장음표시 사용
51쪽
cis: hoc babentes escinamen, rimem praeuaricationib. sensus, per singulos mense bos, adiiciat et , N Qincta ν ofici cram , hostias placare nitantur , 5e non hi uenient stabit. Legamus Regum M Paralipomenon libras,&i Hucin requirimi: lina a rece- Heli. S E p i. veniemus sub Rege Phacee,
tornicanto cum idolis, non pol ea Romulus regno pe-
Deo filio senu eum, sed des rabi ςo, mensi, ς in ηρ ς' Haeretiei suspicantur, monibus. At ij putat luκ signi partibus tui . in saetificiorum multitudi
si cara quod in E Edra multo ne placent Deum, di Ecclesia- post tempore dicitur, quando uxores alienigenas assium- sties quod faciendo eleemosynas redunant peccata , in pserunt, creante in eis liberos & postea repudiare copulit quibus permanent: cum omne saetiscium praeterita sce' iunt. Sed hic melius est alienos filios accipere, qui in ido- lera deleat, non praesentia: ideo non uri mant domin ina, lorum et ore generati simi Miue quos ducentes per ignem, quia Ruferturai xlibus procul recedit. Isti ver E proari idolis consecrarunt. Quia igitur hoc fecerunt , i ii mul- cati sunt in Deum, & alienos filios ricin Cholho, sed di copi,st tempore, non annorum spatiis infinitis, ut solitus bolo procrearunt: ideo omni tempore maledicta sanio- eram prius dongii post futura praedicere: sed nunc 5 in prς- pcra corum , de cuncta quae factu ut, crurnti coloris rubi tutata aduertio Aisyrius,atque Chaldaeus 5 deuorabiit go popul tur, quia sauguini & interfectioni proxima cos cum ratrib. siue cleris suis, id est, cum possessionibus, istunt. Rubigo autem proprie deiecitdere dicitur in rore
quas in ciuisionem terrae ad mensuram niculi suscepe- noctuino: ac lacitantiam spicis menta macularc coiorunt. I loco I, nos diximus devorabit eos metis, I xx.rii bi- remini: vcliinopidis: ex congruὰ iuxta α. - vastat cle-gine, ranstulerunt:cum utique rubigo, id est, . ς ε ros haereticorum, de quibus dicitur: cicii e um n nyο-appcillatur, ut ipsi quoque dixerunt in Propheta Ioel: Reli- neruor era.
Libri primi Commeuiariorum Hieronymi in Osee Prophetam finis.
DIVI HIERONYMΙ ΡRESBYTERI 'IN SECUNDUM LIBRUM COMMEN
V i saepe nauigat, aliquando patitur, et cimpestatem: qui viam frequenter in-rgreditur, aut sustinet latronum i inpe-atus, aut certe metuit: omniq; in arte, tam gloria quam obtrectatio, secundis aduersis vcntis Oritum dum aut amici plus merito laudant, aut inimici plus iusto detralutiat: rarumque inuenias, qui in v trama; pariena non fauore, aut odio,
scd reruae limate ducatur. Quod mihi in scripturarum explanatione sudatui accidere video. Alij enim quasii parua contemnunt, de quidquid dix rimus, contrecta desticiunt. Alii odio nominis nostri non tes, sed personas considerant: magis'; aliorum silentium quam nostium studiu probat. Sunt qui audacter nos facere asserant, quod arripuimus opus, quod nullus ante nos Latinorum tentare ausus es L Quidam in eo cedisertos arbitrantur & doctos, si alieno operi detrahat, & non
uid ipsi polluit, ted quid nos inon possimus, limicent. Tu autem Pammachi qui nos facere prς cepisti hoc, necesse est ut fautor sis imperio tuo, dc Amasinios ac Rabirios nostri cemporis, qui de Graecis bonis, Lati iis faciunt non bona, dclionu-nes eloquentissimos, ipsi elingues transferunt, Euangelico calces pede: hydramque de scorpium, iuxta fabulas Poetarum, aduras caulcrio, sol caconteras, SI Scylleos canes, ac morti sera carmina Sirenarum surda aure pertranseas: ut pariter audire de nosse valeamus quid vaticinetur Osee Proplicia: in cuius explanationem sera n dum dictabimus libriim. Cumque tuo I er adminiculo, SI m prima urbe terrai una, primu 5 nobilitate M religione habere nae gaudeam defensorem: tamem agis optarem illud mihi contingere, quod Titus Livius scribit de Catone; cuius gloriae neque profuit quisqua laudando, nec vituperando quis
qua nocuit: im utrumque summis praediti fec rint ingeniis. Significat auto M. Ciceronem,&C. C i areni: quoru alter laudes licr vituperatione sit pradicti lcripsit viri. Dum n. vivimus, S in vase fragili contin uir, videntur amicorum prodestes ludia,S nocere ςmulorum opprobria. Postquam aute reuersa fuerit terra in ter A sitam, dc tam nos qui scribimus, qua eos quide nobis iudicat, pallida mors sit btraxerit,& alia venerit generatio, Primis'; cadentibus foliis vires silua succreuerit: tuesne nominum dignitate, sola iudicatur ingenia: nec considerat qui lecturus est, cuius, sed quale se quod lectur' est: siue ille Episcopus, siue sit laicus, imperator S domin , miles de serae: aut in purpura oc seri eo , aut vitillimo pano iaceat: non honorum diuersitate, sed operum merito iudicabitur.
52쪽
COMMENTARIORVM roncipes Iuda qui stere debuerant, suum populum eo
em: Ephraici Hrn. Israel N Iuda, Lan ite buccina menses stinguit, L in Gabaa, tubam sim patra, .deuot uni Cato emptetcipio vobis qui au tb uen post tergum duis, ut nonvoce sublimi sed ii uim Beniamin : E- clara buccinac re is; cla- phraim in des blationero. n. auditu opus est, 'tom- erit in die correptio- ne factus est in diibus debeat exultare, de haereti eo nes audiant qui in circuitu tribubus Israel cure tioni, , in tribu - Π Trdmonem se salutenerent, coeperimi gaudere atq, l tari, ψ pateret sibi terraeorum ad possidendum latius: Si acti sunt quasi essumen. tes terminos Israel, tranicantes fines suos , in locis quonda tu, regnum suu & essi SE p T. ne dilatare cupientes.Qαι--
cito ita domo αν Π ζibus, sed dignatione mea. te excidit Eent mu οῦ Dicit quoque dea ncipest bra m in destitis- Iuda, hoc est ecclesiae,q, non
colles I xx. transtuletanta & princi pzs tuba in Rama, quet interne . quasi anilimentes te latur excella: istae autem duet ininum : super eos ci-
sunt.Clangite buccina anGa, b stimaresed potius plangere,
sunt in tribu Beniamin,vicinet Rindam quasi aquam res e nam sicut a- sc mus timeant, ne&ist si sibi mutuo ciuitates, i. e. Ga ' iram mea . . Calumnia impetum meam. l lbaa , in qua natus est Saul,&Ram1,quaeest iuxtaGabaa, in
se timo lapide a Hiatoso ly- , lita, & u rex Israel occupare conatus est,ut exitum introitu clauderet tribua tu . . Asiat Calumnia impetum meam. fr.
patiens est, Ephraim, Opprosit Ephraim aD fractus iudicio: quo ritam tuum . eon A' Qqui bip les principes. niain coepit abire poli e . ir iussi jum uia misci iis gloria
sorde in . i re ego qua, cupit post Q.
nate. Quotuit buccina pasto- Et nedictione accibienda iuxtaxatis est,&eornu recutuo eis- illud quod alibi legimu, pl. citur: vnde & proprie Hebraice , Ciae uim' u ut scat cisit te Dei. Sed rectius inces preter plia . . a appellaturata autem de re esticitur vel argento, qua in Lxx transtulerunt) ita accipienda est: praeseritu, eumno bellis Sinsolennitat .eoneret abant. Super uri bauen, men effusionis&iια conueniat: dicente proplicia ad do F uae quodam vocibatur Bethel, id est, in tribu LPliriam, minum 'am tua. uror ire aeri r he ,δει-ε .finquavitulus aureus erat: non clangores formia,icd Vlu- - . Transferunt principes Iuda terminos quoi uelitii Hlatu opus est, quia vicini captiuitas est Et pulchre dixit, o patres eorum, quλnd immutant mendacio veritatem.a. Bethaven post tergum sit Beniamin ubi enim trib. finitur liud praedicant quam ab Apostolis aceeperunt. 'Beniamin, haud procul in tribu Ephraim haec urbs codit c Cia at mniser i mram,om. Si impii est Ephraim est. Ideirco autem meo atq; praecipio: Clangite buccina in &Ppter impiet Mem suam erit in desolationem quomodo Gabaa, e tuba in Rama,ta ululate in Bethaven , qui do' nunc dicitur: calumniam patiens Ephraim se iri iudi mus regia Eobraim, siue ipse Ephraim λ .ean pertulis cl. cio qui enim calumni in patitur de frangitur, iudicium lim in desolatione erit,&instat vicinac tiui s. In die eius inique opprimitur, maxime cum taudia iust, natur eorreptionis atq; supplicii decetribuum Israel, olicdi mea quare sit trλdi Ius captiuitati: Sequitur enim, qu laete fidelia verba quae per prophetis cominatus sum: vr quod Pit Abire post sordςm, hoc est, pollidola, quae sordib eom- sermones dixerim, opere comprobarem. Quidam Miba- parantur. Q md ergo dicit, hoc est, opprimitur Esthrii iuuen uxta L . qui dixerunt domu ω , ciuitatem solis in ab Assyriis: primu a Phul, drinde a Teglathphalasai. noli' η Π q. terpretati sunt : de solem iustitiae Christudicentcs,Vr m ea a salinanasar: non quod illi iusti fuerint, qui eun , ζώ- iniit, ecclesiam esse voluerunt. Quod mihi displicct: Neq; preti crunt,&idcirco traditus eis liti sed quia qui quondi η. s. iri enim domus idoli,quxm Aquila liuerpretatus cst, domum sucrunt populus meus, me eos deserunte traduntur ad oce itiutilem, iuxta tropologiam ad ecclesia reserri potest. Sed nas S in hoc videtur esse calumnia, non Deo, qui iustam hoc dieamus, , haeretici qui in Gabaa 5e Rama, excelsam in seri sentem iam, sed his qui tormenta sustinent dum ne sibi scientiam pollicentui iubeatur vlulare in domo idoli: ioribus se aduersariis conceduntur. Redditq; eiusam Cee non sint me faciem Beniamin, qui interpretatur filixi, mi u , idcirco eos in hac parte calumnia sustinete,&iridi de irae sed post tergum eius, ubi oculos non bal t. Om Peioribus &crga illos iudicium non seruari: quia e tibi ni, enim Ephraim i a. tia, s quae interpretariir uberi EPbraim, i .e. Hicroboam abire post idola, & Deum dere ii . , , Meis in desolatione erit:&cuni iudici j, inquis dic linquere ipse enim aureos fabricatus est vitulos. Seeun- , ii r ni, pus correptionis aduenerit,uciba mea non cit cinania, re dum I xx. anterpretatione, oppressit Ephraim, id est.HiE. ' 'bus ostendam. Pro eo quod trai tulimus nos, post tergum roboam aduersarium suum Roboam, id est, tribum Iudi tuum Beniamin: Lxx. vcrterunt. mente motus est venia & in cooppressit: quia deserta Hierusalem&temstlo. AE minis per ις α , id est, mentis excessiim, Beniamin vi' gyptiarum sordium simulacra sectatus iit. De saei eiici, meeelesiastico aptantes: Vade de inisexagesimo septimo manifesta est senstri: Q sophismatibus suis,& areedi, lopsalmo dicitur:Ibi Beniamin adolescentulus in mentis ex- ctica ita Opprimam ecclesiasticos : sed cum hoe fectrini cessu Et in benedictionib. Iacob, sub persona Beniamin, non munditiam ver fidei, sed sordes sequantur mEdiei h. de quatri Paulus Apostolus suit,scriptum legimu a Pen- qui traditi diabolo&angelis eius, videntur sibi eat umbiliamin lupus rapax mane comedet praedam, x ad Vespe- pati, Ninisti iactam cisci adici veritate. Taliter vastatueram dabit eam. Quin . in principio persequebati reccie' Israel,& omnes biciores eius Assyrio vincente populintur. iai , . . sam, postea in toto orbe, euangelii credzntibus alimenra Deum' pcrdidit pi sulem,&idcirco fractus ii dici es. largitus est de&Saul, qui de tribu Beniamin suit, in quia secutus cst idola. 'menii, excessu tota die usque ad vesperum vaticinatu est Q hetylingua Hebrateat ea di ι , interprophetarum chorum. tur puxi do Scaries; quorum alterum veste,.alie cruob fratri ...i iis it i I Δ.GLJDucris Ephraim & Israel rum lignac sumit, pro quibus Lxx. F. de M. F., , i e in captiuitatem, de redacta terra eorum in solitudinem, i nuumn ct contriba ne,&stimulum transtuler i S.Hierony. m.f. i
53쪽
jo COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. II.
Et notandu quod linea referatur ia Ephraim, & putredo ad domum Iuda. Quomodo igitur tinea vestimenta cosu mit, S: putredo vel caries ligna quod utrumq; Isigo fit tE- rore ita Deus de dece tribub. de posteatribunus duabu s. longo tempore ditas locu pomitemur eos prouocans ad salute. thesauri rates sibi iram H chin die irae, quasi tineacis a Et vidit Ephraim la
batio vel minutus,sed φ susti- vinculum suum: Mnentibus poenas haec uniuersa abiit Ephraim ad Assi videatur. Primus igitur eon - sur,&misit ad rege vl- sumptus est Ephraim&Ist x l; tore,& ipse no poterit
scrvabas de genere ludi , eui r Grix a repositum fuit,&ipseerat ex Oxi 'Quonia ego quasi Deciatio gentium. Puniti iit lcquaEphraiin, Mqua, reticis,qui intelliguntur per si catul' leonis domui Ephraim, in Iudas,scit . bi qui Iuda. Ego ego capia,
cum ccclesia permanznt & vadam, tolla, AI non her corum vel errori loel vitiis continciatur, simill tentiae subiacet in .a m , di h Minio uorem suun , C .l Legatos, no habe.
. cur in Hebraeo: dc ubi I xx. suerunt Iarib, nos iuxta Symmachum, ultore venimus: na
dice, nomen ut osten siertamur ad Domi-dit,quem csi cultores Brat exta num: quia ipse cepit, peterem ad supplicium leo in & sanabit nos, percu lucum Baal arasq; euenisset in tiet
respondit pater : sciscatur IeFaahai uiuiacet eum Raad, or ut ratus est, inquiti. iabiem a J ὸθ 3lo rati, se sua Intelligens itaq; Ephraim infirmitate V suam.&Iudas vinculum suum, quod cum decem tribub.receato sacrat colligatus: non a Deo qui soluere poterat. sed a rege Amyriorum quaesiuit auxilium. Lepimus, Quod subreste Manaben,qui decem tribubus praesuit, Israel As-' xis i , , tyriis dona transmiterit,de Iudas sub rege Achar praesidiui agitarit Testat alasar regis Assyriorum,qui eos adiici fame Deo liberare non potuerunt, nec captiuitatis vinculum soluere. Possum' vinculum .pro quo in Id breo scri maloi nia de Aquila interpretatus est. Maio siue - δεσμον i. c. colligationem sue coniurationema: ad iu . itu ι , lud tempus rcferre: q4 Rasin de Phacee multa de tribu Iu da hominum millia vasta uenit: q, Dustra Iudas aduersus reges duos non Dei, sed Assyriorum auxilium flagitat . a idam iuxta tropolysiam, Ephraim d Iudam, ad haer ticos. ad viros ccclesiasticos referunt, eo quod de illi de Nar. Iudas peceatorum vinculis eolligati iuxta illud a scriptu
ad Assur,de ad tegoni vitorem, id est, ad diabolum,de quo
vel auxiliatorem vel iudicem deprecati sunt, idcirco per 'manere eos secit in dolore languoris, & vinculis delicti ruim. Legi in cuiusdam commentariis regem Iarib Christum interpretari. Et quia sequitur : Ipse non poterat sana
re vos: Hoc argumento usus est, quoia haereticos vel ceci
si asti eos reccatores Christiis sanare no possit tempore tu dici j, ubi nulli est misericordia: iuxta illud quod scriptuest: In in orno autem Puton insitu D , 2 Et quod sanare vel liberare non possit nequaquam sua imbecillitate, sedeci-uiut. t3. r rum merito, qui sero auxilium postulaueruit: ali modo de dominus dicitur signa in patria sua facere non potuisse, ec causa cur non potuerit, exponitur: quaa inquit, non cre debant in eum. Haec ille dixerita nos in malam partem rcgem interpretemur ultore. Proco quod nos exposuimus iarib, id est. vliorem: alii male lotuit a d per elueram, . . iiii quina tran, sertur in siluas : unde d mmp interprciaturis i m visa siluarum.
b quoiani, V.J Illis euntibus ad Assur, de mittentibus Gad regemvindicem vel ultorem,qui eos sanare no porerit nec soluere vinculum collisatum: ostendam 'et me aduer iante omne hominum auxilium vanusi: Ero enim quasile a Ephraiin, de quasi catulus leonis domui Iuda. Pro SEPT. leaena, quod Hebraice dicitur i
as. Et dit Ephraim pintherem, quae Graece sunt infirmitate μ. aer Iu- . liter dicinit de Latine. ec tam das Abresuum: Alit nomen bestiae, uomnis bestia Ephraim ad A s rem - , ipi potest: vi quidquidi semisit Nos uae re ut mini stiis est, hoe in Dei
in , , . . leone follius: in panthere ve-
ce uine faciet a )o i do Assirios regni Sama
lorem. hum rix lignincatur interitus, demqμ sit panther Ephraim, leone fortissimum cotta Hie-quosiis in domo Iuda. Nisalem de ludam, aliquanto post tepore regnii ollanditur. ιο , non Erii Et quin leox
μή quomodo Iuda, de numime , icotes: L Ni, ditione sit raptust Ad quod reuertamur aἱ Iti, - breui:er respondebimus, nul-m num D 1 v xilia pollia tapere de manu Dei, sirum : quia i me us aute cum, qui tenetur, ratis voluntate de manu Dei excidere. Quodq; sequi tum Vades reuertar ad locum meum. Locum Dei, magni- Γficetiam de maiestatem eius debemus accipere: ut nequa spro dispensatione descendat ad homines irascatur, misereatur, obliviscatur,fiat quasi panther,vertatur in leonem, mutetur in bestias: sed res spernat humanas, de permittat eos quos antea a tegebat hostib. subiacere,ut tabescant, de deficiant, de intereant , de postea quaerant faciem domini. 5: dicant: Illumina saciem tua,de salvi erimus: Et
reticis quoq;. de ecclesiae negligenti, Deus in pantheleni vertitur Z seonem: de tollet a hispiadam,quam ecelesiae xnte rapuerunt: ut capti caluemur qui liberi perierant, det nequaquam habitabit in conciliabulis peruersorum, ted reuertetur ad locum suum .de quo dicit: Los 'dira'. ta-t n m 5ecos spernet atque despiciet, donec deficiani ire i impietate: quaerant eum 'et piaenitentiam1 quo suetant derelicti. Alii locum Dei calum putant: quo offmsus Deus his qui in tetra habitant reuertatur . ec eos faciet dii petrire, qui clementissi inum dominum magnitudine peccatorum in serarum sibi rabiem conuerterunt. C A P v T VI.
PIar ιβ detra uia idne i a ideo Deus tradidit Ephraim de Iuda captiuitati, δc nullus est qui de manu eius possit eripere de reuerteriit ad locum ilium donec deficiant, de quarant sactum eius: ut quem propitium praesentemvnon senserat, iratum de abientem requiram, de in tribu latione sua, orto cis lumine P nitentiae, mane consurgant ad eum: iuxta illud quod in Esaia legimus: ribui . nedo, ne rei rae iusiura. Et in primo graduum Psalmo: cldominum cum tribularer ut Cumque ad 7 dominum mane surrexerim,quid loquent ut planite inretiectamur a dia minum. Non sunt propria salute contenti, sed se mutuo prouocant, ut reueriantur ad dominum,
que teliquerant, quem propter peccata deseruerant, a quo suetant derelicti: quia ipse copii, de sanabat nos, aut supra dixerat: Ego ego capiam: percutiet de curabit nos. Pro eo quod nos da laus curibit,omnes iii mutet transtulorum
54쪽
in sexis omne hominum se si a b
ita damus. Viventes aute diluculum, praeparaincbi pectu eius, sciemus eu, tu, citcgrcssus citis, S Somnis bidio sectabimurta ut veniet quasi ii taber no-
xςm die resut gente, si irreti poraneus. de se inu, Hi sermonibu expliei torrae. ' Quid turillud hi penadmonui tibi Ephraim naus,& Israelem A: Iudam id q ud faciam tibi Iuda est decem&duas tribus tune misericordia vestra, g camus dominum. bis terribilibus comminariis areasi m e paratum sum, alpellum,ignes,&c iuuenimus eum, O protuli: viqui clemententer nobis qu. si pluuia con mi ebatis timeatis OG temporanea , i. Ex ccidi negliget eun terrae. .id Deiam in ' 'in Isimci: ante peta
amem secundum tertiumq; suscipitii, primus e perdidiri multitudinem sub Iehu, qui subuertit domu Achab. Haeeptanao potest dim&ad hyreticos.&ad verum Iuda, qui sit nil iamr- 4 in Iole ut .. , , . pq uru ς i, dicti sentimus: in prouocet , dominii, iaa i; lumlum 'Mus, ' J Venite, inquit. Jcreuer nuscricordiam, S reuerti cupiat ad salute. dilli delitiastamur ad dominum, quia lese coepit & sanabit nos, precu. huius taculi,& refrigeria, quasi nubem & rorem, qui cito tiri ac curabit nos, & viuuicabat nos post dies duos, & die transeat,consectentur,quibus in euangelio dieitu si-ω t Et diues ille purpuratus , qui ante ianuas suas iacentem Laaarum contemnebat,omnestsruitus est. instat nubis aeroris transisse cognouit .semper autem prophetas haereticorum interficit Deus: dum aeterna eis appliciacomminatur & aui ct de vera vita,&morti scelerum derelinnuit AE re. Nos auet cm nubem diligamus illam , quae perpetua e t. x quaea inundi huius ardore nos protegit: cui nensdomi
t ut .mottia Qui non dii mane vocatur in aurora,&dilu- cos egit. Amemus illum rorem, de quo Mous loquit culum: seductite Ubi .quasi imo temporaneus,leleri, Desinuantsemidive antea. Et de quoEsais dicit His illiusterrae N fCbristam recipimus temiviraneum, qu- mrr Mi Trsus irais iuriniam pulmisium ros enim cui redontii in nobis iacta sunt fundamentalii seiriemus eu cii sartitas eorun st. Sunt qui ophetas intersectas vere 'imbrem serotinum,quando maturis segetibus f eum sane hos aestiment eo quod uic puli peee i
piemus crnas,&m d mminaborrea recini demur. Ergo prophetae citi sint,&hostibus traditi r . Iudai qui temporaneas pluuias non ri eperuiu & absque d qDHplumis iacere sementem, fructas in ultimo tempore non O . Quod sequitur in Lxx. ιι omen mu me o Las, i uim recipient. Haec est pluvia, de quadras pollicetur, dicens: 6M γυ- ν ni.&reliqua: sequenti capitulo coap. Mida D ιο -ι ui tempora eao Iuxta allego sunt: nos quod proposuimus,disseramus t olim norori , latur plum temporanea, quado ex parte cognosci- - , cras in Hibis mi me ,: grauia comminat' sum, ut mi mus datur pluuia serotina qualido venerit m perfectum serererpimitentium, ut lapiis atq; resurgentibus porri e
pomunt dicere: Gn m m l .culo.Et: Deus De inteus aure dc bolocaustorum multitudine: Victimae mee 5 holocati'ae st/as ius ntium, de conuersis e totam εἰ si ita dicit : uid iaciam tibi E- tem imitati sunt Adam, ut quod ille in maradiso sederi r raim; de crasti pactam uult conq; prae iens, isti laterra Aeeteire
ra paratus est nobis. De quo S vices in primi psalmiti tu lus est. Poasus prior emai t n. , licet in Hebraeo scriptu sit, rim ι uomaturana: eo quod intersieri morie,& toltuoso, anti litoque serpente, cupiat ad montana conscendere,& ipsis tenebris ditii patis, ot rtur nobis sol ivllitiae, ut nostram illuminci caecitatem.Et pulesire.
55쪽
Et ibi hoc est, in pir1diso, ne praeuaricati sunt in n.ein similitudinem praeuaricationis Adam:Non enim mira, si quod in parente praecessit, etiam in filiis condemnetur. Quotidie Deus:eos qui extrx ecclesiam sunt,& qui I e
cant in ecclesia commorantes, prouocat ad Ptxnitentiam,
de dicit eis: Isi ei se a 4 - Hε soli lut pane ii sacrilegum, V ciuitas o dant eleemosynas,§ari purantium idolii, imp videmur humilitate: quae ego plantata finguine, Ms vere nant holocalista inter- quasi fauces virorum
vacet ac sanguini. Hoc illi dixerint: Nos dicam' interelu- cdere haereticos viam, de Schem,id est, de bonis operi pergamus in Hierusalem, i. e. in ecclesiam: Isti sunt quin
fauces virorum latronum, de interficiunt eos, mi per huius saeculi viam ad veritatem persere cupiunt Sicne interpretatur bis. i. e. humeri innu
cerdotum, in via inter domini, inui quod sui nos iit bu- enim pactum Dei ineeelesia. cicimium pcrgentra tersccerunt Sicim , qu a merum suum adlis adum, sicut Adam praeuiticatus est de Sichem: qui scelus iniquitatem operari sint. & viragricola sit. in par aedis .dc imitatores se operati sunt. Indo- Iu Lino Israel viri ho nil e , t De hoc antiqui parcetis ostςndunt, ut mo Israel vidi horren ribilia 1 ibi fumi alio. icet et horrore terribili cit
nem Fibra m : contaminatus essti da , incipe et inde
uertero captiuitatem M. puli mei. C A p v T V l.
i sanare vellem lsrael, reuelata est
bilius, quam decem tribus ad idolorum euitii repente trit- gressa, Vnde ad metropolim earum dicitur: Auta vitulum tuum Samaria in qua primus
fornicatiis est Ephraim dest. Hiero a de tribu Epbraim: quom isto ille de paradiso,sic duni: ibi fornicationes istienciantur de ecclςsix Ephraim: contamina-αε Galata ciuita op tu, es Usrael sed&Iu-
torum latronum siue viri lx- cum couertero capti-ttriis:Hriimq; n. legi potest. vitatem populi mei. Legimus in Ramoin Galaaduncium esse in re Iehu, qui
ame solis ortu acertios cipua quia operati sunt mendacium, dc fur ingre in tus Iliae st, populus videt. siliora eiu , iussitatui in suscit spolians latrunculus foris. Samarix: qui in gna ex parte
vi bellas Iordanem in post L . Et ne comune Siraeli nomen obi sonetob. Gad, idolum con- nuit.Vn es ad ludam sermo sectatu est: hiuitabatur a sacerdotibus:nam de ipsisum e et titur: Nellienius:Non te Guori ciuitas fuit Quanto igitur celebrior, Ninxioris au . putes esse seeurum,' Israel captiuus abducitur quoquectoritatis, quia in partem sacerdotii si ierat delegata:tatuo prwara tibi segete ut metantur. non multo enim posit trans Iordane habitati Israel principio idololatriς Ac mi- pore ducetis captiuus in Bibulone, de me motus tuae tem locum Oinni a suit: ut qui primi peccauerunt,itimi ab An pus adueniet: cumlite Chaldai me uerint, conuertam seriis capereturTt . ipsa prouincia plena est latrocinim rursum cxptiuitatem populi mei, de sub Cyro regeriis, rum. copacat eos latronibus: ut quom )do illi viatorib. se tum,N Artaxerxe reducam populum meum. Et nota, qui Leerdote, simplieitati populi insidiati sunt. Porro seci dii significantet Iuda captiuas. & reprcssio pariter prophet ix, a tropologia, Galaad interpretat iransmigratio testimonii, tur: de Israel a nem , hoe est, de decem tribubus, & nui e&eomenit Deum uintcstimonia scripturarii ad perirer- tacitum est. do siquando a sperum quid dicitur in Christica deprauat dogmata,&omnia opera inius Vana sunt: c5- dilitatur aduentum. Indom autem haereticora quotidiei urbiim,e la I de purissimis sontibc nosos,de vi lemus horrcnda: micanti . primum magistris,der sordidos rivos facit, qui maculent potius e munde tuba - pulo, qui ab eis inducitur, sordidato. Iudae quoque , hoe est. vii Latos omnisci; sortitudo huius urbi quasi viri piratae ecclesiae scipitur,ut de ipse propter peccata parci tibi me est: dum unitatur diab di', qui in huius saeculi mari in quo lem sue vindemiam, cum iudicii tempus aduenerit. Sed ni ies pertranseunt,insidia vir his qui ad portu peruenire huic igni scitur,ac veniam diis p ilicetur, quia quem dili- concitidunt. Deniq; Srmmac b. manifestius interpretatus nil corripit,d castigat omnem lilium quem recis,it, ut pro- est diec , Et siuees tuae quasi viri insidiatoris. De iniusnam batum de purgatum condat in the auros tuos. Quada hoc P. h. ii. di pirati, in Iob legimus: Non est dilatio piratis. Quamuis quod dicitur, Iuda incipe vindemiam tua, siue pone mes enim in praesenti saeculo sciaetare videamur, dcco turbare semibi, ad b. nam partem te runt: ut punito Israel, iste
uas de operari vana, de exercere piraticam: tamen non Oletum suoru fructus recipiat:iuxta illud quod scriptum est mor1 poenarum,quae cos velociter comprehcndent. ci . Oui emiua 'Mula. - uga dio nes M. Nobis superior Val. 131. an.em Srmmachus hunc locu sensus magis placet.
baisichem Theodotio hoc modo: abscoderunt sacer. - m inar mi ea et r. arae, liniquitas Eth ai-r te, viam, interficiebat in dorici: Aquila participatio iace misti Samiax :lma mali virenaicinus. dotii in vi, oecidebant humeros Miloni cum intelligentii tλ cxpe Israel idololatrix accepit vulner A, dc maxime ilia iuxta histori,in quoeremus ab H xo, ita nobis expos- lud, quando incremo vituli conflauerunt capiti, atquedi is est sacerdote, Bethelamo sanati ei Bethaven, teporib. xerunt: i fonta in lir et, qua e duxe m de te a Y - . Paschrae Pentecostes, descenophegi :q'per Sichem, q p . Vnde oculina Iopamitentia peceatoris, quam motis hodie Neapolis appellatur, eundum erat Hierosolymam tem,cx possca loquor in angelio : Noamai nisam πι ι ubi solum licebat victimas immolare ponebant inuine, dico hi Mimal habent via linera populi .mea Lanare re latrones. qui inlidiaretur pergentibus,ut magis vitulos natus sum. Et cum haec omni arte tractarem, ut miserabi aureos in Dan,S: in Bethaven, quam in Hierosolymis dein sis populus curaretur,
in nolo adorarent Deum. Quod autem dicit: Participatu, Ephraim, qui virulos aureos faceret, de malina Samaciae ioci ei sacerdotum, conirationem eorum si scat, dc uelat acii. s. lucratis regem impium: veratis t enim iii mala parte consensum:smaute legerimus vim sint cr- 5 rex δέ populus meridacium, hoc est idolum. cutem mmetati sumus particeps sacerdotum ad Galaad nquit,re- contrarium est timulacrum. Deo, ita mendacium reritati.
tendum est quae operatur idolii, dc supplantata est san- li se autem rex iustis suris ingleuus est ad populum I siun et sacerdotii in rictatem secuta sit, de latrociniis rael, dequas trunculus insta inplebem Dei expoliauit
56쪽
, aut ita conci licuit: non vi: i saceret po-.e O di matteret volutati, donec sermentaretur
no saluatore post ait onem sanguini sui,&ecclesia si iam tur: quo i volunt te tripitur, puriseuerat. Id a hic quia tam de Iudeis qclegentibus congregatam, volente popua tia lauonea clibano sumpserat, qui ad coquendos patioli peccata sanare eos ad pae. succe litur se at in re Et ne forte dicant intum d mitu repromimini, cordib. suis, Omnis ina ' ' ς- sum quo illi ex de sebi,ur.&populit, Samiri et qui sedi- litia corii me corita- omnes idololatria af oroch Deircepta seruare,surre- tum: nunc circumde- rcior atus sem p v c corruerint. I te: caraeordixerim: Noserati sunt idolum derivit eos ad uiuetio- circundia runt eos cep- diare la igne succcia, ut in eis
est, quasi fur 5 latcueulus: de x mendaciis
& latrones qui venerunt an in udiaretur eis. te dominum, non Moysen Ze Tota nocte dormiuit prophetas, qui semper salua - coques eos mane ipse totis ore laudanturi. sed Pseum succen doprophetas debemus accipe te, S postea haeretico qui non inius sunt a domino, sed
Et ne seraedicant crv.J Ne forsitan, inquit dicant in cor dib. suis: vetera nobis Deus peccata remiuit,&patru delicta persoluimus: illi comedet ut uuam accrbam ,& dentes s , corde emn praecipitarent M.tβ- Iulia Israel&samariae ciuitasta nocti , Et arm μ- coacuit recepto in te errorismno ardore. donec tota massa te mento similis fieret, decresceret atque erumperet: ae populus intumescens cliniaret ad res Hieroboam rvisae diceret: Hic est dies Hieroboam. regis nosti i, hie est sestas dies, quem nobis constituit ini. perator noster liue celebramus,huc canimus: in hoc exul camus S ludimus, in hoc vitulos aureos adoram': Clamate
nes,quibus mala studiosissime cosectati sunt, Steti me prae
sente gesserunt non timentes faciem mea Q md aut in Lxx
orat, i idolorum ligio impingere. --
cum rex ccrneret, clamate scit icet populum odi dicere: ister eis nostra est Sprincipes quati temulentos, de fanati- legimus,ut incinant quasi canentes in corvi sitis. ad tu cos ne scire quid dicerem : cxtendit manum suam illus Ailud reserendum est: ψ ideo sit in ressus, siue latrunculus bus, copulauitassensum his qui ei vanis laudibus illude-ςxpoliauerit loris te in nristinis diuitii,& vestib. perini. bant. Qui illus ores,cum insidiaretii rei rex suila, A e, anentes, repellerenti ut latroni q; consensum sed sp Deo suo abduceret, prcbuerunt ei quali clibanum cors u. liati suerim concinant cum eis, uno cordeas sciat uti id. vi eos succcnderet,& idololatriae uanimis ardere faceret. circo recipiet quae iecerunt A c es cogitationes eorum vel Idcirco enim assensus est populo: quia intellexit omni eos opera, incum non merebuntur aspcctum. Haeretici quoq; ad errorem mcnte convcribs. dq; sequitura an i non Pollum vetera contra Deum peccata causari, ei, quo dormiuit eo uens eos, mane i succesus qui si ignis stati die antimiis operib. nouam addam impietatem. 5e eum in r,hoc signiticat: postquam misit ignem in clibanu rdit: spe amsuisq igentur erroribiis, de cum Deum dis eorum vidit eos utere, I nullum ei sequii tres si succlare putent, Oculos eos vitarerum valeant. ret voluntati tota no dormiuit, id est, securus fini: verbi trimuit aseuauit auri fine eis, Gre Exitponit quae eora satus in tenebris est,dum illicoqueretur,& impietatis pa- facie eius secerunt: In malitiis suis laetandaueriint regem nem cisicerent : unde postea surrexit mane,&scelerii suo
Hieroboam,ta in mendaciis suis principes, alii nil, Hiero- rum flammam aperta ostendit insania ut nequa per initia boam populo praesta erat. I lxi tici quoq; in malitia operis vias, scdi inpudenter Doculiu ad idolorum remoniassiorum laetincauerunt regem diabolum,& in mendaciis transilit . bd plura omnes, quas clibanus, idolol triae dori tu peruersorum principes: baud dubiu quin mun- igne calefacti cant, I deuor ut iudices sitos t et laim quidi huius quorum salsam sapientiam destruit Deus Possu bonus ei se potuerat per naturam, S religionis domini romus regem apud hae ceticos dicere,qui primus haer sim reta cordari, videns &principes&populum vitulis tabditos, perit,&principes eos, quipi postibxtoicorum populi, & illos putare deos .eua ipse a scelere deuoraretur. Deniq;. salium ubi vendicant sacerdotium. Et timui notandum, omnes reges ceciderunt Israel, atriarii lauet uti in viis Hi
perii alium uot venci cantia moltum. Et timuI notandum,
quod in peceatis nostris gaudeant contraria sortitudines,& rectores ae principes tenebrarii in istarum. e . Qui in malitia si a laetificaueriit regem,& in medaciis si is principes : omnes adulteri sunt,d: insitat clibani ab Hieroboam idololatriae ignes iccensi, roboam illi, Naballi,qui peccare fecit istaei, & nullus in uentus est qui deseriis idolis reuerteretur ad Deum. Hae iuxta Hebraeorum traditionem ait dacter magis si scienter locutissimus, iidem di rum auctoribus relinquentes. Nunc a spiritualem intelligentiam transeamus:li selices ut panem c ueret impietatis: qui cum erroris in animas populi,qui arme diabolo, dc ab eius principibus seducuneorum militi et incendiu,quasi ea minus de clibanus primo tur: siue qui abs reseos principe,& ab eius dueib. sol s. uti iij m. m. . Pa
57쪽
COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. II.
A . nitates allias susceperim relinquetes ecclesiam veritat Econculcantes fidei, solent clamare& dicere: Haec est dies resis nostri: Verbi gratia:Valentini, larcionis, Arrij, atq; Eunom ij. Quod audientes qui eis praepositi sunt, non inebriamur vino ne leue putetur esse peccatur sed uisaniunt ex vino de quo Mo es si piit in catico Deuteronomij, H B. . Furar. Menum vinum eo Acm succensus , quasi ignis furara in abibulli enim flammae. Omnes cale
comedunt cibos im in , facti sint ouas cliban'
de deuorauerundaucli- .iι- s suos : ocs reges eo in Prouerta legimus: Princia ceciderunt: nsi estres vinum non bibint;ne ob. qui clamet ad me exr liuiscantur sapientiae, di recta cis.' Ephraim in popu- iudicite no possint. Vnde de- lis ipse comiscebatur:
quales erant filii Heli, & de Π uersatur. Come quibus in primo psalmo i i Merunt alieni robur mus: In cathedra pestilenitu ius.&ipse nesciuit: sed
Murcum conuntio quorum humi labitur superbia eum sunt corda. Vt si Israel in facie eius: nec
. - Lxx. signincat cataractae, quae reuerii sunt ad domi non sursum leuat, sed illidui num I cuni suuin, A deorsum.Quodq; dicit: Tota non qua serui cum ii nocte Ephraim in somno te- omnis . his. Et factus pletus est, ostendit baerm est Ephraim quasi co-
pressus est sensus eoiu. Et de inuocabat, ad Assyriostiis in psalmis legimus: D. - abierunt. Et cli profe-
inuenerunt. Horiam corda ca- super eos rete meum:
lefiunt variis perturbationib. volucre cceli de-
iudices suos: vel si quid in animo habere viri v. vel senses quibus mala disternunt Ibonis. Sive hoe dicendum, et duces haereticorii a suis populis deuoretur,ut quoru domos devorat turpis lucri gratia,ipseotu devorentur assensu. Omnes haereticorii principes ceciderunt,quamuis clament ad domina: nullus est
non quasi erum teum, quem suo visio perdiderunt. Cum autem debeat Ephraim ut ad sensum alium transeamus docere populos & ad imi ilitudinem sui subtrinere: ipse populis coinmisc ut, & similis eorum ciscitur, iuxta in supra dictum est: h, i coth. SEPT. ρ iis su i iris. Sive Ephraim κο re rus esi, mane populis & gentibus commi fictum est: in eo rex scetur. ut omnes haeretici ni
i. subcinericius panis rex omni
deuorauit in il δε - -nieini nitido cinere igniuomnes re es eorum ccci ardore circumdatus, ut non derunt: non eis in eis qui reuerteretur ad domina, sed inuocet me. Ephraim incoepto p rmaneret crrcinc:
populis sivis curant ce- Comederunt daemones ro satur: Edihoim Lais, eius: isti sunt alieni& hoste, es si in misi , oui Wmnium Cluistianorum: M
arrun/ alieni fortunat- arbitrans esse conuiuas: nem eius , ipse et ero ue- sed&cani effusi sunt in eo, i sciuit, O cani ejor e- moti ac ruerunt, id est, multor rei, σ i se tenora- ς rauit tempore,&nibiloni uit. Et homiliati ἡ Dus ignorauit senectutem dc ntum i Is, MI ii em tuam, de qua scriboe eius, non sint re- - . -
ucrs ad D μω ad iustum virum,&,d Eccle- r fatim, non quae e- siasticum dicituri Cam homi- .runt eum in omnibus his. nis sapientia eius: quare non Et erat Ephraim quoi dicatur ad in ictuum ad haru tumba ire sipiens Gu x icum Cani homina, stuli habens cor. Et prum inuocara, Ur m AS, Pr byterum Nos abierunt cuti uel de&in libro pastori, si cui Ἀ- VMitta- super eos rere men placet illius recipcre le- meum , ut dolatilia coeli ctionem Het ς primiam videt a. dctu ecclesia cano capite: te inde adolescentula α si uisa crinibus adornata. Cumq; humilietur superbia haereticorum, siue contia melia,quam quotadic faciunt ecclesiasticis vitis, non reuertuntur ad dominum, sed in omnibu , his Par
- Aob titis: qui hxteticorum reges & principes nridit, quia non est inter eos qui clamet ad domi nura Ephraim in I putu i e comise iuri. Ephraim fatim eu Gh. cinericius seu, quin reuersuur, cred Factum est regnum in tribuum, sicut omnium nationum, quia reccile ut a tamino,d: sicut subcinericius panis, qui non reuertatur, hoc est, non agit pinnuentiam: comederunt Assyrii atque Chaldaei sortitudinem eius,& quidquid vitium habere poterat,deuorauerunt. Tantaeq; vecordia fuit, ut deuora. tum esse se nesciret: aut certe ignoraret causam Propter g Disset deuorantibus traditus: deniq; usque alienectutE, id est, usq; ad ultimam captiuitatem. in coepto errore Permansit: unde humiliabitur superbia Iseael no multor sttemrere sed nunc Ar in praesenti: hoe est enim quod dicit,
inficie eius: humiliabitur autem, quia se erexerat, & non in Deo, sed in miatitudine confidebat exercitus: Et quia superbis Deus re Ilu. humilitas autem At aes mssit superbia, id est, in amore suo Lxx.rae. id est niuriam italistule tunt. Et quia supra dixerat: iam δε ξι ι' su ine te ui. qui non reuertatur,&videbatur ambiguum, nec satis sonire quid dicere nunc dinit in scilius: Non sunt reuersi ad dominum Deum suum, & non quaesierunt cum in omnibus bis quod si fuissent reuem ad dominum Deum suum, audissem utiq; ad Hieremiam loquentem De unequaquam requirunt cum: quia calefacti sunt quasi cli
banus, de non quaesierunt cum: deuorauerunt udices ei rum,S rege, pariter conciderunt: nee est qui clamet in eis ad dominum. uniuersa re Tot sunt, ut dominum qu rerem,quem qu*r e noluerunt. hi factu, e t Haim quasi lamiaiei I , me. Praecenit dominus in euangelio,ut simu reris tui sim x,&astuti quasi serpentes: ut imitantes simplicitatem columba. rum s serpentis astutiam, nee aliis nocccc possimus, nee
ab alii, patiamur insidias sed simplicitate Apruinetia exhibeamus hominem temperatum: quia pririaentia absque bonitate malitia est,& simplicitas avim ratione, stultitia
Hebraice redita ab Aquila & Symmacho , . ---- dicitur dest, lactata lue decepta,& a Lxx. inspies sue insensata: enim vitii inq; exprimere potest. Pt put
chre columba seducta, siue iotipiens appellatur, quin Acoluit a de sapiens, quae dicit in psalmis Q
columba insipiens, 5 non habens cor, inlatitum btulae mentis osteditau, AEgyptiam inuocans, ad Assyrios perrexerit.Qui enitii dei re in . yptioni in auxiliu ec, ab Assyrii eaptiuus abducitur. Paculus uesticus AEgyptii cui qui innixus saerit .ilatim coieret ,&Dactusa: ;c critus, manu transformat incubentisi tutost Ederet Deus 1 cia. c . quod comulam i mi, oculos eius vitare nos, si uinus, de Iemper Dei regimur Vtestate: Cuni. inquit, 'rosecti tu tintiri Assyrios,main ibi tenta retenicunt, de s exaltatis tuu
58쪽
IN ossi E PROPHETAM CAPUT VII. 31
suciant ut voluerex inde detralia illos. Detraham illos ast cion &Arius, Tatiamis,& instauratores veteris haere- in non in permitione, sed ut caedam quasi filios,& damno seos, venenato ore mella a murianti teriam iuxta Apo - any narum agnitudine, sed intimore, ut audientes veru- stolum: it Z ra tupplicia, sinisterrorib. edetur. trifcur Epbraim super tri utim cr a u. π .l Propter abundantia,it riuit, tr. fnon aliis auibus, sed columbe charatus sit. Aues caeterae terum omnium corruerunt. Quoacti ain Ezechiel in S
pullos suos etiacum periculo 1 domis&Gomorris factu ei sevi luxnrotegere scitinam, a . . . commemorat, ut nihil aliud
recte comparatur Ephraim, rivvastariam per partes populunon semiat, sea negligens sit mendacia. Et non clamauerunt ad me in D corde suo, sed ululabat salutis sur. odq; dicit, - in cubilibus suis. VSudam eos se Sumaudui Πρ per triticum de vinum
potest: sicut iuncto consito Uynunabant : recesse oes idola sabrielii sunt, iii xunt a me, II ego cru- me irato omnes pariter vasta- diui cos, contortauibuntur Magistros contrario- brachia eorum , de intum dogmatum, qui Christu inc cogitauerunt ma
me menis um. smiles: no dixitGeomedebat, Et non clamauerunt sed imminabat,in ideo te iame co aes eorum , sed seruta domino qui dieiti Ego et Liabant in tibus cos erudiui, ego sortitudine seris. Super tritico O pr bui,&conua me suaser vino A cabantis, e Iς uices non laliquid
ia .. int tacere dc nocere crea
conjortaui ίrachia est- potiteriant, cogitauerunt ma rum, Q contra me co- La contra me. Et quomcuo agitauerunt mala. Cen- principio fiterum prius quo ita utitu
diti sunt. Et eum profecti sue. principes eorum: a fu- 'er impe Π- λ μα in pristinum statum,ut absq; ruit de eeclesia expandit dius rore linguae suae. Ista eorum. Sic est μυ-- iugo&stenis desertentur per super eos rete suum,t imo- subsannatio corum in natio rerum in terra AZ- IV cipitia.&mutaretur in M. niis scripturarsi,dciniscita' terra AEgypti. rapti. cum dolosum: ut quem Deus
pientia sermone contextum: cotra aduersarios inrederat, ut eleuant esse contra apicn- ipsi coira suum dominu ver- Htiam Dei de instat auis ad excelsa volantes,de humilia de- terent δε mitterent aduersum eum blasphemiatu saginas. trahat, Neorripiat eos comminatione,& auditione piri unde principes eoru.qui infelicε populum deceperat ei. narum, ut correpti non pereant in aeternum. det gladio spici furor Elii uasuq, vitulos aureos deo, at iram eo. Meext edente rete meum, ut eos coprehen- V llare sunt axis ut hoc iacerct in terra repromissioni cderem, re auasi volucre coeli, de superbia deponere δε cae- P in AEgypto didicerant, coicies Apim AEgyptiu,&omni, dere inauditu angustiae, illi recesserunt&rcslier ut a me: cor tortentavcnerantes: itan.&in si liniesne,qn egressilioenaistnificat I xx. tristulerunti Et spler- sunt ue AEgypto, di in subsannaumantidicentes: istim dyea vastabuntur, quia praeuaricati suiu in me. Pro eo et nos tui Istari:& una est in inti a diximu vastabuntur, & in Hebraeo scriptu est. V e ter id ostra Gra/ῆ Super tritico& vino salsis mysteriis eoi pota I an. iaest, vastatio eis: Symach. interit viii. Theodotio, imiseriam rim sanguinis C tristi, qui dicit in euangelio:Nsi iii interpretati sunt. Porro in editione vulgata duplici- πη c uteria, moranum Deνrat, ipsum situ moer. Et inter legimus i quidam n. codices habent - ,h.e.ma- alio loco: . .m it O: Et nisi biberitis sanguinε meis inifesti sunt:alii ἔ- ει- α ,h.e. meticulosi,siue miseris. t. i. rhoc ergo tritico&vinoli retici eociduturin diuersi Vasta Mut igitur & miselierunt. &semper timentes ac ibi costruum tabernacula: siue sciduntur abeeclesiae eor formidantes: quia praeuaricati sunt in Deum, adorates vi- Poro,& lege Dei meditari ruminare se simulat Sed hoeiulos aureos, relinquentes est qui redemit eos de AEgyptia racio es recedunt a d : inqui docuit eos in ecelesii,&dedit seruitute eduxit in excelso brachio: ipsi vero locuti sunt eis sortitudine,qua contra aduersarios dimicaret Illi ve contra dominum mendacia,dicentes de idolis: Hi uu δ cogitai rut malitiam contra dum impiissimis haereses a ijra 1: & non clamauertit extructe , c reuersi sunt in statu gentilium ut essent absq;
ad dominum in corde suo, sed in idololatriae sornieationi- Dci notitia & iugo: Siue reuersi sunt in nihild no quo de bus volutabantur. Sime qui ad nonum cultum sequitur si intcsse, sed quo ad cisarationem eius, qui loquitur ad libido se luxuria qui colebant daemono cosequenter in- Moysen: .ed e contra id star porcorii. in ca no libidinum versabantur. Et pulchre d im sapiunt, non esic dicuntur Iuxta illud Q in Hestei le-
catilica idolis sinitemium non carmina iii Deum scd vii, gimus in I xx dunt at: - Ἀδι t e trum tuum hi, qui is Hest. νεαlatum appellat. Superba reiici facili sint relatio est, , iuvi: haud dubium quin idola significet Ain. Deus est O Vae babent senipitrinum, quia recesserunt a I eo, demiseri ritas,quidquid contrarium veritati est mendacium est.&sunt,quia reliquerunt creatore suum qui redemit eos san- nihil nominatur. Hoch eticis conuenit,qui instructi deo uine suo: de ipsi loquuntur contra cum mendacia, impia scripti iris sanctis aduersum dum legis de prophetatum . de falsitatis dogmata coponent in non clamant in cordib. cua iij verba veri insunt quas arcus dolosit, siue i . sui sed viuiam semper in conciliabulis: qu pulchre cu- uerius. Dolosus arcus atq; peruersus est, qui percutit iiii bilia appellat deserarum lustra .lstiusmodi non possit iudi- gentem,Sc vulnerat dominum suum: Siues sutii quasi
te: tuis ter, nς υι meu .L 'met meu r. - arcus intentus, parati semper ad pugnam do contentione,,
si iis . Qin: sed volutantur in sordibus libidinum,vacant in subumionem audientium. Vnde principes eorum. ii stupii, quidquid loquantur de putauerint se in laudem itaresiarchae, domini mucrone serientur, propter insaniam Dei dicere,vlulatus luporum baccharum insanientium lingvxsux, u dominum blasphemaverit: hoe idem A sonitu, est. Raro haeroicus diligit castitatem, d quicum- ciem in nisi nomini ecclosia, Isaciebant eo tepore quoque Merudieitiam se simulant, ut Manichaeus, o Maz- in rixosiaculi mora mur, hoc est, qs gentiles erant s. Hario: I. m.1. D Ouine n 'ν
59쪽
COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. II.
om nes enim haereticorum . de gentilium quaestiones dem sunt,quia non script irarum au raritatem. sed hunt nae rationis sensum sequuntur.
CApvT VIII. Hoc quod inten, relati sumus in gutture tuost tuba:pro quo in C, b v III
liter anci quid signin in quod tras gressi sui e certum est Q fidi ii sim ni gus meia, de legem mea
sntini duplicuer accipi n seriore parte vestimet aage ri
nitalib. sq; ad pedes,&eol inuQcabunt , Deus sum maris, id est, sinu:Verbi impus, cognouitanus te ratia Hadriatici, Ioiiij i Israel ι Proiecie Israel Propctii. iis .falsosq; ministros bonuni, inimicus per-
qui blasphemia re sunt sequetur eum. ipsi
secuti omnia infimuitio libi regnauerunt , ω non dini seruietudii creten mi principes exti
nete: vel certe in portu, Ire. .
io nauigat unt, & non cogito figio navigatiotita sua nihil μ 1 On cognorretio tu merciu, sed terre- xii Argentum tuum, Mna coquirere. Nos aut icquiε- aurum suum fecerunt res veritatein Hebraica, coe- sibi idola, ut interirent. tς explanationi laxam or- . Proiectus est vitulus dinem. opitur proph ς, tuus Samaria , iratus ει dicitur adeu: In tura th
lua vi in simili, situli tu . usquequo non poterimi audiat,qui, plurimi pee runx cmundari Z Quia cauerunt.Cumq; exaltaueris ex Israel &ipse est, ar- vocem tuam hoc dicito cum ti sex fecit illum, lenonclamore, quasi aqxilla super est Deus , quoniam in domum diti 5 est sensus V araneorum celas crit
omni exercitu suo tam raptim, tam velociter. ut aquilae imitetur volatum militantis ad Pd δε veniet non ad altu locum,sed ad Hierusa te, in qua teplum Dei situ est, ut eam destritat atq; subuet i&t De hae aquila& Ezechiel plenius loquitum. Magnaruesamina, uniarumq; dcvnguium, lx:xhaboductum in. trandi in Libanum, bae. in templum Dei, iuxta Zachari atra propheta in quo scripti inest: Aperi Libanet mas me M s Dras. Hoc ario Propheta,ettibi dico atq; praecipio In gutture tuo sit tuba, ut voci reris,& dicas: quasi aquila super domum dili, Regem venire Chaldaeo Him nli aliam ob causam iubeo, nisi UtransfretIi sunt x-dus meum,ec meas ceremonias reliquerunt. Vnde tepore necellitatis N angustiae.quando captiuitas venerit me in uocabunt,3 dicent: Deus meus cognouimus te Israel nos qui irpellamur Istael , scimus te, atque cranoscimus, de nomen Iacob qui tibi placuitacruamus antiquum, ut di camur Israel. Quibus respondit dominus: Quomodo vocamini Istaei,cum Israel proiecerit bonum,idesi,dominusuum ὶquo appellatus est Israel Idcirco quia Israel proi est bonum inimicus, hoc est, Assyrias, persequetur eum. atq; comprehcndet: qui me rege deserto, petierunt sibi re pena,seut&gentes reliquae, de se runt contra voluntate Dei. Deniq; & Samuel ideo eis dura regis exponit imperia, de filios eorum ac filias dicit regibus semii citras, ut ad dominum regem clei milliinvinconvertantur. Sed illi absq; voluntate Dei principes extiterum. Et non eis suffecit hoc scelus.nis maiori impietate facinus duplicaret, ut argentum suum N auruin, quod acceperant ad diuit: as,de ornatum, in idola verterent. Ergo Saul non ex voluntate Dei, sed ex populi or re rex L sest. Et quia radicem pietati,nobabuit statim vi regnare coepit, impietate sue census et . Potest hoc quod dicit:
ic viam accipi filio Nabaib, dc de ceteris principibus, qui ei in imperio successerum Nec statim, uia Deus Salom miratus est, regnum eius diuidi voluit δε idcirco Iu ut bene suscepit regem. Debueram. iuxta legis praecepta in- C erogare dram an vellet hoc fieri Nam&ae alii edi- citur:Q oporteat quidem traditilium hominis, sed illi acu. ic. Per quem tradedus iit. Diibolum,qui ponere cupit furia astra coeli nidum suum ullam sipilla me telimus: i ea
non comedanius aquila. leccontra larem meam im- - γ igitur aquila venit super hae-
Iree erunt: Me i ii eorum eonciliabula. luxc crunt. Deus quonda fuerant domus dni, ut muste: quia Israel a- d. idcirco venit,quias uaricauer arus eu lona , ini- ii sunt foedus cius,&lope Deipi secuti sunt. V liquerimi, S: ii ne causa in-
uocant cum Ndicunt: Deus meu es, cognouim' te nos qui voeamur lsrael, cerni es Deum,& vocamur nomine Christiano. Friistra, inquit,
haec saci ut eum ipsi sibi reges
principes extiterunt , non in i cauerunt mihi: Argentum Dum,staurum suam fe reunt sibi constituerint,& contra mea in , id se ais. Pνο i- ωm im voluntate. 5 princi. uiam tuum suma p babeat aduersitios meos: ἰω-iratus es sis l ' ego scio,quia mei no
enim hac ratione secerunt,ut perirent: sed quia secerunt idcirco interierunt. c P Memiae, si itulaiatu υJIn eo loco, in quo nos posuimus, aranearum te is, in Hebraieci scriptii in ea b s bibari' d eta: per , penultimam literam non ut qui clam fal- ς iod se putant- dra I, i. e. perse: qu.,d I xx.d: Theodotio, iς, hQ intcrprctati sunt,ides seduce, atq; . cipiens: A- quila:errantib.siue conuersis: Symmachus, inconstans vel instabile id est, or ταν Quinta edicto Vagus ει ι Arisba, fluctuans. Nos ab Hebraeo didicimus c dira proprie nominar aranearum illa per aeremvolantia qu duit, videntur, iniere lint,l in atomos, atq; in nihilum dissolvim tur. Et recte his Samarix vitulus comparatu . que eo tem rore S pretij magnitudine, quia aut cus crat, populus ad orabat Hoc quod supra dixerat: juum feri uni stis ι ui, tim raron :ntic exponit manitatius:
vitulos. qilia duos fecerat, vel in Samariae habitatore quicos adores alit. Porro quod in I xx. legimus: emit e vitai
tuum sam .rta: cobortatur habitatores eius. non unius ur
bi sed omnium deceni tribuum, quae appellantur Samaria alioquin in urbe Samaria vituli non erant: sed in Dande in Botici. ut is i iciat vitulos, sit per quos iratus est Deus: sue , r. id est, defricet: ut quos multo tempore coluerat, paulatim defricet de emundet Illiri; non audientibus conuenitur ad alios, de quasi ad tertiam peribi aniloquitur: nec Don poti m αι emunά. ὶ inae ista nquis, insania. me dante locum pinn irentis,illos ad sanitatem
nolle conuerti Et quia dixerat: Pro re vituluinum
na: exponit qui iste sit vitulus quia ex Isiael de ipse est: 5 ab aliis ait vitulum agetit, accepistis ut Baal,5: Astaroth ii. a Sidoniis. ut Chamos a Moabitis, ut Moloch ab Ainino niti : sed vos ipsi S: rex vester Hieroboam, q, in a Vpto didiceratis, sectilis in Israel: Aut qualis ille est Deus, qui
mamii 'rmatura retincis Detii ; ut aranearum illa disi utimur in ventiim, ita vitulussa inaris redistetur in nihil u.
Proicit dominiis haereticorum viculos do amariae, quisu dicunt e
60쪽
iN OsEE PROPHETAM CAP. VIII. 17
licuit spraecepta semate.Qui vitulit rei humo opera- modicu quid igniculi .Et quia factus est vas immundum: G 'vir in re ad si spiritu. nec oculos ad c illi leuati 5: idcirco ideo ascendetulit in Assimi ostia utates onagrum solitanu: Esu ι o. a rat en furord usuper eos,d mirat is sit lata peruersiis . nequa toti pasti, Ino. sed mal Eabutentes liberiae sua. ut nolint relinquere idola, si sibi i abricati iunt,a: ament & educti in captiuitatem: quos propheta plangit & dicit: ordes lineti eo pro Ecclesiae inundit ijs. Quos vitulos: no Et bratin munera dederunt Assyriis, & conduxerunt mer ac pit Isiaci quidnum vi- H E s. Si pr. cede aniatores suos, de qui b.
st vitulus Samariae. Saniaria. ρ uia earia scribit Euchiel: inventu in se ininabunt,&turbinem runt, hi Asia rum Dei illi: iuietio peribit &,- metunt culmus stans Ibi picς et V a ju dederint donast .
ramorrum telas imitabitur, nolicit m eo, germen nora ha ra vire cede adi iliandum sibi co in te. Cumq;
quae levi rumpuntur attacui. non taciet farinam : cui duxerint nationes, cogres 'le n ' . ,πς.l quod 3 si fecerit, alic- cerit , alieni comedint buntur ad pugna,&victi pa- Aranearu telis San arix vitii ni comedent eam. eam. . riter abducemur. Et qui
araneara telas dixerat, e pa- quali vas immundum. r voto,&tu inini, culmisq; HEB.
no statib.&sisteterint, farina 'Quia ipsi ascenderat SEν r. non habentibus ii satinam ad Astur: onagers li- inquit, fecerint, xlij deuo tarius tibi : chraim Quia ipsi ac tiruntii pendia dasunt ut liberi, sed x biiux L qui h ς munera dederiit ama io, - , - , , iij I odigontur inultimam serui
dum est. Isti ventum seimnat. Goncs: nunc congrc' circo tradent rin o ti ascendere se putent, leno M. sive . . . . , laventa, cor- gabocos, oc quiescent bus . nunc fusiliam eos, sondere.Vnde dicitur ad eos Hipta sunt seinina i medulla paulisper ab onere re- in quiescent parum, ut per Esaiam: etum factum est ti- amat oi me aduersariis munera, ideo paulispbeneficia consc' uetur: ut non soluant
donec perueniat in Assyrios: ubi nequaqua tributa, desit -- . . - ε
peccatu Hasunt ei a in semetipso germinauit E-
delicuim . . Scribani ei 'raria di a. Marii eis
i. m. . Cumq; venisi semina- multiplices leges me- mustitudinem : lettim ger factus est solitarius,ut n5uerint, metunt turbines&tta as, quae velut alienae eius in aliena reputata Eeclesiae consita, sed diabolipestates: & primum quidem rei u seunt deserta penetraeret. Amauit culmus, boc cst stipula non crat ex his seminibus, nee ali munera pro errore suo: ipsi sibi praemia repromittens iue riquam poterunt speciem se cis habere sineundae. Quod ii turpis lucri gratia omnia iaciens. Vel certe dedit amat raro acciderit, ut Ecclesiastici quid dogmatis simile his, ribus suis monibus munera atque mercedes: S cu hoe re videantur, ipsum germen & spicatarinam non faciet. secerit, tradetur gentibus Sicut M. nationes corporalia si In cuius farinae satis tribus mittit fermentu Euan elie, mulacra venerantur, sic isti idola deos putant quae de suo in ier: ut spiritus quo sentimu , 5 anima qua vivamus, corde finxerunt,de ideo teputabuntur in numero natio & corpus quo incedimus, in oviri sani: tium spiritum rea num. Sin autem anquit, nunc N in praesenti saeculo egerint digantur,iura a Apostolum : in istis ramus, movemur. in p. itentiam .&susceperint eos : itabunt Paruum superdiu, M. Quod ii raro acciderit l, reticis,ut farinam quoque se regem costituere,& principes eius.' intelligamuS par-lementis eorum faciat, de hac farina fiet subcinericius pi- uuini em diabolum, ad distinctionem magni regis,quinis,qui non rei cruatur,& quem alieni comedent.vnde& societatem eum Belial habere non potest:sed statim ut renunc ait: quod & si secerint farinam. alieni eo medent certus fuerit,de corde credentiu sugat paruum regem, dccam. Alienos a. illos debemus accipere, de quibus ieriptu principes eius iuxta Hebraicu autem Mongregabuntur incit: Friir aieni mentiti sunt mihi. Et in octauo decimo pia: Eecleui Dei, qui suerant antea dispersi, α mercede sibi
mo: ecculm mera munda med mine. abali ni turre si/- conduxerant nationes de Misscent ab onere regis. Supero. Quin iusto viro non fuerint dominati: tune im quo Apostolus scistbs ab Icclesia increpat di m sine nobis , m. . imaculatus erit,5 mundabitura delicio maximo. r. nati . t se muream . Dii 5 a principibus,quos habenti, i De oratus est 'el J Lxx. pro im- in synagogis diaboli constitutos.
mundo inutile trastulerunt. Immundum vas siue inutile, d iistibulio uti, irain, o. J Duchi, ait, in tui- Hebraei manita vocant: uo G suscipienda S proiicienda late, cess abiit paulisper ab onere regis & principi ut hoc stercora uti solemus. Huic immunditiae idololatras &hae- patientur, quia Ep aim princeps eorum multiplicauit reticos comparat, qui miscentur gentibus, dum Dei non altaria: non in quit iis immiseret domino, sed in quibusculi unt veritatem. S iacti vas in honorem, conuersi peccatis pece ita coniungeret : qua altaris,id est, arae, Vc sunt in 'asa contumeliae. Quid enim immundius daemo- iuncia rei in deliinum, ut quanto plura tuerint. tanto illius nicos tritia, α bereticorum dogmatibus, quae eos ethni scelera multiplieentur. Deinde ut supra dixerat: Q 30acis miscuerunt Talis erat Iechonias idolis mancipatus, Gainrisi Ephra m faetim tibi Imia 3vclut ambigens de de quo PHieremiam loquitur Deus: in bona, tu, a Iere requirens: quo medicamine sanaret infirmum, de quibus cho i , io com nulti est ambias. E contr tio Paulus consiliis peceruntem retraheret ad salutem. qui dicere poterat:. rursui te in .lax prius dederaret appellatur vas electionis aureum, ro argen- Moysen.Sed quid prodest ultra alia cribere, cum comteum:quia habebat sapientiam,de eloquiu,quo Christi E. tempserit eam quas ante suscepit non conte plus Dei uangelium praedicabat. Quod a it dicit deuoratus est vel est quando me iubente, ut unum in Hierusalem ellet at absorptui: hoc iisnificat, Pod mixtus idoli de nationi- rare, per omnes montes & colles idola sabricata sint, quibus, pr coprium Israelis & ristiani nomen amiserit. bus irritarent dominum3 Altaria quoq; idcirco se ruini,c lassias. 'nta . Iur,c e J Devorat' est inquit, tu, ni vi mihi placerent sed vi multis hostiis immolitis istaei, de saei is est tanquam vas inutile iue immundum: exrnes cariam comederentauxta illud quod Dominus lo- de quo non supciuit uita, inquabaui iti sit aqua, aut quitur in L ngelio: coamω- .ι