장음표시 사용
121쪽
t qualitatis se parisormiter in uduca in te ectu tuita simili reed PGut intelligas quomodo solu in prima intelligentia cst quiditas & esen/ria unu&ide omnib' modis reuoca in memoria ea qui pauloante dixi,
videlicet sola prima intellit ita & sub ratide peneris: & sub ratione
speciei c5iiderata est actus purissimus: oes aliae citra prima aliqlia potEtia habet salte sub ratisie generis. quia igit ratio in ret,' materialib' per qua quiditas ab essentia differebatierat potctia annexa cii actu.Si igit in Irrimo sit actus sine poteria solu sequiξ ihi solu qui ditate 8 essentia MEelle. In aliis aute cum sit compositio exactu ac potetia n5 sicut ex posi tuo, depositivo:sed sicut expositivo & priuattuor ut supra declaratu festi Se longe ante nos subtilissimus doctor in octava distim primi. q.2. pulcherrime declarauit sequitur ergo quod in talibus quiditas 5d essen/tia quoquo modo:ut dixit C5menta. idemn 5 sunt sed intellectus sithia tiaras dubitare posset propter quid dixit: quoquo modo n5 sunt idem. Soluitur.in rebus compositis ex materia 5e forma simpliciter:& sine I additione aliqua.concedendu est quiditatem & essentia n5 eadem esita Sed in intelligentijs circa prima absolute illud non concedit C5mentator:sed cuis quoquo modo quae est dictio disractiva. Et ratio est ista: quia in istis inferioribus est vera copositio ex potentia vera reali& for . ma:& in talibus sequitur u essentia & quiditas non sunt idem simpliciter: sed in abstractis:quia ibi non est physica potetia:sed logica tanti me quae est ens rationis pro tanto dixit*quoquo modo in eis quiditas Messentia non sunt idem Dixit etiam quoquo modo: quia in talibus non est potentia: nisi sub ratione generis non sub ratione speciei: de ideo ali/quo modo in eis quiditas Sc essentia idem sunt:& aliquo modo no ideasta in rebus materialibus tam sub ratione generis q; sub ratione species quiditas A essentiano sunt idem. Et quia in solo primo ente ut dixi quiditas de essentiaidem sunt: ideo dixit Aueriin lib. destructio destru/ctionu dispi . o.m solutione. 6 ibi l. v prima causa est quiditas abso/ruta.dc omnia alia entia quiditiam habent.Ex his applica di soluta In commen.2O. dixit Auer quod intellectus in potentia prius appis Cum .eto. eatur nobis Q agens. Η uius oppositum patuit coni. as.&.36. nisi esset. a quod intellectus possibilis est prior origine: sed inteIlect' agis est prior prioritate persectionis: aut aliter cum intellecto quae fit in nobis duplex ist:de per intellectum speculatiuum de per intellectum adeptum intelle eius possibilis quo ad primam intellectionem praecedit intellectu agen/rem quo ad secundam:quia sectio prima supponita'.de anima. 36. licet
ut dictum est secunda longe perfectior sit prima secundum ipsum In commento. to dicitur u formatio intellectus est semper vera. Sed oppositum liabetur in mine ar bi dicituri formatio intellectus noest vera necd falsa. Debes scire C si mentator per formatione hic intel γlexit prima operatione inteluctus: sua quiditas ipsa simplex in se apprehendit per intellectu Sc quia quiditas ipsa forma est: ideo ab ipsi formatio dicitur: aut quia intellectio talis mediate specie fit:quae apud arabea
etia forma nuncupatur: sicut ars declaraui. Circa aute talem intellectio.
nem distinguenda est:nam aut illud quod apprehenditur est conceptus simpliciter simplex.& talis in se coiideratus no habet aliquid per quod
putat sciricoc aliquid p quod ponit ignoraru dέ circa tale nulla potest
122쪽
esse deceptio in intellectu immo ibi veritas est talis aut veritas in prima operatio e intellectus consistens non est formalis veritas:quae scilicet in. ' . c5positione vel in diuisione cdsistat: sed solii consistit in hoc mohiecta ita se olferat potentiae cognoscenti sicuti ipsum est in se. si autem con I. ceptus fuerit: implex quis implici actu intelligentiae concipi possit: sit tamen conceptus ille resolubilis in quid M in quale. in talibus potest contingere falsitas virtualis:puta si intelligeretur homo irrationalis: M. de hoc loquebatur philosophus. .meta.ticom.s . uado dicebat quod salta in se ratio nullius est simpliciter ratio. Ibi enim est salsitas virtu Iis: virtualem autem falsitatem appello:quando obiectum ccncipitur in actu sitnplicis intelligentiae sub aliqua ratione sibi repugnate.Sed quando effet copula formalis: tunc etiam esset falsitas formalis. Ad proposi tum ergo pruria operatio intellectus est semper vera seruatis illis conditionibus: M veritas illa consistit in hoc q, obiectum ita praesentet se in tellectui sicuti est:veritas enim est adaequatio rei ad intellectum quando autem dixit Commen.quod non est vera nes falsa intellexit de verit te α falsitate: quae in compositione & diuisione consistit:quia talia sola in secunda intellectus operatione habent fieri. In com.z7.habet Auer. I, scientia in potentia generatur a sciensia in CEM 27. actu. Sed huius oppo tituliabet.3. de anima comento. .in solutione ter/Io tiae quaestioliis.ubi habet hoc pro inconuenientuquia tuc scientia quae est in magistro esset generans scientiam quae est in discipulo: sicut ignis cenerat alium ignem sibi similem. D ebes scire et Auerinanc consequentiam dc rationem accepit ad ii super. 3 de anima.ca.ιχ.dd.33.Themis autem videtur deduxisse illud ex sentetia Platonis. inquit enim cap. let. Quod si cui extrema optimo incrededa videaturiomnes homines qui exacta tu potentia conditi dicimur ad unicum intellectum agentem referri unde consistimus sumust homines. Nilui est: quaobia auersari abster/xeriue debeat:vnde enim communes i animi conceptides praenotio/nesin communes omnibus haberentiu unde ingenita illa impressaque omnium mentibus primorum notitia constitisset natura duce: nulla o/tione: nulla doctrinas unde postremo intelligere mutuo & intelligi viscissim possemus: niti unus lingularis* intellectus suisiet: que comunε- oes homines haberemus. Quocirca verissime illud apud Platonem legi tur.Nili inquit hominibus comunia essent multa: sed propriu quid aut impromiscuu contineretur in singulis: n5 esset admodu facile ostendere α significare alteri voluntate sua: haec ille.Nos autem ars declarauim Platonis auctoritatem non procedere de intellectus unitate: cum totum studium academicorum sit in plurificatioe de immortalitate animarum humanarii sed illud dictu Platonis erat propter ideas ponendas: nania esset una comunis idea in qua homines conuenirent 5 facile alter alte. xi suos conceptus potiet exprimere. Ista aute ratio Themisti j &Auer. eois ut ars deduxi ultas habet instantias: sed quicquid sit pro nunc di/eo secundum ipsum: scientiam non posse generari a scietia: licut ignis generaε ab igne:hoc aut sequitur secundu ponetes pluralitate intellect': ut ipse opinaEquod quomodo declarai n5 est praesentis negocii: siqua taest declaratio vide quae dixit Thenusti c&isto modo negauit ipse generari scienti ascicua a me,scientia absolute aliam ob positi gene
123쪽
rari quantu ad indiuiduu nullibi ipse dixit hoc: Immo praesens cἴm tu est c5tra illos et tenet nostru scire esse reminisci secundu Auetro c. sed videatqineso comentsi secundu primi poserlata & c5menti . s.&.η s. primi meta.&. .meta.c5. s.& in fine secudi posterioret. & in c5mrto sua libro de serisu & sensato I coluna tertia.&.3 de ala. come . .&. 2O.&.6.ellaicoru. cap. .& tuc videbui viruista suerit opinio Auer. necne Ista voluimus notarerne verbositas aliquoru mente Auer. peruerteret. In commento. 29. habetur quod delectatio non est in intellectu. Sed Comψ r huius oppositum habetur. Ita metruricom.r . Soluitur.in intellcctu i non est delectatio eiusdem rationss cum illa quae est insensu: sed hene .
alterius rationis potest delectatio esse: vide Themisium in. 3. de anima cap. r. ac intelliges hoc. In eode cometo fuit oppositu nobisma ibi dixit C5mἔtator et pro/ Come. impriuappetitus sensitivi Sedesiderii sensibilis est csi praesentia obiecti sin usati. econtra aut est de appetitu intellectuali. Sed huius oppositu induce. hatur de animalib' persectis:quia talia habet imaginatione & desideria
respectu absentiu sensatoru: sicut patet. r.de anima.33 6.&.2O.Nec πυlet si dicaε q, ibi loquit de imaginatione: non asit de desiderio: na desiderium consequitur imaginatione: sicut umbra c5sequitur corpus. Sol vitur.ista dii ferentia intelligitur cum praecisione: sicut dicitur in simili de uniuersali de singularuvlsunt obiecta sensus & intellectus. In commento. 's.dictit Commentator et cogitativa no compenit in/ Commε. ditelligibilia sindularia.Huius oppositum patet in hoc tertio commento 1.2t .2O.C5urniatur.quia cogitativa apparet intellectus particularist Oeo quia homo per ipsum particulariter discurret. Soluitur dictu Co, mentatoris hic intelligitur sano modo:&sensus est iste: cogitatiua non componit singularia, id est terminos simpIices: qui tamen uniuersales sunt:qitia hoc pertinet ad intellectum qui est superior cogitatiua.singu/Iare luc non sumitur ut distinguitur contra uniuersale ut intelligit contradicens.S ea ut distinguitur contra compositiim. Dicit commento. 3 . ut bona & malum vera x salsum sunt in eode Comr.3 gener Sed oppositum huius patet. 6. meta. rex. c5 .vltims. vhi habet v r bonum M malum sunt in rebus: sed verum Se falsum sunt in intellectu. PSoluitur. v bonum & malum dupliciter possunt sumi. o modo ut mouent in genere causae efficientis:alio modo ut mouent in genere cau/sue finalis: isi primo modo sic honum & malu sun t in anima scut veru Mfalsum: M sic sunt in eode genere: quia versim est cogniti nam.I2. meti m. a o .halneum in anima mouet ut efficiens. Ac Balnesi extra animam mouet ut finis:& ideo si considerent ut mouent in rati5e finis, sic habet esse in reti iis de hoc tame latius dicemus in commento ultimo. 6.meta. Averrois cona. 36.in recitando opinionem Themistij dixit,. ponen ComE.36.
do intellectum abstra Mim:tunc hoc verum in ', id quod est magis visi et
hile magis comprehenditur. Sed oppositum huius patetira meta. comprimo. Soluis,dicia eius hic intelligitur sic. q, si intellectet abstractus
intelligit res materiales imperfectas: multomagis aps est inteIligere res abstractas perfectas: hoc.tamen non est sibi facile sed difficile: & ita di, xit. t. meta.com. I. Πν meplum illud philosophi de visunoctuae respectu
ruminis diei no ost dit impostibilitate: sed disticultate: dico ploca a minori
124쪽
no i quod si latcllectus ista lalperfectiora latellistae multomagis api' est
intelligere res ipso perlectiores: sicut deus est Se abaractae substatiae: hoc tame n5 est sibi Dail:sed laborio im propter ipsisn la cognitione no/stra naturali dependere a sensatis.. R In eodem com. 6 in illa parte in qua reprehendit Alex. videtur hane
' ἡ-iri eouuerilenti qae aeternu in sua actione indigeat aliquo com pri
bili ita qae ex eis stat una actio.Sed huius opposita patet. .de anima. co. Isiae intellectu agente Se phantasmate.similiter. .met.G.et r. Ne ph tex.co. 26. ubi dicitur qae soloc homo generant homing. Soluit. C 5. metator negat eterna n5 pone c5iungi corruptibili eo modo quo Aleae. ponebat: quia sicut sibi imponit Auerapse A texitenuit intellectu postibilem esse zelierabilem dc corruptibilem:& posuit intellectum agentem R abstractu esse qui apud Alex.deus est.&dixit quod in copulationeinta lectus adepti deus uniebatur formaliter intellectui possit,itu hoc aut nopotest intelligere Commentato iam ii aliquod abstractum inlarmaue corruptibile aliquo modo a corruptibili depederet: Sc ideo caueant qui ad intentionem eius tenent anima intelleculiam dare esse larmaliter Ilo/mini.illud autem quod de phantasmate 8e homine allegabatur nihil mouentum quia phantasman5 est materia intellectus agentismec virtus in/formativa hominis est materia respectu solis in hominis productionessi. cui intellectus possibilis erat materia secimd1 Alexa.respectu intelle agentis in copulatione: tum etii quia phantasma Sortis ac PIatonis non ea primu instrumentum intellectus agentis: sed secundarium & extranea
quoquo modo: sicut patet. 3. Ieria.F. Io.3tato. commeauis. Nam rictu
dicit Avice.specio est in prisia intentione naturae non indiuidusi nisi a accidens. Et ira dicendum puto de sole & homine: sed de hoc latius vi. de.8.phy.commE.rF.ubi declaratur quomodo nouitas sitis effectu derivati a voluntate antiqua: Sc quomodo non .
In eode commeto.' 6. in illa parte in qua ponit opinione nia , dicit et, intellectus in habitu est perque extrahimus intelle .Huius tu oppou tu supra dixerat c5tra Alexandrum hoc idem opinatem. Soluitur ibi/dem ubi c5 tra Alexidrum arguit de cotra Auempace ibi enim dicit. Metia quomodo attribuitur actio propria intellectui quae est facere intellecta intellectui stenerabili Sc corruptibili.f. quae est in habitu. Nili quis ponat qae intellectus qui est in habitu sit intellectus ages compositus caintellectu materiali: M.LThemistius: aut ponat qae forma nobis qua ab stratum: is intellecta:& intelligimus ea est composita ex intellectu inli, bitu de intellectu agente: ut Alexander de Auempace ponunt: sicut nos etiam reputamus eue apparens ex sermone Aristote. in intellectu in ha/hitu: eteo noti discordat ab Alexandro nisi pro quanto ponebat intellectum materialem qui est pars ipsius esse corruptibilem: non autem ui
3 dabile. positum primo ethicoru.cap. 16. Soluitur.sumitor laudabile ethicorum primo strictius qua hic: quia ibi sumitur ut distinguitur c5tra honorabile hic autem lato vocabulo sumptum est. CAmr. 66. In comineto. 66.d. Coime tori tactus comprehedit senubile suum
19 sine medio. Huius ramin oppositum pateto,dς anima.c6. io 7.m sor
125쪽
aussoluitur tactus quantum est merito receptionis non indiget messio. sed peraccidis A merito c5 tractus nihil prohibet ipm medio indigere. Concordantiae super libro de sensu & sensato. Scri iis c 5mctator sua cometo libri de sensu & sentato v virtu res diuersificate adinvice secudii fortitudinξ & remissio/n Vide oppositum huius. .physico.commento. zo. ad finem c5mris. Soluitur, non ratione sui quia in indivisibili consistune diuersitas svirtutum est,sed est merito dispositionum & merito sui instrumenti, si cui patet primo de animaaex.com. 61.ubi diciturisi senex accipiat oculum iuuenis, videbit utiq; ut iuuenis. Concordantiae Auerisuper primo capitulo de substantia orbis. I C IT Auer is in primo capite de substantia orbis, 'unum compositum habere nisi unam formam est impossi/bile. Huius oppositum patet ab ipso in. 3 cael i, commento 6 . ubi ponit plures formas elementorum in eodem rema Pnere. Soluitur.ipse sentit loquendo de formis substantialibus persectis Se totalibus quod in uno composito non est nisi una tantummam eum illa constituat rem in aetii simpliciter quaelibet superue/niense siet accidens fallit autem deformis quae non sunt vetae subfian/staec sed sunt quasi mediae inter substantiam & accidentia, quales me forme elementorum apud ipsum, Mideo caueant ponentes formam corporeitatis in via eius,& multomadis caueant tenentes in via eius anima tellemitam esse formam vere informantem, quia ista nunquam suit opinio eius.Et si veritas sit ista ut catholice confitemur. Potentia est dii ferentia substantialis materiae dicit Commentaret in Ueodem commento. sed hulas oppositum patet primo pho commento
Io vide primo physi commento allegato quia ibi diffuse diximus. Super secundo capitulo desubstantia orbis. te, Ae, opitulo dicit Comme et caela indiget anima mo, αλιι 1 udia ipsum in loco & virtute moliris ipsum sem /per. Sed huius oppostsi patet in.2.caeli. m. 6. Solvituri negatur. 2. caeli.t. 6.caelum habere animam qualem antiqui ponebant, quia crediderunt permanentiam illius animati corporis esse eiusdem raclonis cum istis quae sunt hic non negatur tamen caelum animatum esse pro quan/to habet principium separatu a quo mouetur,& per quod appetit, sicut patet primo capitulo de substatia orbis,in fine ubi dicis.& ii 5 suit cae/lu dicta habere anima. Et hoc est rationahile, na vi scribit C5men. s. phy.come .primo.principisi motus de ossius mohilib' est, sicut anima de rebus vivis,de hoc non intelligsit moderni qui ponut intelligetia vere caela animare, qai 5 possunt eleuare imaginatiua supra cogitatium. Ibide Comen. aicit in caelu de se habet finitaisi suae actionis. Hui' ili Topno uta patet ab ipso in.3.capitulo huius ubi dicituri. caelum recipit actionsi infinitate. siti c5 tradicit illi qd immediate dixerat, de est v eae,ia est stniplex, u ideo n5 habet potetia ad corruptione. Soluit. caelurespectu mot' localis de se finitate habet, uap5tilescere si pro orbe trisuma ε caesa na in finitas mot' et' totaliter est ab extrinseco motore cae la respectu sui essen5 habet principiu intrinseco per quod possit n5 e
sicut runt icta generabilia,quia tale principia est materia prima,hene in
126쪽
non it et ita esset de substantia caeli inquit commentator eius motu θd est locus iste expressus contra Gregorium cui voluit aeterna & necessisa non habere causam efficienton caesii igidir bene potest recipere actionem inlinitam cum aeternum sit. sicut dii catae substatia orbis.sed causaetactiva sui perpetui moipsum,sed est abstracta principitim sic telε mes Averrois sibi c5cordati Supet tertio capitulo de substantia orbis.. Commentator in. 3.capitulo de substantia obis. . caelum in icit subiectum tantum non materia. Huius opposit im patet 9 3 mei .commento tr. Solviturinomen materiae qua ocu distinguitur contra formam.& quando I: distinguitur contra subiectum. Et primo citidem modo rumpsit Auer. ix.meta.comm .i7.quando dixit m ut prohibet ut caelum sit materia sed prohibet ut sit for .
est,quia. 2.degeneratione. I textu. materiae est moueri actari, formae vero agere dc mouere, quia igitur caelum mouetur, ideo potest habere rationem materiae,utex eo A intelligentia fit ut unum motum ex se, Quia omne tale ex duabus naturis componitur, scilicet natura caui ante motum,quae habet modum formae.& ex natura recipiente motum quae est natura per modum materiae sicut patet in primo capitulo
& forma, crediderunt caelum elle tormam simplicem de intentione x ,α hoc nunqua dicit Auer.benedixit ultimo capitulo de substantia or his, in mediat inter puram potentiam M actum purum,nunquam tamin solute dixit caelum actum aut formam esse. Sed bene quando cκlum comparatum ad ista inferiora dicitur quasi forma, sicut patet primo cae H cdmento. L .ac secudo de generatione A corniptione. tex. cbmentiso.ubi dicitur in formae x finis in terminis omnium. Si autem materia sumatur, vidistinguitur contra obiectum sic caelum sectum quam materia,quia materia isto modo ut coua subiectum distulciritur,dicit caretiam formae cum aptitudine ad illam, sicut pulchre de/clarat Themistius primo physi.in digressione ς pria quam facit de o/tentia materiae, Oc quia caelum non habet potentiam ad subiectum dicitur quam materia, M sic loquutus est Commentator hiadum dixit caelum subiectum esse non materiam. Super ultimo capitulo de substantia orbis. . . . . . . . H. capitulo de substatia orbis,d.G5mzotor,corpora
viilao .ut saepe diximus corpora caelestia sunt eiusde speciei arratori. cae: non sunt eiusdem speciei univoce, sed ut sic sunt diu arsi specierss. Cocordantiae Auer.super metaphy Arist.&primosite primo Ero. GRADIA MVR nune obsecro dicta Auer. in meta , hvsicis, inquit ipse commeto primo primi metaphy.v materia non vere generatur nem corrumpitur. Huius te op/positum meminimus nos legisse super primo phy, commen.
127쪽
εο- soluitur.materia vere generat' dc vere corrumpitur subiective. motus enim est in moto dc non in motore, Sc quia suhiectum generationis A corruptionis est materia, propterea dicimus nos ipsam vere generari Zc vere corrumpi,quia scilicet subiectum est. Materia non vere te,neraturnem vere corrumpitur tanquam generationis aut corruptionis terminis.Primo modo loquitur primo pii coni. 6 o. sicut ipse seipsum ibi declarat.Secundo modo loquitur hic,& etiam loquutus est philo, .sophus primo physi.tex.com .s 2.Dican t alii quicquid lint, disinctio. vera est in se,nec aliter dicta Averrois adinvicem conciliari potiunt. In mmento tertio primi huius dicit Auer. v forma hominis no essi, ora Huius oppositum patet per ipsum.7.meta.3 .lc 2 l. Dico et so, Iulio patet ex commento. tr.septimi metaphysice quia ibi dicituru, homo potest dupliciter stimi. o modo pro sui quiditate,sic cum sua quiὸ diras sit sua sorma nam materia nec est ploprie quiditas, nec quiditatis est pars, sic forma hominis homo dici potest, si autem homo sumat pro essentia hominis quae quia composta est ex materia Sc forma. sic homi, nis sorma non est homo, quia forma est altera pars essentiae hominis, de altera est materia.eteriim materia de forma sunt partes essentiales cc m. rositi. sicut patet primo physi. commento. .&.7,met. 37 3c ideo refert dicere in via Auccialiquid esse de essentia alici ius. & aliud esse de quiditate illius sicut supra declaraui in tertio de anima super commento pri mo. iuiditas est quid magis abstractum quam esentia. Consimiliter materia bene dicitur essentia quaedam aut natura quiditas, tamen proprie loquerido dici non dehet. sed si quadoci: diciturὶsumit pro esentia, Mideo aliquid potest esse de essentia,quod tamen non erit de quiditate ii /Iius. sed solum vehiculum quiditatis,ec tale est materia secundu ipsum. de per istam distinctionem latuuntur omnia argumenta Subtilis doctoris in. 7. meta.dc in tertio sententiarum distinctione. xxij. quaestione unica. si bene aduertis.& etiam per istam distinctionem soluitur contradi, ctio.qui forma hominis est homo uno modo,& sorma hominis non est homo alio modo.vide commentum.tI.septimi metatae intelliges totu, quod diximus essede intentione Averrois. In commento.It.videtur ponere sormas mixtorum distinctas esse a formis elementorum .dc per conseque ponit pluralitatem sormarum. Huius tamen oppositum patet primo capitulo de substantia orbis. So, Iutionem quaere ibidem.nam super illo loco diffuse dixi. . Raritas & densitas secundum Auerir=.commento primi metaphysi. sunt de praedicato situs. Huius tamen oppositum dicit ir.7.physi.c5me. x .vbi dicitur quod sunt qualitates.&- .phys.commento. 2 ubi di, citur. . sunt quantitates. Soluitur.supra. .physi.s . dixi de hocide etiam. .phy.1 . non oportet Isitur reuis repetere non te pigeat reuol
In eodem commento.IFaelcitur u impossibile est ut idem recipiat passionem εο transmutetur de contrario in contrarium. Huius tamen instantia patet primo physi.63, de materia prima, de primo de substan, tia orbis.& in quampluribus aliis locis. solusturi intelli tur dina ius de ente in actu n5 de ente in pura potentia, sicut est prima materia. Narisiens in actu inquantum in inuidem nent mutaretur de eon,
128쪽
trario in contrarium. timc simul θd semel esset in actu & in potentia rein
spectu eiusdem, quod non capit intellectus philosophorum. 27. In commento. 37.dicit ex sententia Alexandri genus a materia dissi ro re. Huius in oppositum videturidecimo metrutex.commen. . . Sor B uitur.genus non est vera materia i dicit Commentator hic. quia materia talis non est actus aliquis inee actum habens: nem uniuersalem, Nemparticularem . sed est pura potentia, & ideo caueant ponentes formam corporis substalitiae materiae primae coaeternam esse. timc enim materia esset corpus aliquam formam uniuersalem habens.& ita nulla eseidinferentia quam ponit Averrois hic, inter genus & materiam. Genus emnon dicit puram potentiam, sicut prima materia, ct per hoc a materia differt nec dicit ultimum actum non contrahibilem per alium acia qui.
ditarimim sicut differentia specifica dicit. Sed dicit quandam sormam generalem,quae mediat inter puram potentiam & ae iam completu qua/iis est ultima dimerentia.& ideo genus potest praedicari non autem ma/teria, quia praedicatum ut dicunt logici habet modum formae. Se quia genus aliquam sormam dicit,non autem materia inde est et illud praedicatum esse potest. illud vero minime. Tamen licet genus vera materia non sit, tamen est materiae proportionale sicut dicit Porphyrius capitu io de di: ferentia, nam quemadmodum ex materia ac forma fit unum per se compositum, sic ex genere de differentia fit per se una species, de quia . sicut materia in physica compositione contrahitur dualificatur & perfi/citur per formas, is substemitur sormae tanquam subiicium, sicut pontis perficitur contrahitiit Ze a litatur per dissidiatias & substernitur eis. sicut perfectibile ad perficiens.& sicut subiectsi ad formam & inde furev modus praedicanai genitis suu in quid, Sc modus praedicandi dissi rentiae fuit quale, quia genus praedicatur per modum per se si antis, differentia autem per modum informantis.& alteri adiacentis, Sc per modii qualificantis praedicatur.& ideo genus in quid . de dii serentia praedic tur in quale. Solutio ergo contradictionis stat in hoc puncto,genus
non est vera materia ,senus tamen est materiae simile.
G Vniuersale intellectum, inquit Commentator comment 2s.ptimi meta. est prius secyndum causam .eo quod est sub eo. Huius tamen op/Com.2s. positum patet primo de anima comme s. Solvitur. istud dictum pro. dit de uniuersali P latonico, quod erat per se existens si paratum a so/Η gulatibus. sed dictum primi de anima commen.8. locum habet de unis uersali Aristotelico, sicut patet euasi .iχ.meta. comnien. .ubi dicitur quod uniuersali a apud Arist.sunt collecta ex singularibus ab intellectu qui a cipit intar ea similitudinem. 8c facit ea intentionem unam. In commento.sq.dicitur quod nil mediat inter materiale M abs eom, ctum. Oppositum patet secundo physic. tex.commen. 26.de forma hoγs minis ultima. Soluitur. autoritas eius sic intelligitur, nulla natura in I in re extra quae non sit, aut a materia separata, aut in materia immersa. De forma autem hominis ultima non dicimus ipsam mediam esse ro negationem virtuso extremi .sed dicitur media secundum similitudi,
nem & secundum compararione minam pro QMarto in aliqi o conue/nit cum formis matcrialibus, materialis esse videtur, pro quanto ratio.
. comunit cum abstraciis liquo modo abstracta est, ct ideo forte dixis
129쪽
.Themi scientiam de anima mathematicam esse me iam & mediam: geneetiam nos superiori anno. 1 ob. declarauimus pulchrum: dum Istrum de anima interpretaremur. In comme. o. scribitur antiquos quatuorealitas comouisse. Huius csime. o. oppositum patet laesido physi.c5men. .vhi dieitur eos ignorasse sor/ smam Solvitur hoc habet locum de antiquis qui fuerunt Aristo tempo, ure:&ita glossat Commen.hie propositione istam.scd cudophy. comm&9. loquitur de aliis antiquis qui longe ante tempora Aristote.de cauus rerum disputabant: illi enim sol imi mate iam cognouerunt: phi/losophia enim balbutiendo Ineerit sicut dicitur in hoc primo. Et ideo distiugue tempora de concorda omnes scripturas sicut inquit diuus Hieronymu
Concordantiae aueri super secundo metaphysicae. Ara servio in c5men primi secsidi meta. facit istam c5sequetiam, conss.r,q, si intellect' nostern5 intelligerct abstractas substa ε' tias: tunc aliqu/d natura feci fiet frustra: quia secisset illud quod est in senaturaliter intellectum: n5 intellectum ab alio. Sed oppositum huius se, Mquitur ex ditiis eius.septimo meta. commento. 8. ubi dicit haec verba: esentiae rerum intelligi hilium sunt existentes licet non intellipantur. Confirmannu auctoritate eiusdem ibidem commen. 6. subsan tiae sunt substantiae: licet non dimitiantur: non enim diuersantur in suis substan. tiis quando diffiniuntur de quando non diffiniuntur: sicut est dispost, tio in va tibilibus :qEi ipsa no sunt minus visibilia: qn vident qua quan/donan videntur. Et confirmatur. nam Philosophus secundo de anima.eex commen. tit. reprehendit antiquos opinantes sensibile & sensum esse relativa simpliciter: quia tunc nullus esse tactu color sine visu. sed idem est iudicium de sensibili respectu sensus : Se de intelligibili respe. dumtellectus . tertio de anima. tex. commen.3.ficut ergo sensibile non habet esse per sensum sie nec intelligibile per intellectum. Et confirma Naur.quia intelligibile intellectum natura praecedit: prius autem inquan/euim prius non dependetin esse a posteriori. Praeterea. Ratio Auer. ut dicit sanctus doctor hie.& doctor subtilis in secundo meta.q. r. videtur peccare per sallaciam consequentis: quia arguit siet si substantiae absita, ctae non sunt intelligibiles ab intellectu nostro ergo a nullo t ac si sic arguereε hoc nullus homo currit: ergo nullum alat currit. Praeterea pee. cat secundo in hoc quod ipse dicit quod escnt frustra, Sed hoc non cedit: quia frustravi dicitur secundo phyisi. est quando aliquid est re spectu alicuius finis quem non incIudit. Manifestum est autem quod Idefensio finis intelligentiarum non est ut a nostro intellectu intelligantur: qua, ne Aue se re multipliciter peccat ratio Aser. sicut vides. Soluitur. multi mo, cundum sua demorum laborauerunt in deducendo consequentiam istam Averro. fundamrta aut talia in conuenientia euitaret i 3 quia dicta eorum vana sunt. ideo pono modum secundum quem Commen. in via sua liabet defendi. Di,co quod secundum ipsum in tertio de anima. in infinitis locis quod in . tellectus noster cum sit virtus separata a materia est totius estis: &ista fuit prima ratio philosophi ad probaticum immataria litatem eius: nam
130쪽
aliqua fuerit magis immersa materiae: tanto magis est a cognitione dest. eiens M per coseques quato magis ad immaterialitatem accedit: tato modis ad cognitione tendit: Mideo non inconuenienter dictum est quali eintellige tiam esse plenam formis: pro quanto quaelibet intelligetiacum sit a materia separata est omnia cogitatio:qd quomodo cotingat no ea praesentis negocij. Auer igitur sermo sicut mihi videtur innititur huic fundamento: nam si substantiarum abstractarum de cognitio nostro in. tellectui repugnaret:aut hoc esset inquatu materialis:aut inquatu huma/nus:xiit inquanta abstractus:& inquan tum intellectus est. non inquantis materialis est:quia demostratum est in tertio de anima.secudum ipsumet quod intellectus est virtus abstracta a materia.Nec inquantum humanet: quia ut humanus potest intelligere res materiales: quae sunt potentia in tellectae: ergo multo magis poterit intelligere abstracta:*ne sunt actu in . tellecta licet non ita laciliter. Na sicut dicit Commen.c5.le. super ter
tio de animarebi examinat dictum Themi. si posuerimus quod intel Iect P materialis non est admixtus materiae: tunc ille sermo erit verus scilicet quod illud quod est magis visibile magis comprehenditur:quoniam ς Ecomprehendit minus perfectum ex eis comprehendetibus quae non sunt admixta materiae necesse est ut comprehendat persectius: & non econ γtra. Et confirmatur:quia aliter desiderium naturale esset ad impossibile: nam si intellectui humano Jnquantum humanus est repugnet abstracto. rum cognitio: cum homo naturaliter ad talem cognitionem inclinetur teste nhilosopho in prooemio meta, sequitur ergo tale desiderium ad impossibile ferri . Nec valet si dicatur talem cognitionem esse possi/hilem pro alio statu: quia licet.ita sit ex parte rei: tamen apud Ari. stote. non inuenitur aliquis locus in quo ponat alium statirin: immo oppositum potest colligi ex dictis eius in primo Se decimo ethico. rum . ubi ponit quod felicitas mortuis contingere non potest . Relin/quitur igitur quod si intellectui nostro tali intellectio repugnaret: quod hoc esset inquantum abstractus:& inquantum intellectus est: sed quod repugnat intellectui inquantum intellectus est: illud repu/gnat cuilibet intellectui . sequitur ergo quod si substantiae abstractae a nostro intellectu non essent intelligibiles: quod a nullo intellectu essent intelligibiles: nam in his quae sunt eiusdem naturae. aut tuo/ce: aut analogice quicquid per se repugnat alicui ratione naturae: reflpugnat omnibus existentibus sub illa natura: sicut per oppositum taquid per se competit alicui ratione naturae perser competit omnibus illius naturae. z. caeli. q. Mista ratio Commen. est a signo non est a causa: si bene aduertis. α ex hoc etiam sequitur per iocum a signo et quod tunc natura fecisset aliquid ociosum: nam cum esse substanti rum separatarum sit vita intellectualis. Iti meta.. Si a se non intel/ligerentur frustra essent: quia frustra est essentia quae caret propria oporatione: modo substantia intellectualis non habet aliquam operatio
nem insequentem formam materialem inquantum materialis est: vecalefacere insequitur calorem : nec operationes animae vegetatiuaeraut sensitivae: nec etiam intellecuuae: ut diximus in deducendo. Forte dices quod adhuc haberent opemtionem: quae est secundum locumo mouere. Sed contra motio praesupponit in intelligentiis ipsum intel/