장음표시 사용
161쪽
Theophylactus, mei sint: sicut ante valde liberaliter, in alia causa, Tertullianum, Philosophos insuper, Aristotelem,Commentatorem, mihi concessisti. γ Sed paucis quoque Theophylactum audiamus. Quid TheophylactustNegat panem Eucharisticum antitypon,& tantum antitypon, corporis Christi esse . panem ipsum Christi corpus eme ait: in corp' immutari s μετας uχει to, docet: carnem ob imbecillitatem nostram videri negat: Speciem seu formam, o saς, panis & vini seruari ait: in
virtutem aute carnis & sanguinis αετα ιχειουίαν ac demuita loquitur nenim dixit, hoc antis pon eis ,sed hoc meum corpus est. inexplicabili enim oteratione transmutatur, με- πρῶτα , rasipanis videatur. Cum enim infirmisimus, o remdam carnem edere non sustineamus, primu hominis carnem, idcircopanis quidem a nobis cernitur, reuera autem caro enti
Haec illa lunt,ob quae isti Theophylactum ad sua castra trahunt. Sed facilE illis cripitur. Negat, panem tantum antitypon esse. fatetur ergo, panem antitypon esse: e dem icilicet sensu, quo Damascenus & antiqui Patres: quibus contradiceret: si panem sanctificatum antitypum esse prorsus inficiaretur. ait, panem ipsum Christi corpus& carnem esse. disparatorum igitur agnoscit attributionem: quia tantum abest, ut secundum substantiam eum Christi corpus esse dicat: ut pronomine hoc pane, etia post sanctificationem , demonstrari scribat. Sic enim in Ma
corpus est. quod est illud hoc hoc, quod accipitis.quid illud est 3 panis, & quidem verus panis: quia panis non estantitypus corporis Domini. Quid clarius, quam pron minei , etiam peracta sanctificatione, Theophylacto panem denotari 'hoc, quod accipitis, corpus Christi est: quia panis non antitypus, sed corpus est. Cur illud sequi-
162쪽
tur 'quia panis illudivi est, quod accipitis. Nec est, cur nobis Gregorius accidentarium dc commentitium illum suum panem hic apponat. nisi prius vim nutricantem in accidentibus nobis demonstret: & vel in Theophylacto ostendat, eum meris accidentibus nutricantem tribuere virtutem. Quare firma mea consecutio est: Theophylacto de vero pane alium enim non agnouit Christi corpus dicitur, & pronomine hoc verus panis, etiam peracta sanctificatione, denotatur: manet ergo, de sententia The phylacti, substantia panis. Cur vero tu, Gregori, consequentiam negas nonne si de vero pane, ut ante quoque scripsi, verum Christi cor- y mpus praedicatur, panis reuera manet 3 dcquam tu negatae consequcntiae rationem adfers 3 Contrarium inquissι tur. qui hoc3 D enim inquis hic possini um corpus Domini, o non tantum figura corporis Domini, ut Theophsa ου tesDeur: igitursecundum sub iantiamsiuam quidem non eis posse panis enim non est corpus Christi. Quus aute sanus unqua hac tuam tibi concedet consequentiam i quis item illudpanis non ea corpus Christi 'nonne Theophylactus id pleno ore assirmauit,cum dixit, hoc quo accipitias: quodposse'compus C si est, non antis pus corporis 'monne petra Christus ierat ' & panis Eucharisticus corpus Christi non fuerit Sequitur conuersio. quam tribus vocibusTheophylactus exprimit : voceμε βολης μέγαλε ς voce m- ποιησεως voce χειοῦ 3. quid hinc t nulla certe stibstantialis conuersio equia in virtutem duntaxat carnis&sanguinis,non autem in Mariuin siubstantias eorum, panem & vinum immutari scribit: e. t quia Christum quoque manducatum in fideles mῆι docet. Sed negat, carnem ob imbecillitatem nostra videri. speciem & formam panis conseruari ait. Sed qua consequentiae necessitate κε remit hinc essicitur ' per spem
163쪽
eiem & Λ ειδος panis & vini, verum terrae fructum, ad haeis Db speciem siue rmam redactum, cum Augustino dc cet ς' -' tis Patri,1s intelligit, non nuda panis accidentia: quia U panem, non secundum substantiam, sed secundum vi μὴ d. 1. tutem tantum, in virtutem tantum carnis, conuerti d In Marci cet : immo vero speciem istam, quam Philanthropos ille seruat, in Virtutem carnis conuerti, ait. Transsubstanti anturne species vestiae,Gregori'nihil igitur haecTheophylacti species ad vos. Hoc cum ita sit,cumque Philanthrmpos ille,qui nostrae se nouit accommodare infirmitati,no Carnes, humanas praesertim, quas naturaliter auersamur, apponere, sed το-panis & vini, usitatum terrae fructu, voluerit conseruare, ut usitato rerum effectu, de vitarata ternae effectu erudiremur, itaque supra naturam colloc remur: mim non est, si panis panis, no caro esse videatur: tametsi caro quoque sit,& in virtutem carnis immutatus. Quare nec illaTheophylacti verba,quae primo aspecta duriora videntur, quicquam nos laedunt, cum ita loqui- In Mau. tur: Cum enim infirmisimus , or crudam carnem edere nons -- pineamus, imprimis hominu carnem: idcirco panis quidem a nobis cremiur, reuera autem caro in. Η is enim verbis aliudis Marci nihil vult, quam quod etiam illis vult, cum ait, Cum enim pani quidem sevino assueuerimu anguinem vero propositum carnem viami non ferremus sedauersaremur: idcirco enoias attemperans humanisimus illi , seriem quidem panis semini si ruat: in virtutem autem carnu ssanguinis eam comuertit, G: Per speciem, ut dictum est, verum & essentialem panem intelligit: quia speciem,quam ob im- hecillitatem nostram seruari scribit, in virtutem carnis immutari docet. non igitur hic horum verborum sensio est, quod substantia panis in substantiam camis conuersa, externa species ob imbecillitatem nostram seruetur, ne
Carnem, quae iv δως sub specie sit, videamus: sed quod,
164쪽
elim omnino caro Christi, nisi extorres ex regno caesoruesse velimus,nobis sit manducanda,crudam vero carnem& sanguinem, inprimis humanum, si apponerentur, exis horresceremus: idcirco Deus cosuetis & usitatis uti volu it, speciem panis & vini, hoc est, panem & vinum seruare, & ad hoc mysterium adhibere: sed non simplicem panem, & simplax vinum,sed in carnem & virtutem carnis immutata ; ut per usitata, & quae secundum natura sunt, in ijs, quae supra naturam sunt, collocaremur,&ex cin .sueto rerum effectu disceremus,spectabilibus Sacramentis aeternae vitae effectum inesse. Hoc est speciem seruare. Quapropter idem illorum in Matthaeum verborum se sus est. Arcana Spiritus operatione panis& vinum immutatur. ac licet panis, puta, simplex, mature reuera tamesimplex panis non est, sed panisimmutatus, & caro Vesebi effectus.Ctim enim omnino Verbi caro nobis sit manducanda : crudam vero camem,in primis hominis, naturaliter exhorrescamus: idcirco panis quidem videtur,r uera autem caro est, hoc est, interprete Theophylacto, In Mari idcirco sese nobis attemperans ille Philanthropos, speciem quidem panis & vini seruat, & ad hoc mysterium adhibet: ast non nudam, sed in virtutem carnis immutata. illud igitur panis quidem cernitur, idem est cum eo deciem quiddmpanu es vinis,uat illud autem caro in reuera, ον. ia idem cum isto in virtutem autem carnis conuertit. Atque hanc Theophylacti mentem esse, T heophylactumque nec μετουσίαν, nec ullam corpoream sub elementis praesentia inuehere voluisse. perspicue liquet ex illis, quae in Iohannem scripta reliquit. Sic ibi inter cetera: Cum enim corporei alimenricontinenter meminissent, 'Pes in medium manna prolutissent, monstrans Utas, Ega omnia Vpos se umbram fusise . haec autem, qua modo ab i.
165쪽
spiritualu alimenti meminit. & mox: mim carnatas cu, sis ritualem cibum si pere usi, opanem qui de caelo de sendit, atque carnem quae comedisset & iterum: Vide aut insipientiam. debebant enim interrogare, o quae ignorabans δηcere: Ese vero resiliunt, ornihilsurituri ter excipiunt: sed omniaiuxta idquod aes erunt. nam quia carnem audi rant, putabant, quod se carnis es sanguinis deuoratores fieri cogeret: nos vero, quis rituatiter intellis V, nequaquam conssumus deuoratores, ore. & sic passim docet, carnem scilicet & corpus Domini, quae promiscue usurpat, non corporeum, sed spiritualem cibum esse, a spirituali, non carnali,manducari et eoque Spiritus & interioris hominis,
non carnis & exterioris, cibum csse: mente, non Ventre ,
contingi. Neque solum hoc, sed illud etiam, carnem, sitisue corpus & sanguinem Christi talem cibum ac potum esse, qui nunquam intereat, sed qui omnes,qui illius pamticipes fiunt, ad vitam aeternam alat &soueat, aeternam eorum famem atque sitim restinguendo equi deniqac iiciat, ut omnes, qui eum edunt, in Domino maneant, &Dominus in illis. non enim nudi hominis inquit sed Dei, odiuinum e cere potas caro esse quae comeditur, Fippe Deitati coniuncta. haec enim vere cibus ea: eo quod non ad exiguum rempus durat, vissem se cibus sed vitam aeternam procmrat , & quae sequuntur. Et mox: Hinc mserium communi τῶ d imus nam qui carnem se sanguinem Domini manducasor bibit, is in ipso Domino manet, or Dominus in eo. Absol te pronunciat, quicunque Domini carnem manducat,
non qui hoc, vel illo modo, digne . vel indigne, sed quicunqueDomini carnem manducat,eum inDomino in nere , semperque mansurum: quia caro Domini, de se, xentia Theophylacti, talis cibus est, qui ad vitam aeteris nam , non admortem & interitum,nutrit. Manent ne v
eo omnes in Domino, qui, vestra opinione, Gregori,
166쪽
carnemDomini manducantὶEt te non pudet,Theophy-uctum ,Vtριε σόας patronum, traducere Sed inquis, nihil Eudiassententi' vultTheophylactus Qua quodspirat liter quidem non manducatur corpus Usum Chri si, nisi a Spirituati: itemque minime corpus Christisic mandu
cari quomodo carnes aliae adnut mensum corporis manducam
. tar, quaesii dicet lacerantur inproprias cie O . PC hilominis tumen vere sum corpuου umet Gub alienas cie insicramento, ut si piens dignuπ sit, pascatur eius animus a. rasto semiualiter . evila corporis Christi corrupiuone ocImmo vero,Gregori,aliud longe vult Theophylactus. primo enim geminam ipsius corporis & carnis Christi, in se consideratae,manducationem non agnouit: sed unicu, eumque Spiritualem, & tantum Spiritualem, cibit eam eta docet: deinde simpliciter &absoluid sine conditione dignitatis, pleno ore ex Domino pronunciat, quicunq; carnem Domini manducat, eum in Domino manere: propterea quod caro Domini talis cibus sit, quo omnes qui illius participes fiunt, ad aeternam vitam nutriantur: denique per speciem non vestram illam & alienam spe ciem , sed verum terrae fructum, intelligit:ut ex illiusve bis abunde demostraui. Manet ergo Theophylactus quoque meus: & cum eo omnes, qui retro fuerunt, Patro Orthodoxi. Atque haec de prima antecedentis ratione. Sequuntur ceterae: quas breuiter percurri: quia respo-sionem nullam merebantur. Sed queritur iste, me nulla argumentum ex illis fideliter retulisse. Sane nullum argumentum retuli : quia nullum argumentum inter illa reperi. confutaui autem fideliter & solide futilissimas istius nugas. Sed&haec isti larua detrahatur. Conatus est septimi & postremi argumenti antecedes, Patres scilicet communi consensione docere, Christum verbis illis hoc ei I corpus, non figuram ed rem ipsam , cor-
167쪽
pus suum & sanguinem, sub pane & vino demonstrasse:
septem ratiunculis confirmare. Prima expedita est: altera sequitur,cuius silmma huc redit:Patres fidemhuic mysterioconciliantes magnam orationis contentionem αδλι Vim rgumentorum adhibent, ut liquet ex Emisseno,Cycisis h. Iulo Hierosolymitano, Chry stomo, Ambrosio, D m ut vi masceno, Augustino. Quid sequitur Gregoriinum illud. H-L D. Christum, eorum sententia,corpus & sanguinem sub pa- is Matth. ne& vinodemonstrasse, quod probandum tibi erat ' an crassa vestra praesentia & conuersio neutrum sequitur.
U non igitur argumentum hoc est, sed paralogisinus in Σ ptissimus & futilissimus.
. Miratus aute sum impudentiam istorum, quod eos n5 pudet, Augustinum in perditae suae cauta patrocinium aduocare:quo vix hostem ha ni magis capitalem.Nam si aliud nihil scripsisset, hoc unum ad hydram istam planem δίι conficiendam sufficeret, quod manducare carnem filii Cis. cap. hominis, figuratam locutionem esse docet: idque nes G. σιε. cinus, homicidio crudelius, committatur. Sed negat iste Gregorius,hunc Augustini locum quicquam nobis patrocinari: idque libro primo se conuicisse iactat. videamus quid conuicerit. Obseruationes siuer gulas septem ibi praescribit: quibus omnia Patrum testimonia se eludere posse putat:e quibus altera haec est .adocunque Patres videntur aliquidiis modo dicori dura rede veritate or proprietare praesentiae , aut etiam sumtionis co puris se sanguinis Christiin hoc Sacramenio: id totum non adgsam praesentiam aut semtionem referri debet ,sed ad modum Iumtionis vestraesentia: nempe ut intesigamus, non esse hic aut sumi corpus orsanguinem Chrisi naturati s oraenario modo, quem alioqui verbum est aut manducatur aut bibitur et ficat sed abollane extraordinario or miraculos: aua
168쪽
snesia statumsignificandi modum istorumverborum esse, manducare, biber sectemus, inon nisi metaphorius -- proprisper ipsa verbasignificatur. Quid vero , Gregori, siquis haste tuas obseruationes lac thei es tibi neget 3 qui illas probabis 3 Quod ad secumdam istam attinet, concedo, Patres de veritate tum praesentiae, tum sumptionis, illius scilicet praesentiae & sumtionis, qua corpus Christi praesens est&sumitur, nihil detrahere velle,sed tropum atque figuram in modo praesentiae sumtionisque, vel potius in modo, quo panis Christi
corpus est oca nobis manducatur, collocarer tropum tamen & figuram veram atque realem, non quae in cogitatione duntaxat & comparatione consistat, siue, ut tu tot
queris, qui sanes ad usitatumsignificandi modum forum
verborum esse, manducare, biberes Acmus, non nisi me
raphorice simpropriaper ista verba significatur. Hoc enim quosdico vel illa Augustini verba quae modo disteptamus, satis demonstrant. Sic enim scribit. Vbi manduca- dedossin ueritis curnem ιν hominis, es sanguinem biberitis, non habe- bbs.ca. bitas vitam in votas. factnm velflagitium videtur iubere. IN Praenergo, aeripiens,pasioni Domini esse communicania, o suaviter a que utiliter recondendum in memoria, quod o nobis caro eius crucifixa es vulnerat P.Non,inquit, sane si ad usitatum huius vocabuli manducare modum spectemus, figura est: sed figura cst absolute: manducareque carnem Christi figurata locutio: quod alioquin facinus iuberetur: cum crudelius sit humanam carnem edere
quam perimere. Si igitur in illis Christi verbis figura est, ne facinus committatur, quae nam quaeso illa figura est, Augustinen quis ille manducandi modus3Si,inquit,passioni comunicetur,&suauiter atqi utiliter in memoria recodatur, s pro nobiscuo eius crucifixa sit α vulneratar
169쪽
quod quid aliud est, quam carnem Christi non corporis sod cordis fidelis palato manducari 3 ubi hic illius manducationis mentio, quae sub aliena specie fit, ore corporis 3 num quod ore corporis suscipitur & absumitur, ut ut subtili modo absumatur,improprie&metaphorice coediturὶ Si igitur sicut verbum manducare,sic etiam Verbum in, ut fatetur iste, metaphorice & improprie, eoque verEfigurate & improprie, ut de verbo manducare ex Augustino conuicimus,accipitur: essicitur, panem seu id quod pronomine his demonstratur, non proprie, sed improprie & figurate, Christi corpuscsse: quod quo pacto cum crassa illa praesentia consistat, viderit prouidus iste GregoriuS. Quare nec illud istum quicquam iuuat quod Augusti- . r. rent. nus alicubi scribit, carnem & sanguinem Christi fideli aduers tri corde & ore suscipi. Praeterquam enim quod Augustinus oscim ibi de utriusque hominis, exterioris & interioris, cibo linquitur: quorum alter, qui Christi corpus est, ab interio re , corde fideli, alter, qui sanctus panis est, ab exteriore, ore percipitur: etiam hinc perspicuum est, cum ipsius carnis manducationem non ori, sed cordi duntaxat fide Ii, tribuisse: quia panis & quod pronomine hoc demonstratur,non proprie sed improprie Christi corpus est. Tertiam antecedentis rationem Gregorius hisce vetabis proposuit. Neque sane Patres in fles alse locis usque ades mirabile molarivsoc esse censuissent, nisi pro certo habuissent
corporis orsanguinis Christipraesentium. Ad hoc nihil ego so. Orsium: tum quia praesentiam corporis Christi non inficiamur: tum quia cum antecedente cauillatione cohaeret& ruit: tum quia de huius mysterij admirabilitate satis ante dictum est: tum denique quod ad antecedentis com firmationem nihil plane facit. . Quarta ratio nihilo melior est. Patres, inquit iste, elegantissi-
170쪽
gantissimis quibusdam annotationibus re amplincatio nibus, argutisque locutionibus in hoc mysterio comm dando utuntur, ut liquet ex Augustino& Chrysostomo: ergo corpus & sanguine Christi reipsa, non in figura dumtaxat&symbolo, hic adesse statuunt. Sicut antecedens, quod probandum crat, hoc argumento non confirmatur: ita praesentia quidem corporis Christi euincitur, sed praesentia corporea,Nam quod Augustinus Christum suis sese manibus portasse scribit, nequaquam vult, Christum sub externa illa specie, quam manibus tenuit, ώς--s σωμαῖοιως latitasse: ita,ut quod serebat,& quod fer batur idem qua ad substantiam, corpus fuerit: lad sanctu' Christum pancm, qui corpus eius erat Sacrament aliter
manibus suis tulisse: quia quodam modo Christum seipsum gestasse dicit: sicut panis Christi corpus.cst quodam modo.
Hic iste, callide me huius interpretationis confutat, . . . . onem dissimulasse dicit. Cedo bellam istam confutatio- . . hem. Augustinus rem istam, ut suismet manibus aliquis gestetur, rem valde singularem&arduam esse censet,quae
a mero homine fieri nequeat: ergo de sententia August, 'ni, Christus corpus situm reuera portauit, & non solum . . , sui corporis signum. rgtio consecutionis, quia signum &imaginem sui quilibet homo sine dissicultate ferre potest. Concetio totum . vere corpus suum gestauit: quia Sacramentum corporis seu panem sanctum, qui vere Christi corpus est, vere gestauit. Sed nonne quilibet,inquies,lim .mo signum & imaginem sui manibus gestare potest 'sed nemo, praeter Christum, sui corporis Sacramentum. A- Iia Sacramenti,alia communis signi ratio est.Communis enim imago res ipsa non est: neque rem ipsam offert &exhibet: Sacramentu autem corporis, corpus &κοινωνια
corporis est,illud quesngulis& cunctis offert & exhibet: . etsi non omnes id recipiant , manibus di ore quo recipitur, destituti. Y