장음표시 사용
281쪽
se modo non est, uti diximus, ut alia respondeamus. Ad id autem, quod o iiciunt contra Matthaeum dicentemt ut adimp&retur, quod dictum est per Pro. pbetas: quoniam Nazaraus vocabitur , variis Interpretum omissis opinionibus, quae de hac voce Nazaraeus circumferuntur , cum Sancto Thoma in Matthaei ca. a. ita paucis respondemus: ri Hoc non invenitur scriptum, sed p iteli dici, quod se ex multis locis colligitur . Nagaramus igitur interpretatur Sanctus . di quia , , Chrilius dicitur Sanctus Damielis s. v. aci. Et ungatur Sanctus Sanctorum, ideo, , signanter dicitur per Prophetas . Vel pote it dici , quod per Nazarae num intelia is pretatur. Et hoc habetur Isaia II. v. I. Et egredietur zirga de radice γρ,, se , O flos de radice ens ascendet: Sc ideo venit cum eo, quod dicitur Caniari litorum a. V. I. Ego flos eampi. θ' lilium convallium , . Ita S. Thoinas: cinius res insionis vim ii sentient. qui in Sacrarum Scripturarum stylo sunt exer. citati . od autem Deillae responsionibus huiusmodi non admodum moveri si lent , simile est nimirum, ut exemplum facile proponamus , ac si quis Cicermnis locum aliquem obscuriorem non ex Ciceronis ejusdem stylo , sed ex suo ipse stylo, & coniuetudine aestimandum , atque explicandum putet, quo nihil potest ineptius esse. Alterum quoque , quod opponunt ἔ ab eodem Sancto Doctore stautumo fuit. Postquam enim aliorum hac de re opinionem expendit , ita habet in MatthaeI cap. io.., Oiscium eli enim boni interpretis non considerare verba,
, , sed sensum . Ideo iste posuit sensum quorumdam scriptorum in Ieremia , & quorumdam in Zacharia, sicut habetur in Mareo, quod ponit auctorita-
,, tem Isaiae, saJ cuius una pars est Malachiae, b alia Isaiae; sc sic & Matri thaeus coniunxit duas sententias , quarum una a Zacharia, sdJ altera a Ie- ω, remia proponitur . seJ od enim est in Zacharia , scilicet, quod o penderunt, D id est, acceperunt triginta argenteos , in Ieremia non adinvenitur, sed quiam agrum emit, quod signabat factum toti populo M. Ad 3. dicimus per Divinam in si inationem Sacros Scriptores non fuit se prohibitos , ne , dum scriberent epistolas . urbanitatis usitato more fungerentur . id λ per hujusmodi salutationes nonne inter Ecclesias pax Buebatur, seci tas fritemae charitatis magis unita consiliebat , atque animi plurimorum in Domino recreabantur p An lanasse haec omnia simi aliena ab iis , qui divinitus ii
*irati sunt pse Fateor autem s ut Melchioris Cani verbis utar lib. a. De Loeis, , Neologicis cap. I 8. d non singulas scripturae particulas . ut a Sacris Scriptoribus scriberentur, propria , & expressa revelatione indiguisse , sed si se gulas tamen scriptas peculiari Spiritus Sancti instinctu . afflatuque, vere , deis iure contendo . Ille , Christus ait ΓΠ, vos docebit omnia , oe Degeret v se bis omnia , quaecumque dixero vobis . Alias etiam oblita suggeret , alias
., etiam Vestris auribus audita suggeret ἴ quae alias natura s γnteque sva in is mentem Venire poterant , ea quoque suggeret , non supernaturalia modo. ,, sed de naturalia suggeret . S quae ali M humano more seriberentur is . Quamis libet ergo partem Sacrae Scripturae editam fuisse per immediatam revelationem
Spiritus Saacti , quae quidem proprie revelatri dicenda sit , non assimamus p
282쪽
sed illud tantummodo volumus , Sacros Auctores seripsisse nihil, in quo Spiritus
Sancti peculiarem directionem non habuerint, etiamsi ab ipfis scriberentur, quae& naturalia erant, & humanis moribus consentanea. oad .ea ergo, quae in epistola ad Timotheum cap. q. scripsit, propria , de expressa revelatione Sa
ctus Apostolus non indiguit , quum talia sint , quae in mentem illius eadere poterant ; tamen ne in illis quoque deficeret , aut deficere possiet 4 peculiari directione Sancti Spiritus factum fuit. id vero in contemptum Divinae inspirationis Deiste pm se inferre inde possint, sene non video. An sertatis vellent , ut per Divinam inspirationem ex memoria Sacrorum Auctorum deletum esset . quia in consuetudinem humani usus cadere poterat λ Nullius ergo momenti esse , quae contra Divinam inspirationem opponunt , tandem aliquando
ia vero nunquam supervacaneum esse potest , ut eura , studio , atque diligentia quispiam ea comparare contendat, quae sibi valde utilia , aut etiam pro institutione sui muneris necessaria sunt ; ideo recte quoque monet Sanctus Apostolus situm Timotheum, ne attendere omittat lectioni. exhortaῖioni , a que doctrinae. ut profictus illius omnibus manifestus eme posset. Quid minia tandem erat, quod in persenam Timothei, qui alios regendos susceperat, magis convenienter cadere possiet pAd reponimus, Apostolos , quamvis divinitus inspirati fuerint, alia subinde per Divinam Revelationem noscere potuita , quae antea nullo modo noverant; vel quae iam noverant, aliis quoque evidentioribus eiusdem Divinae Revelationis artinientis subinde videre , atque perspicere . Neque enim pu tandum est, vel Deum omnia simul iisdem revelare debuisse. vel non potui se argumentis magis magisque perspicuis significare, quae antea demoni trave rat . Mirandum ergo non est, si Apostolo Petro, quamvis effet antea divinitus instructus, Gentes quoque in societatem Religionis Christianae admittendas, peculiaribus signis praemonstratum fi ierit. Sanctum vero Petrum reprehensiim a Sancto Paulo misse propter sim lationem, quam adbibebat . etiam Iulianus exprobavit i eui Sanctus Cyrillus Alexandrinus lib. s. contra eumdem ita respondeit Ad haec. inquit, audax,, ille, di confidens, Petrum Apostolorum praecipuum cavillatur. S hypocri is tam esse dicit, atque a Paulo reprehensium , quod modo Graecorum, modo Iudara , , rum ritu vivere vellet. ignorans plane singularem in his consilii rationem. se Non enim diversa sentiebat ille Discipulus , sed congrua moderatione tem- ,, peliive utens , omni ratione prodesse studebat iis , qui ad se venirent. Raum, , autem unis ritibus addictus esset Beatus Paulus , aggressus commonefecit . , , Metuebat enim. ne propositum lateret, de ille dispensandi modus nonnullos , , Offenderet M . Nunquam ergo de aliquo dogmate fidei inter Petrum , dc Paulum contentio fuit, sed ne coram Judaeis cum Gentilibus comederet, cam vendum sibi esse S. Petrus aliquando exiit imavit, contra ae S. Paulus fieri debere putabat: Plane reprehendit inquit Tertul. li. s. Cost. Marcionem ea. 3. hocis est S. Paulus Petrum Apollolunt non ob aliud tamen, quam ob incollantiam victus,
is quam pro personarum qualitate variabat. timens eos, qui erant ex circum
is cisione; non ob aliquam Divinitatis perveratatem , de qua & aliis in faciem ,, rei titillet, qui de minori causa conversationis ambiguae, Petro ipsi non peti percit is . Et in lib. De Prascripti Haret. cap. 23. H Ceterum , inqssit.
283쪽
se si reprehensus est Petrus , quod quum convixisset Ethnicis , postea se a eon
ia victu eorum separabat pers marum respectu ; utique convertationis fuit viari tium , non inspirationis ,, . Quamvis ergo Sanctum Petrum non recte operatum fuisse demus, quando curavit , ne se cum Gentibus comedentem Iudaei viderent; tamen quum hoc vitium fuerit conmersationis, non Upirationis , nihil contra Divinam inspirationem Deiliae ex uo colligere pol sunt. Quamvis autem Sancti Apostoli divinitus inspirati essent, atque per se vinusquis ue eorum cognoscere posset, quaenam Ethnicis conversis ad fidem Chri. stianam servanda praecipi deberent ; tamen hoc non effcit , ut ad expendenda ea , quae ad Ecclesiae bonum pertinebunt, simul congregari non debuerint . inandoquidem si unusquisque eorum per re tantum poterat , multo potori iure mmul uniti silmmam auctoritatem habere debebant. Ut ergo sibi invicem e-- municarent, quae divinitus noverant quoad rem illam, de qua agebatur , omnes simul recte convenere.
Quum autem quo sensu Sanctus Apostolus intelligi debeat , quando
praecipere assirmat. non vero Dominum, hujus quaer arta a. f. a. iam expo-iderimus, non eli, cur rursus actum agamus.
Ad ultimum res Midemus, tantum abesse . ut propter persen ales defectus , quos ipsi Sacri Auctores de se referunt, eorumdem Divina inspiratio in dubium revocar, possit, quin potius id evidenti argumento ei se debet, humanam gloriam sibi eos non quaesivi illa, neque ullam suspicionem falsitatis in eos cadere polle , quemadmodum iam demoni travimus. apropter si humanae gloriae comtemptus, dicendi ratio ab omni falsitate prorsiis aliena , summaque ingenuitas eum tavina inspiratione simul stare possunt , immo haec ipsa indicia sisnt, aerellimonia scriptionis plusquam humanae; nemo iam non videt, Sacros Auctor Lisse divinitus inspiratos ex eo etiam capite eonfirmar, , ex quo hanc Diis, nam inspirationem Dei Ilae evertere frustra obnituntur. a Nonnulla vero esse in Sacris Novi Testamenti litteris, quae non stitim ab ain tioque cognosci possunt , non negamus. Hoc autem vitio Sacrorum Scriptorum tribui non potest, quum tanta sit sublimitas mysteriorum , de quibus saepe agunt, ut ipsi quidem Divino lumine suffulti ea viderint, nos vero per nos ipsos alsequi non possimus Deus enim s inquit Tertullianus in sologetuori cap. II.) invisibilia est, etsi videatur, incomprehensibilis, etsi per gratiam in repraesentetur, inaestimabilis etsi humanis sensibus aestimetur, adeo verus,
3, tan- , , fundata persistens non tantum paueissim is rum Manichaeoruin calumniosas argutias seis verum etiant Gentilium tot tantorumque is populorum hurrend s inimicitias Divino M.,, re comemnit, quos pene jam totos a n is satia stiperi itione filmilacrorum , ad unius,, Dei veri cultum Christiano Imperio subji
is gavit, edomito orbe terrarum , non ut
,, sentia belliei cereaminis, 1M invictae m.
M tentia veritatis Cap. 6 t. ,, Nil trid , inquit . cujus iam membra distorta depravant lucem, quae cuncta demonstret Siori nec clijvlpiam malefacta malam Seriptus, ram faciutit, qua prodeuis' legentibus in
ca Multa hae de re g. Augustinus p aviare idisseruit , quorum hic aliqua excriben. da elle putavimus Porro si peccatum Loth linquit S. Doctor lib. ar. eontra Faustum , cap.εο ὶ cui peihi bitrum est , antequam
peccaret , iustitiae testimonium , non ri odo , non Uecolorat Divinitatem Dei. via Scriso. pturae illius veritatem , verum etiania
laudandam dili endamque commendat, si quam tamquam speculi fidelis nitor assi,, morarum sibi personarum non solum quae , pulchra ν atque ivtugra , verum etiam quae ,, de Brinia vitiosaque tint, indicat; quanto is magis factum Itidae , quod cuni tua nuru
., eonetibules nihil omnino affert, unde a
284쪽
,, tantus est. Ceterum quod videri communiter, quod comprehendi, quod ., mari potest , minus est & oculis, quibus occupatur , & manibus , quibus in- is venitur. Qiod vero immensum est , seli sibi notum est i hoc , quod est, , , Deum aestimari facit, dum aetii mari non capit. Ita eum vis magnitudinis &,, notum nobis obiecit, di ignotum. Et haec est summa delicti nolentium res, cognoscere , quem ignorare non possunt ,, . Quum ergo res ita se habeat , quidnam aequitati magis consentaneum esse potest , quam ut quoad lita iis credamus, qui ea Divino lumine nosse potuerunt λ , , Nam sicuti inquit Saninis, , Auguit inus lib. II. De Civitate Dei cap. 3. si ea sciri po: Ilant, teilibus no-
ε, bis , quae remota non sunt a sensibus nostris, sive interioribus , sive etiam, , exterioribus ; unde di praesentia nuncupantur, quod ita ea dicimus e se praea, sensibus, sicut prae oculis, quae praeito sunt oculis r profecto ea, quae re is mota simi a sensibus nostris, quoniam nostro testimonio scire non possumus , ,. de his alios telles requirimus, eisque credimus, a quorum sensibus remota j, else , vel Diise non credimus. Sicut ergo de visibilibus, quae non vidimus, m eis credimus , qui viderunt, atque ita de ceteris , quae ad suum quemque
M sunsum corporis pertinent ; ita & de his , quae animo . & mente sentiuntue quia & ipie rectissime dicitur sensus , unde de sententia vocabulum acce- pit J hoc eit de invisibilibus , quae a senili nostro interiore remota sunt , ,, iis nos oportet credere, qui haec in illo incorporeo lumine ditposita didice-
runt, vel manentia contuentur, , .
Verum enim vero ., quum tam multis exitibus cita recte idem S. D M Mr de Genesi ad litteram lib. I. nu sso. verba Scripturae, quae tractavi- mus, exponantur, cohibeant se tandem , qui litteris secularibus insati haec ,, ita posita , ut omnia pia corda nutriant , velut imperitum , atque impoli- tum aliquid exagitant, sine pennis in terra reptantes, & volatu ranarum , , avium nidos irridentes. M Talis ergo eli Sacrae Scripturae loquutio , que madmodum concludit laudatus Doctor de Genesi ad litteram lib. s. nu. 6. is ueis altitudine superbos irrideat , profunditate attentos terreat . veritate magnos pascat, assabilitate parvulos nutriat. A Homines ergo, uti habet S. Doctae Enarrat. in data. II. num. 8. o quibusdam Scripturarum locis obscuris, tam- ,, quam clausis oculis Dei, exercentur, ut quaerant i & rursus quibusdam i , , cis manifestis, tamquam apertis oculis Dei, illuminantur. ut gaudeant. Et
is illa in sanctis libris crebra oportio atque adapertio tamquam palpebrae suntis Dei , quae interrogant, id eli, quae probant filios hominum , qui neque fari tigantur rerum obscuritate, sed exercentur; neque inflantur cognitione , sed
At vero quam multa quoque sitnt in sacris litterIs, quae sntelligi ab un
quoque facile poliunt, quia summam cum humana ratione consorinitatem habent ρ Quae autem Chri illis dixit. atque operatus fiait, anne majori cum claritate , atque dili inctione Sacri scriptores unanimiter referre poterant λ Hisce ergo omnibus quo tandem iure Deillae fidem praebere detrectant λ Hac ergo fila astendi ratione satis os letidunt , ea mente se ad obicuritatem recurrere, ut
aliquem suae persi ita praetextum habere videantur . DI
nas se quam spinosae, ad cibi uritatem recur- Is situ uiti vero in sua Fthlea , ut Gqii sic a
xe Nam tau- φbscuritate involura audimoue ad ea inrelligemia . illorumque
285쪽
raenam vero sint levissima praecepta . in quibus tradendis saes se Ipt
res summam curam adhibent, Delitas rogamus, ut nobis exponant . An B tasse praecepta charitatis, quae silmmopere ubique insinuant, levissima dici ponsint λ an superflua cura est, qua adhortantur omnes , ut Eli Deo placere conintendant λ an intempestivae admonitiones, quibus unicuique suadent , ne vitiis huius seeuli se seduci patiantur λ an tandem , ut omittam reliqua sanctissima praecepta. atque monita. de quibus huius lib. qu. I. an. I. q. I. & seq. iam egimus, ut a falsis Prophetis, ae Doctoribus, sibi caverent , singulos iterum iterumque sine ulla necessitate monuere . dc mastra rogaverunt . ne omni doctrinae vento circumferrentur λ At quam multi omni aetate extitere . qui propter doctrinae novitatem in turpissimos errores lapsi sunt e quam multi nostra quoque aetate adinveniuntur, qui propter novitatem doctrinae, quam in quibuDdam impiissimis libellis consectantur, periculum est, ne omnem prorsus Religionem exuant Quum ergo per praecepta , atque monita Sacrorum Scriptorum factam esse Deistae videant, ne . sicuti ipsi vellent, proficere possint ; miarum non est . si ea , uti nullius momenti, contemnenda traducanti nam . his
semel contemptis , futurum esse, ut quod sibi preposuerunt, Eacilius a sequi posistat, ct nos quoque damus Tandem quando Sacros Scriptores divinitus inspiratos fuisse negant , quia monent suos Discipulos, ut in cognitione Divinorum magis magisque proficere contendant, demonstrant nihil amplius se habere . quo se vertant. Quid peos, qui Deo inservire diligentissime debent, qui illius mandata curare , qui debitum ei famulatum omni studio eri here , sellicitos esse non oportet, ut sem per in dies Dei voliintatem magis manifeste cognoscant. ut a Patre luminum, quae sibi quovis tempore agenda sint, distinctius innotescant λ At non eli, cur in hisce refellendis oleum operamque diutius perdamus. Hisce omnibus, quae usque modo confutavimus , haee quoque alia similia
sint, quae spinosia saJ contra Divinam inspicationem superaddit ἔ hoc est, a
Divina inspiratione abhorrere , ut cum dubitatione nonnulla proponantur . sicuti facit Apostolus Paulus in); vel quae proferuntur, artificios a argumentati ne confirmentur, sicuti aliquando idem Apostolus consuevit.
Neque enim Sanctus Apostolus dubius manet, num ivllificatio fiat per fidem sine operibus legis , vel num passiones huius seculi sint multo inferiores futura gloria, quae revelabitur in nobis. Quapropter licet ita habeati feJ Arbitramur enim hominem justificari per fidem sine operibus legis ; est existimo . quod non sunt e Lenae passiones bidus seculi ad futuram gloriam . quae revela-ιitur in nobis, dubitanter non loquitur. sta verba illius eumdem sensum habent , ac si diceret: statuo et decerno r eerto teneo. Nam cap. 6. dc s. eiusdem epistolae ad umanos operibus legis iustificationem acceptam referri non posse smpliciter constituit; & cap. a. epistolae ad Ephesios v. s. illud Isaiae cap. q. v. q. in medium producit: ocvlus nou vidis, nee auris audivit , nee iaeον hominis ascendis, sitiae praeparavit Deus iis, qui diligunt illum , ut magis magisque confirmet, non esse condignas passiones huius ieculi ad futuram g o. riam, quae revelabitur in nobis. dὶ
sensum assequendum. opus sit. summavera st Roman. s. v. 23. , & ca. g. v. I ι calliditate hae in te usum suisse in ce) Roman. v. 28. Muriai lib. a. qu. I. ar. a. iam evicimin. d Itima. 8. v. 18.
cu Cap. laud. ia initio hujus arti
286쪽
Si quando autem Sanctiis Apostolus argumentatione utitur, neque longius conquisita, neque artificiosa ea est , sed simplex N naturalis, quaeque, suppositis iis . quae praemittit, in mentem cuiusvis hominis cadere potest. Ita ad G
lat. cap. a. in ult. hac ratione argumentaturi inicio gratiam Dei . S
enim per legem justitia r ergo gratis taristus mortuus est. Nam quis non videat Christiim gratis mortuum Lige ; si etiam sine morte illius per ipsam legem iustitia comparari poterat λ apropter si a Divina inspiratione non abhorret .
ut quae ex ea proseruntur, aIiquando etiam certo peculiari ordine inter se comnexa proscrantur I neque etiam argumentandi ratio. qua Sanctus Apollotus misisnunquam utitur, ab ea abhorrere ullo modo debet, stlique Spinosae haec res negotium facessere potest.
NUM ALIQUA HIsTORIAE EUANGELICAE CAPITA ETIAM TEsTIMONIDETHNICORUM CONFIRMARI POSSINT .
TEstimoniis minime necessariis adversiis Deistas modo pugnare instituimus . iam vis enim, uti etiam Hugo Grotius De Veritate 'ligionis cis stanae lib. I. s. I 4. recte animadvertit, nulla huiusmodi testimonia nobis se peterent; semper tamen de veritate Historiae Evangelieae certissime constaret . PRO sirio . Aliquot Historiae Evangelicae capita sunt etiam Ethnicorum confirmata testimoniis. Prob. prop. Et primo quidem eorumdem testimonio negativo id evincitur.' quod modo volumus. Quandoquidem Apologistas Christianae Religionis in iis scriptis, quae in defensionem eius evulgarunt, tum ut impias accusationes dea pellerent , tum ut sanctitatem vindiearent, de iis, quae a Ieiu Christo gesta erant, mentionem saepe fecilla, nullus negare potest. Ethnici autem tantum abfuit, ut quae ab iisdem praedicadiantur, falsia, ct conficta esse reposuerint , quin potius vel rei veritate convicti suo silentio iistem se assentiri demonstrarunt, Vel quum alia ratione se tueri non possent, ad magicas artes recurrerunt. Hoc autem eo magis mirandum est, quo aeriori in Chrilitanam Religionem odio agitabantur , atque non ibium imperiti vulgaresque e plebe homines , sed etiam prare: imi Philothphi illorum temporum , atque Primates, Omnino male affecti in eam erant. Inde enim fit, ut dici non possit , Ethnicos seu propter suam propensio tem erga Chri Ilianos , seu propter ignorantiam , aut imbecillitatem. assent, fuisse iis . quae de Christo circumferebantur. Completam autem supra sitos adversarios vimriam reportassent, semes ac eos de salsitate convincere potui sent . Quarripter si testhronium neςitivum maximam vim ad persiradendum tunc habet . quando graves urgentesque caussae impellebant, ut aliqui de ea re , quam omnino tacuerunt. verba facerent quurr graviores urgentioresque cauisae Ethnicis occurrere non potuerint. Ob quas L sa esse dem Iliarent, quae ab Apologistis praedicabantur, evidentissi ino argu mento eit de eorumdem veritate Lisse Omnino convictos. , Me Nue ex eorum negativo testimonio Evandi lieae hilioriae veritas apertissime confirmatur. Verum ad eorum in Ethnicorum positiva testimonia veniamus , vide
musque, num Baalai de aliquibus peculian Evangelica taloriae capitibus
287쪽
mentionem fruerint. In suo commentario ad Timothaum Chalcidius Platonietu e habet: ,, Est quoque sanctior. & venerabilior hii loria, quae perhibeto
is tu stellae cuiusdam non morbos, mortesque de nunciatas . sed descens Em Dei se venerabilis ad humanae conservationis rerumque mortalium gratiam r quamri stellam quum noctiirno itinere inspexissent Chaldaeorum profecto sapientes vi-M ri, & consideratione rerum caelestium satis exercitati, quaesii se dicuntur re- centem ortum Dei, repertaque illa matellate puerili, veneratos esse , di v ,, ta Deo tantum convenientia nuncupasse se . oeae ergo de stella praeeunte Magos, eorumque adventu ad Chri ilum exquisitiori cultu prosequendunt , in
Evangelica hiltoria leguntur, Chalcidius, qui quarti seculi initio floruit , suo suffragio comprobavit saJ.
Est etiam Macrobii testimonio confirmatum quod de caede infantium , iubente Herode , in Evangelica historia facta legitur ι ,. Q rum audiiset Augin ,, illas inquit Macrobius lib. a. Saturnaliorum cap. q. inter pueros , quos ii sis Syria Rex Iudax rum intra bimatum iussit interfici. filium quoque eius .is cisum , ait a melius est Herodis. porcum ei se , quam filium, . Ut aliqua eorum , quae leguntur in historia Evangelica , etiam ab Ethnicis memoriae pollerorum tradita fuisse Clarhius demonstret, De Religione 2.turali cap. II. nu. II. laudato Macrobii testimonio utitur . atque ab Hugone Grotio allatum non fui se miratur: in iis tamen, quae ad praedictum numerum I . capitis adnotationes adiunctae sunt, Macrobium deceptum eise inde conjectatur, quia quum tunc temporis Herodes annum circiter septuagesimum ageret, atque infirma valetudine uteretur , probabile non elt, inquit , tam tenerae aetatis filium habuisse. Uine quia primo duos filios Alexandrum , dc Arioilobulum , deinde vero Antipatrum Herodes oecidi fecit, inde , ait, Augultum dicendi occasionem accepisse ferturi metitu est Heroris porcum esse , quam filium. Verum nihil minus est, quod sibi quispiam fingere possi t. Quandi quidem simul cum aliis pueris, qui erant intra bimatum , ct quos Herodes in Syria oecidi fecit, filium qu
que eius occisum mille , Maerobius narrate ergo occisio, propter quam Au
sustum miratum fuit se Macrobius narrat , ad alium filium Herodis praeter lexandrum , & Aristobolum. referri debet . qui secundum aetatis suae annum nondum complet set ς sed Antipater intra bimatum cise non voterat , quando Herodes eum occidi stetit ergo Macrobii verba de Antipatro accipi non possunt, sed ad alium minorem filium ipsius Herodis referri debent , qui annum secundum nondum complesset. Prodi mi. ., Antipatro autem s inquit. Joseph Antiq. Iudaicar. lib. II. cap. I. nu. I. I poliquam fratres suilutiiset , S pa- is trem extrema nequitia, S suriis illorum iniurias uleistentibus cireumdediGis set, nihil ad spem , quam de reliqua vita conceperat , firmandam assulge. bat. Nam omni de imperio metu liberatus, quod nihil cum fratribus com-
,, mune habiturus esset, tamen ut regnum adipisceretur opus arduum fore ν ,ri S impeditum sentiebat: odium in ipsum tam inveteratum genti penitus in- , sederat. Quum autem S hoc grave ei esset, & molestum , majorem ad-- hue sollicitudinem ei iniiciunt milites, animos ab ipse alienos habentes , ,, quorum ex fide pendet omnis regnantium securitas, si quando gens ipsa is novarum rerum studio teneatur: tantum periculi sibi conflavit ex fratrum in-
, tertia H Adnotationes ad N a. siet. a. insert- ad astruendam huius testimonii veritatena con νῶ operis De L MI On Chre/ienne , cujus tra variinvia multa disputamur.
Addiisiuiis Auctor est , consulantur, in quibu
288쪽
ti teritu. Neque tamen non eum patre regnabat . nihil plane a rege discrepans . αλ maiorem apud eum auctoritatem habebat, benevolentia sibi ex iis , ob quae peri- ,, iise debuerat, firmiori conciliata , quasi in Herodis securitatem fratrum delatoro extitisset, non autem ex odio , quo illas prosequebatur, dc in primis patrem et i se Ies ipsium agitabant dirae . Q modo deinde Antipater necem patri machinatus f ierit, Iosephus refert, traditque infense eum animo fui se etiam in filios sit rum fratrum Aristobuli, di Alexandri. Eiusdem lib. cap. 3. nu. a. Antipatrum a patre sito Ilerode ad Caesarem missum esse tradit. apud quem dum deg
ret , ejus occulta consilia contra se inita Herodes detexit , teste eodem Josepho cap. q. nu. 1. Quare a Roma reducem capitis eum damnavit , atque in vinculis adservandum constituit, quoadusque Caesar hac de re certior factus es: set, sicuti cap. 3. Iosephus tradit. Tandem, Caesare sibi permittente , ut qua ratione vellet, Antipatrum puniret, quamvis extremis esset . ut tradit j sephus cap. 7., missis satellitibus , Antipatrum in carcere interfici praecepit . Haec vero omnia , quae de Antipatro Jolephus refert, qui stan unquam puero convenire posse putaverit . qui secundum aetatis suae annum nondum explevisset Ad alium erin filium Her is, qui cum aliis pueris, eodem Herode iubente, occisus fiterit, recte Macrobium respexisse, nimis manifellum ell. Hendem autem tune temporis ingravescenti iam aetate fuisse, etiam ego fateor ι tamen num septuagesimum circiter annum ageret, non constat , S quamvis eo
staret , inde inferri certo non deberet, non potuisse habere filium , qui duorum annorum esset . Postremo quum ipse Caesar Herodi permiserit , ut qua
ratione vellet, Antipatrum puniret, non erat cur miraretur, atque diceret emesim esse Herodis 'reum este, quam filium , quando Antipatrum Iussu patria linterfectum audivit. ma enim de caussa in carcerem coniectus fuisset, ab H rode certior factus fuerat i eam vero Caesarem probatis inde constat , quia H rodi permiserat, ut, sicuti vellet. Antipatrum puniret. Unde, ipso consentiente, non crudeliter. N inhumaniter, sicuti haec verba praeseserunt: melius est Herodis poreum esse . quam filium, sed iuste Herodes- se gessit, dum Antipatrum
filium morte punivit. Ex his autem ea quoque soluta manent, quae Collinsius ast contra Maer bii testimonium opponiti nam quod superaddit, hoc est Macrobium tellem eorum esse non posse, quae quatuor seculis ante ipsum contigerant , de Briaise Christianum fuisse, nullius momenti est: quandoquidem Macrobius non narrat, quae viderat, sed quae legerat apud Auctores. Ethnicum autem fit ille constat , quum affirmet, se adorare Ianum , di colere lunam. De defectione solis, quae contigit, moriente Christo, haec Phlegon tradit chronicorum, seu O0mpiadum lib. 13. ,. arto autem anno CCli. OlynD,, piadis maxima, & excellens inter omnes, quae ante eam acciderant , defectio,, ibi is facta i dies hora sexta in tenebrosam noctem verius, ut stellae in coe- , , lo vita sint, terraque motus in Bythinia Nicaeae urbis multas aedes sub veris,, tit . , , Haec autem in Chronico tum Eusebii , tum Hieronymi leguntur . Etiam Dion in Clodio. Suetonius in Tiberio cap. 8. terrae concussionis , quae ad mortem Christi consequuta fuit, mentionem faciunt. Me non latet a Baetio tu suo Dictionario art. Phlegon Adnotatione C mul- Tom. IH N n ta
H Consulantur AdnotatIones ad st. a. si ne, cujus est auctor Addisonuis.
289쪽
ta opponi contra te fisaeonium Phlcgomis; verum quum iis alii abunde nisis,cerint ain , aliunde vero narrationem I hlegontis veram esse con Ilet, non est, cur in iidem diluendis diutius immoremur. Huius enim rei ut certam fidem Tertullianus faciat, ad Romana archi via provocati,, Eodem momento dies inquit Hologetici cap. I. nu. 6. medium orbem signante sile , subducta se cit . . Eum mundi castim relatum in archiviis vestris habetis, . origenes lib. a. contra Celsum nu. 3ς. , De ilis au en defectione . iuquis, quae acci- , dit iub Tiburio Cael re . quo imperante , Chri ilum crucifixum else constat, A deque motibus , que is tunc terra succulsa esl, Phlegontem opinor in i y. , se vel Gronicor. in libro iniecisse mentionem Unde S Lucianus pre, byter , atque martyr, uti Russinus tradit Hist. Ecel. lib. P. cap. 6. , ad suos iu dices dixit confidentur e si Consulite annales veli ros et invenietis Pilati tem. poribus, dum patcretur Chri ilus, media die fugatum solem , de interruptam is diem ,, . t iapropter minandum non ell, si rem tam certam Ethnicis obiecere Apologi ita Christianae Religionis, uti Sanctus Juilinus Martvr in Exbον- statione ad Genres , Minucius Foelix in Octavio, Lactantius , di alii . Mortis Chrilli , & quod passus fuerit sub Pontio Pilato, etiam Lueianus
in suo Peregrino mentionem facit. Celsi vero testimonium hac tota de re amplissimum ei ir nam quoad ortum Jesu Christi, eius fugam in AEgyptum , itinera per diversa loca, miracula. atque modum, quo traditus fuit , mortem demum , di passionem illius , cum narratione Evangelistarum omnino consentit, uti lugenti libros Origenis contra Celsim manifeste constabit. Q. id ρ None Christus futurum esse praedixit, ut multa mala Paterentur . qui doctrinam eius sequuturi erant λ Haec quoque quando iam contigerant , Suetonius in claudio cap. 1 f. . Tacitus Annalium lib. I f., α Plinius iuniorepitiolata lib. 1 o. epist. sq. , aliqua ex parte descripserunt. Quod attinet vero ad Chri Ilisti miracula. suffragio Ethnicorum ea confirmata ivise , non est, cur demonstrare aggrediamur, quum hac de re Iuliani .
Porphyrii, Hierotiis, atque Celsi testimonia nimis perspicua esse in Scholio.
s. a. art. a. quae. praecedentis iam evicerimus.
At vero non solum aliquae partes Evangelicae historiae testimonio Ethnicorum confirmatae simi, sed etiam ipsa Evangelica historia tota quanta est . i lorum quoque auictoritate comprobatur οῦ quam etiam Deilhe , si tamen. aequa ratione agere velint, pluris facere debent, quam si Ethnici torent. Tales vero eos Pnilolophos e :st contendo, qui etiam dum Ethnici erant, Philosiophiae sudio diligenti uime incubuere . pollea autem rei veritate convicti Christianae, Religioni nomen dederunt, eamque adversus Ethnicos acriter propugnarunt . I. lorum nonnullos tantum commemorabimus , quum res perspicua per se sit νeos omnes Philosophos , qui Religionem Christianam amplexi fuere , non solum de Evangelic. u Historiae veritate nihil dubitasse, sed etiam adlaborasse plurimum ad delatasionem eius se . Servatorii autem noliri opera sita inadratus apud is Eusebium EGL Hili. lib. q. cap. 3. sena per conspicua erant , quippe quaeri vera ellent: ii scilicet, qui morbis liberati, aut qui ex morte ad vitam , se revocati si ierant. Qui quidem non solum dum sanabantur , conspecti sineis ab omnibus , sed sequuto deinceps tempore . Nec solum quandiu in teris ris moratus eli Servator noster, verum etiam post ejus discessum diu stipei situ.
290쪽
is istes fuerant, adeo ut nonnulli eorum etiam ad nostra usque tempora per. M venerint M. Haec Quadratus in ea oratione, quam in defensionem Chri ilia.
nae Religionis AElio Hadriano obtulit, . Aristides quoque, sicuti idem Euse- bius cap. laud. tradit ) vir fidelis in Religionis nostrae sectatoribus, Apologe-
, , ticum pm fide nostra, perinde ac uiuadratus. Hadriano Caesari nuncupatum ,, reliquit, , . S. Theophilus Christianum dogma de Resurrectione corporum ideo 1e credidisse pistetur, quia Sacras Scripturas diligenter perscrutatus su rat r ita enim Autolycum hortatur lib. I. ad eumdem nu. I Ne sis igitur imri credulus, sed potius crede r nam ct ego non credebam id futurum s scit, D cet resurrectura corpora J , sed nunc credo, postquam haec attentius conside- , , ravi; simul quod in Scripturas incidi Sanctorum Prophetarum , qui per Spi. ritum Sanctum re praeterita eodem , quo gella sunt, modo , dc praelemiae
,, eodUm, quo geruntur, p dixerunt, re futura eodem ordine . quo perficieimo tur M. His vero adiici multi alii possunt, qui de Philolisphi praestantissimi.
ει omni genere cruditionis imbuti erant, antequam Chri ilianam Religione n amplecterentur. Horum veru testimonium , licet Christiani fuerint , etiam a Deillis pluris ficiendum esse contendimus, quam si Ethnici permansi: sent . ini an
doquidem primo Ethnici erant , deinde Chri litanam Religionem ita professi
tuere, ut in defensionem eous Apologias scripserint . contrarios errores confintaverint . atque Ethnicis, quos etiam ipsi quondam sequuti erant, valide re it, terint, quae ab Evangelistis per Chri ilum gella esse reseruntur, firmiter propugnaverint, totamque Evangelicam hiuortalia uti Divinam, certissimam si 1ccperint et ergo rus, quae Religione Chriaiana proponubantur, prius serio eos expundiise , Quinde autem de veritate omnino convictos eisdem allanti. se dicendum est: ergo Deillae telii monium eorum inde reiicere non possunt, quia Christiani fuere ; quin potius ideo potissimum quia Religionem Chriilianam amplexi sunt, ex tei limonio eorum de Evangelicae hiltoriae veritate evidentius consare dcbui. Dices. Augi istum iussisse . ut orbis universus describeretur Sanctus Lucas tradit hisce verbis i ta ,, Factum est autem in diebus illis , exiit edictum, , a Caesare Augullo, ut det criberetur universus orbis. Haec descriptio prima se facta est a Praeside Syriae Cyrino. Et ibant omnes, ut pNfiteremur sing A li in civitatem suam, . Profecto si haec descriptio univeri ilis totius orbis. quemadmodum Lucas tradit, facta fuisset, Ethnici Scriptores de ca mentionem procul dubio fecissent ; sed nullam mentionem fecerunt: ENI. lyrob. mi. s.citus Antialium lib. I. cap. a. de hac descriptione non loquitur , licui nonnulli voluerunt, sed de quodam libello exarato manu Augulii. in quo conti- nebatur , quid imperium posset , & quae vcctigalia haberet et , Rium profer 'o ri, inquit, libellum, recitarique iussit. Opes publicae continebantur. Q i in se tum civium sociorumque in armis: quot classes, regna, provinciae. tribu- ta. vuctigalia , N necessitates, & largidiones, quae cuncta sua ni inii perinis scri plerat Augultus . Suetonius in Vita Augusti cap. 27. quamvis de hac defcriptione naetitionem facere videatur , falso tamen id qui Ipia ii putaverit thaec enim habet et Censum populi ter egit et primum , ac ιertiam cιm Collega , medium suus . Per hoc autem quod censum populi ab Augusto factum ese di cat, populum Roaranum tantum in eo comprehendille vitatur. Idem dici deis