장음표시 사용
211쪽
ios COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. I.
dominoram fide ppa erit in terra nomum vitenten- culi tempus breue est sine exitus singulorum, timesto Ctur etiam electi Dei: timc extendere dii missipplicia pec- nes& siileam ne facies diti de quas anctus ait: s semel Ualm totum manum stram super Iudam qui sibi videi ut nomε supernos tum n tui stomino peccatorum foenum,stipudomini confiteri super Hierusalem . ecclesiam quae ex la.ligna c5seniat: Praeparauit enim dominus hostiam sim pace Artita vocabulum est, & auserte de ecclesia nomina totum Muttici mysterium: quando per ignem se estus ira Baalim, quo linte ritiori . Ausci relaturin HER. sanguinis,&vera oblatiota,
sublimiori . Auscrat autem iurant in Melchom,& S et ν i. salui fient qui saluidi sui θαdns nomina varie gloris,&ad qui avertuntur de post fmitationis salis, luet et axux tergum domitii,&qui gesis , O ω qui ricti' di ostia eiu , de factificatio-
non quaesierunt domi- nant a rimino. qui non nem vocatorum, in aduentunum . nec inuestiga- requirunt dominum , ct Saluatoris intelligunt,quado in ecclesia:lii qua iuxta laco.
M veneratur anaum aureum habens cister itur alipeta
cum ad aduentum lucticis .&senatoris, & incoinime oti tuum diu uni plebsvniuetiauerunt eum. a Silete a mis non retinent domi- immolatus csta is,&in a-
facie domitii Dei,quia nom. Tim ij a s ij δε- guine eius sanctificati sunt
quia pri paraui id omi- aera dominι: sanctifica- Ammus O in die Iudaic canti uita tum tribuitur loe' sed&no uit Vocat ob suo . b L δε- , Arcti Davit -- tis,quado totus populus immina sacerdotum cum sacer . erit in die hostiae do- caira suas. Et erit indu mondus est, visitauit diis, dotib',qui frustra sibi applau mini, visit tabo sit per h. d mini, se ininis super D incipe , qui manebi-
in opere. Vnde si ait, opera saceracium cum f Uio si quos ψelo itos vel cap
sacerdotib sed nomina, qui PQ grin CL Viii s mentis aciems. Et et se tos leonis,&super omnes q
tatum o falsa nomina prae. tabo tu Per omne qui cisio super omnes ma- induci sunt veste peregrina: serui dignitatu, de malis ope. arro- iis. hocest,si PDei cultvvenerati Iibus sua nomina destruunt. suti olaia fit super Ommi sui a Ttos 1πι adorant si 'r 1eLia militiam telis qui eleuantur ad- metanto iamdi mrsi per limen iacit : up tum uersi scientiam Dei,&omne quod gerit ut in saeculo ficta supcibos, qui eum quodam fassa dc dignitatis supe cilio, sibi scientiam pollicentes referunt ad ortiis stellatum,& gradus temili&san alii lime ascendunt. Porro,quia in occubitus,&matbematicorum sequuntur errores: Et eos eo ubi nos interpretati sumus: quia Nanter ingre , turqui adorant dii nor Melcho , qui teculo paritet& domi. Iv. lim. potest intelligi secundum Hebraicum qui transi-τ . . putat se pol se ieruire & duob'dominis satisfacere Deo hunt lime hoe historie E sentiendum est, vindicabo loli re mammonae: qui militantes Christio obligant se ii o. per eos,qui iuxta Regnorum primum librum non calcant M tib. ii ι tu crcularibu ,5 eandem imaginem offerunt Deo&G- limen idolorum superstitioni Dus seruietes: Qui repleta cari,S cum Clitasti sacerdotes se esse dicant. filios suo, co. tutdoinu dni Dei tui non solum idolotu cultu, sed iniqui secrant Melctiom,il est,regi suo Recte enim habet regem late,de scelere.& omni mendacio:vt ad errorem religionis Dii mine qui rege dominum perdideriit.& qui per mala o iniquitas quoque iis subiectos S in. proximos mendacium Pera declinanta doni ino. 5 no requirunt eum nee retinet ingeretur. Sed quia semel & tropol ice exponere cπρο- sua p. ccata fugientem. Si quis autem voluerit iuxta litter- mus visitabit diis in aduentu & iraitione Saluatoris, d est. putatione nominum Iudae de Hierusalem sui et anima v- in die hostiae filii sui super pontifices de sacerdotes populiniuscuiusq; hoc ipsum intelligere, no errabit quod auferat ludaici,de super domu restiam. vique ad illud eni in tepus dominus uniuerra qus diximus vel in consumatione mun- Perseuerauerunt reges t udae de stirpe David, secundu pr - .
qui dominum non colafitetur,de sup eum qui sensum pa- mon. Piast hostiam enim donum abutum est regnum alia cis se habere iactat,ut auferat atq;disperdat de taliHierusa - dxis. D tuper omnes inquit, est menti abenit. lem omnem superbiam.&falsos in Deum cultus,&vario- qui recellerunt , protectione de indumento Dei,5 suo et . rum errores dogmati m. δ seruitutem in Delim pariter & r Orc cooperti sunt. mundum per Moti drana peccata auersionem domino si fili, hoe est qui egresti sunt de templo Dei,&cum M- ω neglectum in Deum. berent ei se intrinsecus propter peccata sua egressi sunt s a ooeteas αε-D r,s e. pro eo quod I xx. trastule- ras S de ecclesia Dei recellerunt. adimplentes templum runt x a σ3, id est tinacie,& nos posuimus silete: int le- euis impietate de dolo. l loc intellectum sit in primo Satira--i br oderi, intericctio est imperanti, silentiunt: qua ii rev- toris aduentu. ilia autem deci sumniatione insidi &dieiniatur suci sed &absolute praecipitur in cunctis ille- iudici quem onmes in die interpretaritur domini, semel . ituam quod dies ventura sit domini. Diein autem domini, exposuimus: scire debemus quod illo tempore visitet d diem iii relli unus captiuitatis Sultionis in populum pG- minus super principes,3 super Pastorcs: aut lac de o buscatorem,&Dostiam subuerisionis Hietii salam,& salictifica comedunt,latias e tondentes non curant de contritione tore eorum quos dedicauit intersectioni secundum illud gregis, S super silos regis, qui se iactant Cristianos. de stquod dicit ut in Ilii remia:ractibica eo in remi, si ZAom, -- regis Christi sint filii gloriantur,d super omnes qui indutari =u. . Et est sensus:venit contra impium populit olim prae . c dusta earinulastiam prope est Sub Iosa enim rege prophe ti exitur: hoc interfecto vastitas venit , de qua & in F Zechiele: Mnii, inquit θ 9-ιs enit, Δ cxtera Haec ritibi victinia placet, has mihi hostias sanctificaui. Potest auid hoc quod est,sanctificii tit vocatos suos,&de Babyloniis accipi. quos in vitionc populi ciui seruos suos vocat vindicares iniuriam suam. Maui,inquit, Nis cmon ν ser in meum. Et in eodem volumine non solum seruum, sed columbam eum vi que vocat: fati glidi . . lambae. Porib secudum
sunt vestibus alienis. vestis suorum regis, & principii iii diamentum Christus estvitio laccipimus in baptisino, iu
ra.In quibus praecipitur, ut induamur nouo homilae cael sti iuxta creatorem nostriam Δἴ proiiciamus indumentum vetetis hominis cum operibus eius. Cum ergo debeamustilibus indui uestimentis,pto misericordia induimur crudelitate: pro pauentia, impatientia: pio iustitia. iniquit te. Et ut semel dicam, pro virtutibus, vitiis, id est, pro
xx Pologi in, quia facies domini est super iaciente, mala. Christo, Antichristo. v nde duit ut de istiusmodi homine. Vt perda de terra memoriam eorum,&ptope est dies iudi- Din vivi. st malidiationes ut si mora. Vindicabit suo cii qui ad comparationem aeternitatit omne huiussaea vae dominus manifesti inὸ in aduentu suo, utram super
212쪽
eos qui cum bonis operibus in Eectistaei sede rei, eiece-ς runt ie ob conmersationem p . ili Nam re tradicis athanae ver- suitur investibulis amo nec in velli lissed alite vestibula: quod significantius G ct dicitiar ά--m a. Et super omnes vindicabit, qui vanis iniqvitatibus atque peccatis implent Ecclesia,dei inpietatibus atque mendacio, α iniicent H ε a
singui non sanguini Q 'd si arroganter ingreditur
voluerimus hoc ipsum acci- ,- Ο
resuper animabit, singulb. super limen in die illa: um,Principes&domu tegis, Liui complent domum uitelligam' ἐ-Domitu Dei sui ini- id est cogitationes & sensus, quitate & dolo. a Et d ipsam aniniam . quae dei, critin die illa, dicit Doeita hospitium resis, & inmus, vox clamoris a
nilqueque credenti lim . qui tritio magna a collica diuueratu induti esseChri- Iriis. b Ululate habita-sto,de semper vertari intrinse- tores pilae, quia conti cus, variasse peccat Orsior cuit omnis populus
nc sanctorum, pro virtutibu, Omnes Involuti imple ruri emplum colo- argentoris sui iniqilitate de dolo. aEt eram L .ue, δ. it D. ωιnur, ere. J In die hostiae Do. mini , quando extenderit n)anum super Iudam , & super omnes habitantes Hierusalem. & hostilis eam vallaverit exercitus, πιοῦ vox clamoris a porta piscium de ululatus a secutida,& contritio maῆna collibus. Porta piscium eam vocabant qiue & Dios olim ducit de Ioppen,& vacillior mari erat inter cunctas vias Hierusalem, de qua Ze Exesas refert: Fariam υνο Νη Asnaa, eam, saluerunt valvas .ermus, σπι IN. Q usa autem ait, crvlulatui a secunaa,secundi muri in eodem climate portam si- p gnificat, de qua &in regnorum libro scriptum eri r Et iuulf l. hia, se cera 1. , . G seco Miri am prophetam in uxorem Seruis ιν Harasci. i. ve hum. G hae habitabas nitru in in secunda. Contritioilem autem magnam , collibus de monte Sion, &excelsiore urbis parte loquitur quia cum altiora de arx civitatis laetant occupata ficilior est in prona destorius. Si autem diem illam,quam Dominias comminatur, diem iudicij Da . . . ut supra Volumamus accipere: eo tempore quando vetustus dictum sessurus est,ac aperiendi libri, Spalidendae conscientiae singulorum: tunc implebitur vox clamoris a porta compungentium. Prima enim porta oculorum erit, qua exhibe- Duntur nobis peccata ante oculos nostros, & omnis pompa& imago antiquorum sectetum de vitiorum atque luxuriae proseretur in medium. Tunc illud erit verum quod scriptum est: Fere homo. in opera enis ante faciem ei M. Torquebi igitur conscientia,& post iraincomptinctus clamauciit a prima oculorum porta, ululabit etiam a secunda : quam de aures intelligere postumus. Pra hos enim ves maxime sciasus. quibus vitia illapsa suerant, eortim P a sentictur : quando cernemus quod fecimus, & audientes sermonem, docti, totuinque ordinem peccatorum, in ululatum compellemur: de contorii ir in nobis quidquid suem excelsum, Se propter citatem&surdas auresagnorabatur a nobis. Vel certe cum verba sublinua, & Gudatio de excelso veniens conteret nos atque consilia .&Opere complebitur: u i r um i . ii, ainemisu cordi fuι: viliti crificium Deo spiritus contrii . l. . bulatus: In nobis, qui homines sumus,&non tam glandia peccata secimus,ut montibus comparentur, colles contriti sunt : In diabolo autem & Angelis eius excelsa molitisi conterentur. Multi putant iuxta hii etiam, quod ad Babyloniorum tempora retulimus, intestigendum este de primo Saluatoris aduentu, quando popter peccata nimia de cla--r. x r.e morem Populi concrepantem: Sali is eira super nos . Crs εν suo, nostraticircunda est ab exercitu Hierusalem, &1 duobus visis, Vespasiano videsicet de Tito, midentium . Ret x. 4 puerorum turba consumpta est. quidem intelligentia magis fidei nostrae conuenit sed ita, ut sciamus & priori his. Hieron. Tom. F.
storiae r3sse congruere: vel eeit8 priorem captiuitatem xy- :pum esse secundae s poscebe euotionis Hierusalem. Ne c. . mi li εὐ- non de hoc animaduertendum squi1e Irin rana manifeste dag in
in Hebraeci non ponam compungentium, sed portam piscium solui Allescit ic) portam piscium esse in Hierum per quam inferuntur boni pisSEPT. eo qua a malis sumit separati,
S lugebunt triciis introesiti. V o is bus, qui foris remanserint.Vel
m de ma comp*π--, gentitim , ct et Iulatus a pro peccatis incuruari sunt ut sectinda, O contristoma- ceruicem suam submitterent, a a cosmin. PLvι- α sua scelera deplorarent Perte qui hab Iriis conci- h undua portas baptistii: nuia SP intentis in Hierauale id
es quia contistit omnis populus
Chanaan. J Pila quς Hebraic E dicitur e m dc ab Aquilaversa est is e m. ιλ- .non per breuem syllabam prima legenda est, ne putemus, sed per productam ut de pila sciamus dici, in qua frumenta tundunturivas concauum, & medie
rum aptum usui,in quo proprie ptisanae feriri solent. Dicat aliquii intellexisse se quid stellificat Pila, sed scire velle cur in ptiesen: i loco assumptast. ia semel descripta ocii captie urbis, de dicitur : U-ιLmoris a Drtatiscium, Q talatiis aferenL, ct contritis magna a Ozbui: Nunc idcin descriptionis ordo semiatur, de de ululatu dicitur eorum qui habitant in valle Siloe. Et pulcsie scriptura non dixit: qui habita in valle, qui habitatis in gurgustio: sed qui habitatis in pila. Quo dicilicet quo strumenta feriente desuper vecte com - duntur : Ita de porta piscium , dc de porta secunda, dc
de collibus proruens in vos decurra exercitus. Populum auton Chanaan appellauit populum Iudaeorum : iuxta illud quGd legimus in Damiae: Semen cho πω nis I - D.n: is fila. Et ad Hierusalem: Pateι inut A rare se, o matere tua Ed h. is a Cethia Et in alio loco Chaa a in manu cua' thera inlauitatis. λ e. a b
d ii voluerimus iuxta utramque translationen, Tropo. logiam texae recte at ululatum de Planctum concitantur, qui in extremas peccatorus aecibus habitant, de in sceletum suorum ima deniosi dicunt:In i ui sum ιυ ιη pro μηδUE 7 non ti,inquit, ubstantia. Vnde additur: qui hanitatis concitam, hoc est, animam multis iniquitatibus vulneratam:
siue Eecletiam , qtiae schismatibus haeresibusque laeerata est,&ad singula vulnera plangit filios interfectos. Quod autem dicit: conmura , siue Uimulatus est omnis mulus chanaan . blaspliciniam eorum in die iudicu cetare significat, de os quod in altum posuerunt , linguanaque ad
terram usque penetrantem, aeterno silentio conticescere.
Et quia peccatum peccauit nierusalon , dc ideo in coin- motionem facta est , populus dicitur Chanaan. quod interpretatur commotio. Non enun potest dicae : a uir 1ν. a supra petram ted imm : sed incertus de fluctuans semper in motu est. Unde de Noe vir sanctus, postquam euigalauite ibitino, ex maledictione nomen imposuit Chanaan, di--, acciri 2 sileamus Chanaan puer, famurus erus atrum Inorum.
Non solum autem Chaiiaan assimilantur reccatores, sed pio qualitate de diuersitate peccati lius asiliculatur Pharaoni ,alius N irod giganti. ut econtrario per bona opera atque virilites quia de vii tutum itinera sunt diuersa ille spiritum assumit Abrahant, hic Moysi, alius Elis quamobrem ab Apostolo dicitur: .. em,laminι chara mara metio- Cor. 11 4ra. Quia veto pei sectus est iuxta eam ranici posectionem quanta umana conditio potest capete) simulitudine Dei signatur.e D 'triem omnes inuiuii amenta. J Qui sibi, inquit , in Auitus confidebaut, de tantas habebant opes, o xt se
213쪽
A vile ouas inuolutos &-suis diuitiis aestiniarent. Velecies Lecundum I xx. qui erecti erant insupetbram, & pau- Petes despiciebant ra veniente vallati stant. Simulque con- 1ideta,quod iion dixerit: peribunt qui erecti sunt argento: sed iam nunc antequam eis veniat supplicii dies, in eo ipso
ruod superbiant, & semper H E B.
et hecturis sns co te', dc argento. a Et erit in serviant eis Perit x xQVς tepore illo, scrutabor
cotidierim. Quod qui intelle' ri ε
xerit,puto Gunties, cui te Hierusalem in lucer- diuitias an quibus no peribui, M visitabo super sed perierunt qui erecti sunt. viros defixos in tacita Neque vrib aestimandum est bus suis: qui dicunt in eos solos peruisequi rgenis cordibus tuis, non fi- eiecti sunt sed iuxta hanc dς' ciet bene Dominus, de
in generis nobilitate se iacta non faciet male. bEte. Qui gloriatur in dignitatibus rit ortitudo eorum in peribit, qui instatur pelibit, direptione , & domus qui in sortitudine corporis eorum in desertum Et soriatur peribit: peribi x qui aedificabunt domos, &1ns emineo languore molli ' inliabitabunt, de
comam nutrit,velut pilos, cu- ε .
te polit, Nad specu ueomi Pl n bunt vineas , Mtur, quae proprie passio&in. bibent vinum ea. sania sterni iratum est. Si quis rum : Iuxta est dies autem vult erigi,&superbire Domini magnus, iux- cincta siprebia, erigatur cum laestru velox nimis. Apostolis quando csidienus a Vox. fuerit pro nomine Iesu CDrasti, ',', csinti me mi aii,glorietur cum Apostolo: qui inultabat in tribulationib.sciens quod
a Eι eruis diei , siruta tir Hierusalem in emis, σν si LoIupervios defixos iu facim dicunt istoriabus sos, nat In tempore & in die optiuitatis v Hierusalem,vela Babyloniis vela Romanis quia dereliquit legem Domini, de impi E egit in Dominum creatorem suu ita ut ruit Dominus cum Lucerna omnia abscondita Hie rualem, de nullum inultum patietur emagere. Legamus Io- simhi historia &ibi reperiemus scriptum, de cloacis quoque & speluncis Namm&sepulchris . extractos principes N reges de potentes &sacerdote . qui se in eis mctu mor tis absconderant. Et vinitabo, inquit, supcr eos, qui conii. dunt in corporibus suis, S in vitibus suis, quas taces vocat, siue pecca in quibus penitus fuere defixi. Quii tollentes prouidentiam,nec boni nec niali Deum auctorem esse dixerunt, lioc est, quod nec bonis bona. nec mala malis redderet, sed quod sortunae cuncta regerentur arbitrio, de casu serrentur incerto. In consummatione autem mundis quia dies Domini ipsa intelligiturὶ smitabitur Dominus Hietus dem. id est Ecclesiam suam clim lucerara, & vicistetur super viros contemptores , qui noluerunt suas seruare custodias id est,midata Domini conteriti sciunt, & insuper ratione se peccare dicentes, blasplumauerimi in cordious sui quod nihil prodesset benefacere, nec obest et male agere: quia nee bonorum operum prς Dium,nec malorum poenam rcstitueret Deus. Re Eautem Hierusalem, id est, Eec Letias quae prius Iebus vocabatur,quod dicitur conculcata qua do conculcabatur a gentibus, de daemonum ludibrium erat. dicta est Iebus,& poli quam coepit in ea pax habitare Domini.&factus est in pace locus cius, nomen Hi crusalem sortita a est. Quia igitur in nouissimo impore, quod ita iam dixi mi 1 mus, multiplicata iniquitate, rari scacharitas,&solis lunam recedo ab Hierusalem, dc tanta erit vastitas, ut dissicileia luciatur etiam Hucti Dei. Tunc in lucerua sermonis sui atque rationis omnia vitia scrutabitur Dominus in Hietus hi it e lem, de in medium prc sciet , dc de ocioso quoque verbo fiet iudicium de vindicta,non in peccatores poterat enim de, . . , ι Pςcc xum ςniam Pro meri scd in contemptores, de qui . . . bus dicitur in Habacuc:i Odere Et uis, .u. ii ι alio loco: Q Menon ovis acii me utini Ae deinde:
tu, fiet vitio qui custodias Domini non seruauerunt, de dicut tu cordibus suis: No iacia Dominus bene, de non ficiet ilial: non quod malὸ Deussaciat, sed quod mala videatur ' 'na esse ei qui patitur. Alioquin de scalpellus medici malus Orit.qui resecat vulnera de putridas amputat carnes di Et patet malus, cedens filiam ut avitus conigat, de magister malus eorripiens discipulum uterussiat. Oinnii .nim disii MadS E P T. nnen non n litur es,
do suo non halitabunt tae . de agri vincaeque vastataem eii , ct mmabisis lint, nec ultra eos Dei disi ille
.. . In Patima: Sed cudicerent ad
prophetas: hoc intepus erit ατ mearum, ux in dies longos, venerit eis diesia es dies Domini ma- Domini magnus vel velox ni gnus, iuxta , Qvelox H- mis. IuxtaTropologiam aut mII. Vox cumuenctu tempus iudicij si .ue uniuscuiusque mortis de egressionis istaculo: tunc omnis sortitudo eorum in direptionem erat, ut quod male valebat, de erigebatur aduersus Dominu, infirmu stactuque venatur ad melius. Velut si quis sortitudine latroi Icritata de sutis diripiat, insimosque eos reddat prodest illis sua infirmitas: debilitata citim membra, quibus prius non benE v tebantur,1 malo opere celsabunt. od autem sequitur: Esdomus eorum in desertum: divitii sunt in Ecclesia aedificantes Sion in sanguine, de Hierusilem in iniquitare: quid prodest tales doinus destrui Legamus uiticum, ubi leprosa domus Ddetan iubetur. Et quia lepra pennanens est de distunditur, L. -ι. i. cupides eius de ligna de omnis puluis extra illitatem iiii cum immundum proiici ilibetur. Sed de in Hieremiae prin.
ὀJerdere. . ad. a sim flantare. Dcstiui cur aedificaciopasinia, ut postea aedificatio bona construatur, eradicatur iniqua plantatio,vt plantatio iusta ponatur. Vnde dein Sa- νε .n
mus eorum, qui erant defixi in faecibus suis. de dixerant in corde sito non iaciet ibene Dominus .le non faciet mal Θ, destruit, nee eos inleprosis dei minundis Minibus liabitare peti tui: nec facit ut bibant viniim de vineis quas platitauerant. Si enim plantalIcnt vinciam Sorech, de vineam electain totam veram, bibis leni v muiri suum, de inebriati eL sciit cum Patriarcba No de Iolerti in meridie. Sed quia di- Gen. ν. cxerunt: faciet beneve D us, aura maia
couum ianum e rum. mr οριῶ m ιn a lubs: propterea plantauerunt vincas, de non bibent vinum earum. Et mysti
ce dicitur de Sodoma ad Gomorra. quod omnis plantatio eorta perierit. Si enim permansiiciat in eo quod coeperant, ut esset it quasi paradisus Do. tation finiit tua malo, ut ellent quasi terra a sypti, plantatro coietam utique permansisses.
Tale quid de illud super .Fg pciis sonat in psalam : O. Data
ment 2ssimus quippe Deus omnem Enptiam plantationem dc arbusculas, quae in AEgypto radicatae cingui ncos habent fructus , interfecit de suόuenit ne bibatu aliae ma se plantauriunt, de comedant ex eis fructum. PiopE cst dies Dimi imagnus oc velox nimis cui resistcre nemo potest. Prol Eautem is vel propter aetcinit rem, quia nihil es longua, est, vel propter poenae in gnitudinem, quia patient mitraquam
longEvidcaut supplicium quod inserenduea : siue propa. ut supra
214쪽
vi supra diximu cum exierimus a saeculo.& uniuscuius iue mota consum irationem mundi fecerit & non lain prope, sta etiam velox nimis, ut velocitas aduentu, eius in eo quod additi it nimis ostendatur. Vox Lei Do mamara n .ia is ινιι iseriti. Dieii , iei
a Vox diei Domini aves de Babaonica captiuio ς mala, tribulabitur ibi
quam &Dominus fleuit Hie. rusalem dicens mera sale in , si a traduras, ita eos qui ad te misit
diem amaram, quia ad amari- tuesti Dorninum prouocauerant: daem 1 Mimno costitui in qua no imbecillis quilibet .sed sortissimi viti de pri
la, dies tribulationis, angustiae: dies calai tatis & miseriae , dies tenebrarum & caliginis r dies nebulae a turbinis, dies tubae Scclangoris, super ciuitates munitas, de su-
Et tribulabo homines , de ambulabuntur caeci, quia Domino pcccauerunt : de ei fundetur sanguis corum sicut humus mentur,&vemet super eos ira corpora eoru sicut ster in finem. Saepe 'viri'ς αδ ς corvi sed de alsentum stercio boam: Et arem
ira illa non fuerat consummationis & finis. Quid necesse est nunc describere quantas in utraque ea uitate sestinuerint calamitates , di quo modo
qui lucem Dominii fuerunt, in tenebras Ic ealigine versati sint,&qui noluerunt Iolennium dierum audire tubas, audiei int clamore bellai uiu De ciuitatibus autem munitis 5c excessis angulis Iu deae,quod ad solum vise sunt diluti, puto oculoru nugis esse qua aurisi iudicium: nobis pr senim, qui nunc in ista sumus prouincia ieri videre, lica probare quae scripta sunt. Vix ni inarum parua vestigia in magnis quondar vi bibus ecimnuis. Silo ubi tabernaculu α arca testamenti Domitii sint, vix altans fundamenta monstrantur: abaa illa ciuitas Saulis usque ad Lindamenta ditura est. Ratira de B thoron,& reliquae urbes nobiles a Salomonec structis, parui viculi demostrantur. Legamus Ioseptium S prophe . tiam Sophoniae illius cernemus historiam. Et hoc non tantudeo uitate diceridum est, ted usque ad praesentem diem, mri. ilia pusiai coloni post interseruonem cervortim, de ad exite.
mum filii Dei, excepto planctu prohibentur ingredi nierusa
lam:&veruinam suae officie liceat ciuitatis , pretio redimunt: ut qui quondam emerant sanguinem Christi. emant lachrymas suas. Et ne fletus qui dora os glatuitus sit. Videas in die quo capta esui Romanis de diruta Hicius alem, vellite populum lugubrem: conssurie decrepitas mulierculis, &senes pannis annisque oblitos, in corporibus & in habitu suo ira Domini demonstrantes: Congregatur turba miscio-rsi, de ratibulo Domini coruscanteac radiantea ατα eius, de Otium monte quoque erucis fulgente vexillo , plangere ruinas templi sui populum imiserum: dclamma non esse miserabilem: Adhuc naus in senis debui da brachia. de spalsi crines. & miles mercedem postulat, ut illis stere plus liceat, dedi ibitat aliquis, cum hac videat. de die tribulationis Mangustiae, de die calamitatis de misena: de die tenebraristi de caliginis, de dicit ube&turbinis, de die rub; de clan. gomi Habent enim de in luctu tubas,& iuxta prophetiam, Thoo. 1 a vox sol nitatis vos aestin planctum. Ululant iupet cine- iocinctuarii desuper altare destru m, de super ciuitates quondam munitas, S iuret excelsos angulos templi: de quibus quondam Iacobum frauem Domini praecipioi eruiit. Hae de captiua inte dimittit Iudaeorum. Caeterum si diem Domini, ut sueta, reseramus ad consummationem mundi, siuead uniusciuusque e tum vitae r manifesta erit interpretatio, quod vox diei Domini aniarasit, de necessitate plei de ita ,& tribuletur ibi sortis: cum etiam qui sancti sunti. C. r. ι tauentur quillam, sed tamensis suasi per Diei irri
stis Domitii, de clangor tuo quam Apostolus significat diis
ciuitates munitas, quas sibi in multitudine peccatorum caCain aedifica tant: Et supertulationis,csen restitatur Ugulos exta sos, opera Pa-Hei miseriae se perduis- v xv dc . recta via domitian te rartim se Vndς &a Saluatore im. Suuntur pharisaei, quod adorent in angulis platearum.via enim reAdc ten- uia. ., des ad paradisum arcta, &an gusta est, quae ducit ad vitam. Via autem fracti habes angi Ios&tot tuos ut adelpaciosa est, qu ducit ad morion. Simulque interverba seueritatis I domini cerne clemena: quod
se eo et sanguinon propterea amara sit dies , dc eorum A. ut putidirem , di irae,&dies tribulationis, se Ormi raram stat dc dies tubae de clangotas: ut
ciuitates male munitae,5 pGuosi anguli destruantur.
Dies irae, dies ista, estri turbinis r dies nebuti
rusiam dicere Hi salem, fili; riori crucem Domini su-kinuit recesse enim ab ea visitatio Domini, & tribulati sunt
omnes homines in tota Iudaea, de propter magnitudinem pressurae ambulauerunt vi caeci, quid aeπent ignorantes.
Et lixe passi sunt, quia domino, id esὶ, Dei filio peccauerunt. Nam quia suderunt sanguinem prophetarum &Ωnguinem Chiisti, fusus est sanguis eorum sicut humus in tota regione,& corpora corum leniani erunt insepulta sicut stet-cora supraficiem terrae. Diuites quoque eorum, qui a in tum ecauriam iniquitate nia congregauerunt,opibus suis de die irae domini non potuerunt liberari: Ignis enim teli domini succensus aduetuis eos, deuorauit omnem prouinciam. Nec grande suit tempus in medio. Nam post quadraginta de duos annos dominicae crucis circundata est ab ore. citu Hierusalem a consummatio illius facta est cum sestina. tione. de non solum illius Ad cunctistetis Iude; habitatoriabus. In consummatione autem vel in divel uniuscuiusque, tribulabuntur omnes homines: qui homines permanserui de mortui sunt quas homines. Et ambulabunt ut caeci . quia lummi perdidere virtutum.& locum preminitiae non habebunt , &haee patientur quia domino peccauerunt. Si enim Dominus iustitia est, velaas,Anctitas. ceteraeque Virtutes, quisquis iniuste fecit Ec mentitus est,& scotia, itiaque sectatus est Domino peccauit. Sed quod sequitur: Et effundetur sanguis eorum scut humus, de corpora Forum sicut stercora boum : videtur absurdum, ut in resura ectione mor- tiorum, dein consummatione inudi atque iudicio, dicamus cmines sanguinem, dc corpora iacere quati stercora. Igitur illud quod ad Noe dicitur: O sanguinem ammarum voraris '
surrectione credere 1idiculum est. de in vita hac stare no potest. Quanti enim effuderunt sanguinon, de sanguis eorun effusus no est de alii occideri,nt homine veneno vel suspendio,& tamen eum Lomo mortuus G.no est cinguis effusus Qu' modo ergo Dominus est et usurus sing rem eorsia talionem: cum ille qui occidit,sanguine non effuderit a Sanguis igitur hominis .canum, id est, vitala tuo vemiatur, ec stentatur de vivit, debet intelligi: quod quieuuderit, suu
215쪽
t i a vi 4 4 ν o. oe sea innum stili Genesi Dci. pulchritudine huius seculi carius quoque voluptatibus de
eitur de qua Eusas ait: o Mea a faenum. Et in Genesi Do. pulchritudine huius seculi carius quoque volito bus dei unus Ipirii ι -- in illis, quia lectatis: quae transit quas flos qui in una marcescit die 'o- rara sint Et Apostoliri de utroque: Cur uii δε uni Pterea autem dicovobis,conaenate,sociainini: ne cum iudi- Dei fi reen esuri: 'M H EB. incorrumne bota eorum , Scaurum coisi S E P T. tia vestri transieti tunex s
apparebit in medio, Mopera . uorabitur omnis te ri Dρ -- in in quosve nugi irae de Leeulo sine uinis atque terretia icut ra , quin consumnia- 00 sumetur possit intellipi. Dicit puluis tacebunt&stercora,& tionem cum festina- omnis terra: ransi a- ad lingulos .otu qui saecul Die
nolens diutius in tabernaculo Totum caron om 'eima uet tinae: pni. carnis habitare, lachriauibili voce testatur, dicens ; Heu mihi cium sutam emnatio mea otiose a se. Et elum qui sumus in ta . Humilis terrae appellatur qui non humilitate, quae vix ut iumraculo corporis huius, insemiscimus conquei ciues e sotiat, sed peccatis humiliatiis est, nec pota st cum Chri sto
ei sim qu se hum lias exuta irari Et in alio loco sermo ad ian-cium dirigiturret mo muror fiam, tamνm ti humilia re i sum, cariam Deo inus i. gratiam. Qui autem peccatis hu-CO ' te, Mae eraminigens nouambilui iam a- miliatus est, N aggiauatus est conscientia dcti rum, L -
an lignatio ιν Post descriptioitem lorum,quq in Gan, i. Hoc dictum iit principio secutulum scrtilaginta die ventura sunt Dolicinit secundum duplicem captiuitatis intcq rctes: erum uixia Hebiaicum alter ici,sus est. Dici cxpositionem quam supra di xutius populus ad poeniteti. tuteliun ad sane os: O vos qui mea Praecero custoditis quitiam Prouocatur, & dicitur ei: Onu te, creon um: in terra positi.&scietites quoniam Onanis qui se hun iliat e sive ut in septuaginta scriptum est, colligamini dei elicie xaltabitur, linitati estis mansuetudinci in cam, dei uilicium vobis f iuxin Aroistolum: charitatis vinculo copulati:seti, estis operati : quaelite Dominum in nransuetudine vestra. non amabilis, quae amore Dei indigna es: siue gens me. Et si vultis scire quis iste lic Domitius: quaeine illum, quaeri- rudita, di qua dicitur in Deuteronomio : p. iis te mali suctum. Pater enim omni iuricium arsi tia, qui inlle i r m n su iens. Et in Hieremia : Sine ea, a teri . si os iudicatulus est. Et quia mansucci essis: Pior: ea qx aeraret . e r. ,πλω boan n. rem iditis: antequam fiat quod pro- mansuetum, ut quicquid investia mani ucetudine nainus est. ylictatum est:antequam prscertum sequatur effect is quod ab eo qui fons est mansite tuainis impleatur. aloe autem illi ita secile venia quasi puluis pertransiens antequam buret co vobis:Si quo modo abscoda inini indictatoris D inini, vos furor Domini compleatur. Simulque cerne Des cie- hoe est, si sorte possitis ex eo quod qu sistis donunum,dciu mentia in . suffecerat prudentibus malorum venientium im- statum estis operati iram Des vitare venientis,&elingere η- puxum des time . verum quia non vult inferre stipplicia, ptiuitatem,quae vel 1 Nabuchodonosor. vel a Romanis ii sed tanxum tincte passuros : irs: ad poenitentiam prouo- temida est 'opulo Iudaeorum. Si a de his dubitat inum cat,neis atqui diurnatus est. Generalitet aut tota milia ius iudicia Getit .dices: Si quomodo abscodamini in die suritudo crcdentium , de eorum qui Dei populus truncii. rotas D ni: quid fici de peccatoribus Z Tanta. n. ati s tu deae Ur in Ecclcii congregati . de dicitur es: Conuenite in terrae veniet,5 iam sublinais victor huc Bab Ionuis ascen-Lcclisam, sia inura vobis charitate de pace, omis metu. d xercitus,ut etiam rotentissinus vibo Philii uunorum,
216쪽
x quae semper vobis aequo torrime restiter ut eadem capti- &auertet captiuitat Eeius, quod factum necne sit.Deus vi ouitas apprehendat. Gara enim destructa erit.& Ascalon in dem Neq; enim nunc nobis propositiam eii historiae texe sititii dine redigetur:& Azotum noli furio, sed bello ut est, reveritatem sed ea intimare nostris,quq aecepimus ex He manifesta luceatq; victoria in eartiuitatem heiit.& Ac- braeis. Iuxta spiri rudem aute sensum&translation L . caro, quae interpretatur eradicatio hoc sustinebit, quod in dissici lintelligetia est, maxime quia&in interpretatione suovocabulo sonat id est,era. Hε a. discordat ubi enim nos uas dicabitur. Hoc iuxta lite a, rotum in meridie ei ita Scrr. tui mus gens perditorum illi Hores mucri ἔς lux M- cient. &Aeetione a dixerunt ἰυ - adest.
Oetae insulae putaueriit. D niq; re Aquila&quinta editio interpretati sunt, γ - . Et Theodotio, γεμμαεει-,Symmachus quoque γε
eα- , id est, erit Creta pascua prepis,d: Ouile pecor una. Igitur spiritualibus spiritu uacomparantes, δc vulgatae editionis coeptam semel te-
dictu est,. 6Mrεiui iudieiii, bitatis funiculum ina' habita is funi us maris bidi . Proem, id est peti de qu rant iuuatia quam non ris, gens perditorum: aduenae Cretensium: vem te legerunt d na, hoe est. as ' puto alia esse praeter Christu. verbum domini super iam domini Aper mos uptiam . de pro emu a. quod .cere sum Ex qui omni quiqux itin- vos Chanaa terra Phia chanaan urea Allistbi dicitur, perditorum, nomen
vel in exitu uniuscuiusque de erit funiculus maris requies
nim interpretatur sortitudo quiescente quia vilita- .. quia viserabit eos δε- eius.Omnes ergo qui sibi ap- bit eos dominus Deus minus Deus eorum , pluidunt in sortitudine cor, eoru , Mauertet capti- si tu captiuitatem eo
irae domini. & ad nihil uredia bi ' me netes semitam, quaerimus ingentur. Ascalon quoque,quae dicitur ponderata, vel ignis alabi inscripturis sanctis nome Cretae legerimus. Et, ni fal-nomicida, eum venerit dies irae domini, steteris sui messu- lor illud in promptu est Cretosis si me ciet, a Uvae, Vi m i εram sentiet,le eodem quo operata est pondete deprimetur. enim plerius onium hoc erum s. Qui fluctuat de circu- Et quia arsit ad essundendum sanginnem,S: multas scanda. seruntur omni vento doctrinae, in deceptione homium, litauit animas,&impletum est in ea: Uuam anguinum . inversutia erroris: isticum debuerant in terra confusionis, H :Hlo um abo- uinomin-: non diripietur vi Gaza sed in hoc es raterra habitare Iudaeae, voluerunt magis aduenae solitudinem redacta, gehennae ignibus usque ad pubierem esse Cretensium: qui diuersis maris fluctibus hinc inde tu- cremabitur. Necnon & AZotus quae Hebraice ieitur duntur sonat aeteCorybantino, sunt iuxta Apostolum ς a meis dein lingua nostra sonat. ignis generationis, clara quasi cymbalum tinniens. Et quia aduenae sunt Cretensia, luce vastabitur. Arsit enim libidine de generationis incedio ideo sermo Dei, hoc est, comminatio fit ad illos. Et dicun-
debacchata est .Et quia omni sua ierant ei. Masi. l. Ianus co uti tur terra Chanaan, semper in fluctu semper in motu.&re
sagittis ardentibus vulnerati sint non in tenebris, in Allophilotu:alieni enim a Deo. in funiculo miris ,&ii, non in occulto iudicio,sed in meridie hoc est,quando san- Cretae regione versantur.Fit itaq; ad eos sermo Dei, vel incti plenam recipient claritatem proiicientur in tenebras,& consummatione& fine mundi vel quotidie per etclitasti sanctorum consortium non habebunt. Sed Accaron, quae cos viros,& qui possunt cum Apostolo dicere: An ex . interpretatur sterilitas vel eradicatio, quia nullos trucius is in mel quitur rarastin vrelictanti habuit, Si peruersitate doctrinae suae eradicauit riui imo e d Creta,&perdantur de pristinis habitationibus suidi: i Lipsa quoque eradicabitur. Has autem omnes varietates in- la regio quae prius gregem perditum conti bat, incipiutellige in animarum vitiis atque percatis, de quia uisuis elle ovile pecorum Christi :& ludo. id est. vera consciuin e M s sua Li in die iudicii ignu . Mi . habitet in seniculis maris.Cumque iam coeperitesn mun- a me uita uat unisu minaruinas per Aor:: H,um diis ad vesperam , 5 de multis vocatis pauci electi qui Mim μ' m Chanaan terra PMbinorma,c ritam te, i a nune reliqui vocantur de domo luda pauerint eos qui pri. M mula labitator. Et erat fomolus marua equitis star-m. - mum in mari.&in Cieta.& in mendacio pascebantur: de caulae eorum S eriisti mea ora tu emoloit,dec. J Quan- clinabunt in domibus Ascalonis, id est,uoi ptius imis dia tum ad historiam, non est dissicile interpretari: quia in iu- boli,es interfectorum nabat mi oc Ascalonen m :nterperioribus dixerat: Gata destructa erit.& AC lon in deser- pretatur i s homicida Et hoc fiet: quia visitabit dominusium: Azotum in meridie deiicient, Ar Accaron eradicabi- populum tuum,& hi qui ante facile capiebantur sephisi tur. tuor masnis Palaestinae urbibus nominatis, nunc tibiis haereticorum quasi de caeli uitare venientes, vincentnd triam generaliter prouinciam ra:et sermonem domini aduersutos suos,d habitabunt in tabernaculis eoru Qi,d fieri&praed.cies: vae iii habitatis funiculum maris, Ba- autem leg:tur in Lxx. Aiacie tam n I. , obelo praenota in bylonio veniente: quia de ipsi qm iuxta inale habitant, pe- uinius: nec in Hebraeo enim, nec apud ullum sertur interis ibunt atq; tollentur d autem tetra Philii inora terra pretum.&contextum capituli sentiamque conturbati non sit Chanaan,nulli dubium est. Et duperdam te inquit, ita ut quod difficile fuerit quomodo que x hoc posito senten- nullas sit habitator,& in tantam venies vastitatem,liae le- tram texere,sed semel decreuiinus veritatem interpretati tabam in suersione ludaeae . vi omnes tuae urbes munit illi- nis & lectoris magis eruditi, quam vulgi iudicium sequi. Diae in ovilia sint pastorum.Et postquam dominus visitaue - be Audivi et Mu-M L, LJ AD ,rassiorum αγin pulum suum, de iseeri os regredi sub Zorobabel de cluae exprobraueruntnpuum ., dcc. J excepto Danie- - νfIesu N aedificauerint templam,& extruxerim Hierii salem: te Propheta, qui quatuor resnorum saepius cernit viso tu ita inculta eris,&sic vepribus uri cisque operieris,ut pa- nes, eorum dist rentias sub aliis atque aliis imaginibus eristotes de reliquiis Iudaeorum in Ascalone postmeridiem ponit, Esaias Hieremias Ezechiel faciunt,ut post visionem requiescant.& in urbe quondam nobili greges suos siciant Iudae aduersum caeteras nationes, quae in circumitu eius
accubate: de hoc fiet, quia dominus visi it plebem suam, sunt, volant vaticini si ciuxta a singularii , quae s. Hieronaom. I. o 3 cis
217쪽
tius immorentur. Hoc nune propheta sopitonias quam . quam bini iter eodem tamen ordine facit Post Philistun enim, contra quo supra coimnatio Praecutat. Gaza, inquit. dei seu erit & Ascalonin di tetrum, Aetolum in meridie elicie Ἱδε Acoroneta dicat in H E 3.
rvt. Nuite ad uerius Moab dc blasphemias filiorum
filio, Ammon. siue, ut in L Anamon quae expr additu est contra Da noscum, uae in Isaia dicitur Aram, te- xxitur prophetia: eo ιν praeben & magnificatites auxilia Nabuchodonosor, sunt super terminos vastaverint Iudaeam, coculca. corum. Propterea viuerint lanctuarium eius, tem- uo ego, dicit dominus
plum quoque subumcrint, α Deus exercituum,
donosor quippe atq; Chudail b, Vc sodonia rati, Iud Ardvrbibus subrutis eae. & nlii Ammon quasi
teras gentes oppresserunt: & Gomorra: siccitas spi- ita factum est..t qui instillaue- narum, M acerui carant populo Dei, ipsi quoqWς iis,&desertum usque eadem malorum angusti/P ς in aeternum : reliquiae
merentur,& haberent conser - -
uum Iudam, quem putauerunt P puli diripient se habete subiectu . I itur an . eos: M residui gentis equam veniat captiuitas sub incaelona adhuc rege . nec do Hierosolymis templo P subuersis dirigitur aduersum insultantes prophetia : urinati quondam populi Dei . caeterarum sentium leuaretur malis. Audiui, inquit,opprobriu Moab, elix nune Areopolis appellatur,& blasphemias filiorii in Ammon. quae & ipsa uros Arabiae secunda post Boseam Philadelphia dicitur: in quib. exprobrauer ut sepulo meo, Meiectis Iudaeis, dilatauerunt in terra eorum lines suos. Propterea quia blasphemaverunt me,&exprobraueritne populo meo: Ego dominus exercituu, qui possum impletem comminor: es Deus Isral,qui in pulo meo ipse patior iniuriam, faciam visit Moab quas Iodoma de fit i Ammon quasi Gomorra. Legamus huiuscemodi visiones in Eclia de Hieremia, & eadem quae trunc hic legimus, reperiemus. sumas spinartim acerris LM ,δc desertum risi ei Drnum: pro quo nescio quid sibi volentes Lxx. Damasio is euu βι-σdmbesam interpretati sunt: nisi talor, verbi ambiguitate decepti: liccitas enim. quod Hebraice diciturDom: ex cepta prima littera et disi mutetur de accipiatur,e.udem lueras reliquas habet quas & Damascus, ct potest legi pro superiori verbo a petan. Quaeritur autem quo modo istae urbe , hoe est, Moab& filii Ammon redactae sint in Sodoniam&Gomorram, quasi si inarum ariditas,&acei visa. Iis, usq; in aeternum non aedificentur. Et quod quidem vallatae lint quali Sodoma&Gomorra, exponendi nulla est dissicultas. Verum hoc quod sequitur: Desertae erum in aeternum: aut destructionem regua earum interpretabi.
mur quia postea si bueris a Chaldaeis, regnii suum perdiderunt, & deinceps vel ab Antiochis, veta Ptolomaeis tentae. nouissime Romano Imperio colla submiserint. Aut certe dici accipiendum est . . , a quippe&aeternitatem sonat de saeculum: ex quo & pro uno saeculo,& ro aliquato tempore,&vna aetate accipi potest Et quir i litisierint depopulo Israel .vast bunt eos, deblat nema tia quodam Childaeorum auxilia possidebunt. Hoc aut diri eueniet eis pro superbia eorum,quia blasphenisueruiit, S: magnificati sunt contra populum domini exercituum: qui dominus exercituu erit norribilis super eos.& horror etiis non intersei et superbos: non blasphemantium sanguinem sui det, sed disperdet& attenuabit omnia idola eorum: ut qui prius tenebantur errore , 5 domini ben ficta non seii. tiebant, malorum necessitate presti, sciant idolo nihil prodesse, te adorent eum vivit quisque de loco suo, omnes insulae sentium. Hucusque iuxta Hebraicum. Nunc ad Lxx. interpretes reuertamur, cogamusq; Ii dxos, qui tantum sequuntur historiam exponere nobis,qn
Moab de filii Ammon iacti sunt quasi Sodomade Gomor ra. de quasi acerui suis, di deseriae Us i in aeternum: debenti tonstrare sulfureas pluuias, vineasδε terram in cineres si 'uillamque conuersis: mare supra de puteis quondam fili , quo. nuc mortuum dicitur. inundasse: quado eos diripue rint Iudaei . qn residuae gentes Israeliticae possederint eos. Aut quae indignatio domini est pro blasphemia & contu-S E p T. meliis attenuare de disperdere melias fi lior m -- eos 'non Moab&Ammon, sed: in quibus μ- , πι
1 eum iii miliae loco suo. omnes
mcν , cr bene seio diibuet l, uphe- ιι sunt Iuper termines mantibus, ut ab errore redeant meos. Propterea viso ad salutem. Quod si voluerint go, dicit dominus vir- dicere post regrellionem de Bais
tutum, Deas I MI hyio has gentes populo IL
l aucto itatem postulamus scriP- doma erit, se lmon quasi Gomorra, bendi deinde cum minime Po . Damascus, Gre- tuerint demonstrare, concede. tim aceruus a- mus eis ex superfluo, atque di-
rea , o divit iis is . Esto accidi ita quod di
ct qui reliquι N atavos, de postea r.epotibua ria de popul mto , diri- ditum : Cum utique illi sentient tentia , qua antea dicebatur in lege , peccata patrum in fili in tertiade in quam a gener . tione restitui, per Ezechielem
mul animaduerte parabolam esse quod dictu est nee id si nare quod in supelficie literae proferunt. Quod si iniustum est nepotibus reddere quod deliquerint alii: quanto iniusti ut pro stultitia Iudaeorum hoc ipsum fuerate in consam- uiatiωne mundi fieri: quando non Christus eorum, ut putant sed est venturus antichristus sicubi enim arctatariae rint in histolia . ut doceant completum esse quod di est, statim transiliunt ad sutur1 Christi tempora, α omnia quae non possunt exponere rost multas cura sibi repromittunt&dicum.&Moab,& nlios Ammon,de AEgyptum, de Philist m.& Idunixam, quae nunc insultarit Iudaeis, eo tempore puniendas. Interrogemus ergo eos quare has potissimusentes Deus puniat, deni, totum orbem n quo Iudaei longe lateque dispersi sunt.Si enim meretur Moab corripi, Iudaeis insultans,&filii Ammon,& reliquae etes in circumitu: quare Gallia non corripietur quare Britannias incom-nuiratione non poni cur Hispaniae a poena alienae sunt φqitain ob cautati de Italia mi it dicitur ' de Africa cur tacetur Et ut semel dicam,cum totus orbis Iudaeos captiuos teneat, quid solae gentes tantum commdcressasiti . quae iii circuitu eius sunt, ut solae potissimum nominentur Haee cotra Iudaeos S generalem eorum in omnibus prophetis, ubicumq aduersum gentes aliqua prophetria dicitur. pla. nationem: Nunc quod supra diximus, Damascum Hebraice non Laberi, nec apud quemquam alium interpretem,
etiam ex ipsos ripturae ordine coprobabimus. Ad id enim quod dixerat: Audivi opprobrium Moab, de bla*kemias nitoriam Ammon, eostea retulit: quia Moab, ut Sodoma erit. & filii Ammon quasi Gomorra. Qi ergo sequitur: re Damascus deserta, quasi aceruus areae: debuerat de de Damasco aliquid praemisisse: ut quo modo deditius gentibus dixerat, Moab, ut Sodonia etat, de filii Ammon Gomorra.quarum reccata alve iam dixerat: sedc Damasci vel opprobria vel blasphemias descripsisset, ut postea digne stippi ciu videretur infore.Sed de hoc ipsum quod dieitur: Qirasi aceruus areae, quod Graece dicitur putamus I xx. ἄλει interpretatos. id est, cilis: sed ab imperitis qui , - - .hoc est .aceruum frumenti vel fruetum putauerunt pro is additis duabux literis ώ5 .. quasi ad consequentiam frugum , M.hoc est. at positum. Hoede inter elationis varietate Serrore si dictum.
de de dissi euitate iustoriae. Qui autem doctus uti est de spiritualibus spiritualia comparat, & no quaerit quae deorsum sent, sed ea quae sursum, decurii Cluistoreiurgit abii a seris.
218쪽
& veterem homilem deponetis induitur notio,&orpio- tur invicta inis,st a quod ii intitatum et .&de quo in Euan- cb Moab. 5 bti , hemias filior ii Ammon adnisgistros gelios tibitur Si amem sari, tuaiam rit et faber Zad i. Acontrariorum Ecclesi e dogmatum rescit, qui Scipii videtur nutiam est οἱ ne ein terram, meque is re initimum se Gras degenere esse Abraha,&etrusistem, elatu Sodomae&G preMounia rumus meone heia . . de imoirae, & lobrare insegor parita. sed quia generatio eoru Ammon & Dania Pus, qui ideiaiiersus domini scientiam in tenebris est A: Iumε vetita- H E B. Pataueruiit,&blasphemaiie.
v imo pretic ex nominibus . . e ) . voluerunt dilatare terminos
cessauerunt quod dicitur po phemaverunx , in δ' me posti Nicos, Hoc tum Dei possidere, seliae e. t ulus meus de in tenebiosa gnificati sunt superpo- cris eisnocuorum in ua: runt x destructae, &resi qui pelunca concepti deincestis pulum Domini exerci--ex Aroerans, cr de eo lo i,hoc est viri E nuptiis substiter 't: Ppicio tuum. Morribilis Domi- misi Musis siverri. cici Giu scripturis domini
, . . . it. a in Prouerbiis dicitur: t-- viride loco suo omnes omnes Hos Gnitum Ier- iiit, de magnificati sui contra M. Io. feras termimos se rue nos, ympa insulae gcntium. a Sed me, ad n unicumsΛ- dominu omnipoto: te. Vide
liae idiotii Ammon, in quibus q si s ' 8 si piciitia eorrigi, quam suae ea
mi. t. ctionem mori uorum deor sti
mates hi genies iacti, Moab tenuabo rQbur eius, quia ccdras alii udo eius : suo sibi isu composuerant.& iii Ammon de quibus su- Haec IIaec euersa suerint, comaenantiupra dixinius,licut Sodoma N Gomorra erunt. Videntur sibi gente, ad dominum,& vnusquisque in loco suo adoret eum ridem in eo quod gentiles non sunt, exisse de Sodomis Se quem nesciebat ante. omorris, sed quia diasybema populumDA.& contra I s. a s Sta νοι Aethroni in exsectio is extende raeliaciunt. Sodoniam reputabutitiir&Gomorram,&ita minum se institur m em, inimici fur, c potuisse delebuntur,ut illa delet; sunt ante, nullum in se habetitove - eissam in sui uinem, rinium um,cr quasidesertum. Et accu-stigiuin vii oris de vitae. Nec mirum si hoc de hqrcticis uitel- ιEmit in me .. ei arges circ. J Iudςi totum hoc capitulum, ligamus quod repulcntur quas Sodoma & Gomorra, cum & duo superiora contra Philistim de Moab & filios Ammon etiam ad Ecclesiallicos,qui Dei no obseruauere nundata, & ad xduentum Christi reserunt, quem putant in consumm egressi sanct praeceptis eius, dicatur per Esaiam: fusi e tionem mundi esse venturum: qui extruat Hierusalem, α -- rem Domini populum suum libera de manu mitium qua tenentur , My 31 alis Gomorrae. Et ad prestytoos cupientes sub figura Su- hoe nate quod dicitur Et adorabunt evinum de loco suo sannae, Ecclesiet corrumpere aetatem, dicat Daniel.hoc est, iudicium Des: semen Chanaan, cr nautu a. Et ut sciatis quo sieseunque Sodoma & Gomorra & AEgyptias nominantur, non delus diei prouinciis,quas oculis canimus, sed de aliis ii ritualibus quibus sermo propheticus comi amator, imite omnes insillae gentium. Non solum autem superiores pentes sed AEthiopes quoque & Assyrios de Ninium urbem Aspition in eo tempore pone idam esse in s. litudinem, de eubituras in ea otimo benies terrae: siue,ut in Hebraeo scriptum est: onmes ilias gentium: ex quo significati putant M. ii , in Apocalypssioamus: Loc autem in quo Dominia cru- de cunctis nationibus, iciae eversurae lunt Niniueii. Et quia nu' accitus est, Maturi ualiter Sodomas AE pt- . Si ergo Niniue speciosa interpretatur, in pr senti loco speciosam Hiarosol)ni in qua crucifixus est Dominus, vocatur seritia reserunt ad Babrionem. Et omne quod sequitur: Onocro. rualiter Sodoma&AEgyptus, 'uare non econtrario AEgy- talus deericius in limin:buscius morabuntur, de caetera, Bais plus de sodoma de Gomorra, si opera cerunt Hieriis letu, byloni potius conuenire , cuius de in Esaia eadem solitudo de teriae lud , in tetralia coitis domini transferantur ὶ Deni- praedicitur. Et econtrario alii assimant manifestE de Assyrio ,,. rue S Dauid non erat de sacerdotibus, nee licebat ei come- dici, de quo iam praeccissiciat: Et exieno et mani in stam superere panes propositionis, sua iura rei singula crescebat o - , -- ν et ζών emtonre Niniuemn s.l tuain m. pera, de persecutio Saul vinutum illius prosectus erat: pro- Post Assisios enim magis N imiten intelligi, quam BGγlopterea in fuga sua dum nescit, subito antistes cilicitur, de ne, tu em: ras Chaldaeotum est. daute an onocrotalia accipit panes Propositionis, Oc non viola mandatrum Dei. de eradi in cardinibus esus,d coruum supelliminari: solitii Noe totum diximus,quia Moab ut Sodoma erit,& filijAm. dinis ei sui naici Ar onocrotalorum duo genera:aliud aqua-mon ut Gomorra. Damascu5 quoque quς interpretatur. tile, liud solitudinis. Et stati, vox cantantis in senistia: vel singuinem bibetis aut sanguis sicci, erit derellista Des misse. daemones intellio,vel vatiarum voces voluctum, q iolent in tricordia, quasi aceruus silis. Quia cnim Princeps eius est rex descitis urbibus commorari. Praeterea quod de nos de I xx. i. c. et Areth de Damascent Paulum occidere cupiunt. de primu - sinuliter transtulimus carum in De liminan:ini sint oronu λ' - iuni tu sporea dimittitur: non dicitur ad Damasina: tutam quod secundum lectionis diuersitatem, vel siccitas,
suselmusta nec illud tu vocitur, quod semper offer. vel gladius, vel coruus accipitur. Vnde&Aquila, bulum. S. Hieron. Tom. I. O lis
219쪽
A alij ficcitatem interpretati sunt. Et post euersionem, quasi insultans ruinae esus, samo propheticiis loquit ut Haec est ciuitas gloriosa habitansui confidentia, quae dicebat in cordesii hos extramen est amλι- : quo est in a. rium se: Omnixi' transit peream si ii At, crmanum siuam. Iuxta H E B.
hoeatue quod supra dixim : Haec est ciuitas glorio- aut v E in desertavi habi' si habitans in confi-Nuvarietas indicatur: Quod si cordet tuo . ngo quispiam quaesierit, quomo- sum,& cxtra me non
do iuxta hii oria ad tempora est alia amplius: quo- Nabuchodonoset haec pro- modo facti est in de phetia reserat utibio inbu -eubile bestiae tomnis qui transit percerint: legat historias&ψHe eam sibilabit: S: mo-bit Assyrios quoq: S Et luo. uebit manum suam. pes Medi, iit e subiectos, & CAP. Cambis is regnum &CIN PO tentiam, de omnia qua deinceps sint secuta. H e Iudaic E di
Ora sint. Caeterii si notauerimus. in omnibus lcripturis AEthiopes eos appellati qui penitus invitia sunt demerii. secundum illud quod in Hieremia legimus Mith ρι re in. 11.4 terris, suam: AEthiopibus ad meliora conuertis, spes et it nul
lumq; quivoluerit ageret' intentiam. salute alteriunVnde di prius anima potiora, de delictorum sordibus inata dicit Ium. Et postea in fine Cantici canticorunt, de eadem iam purgata 5 lota per poenitentiarii scribitur: amcndu dealbata Moyses quoq, , id est, lex Domini spiritualis, AEthiopissim degentibus duxit uxorem,& Mato dest,synagoga Iudaeorum,de Aaron, id est. cana de sacerdotium , , non secundum ordinem Melchisedech. murmurat aduersum legem, sed si ustra statim enim synago. ga perfunditur lepra,Nextra castra proiecta,completo tempore,ipso orante Moyse, castra reducitur. AEthiopiae ei im manus iam praeuenerat Deum. Comminatur itaque illinc si mo diuinus his qui peccatis inhiarentes, de obliti sordibus delictorum nolunt ad meliora conuerti, & tenes rosum colorem eluere , de conuninatur eis gladium, de quo puto G--3. 4 α inGenes: Statuit Cherubim.& flammeum gladium . i. i, custodiendam viam ligni vitae. Et in Esaia: . 14. Inducet gladium magnum&suactum&seriem super draconem colubrum toltuosum, α micinciet eum in die illli: Et dicit eos vel vulnerandos , vel interficiendos gladio, ut timentes poenas imitentur Ninium, de agant poenitentiam. & non sustineant qtiet Dominus comminatiu. dHire. is , quidem&I licum prophaiasoriar: Loror, in uit,super super ν u , cr ausetam ctar di perdam rei, inti tua Acutarium ut Ia e Do m. Et ut sciatis propterea nune Dominum comminari labioribus gladium, ut eos ad meliora conuertit: post paululum in hoc ipso libro de AEthio.
i. a1. , pibus instat: uti a flumina. II reptae imis hipplices mei, si aeste serum meorum a se mi mumo mala : Siue , ut in Lxx. habetur: dei ibu fluviorum Aethiopiae si citiam disseresis meostic 'eferent hostias inthia Post haec non loquitur Domitius ut supra,sed prophclicus spiritus de eo: Et exuviar m.
P, Q ,1. 4 quo Hic se apta: Ab o quil ne exardes hi m lasu. 1 o. omnes has itata es terr . Et de quo Salomon commemoratin uile autem dexter vocalair Propic
rea autem extendit inserciatem stipplicia Deus manum sirim. ut de Aquilo sentiat pinnas, dclii qui in terra eius sunt, ad 2M, ι . quam iuxta Zachariam persulit equi nigri , de quibus scitur: Dant equi nigri, itarit in tenam Aquilonis. Et pulchi Equi mouerit pedes suos, de recei sciit ab otiente Ide quo idem propheta ait: Ecce vir leni nomo elui in & ad occido rein respexerit statim persit ad Aquilonem, qui non est de ter, sed nomine dexter vocaturi quidem dc emporaliter intelligitur ut 'uicumque in oriente steterit, verterit, se occidentem respiciens, ad dexteram habeat Aquilonem : quem dextrum vocant qui fiatu illius renixerunt: qui tantum nominet dolor est, caeterum te de orae romas.
tius in sinistra est. Postqua aute extendetit manum suam su- cper Aquilonem Dominus,perdet etiam Assur,qui inter e tur quem multi putant dirigentem dici , sed silium
enim coarguens dicitur, atque coniunctos. Et
quoniam diabolustrie est inimicus Sc vltor, & ipse peccata suggerit, de postea in peccatis S ε ν T coarguit peccatores, idcircos ritimi malo Vo tur .Hunc ego esse
Hra, sera habitat ἔν sse, habitat ad Aquilonem,&2 md itin corde tropolim habe inium, diu sum , O non esipis me citu Esaia: Forti ineficiam, amplius : quo motas D. svientia inur. ausi a io .
cta est in stata Mem sua tisiarum 'omnis
mitis . & caetera: Videtur mihi iuxta illud intelligi debere. quod vel in Iona, vel in Nahum propheta scriptum est. Et in iona quidem Niniuen,id est, speciosim, qui ad praedic
tionem Ionq.id est, coluin syrii Poenitentiam, Ecclesiam interpretati sumus de gentibus congregatam. In Nahum velli stupet mundo inta gentiam temperauimus,5 de mundo quidem non dilficile est interpretari & dicere : quod quando AEthiopes vulnerati sudio Domini fuerint, de extenderit naanumsuam super Aquilonem.& perdiderit Alf, num principem mundi: etiam ipse mundus cum princi suo petrat, Mad maximam selitudin i redigat ut de nulli miserabilis sit, sed omnes ad ruinam eius sibilent Amoueant manus suas. De Ecclesia autem videt ut primaston- te esse blasphemum, quod ea suturast in uia & deserta, Azbestiae habitent in ea, & postea ei cum insultatione dicatur: Haee est ciuitas malis dedita , quae histrabat in spe, quae odic t in corde suo: - , G nene 'prater meam tu i : i asus mori facta eniis siluia n in pasitia bestiarum Seci qui coiis dei auctit illud Apostolicum, in quibus dicitnt : In
non & hoe quod in Evangelio scristum est: quod multiplicata iiiiquitate, rem scat cliaritas multorum: in tantum tui illo trempore compleatur : Veruoraulen me ινο mirutis inueniet fidem suto trema non mirabitur de extrema Eccliniae vastit te, quod regnante antichristo H-digenda sit in solitu dulcita : λ tradenda bestiis,&passura quaecumque nunc proplico describit si enim Deus propter iusi delitaton innus naturalibus non pepercit. sea fugit
oleastro in radicembonx oliuae, ii immemores beneficii r eeiserim a conditore suo, & adoraverint Assyrium. enota de ad eandem illini teducat in qua prius fuerant Quod eum generaliter iii aduoltu antichristi, siue in fine mundi
possit licelligi: tamen quotidie in his qui simulant se ei te de Ecclesia Dei, & operibus negant, auditoresque Iesis suntta non factores,aecipi potA : quod frustra speciosos setae iactetit, cum habitent in ess gre es, vitiorum scilicet
multitudo de bruta anti lia corpori seruientia,& omnes bestiae terrae, quet corda eorum comedunt, de camaeleontes, qui non babent unum colorem, sed diuersis Pereatis nuncauaritis, nunc luxuria , nunc crudes Dic irime libidine, nune institia , nunc exultatione retinomurta nuarantur.
Et ericij in praesepibus eorum animal spinosum & plenum sentibus, & vulnerans quidquid contigerit. Sed&bestiae cubabunt in forami subus, id ea, in cordibus eorum, decorii i
220쪽
IN so PHONIAM PROPHETAM CAP. III.
rui immundae a sin portis eorurn,vclinore, vel in auribus,quod aut loquantui semper,aut audi ut mala. Post quet insertur & diei lucideo Eccletiam h e Pisurrunsore,ves esset opes salo. quod insuperbiam se claua uerit, & quali cedrus
iiiiiiii cacui in erom nialis operibus dedita, de uitulominus suturam tibi Munia alii e GAovet III. lepromittens in corde suo H E B. e trios iaspicietis nec putatis vr E prouocati ix
iacti est in solitudine pascua ba, non ait cituit voce iri bestiarari bienim prius habi- x non suscepit discitabat pater & filius &Spiritus plinam, in domin5no factus,&Angeli ius ministe- est confisa ad Deum ii reo fide tit, tunc lobi non appro inbut bestiae: de quibus depro- - . . .
plici complorat, dicem: . Principes eius 1 medio cius quasil
dices eius lupi vespe- quod ii de Angelis intellexi- rae, non relinquebant nius ita interpretab:mur,cum Prophetae
transierant ream An cli, de non malis Gimuira, ut prius
stacere cosueuerant, stupebui .icies, sacerdotes eius de ii 4rabuntur. Miu,nea seu Polluc ruut sanctum, cicii t&sistentabuiui uermem iniuste egerunt con--nu sua, sed leuabi in anus tra legem. Dominus Apetum cia Vesceri cum itutus eius
tium congregabunt. Si autem Mane niane iudiciu in hoc de diabolo& Angeli, e- suum dabit in luccin, ius voluerimus accipere, qui de non abscondctur :F vinea quoq; quae de AEgypto nesci-
transsarai uerat, vastauciunt: Dicemus per animam, de lim r, , Christus recesserit.&quae prius templum Dei erat, Meis edesiuit, transire serpentem & sibilare in ea & venena suae malitiae euomere, & non solum hoc sacere, ted opera quo
que sua, quae manus vocantur,mouere.Ac ne puto quia colubrum nominauimus, violenter nos nianus colubri . - is Haec diximus, ut potuimus inte
pretationi a legoricie seruientes. Si quis autem ni is veris- milia & habentia rationem, quam, nobis sint Ailatare Grerit,illius magis et rauctoritate ducatur. C A p v T III.
V cre. J Multi putant proptet consequentiam
s. . i. . scimonis dici aduersam Nili iucia, de qlia capta : Iis per- ά t ssarium .s tonet M uen insolitu Γvem. Sed numquam nil s. s scriptura Nimiten columbam vocaret, licet in Hieremia,
iacie gladii columbae.de Nabuchodonosor dictam putent. Sed aetendum quod abi econtrario asserant, pro columbara ibi poste intelligi, an , id est, Graeciam visit sensus a sa. cie gladi lon , id esto facie sudii Ciaeciae: Iona enim imeolum quam Graeciani sollicati Vndere usque hodie
Graeci Iones, mare appestatur lonium, & apud Hebra os permanet eorum vecus vocabuluia, sed& principes Romani apud barbaras nationes Antiquum vocabulum rei nentes,Caesares appestantur. Omnis itaque contra Hierusalem sci mo est: Vae civitas quondam collimba semper peccans , ct campitatibus tradita, & rursum redempta 1 domi no. Vς ciu:tas prouocatrix: quod significantii HebraicEa mute, dicitur . v c. id est, in m 4 '.q a possimius dicere, Deum amatum faciens, id est tuo vitio dulcem Dominum .ique clemcntem vertens in amaritudinem, ut qui misereri vult, punire cogat tr. Non ali diuit praeceptum Domini,&corieris noluit suscipere disciplinam, nec tremae ibus ina. li, aliquando est coiissa in comino Deo tuo iaceambula- , . . ι in Polite geri nec dic te eo: E'o Dominu τυρι ν ans,
in ranae longe, ipsi ei appropinquare voluit. Describuntur quoque principes eius,ω iudices& propi et ae& sacerdotes: xt in ciuitate populus ui x in his quae dixi nominibus dissitatum principes accipiamus. Principes igitur eius quasle Gncs semitet versabantur in prois, &ad ethalidendo fulguinem subiectorum: Iudices eius rapaces, non dimittentcsaliis quod polsciat rapere Prophetae eius insistentes siue stupentes quod Hebraicὰ dicitur b im: &Aquila transtulita loquebantur C Arux III. quali ex ore domini,& omnia contra dominum prςdicabat,s i S c doxo in loco sanctuarii commisere sacrilegium, & ca, contra legem saperent ex legeo In is G rc V- victimas offer an . Propi 'et uuas, cHAm- i uia illa egerunt inlustri ιla: non audisit vocem, Dominus iustus non iaciet
aZpropin P at . Princi ea iudicium. nec erit quod ab pes ei in m ea et tiara ru- eo possit abscondi. Et hoc λ- renus Lones : iud es ciet Dominus, ut correpta ci-GM M M Iuri Aram , uitas conuertatur ad melius. non uitiat in mari: ες utiquus limes no cogito
phera eius portanto sibi illata,
spintum, vix cmpto irugas. vi ageret Poenit etiam. rei sordotes eius DA Vindicaui te, inquit, postea
a ut in legem : Domi- minis, ut qui per plagas menus aut tu,seus in me- si sera ,saltem po aene-
quitatem. Mane ' omnes ciuitates tuas Olud Mne iudicium suum dabit omnes ibbiectos tibi easos Min luce: se non est a con- tribus. Adiuersa continia: &ώ-: tata homilium vastitas suit, ut non esset qui habitaret invictibus tuis, Spostqua hoc seci, Hinisi prophetas meos consurgens diluculo ,& ad pomitent ita prouocans,dixique: Feci quidem tibi hie 5Hierusalem ea ieci ut timeres me, & susciperes disciplinam ,& non periret habitaculum tuum, hoe est,templum, proptα omnia scelera quae gessicias. At econtrario habitatores Hierusalem,me eos ad P nitentiam prouocante, quasi de industria &excon. tetitione diluculo sui rexerunt,uti estinatione, sua ad me rodire debuerant,c terent omnes cogitationes suas, & opere demonstrarent,quod mente conceperant. Hoc iuxta Hebr. Catelum: Illustris & redura ciuitas Christi sanguine uxta superiora perspicue Eccletia intelligitur,quae &vocatur columba, propter simplicitatem multatudinis in ea credetium. Hςc non audiuit vocem domini.neque suscipere voluit dinciplinam, nee confisa est in domino , quia noluit appropitia quare ad dominum Deum suum, ut maeretur veniam pec- criorum. Frustra enim quis vocem domini Des sui audire se dicit,& consilere in domino, quando opibus fidem destiuit,& ningis mammonae iungit ut qua domino Deo suo,& duplici corde accedit ad eum.& duobus dominis, saeculo A Deo militare pone sectedit. 1iuius principes sunt scue leones rugientes. Non ambigimus de rugitu leonum & di Dcur si quando viderimus principes eius ita in subiectos populos dctonare,& voce tyrannica rabidisque eonuiuis plebem conterere, ut non Pastorem in grege, ita leonem intero uicula putes uendere. Iudices quoque eius quasi inpi rabir, occidentes vestere, x iiii relinquentes in mane, non aspicientes ad ortum solis, sed morantes semper in tenebris, x possessuneulas Ecclesiae , α ea quae in Dei donaria conseiunciar,velari in lucrum situm, ut non habe xiit pauperes quod mane comedant, qui quasi in nocte, ει nullo vidente omnia populamur,& cum luporum more cuncta diripiant. ne paruos quidem cibos indigetibus derelinquunt. Prophet etiam id est magista,qui se putant docere poFulos, A descripturis sermocinati: id est forma es spiritiun,
sue spirituales l&hoc OH μ legendu) iunt, ut contum-rtores:non enim docere,sed sacere in Ecclesia con enit, nolaciis verba deluuete. C terum tu cum alium doceas,&irle . non iacias,non tam doctor quam conreptor vocadus es, dc