장음표시 사용
111쪽
habeo pso inc5 uenieti hoc vidE sit activa ratione alterius, & sit passiὸ
tiaratione propria,unde sicut intellectus possibilis est activus & passi,uus teste Auer.I.de anima. comm c. I9. sic imaginor de ipso sensu. Et in hoc iudicio meo recte dixit Albertus,nec recti' dici potuit.Ethoestite in causa, sicut mihi videtur quare Arist. n6 posuit expresse motore villextrinseca in sensu, sed bene in intellectu, quia motor iste cocurrit uni/versali innuentia una cn obiecto quod est causa proxima non dispositsν .ua,sed effectiva particularis respectu speciei sensibilis. In intellectione aute in qua fit transitus de ordine in ordinem, & fiunt potentia intelle, actu intellecta, suit necessarium ponere istum intellectum agentem. quia ibi manifestum erat v productio speciei intelligibilis non poterat reduci ad pharasma, cum exeat ordinem M latitudinem sensibilium, sed in sensu ubi manet consimilis ordo non videtur aliqud motore separa/tum appropriatu ponere, sed uniuersalis eius ins xussu incit. scut etiain aliis est. Et hoc voluit dicere Comme.ut mihi videtur dum dixit, sed Arist.tacuit motore istu extrinsecsi in sensu, & .pparauit in intellectu, quia in sensu latet.& lo intellectumamsensi est, sic mouisti iam qsio sensus est de ρ tutib'passivis & qsio de activis 8e respectu cui' et quali. In co. t. scribitur sensatione exterioris solas n5 pose fieri sine praesentia obiecti.Huius tamen oppossitum meminimus nos inuentile indi, Comme, actis eius super commento libri de somno&vigilia, ubi dicit in somno visionem de gustiis sensationcm vel aliquid huiusmodi poci fieri. Soluitur, v talis sensatio non est sensus exterioris. sed est sensus communis qui utitur intentionibus pro rebus, unde illa sensatio non est sine prae. sentia obiecti:obiecta eiu prcsens,est species in organo sensus exterio ris,qua apprehendit sensus c5munis,&non sensus exterior quia sensus exteriores in somno sunt ligati na secudum Auer.in praedicto tractatu, somnus est ligametsi sensuu exteriora,&ista est solutio Gregorii arimi Anesis in primo sentetia .r dist.primi. l. prima. u.2.in solutioe secως experietiae Aureoli.E t. d.ista solutione esse de mEle C o me. in praedicto roco.Miror maxime de tanto doctore qso plerno allegat tot Sc tantas Comeninutoritates, quas aut no intelligit,aut fingit se non intelligere. Ipse dixit in primis sensationes istas n5 posse fieri a sensib' exteriorib'. qui ensus exteriores sunt ligati, de allegat C5me.ibi, sed c5tra sensus comunis etia in somno ligatus est,& ligamentum non attribuitur sensi. hus exterioribus nisi propter ligamentum prius existere in sensu comuni.Na d. philosophus somnus est passio primi sensitivi, prinisi autem sensitiva appellat sensum c5munr. Dicam' igiε pro nohis & pro ipso. et sensationes dupliciter fiunt,qn v per linea recta, & ista incipit a senahiribus extrinsecis,& terminat ad virtute rememorativa, alia in per It/nei reflexa θc retrograda, M ista incipita virtute rememoratiua, & ter/minaε ad sensus exteriores.i somno aut potest fieri retrograda sensatio. Na viro ima nativa per intelionE qua recepit ab obiecto extrinseco, vel a virtute rememoratiua mouehit sensum c5mune,& sensus communis mouebit sensum particularem,&sic fit talis sensatio,vnde ina sensatio est sensus particularis tanqua subiecti,& no est sensus comunis, nisi
tanqua agetis, sed illud qd decepit Gregoria fuit, O n5 potuit imaginati quo sensatio ista positi es e sensus exterioris cu ipsi sint ligati, sed vesolutiones Zimarae. H li dixit
112쪽
di, it ipse incidit in syllam cupiens vitare caribdim nam qdo potestem sensus c5munis csi ipse sit primo ligatuse Soluim' i ε ' in somno peisecto ligati sunt sensus isti & sensus c5munis, M praecipue a sensibili
c5 muniter occurer tibus. 6c in tali somno v 5 fiunt istae sensationes.Esen Ae alter somnus imperfectus. 8c in tali fiunt istae sensitiones, oc licet serasus exteriores in tali somno ligati sunt respectu sensibilisi exteriora co/muniter occurrentiu ab extrinseco, tamen respectu alterius fenestrae,ut ita dicam per qua itur adsensum communem non sunt ligati, ocrespe/ctu illius imitari possimi. ii iid sentit Auer.ibi in t itera.& ne videar ito studio c5tradicendi dixisse. Adduco verba eius formaliter,inquit,quo modo autem accidit ii, homo in somno videt in sentiat per quin m sen/sus absin eo v ibi sit aliquod sensibile extrinsecum, M soluit dicens, hoc accidit per contrarium motum ei qui sit in vigilia. In vigilia enim sensibilia extunseca mouentiansus,dc sensus communis mouet virtut imaginatiuam,in somno autem quando virtus imaginatio imaginata fuerit intentionem quam accepit ab extrinscco, aut ex virtute rememo rativa, leuertetur & mouebit sensum communem.& sensus communis mouebit virtutem particularem,& sic accidit Φ homo c5prehendit sensibilia. licet non sine extrinsecus. O intentiones eor5sunt in instrumen iis sensuu, haec ille formaliter.Vide etia pro hoc colligetica. 38. 9 Incom. 6o.dicit Commen. , melius est.diuersitas formae sit cau/c5M.6o sa diuertitatis materiae quam econtra. Sed huius oppositum habetur ab ipso.8. physi.co m. 6.Vbi ex diuersitate materiae probat diuersitatem formarum. Soluitur diuersitas materiae est causa diuersitatis formae, sed diuersitas materiae es signum diuersi talis formi non causaxatio igitur quam facit.8.phy. 6.ina signo,non a cauta.
zo Sensibile non agit in sensum, nisi quando est contrarium. Opposit G5M.62. secundo de anima. 7. Soluitur.secundo de anima. 7.t . distinguis turde duplici alteratione perfectiva & corrupi a. licet igitur in sensa/tione non sit vera contrarietas ad agendum actione corruptiua.est tam aliqualis talis qualis requiritur inter mouens& motum M alterans ocalteratum alteratione perfectiva vide ibi θύ intelliges. 21 In commen. 6 .dicit Commen. ν sensibilia communia sunt propiatC5mε.5 . sensui communi.Huius oppositum patet inlia,commen.I33.ubi dicitur . non sunt propria alicui sensui. Soluitur.per sensum communz non intellexit hic virtutem aliquam distinctam ab aliis sensibus. sicut imponit sibi sanctus doctor hic sed intellexit communitatem sensuum. quia sensibilia communia possiunt sentiri a pluribus quam ab uno sensu. Et ideo dixit et, sunt propria sensui communi. Et tu vide Themistia inai. de anima super. t33. Sc sit argumenta micti doctoris nulla,& sic etia pa/tet quod nulla sit contradictio. i In c5. t. Com.habet, in color n5 est visibilis nisi mediate luee.Opνοα-- - , Dosita. csido de anima.c5.67. i habetur si, color no est visibilis per Q 7 Miqua formam sibi contingente .sed in vis hilis per se. Soluitur.viss/ hilisti color mediante luce quantu ad actu immutandi dophanum Morgansi sensus mediΙte luce lux igitur est dophani dispositio pro sor, mis colorum recipiendis,& pro visu n5 enim colores in obscuro videri po siuni,ucci sint actu colorea etia in obscvito existentes, visibilitas
113쪽
l re c5pe it colori per se: in secundo modo: quia forma coloris est eausa risibilitatis citis:sic igitur patet contradictionis sedatio si recte vides. In eodem c5. tidicit, qu color uniuscuium vis bilis videtur in tu siue illud visibile videatur in obscuro: sive videas in luce: sed ex ver Cobis infra in eodee5.videtur oppositum illius sequi quia ibi habet quod color non est visibilis nisi mediante luce. Soluitur.dicia eius verincat de visibilibus quae videntur in obscuro de in medio illuminata: sicut 'sunt noctilucae M quercus putrefacta salie de die de nodis videri po ssunt:
tame ratione alterius videntur in die:& ratione alterius videntur inno, cte Nam in nocte videntur merito lucis: in die merito coloris: dc n5 me/tito lucis subiectivae istentis invisibili quia lume maius Ohfuscat minus. Cum hoc tamen stat q, talia videantur: ut colorata in medio actu Iueido α mediante lucae eontinetis.& sic propositio est uniuersaliter vera O omnis color in quolibet visibili existes n5 videt, nisi mediante luce. I commen. 6.&.79. est contradictio:quia sit. 6.dicit qae medium 2 in sono est aer: non aqua:sed in. 9. dicit oppositum. Solvituri in aqua Come. τό. non fit sonus realiter: sicut fit in aere: sed solum spiritualiter:& sic etiam Sc. s. intelligit ir dictu eius in c6.3t.insta in principio commenti. DDicit Commen.in.2 α5. aerem in aure semper moueri: & tamen in et sydixit ipsum quiescere. Soluitur in eodem,s .quia motus aeris exi Conitia .
stentis aure est motus propclus.sed motus in aere extraneo Ad non organico est motus extraneus: cum hoc igitur qu taIis aer organicus moue tur motu proprio stat ipsum quiescere quiete opposita motui extraneor
sic soluitur ut vides instantia. si tetia ignis in sphera propria potest diici motus u quiescens diuersimode. In commen .s talicitur quod non habere pulmonem sit causa remota 16 non respirandi.Et tame primo posterio. dicitur:quod est causa propin/ Come otiqua. Soluitur.dictu eius in posteriorib' habet veritatem respective n5 absoluterquia non habere pulmonem est causa propinqua respectu non animalis: tamen simpliciter propinqua non est. In com. st contradictio ex una parte:& in pro*mio meta.ex alia. 27m hie videtur sensus tactus praecedere alios sensus:& per coseques vii Com. 9ε. sus: ibi vero visus alijs praesertur sensibus. Soluitur priora generaiso. ne via persectionis posteriora sunt sic dicim' prioritatem tactus ad alios census esse prioritatem secundum subiectum Ac materii: sed prioritas vi, sus ad tactu est prioritas formae x finis.Et hoc etiam confirmat Come.
m. ij.de animaaoni. 7 .ubi dicit, qae Aristo.videtur ordinare consideriitionem de virtutim sensus secundum nobilitate non aute secundsi na. turam :prius enim egit de visu qua de aliis:sed Auic. o. natu rati v ordinavit talem coni Merationem secundum naturam: quia prius egit de tactu quam de aliis:pro hoc vide. q. de generatione cor p. t .commen. . In commen. 9 7 .dicitur, quod raritas ignis est maxima oppositum. 4.phy. lxxxj.Vbi dicit, quod crescit in infinitum. Soluitur st maxima se Com. r.
cundum naturam: prout consequitur forma existente in materia. termi,
natio enim est a forma: sed prout in materi absolute est in initiisti dilaum inlinitudo sit a materia. I.phy. 62.
114쪽
Soluitur.lbi negat requiri mediu extrinsecum.& hye per se: na in sensu tactus od gustus non c5currit mediu extrinsecum per se sed per acci. dens.vide pro hoc com. V.secundi de anima.Et ideo Come. in princi.
pio com.cxvi.secudi de anima dicit, qae aer Sc aqua in talibus sensibus sunt media si debent dici media: ex hoc enim apparet qae illa non sunt vere media sed sunt media per accides:vt ipse declarauit in com. v.& eodem modo soluitur contradictio iudicis eius super c5. libri de sensu dem sensato.ubi dicit, qae sensus tactus & gustus non indigent medio:& ta/ men in hoc.xcvij.dicit,quod indigent medio. Soluitur. ibi negat tales sensus indigere medio extrinseco in ratione per se & veri medii: hic concedit eos indigere vero & per se medio intrinseco: sensibile enim posi/tum supra sensum non causat sensationem secundum Aristote.quicquid dicat Auic. in hoc. In com .c.dicit,quod amplitudo venarum ρί viarum anhelitus in r/ρο- cio pter necessitatem:& non propter melius:oppositum in simili scribitue in. ij. phy.8t.&.lxxxviij.contra antiquos:pondera quia non assertiuea sed dubitatiue loquitur,& cogita. - In c5mcicviij.d.graue Se leue esse substalias:& quinto meta. s. dicit. -- a quod sunt qualitates: Ac primo caeli et .dicit quod sum si ibstantiae: etia
malium. cap.i.habeturuerunt qualitates vide quae scripsi super septimo phy.in comme. it. At u vis curiosiusvide vide Conciliatorem in differentia. xlij.in tertio dicendorum. 32 In come.cvj.d.carnem esse medium: Ac non instrumentu tactus: sed MCom.ro 6. co m. super libro de sensu ac sensato.&in.Gcolliget. pi.de tiniamentis carnis:& in capi de iuvamento tactus.d. oppositum. vide ConciliatorEdifferrita. r.in tertio dicendorum.de hac materia: quia quadoal.C momen.quod caro est organum tactus intelligitur de carne cordis: quia in
' corde secundum Philosophii est radix istius sensus de organum quado dicit. qae est mediu loquitur de alia carne. Alii per earnem intelligue carnsm neruosam esse tactus instrumenta: M ponunt neruos esse partiale inurumentss tactus: sicu t ipsemet Conciliator tenet.& huic opinioni faue G re Videtur Comme .secmido de anima.com. ros .ubi dicit, quod tepore
Arist.in quo scripsit librum de salibus:n5 erat ne i nerui sed post mo/thom Iam apparuit illud quod sciuior isto. ratione: seiuit post sensu tna F vult m Philosopli' per illud quod est intus carae intelligat nenium: de
Digressio tale est organum tactus partiale:& ista est via Auer.sine dubio. Sed sar/cdtra Aueri ua reuerentia Aueri ius positio non videtur esse de intelione Arist. Nadicere quod quado Aristo.e5posuit librside partibus saltss: in quo ex presse ponit organ a tactus in corde esse: sicuti est videre in secundo lib. eap.κ.At in libro de sensu & sensato.', tuc n fuersit cogniti sibi neruis quia scietia sectionis erat isse ignota: istud in veritate esse videtur unum magno mendacium.Nam 'hilosophus plersim de neruis loqui videt in libro illo: sicut in.c.s .vhi agit de carne:& de his quae vice carnis habeatur.& in libro de historiis animaliu plerint de neruori carne meminit. t. de natura animalia cap. .Nec est verissmile qae tantus philosopli'. qui fuit solertissimus naturae rimatorilibrum illum sine anothomia conscriberet.quomodo enim de cordis ventriculis: de p alijs minutissimis membria
115쪽
membris edescripsisset ita solerter: nisi propriis oculis vidiset singula.
Nerui autem non sunt adeo minutissima corpora:quod propter sui par, uitatem non possent videri. Praeterea sentesia philosophi fuit sensum Gractus medietatem c5trarietatum obtinere Et ideo d.in secundo de ani, in t .c5.ri plantae no sentiunt:quia non habent nudi tate sunt enim complexionis multu terrestiis.&.' de anima tex. co. 66. ait Phy. Iosophus.omnium enim tangi hiliu tactus esti sicut medietas & susc.rtu. .
rus sensus. Non solum quaecunq; differenitae terrae sunt,sed calidi & sit, odi:& aliorum omnium tui possibilium:& propter hoc olithus & capillis:& huiusmodi partibus non sentimus: quia terreae runt: & plantae
etiam ob hoc: net sensum unum habent:quia terrectant. Arguitur ergo sicinerui sunt terrestris complexionis:sicut omnes medici & philosophi testantur. ergo talibus non sentimus: patet consequentia quia mancnte causa manet effectus: quomodo ergo Auino eπponit qae illud ql est oetanui tactus est illudqae est intus & p illud qae est intus exponiti neruu: cum nullo modo neruo sentiamus. Confirmatur auctoritate philosoὸ ..phi quae non recipit glosam.primo de anima lxxix. tex.in translatione
nostra:scribit enim ibi Philosophus: quaecul enim insunt in animaliucorporibus simpliciter terrae:o ossa neriti pili nihil sentire videntur.Et hoc ide habetur in translatione Bisaniij quare dicedum est illud qd in. tus est esse organu sensationis:& tale est ipsum cori ista est verilax: de ita bimplicius M antiqui exposuerunt locum illu:& in hoc nolo cu Auer. eiiciquia ut mihi videturin hoc quaesito dimissi praeceptorem suum i&imitatus est potius medicos. Nam sicut scribit Philosophus primo eths.
rv. p.7.pro defensione veritatis: etiam propria impugnare oportere
prae&rtim philosophos magis existimadum est:na cum ambo amici sistrium est veritate in honore praeferre: excusare ipsum possum: de errore defendere non possum.Nam litera sua in primo de anima non loquitur de neruis: sed de ossibus solum Similiter sermones medicorum in qui/hus etiam versabatur. fecerunt ipsum a veritate deuiarChaec notauimus hic propter errorem communem imponentium Aristo illud quod negat expresse:& istud non prouenit nisi ila vident expositores:& de tex nihil. In contineri. cxxix. dicit,qd demonstrario illa philosophi sundatur su , per propositiones quarum una est qae omne quod sentit animal aut sen/ CEmet iis, tit ipsum per contactum:aut mediante corpore extraneo.si ista disiunctitia datur per opposita:sequitur aliquam sensationem sine contactu fieti: cuius oppositum patet.7.physi. tex, coni xij. ubi habetur Somnis al/teratio perfectiva fit per c5inctum si non datur per opposta non est dio unctiva per Boetium in libro diuisionum. Soluitur. per contactum inteIlexit medium intraneum:de sic sensus est qae omnis sensatio aut fit e medium intrinsecum: aut per minuam extrinsecum. Ex ista bene oppo/riuntur sicut vides. In commo. 133.dicit priuationem essentialiter cognosci: sed supra cd. me.ir. o.dixit quod accidentaliter cognoscitur. Soluitur supra dixit 36 hoc comparando ad habitum: hic vero dixit oppositum comparando ad notentiam . eademi enim est potentia respectu priuationis Se habitus
essentialiter: licet habitus Per se coeno tur: & priuatio illius habi/
116쪽
In eodem c5men.dixit C 5 mentator Q id quod intrem turmi accidi taliter inuenitur alij et identialiterivide oppositum.2. phys.coninu. M.
soluitur. et id quod est accidental iter uni naturae est essen tiale alteri naturae sed id quod est accidentale uni naturae non potest ese essentiale alicuius eiusdem rationis cum illa natura:primo modo intelligitur au/ctoritas Commentatoris hic.secudo modo intelligitur auctoritas eius/
In c5men. is .d.c5. virtus c5prehendes istum esse Socratem: aut filium hominis est superior virtute sensus. Huius oppositu scribit ipse in secudo de anima: incomE.6s ubi dixit π cogitatiua hominis c5pre, hendit intentides indiuiduales decem praedicamentorii. Nisi esset quod dictu eius hic intelligitur complective. sed dictu eius supra in. 63.intelligitur initiative. Aut nic loquitur respectu sensus exterioris virtus ista est superior qua comprehendimus substantiam aut relatione: &ista virtus est cogitativa:& hoc non contradicit Auer. in illo loco. Ibidem Auer. habet ιν quando coniunguntur duo sensus ad iudicandum super eande rem ipsam eiie eandem iudicium est utriusqi sensus. Mn5 alterius tantum.Sed vide oppetitu infra comen.& tex. I 6. Soi ii itur.dictum eius hic procedit de initio de occasio eiudicii: sed dictum eius infra procedit de coplemen to iudicit: unde sensus exteriores respe/ctu sensus communis suntsicut testes qui examinantur a iudice qui di/citur audire iudicium utriusi partis:&postea proferre sententiam. In commen. I s. dixit virtutem imaginatiuam distingui ab aliis virtutibus in com. 2O. liuitis secundi, dixit oppositum. Soluitur.hic loquitur de perfecta imaginatiua quae est in determinata parte corporis: Mquae est non solum respectu prie sentis obiecti: verum etiam respectu ab/rentis.sed ibi loquitur de imaginatiua imperfect quae solum in impertactis animalibus:& solum circa praesentia obiecta actu habet: quae disse/minata est per totum animalis corpus.
Ibidem dixit, imaginatiuam differre ab intellectu θc consilio: quia imaginamur dum volumus. Sed fuit oppositum quod hoc est nihil: quia a pari intelligimus cum volumus. Soluitur. bene intelligimus dum volumus:sed no intelligimus verum cum volumus: sicut est de sensu de imaginativa. In text. commento. II ε. ponuntur quatuor habitus: sed oppostum C5 tues. habetur o ethic capi 4 ubi sex ponuntur habitus.Soluitur: philoso/ phus hic distinxit solum habitus qui noti erant ab antiquis vis ad sua
tempora: sed in. 6.ethicorum enumerat omnes habitus quos ipse ex pu/xis naturalibus nouit. In eodem commento dicitur sensus ese veros in maiori parte. Ee tamen oppositum dixit supra in . I 2 vhi habetur quod sunt semper veri. Soluitur:supra loquebatur de sensu:ut mouetur a sensibili. hic voto loquitur ut ex se componit. Sed contra. nam etiam sensus ut moue. tur a sensibili non est semper verus sed frequenteriscui patet. 2. de ani/ma.co. os. E t ideo forte sumpsit semper supra i. in maiori parte. Hi si, vis quod ly semper sumatu r:ut distinguitur contra frequenter. dicas in illud est verum seruatis illis tribus condicionibus positis a Themistio ima de una super i , a & Auer, seipsum glossat counialiter. .m L ra,co.
117쪽
laphi.c5men. Σ 6,ubi habet haec verba c5prehensio autem quae fit uno ensu: de uno modo sennis:& in eadem dispositione est vera semperihec de secundo dicta sufficiant. Concordantiae Averrois super tertio de anima.
A commento .cti reprehendit Alexandrii quiseus si,
sebi imponit posuit intellectum materialem causatum ex mixtione elementora:& uniuersaliter omnes alias virtutes animae dicit quod hoc est contra Aristotiquias tenua Aristot, fuit primas perfe/ciones animae esse a motore extrinseco.Sed ipse non recordatur suimet R eri7.mera.c6me a ubi reprehendi Aut ponentem datorem forma, rim.Et Themistium ponentem motorem extrinsecum respectu anima Iiim ex putrefactione generatorii. Soluitur, memini me dii se distis, se te hae materia super quaestione nostra de speciebus intelligibilibus: scepto nunc dico quod via Auic Sc via Alexandri sunt duae viae extro esed via Auer. est media: δύ partim discrepat ab utroq;: Sc partim cava, pconuenit Auic.ponebat sicut Plato in simili dicebat quod mo/torseparatus erat causa adaequata productionis formarum:vnde Com. men ibi contra eos dicit quod si ita emet non opus eset materia in generationem am materia est ex qua fit aliquidinexistente: si autem tales tor. vae non Mutauntur de potentia materiae: sed totaliter sunt ab extrinseco ridetur secundum ipsum quod materia superfluat quia sequitur exposi, done tales formas esse per subsistentes. Alexander vero videtur ei te in 'alio extremo:visibi imponit Commen quia ipse voluit animam intelle, diuam hominis Se animas brutorum: Sc uniuersaliter omnes materiales ramas esse causatas ex diuersa mixtione elementorum tanqua ex causa adaequata:sicut est de qualitatibus secundis: vi est color de suppositio qaae causantur exprimis qualitatibus elementorum:vnde dicit Coma. quod ista positio est quali positio negantium agens. & c5cedentium materiam tantum, oc sunt illi qui ponunt casum: sicut pateti1. physi.sed via Averro .est in medio: quia ipse tenet quod formae istae animatorum sic ueest anima cognitiva hominis oc omnes inseriores animae sunt eduAae da potentia materiae: non tamen insequuntur mixtionem elementorum tanqua causam effectivam adaequata immo elementorum mixtio concurrit in genere cauiae materialia:sed illud quod concurrit effective est vir/tus inior minua existes in semine:& est motor extrinsecus qui est intellis gentia separata:a qua rememoratur talis virtus: de ita Commentor modium tenens extrema dimitiinibijpsi non oburando. ΣIn eodem comine. .scribit Commentator reddens causatur quare ex cεmentis intellectu Sc intelligibili fit maxime unum dicit quia illud quod tu exesi non est aliud ab eis: iicut est compositum ex materia & forma: vide. tur velle compositum substantiale dicere tertiam entitatem realiter diι stinctam a partibus.Cuius tamen oppositum videtur sentire primo phet scorum. r . Soluitur, ibi a me:&illuc vide dico enim quod ibi io, 'quitur de toto integrali ut patet in litera:sed de composito substantia, ii non pol Ium videre quomodo nen habeat aliquam unitatem perse Mentitatem distinctam ab entitate partium.Dicant alij quicquid velint dico quod mens Averroia est ista; RcRs ibi use probatum est, ud 4 In eodem
118쪽
. In eodem comento dicitur quod in eorporibus caelestus non sunt C mentis. plura indiuidua in eadὶ specie oppositii videtur.r.caeli. comme. 10. vh C ponit omnia corpora caelestia esse eiusdE speciei. Soluitur, multotizs dixi tibi speciem aliam univocam: aliam analogam esic: sicut est de ge/nere dc differentijs: sic in proposito negat hic in corporibus caelestibus esse plura indiuidua in una specie univoce dicta:concedit tamen in tali/hus eise plura indiuidua in specie analogice dicta quae est secundu prius. M posterius. In eodem commen. .superius ubi iam diximus In soIutione secundi -- , T quaestionis ipse declarans quomodo ex intellectu M intelligibili sat mi V om tirme Vnui dicit quia non fit aliud ab eis: sicut in in compositis ex maeria de forma.Sed huius oppositu sentire videtur.It meta. come. r. vli
habet quod in solo intellectu diuino intelligibile de in te Ilectuvnusum. Dico quicquid dicant moderni quod intellectus Averrois iste est:qu a ex intelligibili&intellectu fit maxime unum quia esse intelligibilliacesse intellectus sunt unum ac fiunt unum. Nam quid melius qua At r. raim per Averroim interpretari Dicit seipsum declarando. it. metalli. commen.39. intellectum cum intelligitur fit idem cum eo scilicet eam intellectu. Et subdit.& intellectus est illud qae intelligitur. At propierhoe dicitur quod intellectus sit res intellecta. Et hoc est consonum viae Aristotelicae: nam ipse.3.de anima, habet quod anima est quodammo. do omnia. U. Cognitum enim fit unum cum potentia cognoscente: ε esse rei cognitae: ut sic est esse rei cognoscentis. Ista igitur identitas viiij uersaliter reperitur in omni potentia cognoscente:& quanto potetia cognoscens abstractior fuerit: tanto maior est iactitas cogniti cum nature quae cognoscit.Et suprema virtus abctracta a materia ti a qualibet istὸ perfectione est intellectus primi entis. Hinc est qae ibi intellectus & risintes lecta sunt ide omnibus modis secunda viam Averti unde cum res intellecta ibi sit diuina essentia in qua est omnis persectio: omnis honistas sine aliqua dependentia vel potentia: vel quasi potentia illic est ma re indeficiens bonitatum M persectionum inde sparguntur fiumina & riti uult entibus secundu qae uniuscuius p dispositio requisit.Et hoc est qSU dixit Aristo. in primo caeli in tex.comme. ioo. Ideo intellectus diuinus essentiam diuina aspiciens omnia videt: quia videt illud quod est omnia eminenterinam videt illud quod est ens per essentiam nil aliud videt se/cundu Aueriperfidum, nisi suam ementiam: sicut inquit ipse. Ita metaph com. 3 t. ii quis cognosceret naturam caliditatis existentis in igne:non diceretur ignorare naturam caliditatis in alijs rebus calidis: unde quarto
physicorum csimento. rotidicit.Si illud quod est calidum simpliciter est ignis simpliciter illud quod est aliquod calidum est aliquis ignis. Sic
cum deus sit ens per essentiam: alia entia sunt entia per participationem: alia entia aliquid diuinitatis participant: sicut patet eua.2.de anima te
tur in intellectu primi intellectus intelligibile est ide simpliciter& omnibus modis:quia ibi est entitas per eisentiam solum Sc in nullo alio inter/iectu: quia in aliis est participatio entitatis:& non est fontalis plenitudo. Solum enim unum est ens simpliciter perfectum:& illud deus est.1. me
taphy, cdmen 2I Nolui; iὀitur commenta absolute quod inrcligibila non fiat
119쪽
non fiat tilem cum intellectu in allia intelligentijs: sed voluit qae omni, modata simplexidelitas non est nisi in solo primo intellectu. Et ideo dixit. I 2. metaphy. t.quod deus intelligitentia eo modo quo n5 est lashomini:immo eo modo quo nullus alius intellectus ea potest intellite re disputatione tertia solutione.18.duhi j contra Algraelem in libro destructionum. Et ideo fuit opinio eius: sicut ibi patet quod in aliis satellectibus citra primum quilibet intelligit aliquid extra se: unde, inteIlectus secundae intelligentiae intelligit primum extra se: quia ipsa prima intelli
gentia non eminenter continetur in essentia secundari. sed potius econ/tra Et quia secunda intelligentia eminenter continet posteri res: immo
omnia alia dicimus quod uo inteIligit ea secundu ipsum extra se: quia videndo seipsam videt illud quod est omnia infra ipsam. Et ideo voluit solii primu intellectu esse in causatu in quo intellisibile & intellectus suntide per et lentia omnibus modis: sed in alijs intellectibus ex parte est idelitas: dc ex parte diuersias:ex parte in actualitas:& ex parte potentiali,ns: sicut infra declarabimus magis.Nota ista quia multi cristato capite Enon potuerunt ascendere ad hoc:ut intelligerent quomodo ex intellectud intelligibili non fit aliud:sicut ex materia Asorma:&quomodo so/lum in primo in tellectu est verum omnibus modis:& in alijs secundum quid dc hoc respectu primi ila igiἱ materianuqua fit forma:nem forma quam iit materia:sed ex materia & forma fit aliud: quod non est necat materia nem forma. Et istud est copositum ex materia & formae ct quia
intelligibile fit intellectus A intellectus fit intelligibile: ideo n6 fit aliud
ab eis ideo fit maxime unum ex eis.Et licet in omni intellectu locum habeat simpliciter de solo intellectu veliticatur omnibus modis.Et hoc de
clarabitur statim quando declarabimus quomodo in omnibus intelligalijs est potentia citra primam, In eode c5men.6.esticorradictio:quia dicit intellecta arena esse qua, C5mtiit. s. si forma:& intellectu passivit esse quasi materia sed oppositu scribit ipse Fra. meta.co.I7.dicit ubi quod intellectus ponibilis respectu intellectus Fagentis est quasi locus eius: n5 quasi materia, Solvitur, in materia duet sint coditiones:vnaqaede potetia eius forma materialis deducatur ad actu. Et quantu ad istam condictione respiciens dixit Commentatorinu.metaphi. in com.I7 quod est locus non materia intellectus possibilis respectu agentis intellectus Nam intellectus agens ii 5 est eductus de potentia intellectus possibilis. alia est conditio materiae quod ipsa sit in sornrabilis per forma Se perfectibilis per eam.Et quantu ad istam coditio. l ne intellectus possibilis habet ratione quasi materiaemon materiae quae, forma mediatibus demensionibus & qualitatibus recipit: sed habet proportione materiae abstractae:quae coparata ad sua actu est sicut potetiar navia eius fuit ex intellectu potestatis.E t ex intellectu agente una intelligentiam resultare quae merito intellectus possibilis passiua est & rece, priua sed merito intellectus agentis est productiva. - , In eodec5me.in solutione tertici quaestionis dicit. Null1 formali , , raram esse a potentia nisi prima forma:& per c5seques in omnibus in, stilligentii s circa prima aliqua est potentia. Η uius tamen oppositu habe.tur primo phy. 32. ubi dicitur qd in pernis no disseri posse ab esse&.ret. niet. comendo ubi dicitur ill in te aetano nussa est poceria omnino.
120쪽
Ttide habetur ibide.31. rac. 4.&.2.caeli. 32. 3r.5 . 3 . ubi habetur quod in ente aeterno possibilitas est necessitas. Solvitur, potetia du/plex pro nunc:quaeda realis de plissica:& ista semper cll actu habet c5 politione facere alia est potentia quae nihil reale dicit: θἱ ista comuni vocabulo potentia logi nuncupatur.Dico aute potetia logic1 ens ratio nis per acia coliatiuu intellectus causatJ no repugnaria terminorum secvno qae non repugnat Dico nuc qualibet intelligentia circa prima
dupliciter c5liderari posse.Et sub ratione generis:&sub retisse species: na intelligetia saturni potest c5cipi: Scinqua tuens: dc inquatu tale ens. Si aute consideratafuerit in qua tu ens est: no repugnat sibi quod maioret Persectione habeat: qua sit illa qua actu possidetiquia si sibi latitudo maioris perfectionis repugnaret inquatu resuta quod ratio formalis entitatis est precisa causa istius repugnariae: tac cuilibet enti istud repugnaret: dc per c5χques primo entiqae falsum est & imponibile M in similes a talpet repugnaret visio inquata animal tuc citilibet animali repugnaret... Et ideo sub ratione generis secsida intelliprtia potentia dc priliationent aliqua includit quae tamd nihil reale dicitiad solu n5 repugnantia.Si autem conderata fuerit sub ratione species inquantu scilicet est tale ens in tali gradu entitatis ordinatu:& sic secundu philosophos omnis persectio apta nata sibi c5 petere sub ratione qua talis ab aeterno sibi inest. Et se/cundu nunc sensum dixerui in aeternis non diGrre potentia ab actu.E equia sola prima intelligentia habet omne perfectione possibile reperiri in habitu entis:cu sit rectius entitas qua ens: ut videbimus statim: inde est quodin ea nulla est potetra:nec ratione genetis:nec ratione species: omnes aute citra prima private sunt gradu aliquo entitatis ad honitatis sub ratione intinnulla aute sub ratione talis entis potentia aliqua habee
sub ratione qua talis: sic igitur applica singula singulis:& solue 3 con.
corda ea quae in apparentia dissonare videntur.
coment. Ibide dicit Aueriquod soIu in prima intelligetia quiditas δί essentis γ ide sunt: in alijs aute distere quiditas ab essentia. Sed huius oppositu nos
inuenimus in.s.de anima tex.comme. 9.vhi absolute philosophus in abstraetis videtur uniuersaliter concedere quiditate & e sientiam idem esse:&.7.meta texa Omme. I.hoc idem habetur.Dehes scire pro solutione
Auer.voluisse quiditate & eissentiano esse nomina synonymatquia talia secundu ipsum n5 usitantur in doctrina demostrativaenisi forte ad exponenda: tamen in prisenti loco distinguatur: quia sub propriis rationibus. sumuntur: unde scias quiditate esse abstractilis qua sit esentia: unde quiditas sola actum dicit:& ab actu nomen quiditatis est derivatum: unde secunda ipsum.7.metaphy. 2I.Sc. 3 4.tota quiditas est a forma. A sientia aute est maioris ambitus: quia c5 petere potes:& entibus in actu:& entibus in potentia Et ideo secundu principia ipsius habemus c5 cedere materia essentia esse seu natura quiditate vero minime: similiter habemus cocederemterii esse deessentia c5positi:no habemus aut cocedere materia eme de quiditate c5positi:vnde primo phy.c5.1.in fine c5meti. di/citur qae materia & forma sunt partes qualitati rae,id est,partes essentia Ies copositi: n5 in ta materia qa forma sunt partes qditatis coposti: natota c5positi oditas forma inullud igit et in reb'istis ex materia de sorma copositis iacit Oitate ab essentia differre in materia q est radix po/tentialita