장음표시 사용
191쪽
Paopositio II. Apostoli in confirmationem doruinae Evangelieae , quam promulgarunt . plura , eaque insignia, & omnino vera miracula muniti Divina virtute secerunt.
Prob. prop. Postquam Petrus brevem distinctamque rationem eorum omisnium , quae in adventu Spiritus Sancti tum sibi, tum aliis contigerant, turbis admirantibus reddiditset, una cum Joanne astendit ca) - in templum ad lim, , nam orationis nonam. Et quidam vir, qui erat claudus ex utero matris ,, suae, baiulabatur: quem ponebant quotidie ad portam templi, quae dicituris Speciosa. ut peteret eleemosynam ab introeuntibus in templum. Is quum, , vidisset Petrum . R Joannem incipientes inimire in templum. rogabat, ut
, , eleemosynam acciperet. Intuens autem in eum Petrus cum Joanne, dixit i, , respice in nos . At ille intendebat in eos, siserans se aliquid accepturum ., ab eis. Petrus autem dixit: argentum , di aurum non est mihi: quod a
tem habeo, hoc tibi do i in nomine Iesu Cl1rilli Naraneni surge, Sc am.
se bula. Et apprehensa manu eius dextera, allevavit eum, dc protinus com
se solidatae sunt bases eius. Se plantae. Et exitiens lietit, & ambulabat i dcis intravit eum illis in templum ambulans, di exiliens , de laudans Deum. Et vidit omnis populus eum ambulantem , di laudantem Deum . Cogn ,, scebant autem illum , quod ipse erat, qui ad eleemosynam sedebat ad Spe- ,, ciosam portam templit & impleti iunt i lupore , R extasi in eo, quod eo is tigerat illi se . Neque selus populus fuit , qui super re tanta miraretur. sed de Sacerdotes, Sc Magiitratus templi b homi,aem quopu videntes stantem eum eis hoc est Petro, & Ioanne ) qui curatus fuerat , nihil poterant contradicere. Unde de inito inter se concilio. dicebant i ,, id faciemus ho- ., minibus istis p quoniam quidem notum signum factum eis per eos omnibus,, habitantibus Jerusalemi manisestum est, re non possumus negare , , . Pro&cto ut , qui eli claudus ex utem suae matris, statim, atque repente ad imperium vocis alterius perstetam . atque omnino expeditam ambulandi facultatem recipiat , per naturae vires fieri non posse, nullus sanae mentis negare audeati hoc vero est, quod Petrus sua voce praelii titi ergo Petrus in eo claudo, de quo oectorum cap. 3. mentio fit, miraculum praestantissimum operatus ruit. Revera autem tum claudum cum fuisse ex utero suae matris, quem Petrus ita sanavit, tum persectam, atque expeditam ambulandi facultatem eum recepisse , non selum multi testes fuerunt, di quinque millia eorum propter prodigium tam inusitatum Christi fidem suscepere , sed etiam Principes populi , Seniores. Scribae, Annas Princeps sacerdotum , & Caiphas, de Ioannes, &Alexander, de quotquot erant de genere Sacerdotali , sicuti Actoriis cap. 6, legitur, qui, ut in huius ficii veritatem inquirerent , sese congregaverant . Unde quamvis Petrus , de Ioannes silentio. quod sibi de Christi resurrectione
impositum erat, acquiescere recusaverint ; tamen tantummodo sc) o Comni se nantes dimiserunt eos , non invenientes, quomodo punirent eos propter po-M pulum , quia omnes clarificabant id , quod factum fuerat in eo , quod ae- , , ciderat. Annorum enim erat amplius quadraginta homo, in quo factum fueri rat signum istud sanitatis . Si ergo S in nomine Iesu , N in confirmati nem eorum , quae de Jesu Christo praedicabat. tantum prodigium Petrus operatus Dit, in confirmationem Evangelica: doctrinae vera, atque praeclara mi. racula ob Apostoli, Lela sui .ie consequitur. Qira
192쪽
a autem ficilitate . atque ratione claudo ex utero matris suae ambulandi facultatem Petrus contulit, eadem facilitate Ananiam , & Saphiram uxorem eius in mendacii poenam usu vitae privavit ca , α ΓbJ Li ae AEaeam parat licum sanum fecit, S in Ioppe Thabitam a mortuis resuscitavit. Horum quoque omnium non minus, ac eius , quod in claudo P trus operatus fuerat , muLti testes omnis generis extiterimi, pluresque fidem Chri iii, cuius virtute haec omnia fiebant, prompte suscepere. Qualia vero, & quanta sunt. quae Paulus in coinrmationem Evangelicae veritatis operiatus fuit Elymas magus se illi opponit, dum verbum Dei praedicat, qui Proconsulem Sergium a Clirisii sile amplectenda avertere conatur volente Paulo . c) ,, Consellim cecidit., in eum caligo , di tenchrae , circuiens quaerebat, qui ei manum daret ..is Tunc Proconsul quum vidiiset factum. credidit admirans super doctrina m. ,, mini. NJ Quidam vir Lyitris infirmus pedibus sedebat, claudus ex uterori matris ibae, qui nunquam ambulaverat ., huic Paulus, ut surgat super pedes suos rectus, magna voce imperata ille vero, , Exilivit , & ambulabat Turbae autem quum vidi Isent, quod fecerat Paulus, levaUerunt vocent suam. A lycaonice dicentes. Dii similes facti hominibus descenderunt ad nos M . Qi id plura e Virtutes non quaslibet faciebat Deus per manum Paulit ita ut , etiam iuper Ianguidos deserrentur a corpore eius sudaria, di semicintia, de , , recedebant ab eis languores, de spiritus nequam egrediebantur is . so Supra Eutychum iam mortuum incumbit. atque illum flatim vitae restituit , multiquo maximam consistationem inde trahunt I Melitae autem non solum Publii patrem a febribus curat, sed etiam g Omnes, qui is infula habebant infirmita era accedebant , eura bantur . Horum quoque omnium miraculorum, quae Pa lus patravit, di multi testes fuerunt, di propter ea plures tum Judaeorum, tum Ethnicorum Christianae Religioni nomen dederunt. Ast non eli. .cur singula per rramus , quia ch ,, Per manus Apollo. vi lorum fiebant signa , di prodigia multa in plebe . . . ita ut in plateas eti- ,, cerent infirmos, di ponerent in lectulis, ac grabatis , ut, veniente Petro, , , saltem umbra illius umbraret quemquam illorum , & liberaremur ab imri firmitatibus suis. Concurrebat autem di multitudo vicinarum civitatum Je-- rusalem , asserentes aegros, & vexatos a spiritibus immundisi qui curabam , tur omnes,, . Plura ergo, eaque insignia , & omnino vera miracula in conis firmationem Evangelicae doctrinae, quam promulgabant, ab Apostolis fuisse patrata, nullus dubitandi locus superesse potest et ergo ex hoc quoque capite eo stat, doctrinam Evangesicam nonnisi a Deo esse potuisse . A Et sane tuti Origenes recte obtervat eontra Celsum lib. s. nu. 7. vi si de prima Christianorum constitutione verisimilis habendus est sermo , di . , , cemus probabile non esse Apostola,s, plebeios, ct sine litteris viros, ad Re-- ligionem Chri ii ianam hominibus annunciandam alia re confises esse, quamori collata sibi potetiate , di gratia, quae eorum praedicationis comes erat , ut annunciata ab ipsis doctrina reciperetur; nec eorum auditores a patriis im,, stitutis, iisque vetustate confirmatis abduci. & ad dogmata tam insblita ,rim. IV. A a is tam Ia
193쪽
M tam aliena ab iis, quibus innutriti erant, suscipienda induci potui; . nisi
is mirifica quadam potentia, rebusque pnia gistis moti fui sint . Et re qui- qii idem vera , sicuti idem Origenes prolequitur lib. I. contra cessum nu. 38. Dicere nulla eos fecisse miracula. sed crudidit se dumtaxat . Sc nulla adiu- , , tors persuadendi gratia , qualem apud Graecos dialactica d net. novam d ct inani, quocumque ituri erant, pomulgare aggredios ei se . perabilimum ., ei l. ina enim fidiaeta hanc praedicarent doctrinam, ut novarunt omnia , , pEt nu. U. ejusdem libri r ,, Neque enim . sequit , sine miraculis prodigiisque potui .sent inducere eos , quibus novam doctrinam , novaque in Ilituta trade ,, bant, ut, relictis patriis inititutis , vel cum summo mortis perlauta ips , , rum initituta amplexarentur. in in etiamnum apud Christianos nonnulla suri persunt illius Spiritus Sancti, qui columbae specie apparuit , velligia . Nam is daemonia eiiciunt, morbos currant, di volente Vesto, futura praevident...is Multa eiusmodi novimus, quae si scriberemus, tametsi illorum Oculati telles is fuerimus, benignam risus materiam pra beremus incredulis. qui nos ex e rum ingeniis. qui talia finxit se norunt, iudicantes, haec etiam a nobis corbis,, ficta ese existimarent. Testis tamen est Deus, cui arcana conscientiae in ,, strae patent, nos Divinam Iesu doctrinam non falsis narratiunculis, 1ed va- ,. riis, iisque evidentibus argumentis confirmare velle . ,. Eadem autem . acori genis fuit, nostra quoque nunc temporis conditio est: iand Nuidem e- ,, tiamnum apud Chrillianos nonnulla si persunt illius Spiritus Sincti , qui e ,, lumbae specie apparuit, velligia. Nam daemonia eiiciunt, morbos curant , M S , volente Verbo, futura praevident ,,. Μulta eiusmodi certissime nos quoque novimus ; ab iis tamen referendis ab tinemus , quod fidelibus hae comm moratione non dest opus ; Increduli autem ista cressituri non liint, dum perilant
rejicere illustriora illa, Christi dico, di Apostolorum miracula , luminosis is i signita characteribus veritatis, in quorum conspectu miteri oculos pertinaciter claudunt luci is . Testis tamen est Deus de nos quoque cum Origene disere,, possum cui arcana conseientiae nostrae patent, nos Divinam Iesu doctri- , nam non falsis narratiunculis , sed variis , utque evidentibus argumentis co ., firmare velle a)
Nura DIVINA REVELAT O , QUAE IN Novo TESTAMENTO CONTINETUR , PROPAEI HI CONFIRMATA SIT.
ULtimum hoc argumentum Divinitatis, quam Revelatio. quae in Novo T llamento continetur, in se habet. supercit, ut expendamus. Q .aim nim ea , quae prophetice praevidentur, naturaliter cognoici non possint bὶ, Ω- mel ae in Novi Testamenti libris multas prophetias contineri peripectum sit , ex hoc quoque capite eos divinitus inspiratos iu illa, colligi debet. Licet ve-υγ mistae eum summa perfidia
, duin , ut veta metacula sanct uiri virinum , qt AE explorMe pers,ecta sunt , arritioni: quortiindam in peritorum exponam,
vel saltem dubia reddam. alia quaedam mullacri propo runt, a quibusdam facta fu-
vel confingunt , vel su non consit 'um . ex istia narratione eorum eonficta esse coinflat . Id praeter alim tentauit etiam Alictoe
Epis . Iudais. in lius epistolis, de potissimum
194쪽
ro quae Christus tum quoad Apostolos. tum quoad Judaeos, tum quoad Getiatiles futura praedixit, in Sacris Evangeliis praecipue contineantur; quia tamen etiam eeteri libri Novi Tetamenti ad ipsa Evangelia referuntur, idemque tum in E - vanges iis, tum in aliis Sacris libris futurum esse praesupponitur , consequens inde ei ut per prophetias Evangeliis contentas divinitas omnium simul novi Teitamenti libro.
PRO sirio. Multa Christus tum quod Apostolos , tum quoad Iudaeos , tum quoad Gentiles futura praedixit, quae non ibium naturaliter cognosci non
Poterant, etiam contra Omnem humanam conlecturam erant.
Prob. propositio quoad primam partem . Primo quidem virtutem miracula patrandi Apollolis se collaturaim esse, Christus promisit ca , qua ut in alio.
rum beneficium uterentur, simul praecepit. Vult Zutem, ne aurum , argentum , aut pecuniam, immo neque peram in via, aut duas tunicas , neque calceamenta , nec virgam possideant in , unaque futurum spondet , ut Eva
gelium in universis orbe praedicetur μ) . Qitam vis omnibus benefacturi sint;
tamen trahendos esse ad Reges, atque Praesides, futuros odio omnibus. multaque mala passuros, immo a parentibus 4 Patribus , atque amicis ella prode dos, ac demum crudelem mortem subituros vaticinatur Ust . Tum promtisum sui Patris in eos missurum se esse , atque ita virtute eo, ex alto indutum iri ,
Christus Apostolis prona ist et i tum spiritu veritatis . quem mundus capere non potest , replendos esse confirmavit co ; unde eosdem quoque monuit, ne cogitarent, quomodo loquerentur, quia ipse, quid loquerentur, itidem daturus erat, ita ut Spiritus Patris in eis loqueretur gJ . Haec vero omnia si simia Comparentur , nihil magis contrarium coniecturae hominum adinveniri possiecomperiemus. Qitandoquidem quamvis Apolliai nulla doctrina expoliti essent,
atque in maxima rerum omnium ignoratione vertarentur; tamen eostem statim
ita sapientes evasuros esse, Chritius praedixit, ut nemo ii sem resistere po setiquae autem quantalibet potestate , ct dignitate praeditus facere nullus poterat, fiamma cum facilitate ab iis facienda esse monuit, ita ut non selum elementis, sed etiam ipsi morii imperarent. Licet vero S benefacturi omnibus, de neminem laesuri essent ; attamen quod sua simnte incredibile videri debebat, vel ab ipsis parentibus, fratribus, cognatis, atque amicis male habundos praenunciavit . Demum Evangelium ubique promulgandum esse confirmavit . etsi pauci. & ii quidem infiitiae eonditionis homines , omni prorsiis humana ope destituti, atque ad mortem ubique a Principibus . S Magistratibus conquisiti, ejusdem praecones futuri esse deberent. Profecto si haec omnia contra humanam coniecturam non sunt, nihil sane video , quod esse possit. Superest ergo, ut ab eo, qui ab aetemo omnia novit, longe praevisa fuisse dicamus: nam eo modo, quo sunt praedicta , adamussim contigerunt. Prinatur propositio quoad alteram partem. Ae qua ratione Iudaei Christum a se reiectitri essent a Sanctis Prophetis osea , Isaia , Ieremia . atque aliis fuisse praedictum , hic referre omittimus , sed ea tantum memorabimus, quae ipse Christus de iisdem praenunciavit. Ac primo quidem multa de eis subparabolis futura praedixit et nam hominibus ad prandium invitatis , qui tamen
195쪽
venire renuerant, Judaeos. Gentiles vero exteris, qui praeter spem eorum ad prandium admissi erant, Christus aliquando comparavit ca) r aliquando etiam eosdem Judaeos iis agricolis assint iliavit , qui non selum plures servos a suo domino sibi missos occiderant, sed Sc proprium filium eius crudeliter niamin rant, ex quo commeriti fuerant, ut a suo domino perderentur . vineaque aliis agricolis locaretur. Quam parabolam quum ad se omnino pertinere suis daei intellexissent, io Orebant eum tenere , O timuerunt turbam e cogno erunt enim , quoniam ad eos parabolam hane dixerit . Unde nisi lini utilent turbas, effecistiant nescientes, ut in se altera quoque pars parabolae, maturius,
Verum non selum sib parabolis , sed etiam aperte , atque manifeste , quae Iudaeis eventurae essent, Christus praedixit. Matthsi a 3. cap. postquam hypocrisim , quam variis actionum generibus Judaei praeseserebant, scribis, at-ntre Pharisaeis exprobravit, similes eos Patribus suis stituit esse finirem, quia scut illi mitas ad se Prophetas occiderant, idem quoque di ipsi peractari es senti se is Ideo ecce ego cinquit Christus a mitto ad vos Prophetas, S S M pientes , R Scribas , de ex illis occidetis , de crucifigetis. & ex eis flagel-M labitis in synagogis vestris , di persequemini de civitate ire civitatem is . Ion sellam autem quae passuri propter huiusmodi scelera essent, sed etiam quo tempore, determinavit et so Amen dico vobis , ait illis, venient hae omni tas per generationem istam. Quo significavit Bre, ut etiam quL tunc vivebant, poenas iniquitatis laturi essent ce). ae autem hae poenae filium forent, ad Ierusalem conversius ita exposuit: ri Jerusalem , Jerusalem, quae occidis Pr ,, phetas, Sc lapidas eos, qui ad . te missi sunt, quoties volui congregare GD lios tuos . quemadmodum gallina congreg t pullos suos sub alas , & nolub, , sti. Ecce relinquetur domus vestra deserta ri . Hinc ει filiabus Ierusalem, quae ipsium fiebant, dum ad mortem ireti se Iesus dixit i filiae Ierusalem , , , nolite flere super me, sed stiper vos ipsas fiete , & iuper filios vestros . M Quoniam ecce venient dies, in quibus dicenti beatae steriles, & ventresis quae non genuerunt, & ubera , quae non laetaverunt , , . Luca autem Is.
cap. V. εῖ- , & M. quamam haec mala ellant , quae civitati Jerusalem imminebant , per haec verba dillincte recensuit et ,, oeia venient dies in te , Scis circumdabunt te inimici tui vallo , & circumdabunt te, δέ coangustabunt in is undique .. Et ait terram prostement te, & filios tuos, Qui in te sunt , de
te Deinde inquit S. Idian. Chrysost.
in te rorem augeret, ait ramen, amen Eleo --.,. bis . venient haec omnia super generationem
is hane, id est , in eapita vestra haec oni ais vertam, & magnam exercebo vindictam M. I urandum tamen tioli est , praedixisse Chri .stu in , suturum esse , ut ii tantum , qui tunc u Ivebant, mala paterentur . Quamvis enim Christut omnia ventura praedixerit super
aeriaianem sum ; tamen qua ratione juxta morem Scripturarum alii quoque Iudaei in illa
praedictione contineantur . ita explicat S. Tho. mas Expint in Mart. ea. a . incens οῦ ,, Sed ,, quomodo potest esse . quod onmia veniant,. super generationem illam ρ Punitur ne unusis pro alio λ Deehielis 18. Filius mu partabitri insetiitatem patris λ quomodo ergo luperis generationem istam λ Hieronymus solvit , ,, quod consuetum . in scriptura , quod tota
,, generatio bonorum pro una xeneria i ne ν
,, lumitur , de qua in is Ualmo 3. Generario is rectarum benedisetur generatione malorum is supra a 3. Generalio mala Atrum quaris. -
196쪽
, non relinquent in te lapidem super lapidem, eo, quod non cognoveris te ni se pus visitation s tuae is . Neque solum Ierusalem deliruendam ei se Christus praenunciavit, sed etiam Iudaeos usque ad finem mundi perduraturos ella praedixiti nam de ultima iudicii die sermonem habens. generat nem eorum praeis terituram non esse affirmavit, antequam adimplerentur ea omnia, quae de hae
die prophetaverat. Hae sunt praecipuae praedictiones . quas Christus , de Iudaeis edidit. Ut ameem adimpletas easdem iuisse cognoscatur, satis est ad ea advertere , quae in Ierii salem obsidione contigerunt, quomodo, & quo tempore capta, atque deleta fuerit, qua ratione Iudaei in perpetuum ex ea eiecti , ct ubique dispersi
De istae, quando de iis agitur , quae a Iesu Christo Bela , aut praedicta
saere , quum non habeant, quo confugere possint, ad Iosephi silentium appellare consueverunt. Id autem quamvis stultra faciant, quia, uti iam saepe monuimus , testimoniis negativis everti non potest , quod evidendissimis positivis testimoniis semel conititutum est ; tamen in re proposita ne hoc quidem tanta, futile effugium ipsis relinquitur. andoquidem Christum & Ierusalem everis tendam, dc templum destruendum prophetasse novimus, & Ierusalem eversam, ae templum deliructum ex ultimo losephi libro de Bello Iudaico compertum
Non sine mysterib autem Chrillus exei nem Ierusalem unx cum ruina totius universitatis rerum , quae ultima iudicii die futura erit , simul coniunxit. Sicut enim Jerusalem, dum in Divinorum praeceptorum observatione periliistit, Ecclesiae , regnique coelestis figura filii se Sc ideo Sancti Prophetae , quae ad Ierusalem , di ad Fcesesiam , regnumque Beatorum pertinent ν saepe simul conjunxerunt; ita dum a Deo averta iiiit, illorum omnium malorum imago evasit, quae ultima iudicii die universum orbem sunt occupatura . Hic mos in Sacris litteris saepe servatur, ut in iis veritas etiam adumbrata figuris saepe oanspiciatur ..
Tandem illud quoque a Christo de Iudaeis praedictim fuit, sicuti S Iustinus in Dialogo cum Trubone nu. si . onservavit . in pollerum futurum es se, ut nullos Prophetas haberent , sicuti revera contigit α o Nullum autem , is cinquit S. Martyr deinceps futurum in vestro genere Prophetam dixerat, is atque ut hominus agnoscerent novum illud testamentum , quod olim Deus,, in iiiiii tum iri praedicaverat, iam tum adesse ; hoc est . se ipsum, quippe quiri Christus esset, sic eos alloquebatur i Lex, Propheta ulpae ad Ioamem Baptistam , , . Prob. propositionis tertia pars Sicuti multa de Iudaeis . ita plura quoque de conversione gentium per parabolas a Christo praedicta suere , uti constat ex
Matthai 8. , 2 a. , &Σ3. p., atque ex Lucae cap. I 3- , α ι . Attamen, his
omnibus omissis, ea tantum expendamus , quae Chrilius de iisdem futura esse apertius praenunciavit . inum Gentiles quidam sentialem conveni sent, ut Deum Iudaeorum adorarent, atque a Philippo quaesii sent, ut Iesium sibi manuellaret, idque tum Philippus , tum Andreas Chri ito retuli isent ι bὶ Iesis respondit eis duens t venit hora , ut clarificetur filius hominis. inibus verbis Sanc tim n men cius a Gentilibus quoque glorificandum ei se significavit , futurumque uise
197쪽
praedixit, ut prineeps huius mundi seras ejiceretur saJ ; hoe est gentes, quae idololatriae . superilitionibus, atque principi huius mundi antea serviebant, sibi obsequuturae essent. Unde etiam Chri ilus, quand 3 a mortuis redivivus Ap nolis apparuit e LbJ is Aperuit illis sensum , ut intelligerent Scripturas. Et di- ,, xit eis r quoniam sic scriptum est . di sic oportebat Christum pati . S r
,, surgere a mortuis tertia clie, di praedicari in nomine ejus poenitentiam in is omnes gentes, incipientibus a Jero lyina. Vos autem testes estis horum'. , , Et ego mitto promit sum Patris mei in vos et vos autem 1 edete in cloitate.., quoad usque induamini virtute ex alto Poenitentiam ergo, remissionem que peccatorum in omnes gentes ab Apollolis praedicandam esse Chriitus praeridixit , atque ob hanc caussam virtute ex alto uos induendos praesignificavit , propter quam sibi testes futuri erant scJ in Ierisalem, O in omni Iudaea , o Samaria, usque ad ultimum terrae. Hoc autem, quod de conversione gentium praemonuit, ut certius conliam po set . sitam Eces.siam semper augerdam esse non selum variis multiplicibusique parabolis confirmavit ΓdJ, sed etiam nunquam futurum, ut portae inferi adversiis eam praevalerunt, aperte praenun
Haec autem omnia, quae tum de conversione gentium , tum de Ecclesiae multiplicatione, eiusque perpetua duratione Christus praedixit , supra omnem humanam coniecturam . probabilemque opinandi rationem fuitse . nullus sane negare poterit. Quid enim magis praeter expectationem hominum eme poterat, quam ut pauci homines non sbluni omni humana ope destituti, sed etiam litterarum expertes, atque in nulla re gravi antea exercitari . tantum opus contra potentes . atque sapientes , omnesque cuiusvis conditionis homines sibi adia Versantes, perficere pol sent ρ Perfecerunt tamen , atque cunaulatisiuite pra iliterunt, quia qui hoc per eos faciendum esse praedixerat , idem corda omnium in sita manu habet, eaque regit, atque moderatur, es quaecumque volucrit. sitis praeconibus elargiri poteti. id p Ecclesiam perpetuo duraturam solummodo a Deo praevideri potuisse, nonne unicuique manifullum esse debet , si animo advertat, quam saepe , atque multum , ut ea omnino deleretur , humana poeullate certatum fuerit plani vero m hoc praedictionum eiusmodi ab omni humana coniectura tam Dago intervallo , atque reptignantia , tamen si ea . quae Christus praedixit, cum eventu comparemus, maniscitum omnino est nihil certius praeeognosci potiti Dse . . c. Ia . vostolorum qui percurrerit, atque uatum, quem omni tempore a pratalicatione Apostolorum Ecclesia habuit, diligenter expenderit, oculis cernet, adamussim impleta ea omnia milla , qtiae Chri lius praedixit. Hiice praedictionibus, de quibus usque modo eg mus, multa alia stiperas dere misellius, quae de s ua passione Chri lius praenovit , atque praenunciavit Verum quae recens bimus , suffcere abunde putamus, ut Divinam Revelati nem, quae in Novo Testamento continetur, prophetiis confirmatam fisisse , nu lus dubitandi locus apud homines ratione utentes , atque Philosephos remanere possit. Uices contra primam partem . Dogmata Chrillianae Religionis prius ab Apin
198쪽
Apostolis praed7cata, quam scripta fuerunti ergo fieri potuit . ut τnim Ap stoli maximum ex su .i praedicatione fructum cons iii viderent , illum a Cliriano praedictum fuisse scriberent, quo majorem sibi auctoritatem conciliarent . R. . hanc coniecturam Deillarum non solum viris Sanctissimis quam maxime iniuriosam esse , sed etiam omni rationi adversam , immo ne apparentem quidem probabilitatem ullam habere . iniandoquidem fieri nullo m iso Diui ciet , ut tot lab ,res , atque contumelias , tam exquisita supplicia . & ipsam moriem Apolloli pro Christi sui linerent. si neque de Sanctitate illius convicti, neque de Divinitate persuasi fuissent. Nullam deinde fidem apud priamos discipuli s obtinere potuit sent, si alia , quam quae voce promulgaverant, litteris tradidiisenti quo fit, ut quoniam a Christo praedicta fui. se , quae eventura erant, litteris tradiderunt, verbis quoque idem eos ante promulgalis intelligatur. Postremo qua ratione contingere potuit, ut Apostoli licet omni humano auxilio dullituti essent, tamen tantum opus per se aggressi fuerint, ninvamque in universis mundo Religionem invehere tentaverint 8 Unde vero eu nit , licet in rerum omnium ignoratione versarentur , ha eos dicendo valui ila . ut tanta multitudo gentium etiam cum maximo detrimento suorum commodorum , atque praeter eam inclinationem , quam tum naturaliter , tum
ex educatione ad voluptates habebant, eorum dictis paruerint ρ Haec sane omnia , ut multa alia omittam , de quibus in hac quaellione mentionem fecimus, nihil magis a veritate alienum esse polle colligitur , quam ut Apo toti hac in re mentiri potuerint. Unum tantum superaddam, quo lota haec fiatilis, atque impudens lirspicio De istarum refelli poteti ; hoc eli, ea . quae a Chri-ilo praedicta filiise , Apolloli affirmarunt, non ad eorum pCaedicationem tantum spectare , verum etiam ad omnia sequentia tempora , qui bis Ecesessa durat ra erat: ergo ex iis, quae in promulgatione Evangelicae Legis sibi contig rant , assimare Apolloli non poterant . illa omnia a Chri ito p dicta futile , quae litteris tradiderunt. At vero illud quoque advertatur oportet, prius Evangesta e scripta suis se, quam Ierusalem deitrueretur, unaque cum aestructione Ierusalem futurum
ei se praedictum , ut gens Iudaeorum captiva duceretur, sicuti cx LIea a I. a. v. 2 q. conuat. Qini ergo ratione Scriptores Evangelion im ex iis , quae in
promulgatione Divinae Legis sibi contigeriant . tum deliructione ni Ierusalem , tum d spersio in Iudaeorum , ec quidem perpetuo duraturam . a sito Mag lira Lisse praedictam . litteris mandare ivituerunt ρ verem de tam futili sippomtione nimis multa, S tarta se etiam pluria, quam par erat: nam i ac de re , data opera , in isquenti quae ilione disiputabamus. ωoniam vero . uti caepe alias monuimus . quae Dei, nostri temporis contra Religionem Revelatam opponunt, ea vel a Cellis, vel ab aliis huius furfuris hon inibus maxima ex parte mutuati filere , videamus quid Iudaeo Cebs haee eadent obiicienti orisenes respondeat lita a. eoutra CHIIm ntim. 13.
,, Criminatur deinde discipulos, quasi finxerint praeficisse ilium . . praedixisis se q ιxcumque sibi aceiderunt. Sed hoc verum eise , vel invito Cel Ib. d is in Militabimus. IVaello enim sunt mi ista , quae Christus edidit vaticinia de reri ruis, quae Christianis contigerunt etiam sobsequutis temporibus. Et quis in
, admiratur illud r cab reges, in prasides ducemini propter me in testia
199쪽
monium illis . O gentibus, aliave sint ilia , ubi praenunciat futurum esse ut is sui discipuli vexationem patiantur λ Ecquae enim exorta eii inter hamines,, doctrina, propter quam etiam alii puniantur , ut quispiam ex iis , qui J ., sum criminantur, dicat videntem eum impia sua fallaque dogmata in crimenis vocari, laudi sibi fore putasse. si idem eventurum suis multo ante praesi- ,, gnificaretὶ Nam si quos oportuit ante reges, di praesides trahi propter do. , , ctrinam , quos alios oportuit, quam Epicureos, qui providentiam e medio . , tollunt 2 quos alios , quam Peripateticos , qui negant quidquam proficere,, preces , S mactatas numini victimas . . . Solis vero Christianis iuxta illudi, a Chrillo praedictum t reges. praesides duceruini propter me . per J se dices licet ad extremum usque spiritum quietis esse , ac domi secure vium, , re, modo suam religionem ejurent, sacrificia ex more offerant, de solita , , iuramenta praestent . Vide propterea an non hax magna auctoritate dicta ,, sint: saJ Omnis , qui confitebitur me coram hominibω , eonfitebor ego eum is coram Patre meo, qui in coelis est: θ' quieu u negaverit me coram b is minibus, & quae sequuntur. Transfer te iam animo in illud tempus , quari haec sesus dicit, & res, quae nondum contigerant , praenunciatas considera r,, nisi Drte fidem quidem illi denegans . dices malua illum nugas eiusmodi ,, effutire t neque enim futura ei e . quae praedicit ἰ animi vero dubius, utrum ,, eius dictis a sentiri debeas, nec ne, inquies: si haec comprobavit eventus is doctrina lesii firma constiterit, regetque, dc praesides de perdendis iis, qui esum confitentur, sedulo cogitaverint, tum credemus magna illum a Deo se data potestate talem in hominum genus doctrinam invexita , haecque nonis praenunciat se, nisi quia persuasiissimum habuerit. nihil suae doctrinae adverα,, saturum , quod non facile superaret. Ecquis etiam animo fingens fili se se .
,, quum Chri lius loqueretur, non admirabitur illud: b Praedisabitur Evau ., Iium Mud in toto mundo in testimonium illis. O gentibus, si modo secum, , recog. tet Jesu Christi Evangelium. ut iple praedixerat, omnibus Graecis ,
,, Barbaris, sapientibus. N insipientibus ubique terrarum esse praedicatum, . . , Omnem enim humanam naturam stibegit sol verbum cum virtute praedicari tum, nec ullum est videre hominum genus, quod Jesu doctrinam admitte- ,, re recusaverit. Praeterea cogitat Celsi dudaeus ille, qui negat Iesum prae- ., vidisse, quae sibi eventura ei sunt quo pacto Iesus, dum adhuc Ierusalem, , staret, di totus Religionis Iudaicae cultus in ea consisteret, praedixerit, quae ., illi urbi a Romanis mala impenderent. Nec enim dici potest lesu fantilia- , , res , de auditores sine scriptis doctrinam in Evangeliis descriptam tradidit se, ,, ct nihil litterarum luis discipulis reliquisse, unde res ab illo gestas discerent. at in iis aeriptis hoc legitur a ce aliis 1. Qideritis cinaeumdari as exercitu Ie- ,, rusalem , scitote, quia iam appropinquavit desolatio ejM. Tunc nullus exem,. citus Ierusalem circumdabat, circumvallabat , obsidebat . Hoc enim fieri ,. coeptum lub Nerone duravit ad Vespatiani tempora , cuius Vasipasiani filius,, Titus solo aequavit derusalem . iniod quidem narrat Josephus accidisse pro- ,, ter Jacobum iustum , fratrem desu , qui dicebatur Chrisius: ut autem veri- ptas i pia clamat, propter Iesum illum Christum , qui Dei filius estis.
Dices II. contra secundam partem. Judaeos expectasse tempus. quo Madominatu aexterorum diberarentur, negari non potest i ergo a Romanis esse
200쪽
rebellaturos, indeque consequuturum, ut Ierusalem una cum templo delirueretur, sine prophetia praevideri poterat a quod ergo a Christo de eversione Ierusalem , atque templi multa praedicta sunt , ea prophetice praedicta filii se ,
hon sequitur. R. , expectatum quidem a Judaeis filisse liberatorem , cuius virtute abalienigenarum 1ervitute eriperentur ; verum quem ipsi expectabant . nondum advenerat . quando Christus Jerusalem , atque templum dei menda eue praedio,it. Quomodo ergo loquens de malis. quae Ierus, em eventura erant , assim mare potuit r men dico Cobis, venient hae omnia super generationem istam pNondum ergo Iudaei constituere poterant, quo potissimunt tempore essent rein bullaturi , quando Chrillus stiper eos mala impendentia praevidit et ergo nonni
si prophetice illa praevidere potuit.
At vero, quamvis nullo modo potuerit, tamen Iudaeos Lisse rebellat ros, naturaliter . sive per coniecturam cognosci potuisse demus t anne Brtasse conlequens inde erit, ut coniici etiam certo potuerit, quam cladem inde pasisuri essent λ anne ex rebellione eorum certo consequebatur , Sanctam civit rem ita destrui debere . ut lapis stipra lapidem non relinqueretur . templum vero flammis omnino absumi, Iudaeosque omnes, qui a caede superiuiisent . in miseram, eamque perpetuam servitutem abduci Hoc certe nemo erit, qui affrmare audeat, quum propter rebellionem fieri etiam posset , ut Iudaei vel in pristinam libertatem sese vindicarent, vel saltem tam gravia mala non paterentur. Non eli ergo, cur Deistae ad inanes conjecturas confugiant, ut mulinta a Christo pn phetice pnaedicta suisse negent. Cont. Saltem quod Christus de duratione Iudaeorum usque ad consi mationem saeculi praedixit, naturaliter coniici poterat: ergo. Prob. ant. Hoc non niti praeter naturae ordinem contingere posse ideo videtur , quia neque tem plum habent, neque priorem cultum retinent , multaque ab iis pati semper debent , cum quibus necelsario vivunt . Verum nisi ii horum impedit . quomi nus esse perleverent . atque augeanturi I. quia licet Iudaei sint in maxima miseria constituti. semper tamen liberatorem suum expectant et quo fit, ut hac spe suffulti tantis malis non opprimantur: a. non lotum spes, quam de fili ro Messia habent , ad durationem eorum stet etatis plurimum ccm feret , sed etiam singularitas morum, quam in omnibus servant, S praecipue cautio, quam adbibent, ne cum exteris connubia ineant , essicit , ut esse persuve .ent i 3. quamvis Religionem Christianorum florentem videant ; tamen se quoque vinram germanamque Religionem profiteri putant et qua quid tim perluasione mirum in modum eriguntur, atque sublevantur et q. mala, quae patiuntur , t.t suae Religioni magis addicti sint, essiciunt: nam eas opiniones acrius plerumque homines tuentur, propter quas aliqua mala sustinere debent . Unde Judaei, dum
prospere agerent, ipsius Dei obliti fuere, Graecis, Romanis . aliisque subicctinationibus, paternarum traditionum Zelatores extirerunt: ergo a Et re quidem vera nonne etiam Ananus Jesu filius multo ante tempore,
quam contingeret, de structionem Jerusalem praevidit, sicuti tradit Joi phus lib. 6. cap. 3 i. de Bello Iudaico P quomodo ergo ab Anano . ita etiam a Christo praevideri ea potuit. R., ex hisce ratiunculis nullo modo concludi posse, nihil supra humanam