: Haec em. ι

mitauerunt pastores& reguli tui: qui non pascebat homines in lalutem sed nutriebant eos intersectioni tuae: vi s sinatiores hostias deuorares Omnis pόpulus tunc de tu Da popul rum,quae te quondam colebat, deseruit te & vrbem tuam, de confugit ad montes, ct se sub Apostolorum Christi atque doctori latibulis collocauit, interim nullus tuorum ducum est, qui turbam tuam quondam ad se reuocet. Plaga tua oc vulnus tuum toto orbe personuita omnes insutinuerunt tibi: qui tua quondam fuerint supplantatione decepti: aut nullus enim, aut rarus est, quem M non tu

187쪽

COMMENTA ORVM HIERONYMI

populus, ni submisistris ante fuerat cos itus, Cmiantes scripturaru .ibique inueniet moles Moysen Se Iesum filiu Naue: montes. prophetas: montes nouiri, Apostolos de Lilas Eua1: c. cuia tales montes Gisgetitis: in hinuicemodi montium fuerit lectione vernius, uno inuenerit qui eum doceat . M si, enim multa, pera ravicta, qtaeoc illius studium G. Probabitur,quia fuerit ad

montes.&magistroru desilia Omnes qui a cru-t eoarguetur: inferi enim, Et mraucium tuώm, Hadent no erat qui susciperet. Sequituri Non est sanitas cotritioni non tu alis urado deceperis.& per quem no taciti erit malitia tuarit no anaum Q in quociique st terit nialitia di possu insultarem in crus de liter .cum sit de p storibus e populo regis Assyrii sed iii quoc ciue pertrauerit ille insultet ei.& bonis Di crib atque diremi, quasi ma-He B

contritio lita, pessima est plaga tua: Omnes

qui auui eruiit auditionem tuam compresserunt manum super te:

quia super quem non transiuit malitia tua semper

nus stipereum concreret. Et constite iuxtat lebraiciiqni

de hucusque deniundi minadimuri esti nomissiue de ipsi' quoque diaboli,qui princeps mundi sui . dirim mma γαρο ieci, plaga&vulnere praedicatur. Apud Lxx.

est id misticisi mu .li dieitur, quod pastores ei dormierint, de ut dormire rege sint Asia syrio consopiti: at , ita fiet idu apud eos deleribitur, quid Assirius exercuerat inter alteros , de no quid ipse ratiatur, de diiboli vulnere de ut arx Se intersectione sit tacitum.V itaque his qui peruertarii doctrinarum n istii sunt inNi- . . niue.Eteon stuE ad eos dicitur dederi etiam somnum oculis sui . εc palpebris suis dorinitationem. Et promerea non inuenerunt locum domi. aio, neque tabernaculu Deo Iacob. Nee audierunt de Ephraia id est frugifer ecclesia: nec inuenerum eam in condensis flumini.Non solum autem pastores mixticu huius de loeeustae, qua imminEtesttacie ledet in sepibus, dormitauerunt. sedi rege quoque sunt Assyriotii consoriti. Scite-S E P T. Et non est sanitas conreι

rea mixtici Niniue sinati in Potest: quia supelbia non deponit, de recens sempe ubi est.& quotidie diabolis seriente percutitur. Et post haec omnia non est sanitas contritioni eius: licet enim sibi sanus esse videatur,tamε anima eius fracti est de contrita, percuti Ete aesuper malleo totius terra densi sinatur, quia super erecta est. Si autem humilietur,ac se Christo subiiciat: ore rit 1om in humilia se D- non : Sare μα- Drostu ιμι ontributavi. In fine ponitur: Omnes qui audierunt nuncium tuum, plaudet manibus sipet te. Super quem. n. no it tuit militia tua semper 1 Cum coeperis is ut supplici sustinere: omnes qui audierint nuncium, consono crepitu de vocali xt ita dica operum sono atque coemis, nitati

intestabunt tibi atque gaudebat.Nullus enim est, aut ceMenim rex Assyrius non posse se oves decipere, nisi pastores rarus, in quem non irruerit siue superuenerit malitia lux ante consopierit.semper diaboli studium est, vigilantes x- fmper. Si enim' - - 'rbs Ninive pistotes lia denimas coni opite. Deniq; de in passione domini Apostolo. rum oculos graui sopore premit, quos Saluator hiscitans

a suaui

uir i Ara, it late.Et quia G cessat semper csopire vigilantes, quoscumque ille deceperit. 5equati suade pernicioso carmine Sirenarum illexerit ad do tedum, excitat sermo diuinus de dicit:Surge AE elia insimilia maia letari ειώ. In aduentu ergo Christi de simonis sortes,3c omnis salia doctrina de mendax opinatio scientiae ασυ ματοι venit, timendum est, ne sorte nullus sit super quem non malitiam sera venerit. Et diuisenter obserua,

quia non dixeriti. In quem no intrauit malitia tua . --.sed in quem non sim metit. Saepe enim nobis falsorum dogmatum iacula sit perueniunt, de quas in arcanu animae inuaredesiderati sed claudentibus nobis potias,superiae-nit quidem -υς, de quantum in se est,irruit, & impet,eiaca sed auxiliante e hristo dominoδε omni custodiai non potest. Dei de doctrint ecclesiasticae de sumationis Nini uespe- hoc facitised auxiliante christo domino.&ost quondam meretricis, ele labitur& Properabit seruante cor nostramuit quidem, sed inviai

DIVI

188쪽

DIVI HIERONYMI PRESBYTERI

IN LIBRUM PRIMUM HABACUC,

AC CHROMATlVM EPISCOPUM

6M V M Chromati Episcoporum , sire nos conuenit, corrupte ct Latinos nomen tacαλ- pra misi: qui apud Hebraeor dicitur , Cr interpretatura exui,siue misigni cantius verramus in Graecam, , id am ratio. Dei ruri a H ba uti L .rrans resor Symmachus se Theodoris xkurix, id est, assuetionem inuetretati - ueni: in Hebro pom b Aquiti vertit, inpos se si per quoiu Nahamno uta ponitis ac urauimus: Mosa autem numquam raeserturin tituo, nscum Naue , --φι-: risii eponurn est, quodvidetur. Via necesse ego praesentemnophetiamhabereatiquid ueritaris: visicut birihem; 'in Nisum Mus qua via batura er Ni ueni Σ3norum urbem, raue erat: ita cur in hoc quaeratar, cui N M . ρ Massis quodproeta reuetituras L . inarureautem prophetae ind*odecim prophetarum et lumine seni: ὸ quibus tres in principio λωμιμα, idea,pondus,mutam hasor: Naham, Habacuc, in Malachias. Porro ZMM-riar in medias circa nem Aoshuiuscemori ponit titalos, e quibus unus est: Onus verbi domini in terra Hadrach ω Damasci requiei eius: alior in sine: Onus verbi domini super Israel. De Nisuis, orationis,stia, iam Mereditus est de Zacharia o Matichia, vita comessuerit, Hinretur. Nunc uaneae habem. in ma- 'ni sui qui vel ex eo quod amasilis dominis, vocatur amplexatio: vel quiam certamen Oluctam, oris dicam,

- xum cum Deo comeditur: ampi antis, i. e. luctantioortitus eis nomen. Nusius enim tam dudaci voce --

μι es Deum addisceptationem iusti prouocare, se dicere ei: Curmrebus humanis, o in mundi πιλι α tanta rerum restar iniquitas' VAquequo domine clamabo, Vnon exodies ' Vociferabor ad te vimpatiens. onsos vibi ' .are ostendUimihi iniquitatem se Aborem videre'Lacerat aestix, o non peruenit a nem De ι- ri .m Dia impias praeviaretaduersus iussum: idroegreditur iussicium peruersum. Vides quod temeraria et Ust, se vidum is Misebemantis,creatorems.- adiudicivmprouocare, ct in retiaca resum figulum, cin tale, vel Di factu, disputare'Necno hoc animaduertensi, quod umnio vel .ndus, quae esse iam diximus,prophei fisso e O aduersu Montam dogma ruerseminius tquo vi crinecvta n loquitur, neem morem insententis arminam da ne mente sonum. Vndeo Apostolus iubet, visi ophetantibus aliis, at serit reaelatum , trieram quintasoquebantur. Et statim: Non est enim, inquit, Deus distansionis, sed pacis. Ex ointerr ιur, cum auis. ν ratereticet, se alteraiscum data DPendam,rissct uictrarere cometit. Qui rem inee si Iesi invitus iamr, nec tacerenui qui insuapore an habet. Hudquoque .se qui emeia me vis merexistis, UPU Mus quasdam orsi ias ad altiora nitendi, hi oriam tibi interpreter prophetiam esse contra Ra-btinem se Nab Aod nosor regem Chaldaeorum: ut quo modeprior'Fh a Nanum, Pem Habacuc sequitur, - uticiniam ha it contra Nininen se in 'rior squi vastaverunt decem tribus, quae vocalantur Isiau ita Habacue ophetia habeata uersus Babeonem Nabuchodonosor, a quibui Iuda, Hiemssem, templumque subuersa sunt. Et visi, eo tempore sumse Habacuc , quo iam distrabus, qua vocabantur Iudas, ducta erant m captiuitatem Dani Acere teporem, adquem isticum onum Habacuccum prandio mittitur, quamquam apud Hebraeos D., i. fhiops non oritur holaria. Igitus equis recip:rscripturam uiam, siue nrecipit, utrumque pro nobis esse aut enim recipit, ctiam Io actam rem tiber Habacu. texitur, aut non recipit , se quasi rophtaascribu qua ventura o noscit.

COMMENTARIORVM HIERONYMI IN

HABACUC

i literam causatur propheta. Vl- aduersum Deum propheta : quequo Domine cla- eur Nabuchodonoibri plu mabo, & non exau- vastet & Iudam: eiu Hiem salem miniidam urbs Domini destritatuit Quare clamat populus de non exaudiatur: v ciseretur ad dorpinum oppressus , Chaldaeis. de non talu tur Quare Miam ipse propheta vel populus, ex cuius perissona nunc loquitur, ad hoc vixerit ,&hucusque perductu, sit .vtiniquitatem hostium, & suum videat laborem. Cui iniustitia praeualeat aduersum se Et hoc dicit praementis angustia, nescietis aurum in ne eonflari, de tres pueros de camino puriores exisse, qua numerunt. Sed SEPT. de generaliter accipere possumus, quod ex personahu-

dies: vociferabor ad te vim patiens,& non

salvabis 'Quare ostedisti nulli iniquita

tem, munae impatientiae videns

UM' O propheta peccatores abun-Pam vidit dante, & in seculo posside- Abacum pro- re diuitias: filios eorum qua-

eta. Vs si nouellam plantationem in

eois Domino clama- adolescentia sim, de filia, or

P 1 a templi : ccssaria eorum ple.

votiferabor ad v v m eructantia ex hoc in il patiens , o musta eorum Laetosas & inst. ea. li,' multiplicatas in vii, si is, de taetera quae in cεtesmo quadragesimotritio psalmo stri .

buntur, in querulam vocem de Plesian doloris erumpat. Quare contra trarer, in taces, rancide me

189쪽

COMMENTARIORVM HlERONYMI

sum Ius mei.&reliqiis. Et rutium in eodem psalmo: Et

illoruerun diuitias, de reliqua usque manu meas. Haec au- , t loquiuatur nescientes iudiciat minuestigabilia Z pro.

sim sum dii iniarum sapientiae&scientia: eius, quod non ita videat Deus,ut videt homo. HEB. Homo illum praesentia r ciri' tem,&dolorem, vi- i. et is , citri Deus tuo dc ax Π co' derepte lam&iniusnoscit. Et quomodo si contra me a

h. I se rix πα Et factum est iudiein

vim patior,crucior, uror exa- &contradictio pote-nimor, usquequo medice cla- tior: propter hoc bo& non exaudie M Et re' cerata est lex, dc non

spo uisat ei capientissimu S peruenit usouo ad fi- ntissimus medicu scio iudicium: quia

quot Epore debeam dare quod , - .

stui . non misereor modo: impius praeualet ad-

iamisericordia ista erit delitas uerius ultu, propte- est, de voluntas inacotra te re. rea egreditur iudiciutit. Ita de dominus noster scius peruersum.b Aspici clementiae suae ponder tWς te in petibus,&vide mensuras interdu non ix admiramini,

cum ratem, ut eum probet, S

maris proiiocat ad rogandum obstu icite: quia o- dc quali igne excoctum. iustio- pus fac uni est in diei sed si is puriorem faciat. Quod laus vestris, quod ne intelligens Apostolus secundu mo credet cum nar- Mati. io. ι id quod misericordiam est co' eQiuia ecce

sequutus id ino, NUM suscitabo Chal-

nedicit Deum Omni tempore. dqm gentem amara S scit, quia qui perseuerauerit Veloce, ambulan. usque in finem, hic salsus eriti tem super latitudine Ei Mantur in labore 3c dolo- terrae,ut possideat tare. cum Hieremia dicitet. Tti' bernacula non sita. M.tionem c m Horribilis de terribi- ' Deum erui, miseria mundi te li est:&semetipsaiu- sanctus vir Se bellator inuictus dictu, dc onus eius e- ad exercendum se & pt an- gredictur. Leuiores dum, tribulationem de mise- pardis equi cius,&veriam venire desidereta sociores lupis vespertinis,d diffundentur

ira, me. 4 Adhuc propheta vel

populus 'loquitur ad DominuL equites eius : equites quod non v itate aduersus se, namq; eius de longe

red potentia iudicatu ii sit, de venient, nihil ex leges iustitia sustin erit. Unde Z ipsum iudicium' non it,buerit finem situm. Finis autem iudici est iudicare iis ste. Et hoe quare loqui audeat in consequentibus monstrat icens. Quia impius Nabuchodonosor prae luit M. uersiis ii istum ludam: S hanc elle causam quod dixerit iudicium noli peruenisse adfinem, quia iniquum sit de ptra tu i xt uersiim :vtiosi is rex iustus a te rgyrtio truceditur: ut Daniel Anautis, Misael,&Aascias letulant,de imperet Ba-

bylo ilius imperatot: Et intericorta & c ubi iras litas, bai thas u potet in phialis Dei. Ilaec ypheta de si otii temporum statu sequimur enim quia senaci voluistide lustorix vilitatem. Caeterum iuxta Lxx csimunis ad Deum queleta sanctoium est, quare contra eos iniustum iudicium fiat, de innoxium in periecutionibus sanguine fundant: at si qua-do ante tribunal steterint iudicum cccul irium,iudex acceptis muneribus. eodenii et insontem, S reu liberet dridem non solii de iudicibus saeculi, sed interdum de eecsatum quo i; principibus dici potest . quod pter munera lacerent legem, A non perducant usq; ad nnem iudicium,S inii tui praeli eat aduersiis ii ista, & magis in iudicio peccatum diuitis qua pauperis veritas defendatur. Vnde querimonia est iudiciunt exire peruersei sed non de- a bimus super hac rerum inaequalitate turbari,vident eade m - . . . principio inundi ab impio Cain interfectum Abel iustum, repostea exultate Iacob regnare in domo patris Esau, S .E

syrti luto de latere inligunt filios Israel. Et dominus co traquem nunc querela dici tur, crucificui aludaeis, S PM-rabas latroelieitur. Dies me cleficiet, si voluero enumerare C quo modo in isto sicaeo impiis praeualentita, opprima

tur iusti.

bs Pisuein m ibus Cr Symachus pro eo quoa diximus: quia opus facti est in diebus vestris,interpretatus est: quaa Sεντ . opus fiet in diebus vestris: --ι. ν - tera similiter. Rursum in prin

O -pietatem ρ Con' de Lix. posuerunt M. e ni ei ira me fatum in 'mi excepto Aquila de syma diciis , O iud x -- cho de Tite otione . qui cum

oris: propterea Ateia n. ira micrpretatione concox. dint: in alia quadam editionc

peruenit ad flucm i hiati, , de in alia similitet Cilicinon : quia impiisi que auctoris titulo, δε--ucrsum tu. Igitur ad superioressum , propterea exre- uerelas cautauis proplietae ocaetur mae crum tetra di iam: minoismo

h. . . ad fine huius exordij: vox dili ores ct res cite , respondetii indiicitur: ut hanc ad ram ni mira ista iniquitatem . quam in s lo Is-or disper nim : quia rael fieri pluat, cernat in gen epus ero operor in aere- tibus. Et quod Cliildaeis non Lus is Uiu , auod non Propheta arbitrabatur, I

das lautum de Hierusalem tra

datis di usu sed omnes per circum

Wrat. itum nationes, dctaiuum eum

sis, rasalo GH υ , esse vili turtim ruiturumq; P gentem amaram o stea. ut si quis praedixerit quod Arem , qua amistis suturum est, pro rei magnitudi- super Liritu Mem rem ne videatur incredulum. SUM DI, it misis abj - h qu L M&cxtes inter- nacuti non si . Tem- bibi se ita Dii est: ex is, de declinantes , cum sensa semetipsi iudiιiu citas huius loci congruit, de exietis eris , se a bumptio eius sermo: e arguuntur audaciae,m 6 e redietur. Et ta contemptas in dominum:

equi eius, ve mi contemnere maiestatem, de te- erui lupis Arabra, cte' metare loqui, N: quantum insequit Mnt eluito cin, est, Dei prouidentiam calum- - mari. de declinare , dci minoco 1rguentes eum iniquitatis. Videbitis ergo conleptor & tune admirabimini. de Omnem vestram querelam Pnihilo computabitis, cum perspexeritis me facere in diebus vestris .ne sorte dicatis quid ad nos pertinet de laturo' Opus quod tam si aride erit , dc vestram omnem opprimet causitioneniri ιsquis nunc suturum citerr dixerit, fidem non sacile accommodetis. Qii autem lioe opus sit, in consequentibus demonstratur. e s ibi a recello. e, Quod vobis dixeram: tithemtμι- cre tum narra itor: hoc est,quod sequens sermo de et ibit: flere osa ak. . , ὸν , de . Ealdaeos gentem pugnacissimam de velocem: cuius robotis de ad bellandum audaciae, omnes pene Graeci qui barbarasti istorias conscripserunt, testes sunt. Haec non est contentasti bus sui, . sed huc illuc rue discurrens si per terrae laetitudinE peruagatur. Et hoc est opus eius,non Vt teria vomere exerceat, sed ut rapto vivat &s ito,&poisideat urbes non sitas: antequam manum inierat, antequam prorumpat bel uni terrorem portat in vultu. Quia autem ait: Ex

vel ita intellistendum est , de stra gente con lituo principes , d potui Ias eius de gladius altari in gentium fate lites inoli ha bit: vel ceti E quo modo secat, fiet ei, dclic vastabitur,vtips, va tauit. Equi quoque de equites qui detonta v viit, tam pernices ad pei sequindum, de cuncti

populanda

190쪽

populi a erunt,ut pardos superet d. lupos vespertinos. si ouidem lupi ceviores cile die untur nodie vicina.&tota dies me ad raDiem concitati Volibunt ergo equites no ad pugnandii. ciuia nullus reii stet sed ad discat ren. lum ut aquila. eui in volatilibus omnia subiaceni s stinans ad deuoran au: n. Et quo modo ad flatum H ε s. venti v remis urent a cuncta veni Et, volabiit quasilarescunt, ita ad aspectum c festinas ad co

rum omnia vastabunt ut tan-

Pr*dae, ut per etiam praedam venient rena possit aequari Ipsequo. clex Corum ventus v-que,ta est, Nanuchodonosor ros , congreg. abit in uniuerso orbe regnabit. Ar quasi arcnam captiui

derisibus.eos has bilirili sui. dc inter delictas computabili triumpi abit, S tantaq; potentiae de superbiae tyranni riviculi eius

e. it ut naturam superare con- erunt: ipse super om- tendat, de urbes in tusimas ne in munitionem ri-

robore sui exercitus capere. debit,&comportabit Veniet enim Tyrum.& racto oc capiet eam.

ciet dein &introitum in Tunc mutabitur spiter fluctus maris in urbem ter. ritus, ra praebebit. m ob caulam de iis per omnem mun tionem ridebit, de cor portabit ag gerem,& capiet eam id est munitionem, i mea Irum: quod quidem in Ezechiele per spieuξ demonstratur, ubi diei vir: se A. λαθὸν rex B . 'ams Iutin it exercitum aduersum I mm. Omne ed -m, di

uerit gerem.&nihil viribus eius obuium suetit, tunc mutabitur spiritus eius insuperbi im,&D uni esse secredens , imaginem auream statuet in Babylone, quam uniuersas gentes adorare compollet. Qu9d cum feecrit,transibit in bestiae figur ita,& postea corruet. Pro quo Aquila &Symmachus transtulerunt, is , id est , d. linquet : Eanc habente siriptura sancta consuetudinem, ut ι απη, id est,delinquet, ronat proto quod est delinei essu quod fuerat. Tale quid & nos habemus in linguae nostrae idiomate, dicentes:vapulauit exercitiis,pro eo quod est,interfectus Je casus est,& p: ecau tvineide ager, pro comisaest,vindemia de stupes non habuere prouentlim. Qi Maia. rem in fine capituli dicitiis: Haec est sortitudo ei iis Dei sui. est legendum , ut sit sensis: Hxe so itu eius,

quam dedit ei Bel Deus suus .ad cuius cultum omnes nationes etiam per scripturin de comminationem mortis saetiissismo imperio compedebat. Haec iuxta He raicum: nunc veniamus adl xx ut praepositis singulis sententiis, uiter pretationem allegoricam coaptemus. fur τημ italo Chalda gemem am rami

semer Miti dinem terrae. χι ιιι em cula non sua. Comminatur lacus ad uerium contempt ex& caluniantes prouidentiam si iam, suscitaturum se Childaeos, qui interpretantur quasi daemonia vel angelos pessimos significans , qui ministrant furori eius de irae, M tiibulationi liam inseri in peccatores: vel animas hominum pessimorum, Per quas moerentes cruciat. Hi autem Citaldaei, sensaniara est& velox, non parcens, de cito exl lens quod sibi

baide ille diues in euanselio,qui fulgebat in purpura,& illa de quibus dicitur: AIIoι-.otinu

puunt iustrati sui . Qui comedunt vitulos de armentis la. ciente, ,& bibunt defaecatum vinum, de prunis unguiteturvneuentis: liti uia inlata ambul iit via latitudor. rrae appellatur, quae Chaldaeorum vestigiis premi r: Noluerunt en .n ambulare peraritim de angui iai viam quae ducit ad vitam. de per ' iam ambul ibat Paulus glorians in t .ibuutione de angustia. Ambulant autem Clialdaei super latitudinem terraeot possideam tabet iracula non Cia. Oin n s enim rationabilis anima licet per vitium de culpam sua hospitium sacta sit Chaldaeoruin, lainen per naturam taber

cdendum. Omnes adnaculii Dei est. Et quaquam in euangelio pessimus daemon c

dendum: si quiderii nil la rationabilis creatura ad hoc facta est ut habitaculum daemonis sit. Sequitur. Tertibilis Millu- .siri, est,ex ipso iudicium eius erit.&assumptio eius ab eo e- SEPT. gredietur. Tettibilis est Chalis a venient de Propter multa variaque, O sunt in cote -- , ptores. Illustris,quaaassumit sibi diuinitatis glomni. Et peraa comedenaum. C-- oracula λδ filia responsa,&ρmmatio mimpios ve- curationes morboru quos ipsemet resissentes facie- immiserat,apud imperitos&iatas eorum ex ad υδ, contemptores Dei videtur il

in . miudicium atque Lupplicium

ex eo, hoc est. ex semel pso, si-

Et ipse in regibus de- ue ex Chal. xo. Ipsit enim se octabitur , νυμι cundum Apostolum tradetur ludibria in s. ipse in rcenam, ut discat, non blas- omnem munitionem Phem re quo qui egerit ne-HUAM, O mutis rebia , dc ad Deum con-

, V - ἔ- it eam. prius manibus issius tenete Tunc deesset Chaldaei assumptio. Si quando viderimux multo ali- qtiem tempore seruisse diabolo,& postea ad Deu esse con- uerum'. . Mamus de eo: Et assumptio eius egressa est ab eo.Qmcuque enim egerint poenitemiam,& dereliquerint dae-inones quibus quas equi prius ad sedendum terga praebebant, & velocitate tardorum & luporum vesperae equites tuos abiecerint & ebuerint, de vacuo leuique dorso ad eum portandum venerint,qui super pullum asinae mansuetus de pauper ascendit: Hi quasi de longe properantes,de no con- remi curside impetu. ilument volatum.&venien

quila: ut sermonis Dei vescantur earnibus, desii. ii

temporis saturent. In eo .m quod dicitur: - εἰ nos i transtulimus: Et equitabuntur eoiret e uia iuxta n sum, quem supraposuimus,interpretatus estgymmachus: unae i ture Dites mu,id est corruent,de allidentur Hiii terram. Lupi autem Arabiae,id est vesperae de occidentis iii iecte vocantur quibus conuersatio pessima occubuit, de ante iii caligine constituti,toto gradu vespera derelinquuti quam eum reliquerint devolaverint prompti,ut comedantc. rnes verbi Dei, tunc consummatio veniet in impios, iaest in Chaldaeos, liti resistebant vultibus poenitentium, ne reuerterentiit ad dominum suum. Quamobre consumi tio in impios viniet,risistens vultibus eorum ex aduersa. Cum autem illi suerint consummati,de de manibus eorum erepta cantiuita tunc sermo diuinus congregabit quas arenam Cualdaicae captiuitatis, de delectabiti ir in regibus. de tyranni ludicra eius erunt: videns potentissimum quondam diabo iam Sc regna eius quae Saluatori quoque osten

aduentu esse destructa: Delitiae prudenxiae sun adc voluptas sapientiae cum stultitia destruitur, Se tyi norum quodam potentia superata atq; deiecta, vertitur in delisum. Neque enim sol draco sormatus est. vi lusui haberetur a domino: qui est principium plasnaatiotiis eiuri factus est ange .is ludierum Neque illam solum dabit Deus, quali passeremi'ai uillum: sed si quis etiam alius crii delis, mentis tyrannicae fuerit. tradetur sermoni Dei in derisum Et ipse ait,in omnem munitionem illudet. QP autem est alia munitio, nisi illa de qua loquitur Apostolus : Arma enim mititia

f. idue in centia Deirii quae igitur fueritit vel in sernioni-biis. qui promittunt in altitu. linem de noenitudinE se Ea. bere conti mam veritati, munitiones, Vel in omni gloria. atque diuitiis de fortituline . quae lauitatur in saeculo: omnia destruentur, dc sermo Dei uniuersae mi initioni illudet. Et initi et aggerem, bc obtinebit eam per aggerem, dc te rena quae Profert,areuem eam fragilitatis in his quibus sibi videbatur pilus aliquid habere sortitudinis. Cum vitem hoc suetit expletum, tunc iri ritus conuertetur,& n quaquam

SEARCH

MENU NAVIGATION