장음표시 사용
41쪽
,s COMMEM TARIORVM HIERONYMI LIB. I.
Igitur B. Apostolus, Osee δε pr. phox dissimiens testimonium, & exponens illud super
vocatione gentili, N eorum fide qui ex iudaeis credere vo, luctant, omnem nobis dicticultate interpretationῖs abscidit, asser 1 Christi temporis esse chleium: ut stilan Israel eligdint ut duodecim tribus: h. ς omnis populus Iudaeorum, HEn. α in Iuda hi qui ex semib.le- dicetur eis: No popu- sum dominum conmentur. si lus meus vos: dicetur
quis aut lienus a fide Christi, eis, Filii Dei viventis.ci non tecipien aucto MM Et ei regabutur filii
τ circumcisiuinis. responde pa
tit filios Iuda. de filiosis ael riter, xponci sibimet duas tribus sonare Ac decem, caput unum,&ascen de quibus crebro diximus, de det de terra: quia macin hoc dantes manus, nihil gnus est dies terrael. dei noecie moriabimus. sed C A P. II. postqua fuerit numerus filio- H E E. iuritae uasi arena maris in Olcite fratribus toto od e dispersus,&Qm populus
tiam Israe qui hodie quoq; iericordia consecuta.
captiuus est,ta qui prius dice 1uclicate matre ve-batur,abs aemu ericordia,& stram, iudicate, quo- non populus meus in cum dua- niam ipsa non uxor , tribubus, id est luda&r ni ea, dc ego non viriami 'quarum magna P r in sornica
diam: ut corporib. se Mos iungat fides, 5 unum sibi ei & adulteria sua deput ponant& principem, de medio ubcru suorum quo scripsit Ezechiel: Et iu- ne sorte expolic eam
tui cram Et haec omni, fient, quasi dine, quia magnus est dies lemini, &itatu aeana velut teriaci, et interpretatur Christiis. ra in uia, de interficia Lx quo is picuum est deo in eam siti. Et filiorum
typo Naboth Ierraelitis san- illius non miserebor: sui nempeis ille,ut Verit sco- quopleretur in Christo. in hoe n. Nd: non in illo magnus est dies Iezraei,de quo dicitur: πυ
sationis terii aequa suscepimus, Israel inhaereticis, Iuda in ecclesi homini b. exponendis, hic sensus est: ut 'ostquam dominus in claritate sua venerit remiatur', ii qui vocabi tur non populus eius, vocentur filii Dei viventis: cu Iudae, i .e.ecelesiae Dei Gerint copulati,& unum caput Christum habuerint,s: ascenderint aeterea id est deterrenis sensib. S humilitate literae,& susceperint magnum diem seminis Dei. Pro id est,absque misericordia: in quibus dana fertur exemplarib. id est, non dilecta: Sed veriora sunt exemplaria quae habentis que misericordia maxime quia a a distinctione Israelis, cui non iiii seretur,infert Deus. Domui autem Iuda miserebor. C A P v T II. Diri sim, uiri , s sero ιγ Da. m cordiam in ecuta. J inia magnus est dies Iezrael: in quo ludas Se Israel unum sabebunt principem,& nequaqua dicetur Israeli, non populus meu sed econtrario vocabui ut filii Dei viventis: idcirco, , homine tribus Iuda, nolite desperare decem tribuum Glutem, sed eam quoi in die 5 sermone de voto dx litteris ad premitemia prouocate: via frater vester appellatur 5: soror: frater, ex eo quod dicitur populus ineus: soror,ex eo quod appellatur inure. ricordiam consecuta. Aliter: Qui in Christum creditis, S estis tam ex Iudaeis quam ex scribus. dicite Daciis ramis,& priori populo, qui proiectus est populus me quia sta- territus eii,&misericordiam cosecutae, quia soror tua est.
missit. Hoc idi in nobis praecipitur, ne bracticos penitus desperemus,sed prouocemas ad p. itentiam,& illorum saluteiu get manitatis optemus asscctu. -δ usq;
ad Israel populu, hoe est decem tribus sermo directus est: Nunc alterii caput incipit, de praecipitur filiis, id est populo, ut ineant iudicium aduer-S E p r. sum mattein suam, quae eos si Non genuiti quae demeretrice uxor populus metti dos: - - , mores Pristinos non
a censent &eso non vir eius: lamcni' de terra : quoniam ma- cipit filiis, ut nequaquam ad
nus est dies IeχWasen uxorem patiis quem illa dimi P C A p. II. ct sed ad matre suam loquan-
SEPT. tur, quae eos genuit. Loquaim
Dicite fratri sis, po nitentiani
Iori vestrae, miserico iam consecuta. Iudi Forniearia est, quaecum pluriamini cum matre velara, bus copulatur. Adultera, qu*tia caminita iura haec non unum virum desciens, alteri or mea, non iungitur. Quorum vir unique
ire ius .cta eram fis ςst synagoga: quae si per man o serit in fornicatione N ad ilia
iae medio dureum ι ius, derat. De quibus scribit La
quoniam ritu fornicu- tuum. Hςetune ei dedit mattiationis sunt, ovia frui- xu largi limus, quado inuenit cata idololatriae u
bidine constupratam, de diu ricam in omnibus pedes suos. Et nune comminaturi ad virum suum noluerit reuerti, ita eam suturam absq; Deo dc viro. sicut prius in AEgypto suerat. Ne semper triplici explanatione tendamus volumina, Eoc raro admonuisse sui sciat, lux dicta sunt, conuenire dc Iud is negantibus Christum de haereticis fidem dominiiclinquentib. quorum fornicatio proprie inter ubera est, de in artificio id lorum de variorum dogmatri in eorde versaturiqui reuer tentur ad diem natiuitati, sua visi non egerim poenitentiam, ethnicis comparentur. c Etto a uo Mai. l. DuZnem. Q Si noluerit ad meliora conuerti faciam illi et feci insolitudine: ut ducti in capi
uitatem cadant in terra aliena, patientes sitim omnia oonorum,dc ad pax iam suam redite non valeam. Vel certe M. o. xi . . audiant in angelio: inruetur a diu res VII ad /ma. Αι-ttet ei vivirum non ran Epinu. ee Him. tua: stas. .e 2' ' s. De quo de Esaias loquitutic't piria vi arva o non hat M. HGetici qui abiecti sunt a domino si non redierint ad pristinam domu, sic omnium rerum patientur penuriam, ut iam quod Alsum habere videmur, redigatur ad nihilum. ἀ m. ino miserebor. 1uoniam star Immeationum
tum meis n. t Hoc plus faciam ei cui dixi non uxor mei, de ego non vir tuus, s ponam eam quasi s litudinem, de se clam velut terra in uiam. Quando enim de AEgypto eduxi eam interiectis parctibus, ilii eorum terram repromissi sonis ingressi sunt: Nunc autem fornicaciae mattis liberi
42쪽
qui eon Bitiat,&quod laetificat cor hominis N oleum C
diim de quo saepe diximus: summi, casta
mihi, aquas ineas, lanam meam, de linum duxit enim : p yt quam ecclesia ut in ipsa sit
amitores meos is opinationis scientia deuo. mihi panes meos ratur. od autem iuxta lite vestimenta x m, auro Sc argonto & cun- mea, O oleum m umo cti Ppibus abundauerit ute-
meum , M oleu meum, daemoni Sidoniorum .sueridc potum meum. Pro- quidam rectius arbitrantur,pter hoc ecce ego si Babylonio, ex quo&Bel di Dia υ iam ii,m s ,rii si , Um citur. Erechiel femusin suo Lbui , semitamsuam ponit volumine, & omnis His 'ta
pia viam tuam spinis, Ac sepia eam maccria,& semitas suas non m- hicniet. Et sequetur amatores ilios, dc quae
ω dicet: Vadam,& r uertar ad virum meum priore: quia bene mihicrat tunc magis quam
α oleum, d argentum multiplicaui ei, ac auriam, quς fecerata l. .eIdcirco reuertar, de sumam frunietulia naeuin teinpore suo , 5 vinum meum in tempO
mea, de linum meum, quae operiebant Ignominiam eius.' Et nunc reii elabo stultitia eius cius, sabbatum cius, Momnia festa temporacius. Et corrumpam vineam
priorem : quia melius μι- hi erat tunc , quam nunc
est. Et ipsa neyciuis, qu aera dedi ei frumentum
gemum multiplicaui ei: hae autem a 'rea Operibunt eum mure meretrice: quoniam filii fornicationis sunt,de mali ex malis geniti. inibus in euangelio dicitur Generat ο ν Iaxum , qua in tantam venit impud tiam, ut auditet per Hieremiai ruraci ex is e et M usarea it Dis ...ua 'Ma es tu. An no est hoc duret i contis, de meretricis impa esset, ut in suo scieris glorie. HEB.
tur, dedicati s uat amatores ci c
meo vada id idoli qua mihi quoniam filis forni-
ec ad victum de ad vetiit ne tion uin sunt, quia for- cessaria piaetunt. Omniaq nicata clh mater eoru: propheticus sermo deserit it confusa est quae coce spiritualiter Idomino accepet pit eos, quia dixit: v reludeti Et sta Dei filiunez - dam poli amatorcsuerunt, elige es tibi Barabba, latrocinii deseditionis autore, crucifiget filium Dei : propterea usq; hiate sequuntur . a mones,&Dei beneticia ad illos reserunt,eui culi asa ru animas perdiderun anes de aquas babent 3: h reiici: quoru panis luci est. de aquae eorum eoenos q suffocant de interfici ut baptietatos. Π
bent de lina de scabidi, ouib. de linum de nigredine posc
Et quia ubim via I ii νώ. is nunc. Et haec nesci-ι Iasa uas i--n- mi Breuitae uit, quia ego dedi eis euncta percurrimus, ut li- frumentum, d vinum,
qua transeamus. vir Me rete feria.Gre. Dixerat metettix: vadaro tamatores meos, qui omnium
rerum inibi ab diis prae buerunt. Res dit dominus: D stria γυ- ι- spino stur
deras ,de interponam ma - tiam siue murum, de semitas tua quas crebro uiueras pede, non inuenies' ne appre-
hendas eos quos tanto studio sequebaris, de rerum necessi tare compulsa reuertatis ad in oculis amatorum e. virum tuum, dedicas illud dς ius, Ac vir non eruet caeuagelio: de manu mea : de ces' sue faciant omne gau
e autem hi comester eo. ra . .
mi tui . Ex quo intelligim' in identia Dei sit penodis M- cidant mala, ne habeamus eaquet cupim de variis calami rati bavi iussaeculi. miseriis ad Dei seriti tutem redite eo pamur. Amatores autem HierusalE5e gentis Iudaeae se n- dum his rim illius temporis, Assyrio, atq; Chal. os de Hirtio natione'; ceteras intelligimus, cum quorum idolis Linteata est a quib. IIotu tempore de prementib. mali, siustia sperauit auxiliii. I los amatores iuxta intelli . pentiam spirituale sequuntii thoeti et i quis. saepe desero, malorii in pondere ad ii muri matris ecclesiae reuertuntur. Q ι; . Pei omnia enim flagella atm tormenta eruditur Israel, Inominiam tamicariae omnis turpitudo Hi alem, iue .imo. bs Ethoe n cin: i, Gre. J Ad superiora resi ondit, dixerat n. stultitis, peraverata est turpitudinε, reuelabitur incon- Vadam nil amatores misi, Maan ranes m i. arva meas, spe amatorum eius Vt velatam desiderabant, apertam tale lanam linum. oleum, mi ture me quae uri A susem contemnant. Cumque tradita eruamatoribus Ac
quodani o tentae tollutur εmanibus: Sin aut in tempore areae de praeli de torcularis, quado sterilitates pritteritam nouis scit bactra nucundat, Omnia retia penuria essi quid de reliquo anni tepore, qua do vetera conseritantur. Hu-
mare debemus. L ibet ac asit ratana deliniatae vestes 5c lin- aurea fecit ipsi Mae xeamina,ne ultra ignominia Propterea reuertar , O operiat meretricis, et scit. Dei taliam tritici an meum nud ara o, Momitum meum tu ιc Zo MN, in tui dieite Musima iure
delabrum septem lucernata ex auto purissimo,& mensam,ppositionis auream, depropiti xtorium, & Cherubin aura splendore radiantia. dc bases omnes laetitias eius, s Mumnaruarget eas, detriti lemnitares imus, Oneo- cum sermonis Dei, sc vinum
minias halbara , or g udi uni Spirit sancti; vestic Mnicta es imitates illiis,. x linteamina
Christo diae uniuetia verte rut in idololatriae cultu, varia errorum dogmata coponentes, dedecepti alios decepe ruti x omnia auset et Deus ut qui ex copia datore non senserant, semiant ex renutii. d .em ab , ...iliae era. e.JQuod sequitur: latilia coeli Jc reptilia terrae. elo; notandu est. Pro saltu quoq;quod Hebraict itur 'v',unde me pri an inter nec villa siluarum, Lxx.trans terunt, testimonium,. 'Ac riliteratum salii similitudine. St. n. r leg . tur testimonium dicitur ita duntaxat ut liteta non prae- Maeri ei M. cedat Ita tris velle de lintea ne, ne operient ultra ' vEt nune reuelabo immutauiam eius in conspectu amatorum i ius, . nullus eruet eam de
43쪽
. 6 COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. I.
nullus inquit, eam de manu mea poterit eripere: probata imbecillitate detinoniaca, v quos rebus omnib. abundantes receperant, o est iamias liberare non possunt. Tradita autem Babyloni et se uituti nequa tres lolemnitates, Pischae fc Pentecostes &Tabernaculorum celebratopol
est . N5Neomeniae,id est,Ka- H E a. tenditu non sabbati exm e vineam eius, & si cum ii iam nec omnς sisti πι - eius, de quibus dixit:
in rerum omnium abundis unt, quas dederiit mitia corrumpet initi vinea laea hi amatores mei,& potitiam, in ficu suauitatem, de nam eam in saltum, de
dulcedinε intellige: quae a comedet ea bestia a- serentur grauissimae seruix gri. Et visitabo super
no a Deo sibi do ta quis eo . iugi sed ab χmatori b. tui, qui ' ccedebat incensinieretrici pro libidinis mei. um,& ornabat tir incedib.arbitrata est. Tune - aure sua,&monili suo,
quaqua hinebit albotes ρο- se ibat post amatores miseras sed omnia vertentur suos,& mei obliuisce- insilin ta quia semel m ' batur, dicit dominus. phoria Quos coep*M,Mum . Propter hoc ecccc-
nuncupet. Hae ciuxta histo- eam in solitudine , Ariam, ociuxta tropologiam, loquar ad cor eius, Minfelix Iud i perpetra Meu- dabo ei vinitores eius ius omnis turpitudo in oculis ex eodem loco, A val- semiureuela in ,&mdiu leni Actior adaperie-
eam eruere potuit de manib. Dci. Ceilauci ut uniuersa -- cra
remoni et,in tum est versa se .stiui axomnia quae sibi putabat dari a daemonibus, nite offensamDei algata eognoscit. Devoraueriint eam primu Assyrii atq;chil ,Medi, Persae Macedones: ad extremum quissima lacerauit bestia Romanorum impetita: Cuius in Daniele nomen tacetur, ut maior sero , his qui deuorandi sunt,augeatur.Qua de Iudaea diximus, re in ad haereticos,qui prima fronte dominam & seientiam promittentes,egressi de ecclesia deseruntur a Deo, & om ius eorum ignominia in conste amatorum ponitur, T s prius deceperant,daradiu bestiis, quas propneta de
Σt dicens, Ne tr.das lecti Manimam 'stentem tibi, earum
morsibus derelinquemur. a s et seruat personam meretricis,quae auro ornatur&gemmis, ut placeat amatori b. suis, de quidquid pulchritudinis non hauri per natura, arte conquirit. Has uisures, qui b. aures eius doctiina Dei fuerant adornatae,ac triargari ,quae ex collorretiosi pedebati, ita ut sposus deam diceret & marinis: cillum tuu licui monilia, mistante porcorum pedes, S dedit sanctum canib. Et impletu
isa moti ripesimae pur tua. . Hac autem uniuersa saetiuat, ut sequeretur amatores suos, derelinqueret vitu. Tatrumq; it desiderium voluntatis ac libidinis, ut omnem memoriam amiserit maritalem, de oblita sit ille se coniugem. Qum rem in ipsis solemnitatib.quibus incedebat iburi daemonibus, visitabitur in plagis, id completur in pumis. Baal. numero singulari, Baalim pluraliter, eade idola nominanturgenere masculino. Ubicumq; n.in fine Hebraici sermonis' ν syllabam legimus: numero plurali est genere masculino: imi m , numero plurali genere seminino. Ergo di 5 rit de x eu, a plurali intelligimus numero, genere
malculino autem et interpretatur militiarum vel exeret tuum sue virtutum, numero plurati, genere seminino. Iraq; de Baalim masculino genere, numero sunt plurali licet quidam nitae λ αλ ω εα lepant genere feminino. Quomodo autem decipiam h etici amatores suos, S comeonantur eloqui j venusitate tructuraq; verborum, ut mendacio simulent vetitatem,oc coniugalem pudicitia derelinquant,dc incendant Baalim, id est,tilolis, quae de suo rae finxerunt, quotidie cernimus. Non enim Mincuram rusticae simplicitatis, qua meretricia ornamen
non quaerit sed artificis et antisq; mendacii , ut amar-- G , suis dii lis de det moniis placeant.b 'vi. ire era L Halo . Pro eo quod nos diuximus,ad aperiendam spem I xx. verterunt ad aperiendam intelligentiam eius . interpretatus est Symmachus
. . nia Hierustalem, siue Iud imeretricis in oculis armatorii eam in remm 'i'm,s' eius decessaueritvniuersas comedent eam lemnitas vineamde ficumvel
xi, et titilia caeli , re sccitas vel grado corruperit. tilia terrae : eis r o redacta in siluasat'; ins super eam Aes Baal m. iis at Narcs, a beniis iue
resJuas mentis, thura sucederat denequaquλibar Hyt amatores sevi trade cinerib. actauialis mei autem oblita est, di- putauerit posse consurpere: cit dominus. Ideo Noe iunc hoc est in aduetu ri.
pisnes Fas inde. ω vati lores pristinos repromusione
lem Achor adaperiendam mulset a sperorum. a. e
educam ex malis, scutoc prius de AEgyptiaca eduxera serui tute, inaria eis eiu verba mollia, verba consolatoriar
ut tristitim gaudio temperem, iuxta idioma stripturatur Vquibus verbis N sichen loeutus est ad cor Dinae,& Ioseph
in AEgypto fratrib. suis tristibus atq; metuentibus, ut tu ror gaudio mutaretur. Quod sequitur r
verreno siem. J Quia blanditias te solitudinε in protetit
lustoriae exeuntium de AEgyre militii dine praemiserat,in qua Moyses de Aaron de cauem gente Iudae a principes extiterunt: etiam nunc pollicetur, ' vinitores eius de e dem loco daturus sit. Vineam intelligi Israel omnis de usteris instrumeti, noui scriptura testitur: Mim a i -υ -- lva h. iam, Isra eiussit vineae, At tot an fuisti Et in eo iangelio: Pater nullas locauit vineam sua. fructi sq, non Mis .ii a recepit. Et interfecto filio suo, nouissime locauit eam aliis vinitorib. Hoc igitur prophetalis sermo promitin q, principes huius vineae exeuntes degentibus . de de captiuitate hostium siue vitior v. de ipso sint genere Iudaeoriam,iae. Apostoli: de locus tumuliu vallis turbarum hocn inter fretatur Achor. mutetur in ostium feci, sue ad aperienda πιαν pem atq; patienti χm: ridcirco supplicia dctormenta per pessa sit, ut per haec ad a spera pei niret. Nod aut ε vallis Achor, in qua intersei seit Achan ob furtum eorum quae Deo fuerant consecrata, c&urbatio de tumultas interpret' r. 1 tetur: non ut quidam putant , id est, peruersia ipse Iesus interpretariar loquε ς MAchan:quia turbasti nos, conturbet te dominus in die hae. Vnde appellat' est locus ille o par, id est, vallis conturbatioius. Simulet; Schoe . mn hintelligimus, m in prineipio tetrae sancia uxta Hielicto, rq n de solitudine egressus est populus, a pe fluenta Iord nisan prima Israelis vi ria moeror in gaudium eo tatus sit. Ibiq; aperta est spes, via saerat desperatio: ut punitis his qui peccauere in Christo, recommisere sacrilegium. saluentur ex eis, qui plasphemates Iudaeos suerim detes a ti, loquantu in se est,interfecerinc Hanc pericopen Iudaei de nostri Iudaizantes ad mille annota regnum re tum q& in trinestio per Apostolos vinit es, de credentiu mul - . tamillia ex Israel videmus effeci pleta, completi quotu die in his qui credere voluerim. in odq; nos Aximus, La.
tichristi tempus resitum 4 ut qui Clitissi non receperint
44쪽
verit Mem, illius recipiam mendacium, d postea Clitasto appelletur vir meus, sine maritus meus tantum odi Gadueniente salue v. idolorii nomitia . ut etiam 'benedici pol, up ambiguit ιbriuiuum istis με .cπJ In Ioeo ubi teta verbia militudinem. nequaqua veli dici sed appel- nos; G imu eanet, de I xx. transtulet ut tari me magis qua e lata: nedum aliud loquitur,al humiliabitur in Hebraico scriptu esto muri quod Symo tertiui oriatur:&vitu nominans, idolu cogitet. Ignoscectus interpretam esto M. - . H E B. SEPτ. obscuritati,quae tribus nascu ,i.c. at iligetur. The lam spem. Et canet inreg miam ei M. Et rinodis: aut tera difficulta
Do PQ d ibi iuxta dies iuuentu. miliabit ιν taxia Ani, xς uxn abistitim talia: utris suae, &iuxta dies discetis nimia tarditate. Ne-
magis accepimus est, praei -- ' edisseris, orator debeo de net: Vt q.ia semel laci lis o gyp xi 'A clamatiunculis ludere, Ninne de edi onem in solitu- Et erit in me illa, ait Dominus: vocabit me Vir narrationib. atq; epilosis A dine, . nitores ex eodc im meus,& non vocabit me ultra Baali:& auferam statico more cantarer sed auco, de valia Achor posuerat, nomina Baalim de ore cius, & no recordabiturdo tota hiii otii Gunuum M vltra nominis eorum.
SEPT.xilio orationu tuaru,& incredibili discendi studio, aperibre q clausa sunt. Deniq; Λ α
diliges de curiosus interpres: Vocabit, nouit, me, vir me de non vocadit me ultra ha-
stringe minune historia si- Ut percutiam eis tor- militudinε eonseruaret. vi dxi in die illa, Cum be- Et disto meis te imm- ruomodo eo tespore, Degre stia agri, Sc cum Volu- rum iudie ida cum bestiis ben, Ae: id est,t,hra. iebantur de terra AEgypti, cre coeli,&cum reptili amicum et stitistius csFιρην cui Meo fiatis, r.J
uu&dixit: cantem uin λ - , . . . Et vocaverit me, inquit, vir
ascen se eisiecit in mare Sic . . . . I - 'it' idolu mesi: tune percutia eistide quoq; seeunta die, iu- ' Et ponsabo te mihi in sempiternu,&sposabo foedus itq; concordia cum uetuus suae siue adolescentie te milii in iustitia,& iudicio, & in misericordia, bestiis agri devolucribus eoesi quado egressia est de ter- & tii li,dc reptilibus t et xx.De hoc
ra AEgypti canat atq; laetetur, de resnu Christi ac suam salutem inter Ecclesiae choros concinatssit animaduerte,quod quando eximus de Pro de ad meliora tr fimus, dicamur ascendere quia te i sale in montibuita est: de qua qui Hiericho deicendere voluerat,vulneratus est.Ad eos autem qui AEgypti, laeso culi huius quaerunt auxili dicitur: Vae qui deicendunt in AEgyptii op auxilium.Interpretatio Aquilae de Theodotionis Eouibabet .mni . posuit .eaudiet: alieri .eaespondebit, nobiscus acit, quodpcinentib. aliis, alij respondeant concinentes: Humiliabitur aut ε & affliget;
quod Lxx. &Symachus transtuleriint,ncm conuenit tempori laetitiae, nisi sotiEi mirabit ut Paulum, qui postquam vocatus est Apostolus, plangit antiqua peccata,& se dicit indignum vocatione Apostoli, quia persecuriis sit Eccle- sim D vi humiliatio & afflictio in conscientia pi teriti vulneris,non in dolore malorum praesentium ac ripiatur. b.Etenim δε illa.o sit Primi omni Asiae regnasse Ninurili filium.oes&Graecae de barbarae narrant ni storix qui apud Assyrios Ninu sui nominis codidit ciuitatem , qum
Hebrai vocant pma a. Huius uxor semirami de qua multarc miranda reseruntur, muros Babylonis extruxit: de qua insignisPocta testatur,dicens: Are ureuem tracti ,
muri tinxiste Sem rarum χιι.Hic aduersus Zoroastrem ma
gu,regem Bactrianorum sorti certamine dimicauit, de iutant aperuenit Floriam, ut patrε suum Pelum reserret in Deum, qui Hebraicε dicitur' es, & in multis Prophetis maximeq; in Danieleac iuxta Theodotionem sub idolo Bal lonis, hoc appellatur nomine Hunc Sidoni j &Pha nices appellat hv::eadeat. interia de , literas consonantes .uxv alis litera ponitur, liuxta linguae illius proprie tale nunc veet,nunc Baali sitiar. Vnde de Dido idonia regii generis,cum AEneam suscepisset hospitio, hae patera Iovi vina delibat, ua Pelus de oes a Belo solui. Didicimus
exordiu daemonis no Eois in chmonsi consecrati: omnian adolaex mortuoru errore creverunt. Audiamus e etera: Lingui Hebraea de Sura Ma interpretatur; is , i. e. habens Siv ierimus aicere:habens me, dicimus Ha, Mapud utramq; gentem,uxores viros suos vocant Baali. t e. vir meus quod intelligitur, babens me, de est sensus, qui
me habet in coniugio. Eadem Hebreoruin lingua vocatur vire vis, unde de uxor ita viro sumpta est in Genesi appellatur is quasi a viro virago. ergo dicit dominus.vit meus cest, cum utroque ima unie, bum de tempore Sc Esitas loquatur Habita stupui τ α σροσδει inm hae A. cuba,it. M .. u.
desiderans, sed mundis atque simplicibus vescens cibis. Quando Petro ut Cornelium susciperet ex nationibus,re- oti u Iatum,iussumque est ut eomederet omnes stias, de ni- Hhil immundum e cognosceret quod cum gratiam acri ne perciperetur : super quibus audit postea: quod Deus mundauit, tu ne commune dixeris. Erpo in aduentii Domini Saluatoris, post resurrectionis eius triumphos, dc ascensum ad patrem, duo parietes angularilapiae copulati sunt, ab eo qui fecit utrumque uniun. Et vocauit eam ia 'x dicebatur absque misericordia, misericordiam con--σequutam, de eum qui dicebatur non populus meus, populum suum: pacatisque omnibus, arcus oc gladius co teretur ad bellu Non enim erunt necessaria instrumenta
pugnantium, cum qui pugnent defuerint. Iungetur Isael Pntibus, de implevitur illud Deuteronomii
in Sion hoc est, in Ecclesia: in qua consterit potentias arcuum , scutum, gladium, te bellum : quibus ita atque contritis dormient credentes fiducialiter, de sub uno pastore requiescent,suesperabunt. In his ocu non Ἀ-
ι. i mihi in /. αβια qu aegio rimisui. JO quanta clemetia Deir meretrix quet cum multis amatori sornicata est be ob hoe erimen bestiis tradita: postquam reuertitur ad ritu nequaquam reconciliati ei dicitur, sed despondi. Et vide quid sit inter Dei coniunetionem de hominum: homo cum uxorem ac petit, de virgine mulierem facit, id est,non virginem. Deus etiam metetrucibus copes tus,eas mutat in vitones: iuxta illud quod adulter dicitur per Hieremiam: Non ut domin m mς inuocasti, aut nisi, patrem aut principem vi nitatis tuet. Vnde de Aposto lus post fornicationem ae idolorum talum et edentibus
eastam exhibere CHRISTO. Qegrimus cur tertio spo sionis nomen tueueriti Ptiano enim ait: u. Lo re
45쪽
mili in simpliori uis. Secundo: s Uuo te mihi in iustitia oe iu
tentus iungit & tertium Sponsabo te mihi in fide,sc scies uise o Dominus. Primo despondit eam in Abraham, T T dixu.Ami M. c. JPriori mulieri in ' pum decEt Tae T Luci .e t tius Iulii ei populi inicatis Uro Plieta eo initio condita mi a Iudaei de nostiti Iudauru, post Amichristit in e mundi corporaliter praestolantur. C Α p. I l I. liue in Hyrto, ut uxorem habeat sempiterni Secundo iniungit abiectostilios atque cruciatos tande recipit in s lute hie iubetiar ut a uc diligat adulteram multet cim. Quando dicitur,adhuc, M-dit it prius at uerit fornic molite Sinai,dans ei P sponsi lib. legis iustitia, atq; iudi & in miserationibus, Se sponsabo te mihi in ficium, a iuncta legi inlisericor & quia ego Dominus. diam:viqnr cauerit, trada Has se pr Et erit in die illa: Ex-
e,liecti risimi, edtioquii isti nabo ca mihi in ω- Et ma sic mi dilia tot in filio, isti ei, in to psalmo legimu . Calix in terra, o nuisereborei' hi super terram tittit, sicut diligit duos filios manu D ni,vini meri plenus quae fuit absque mise- rebor eius crux fuit avarue Israel Irgo,i pN,pheta diligit mitio, inclinauit ex nocin ricordia. Et dicam no mi corsa. Et iram adulteram, Onnones matri- illo de iustitiae calice incali' populo meo populus non ροθυυ mo. --lui monio copul Mur, i cemis iςQxας, x xsum ς naeuse, tu . & ipse dia meis, et iis, i se ditis, ςMiψης ς iri 'g R Jς
calice misericordiis in calice iustitiae. D inquit,ia eruauerit D;.e, DR, im Iu- ιuetrui apud te opitiatis est Ista igitur meretrix, i primum voto sponsi in minos fuerat tu chlexus,ut nu- vinculo recederet mar
tali: P recessit,& in AEgypto micata est rursum per legε assumitur: quiquiarr errat,
- δε ' dili it delinquentem, typuscet, Deus meus tu. Domin im η Do Dei est qui filios Istael ρ mos diligit qui cu diligatur
ad io,ia Deos .alienos idolinque respiciunt,de diligunt vinacia uuarum, q vina no ha-
ad me: Adhuc vade, dilige inulierem di-leam amico M adulteram, sicut diligit do. minus filios Israe de C Ap. III.
, ν θ/ de propria dignitate, domni I
s niatur neu uauini eos iu- . - Iunt, scd vetera vinacia, ut
orem γε sic. - Quom cog MθHin nil ρ , iri Vor pturarum,de alia Spiritu, rancti diligatur idoni ino: me, iit c patrem meum quomodo iv aut ostende noti irem: oium expectat salute, & aperit ianua poenitentibus, de ni- non cre 611 4 ego intole, mira in me est Qui in fide sue- hilominus illi res inutiles amant, traditiones holum, & .rit desponsatu de crediderit Euangelio, statim sciet quia . -- ο ei, somnia diligentes:&nequaqua uuas habeat, detinet sit Deus octans in eum quem prius nNauerat. vinum 5 lena musto torcularia,sta vetera vinacia, quae ii rit in te ilia. t. J In die illa, de in illo tempore, proiecta Hint. Pro tam matibus, qu Lxx transtulerunt,ac quando te mihi inuti despondero, & cognoueris quod comeduntur cum vitis pistis siue vinaciis placcias Latin Eego sim dominus:exaudiam coelos,qui enarrant gloriam possumus dicere, vel crustulas quae idolis offeruntur, de Dei, Ne li exaudient terrain,ut eam coelesti pluuia irri- Graecὶ anpellantur ramum. Filii autem lsrael in praesenti lo-sent terra de qua orta est veritas citi cuius agrum eo da ecim vocantur tribus 1 supra vero decum, quae paterfamilias Uteaitur vi seminet semen suum exaudiet erant in Samaria, de postidebant metropolim Iezrahel rQ. Latriticum,& vinum,de oleum, de quibus supra diximus, de c s fit uel in mim , in tuam ait mei ,e ι JPro Mis in H huc omnia exaudiunt Iezrahel . e. semen Dei: ut intelli- braico scrisqueste ):r, i QOEs interpretes absq; Lxx. eoru εhom
rium, sexagenariumactricenarium. Et illi meretrix, quae transbaleriant, te Maediam partem cori, l facito uindecim . Deo fuerat copulata, de tres ediderat liberos: duos ma- modios.Qui,dq; iugitur in editione vulgata: Neq; eris ausculos, de unam turninam: primum tetrahel, secundam teri viro: alteri, in Hebraico non habet uti sed simpliciter, absq; inisericordia,tritium no populus meus: videat ro' non cris vito. si .n. ponatur alteri, subauditur φ ὶ suo h pter semen Dei mutataci se rera vocabula, εἰ in Christi fi- bcatur viro .Quanao a. absolute dicitur: non eris viro, in. de consecutam misericordiam, qabsque misericordia e- telligimus quia nulli iansitur Oiniano,N absq; ita ma-rat & vocatum populum Dei, viii prius non populus vo- ritalist. Mensuram a.cori in Ezechiele legimus, cin r. i. cabatur. Exq io perspicimus ile iuersa quae di sunt gelio ditq; eam sibi i .e adulteram, uiae conduxit quin- resectio: ad decem tribus quae Israel vocantur c sub no- aecuriat genitis. Quando dicit fidi, ostendit vineam quae nullimine meretricis tres liberos ediderunt, de ad omnem gen- ὶ domino plantata est, de in multis locis popitiir itate Iudaici nominis. De exauditione e li, de terrae, defru- pturarum,lignificanς populum Iudaeorum. in autem lementi, vini de olei,d: Iezrahel, hoe quin sentiunt: quod gerimus: conduxi adulterae pretium est: non ut cumpro postquam Christus aduenerit , omnia suo currant ordine, rheta Ammat sed ut colenta mercede sua adulterare de de mutati hominum cuncta deseruiat creatura, ut ab i. stat, nee pastini celetis copes ut .Fodi: et siue coeu
46쪽
cit corobo dei & dimidio coro bordei . quadrigintaci quinq; modiis, de hae mercede suscepta,audiuita dito. i J Hoeeit, nec aliis amatorib. turpiter te rostitues,nec mihi viro quo coducta es,legi time coniugem Aene putes sam tibi iniuria ea dixi expectabisnae, par parite ra,r H E R. t exi, Gi te Qujntadecim Dies multos expecta-di Iluces te metiri Nia, P- Iris civisa sunt AEgyptioris piam cenita,& Israeli, de ris,& non cris viro: sedem ira,& Israelis opto educi est populus ae in diui Mego expectabo te. tute Dei mercede coductus. multos se-N m. .s Derim proprina enitis lG debunt fili; Israel sine, nan lucri in Liam sed
Ephod ac tera plum,& in Iudicum libro legimus, lsibi fecerat leuites; qui postea Iud iro S E p τ . sexcentis de tribu Dinarmatis prosectus est. Post Dies mutui Mi P si im Domini Saluato-ν . , ris viqi In praesentem diem.
hi, non se paulo mimis quadragentes' c eris altera Dro,cte o .nuis annuu expletur, N qua- I . tibi, inta dic bus multis tum temporis resideat. qua
m. λ i, ι Quadragesimoquinto die ad mole sitis per nitro Iulus, statimq; altero die ut tanta fieEtuta coitu Liminarii Pitta u.& se s patent ad accipi da legem Dei, edicit Transeactis tribus diis quinqu se
sim' die Moyses ascendit innum , 5 ad tinnum eius in nouissimo die
AV ite verbii Domini fili; Israel,
quia iudicium Domino cum habitatoribus
o . . sine altari Subuerso enim templos incensa Ieru salem. nec facrificili, nec
molite redeolo susterit. terrae no est n. Veritas, 'V ' σύ- ωνφη si cere potest. ει oste, c., ιώSedet iii i, popuI' Iudaeoru, & no est mucta cordia, rara , i, misericordia, i. , is , iae. instrumentissa qui quoda quueci aucteis, & ne que cerdotalis habitus. De hoc& quadrisinti quinq; hordei modiis est e uae,post ad- rege & Iacob in benedictione Iudae patriarchae loquitum
uentu Dina S 1lii Motu, viri sui expectat aduetu. dq, ά ortyr inces, rix Lia ine', auxae t a 're ip dicit: N. mcurimi , . n. mi ira hoc ostendit, , interim ven ut m reposissi est cripte it vo 'a torer ιιώ. Et post ide- modo idolis non seruiat, nee tame habeat Deu sed&ama fecit princeps ex Iuda, de dux des motib. eius, de Hero-toribδε viro spoli ita iussit quia viri non habet, no vescia des alieni sena &proiulytus suscepit imperium, intelligitur cibo horum, frumeto & legumine, sed hordeo irratio- mas venisse cui regnum rc positum est,& ipse crat expecta. nabilia iumentoti uminas vilitate luerae, i interficit, ut tio gentium.Haec est tacita quae e partea. . HX- s.c non habens spiritu vivificante.Vnde& in lege mulier, ii a mra ei penitu ogentium iuve omnis fieret: dc marito accusatur adulterit,in potatione. o ,i .e conui- multo post tempore reuertentur,&quxrent dam Deum
onis, in afuit ut in peccato, farina aecinit hordei quae suum,de David regem suum qui de David mire generina .imitata esse os&mulos,quib. non ea intelligentia, tus et ,& interpretatur sortis manu.Ipse. i. soluit captauiis equora atq; mulorum sustentatur alimentis. Prodi nudio talem populi sui, de dedit vinctis re istonem. Cumque coro hordei, ne bel vini Lxx. tramitet ut:ς penitus in He- eum viderint filii Israel qui ὶ suis stati ib. denegatus esti sco non habetur Et tu,st uinus dicere, in nebet vini' e. in patris & sua nixiestate regnantem, pavebunt &stupe- mensura plena atq; periecta inebriata adulteram,& plenis bunt ad dominum,de ad bonum eius. i bonus filius dex ilictam esse suppliciis. Vnde Sc Hieremias calice in meri bono natus est patre: hue ad bona Domini,de quil,.sanctus propinat gentibus&Hierusalem. Via quoque sedet, imo loquitur: videro bou Domini tu erea uti aris iliae enia ps,uic a pectat inulterae poenitentiam: ut postquam plenitudo quam incolimus peccatores, terra est mortuorum. Praesentium subintrauerit Sc noui istinus creduerit Israel ita sens capitulum alii Iudaeorum super Babylonica captiui ut qui ierat caput, vertatur in caudam,i cauda vertatur tale interpretantur,quando septuaginta annis desolatum in caput) tunc fiat unus grex&unus pastor. est templum, Natiare, M vici me ,& sacerdotium non , t a bl O radita. ine JPro e ρυδ 'n I xx. 'o', , i. e. suerunt,ta postea si Zorobabelmi edes pristinas funire. ui liim saceri otium:&h. ic manifestationes interpretati sunt. uersi.Alii, ut nos, in suturum deserunt tempus, &quae sit Sciendii autem ut crebro diximus ephod significare in- eausa tam grandis offensae vitanto tempore relicti sint, dumemus mdciat te: quod in Exodo & Leuitico; I xx. maxime eum idola non colant,pr aer inteli ectu,nemo H-- . dicitur, i .e superbumerale: Aquila , i .e, uatoris, aliam non valent inuenire. perindumetitum, edi, autem proprie appellatur Wρ -- CAP. lv. ir',i .e figurae N simulachra . quae nos poli unius in prae- Α ν δ b, n, Doministi I Od. re. Apricipio usque senti duntaxat loco, erubim serapbim, siue alia, qui ad hunc locum sub merinicis descriptione re adus in t Epli ornamenta fieri iura sunt, licere. veru quia Lxx. rem:quatum post grauissimasporuas&relictionesonos interpretati nitro qui b.Aquila p,r transtulit: sma, postea fit in pristinum vel in meliora statum resiliud haec ipsa sunt se e in rationali: hoc intelligimus, tio decem tricii iam vel duarum,&in comune oram,rec- quod in pectore-corde pontificis eata numerantur Nunc rursum ad Israel ae decem tribus veritas esse debeat atq; doctrina: ut non solum sciat re- sermo comi eriitur: exponens non frustra iratum Deum,ctim fidemsed&quod nouerit pollit ore proferre. Quod tam grauia contini nari, & inferre supplicia, ne sortitati de Apostolus Paulus scribit ad Titum, docens quali, Episi non ex iudicii veritate sed ex potentia Dei iniuiid vide corus ordinanda, ita enim Ap plum rite iis ne esse: tur in eos qui non peccauerunt lata sententia prophetiae. iana iam De dispensiorem, si pertum, 1 - 1 cunilum, ν a b i. . inquit Prorbe in vult s
47쪽
4 COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. I.
dnus custio populo iudicaru&exponere causa indignationis suae: mei vertia , 5 no inmiscet cordia, &no est sciola Dei in terra Nee veritas ta absq; misericordia sustincripsit,de misericordia abl ii veritatu cilicit negligenteue: unde alter u miscetur alicri: .l qai no habuerit,eose luctet&Dei notitiano habebit sed H L n. E coiratio pro veritate me da & non est scientia Dei eici Npromisericordiam lς terra. Maledictum, diciti sonticidiu,rur i. dui deni dacium,&ho
lictorii abundani demissi a xmicidiu, furtum, de re intulit, inundaueruntis: adulterium inundaver rosei etia Dei, j no est inter runt,& sanguis fanguira anguis sanguinem teri' nem ictigit.' Propter sit,iluci anguinein sanguini lio clugebit terra, Minmiscueriant vlaxi rui I firmabiturois qui habi
Sacerdoti: & corrues Speni Misit mundis hodic, SI corru etiant a quasi ineolaboretur iri', proplicta tecum No. velitat: sequitur Smisericor ete tacere feci matrem dia&icientia 'ci: ne inuda tuana: conticuit popu-tionenialedicti atq; mcd cii, meus, eo quod non
dignitateEt quia tales estis, ideo hodie comaetis .i .e.duce Cinini in captiuita: N perdetis resilii Israel. Quod aut dicit,hodie, aut riens tenipus signincat,aut no i laude Sinsidiis sed clara in captiuitate luce ducemini :tantaq; erit vestri infirmitas,ut citam Pt ,rbem qui vobis solebat prophetare mendaciu, vobiscuS E pr. corruant δε semiant captiuitat Hic Prophetas aut e necue si h d prophetas tabem' acciret ream. Maliae , O plicialem. Quamdiu n. non me scium, .hom G sunt captae decetiimus his dium , furtum, runt& llelian Prophetan caduhmum Uumessu Helii xu. & cate , filios per terram , ct sangui- I boaria, ' Prophctauer ut mnem 'u Isue uisi. maria.Vnde&Amos pro- -L7ι
iij& languinas opprimaturi rii&la uinas opprimatur. P
cri. Quia noestveritas&est ccrdotio fugacis milii misericordia,&no est miseri de oblita es legis Dein cordia, noeii sciat Dei se tui, liviscar filiorum per terra fide regionem ἰς tuorum S: ceto. Se -
inundaueriit, Si anguis fin- ςQ in sic peccauer ut uinem telisit. Idcirco luge. ii ibi: gloriam eorumbit terra cubabitatorib.iuis, ignominiam com- ει infirmabitur, vino habeat mutat 3 3. Peccata po- bestias agri, revolucre,c li, puli mei comedent,&risees maris . lici is que & ad iniquitatem co-D ieci muta clemeta sublevabunt anitient Hoc qui non credita cidiise )opulo Israel, cernat Illyricii,cernat Thracias, Macedoniam, atq; Pannonias, Mem literram,qH'roimi itide sphoro viq; ad Alpes Iulias tenditur, S pro abit la omini b.&animantia cu-cta deficere , t in usus bolum acrcatore prius alebantur.
minuetur m omvit M iuri edite ad patriam suani, qui habitant eam , cum in alieno regno de Sana πιι, ιum Iopeu- ria propi, atri.
mius cunt. Iram L xx vocata filios sed quomo
propheta Dotim octi isi Icrusale,&altu popul matrem tuam, O missu populis ad
isse inclarus est ρ - μή pides lo. f. si e mater v
meus qua si non haλω catur populis quetia,&ois sientiam. ia ruficiem turba nationis Hebraea, ad
Ziorum tuorum. Sec suillae traditur Israel,&ρο--biItidinem eorum sic pii eius aeterno silentio uini peccauerunt mih g riam cis it quia non habuit ictis eorum ini nominiam 'o- istientia, nec Dei reepta scr-num. Peccata puti mei
Dis & Belliel:& quia oblita est legis Dei,& penitus . pyrujs se idolis mancipauit ideirco de diius obliuiscetur filiorum eius, tradens eos a ter Sin .a.volucrinius: et quida Putant) sero, bolos bestias in terpretati,de volucres coelicos qui eleuatur in superbiam,ta 'ia humana ciη mnant pisces inaris qui irrationabiles sunt,s: ita bruti ut nihil omnino sapiatu,&aere liberii coelumq; non videant:boc non tam irati quam clementis est domini,ut tu e malaiunt,aut erantur de terra. bε MarauMur . .
i. Secundum I xx. inter :e e hoc q, posuimus, ut nullus ne i iudicetur, neq. ar .atur quis qua, superiori capitulo coaptandum est: sed Ios Hebraeos icquimur. Proi cati ad indiatum Dei, filii Isras, qui habitant in terra, ut causas dominicae indignationis audirent.& iraeteri inpec cata cognoscerent prorter quae hostibus tragerentur:Nue quia in i celeribus peti erant, impudenti Deum fronte colemnunt,audiunt Non neces uest ut veniatis ad iudicio,vt i a vestris stagitiis arguamini: quia tam estis impu- dei uiae, Vt nec conuicti quide, pudorem habeatis, S vere eo dixi deotradicatis mihi, i a is discinulus magistro, fac toti picbecula iuradic siquae aio barit sacet talii ε captiuitati: ui enim in psalmis legimus: m runt 1 ιη lle e Omnia quae dictitur ad deceni tribus referre possumus adhae-
reticos,qui relicuerunt restium David & Ierusala, id est, Christum&Ecclesia in s iaeo aeterna nocte cooperti seisit, nee habent ieientiam Dei repelluntur a Domino,ne eerdotio fungantur ei, ta filiorum quos genuerint numquam meminit: quia filii alieni facti sint ei. ds Quot homines habuit Israel, tot aras extruxit drmonibus, in quotu victimis peccauit mihi. Pro. perca gloria eoru in qua gloriabatur sibi cum Deo idolii terebant,in ignominiam commutabo: ut & sacerdates capiatur& populi. ii quide sacerdotes peccata populi mei comedunt,de quil,.scriptu est: videtis at sese meam, ficor maris. esia idcirco peccata i opuli mei devorat,cosentitates iccleob.deliquenti ut quia cum eos peccare perspexerint,non sol i non arguunt, sed laudant atq; iuuollunt,dc
pulus & sacerdos,indi naruis Dei starentia sustinebunt: qui L
48쪽
quia n sola opera eorum vilitabit, appellantur viae in perit in Deus: ciuria altare lucu &ail restion plan- Ωquim ingrediuntur:tal ta cogit tono a b. talia sace- tentuti nescit. passivax voluptiuosa religio, austeritatum uia ι. . arct, tractauerum. .m colunt .u.opus, sed se eo litatio mali villii & ver aer. ligionis euertat .E cottario Israel lacriscae οἱ eris p afluet. De haereticis faellis intelli entia est, i, bat in motibus 5 in collibus adolebat incensum xx cella uanto plures tuerint, 'o imagis delinquum Deo, de glo- terrae diligens loca;quia excelsunt reliquerat Deu , dcvm-riuntur in m)pulis Ic idcirco id L E. bra quaerens, perdiderat veriade Pia ni clic VI peccata nias eorum :&erit sit. Sεντ latc. Hoc in quod legi in de
aliquo, delinquentes, aluuii via em , & cogi pq in, si Q neri elii,. Hebraice appelnibit aliud qu rit Deus nisi rationes illius reddain fidei veritatem,qui si eus - ei. Et comedent & nodierius μὴ curat ud agatis. facit rabuntur: fornica-I . n. cete ininiquitarib. ti sunt&lion cest ue-
ι ι brie a aufert cor. PO- carionem, iaibliano habet .i Abrahaec uos, ct bi qui docti sunt, pulus meus in ligno ebriet tem si coit ιον imitari videantur exemptu.
. Aute: n legendunt: M aie.- Melphegor ob obscami maiio Sicut n. Vin una & Gracias gnitu linciquἴ nos Priapum possumus appellare. Vnde M t. Rεν. u. eum qui biberat memis suae impotem iacit,na 5 tornica- Asar rex tulit excelsa de populo,& huiusceniodi sacerdotio ac voluptas peruertit sensum, animuinq; dctilitat, dc te, inarem sicut scriptura testadermonabili hominea riuum eis citanimai. vrg cas& tur dicens, i saxea n e nrictu Domini eiu Daοι Ret xl lupanaria o libidi trum lustra tectetur. Cumq; it cor loco mi et iis, ubter inmam det a rranis is seu rar δε- suo motum iactat, ligna de lapides deos putat, dc adorλt 'nae rerrant palme s. insuperta Maacha iam τι--am opera manuum suarii m. Vnde& Propheta quali stupens de mirabadus eloqui cur: i' pulus meus, qui quedam inco e. retitsi is discretim tur, D.
techiele legamus quod virgas suas miscuerat Nabuchodonosor contra Ammon de Hierusallam, S exi rit virga ces, is contrallienissem, causaq; huius amentiti fornicationis alijsaueii chiritus, qui decipit eos vi fornicarentur a Deo suo. Esaia dicente id est, D .l micationem aut idololatriam retinat, iuxta illud quod se ei do.no. re rum: pro quo in Hebraeo seripi uim est
me fiant meas uir omnιι υνο η si si in psalmo dicitur: γ H. ιβι omnes qui omi antur a , t ' Principium enim sornicationi idolorum inuentio.Nunquam lis traici suo errore ac, alitur,nee celsama fornicationis tu tudine, d uotidie non custodiendo te in & scripturas sanctas, breuit et disseritimus, nunc ad sIum capitii lireue ι-t dc inebriantur, Sper- mur. Grandis cffensa citet siqua e caueris, iram domitiit, quae de suo corde sin- non mercii. Fornicatus Hierat Iscam domino Deo sto, I ito qui vertimus. Multa autum interpretas, id cst, mutato ,hoc ostendere voluit quod suam naturam mutauelint. Nde viris facti s t feminae. Srmmiebus r. .. proprid meretrices .appellauit: I xx. πιπι - . . c, ii L. Pre . . Romnes uiso mi antura it ' Principium enim sor- est consecratos de initiatos, ut cultores idolorum ostenderent: e dotio, Θυ , , , id est, a populo se par
tos: tibi videbantur ivulgo aliouid plus lis e. De .erbo
breuiter differ imus, nunc in sensum capituli uero-
ominum dei clinquunt, insaniunt & inebriantur, S per ' mur. Grandi scis 'nsa est postqua peccaueris, iram domini dii omentis iudicio adorant idola, quae de suo cordes in- non mercii. Fornicatus Hierat Iscam domino Deo suo dierunt: fornicationisque spiritu possidentur. 8 spiritu micationis seductusadeo fornieantur&fili si, i ii montium trificabant, e J In lege praece- eius desponsae,&absq; vlla vindicia, in suo scelere relin plumeii vino acrificetur Domino nis in loco quem ele quum utu, si jec uxor veto paremincerant de marito, hoc in
49쪽
A b in liberis ista uxor .sensim, Rex proprio dolore, intelligant dolorem Dei: iui intantii iratiricis, ut nequa, quam pereunat delinquente Quod Apostolu ad Ro-
r ptiis, dir u P Diria crificabant:&populus no intelligens vapula
pura a ca rael, no delinquat sal . ne u ut viritare De in 'id c , te inluda: nolite ingre-
sciamus visin: ione quasi ut neq; iuraucritis, vivitne t mim Ar lamentium, Dominus. moniam ideo in .rcia Deo, ut veluti siciit vacca lasciuiens cautino de amarissimis potio declinavit Israch hunc nibu recipiant sanita civ N pascet eos Dominusim, bis careant,'pr η'hς a quasi nunon latitulo uentem audiamus domi - i,
nutar: V tabo in im ainii vita sine-Ῥ:rticeps idolorum Ephraiin, dimitte ausim in I cum . Separatii est on-mn. ii re ama o Qui ig)tur uiuium corum, forma matur, corripiturriui nco, catione fornicati sunt: situr, suis peccatis dilexeruiasterret; no Tantusq; ivit numc M ser protectores
nicatorum Is rael,vtestet vl- xio, desperans emendatione. zius. Quid enim tumiusquam viros meretricum cui uico
lai i & cum effeminatis immolare hostias libidies, suae 3 od autem tunsti populus non intelligens vapulabit: pro auo L x x. tristulerunt: Et populus non intelligens ad-B naerebat meretrici hoc significat quod vapulet in capti nitate&1uersis afficiatur plagis ro peruolorem recipiat disciplinam. De haeretici, facilis intelligentix est quod filii eorum ibi ni centur de sponsae. e. animae quas in errore genuerunt x suis dogmatibus desponsarunt. istiusmodi in diani fiunt eorreptione Dei quoniam omnis eorum oll-xus fornicatio est: de turpes turpibus comiscemur,& pro .pterea vapulabunt, Vt aliquando per plagas intelligant' rem requirant Deum. Quando videris peccatorem di iiiii s affluere actare se potentia sanitate gauder delectari colu ,eorona circii dari liberoru,5 impleri illud quod
1 Is a l Pro domo I. in quibullia exemplaribus. dc maximo in Theodotione legimus s-Φ- , i .e domu iniquitatis: quod Aquila & Summachus interprctati sunt: - iae.don im inutilem: q nihil profit 1 alio verbo idolii nuncupet irrisi autem Bethcl, .d prius vocabatur domus Dei: at post. vituli in ea politi sunt, appellata est Bethaven b. e. Mim nutilis, & domus idoli ciuod nos ut in Hebraeo legitur, expressimus Videtura at mini ideirco 5 p., pulus Israel in solitiidine secule sibi caput vituli quod coleret,& Hieroboam illius Nabai vir tulos aureos fabricatus: ut quod in AEgypto didicerat qui sub figura boum coluntur, cile decis, hoc i: i tua suptistitione seruaret. Di amus senium capituli Si semel Llsrael errore deceptus es de to cum n eretricibus miscutas a ita ut quicunq; inpleret manu vel suam,vel regi cisturcdo 5 dando ei munera, Sacerdo, fieret excoliorum Utem tu Iud qui posside, Hierusalen de habos ex Lege leuitas, exerces templi ccremoni aes, no de s sororis quod tu ocillae in fornicatione exempla sectari, o cum ea idola colere. Not ei ar/si a . . Dequa in hoe prophea talegimus: mviri litia rura, in eat . in qua Saul vnctus ea in reaenuia qua exiens populus de deserto, primis
castrametatu secunda circuncisione purgatus chrx quo C tepore legionis aduersae,in loco celebri caror inolevit. Re it e .n a conua in Bethau n. te. si quondam vocabatur Bel :
quia postqv in aurei ibi vituli positi sunt ab Hieroboa filio
Nabath, non domus Dei appellatur, sed diutius idoli. Pro qua miror cur Lxx. doinu MSh pr. iter mati sunt misi sorte ero irore consueto pro vau litera media, γα i literis ex utrae
, ne oscindat i ta El, i .e decem tribu declimam ne turetis νι nauit a Iani seruitute. Pro mi Dominus. moniam sciuiente vacca Lxxarastulo
no multo post tempore, sed du proplieto,du spirit bos regit artus, pascet eos dominus quas agnum in latitudine Quia metaphora a vacca lasci utente litie ivstro ceperat, ruat in reliquis: vi captiuuatuin Assyrios & in latissimam Medorum terram dispersonem populi Israe quasi in campo latissimo de in spatiociterrasi egis& a norii pastura vocet Super hi reticis prona intelligEtia est: ad quos vel de quibus dicitur: si semel sornicari, haeretice, altem tu Ecclesiastice non delinquat, nec ingrediaris in Galgalam, Laereticorum concili ut ubi peccata olum reuelantur,& instar porcorum voluta tur in c reno. Ne te ascendere putes ad superi a d atroga testat rudogmata talioncs. Non est.nabi Domus Dei. sed domus idoli. Nec iuraueris i t nomen Christi, cuius inaiestatem miscendo idolis polluisti. Sicut enim vaeea. percusta asilo percussi sunt haeretici ardentibus diabolis, .gittis,& legi hostiam reliquerunt ideo pascentur in latide in spatiosa via quae ducit ad mortem, & patientia do mini bonique pastoris eos nutriet ad interitum. bl ra ι ν,.o . Ephresin de quatribus it Hier boam fili ui Nabail, qui primus aurcos vitulos in Belliel Danq; constituit,tex cst .aece ηn atribuum. O igitur Iuda, cui 3. i .: supra dixi, ii i nicatur Braclino delinquat alic Iuda. Audi consilli immeti: prophetae verba nos ruas: qui Ephraisemel idolor amicus Sparticeps est, limitae cum: ne sequam impietatem eius, cuius cultus d religio de cibus, tuo uiuio separatus cst. Illi .n semel idolis serui ut,&dcruonil, in orant,dc quosdie fornicantur, N: diligunt for nicati inem sua: imo; ncipes 5 Pro cctores eiu i .e. re ses dilexerunt ignominia afferro populo id est, vitio otincipii in lix populus sui cepit cultum idolor ii quotu immundus spiritus ligauit Iriael in ali sui de eum libet Evolitaieno patitur. Consund tur igitur in sacrificio sui, 5: ignominia principa in sua consuli ne suscipient. Sym machas,proco nos interpretati sumu- D. - milia ea
tu ais, Gu hoc modo verium Graecii δε δε--
50쪽
E interpretaris . aicam istantia studiu habui ire litarilem in idolotu cultu,ut non imitatus iit Chananaeos, id obnicos, sed ad imit tionem sui eos Irouocaucrit erroris. Hoc ipsum &ad baetcticos referri piri, & dicitur ad Iudi, i. e. ad vir u Ecclesiaestioim: quia Ephraim, qui inter petetatur αμα pie ς, salsam libido HEB.
sacrificust e parata aloe est n. C A P. V. Hrn. quod dicit separatu est conui- due haec saceruiueotu: semel micati sunt, dotes S at tu dire dc principes corii insili ς' - domus lirael,&doni' pulum deceperimi,& Pro D i regis auiab. aut ultare:
cultu imbuerunt eos ignomi- i - ri
nia idolotu:& ligiunt dii quia votus iuuicni est, boli spiritus in dilis suis: qui quoniam laqueus fa
circumieruntur omni vento citis speculationi, dominae, de stabili in Ecclesia &rct ccx palum super pede permanere non possunt, Tilabor , de victimas Qui v. in suis sacrificii m- decimastis in profun- fundεtur, quia pani p Wῖδ diu , Et ego cruditornis luctus es i. iodq; dicitur, o ' omnium eorum. Ego
prouocauit Chananaos: eoo a se .
sensu referri potest adhxreti scio Epiaraim, A lsrael cos: ipta spurca pleri , hqr non est absconditus asicoru5 nefandae finxerint, me: quia nuc fornica- habeamq; unmudas crinci , tu scit Epitraim, colavi idololatria inferior si i minatus est Israel. Nouna eme quia an Gu m ς ' cogitationes
qui domu patris faciunt do Deum sillum: qui aspi
muni negotiationis, de lucra ritus fornicationii inquitum depopulix: dc Eccle- medio corum, & do- liae veri cem transserunt in minum non cogno- mendacium , --δι δῖ' ucrunt. e Et respon-
o sacerdotes decerti buu M Epiaraim ruent in
adiudicium vocatur, de reges: iniquitate sua : ruet non quod sacerdotes simi de etiam tribu Levi: sed quod sacerdotes vocentur 1 populo .unde de sacerdotes Baal & Prophe Ret e tae quadringenti quinquVinta , quos interfecit Helia, i . 'postea Iehu filius. Namn praesti e Ionadab filio Rechab, .ppellati sunt sacerdotes: Sed & Israe i. e. populus voca
tur ad iudiciti,in nullus excipitur: ut & sacerdotes N pi, Iuliis N reges, si indu ni populu,Jc costitueram sacerotes simia audiat quid secerant,& cur tradatur inimicis. Speculatores, inquit,vo posui, di principes in populo,& in excelso dignitatis culmine costititi, ut popula regeretis errante. Vos aut sacti estis laqueus, & notam speculatores M principes, venatores appellandi. Expanditis n. rete
super montem Thabor . quem Septuaginta imave .. v ancstulerunt: hanc habentes consuctudine, ut Hebraea nomina Graeco sermone declinci: sicut Edom, hoc est. Esau. Et Seir, seinper Idumaea intes retantun Est aut Thabor mons in Galilaea situs in campestribus,rotundus atque sublimis, ct ex omni parie finitur aequaliter. De hoc mole de in psal d molestiis:Thabor&ilermon in nomine tuo exultabunt. Hunc monte Sin Hieremi tuaginta Ilabyrium irin. taleiot: in quo aues laqueiscapi sint .Et inquit
Aertina . in .sunsium: urnullus Mori poenitetui nec occisus eleuat et caput.Probibuerat®es, 5 facerdotes ire
popuIu ad templum Hierusalem: idcirco in profundu vi minas declinat se dicuntur. Iuxta tropologiam, accusatur populus, ne se alienum arbitretur a ramine, fi inducitis sita resibus de , tacerdotibus , quos baroicorsi princi s intelligimus. Ips quoque principes accusamur, quod quas uri IHucus, ceperim populo,& positi speculatores in Eccle via' sia, eos duxerim in errorem. Et in in ea Labor excelso
atq; pulcherrimo, interpretatur veniens lumen. insidin Cposuerunt: ut decepto quosq; pertraherent in profundit, de immolarent danionibus . in barathmini vici mox declinarent, ne aliquan Eo resipi secrent, nec domu Dei Ecclesia suspirarent. Quida a liabor interpretari put at lacu Sit i. id est, cisterna depraes enti seniabit in alis citis, e consa n- sui conuenire, q, haereti et co dentur ea: altaribus t iis. inciderim in foueam, quam fecerunt.
ΑνvT V, Jo sacerdotes 3 reges, qmeum populum decepistis, &S E p T. tu popule, qui deceptus es: qui
ingrauiter deliquistis, ut noAVA te haec acer soluoccideritis victimas, sed res in vitendite in profundum eas miseritis
inferni, nolite arbitrari magni
, . , tua mei teris vos a me peni
cxpansum jup r italin quit, id est, Hiero rium . quia am cadit, O, ' an a quo seductus est popu.
nitate & scelere sunt secuti, o enim ma doli ael non est absconditus ante, id est, dece tribua popum. Israel non rei fit a luci Iasornicate rege, colanti- me: non coo curus nat' est Israel. Rex primo coe-68 Ephraim .commacula- Dit a Dacilliu sornicari, vitii tuis prael. Non deta lo ureos cupies adorare, le . . . Volcssecutus est populus: p1
in eis, iamnum autem cationis,qui iuxta A stoluὶ r h. f. i. anon corneuirant. Frhu- Operatur in s lijs dissidentiae,mia itur iniuria Ista ei possidet ς corda captiuumscive eius, ct Isiael se M idcirco illo regnante,dnum
Ephraim infirmo μtμrm toris sui. unde de principes do iniquitaιι . um. to gniatu peruersorii, dc populuιι tur d .us non ignorat: non quo a eius notitia digni sint. sed nihil eum lateat eorum, quae oculic sacium: quorum alii deceperunt, alij sunt decepti. Nec dabunt cognationes suas, ut agant poenitentiam, qui semperii Perditione pr ficiunt. iritus enim sornicationis , quo fornica i sunt in
Ecclesia, de a vero matrimonio recesserunt. versatur in medio eorum: ideo dominum non cognouerunt. να en tu in nuate suae rure rata verbum ni 1
Lxx.& Symmachus interpretantur ,id est niuria: Aquila & Theodotio , id est, superbiam. Quidquid igitur Deit Israel. vel superbe agens cotta di una, vel
in iniuriam creatoris idola venerans e naebit in facie eius,ut non abeat impunitus, sed humilietur eius contu melia,S populus ta reges in iniquitate sua pariter corruat sue infirmetur: ut qui fortes erant in scelere, infirmi add aum redire cogamur. Et hoc non tu eueniet Israeli MEphraim id est,decem tribubus, de regibus earu,Vidii cantur in captiuitatem: sed etiam Iudas, idest.dux tribus quae regnabant in Hierusalem , se uetui vestigia captiuorum: ut quorum imitantur scelera, imitentur & poenam. Haetetici matrem habent iniquitatis suae superbia, dum semeet altiora se scire iactitant, in Ecclesia contumeliam ae bacchamur. Sed infirmabitur arroga uia corrum,& populus ae magistri pariter corruent: Iudas quoq; qui videtu cesse in domo Des de in Ecclesia, non mente, sed cor p recommoratur dccande habet cum haereticis in errorcsententiam, frustra nomen Ecclesiasticum repromittit: quis 5 ipse cum hari elicis puniendus est. Mani testa uanscurri mus, ut in Ascuriorio in inoremur.