장음표시 사용
61쪽
etiam in oratione de Laudibus Constantini Eusebius totus in eo est . ut admirabilem Cliristiana: Religionis per Apostolos propagationem Oilendat sa).
Si autem expendamus, qua ratione F vangelicae veritates in hominum animos pervaserint, nonnisi Divinas eas esse polle , adhuc evidentius constabit . si Neque mirum admodum est ita Origines lib. 3. contra Cia iam nu: 68. pol , , quam aliquorum exempla retulit, qui per i 'hilosephiae studium ad fanam, , mentem revocati sunt sermones Plii lolisphicos tam apte, tam composite, is tam ornate elaboratos, tantum habuisse momenti ad corrigendos illos , qui ,, supra memorati si int, aliosque pessimae vitae homines. Sed quum videmus sermones ill ri , quos demiis , de humiles vocat Celsus, inllar incantati is num tanta vi , & eficacia praeditos i quum videmus. inquam , strinonibus,, illis a libidinosa ad temperantem vitam, ab iniqua ad iuilam, a timiditateis ad tantam oenitantiam revocari multitudinem, ut pietatis caussa, quam com- ,, mendatam illis animadvertit, mortem pro nihilo putet ἔ quo modo non in ,, rito tantam potui latoni admirabimurὸ Nam sernio eorum , quibus ab initio, , vulgand. v nostrae doctrinae partes datae sunt, quique in coniti tuendis Dei Ec- ,, cleu:5 laborarunt. S eorum pracilicatio persuasit quidem , sed non ua rati
i'l tonicae lassiciariae doctores , aut quilibet alii Phi sophi, qui ni-
bit supra humanae naturae vires poterant. Sed argumenta , quIbus utebantur, , ApDiioli, data illis a Deo fuerant. vimque persuadendi a spiritu, ct viri ,, te habebant. apropter promptissime, ac celerrime sermo eorum quocum- ,, qvie pervasit: immo sermo Dei , qui per illos mutabat, quos natura, Scom., suetudo ad pCccatum trahebant: ct quos ne muris quidem quisquam homi-
, , num correxit sui, hos correxit, cs,miavit, ad suam voluntatem convertit, . Lib. autem q. de Principiis num. a. haee quoque alia obseruatione digna superaddit: ,, Qti si ad id quoque animum attenuerimus, quo paci annis tam Pau- is cis, tot ii diis structis adverses Chrillianos. quorum nonnulli necati , alii ,, nis naulctati sunt , potuerit haee doctrina, licet alioqui non magna iit Diri Ciorum copia, ubique terrarum praedicari . ita ut Graeci. Sc Barbari , i ,, picntus, & insipientes ad verum per Iesiim Christum Dei cultum sese a G,, Iunxerint, rem humanis viribus maiorem dicere non dubitabimus , quum ais praesertim summa cum potes late, de fiducia docuerit Chri ilus nunquam suamri yiGum in doctrinam se . Fi mim. . eiusdem librii ,, Nam si tritae , ,, t tiri, inter homines de monil rati omini viae nostris libris insertae converti .sent, , humanum genus merito quis suspicari potuit set fidem nostram in humanari Lapientia, ta non in virtute Dei sitam et se. Nunc vero cuilibet oculos atis tollenti perspicuum est serna inis. S praedicationis vim in multitudinem non se ui persuasibilibus positam si, i se sipientiae verbis. sed in ostensione spiritus , ,, S virtutis, . Hinc etiam E sebius Treparat. lio. I. cap. q. ,, Iam se vero, inqVit , ill ad ipsum . quod omnibus per se hominibus ad bene beatuque , , vivendum, partini Uarissimis ipsius verbis, partim vi occultiore proponuba H non oculis Divinam eius potestatem virtutemque si biiciat 8 Et ri mite ilatis arcariaeque virtutis id fuit, ut simul atque is verbum ultus, deque summi unius tantum Dei, qui rebus p ei sit Omniis bus, principatu, doctrina propor.eretur, continuo genus hominum in integram
a) Haedere consulatiir etiam Apie tissimus, . di de Republica litteratia optime meritus Lamius de Fractione Ap . rvm
62쪽
is libertatem quum a mitidolenta daemonum ellicacitate, tum a multiplici gen
D tiurn dominatu vindicarentur ... Illius autem utilitatis, quae palam doctrinaeo huius praedicationem consequuta est, cuivis rem secum attente reputanti cla
ri rum sic in primis, de illustre specimen intueri liceat; quod nec alias u
ri quam ex omni hominum memoria, nec ab eorum ullo, qui fama quondam, , nominis, aut existimatione soruerunt: sed tantum ex quo ipsis doctrinae per ,, universum orbem di Trsae verbis, & concionibus hominum aures assari cin-ri perunt, continuo factum sit, ut qui istini prius , ac barbari nationum om- ,, nium mores fuerant , iidem lenioribus , de humanioribus institutis man-ri suescerent M. At vero nonne Evangelicae doctrinae divinitas inde quoque constat , qui non solum armis , atque potentia propagata non fuit , sed etiam inter opposi tiones, S contradictiones, quum ex adversb nemo hominum pro ea pugn)rct, quam maxime crevit λ id p inium auctor illius mortem ignominiae plen/m subiniat, sperari ne unquam poterat, non defuturos , qui eam aperte promul garςnt, atque praedicarent; immo denunciarent omnibus, neminem, nisi eamdem am plucteretur, aeternam felicitatem consequi pol se λ Hine recte S. Justinus in D sigmcum Topbone num:'II. . A Si ergo inquit , Novum Teilamentum Deus in
is si itutum iri praedicavit, illudque in lucem Gentium ; videmus autem , ac per ,, suasum habemus per nomen ipsius Crucifixi Jesu Christi a simulacris. N abis alia nequitia homines ad Deum accedere, ac ne morte quidem proposita, consessione, & pietate discedere ; quum ex operibus , tum ex conssequvn ,, tibus miraculis licet omnibus intelligere hunc eise novam legem, ex naueram , testamentum , S cxpectationem eorum . qui ex omnibus Gentibus a Deo b ,, Π expectant , , . Hinc etiam Origenes lib. I. contra Celsum num. 26.
M Ego quidem, inquit, non quo meae Religioni aisentari velim, sed rem suo,, quamque momento ponderans, dicere ausim qui sibi proponunt aegris cor poribus restituere canitatem, eos hunc finem non assequi sine Dei volunta is te . At si quis posset a vitiorum colluvie . a libidine, a nequitia, a con ,, temptu numinis animas avertere A tantique operis specimen in centum hῖ
,, hominibus exemplo sit numerus) dedisset , quos revocasset ad meliore D Hrgem , hunc nemo iure dixerit sine Deo centum illos homines a tantis is vitiis liberavisse . Qtuod si qui haec prudenter recogitans concesserit , ni bii, , boni sine Deo hominibus accidere , quanto fidentius id de Iesu affirmabit, is quum eorum , qui Christi doctrinae adhaeserint , pristinos cum novis mor D comparavit, animadvertetque quantis spurcitiis , quantis intullitiis , qu niis is cupiditatibus dediti illi antea fiterint , quam decepti , ut Celsus , suiquet ,, similes loqui intur, fuissent, hancque amplexi essent doctrinam , quae illorum se iudicio eii humanae vitae pernicies ; quanta autem , ex quo illi doctrinae seri dociles praebuere , aequiores , gnaviores , constantioresque sint redditi, ut e M tam quidam cum eximiae puritatis amore , tum quo callius ad cultum Di is vinum accedant, Venereis voluptatibus etiam lege perinimis abistineant . M . Num: a . Haec qui secum reputaverit . is Jesum sc maiora humanis, , viribus auium esse, de quae ausus est , perlacisse intelliget . Nam vel abo initio nemo non impedire conatus est, quominus Jesu doctrina per totum ., Orbem spargeretur, reges cuiusque aetatis, exercituum praesecti, R duces, i, quicumque', ut Verbo dicam, aliqua potestate praediti luerunt, praetere a
63쪽
,, qui in urbibus auctoritate pollebant , milites , populi . Hos omnes vicit, ,, quippe quae doctrina Dci erat, di natura huiusmodi, quae nec impediri pon,, 1et, ct adversarios omnes superaret . Graeciam omnem , majorem barbar
,, rum gentium partem tibegit , innumerasque animas ad Dei cultum , quem ,, docebat, adscivit, , . Modo autem breviter inquiramus, quaenam tandem sint, quae per Evangelicam Legem omnibus proponuntur . Dei Filium e coelo descendiise , natumque in hoc mundo ex muliere vimine esse . itemque poli quam multa sane gravia, atque indigna a Judaeis sustinuisset , cruci alii xum initar scelestissimi liominis , turpem mortem oppetiisse , prima fundamenta sunt Chri ilianae Religionis. HiL ce autem omnibus humanae rationi nihil magis impervium esse posse . nemo non videt. id vero Religio illa non praecipit , quod nolim comiptae naturae,
qua tantopere seducimur, aperte non adversetur Nullum eii genus vitiorum, quod non damnet, nullaque virtus . cuius exercitationem non praecipiat. Sensibus ut ne indulgeamus , severe prohibet e vult ut carnem cum omnibus suis concupiscentiis cohibeamus , aliosque habeamus sicuti nos ipses: Deo autem ut semper obtemperemus, mandat, S eum religiosiori cultu tum interim , tum
externo prosequamur i demum non selum vetat, ut nihil turpe committamus, sed etiam ut nec mente . aut cisitatione pervolvamus . Age vero , quaenam
Hebraeorum , & Ethnicorum inititutio fuerit, modo consideremus . Messia silli quidem expectabant , veruntamen opibus , atque potentia praeditum , qui eos vi, & armis de inimicis eorum ulcisceretur ; illi nihil niti voluptates consectabantur. & in omne vitiorum genus effusi erant. Qua erga fieri ratione potuit , ut Legi Evangelicae utrique subiicerentur ρ Profecto nisi Divina virtus intercessisset, numquam factum esset. Divinitas erga Evangelieae Legis ea fuit .
quae multorum Judaeorum , atque Ethnicorum corda penutravit , quaeque minabili sane. N inaudito prodigio effecit, ut alii, ac antea erant . Omnino evaderent, de pristinos mores , institutionem . consumidinem , mentemque exuerent. apropter ea quoque, quae in Loge Evangelica proponuntur, Di vinitatis , quam in se habet . evidenti argumento ede debent . quum nonnisi Divina virtus animos omnium , quamvis inter se moribus , de inititutione contra' rios, pervadere potuerit. Propter hanc itaque ,. nee Perse uti scribit Euseis bius Praeparati Evangeli lib. i. c. .) qui semel eius disciplinae nomen dede- riant, nuptias amplius cum matribus ineunt i nec Scythae , quod in eorum ,, quoque regionem Christi sermo penetravit . humana iam carne pascuntur t, , nec alia barbarorum genera incoeilo filiarum, ac servorum concubitu pol , , luuntur e nec ad mares furiosse libidinis aestu mares ipsi rapiuntur , nec ce-
, , teras, quae naturae leges violant, corporis voluptates persequuntur: nec ca- ,, nibus , atque volucribus necessiariorum , ac propinquom vi siorum cadavera .
se quibus id quondam in more fuerat, obiiciunt: nec senio iam confectis , ut , , antea, laqueos iniiciunt: nec sol amicissimorum carne post obitum antiquo se ritu saginantur e nec maiorum instituto Daemonibns tamquam Diis , homi-
nes immolanti nec sibi charissimos iugulant falsa pietatis opinione delusi. o Haec nimirum illa sunt, aliaque id genus propomodum infinita , quibus in-
, sella quondam hominiam vita habebatur is . Lib. autem 6. nur Io. hAc ex Bardes me in eiusdem rei confima ationem rcfert: - Enimvero nec in Parilita
Christiani, Palilii licet, pluribus utuntur uxoribus , nec in Media defuncto
64쪽
M rum corpora eamibus obiiciunt, nec in Perside , Perse licet , filias uxori res ducunt i nec apud Bactros , aut Gallos nuptiarum honestatem , & iura is contaminant, nec in. Egypto Apim, Canem Q Hircum , Fel ve colunt. si Ita , ubicumque degunt , nec legum morumque sceleratorum improbitat ,, vincuntur , nec ad sagitium ullum praxeptoris sui legibus interdictum, na-- scendi conditionis ex principum astrorum imperio nutuque descriptae vi pdi.
Neque in paucioribus, vel in una , aut altera natione. solum , per pra dieationem Evangelicae Legis tanta tamque mirabilis mutatio contigit , sed in omnibus, eaque ad hostra usque tempora perseverat. Quae sane duo , aliquid in hae sanctissima Lege divinum inesse, magis magisque declarant . Et re quidem vera Actus δε postolicos si percurramus, statim ab initio Evangelicae pri dicationis fuisse plures , qui Christo nomen dederint, manifestum est . vixdum Petrus, accepto Spiritu Sancto, sermonem ad mlulunt habet. & nnumquemque Judaeorum ad poenitentiam, invitat ; & slatim sunt i illa die animae circiter tria millia. Claudus ex utero suae matris a Petro Tanatur λ LbJ Et multi eorum, qui audierant verbum , credideranti factus es numerus Ororum 'quinονι e milli aistbindeque Christi distapulorum numerus ita rescit, ut necesse fuerit, Apostolos, ne Divini verbi praedicationem omittere cogerentur , deligere viros loni testimonii , qui minora curarent e 1. Usam multi sunt viri, atque mulieres, mim Philippus in Samaria ad Christi
fidem convertit m) p quos ex Gentilibus Petrus Caesaraeae baptizavit seJ λ quos tum Antiochiae Bamabas, S Paulus sfJ , tum Iconii non solum ex Judaeis ;sed etiam ex Graecis: gJ ,.quos demum omnes Apostoli fere ubi te gentium
induxerunt, ut Chri ili fidem amplecterentur λ Quid p nonne etiam aritequam Taulus a Barnaba separaretur , in pluribus resionibus integrae Ecclesiae iam constitariae erant ch)p nonne subinde semper alias, atque alias singuli Apostoli constituerunt, dum Dei verbum praedicarent. Ita fuisse quamplurimos. qui etiam ab initio Evangelicae praedicationis in Chri stum crediderint , apertum est. Tantum autem abest, ut poet mortem Apostolonim, qui in Chri itum crederent. minui . coeperint, quin potius semper magis magitque ubique gentium multipli. cati fuere r Hellemi stimus f inquit 'Tertullianus in .sologetico lib. 2. J & vel ira omnia implevimus; trbes, insulas, callella, municipia, conciliabula, is eastra ipsa , tribus, decurias , palatium , senatum , forum . Sola vobis reru,, quimus templa ,, . Unde etiam Arnobius in fine lib. r. adversus Gentes , eontra Ethnicos hoc argumenti genus ita urgetr ,, Nonne vel hax saltem G,, dem vobis faciunt argumenta credendi , quod iam per omnes terras in tam is brevi temporis spatio, immensi nominis huius facramenta dirusa sunt λ quod ,, nulla i m natio est tam barbari moris, ct mansuetudinem nesciens , quae, , non eius amore Versa molli verit asperitatem suam , ct in placidi sennus aia is sumpta tranquillitate migraverit ρ ouod tam magnis ingeniis praediti Orat
is res, Grammatici, Rhetores, Consilii iuris, ae Medici, Philosephiae etiamri secreda rimantes, Magisteri a haec expetunt, spretis quibus paulo ante fidorim. IV.
65쪽
. baut 3 Quod a Dominis se servi cruciatibus assici, quibus statuerint,' solvi e justes a matrimoniis, exhaeredari a parentibus liberi, quam fidem ' rumpere Christianam, di salutaris militiae fa ramenta deponere is , Et Inl-tio lib. 2. Enumerari enim possunt, atque in usum com talionis venire ea . oua in India desta sunt, apud Seras Persas. & Medos; m Arabia. AE- gypto i in Ada, Syria , apud Galatas , Parthos, Phrygas'; in Achriata . Macedonia. Epim; in insulis , & pmvinciis omnibus, quas sol oriens, at
que et dei. lustrat ; ipsam denique apud LMminam RQmam, in qua quum
' homines sint Numae Regis artibus , atque antiquis superstitionibus Occupetii. non dimiterunt tamen res patrias linquere. & veritati coalestem Chris
. stianae A. Hinc etiam Eusebius Evangelie Praeparat. Iib. I. cap. q. I ri Ha' dixe ianuit quod infinita virorum . mulierum, ac puerorum , servorum os pariter paraer , atque liberorum , ignobilium , & nobilium nee simul . atque Graecorum , omnibus in locis, oppidis . regionibus . α quot
se cuot soli subiectae sunt, nationibus, ad subeundam foriun quibus nuper inomati sumus, disciplinam de agmine multitudo I ateia riusmodique sermonibus aures praebe i, quibus ad mercendam non' modo petulantiam. verum etiam earum, quae ny iob Tis gitationum turpitudinem , omnesque tum ventris . tum quae ivb dem habent, voluptates domandas excitetur et quodque nullum non mis , homilium D Ivinae doctrinae praeceptionibus imbuatur. , ut is corum iniurias excelso exaggeratoque animo Drre,
impmbos .homines ulcisci veliti ut in cundiae vim, ut uriosum cupiditatis omnis impetum regere, tunasque sitas eum inopibus egentibusque communiceir ut quemlibet letminem communis humanitatis nomine complectatur , regrinum liabent, eum quasi naturae lege conmestissimum , ae Iollati stat rem agnoscat. Haec qui sim I universe congerat . fieri ne poterit , quin idem pddi atam a nobis doctrinam eam esse tantur , quae summa veraque cunctis hominibus feliciter minciant, uasi caput ad bene beateque vivendum per se erat , hominum vitae T lerit 3 Quamvis ergo paucos fili se Christianos a Nemnis ad Traiani P , hm n nu te, & sine ulla rati me assi averint ca ; em tamen
' - - ἡ '' aselum Christianorum , sed etiam Etbni'M
eVidentissimis testimoniis acile confutari possunt, sicuti reveni stalde e Dialista: b . Non minus autem a veritate ii quoquem Ati: atuue ex infima plebe homines primis Ecclesiae ciculis Chriilianae Ret seni nomen dedisse putant se i nam tum aetate Apollolorum , tim mulitas seeundo. N tertio Ecclesiae iaculo tam nobiles , quam eruditos fuit septu es, qui Religionem Christianam amplexi luerint,.adeo testata res est: ut
ne morum , O Gratilium lib. a. πιtate Apostolorum, tum etiam secunda , reterito exeunte tacula Cliti Minos padun v.-la, saevi contradit.
66쪽
a nemine amplius in dubium revocari possit , nostraque disputatione non ei at . a ' Tandem quum Christiana Religio, ex quo promulgata fuit, semper silos
cultores ut, que gentium habuerit, neque ullo unquam tempore desierint, qui mavissimos labores susceperint, ut aliis eamdem manifestarent , atque etiam eum suae vitae periculo demiderifit, ex iis omnibus . quae ad praedicationem eius consequuta sunt, Divinam illam esse tam mani restum est , quam quod
. Modo vero ex his. omnibus . quae pluribus sertasse disputavimus , quam necesse erat, hanc argumentationem instituimus . Ea Lex nonnisi Divina esse potest, quae, longa institutione hominum contra pugnante , potentioribus sapientioribusque contradicentibus, tota humana natura acriter reJuctante , ta dem ab omnibus cultisvis conditionis hinnini blas cum gravi etiam periculo vutae , iactura bonorum. atque amissione suorum , libenter suscepta Lit . praesertim si iis quoque assentiri deberent , quae supra humanam rationem erant, neque id selum , sed etiam inde futurum esse viderent , ut contra se ipsis, fiatque pravas cupiditates , quibus indulgere consueverant, bellum semper g rere oporteret; sed in promulgatione Evangelii haec omnia evenerunte ergo. Hisce vero omnibus illud quoque accedit; quo sane Divinitas hujus legis magis magisque confirmatur , ejusdem promulgatores fuisse homines , qui vel propter suam originem, aut dignitatem , vel propter eloquentiam aut eruditionem , vel demum propter potentiam . aut maiestatem, nullam auctoritatem apud alios habere poterant. b . Alturum superesset genus argumentationis , quod ad demonstrandam Divinitatem Evangelicae Legis contria Dei stas urgere possemus . xtque illud p titur ex martyrio, quod Apostoli, ceterique deinde Christiani pro eius defensione subierunti 'verum de hoc alias , & potissimum 'de martyrio Apostolorum data opera, quando nullam suspicionem falsitatis in iisdem inesse posse demo strabimus. Interea iuvat animadvertere, his, quae usque modo disseruimus , abunde refelli Auctoris Cogitationum ThiloDFbico. g. I. garrulam , impiamque t metritatem . non dubitantis scribere. divinit tem non adeo evidenter Scripturis Sacris impressam esse, quin a profanorum testimonio pendeat . Verum hoc
quoque impius homo ex Iuliano aeque impio didiciti nihil enim Divini sectam Galaaeorum, uti ipse vocat. in se habere, etiam Julianus contendebat, uti lingere est apud s. niluas lib. 6. contra eumdem.
dem modo propas aram esse , ae Protestam tiam sectam , ni esuriearum
Auctor epist. 2s. nu. a'. quanta cum impie tate , atque salsitate affirmet, nemo non vi xlere ponst..
67쪽
Suamsis sanctitas Evangelica Legis sit excellens, atque singularis, nem tamen inde sequitur , Legem Evarigelieam multo ante tempore promulgari debuisse , uti Deillae inepte contendunt, atqiae prat, alios Undalius opponit. LaJNam nullam eos ex hoc capite calumniandi occasionem arripere posse . ex his constat, quae lib. I. v. I. art. 3. in responsione ad secundam obiectionem disseruimus. Quoniam vero nihil ipsi opponunt, quod etiam Ethnici antea non opposuerint, haec ex Arnobio lib. 2. adversus Gentes superaddenda ella putamus t , , Ratio & hic fuit, cur non nuper, sed hodie Salvator nostri ,, generis adveniret. Qiaenam igitur ratio est Non imus inficiti nescire nos .is Neque enim promptum est cuiquam Dei mentem videre, aut quibus moin ,, dis ordino Merit res suas. Homo, animal caecum , ipsum se neiciens nulis Iis potest rat onibus sonseqtii quid oporteat fieri, quando, vel quo genere. is ipse rerum cunctarum pater, Moderator, & Dominus scit i nec si ego ne- is quivero caussas vobis expromere , cur aliquid fiat illo, vel hoc modo , conis ., tinuo sequitur, ut insecta fiant, quae facta sunt, & amittat res fidem , quae ,, generibus virtutum tantis, & potestatum indubitabilis esse monstrata eli , , . Ceterum si aliquas saltem ongruentes huius rei rationes. exoptent , his eisdem ex S. Thoma I. a. qu. . Ioue. art. 3. crimus : is Dicendum inquit
S. Doctor quod triplex ratio potest assignari , quare Lex Nova non debuit dari a principio mundi. Qiuarum prima est, quia Lex Nova. sicut di- . ctum est, principaliter est gratia Spiritus Sancti, quae abundanter dari non
debuit, antequam impedimentum peccari ab humano genere tolleretur, cono' summata redemptione per Christum . Unde dicitur Ioan. 7. v. 39. Nondum vi erat Spiritus datas, quia Iesus nondum erat glarificatus. Et hanc rationem is mani&ste assignat Apollotus Idm . 7. v. 3. , ubi Potiquam praemiserat dele re Spiritus vitae , subiungit i Deus filium suim mittens in simili tussiue carnis peccati, de peccato damuavit peccatum in eame , ut Justificatio legis. impleretur in nobis. Secunda ratio potest assignari ex perfectione Legis vae . Non enim aliquid ad perfectum adducitur statim in principio, sed quo- . dam temporali successionis ordine, sicut aliquis prius fiuit puer, & postin
. dues vli . Et hanc rationem assignat Apollotus ad Galat. 3. v. a . Lex pae-- Deaeus noster fuit in taristo, ut ex fide justificemur νῆα sit venit fides , , jam non fumus sub paedagogo. Tertia ratio sumitur ex hoc, quod Lex No-
, va est lex gratiae . Et primo omietuit, quod homo relinqneretur sibi in statu Veteris Legis ut in peccatum cadendo sum infirmitatem cognosicens,
68쪽
ALtenim modo , quod a mira dis ducitur a guntentum Divitiae Revelationis, expendere aggredimur. inum enim Dei tantum virtute miracula fieri mise iam ostenderimus sc; consequens inde est , ut ea doctrina Divina sit, in cuius confirmationem miracula patrata fuerint. Oollioniis in lib. a se edito an . I 727., cuius inscriptio haec est: Di Icurispo de miraculis Salvatoris nostri in ratione ad praesentem controversiam σα tria ponit, quorum unum magis altero impium est, atque detestabilius. r.eringo conteddit, miracula, quibus Chrillum morbos omnis generis lanasse si riptum est , Divinitatis Christi firmum argumentum non esse, licet sensu litterati a cipiantur: a. sensiam litteraim quorumdam miraculorum , quae Evangelistae narrant, contradictionem involvere , & hac 'de cauisa aut nullo modo , aut saltem non ea ratione, qua creduntur, illa patrata fuisse , sed esse narrationes Allegoricas, Dinbolicas, atque Propbeticas et 3. tandem Jesum ad miracula provocantem non ad ea respicere, quae in came gessit , sed ad mystica quaedam , quae in spiritu facturus sit. O istoni vestigia sequutus est Auctor cogitationam Ph ilosophicar=m ,
saltem maxima ex parte . Nam Religionem ratione, non miraculis s. socfirmandam et se contenditi hoc autem ut stadeat g. 3I. nonnulla refert, quae licet miracula esse videantur, tamen non sent, indeque veritatem non esse in
sensibus s. sa. eo fine concludit, ut nihil certo probandum sit, quod sensibus separeat e adeoque etiam miracula nihil facienda esse . Sicuti autem saepe alias, ita hae quoque in re Iuliani, Celsique impietatem De istoc noliri temporis imitati sint. Nam tum Iulianus, uti apud S. Cyri lium lib. 6. contra eumdem , tum Celsis. uti apud Origenem lib. 2. m. so. , & lin. s. num. II. contra ipsum Celsiim, legere est , Chri is miracula contempserunt.
Primo ergo de Christi miraeulis sermonem institi remus. ii clemque Christum sitam tum Divinitatem, tum Divinam missionem comprobasse, & recte quidem compmbalse demonstriabimus, deinde vero disputabimiis de miraculis, quae in confirmationem Evangelicae veritatis Apostoli patrarunt. Hunc ergo arti maioris claritatis gratia in plures parastaphos dividemus rin I. sermo erit de veritate miraculorum Christit in a. utiqua miracula Chr, si a Noolstoni calumniis peculiarites vim icabimus in 3. demonstrabimus Christum sitam Divinitatem minaculis, quidem recte, x firmasse i in η. de iis
prin aὶ τ eL ReveL l b. I.M. a. ar. a. b) . Copsulenda acta Ervd. V un. tom. γ Supplem. sect. Ir., nec non Historica Dissere. δε νιλ Vtini Seri A edita a Le Moine , in eua leguntur, quae in v olstoni eaussa eon. dgerunt . atque omnia opuscula' reeensemur, quae v Uoolaonus scripse eontra miracula . Christi, atque etiam Supple uatum Usurrae
pilis Isstotiatum Prosellae apposuit suae secundae Dissere. quae inseripta est t Thomamni δε . ui Mesis Christi Paratim Omniata Examen. In hoe .ina Supplemento tum quae acta, tiam quae scripta sunt in caussa oo tam cum s inma diligentia recensemia.
69쪽
praecipue reIraculis diiseremus, quae Christi tantum' propria ella potuerunt i in . tandem de miraculis, quae . Aptaoli patrarunt in confirmationem Evanget
eae veritatis. F. I. DE vERITATI MIRACULORUM eΗRuTI.
I Ret sirio . Christus vera, & realia miracula fecit. - . I cob. prop. Miraculum est effectus , qui praeter usitatas , de mechanicas niaturae leges contingit, di est 1ii pra vires Omnium cauisarum naturalium vel quoad substantiam sui, vel quoad subnctum , in quo producitur, vel quoad modum, quo eati satur a r sed multa talia opera Chri ilus revera fecit et ergo . Prob. mi. & quidem primum ex signo, a . quo Christus duxit. initium cete rum ., Quum enim in Cana Galilaeae una cum matre sua , atque diicipulis accumberet, . nuptiis, aquam in vinum convertit, huiusque rei testes fuerunt, quotquot convbvio aderant sbJr a Centurione rogatus paralyticum , ta se male habentem puerum eius, sanitati pericctae resuluit 'ic; : 1 rLm ctiam Simonis in lecto. iam decumbentem , atque febricitantem ita fanavit , ut statim ministrare pot-set d) i nullos a danionio vexatos liberavit , di in i isdem daemonia eiecit, S longe pluvis se male habentes solo verbo curavit cc : a paralytico in qecto iacente imperio suae. vocis infirmita icm depulit, atque videntibus turbis iussit, ut, sublato lecto . in quo jacebat , domum periuret ΓC , unde S turbae ti. maerunt, S glorificaverunt Deum t eadem ratione tucit, ut sanus loqueretur , atquis videret , qui a dAmonio male vexabatur, & loquendi videndique faeuliatate destitutus erat, tu baeque similiter inde stupuernnt fgJ. Qiid P am mul- . ti sanitatem adepti suere, quia vestimenti illius fimbriam teliserunt th) λ nonia' ne Chananaea muliere rogante , Christus filiam cius itatim sanavit si) p nonne iuxta mare Galilaeae mutos . coecos, claudos, debiles, aliosque multos variis infirmitatibus de temtos ab Omni languore curaVit, Ita ut turba mirarentur, Qidentes mutos loquentes , claudos ambulantes, corcos videntes, in minimabuna
Deum Israel kὶ λ nonne quatuor millia bomismis extra parvulos, in mulieres . .ersaturavit quinque panibus p ucisque plicibus, ct tam multa fragmenta sumo. fuerunt , ut septem sportus plenas inde auferrent cl) nonne , inspicientibus Pharisaeis , hominis manus . quam aridam habebat, ut extenderetur , essescit m p nonne tactu vellium a profluvio sanguinis mulierem sanavit, quae coram omnibus miraeukim' consulti filii; filiamque eius monuam resuscitavit n nonne demum , ut multa alia D mittam , Lazarum quatriduanum , atque iam se tentem, multis inspicientibus , a mortuis redivivum reddidit , , , Multi ex J daeis , qui venerant ad Mariam, ex Martham, S uiderant, qliae feeit Jesii
crediderunt in aeuda i quidam autem ex ipsis abierunt ad Pharisieos.
70쪽
1 1 B E R I I I. . . . . & dixerunt eis , quae mit Jesus i de collegerunt Pontifices , de Pharisaei, , concilium, S dicebant: quid facimus , quia hic homo: multa signa facit op a
Hisce autem constitutis , quo nulla in parte .aliquis cavillationi locus ih-peresse possit, tria probanda sit scipimus : r. haec omnia, quae Christus secit, vel quoad subitantiam . Vel quoad subiectium, in quo patrata , vel quoad m eunγ, quo facta fuerunt, supra naturae vites filiise: a. vere, physice , & rea. liter contigiiser 3. nullam sensuum deceptionem in his accidere potuisse. Q ad sui substantiam ergo, sive quoad si 'sit μει facti. ut ait S. Th mas , natura v*es excedit, ut quinque panibus, paucisque piscibus plus quam quatuor millia hominum exsaturentur', indeque multum supersit , ut ealii quoque exsaturari possint sed hoc Christus fecit i ergo id Christus fecit, quod est supra naturae vires quoad sui sibilantiam.
amvis natura vitam, gradiendi, videndi, audiendique facultatem calae Dre possit, in mortuo tamen vitam, in claudo. autem gladiendi , .in caeco videndi, in situdo audiendi multatem nemo est , qui ad suae vocis nutum, &prout voluerit, causare possit; sed Chrillus irrperio sitae vocis vitam mortuis , claudis gressium , visum caecis , atque si iesis auditum rei tituit.: ergo multa Chri ilus seeit , quae quoad subjectum , in quo patrpta sunt, naturae vires e
cedunt, seu sunt supra virtutem naturae, atque hominum .
Demum sebres expelli, morbi curari, plures infirmirates depelli quamvis per naturae vires possint; etamen neque statim haec omnia fiunt, nequς ita su bito. N omnino periacie , ut pri ilini incommodἱ nullum velligium restet, mulP-que minus, quando S quomodo quis iam voluerit; sed Christus silo imperio suae
vocis, S quando voluit, infirmitates cuiusvis generis momento temporis ab ho minibus ita depulit, ut earum vestigium nullum remanseriti ergo m*lta Christus kcit, quae quoad modum, quo illa patrata sunt, naturae vires omnino e cedunt c . . . Et re quidem vera ut imperio unius, vel alterius, eique ad nlitum statim quovis tempore , occasione , aut ratione, ipsa natura pareat, supra vires ejusdem naturae positum est: quae enim naturae viribus contingunt, nonnisi ceris ordine, modin, atque tempore contingere possunt ; sed Christo praecipienti quovis tempore, occasione , loco , atque ratione , apia natura statim paruit rergo quae Chri ilus iacit, supra naturae vires cini posita. De sensibus autem Sacrarum Scripturarum cum Noolliono disputare modo non aggredimur. neque demon lirare , num plures iὰ eodem sacrae Scripturae tellimonio inesse possint, sed illud tantummodo contendimus dioc enim eit,
rod ad rem Ῥstram pracipue secit 3 ea omnia, quae Chri ilum miraculose ρος se diximus. etiam litterati sensu accipi debere , proindeque revera gella ei-st, prout reseruntur. Nam qui claudus antea erat, ambulare ; qui caecus, ubdere ; qui surdus audire ; qui infirmus, bene se habete ; qui mortuus, revivi,
M in v a apparuit , ae homiries ab ipso
is ortu , dc secutinium carnem eaeeos timuit.
is bo suo emetens ut altim qui dein exilite . ,, alius audiret, alius videret . Quin etiai is mortuos exsuscitans , & vitae rectituens. ,, etiam ex operibus homines illius aeratis ea. is citabat, ut eum aguoicereuc.