장음표시 사용
131쪽
ligere Se velitari. meta, comm 3 . si igit intelligere carerenε, camἔt Samouere ipso.& ita essent frustra:quia cum sint naturaliter intellectar Se a nullo sint intellectaricarerent ergo sua naturali operatione: ergo ocioruessent in natur sicut diximus. α omnia isa sequuntur 5e a signo non a causa r&sic sicut vides tolluntur Omnia argumenta latinorum contra Auer. Ad contradictionis autem formam soluentes dicimus rerum
et tias pone existere: esto quod non intelligantur loquendo deessen, tus rerum in quibus suum esse non est suum intelligere: sed tale intelli, tere est sibi aduentilium de extraneum sicut accidit lapidi quod fit in/tellectus de habeat esse cognitum: sed in essentiis rerum quarum e se est suum intelligere in talibus fallit propositio Auerro. sicut est in propo/sto de abstractis substantijs:si enim tales non esientactu intelligentes α intellectae tales non essent: quia suum esse est suum intelligere: de econ. tra secundum philosophos:modo autem istud sequitur ex hypothesi da/
ta: ut deduximus per Iocum a signo:non autem a causa.
In commen.Π.Auerro.videtur ponere dissolutionem fieri a priori ad posterius. Oppositum autem videtur dicere ipsemet in commento. 23. R septimi metaphysi. magna fuit quaestio de hac materia apud Plusquam C ommentat. super primo regni: & Conciliatorem in disterentia. s. α omnes sequaces an resolutiva via fieret ab effectu ad causam. an econtriuα Plusquam Commenta.voluit quod fieret a causa super cinctum. C5.ciliator autem voluit & omnes moderni quod fieret opposito modo. Nos autem in hac materia mediando dicimus compositionem & reso. lutionem dupliciter fieri posse: uno modo secundum rationem: & alio modo secundum natura: tunc dicimus v resolutio quae fit secundum rationem procedit a causa super effectum: de Themi.primo posse. ana Iecticorum. cap.26.inquit resoluere appello vera coclusione posta cau/sas ex quibus confecta est conclusio exquirere :& illud maximo argu/mento est.nam liber posteriorum resolutorius apparet eo quia de po, Rseriori resolutione agitur in eo: quae est penes materiam necessariam rtalis autem resolutio est circa demonstrationem: quae est ibi subie,ctum. demonstratio autem de qua agitur ibi principaliter est demon. stratio simpliciter: quae a causa super effectum procedit: quia per illam acquiritur scire simpliciter diffinitum in illo libro: non aute per dem 5. strationem,quia illa non tacit scire simpliciter: sed secundum quid: nam scire simpliciteri sed rem per causam cognoscere :& quoniam illius est causa:& quod impossibile est aliter habere. Quia igitur resolutio illa:
quae secundum rationis discursum penes causas attenditur supra effectus sequitur ergo Plusquam Commen reatus sentire in hoc quam moder/ni:scire enim resolutorie aliquem effectum ὀύ intelligere est cum cogno
uerimus causas eius simplices A principia prima usqi ad clementa: ut dicitur primo physi.eex comme.primi . Et hoc etiam Auer. confirmat in praesenti loco: quando dixit quod si postremum non fuerit & prius sit non potest fieri suam diffinitionem:quae perditiolutionem hahctur. Et
confirmatur.nam clarum est quod in mathematicis scient ijs est maxima certitudo per resolutionem: patet autem quod ibi non fit demonstratio quia:& per consequens resolutio secundum rationem non fit ab cffeetu
ad causam:sed potius econtra At istud apud me non est dubium: dicant
132쪽
cii quicquid velint alia est resolutio inne fit secundum naturam: θc ra/iis fit ab effectu ad causamnatura enim resoluit mixta in quatuor elemet D. M clementa in materiam Sc formam:de ista resolutione Ioquitur Gomen.7. mei .commen. LI.quia ibi loquitur de dissolutioner quae fitat. tendendo penes illud quod est a natura: non autem a ratione. Et istius etiam sententiae est Beatus doctor in.I.meta.in expositione secundi tex tus: sicut videre potes ibi euidenter. e . . Inc5 me. I6.diciti iri mathematitae demonstrationes sunt in primo
Q ordine certitudinis: A naturales sequuntur eas in hoc. Huius oppositas dicitur primo de ala tex.c5.primi: vhi dicis v scientia de aia excedit od salias scientias nobilitate subiecti: & certitudine demonstratidis praetero diuinam. Soluitur anultae sunt de variae expositiones illitis loci sicut Q nostiissed illud quod nobis videtur vile dicendo pro nunc:est istud quod notat hic Commenta. in c5men.isto: dicit enim v, in eadem scietia si di uersatur certitudo secundu magis de minus:multo magis diuersas indis uersis scientijs secundu genus:pro quo debes scire: ut scribit C 5menta.
primo caeli.commen.22. quonia aute differentes sunt demonstrationes
quaru alteri attestatur sensus ac alteri non:1ut quia non est innata sentis ri: aut quia non est possibilis visentiatur.Fides primae demon strationis, erit magis perfecta. unde ex hoc colligo v demonstrationes naturales quibus plures sensus attestantur sunt maiores certitudines cp dc mons rationes: quibus pauciores sensus attestantur. de si certitudo mathemati
carum scientiarum compararetur certitudini demonstrationum natura, lium penes hoc:dico quod caeteris paribus semper demonstrationes na/turales essent certiores demonstrationibus mattiematicis:quia naturales causae sunt magis sensat quam causae mathematicae: naturalis enim versatur circi sensibilia propria de mathematicus circa sensibilia commu/nia.Si vero certitudo demonstrationis attendatur penes abstractionem α simplicitatem subiecti:sic mattiematicae excedunt naturales Rictio quia ut dicitur.I.de anima, caeli.&.2 phyli .naturalia se habent peradditionem ad mathematica et unde sicut arismetica certior est geome j trixquia est de paucioribus: Vidicitur primo posterior. cap.illo.certior autem ea scietia altera:altera. Ista autem propositio sic intellecta habet veritatem ut in pluribus: fallit autem quatum ad librum de anima. praecipue quo ad tertium libruman quo agitur de intellectu qui est ens m tis abstractum quam quodlibet mathematicum: quando γ autem certireudo attenditur penes iudicium potentiae apprehendentis talem certitudinem:& penes hoc quod szientia ostendit illud a quo est fons de origo cogitationis omnis A principiorum ommu in aliis scientiis:& in quali λ het scientia. E t sic scientia de anima cum tractet de intellectu agente: dc possibili qui distinguit de iudicat qualibet veritate in qualibet scietia:
certissima est omniu scientiaru praeter diuina: S ista fuit mens Themi. ibi: dc Auer, in com.2.primi de anima ad cal ce c omenti si bene aduertis.
τ Sed dices replicando Q si isto modo scientia de anima esset certior alijssetetiis nobilitate subiecti Sc certitudine demonsratiois: a pari de diuina scieria salte quantu ad secundu esiet certior. Soluo. scietia de alan5 est nobilior nem certior diuina quantu est merito subii ctima il la divina dicis eo quia circa dea versatur & abstracias suhsianas:quae nobi
133쪽
liores simianima intellectilia teste Aueriin.' de anima c5.19.nel etiam ratione certitudinis ostEsae potest esse certior scicita de animae quia licet scietia de anima ostedat ei te intellectus agetis a quo est certitudo principioru scientiatu omnia tame diuina etia considerat de eo quisl aliter causa veritatis A certitudinis qua sit interlereus agens ma ut dicit C 5,men.in seculo meta. c6. omnia entia acquirut erit de veritate a prima Mauri A ideo henedixit Usime cdmento primoria scietia de anima in nobilitare obiecti excedit omnes alias scietias:& etia in certitudine dejmonmationis praeter di ita Attenditur etia certitudo demonstrationis exeo:quia pauciores dubitationes contingui in eis de minor est difficilitas resoluendi quam aliis. Et penes maiore evidentia illuminati5is esse super effecta dc sic loquitur C5me hic dum dicitqd demo strationes matnematicae sunt in primo ordine certitudinis:& naturales sequuntur easia hoc:& post naturales sunt diuinae:& lioc quo ad certitudine demon. strationis quo ad nos:quae attenditur penes maiore euidentia causae su per effectd: licet si loquamur de certitudine quo ad nos quae est penes obiecta magis nobis notu: ut sic naturales sunt in primo Ordine mathema/ticae insecudo: cuiuae sint de sensibili proprio: illae aute de sensibili co/muni. Diuinae aut2 etia ut si unt in tertio ordine. Sed de ordine naturae diuinae demonstrationes suiu in primo ordine. Naturales in secudo casint de substacia.Mathematici in tertio cii lint de accidrtibus: subsiatia
aute natura praor est accidete.7. metaphy.tex.co. . Nolo tamz absolu .
te cocedere qinodlibet co sideratu in naturali philosophia esse prius natura quolibet cctiiderato in mathematica qiua hoc falsum est: scd quo ad hoc qae demo strationes mathematicae sunt de acc delibus praeter astro. logia: sicut pallet in. . meta. 4.& quia accides posterius natura est subfiatia: sic quo ad hoc sunt in tertio ordine quo ad natura. Sed sunt in primo ordine quo ad nos penes euideria illuminationes esse super effectu. Et ad hunc sensum primo posteriorumultu philosophus laudauit ma thematicas demonstrationes: Sc etiam praesenti textu quado dicit quod atribologia mathematica no est expeteta in omni remam sermones nutsecundu exigentiam materiae subiectae: cogita bene & pondera:quia pauci vel nulli potuerunt hoc intelligere:sicut passim videre poteris. Concordantiae Averrois super. .mataphy.
Nolite νις ςom-- primo terrij metaphy.qae cosuetudo Aristo. λ, HV, - fuit inducere sermones disputatiuos tu quaeitionibus dii fi/
cilibus. Huius tamen oppositum videtur dicere primo caeli. commen. se cundo.& primo de anima commento e . Solutio huius patet excpmι mento.85. primi de caelo:videi hi Sc considera. In commeto. Ib.dicie Commentator quod nomina denominatiua λ C5m7. 'enitidant unum compositum, Huius tamen oppolitum patet. .metaphy xlicae,commento. I .ubi vult quod nomina denominatiua significant primo formam: A septimo metaphylicae commento. Is . Ac in praedica.
mentis capitulo de substantia: ubi dicitur quod album non est in gene, re propter suum duplex lignificare, M septimo trieraphy. commen. alle, gito dicit qae quando accidentia per accidcs sumpta fuerint in suis subi ais essentinibus: tunc habebunt nomina significantia virom. De hoc riae Quae scripti sup er commenco. 3. secundi de anima, tamen diffusius '
134쪽
. Solutiones contradictionuses
dicam infra. .metaphy.super comni .r .quia ibi in Iocus proprius. C5men . t Concordantiae Auerisuper. .metaphyst. G5men.in comen. primo quarti mei.qae scieria de natura in I L ι ιι de mobili.Huius tamen oppositu videtur dicere. It me in ea.commen. . ubi dicit qae est de corpore mobili. Se in prologo suo su/per primo physi.dicit res sensibiles elle subiecta scietiae naturalis. Soruitur,non est cura philosophis de nominibus ut ipsemet dicit super comen, primo: primi phyli idem iiitelligit apud me C simiaper corpus mo/bile:& per corpus naturale: per res sensibiles: per ens mobile:& per substantii mobile:nec inuenio aliqua discordia inter antiquos de tabiecto philosophiae sed latini fuerunt auctores illius difficultatis. Illudio
a P, rur quod ego dico in hac materia est istud qae C bulentacidem intel lexiti, is i ex ptati nomina:oc ideo in hoc noest insistenda:deratione te formali. - . . '' hibiecti naturalis philosophiae:licet Comen.dicat quadmi mobilitate, istas' esse:quido*sensibilitate:tamdistati aduruice cdparentur indubitanter M 'M eredo naturalitate esse ratione formale subiectiva dc quiditativa totiua naturalis habitus Ratio quae me mouet est ilia:quia mobilitas de sensi/bilitas habet reduci ad illa:natura enim est principium motus inplius mobilitas est propria passio:&nulla talis dotest esse pruna ratio suhie cti scieriae:quia quelibet talis est demonstram lis aut demoli ratione sini/pliciter:aut salte demostratione causae tantu:stat enim aliqua passionem eme per se nota quo ad limplice inhaerentia ad subiectu:qui tamen no sit euidens euidelia causae: Sc iic est in proposito:quia licet motu esse sit de principiis cognitionis scientis naturalis:& n 5 poscit dem 5si rari demo/stratione: iuia aut dem5stratione dante causam dc esse nihil tame prohihel polle demonstrari demonstratione cause tantu. Amplius illa est pri/ma ratio: forma subiecti adaequati naturalis habitus qua primo posita aliquid reponitur sub tali habitu:& qua primo remota aliquid remouetur a tali habitu:huiusmodi est naturalitas,nam omnia habe tia principiumotus Sc quietis sunt physi.considerationis: dc omnia caretia huiusmo/di principio n5 sunt amplius physi,cbsiderationis: sicut patet.2. phyii. tex. p. 7r.dc cofirmatur per philosopliu Sc C5metatore ibidE rex. co. Y 73.Vbi probant prima motorensi esse naturalis considerationis: quia in
eo no est principium motus: tale aute natura est. Confirmatur per Aueri
in secado primae pili losopluae rex. c. Io.vhi philosophus dicit.Ideo primo perscrutandum nobis est de natura quid sit: ita nam cte de quibus est phylica manifestu erit,dc Comentator in comento super ima verbis in quit quado homo sciverit natura qui si declarahuntur ei naturalia a n5 naturalibus: quid clarius dici potuit.Sed fuit dubitatu similiter per ma/gnincentia tua propter quid est uae cum Aristo.dicat primo poster. qae subiecta in scientia sit per se notu intantu qae Auer.primo physi. co uitavit. Ac. phy. 2L.M. 26.8c.2.de aia.27.dc in pleri': locis alijs tenet subiectu nopoliis i scietia demostrari nec a priori nec a posteriora: dc in nos videmus teporibus nostris semper in principiis libroru prima quaestio. nem fieri de ipso subiecto.Nec valet si dicas qae illud intelligitur quoad naturi no quoad nos:na si subiectu rio deberet ella notu quo ad nos: salte demo strabile esset demostratione quia:de istud licet a latinis tenea/tur apud Auer tamen Oissi hoc negatum est.Dico quod duditatio pul/ chra est
135쪽
ora est 5e subtilis: sed illud quod pro nunc occurrit nihil est hoc:quod refert aliquid esse notum in se Ae refert illud notum esse in ordine ad aliquid praedicatu attributa sibi ab intellectu: unde dico quod aliquid primo modo potest esse per lanctii:& tame secudo modo statistud di his
esse de satis ignotu ens elle notu est nec intellectus circa c5ceptum en/tis in se errare pote dicu n5 habeat aliquid per quod ignorari queat: quia
conceptus erus est simpliciter simplex, tu talis aut toraliter scitur: aut totaliter ignoratur: ut dicitur nono metaphy, tex.c.aa, tame virum ens sis uni locu deo dccreaturae:similiter utru ens dicat conceptu per se tertiu
a suis inferioribus dubiu est satis de ignotu de ideo licet diuina scientia sit de transcendentibus de comuni sumis quae valde notissima sunt in se potiunt tamen de istis formari propositiones dii sicillimae propter quo scientia illa erit ignora satis:& satis difficilis:facilitas enim propositio.
nis no oritur e notitia subiecti tantu sed ex inlicie tra praedicati ad subiecticundequado talis inlicretia nota est:tuc tota propositio nota est un
de plutosopli ua querit in. n. 7 anet b.vtru ens de unu habeat aliqua tutentione Vmfuersale actu extra dece praedicamzra:& ista quaestio patet quod di incita a es,ita in proposto dicimus nos quatucurissi ponatur subiectu philψsophiae naturalis siue ens mobile:siue corpus mobile: siue substati a sensibilis:vel aliquod huiusmodi dico quodlibet istoru nota esse insci Anultu ut sic demostrari potest aliquo genere demostrationisiti scietia natis Iused quaerere postea corpus mobile sit suhiectu in sciem naturali. istud no est coliderare corpus in scista est coliderare ipsum in ordine ad xliquod praedicatu attributu sibi a ratione: sicut est ista in/tenuo subieci ii: α sic stat illud ignotu esse: unde ista non implicat mihi
notu ei se corpus mobile esse:oc tamen quod me lateat utrum conditio/nes subiecti scientiae competant corpori mobilvvt ad totum physicum negocium pertinerasta est extemporanea solutio: tamen magnificentia vestra super hoc cogitabit. in come .quarti meta. dicit C5menta quod substaria est causa acci, Commi radenti sin5 secundu finem Sc agens: scd secundu subiectu α materia tan Rtu. Huius inme oppositu scribit plutosophus in.χ de anima texi, co.36.
ubi dicit animi elie causam corporis animati in triplici genere causae
formalis finalis & efficietis.E t ad hoc mihi videtur dicendu esse: quod substatia composita respectu accidentiu existentiu in ipsa cocurrit tan/qua materia ac subiectu: talia enim sunt terminata: Sc no habet materia in qua subiectentur primo,nist cli positu: talla aure non sunt ab ipso c5. polito tanqua ab agente: iuia cumateria α efficiens non coincidant in ide: dicimus quod ab ipso ut ab agente:impostibile est talia accidentia
dependere: Sc ideo talia dependere ab extrinseco motore in genere cau/sae efficientis: nam agens quatu dat de sorma: Ian tu dat de consequenti bus ad forma mediante forma: sicut colligitur o,s phy, 32.&. 3 caeli c5mento. 18. sed dices quomodo compositu est causa talium accidentium: cu philosopluis primo physic. st dicat materia cum forma causam esse Ao tu eoru quae sunt licui mater. Soluirur icet coposita sint materi in qua accidentia ista subiecianturitante in rei veritate ratio propter qua recipiantur in genere causae materialis est materia:dc ratio propter qua
recipiantur in coposito in genere causae Analis estipsa formaeucut patet
136쪽
sacundo capitulo de substalia orbis,substatia igitur cdposita quomo/docunq; distinguatur a materia 5c forma ratione qua c5posita ea respe/ctu taliu accidentium subiective in ea existentiu non concurrit ut agena non ut forma nem finis:sed solum ut materia illud autem quod adducie de secundo de anima patet: quod non est ad propositum: quia non nega mus substantia quae est forma posse esse causam finalem dc agentem re/ spectu accidentili Misto modo patet mens Averrois in hoc loco. Quoa
autem quidam dicere voluerunt hic substatiam esse veram causam materialem accidentium:non autem causam agentem veram:sed pullulativa
dc similitudinariam: sic etiam finalem: ista non sunt Averroistica sicut di
in ximus alias sed veritas in via eius ista est. In commento tertio quarti metaphysi dicit Commentator quod ens I de unum etnam naturam significat subiecto: sed diuersis modis. Η uius ta men oppositum habet in.i 2 etaphysi. 2Iac.12.commentis: vhi habet quod ens non significat aliqua naturam. Solutio,qui ponunt oluo cationem entis M unitatem conceptus entis per indifferentiam: dicunt conceptum entis non dicere rem aliquam nem realitatem aliquam: sed dicunt quod dicit quandam formalitatem quae habet modum intentioonis primae: dc ita glosat Commentatorem. 2. metaphysi.commentis. 11.ec. 22.quia ibi Commentator non negat absolute ens non importare aliquem conceptum sed solum negat quod non dicit aliqua natura,id est. aliquam rem vel realitatem distinctam a substantia de ad accidente a deo dc a creatura:sed quod ens non dicat aliquem conceptum realem obie Guum hoc nunqua Commentator ut aiunt negauit: nobis autem cum supportatione istorum: videtur oppositum de intentione eius: nam ego teneo conceptum entis secundum ipsum non esse aliquid tertium univocum distinctiim a suis partibus subiectivis naturam n et formalim. tem importans: Unde ipse dicit in. ro.metaphy.comme.octauo: ens signi/ncat decem praedicamenta prima significatione dc sine medio:non quia ens sit commune communitate nominis de immediate significat sua si/gnificata: sicut dixerunt vulgares: significat decem praedicamenta sine medio pro quanto descendit non per differentias univocas: sicut genus in species: quia tunc ens esset licui canis: Sc per consequens non posset subiectum elie in aliqua scientia:& quod non dicat aliquam naturam distinctam a decem praedicamentia:patuit etiam in commentis allegatisat.&. 22. H. metaphysi. sed illud quod intendimus probare est videre
virum dicat aliquem comceptum tertium distinctum a decem praedica inentis: ac ad hoc dicimus quod bene importat unum conceptum com munem communitate analogiae respectu decem praedicamen torum: qui dicitur secundum prius M posterius si enim nullam unitatem haberet non ellet de eo scientia, Sc ista est sententia eius expresie in. .me .co me. Reudo iste autem conceptus secundu ipsum non est distinctus a suis interioribus: ut dixeriint subtiles: unde. .metaphy.commen.6.dicit Com meta.* ens dc unu no significant una intentione in omnibus rebus:ne. que interione diuersam ab omnibus rebus. Et sic patet qualiter secundG- Auer.ens non dicit aliqua rem nec realitatem nec formalitatem tertiam
univoca distincti adeo de a creatura de a substatia de ab accidente. Sed dices quomodo ad contradictionis formam dicetur D ico qS commῆλtator
137쪽
rator esstra Aui.tenet in.I.commio.qimiamera.&e Gin. IO.meta .c5. s.cr ens & si significat una natura, id est unil conceptu: n5 in distin, Etum realiter vel ex natura rex sed sola ratione a conceptibus suoru inseriora:sed diuersis modis unitas enim non importat alique conceptu vel formalitate politiva: ut dixerui posteriores distinciam a c5ceptu entiusta sola indiuisionῆ superaddit unu in modo significandi ad ipsum ens: sed in re significata conueniunt:& ideo dixit Ῥ ena dc unum significant a natura in subiecto: sed differri secundu modum significandi.Auic. aut voluit c5uersum, vici Iacet'tam ens qpoma importarent de per scvnuquod*alique conceptu positi usi:quoru unus erat ab altero distin, ous. sic igitur A uer. nit ens de Vns idem significare: sed quando disitu ens dc unum n5 significat aliqua natura intellexit ad modu platoni/coru:m videlicet illa natura sit natura tertia a suis inferioribus se parata
α distin ita. unde ipse dicit. Itaneta, co. M. ens de vii si sunt ex rebus uni Dersalibus quae non nabentesie extra anima. Et idem habet. x. meta. c5men .m .similiter ens εἰ Vnum non dicunt una intentione uni vocam tertiam ab intentionibus decem praedicamentorum: scd solum est indiste/xens per analogiam ut diximus ex intentide erus. .meta. co m. o. de c5. a. unde etiLIO. mm. m. o dicit impossibile in ut aliquid commune
pluribus sit substati iiii secundu v cst in anima tantu.& suhdit parum infra. t ens de unu sunt de intentionibus uniuersalibus quae no habent
te nisi in anima.vnitas igitur conceptus entis 5e conanitas erus est comunitas Sc unitas analogiae:n5 vni uocationis no distincta seciuidu esti vel ex natura rei a suis inferioribus: sed solii in anima & in conceptu .E tnota bene illa: quia multi laborauerut in vadendo veritate invia Auer, is .dc non potueret. Etu, hoc sit veru prohat ratio e duplici.ii ens in/quantu ens non diceret unu conceptu analogu distinctu ratione a coce. Pribus suoru inferiora: sequeretur u no ponet de eo aliqua demonstra tio ferticosequens est falsum: quia tonito dem distrari pol de crite mocliante veritate no ratione alicuius interiori: ad ens: scd ratioe sui: ergo os inquantuens dixit aliqua unu conceptu. Confirmat: quia si ensis, aquantum ens non diceret aliquE conceptum propria ratione distinctum a suis inferioribus: sed solu communitate nominis Di portaret: sequeres v nullu prsdicatu ellentiaIedc persede eo diceret. coseques est fallaniaria dicim' p ista est per se. ens est unii probat cosequentiar quia secunda Averroim . . metaplay coci de terminosqui uocohene aliquod praedicatu acciderate pol veriti cari uniuersaliter: sicut illar positio est uniueri aliter vera:ois canis est pulcher: nuitu tame praedicatu per se de tali potuerificari: cu isit unitas de bonitas primo veriticei de ente ratioe sui: derio ratione alterius demonstrativae sequi videtur: ur ensinquantu ens cst comune deo dccreature: substantiae Maccide no sola comunitate vo .cis: sed coceptus distincti ratio e a conceptinus inferioribus:& haec nopollunt negati ab nomine habente intellectum habilitatum ad bonum. In come, . huius enumerat scierias medias C5mentator in numero scieti arti mathematicallu: sicut est perspectiva dc musica. Hui' in oppos tu videi sentire plii losopli'. phy, G2O.ubi habet demo strant au te
ει quae magis physicae . mathematicae: ubi loquit.vr.d Cometatori oc iuersaliter Omnes expositores: de scientiis medijs. Soluitur quicquid dicans
138쪽
dicant alii scientiae mediae ut est musica astrologia Sc pspectiva: Se qirae
assimilantur nix sunt potius inter mathematicas scientias numerande stiinter pliqueas: Aratio est ista: nam habitus scientificans specificatur a medio:ita enim philosophus posuit distinctione inter speculativas sciE/tias in. 6.meo. Om.et . quia autem media talium scientiarum subalte natarum mathematica sunt: licet applicata sint materiae sensibili dicim' u cum denominatio insequatur formam & non materiam:actum M n5 potentiam: iicut est de intentione philosophi.2.phy.t. I r.&.9.meta tic. . propter hoc oc si materiale in talibus naturale sit: cum formale sit
mathematicum: potius ergo mathematicae in naturales debent nuncupari: tu istius etiam opinionis est beatus doctoriqui de si in. taphysi. super allegato textu oppositum dicati tamen seipsum retractauit in quaestio/n nib' super B oetio de trinitate. Ad auctoritatE aut philosophi dico Pilla est multiplex secundum amphibologiam:quia unus sensus esse po/test: q, duo sint comparata:& unum sit illud ad quod fit comparatio: vest sensus v mathematicae purae Sc scientiae mediae comparentur ad physicas tantu.At tunc sensus esset iste v scientiae mediae sunt magis phy/sicae:* mathematicae purae sint physicae: & iste sensus verus est: & siem intellexit philosophus: unde translatio arabicasti clarior est nostra: εο sonat hoc quod diximus:& hoc in rationi cosonum: medium enim magis conuenit cum extremo quam Unum extremum cum alio extremo.
cum maior sit distinctio extremi ab extremo quam extremi a medio:seu medii ab extremo. Alter sensus potest eine: ut unum sit comparatum M duo sint ad quae fiat comparatio de tunc sensus esset iste: ut scientiae me/diae comparatae ad mathematicas & ad physicas scietiae mediae sunt magis physicae quam mathematicae: & isto modo intellina propositio philosophi falsa est propter rationem quam adduximus. -x In comento.2I. dixit C Omentator v nullus intellectius intelligit con om uarix esse simul: sed opponebatur ibi in margine de unitate intellectus. δ nam cum opiniones de contradictoriis sint contrariae teste philosopho in.α.perii termenias: si unus est omniti intellectus: ut ipse posuituunc c5traria erunt in eodem simul: Sc cum intellectus possit intelligere omnia quae sunt in eo:si igitur tales opiniones contrariae sunt in ipso: ipse po/terit intelligere contraria simul esse.Ad hoc autem videtur Auerae*5ν
dere in. O.meta continen Ulcimo ubi dixit propositionem illam non te nere in anima: sed solum in materia: nam licet materia extra animam n5 possit recipere duo contraria insimulatamen anima bene potest: de hoc tamen videbimus infra in illo loco: ideo pro nunc dimittatur. Concordantiae Auer.super quinto metaphysicae. metapli coin. .dicit Commenta.l principium male
P MIL,LM riale estistud quod demonstratur cum hac praepositi5ey ex.Ηuius tamen oppositum videtur sentire ipse in primo phy. coni. s. ubi dicit m in subiecto dicimus Q hoc fit hoc:in priuatio e autem quod
ex hoc fit hoc. Soluitur ripsemet Commenta.dixit in hoc. F.meta.c5.ας famosior ex significationibus ex. est quando importat genus causae inaurialis Sc hoc est rationabile. materia enim sic describitur a philosopho in.2 physi.x7 Materia est ex quo fit aliquid cum insit: quod aut ei
tur de primo morum priuatio est manifesta generatio attribuitur prisirationi:
139쪽
riti5i: cd illa praepositi5e ex aut etia in recto: generatio en im fit ex non esse:& non ex esse.Et ideo magis dicimus tr infirmus fit sanus: in m homo sanus fiat sed in subiectis quorum priuatio latet generatioes subie/ctis attribuuntur:sicut dicimus quod domus fit ex lateribus. pro hoc vide commentum.t1.septimi meta.& nos ibi etiam dicemus magis. In commeto. Quinti meta. dicitur . natura prius de forma dicitur Comme.ssed.2.p hyss.com. I. dicit quod prius dicitur de composito: quia inquit η . pilla sunt magis naturalia. Soluitur. nam secundu ipsum. 1.phy.co. .M G .n5 dicitur univoce nec aequivoce de materia & forma Se composito. Sed analogieeuicet compositum proprie loquendo verius naturatum: vel habens natura dicatur in natura: sicut patet ibide unde uniuersaliter apud ipm nil uni uoce dieiε de causa & causato: praecipue in praedicatur quae sunt primo intellecta:& hahent modii intentionis psimae. Ulterius debes scire u analogia duplex:quaeda est secuda famo sitate: & qiuaedasecuda veritate.vnde coposita existimanε c5iter esse magis enita de magis substatiae in forma aut materiaeqa talia nostrae primae cognitioni naturali sunt n otiora: sicut est de intentione eius primo phy. e5.3. vhi per
confusa magis exponit composita causata ex elementis. sed secundu ve/ritatem:nam per prius dicitur de forma ur de materia aut de compositor quia propter quod unumquodet tale & illud magis.
In fine c5menti.6. dicit Comentator in aeterean5 habet esse necessa C5men.6.riu ab alio.Huius tame oppositu patet cudo crude substatia orbi .Et metic5. . Soluitur. aeterna citra primu n5 habet ei Ie necessariu ab Halio formaliter: habent tame esse necessariu ab alio ut a fine de ab efficiettiratio primi est istaequia si aliquid n5 esset formaliter ex se necenatisi: sed c5 tingens tale nullo pacto posset ab alio sortiri necessitate secunduipsum. phy. m. s.contra Auicinisi tu ponas naturam comi ptibi/lem conuerti in naturam aeternam. de quodlibet aeternum caret materia quae radix est contingentie&possibilitatis. Et ideo secundil philo. sophos quodlibet aeternit formaliter est necesse esse seipso: effective ve/xo δί finaliter talia aeterna sunt a deo&propter deum: sicut demonstra 'vimus in uinestione nostra de triplici causalitate intellipentiae. In c5men.t Quinti meta.nomen accidentale primo significat acci/ Combr. . des:&secadario subiectύ.Ηunis tamen oppositu dicere videtur. primo ,
phy.c5.2 inbi habet . significat nome concretu duo, scilicet subiecta i&forma: quia dixit pathum significat albedinem & receptiusi athedlnis.&.2. de anima.c5. a.dicit Φ nominarersiartificialiu quae accidentia
sunt primo significat labiectsi &secudario forma.Soluit nome signifi/cae re secunda ip est in actu. actus aut duplex est: substatialis & accidrialis: substatialis dat esse si ilax accideralis dat esse secta ο sid. Et ideo ea c5posita substatialia sint in actu simpliciterinome taliu primo si lilcat forma:quia torma est ratio .ppter quac5positu est in actu simpi se, cndario aut importat c5 stu. In copositisvero P accides nota taliu in e5ereto sumpta primo forma significat & secadario subiectsi quia a sorma fit denominatio n5 a materia: θύ quia subiecta respectu accidetis est
scut materia. 4.met,c5.2.ideo dicimus nos et talia primo significant
forma per quas i in actu secundu quid: ii ipsum subiectil. Accedit ad
hoc . si otia prius sania renisubiectuosori iacsequeretur quod
140쪽
eme nequio dicendo homo albus sicut deducit pulchre Commenta.h a contra Avicenaee nominibus autem reril artificiat tu quid primo signifi/eat an formi an suhiectu disi in c5me.s.laesidi de anima. Et ideo illuc recurre: quatum ad pronoi tu spectat dico nulla ei te c5tradict ionem in Averroi: a qua m dicit nomen coercissaeciderite duo siqnitidare, scis licet si hiectu de formi seu eopositu ex forma Ad subiecto: sicut ipse ha/
' e5positum. Quidam a Jedicit talia significarem rima primo Ad secunda rio subiecta aliud ein est significare absolute aliud est primo signiticare. dicimus talia nomina c5creta siqriuicare viro : no tamε primo signifi/care utrocu dicimus sed talia primo form1 significant denominatio ab
phy. 63. se primo ca.de substantia orbis.nt quado amittiε forina sibRTtialis rei ibi materia amittit nome Ac duriniti 2 rei.co aute destruit forma accidentalis: ibi etiam amittitur denominatio quo ad esse secundum quid quod erat a tali forma: licet ene simpliciter quod est 'forma substatiali non amittatur per amissionem accidentalis formae. Sic igitur solu/uo ad omnes auctoritates patet. ComI6. In come. r6.inuitit C 5 metatorqae in intellectu Me notIus est particus lari. Huius tam eo positu sequi vides ex dictis eius m. xij. meta. comen.
L .ubi liabet ' Vniuersalia intellecta apud Aristo. sunt collecta ex similitudine qua accipit intellectus ex narticularibus. Et facit ea intentione uoc per c5seques singularia notiora intel lectus esse viden . Nisi e siee v auctoritas lita in opposita adducta scedit de uri .p secfida interioCn5 aut .p prima:q a ure ut est de primo intellectis praecedit mitionE stngui laris. Singularis em cognitio reougnat intellectui ut intellectus est.seeundum philosophosn5 inquita singulare. sed inquata materiale. Et si m/tellectui nostro cognitio lingulam attribuis. hoc est ut hahet respectu ad materia dc ad tensum ex sui implamonescii sit ultimus in genere abstra ctora. l.de aia.co. r9.M ideo Come. nia clim2to libri de diuinatione.di, cebit:. ii substinae abstractae lingulare materiale cognosceret:c5ting ret illas materiales eisie:ac ideo intellect' noster primo aspectu Me cognoscit: ili hoc co petit sibi ratione qua intellect' est:cu sit abstractus a mate ria: M habeat oppositu receptiois modu modo quo materia recipitinam materia ungure Ae intellectus vir Se abstracte recipit: sic ergo directe vri cognosciἴ ab intellecti . lingulare asit cit no cognoscas ab intellectu nistut ipse inclinatione habet ad materia. sic dicim' tale cognosci ab inteIlectu ut sua pharasmata se c5ueris:& ista cognitio reflexa est & no c5pen e intellect ii niti mediante sensu: sicut patet. ι .de ala come, 9 .Caueat ergo nominales Sc Burteiste tenetes singulare esse primo cognitu ab intelle/ou. Sed de hoc in quaestione nostra de primo cognito diximus sitis. - . Inc5.ls.quinti met scribit C si me graue Sc leue quatitates esse. Op. C J m positsi tame scribit a.de anima.coni. Io 3.M. .cae. m. vide ibi: quia v suit solutum clare. Con 9 In ςommen. rq . scribit Commentator bonum de malum esse in avi. 7 malis.Sed oppositum patetici. metaphy. t.commen.8. vhi dicitur solum verum 8c falsum ei te in anima: sed malum & bonum esse in rebus. De
hoc dicemia in comm xo adem mera, ubi deςlarabimus illud Pira dictum