장음표시 사용
101쪽
Duo autem Hippoetates, immortale eonstituendo calidum, iacit; ppimo enim ait. Vademtauia Αmihi id quod ea ι dum voeamus immortale; Cuius vires explanando lutidicit euncta vitellifer uri DNU dere,ct audire, cire omnιa iacit tum prasentia,rufamra quatenus corporeis omnibus ope tibiis miscit, conseruat . ac rescit affdue cuncta organa cuiustusque viventis omnium potem elatum tum Natura tum A nimam. Heurnius vero hane primam ea planat partem hoc modo causa corpo m ortus essciens calidum. Num id dieit viderer mihi ortu immoridie a Ab aterno enim Deo mei et riutis Horre,vestiti radias a sue diman I TU,in creara nurara de ρ nimae organam.Est enim ' humidum syermasicum spirisa Drtati,ae calore gemino perfusi r Hoe iuncta Diationis aulari vegetat omnia, brutis,ae ratione praeditis A faetura iraelitum etiam commune.υιι itaque Anam D. D. in. propri/ videt oculus is en,quo videte ta etiam euior tanquam Der iis rumentum, quiprima est e se Idicitar hae cuinafacere organice,quorum Deus cutis en prima.In sic uda autem parte inquit Hippo e. Huias itque surima pars etim consurbata essent cuncta, recessi insupremum peripheriam,atque id ipsum Duratur mihi teteres vomm se aethera qnam secundam dilucidando partem Heurnius, depromit Venerandi facώl as quae in semire praessa ideet, erisistirpis proprietate ad embrionem gignendum o calore mero insito. Tune architectria praeclara ilia vis Dinwfabricatur suis edendis hctiombris conuenitηIem. id eum cleere nequeat me apto in tramento spei maritos rita saecundo singularum partium delineatore Gitur. Spiritas hie popo versim per semen se pandit. Hie homoge- Bneus partes fingi ac format. Hic ita e corporum primordia des rabit, id est easdum humIdum,
chaos id es perie otio, consesto hortim pr moestorum. Vndeptimus autores nostrae generati re Ili
nis ut Galenus ait ita ex atans nos rae ereationis autorem romnibus hominibus mos en, naturam am Ibidem. pellant dum calotim innatum, pergit vero Heurnius. in calidum in otio est nunquam,etitas cancta eri movere i ham dimnia nutrire.Ηhmidam vari/ exeipit caloris actionem, o ad varia loca re.' cedit variaque naturae, de Animat organa perficiendo,conteruando, & reflantando ad omnia vi tae obeunda munera Test turbarionem ait He urnius consectaneasparatio umogenea consocias: Ut Empedoclis amita quadam d sord a cuncta fabricatu variansvr o timent aproducta. Arsdror enim evadit mador caloris energia. ει tractim calaruersor meseriam reamssimam,o puromam eam euehis ob leuiιatem infit peram plagam. Ita Aether prodist. Volens antem ostendere calorem naturalem, '
ut elementarern aereum esse, ac spatitum cordi implantatum cui sermaliter sua propria vist,es ii, , sentialiter sempet mobilis,& sua sponte,non autem ut igneus,ut alibi dixit,ubi vi originali ante , , . '' η' .i, ..i et e generationcm, ut causa originali mouente,quae ab aquae frigiditate, ae humiditate persedisuis . o1ιa. diametrum OmnIn O refricta ac mortua mansitat nullam vim amplius igneam obtineat: immo his tit incia i quoddam tertium sensibile, aut gustabiIe resultet ex Hippo tis mente, sicuti ex duobus eseis E 'solae . . &ki ab mentis dissymbolis simul mixtis,& eonfractis semper medium aertitur, ut Arist.statuit, ex igne, , otio. nanque, Se aqua una commixtis,& refiactis,si frigidum aquae virerit, de siccum ignis superauerit
Calidε eoidita tune terra fit. Si ignis veto calor prae Iluerat,& humidum aquae exirperauerit,tune procul Om' ivr ἴ-z ni dubio semper aer gignitur,& ait anomodo erit aliquid ex ambobus t igne, aqνa,quia cum mi , iis i a, mi
Qvς, nihil' η scentur eorrumpunt excellentias adinvicem, neque e narrorti ed medrum. Vt igitur declararet te L ..... o.8e sui si Dc se habere H ippocrates ex exemplo etiam ab igne lucerns desumpto dilucidat caloris innati
πώ e . . sibstantiam per se mobilem, simul per se esse spiritum aereum,non autem igneum, hoe modo.si'. .
.....iris mi quis ignem in domo a qua nullus uratus Otretaeeendere volet flamma modo miris, modo magis ino. tierarc Sed o lueerna aceras ad eandem modum modo magis mori minias agetratur viro, ticin quidem tima disj in iis spirare sentiamus,Mnto mota, frigidumque colido attinerum ella cit puer dare in mero es compressis: et Q ata in is ex matris υterorum alimentumuit tum etiam spiritum, nempe aereum, qua in paeνoc digLmas,ubi sand marer respiras,in cor attraha quis etiam Me ealidum aereum retiavo corpori, omnia. -lus aliis panibus moim praebet, ac de cordis quidem venarum reorime ad hunc se res habet modum. 2:il: P . .. QEl9 an loco omnes partes uniuersi corporis, & etiam sanguinem, suum proprium ea lo- es unditi aqua tem vividum, e actualem possidere, propter spiritum aere una per se actualiter calidu, veluti ha rum pansum calidi vividi,& actualis substantialis substantia est, euius ope sanguis in venis, manet leniε. alteriis,& calidus,re liquidus se habet,ae etiam earnes Omnes speeiei partes,& ealide,& molli sm, ubi., is.. ea istunt. at spiritu eo tua potato,sanguis sitis fibia bux concrescis di eam non amplius mollis est; et, is i , lima Hippo. ut est . idere Hippocratis locum: ac tandem ait. Quod autem humiduaer sit calidam sic redi- aiam Aurim, tur, se quis eorporis humani partiendum qkamcumque volet fecer,sanguis eundus effluer, O quandiutiar. k. l. calidus fueris tiquidus erit: ubi vero tam ab insito, tum ab extraneo frigida perfriguerit petii. stiri c., . e i. evia, membrana subducituν. Insuper Hippoc. pliιrimum calidi innati quoad etatem, niten i. .is e. λνά. i. Ei,. potan somnos longo in quibus Gestuet in hyeme,& vere,ae somno longo ualuit esse,quais ' sol, is . tius en substantia sua aerea sim at cum aquea particula halitu sa magis, 1 suaui in pueris; tria. αὐ-- florescentibus vero exiguum calidi innati sua substantia minus aerea minus spiritale, nec ita , με et i :insuaue:imm prout aduentitis calidi substantia ignea. sumida, fuliginosa, & acris exiguus ealor 3 tu
sui irrat naniralis est: φ omnia ait Gal. in comm. 8: alibi cum nonnis nativus spiritus stis calor inna- ', tus,& natura ipsa, qui corpora solida tegit ex Hippocratis mente, cuius dum meminit Diuinus 6. midii ua, senex in quolibet homine ait. morboram naturae Nedrea, Nobis autem cum uoluerit patefacere, cam quidem, ut clementareae, non modo aeream ese, vellum etiam clarad illincta tue ab ignea, ibi.
102쪽
eeu ab insalubri, pertendo inquit. Hominis --βmperproducitur et si te ad mortem, sia autem ignescat sim lci morbo. Anima corpus depascutui . cum sit substantia subiectiva virtutum auianax,& primum agens corporeum, qtiae substarit Iahycme, di vere conccntrat tir circa ventrici luni, hinc tunc velim scalidissimi, de illini optimae coctiones, sicuti etiam in somno conccnti tur, ut antea Hipp. de Gai. sententia explanavi: Ideo in somno coctiones, in eisiliis vero digciliones celebrantur. Demum patet Hipp.decretis. ut si quidem substantia calidi innati si ii italis suauissima. ex mist totae substantiae aquae tenuit simae,& rarissimi ignis siti uice mixtorum, ac omnino consta cum suam prirnam, Cc commvncm Ostinabus mixtis originem traxerit, tunc& bonum.& saluberrimum habitum,de prudentiam,sapsentiam, memoriam, di ad virilem, animosumve nitiiram ducit: ibi tamen supposivit Hipp.quae dixerat in uniuersali de natura hominis, de de quocunque mi to cum omne tale ex mixtione omnium quatit ore lanentorum sei originem duc it. Quo iupposito,exinde de vi t. rat. alia bri,atit dii ii in i verba facit. Hinc calidi in- i. at maturam originalem cordis, quatenus manu tenendam alimentis sibi similibus statuere ic-nebatur. Cum autem genita suerit ex aquea substantia per se matrimentali, ut hii nuda, eamque ob rationc na humido aqueo, ut salubri eam calidi innati naturam tuendam esse depromit: Notamen plus equo eam humeelare ncs decet, ne pals ignea sua originalis in aeream undique co- Bersa, Se per se motiva facta, ut aerea sit, extinguatur. Quocirca si hanc rem s enitiori liudio in. trospe eris, procul omni dubio inuiniis partein igneatri, de aqueam, simili ita comi tam, de costacta in esse,ut neutrum illorum in mixto genito amplius sit rationibus iatii ita medium allatis, neque mole corporea ,substantiave,neque virtute vlla ignea seruetur: immo natura aerea penitus; tiini quia igneus calor ignis appellatus ab Hipp. si sol mali cilentia, de virtute sua propria deliructiva accipiatur, febris vehemens est, ut in Metone, & in alijs glis magna L bre vexati statuit Hip. Nam si calor naturalis ignes at, Ananis uideat cum corpore in moibo dc nascitur, ut antea dixi. ignis preterea medicamentana est,inter extrema med camenta validi ismum, ait Diuinus senexi Quate vult Hipp. ex igne,& aqua calori m natura Icm oriri suo exordio origina- Ii, Se hinc optime Arist. ait calorem naturalι in nihil ignis habere, nee ab igne suam oti iiiii ducere virtualiter, cum sit nobis quasi amma,calor suaui: l mus a cicus sua nobilitate. Evitique sane ob causam quatenus tantum aereus sua raritate eget pabulo nutrimentali aqueo, re humido pingui.& oleoso; ne facile corruptibili neque facile dis lubilis sit. Unde prout aereus mxime quoque calidus sit,inter omnia,quae in nostro corpore imieni intur, nec non mobilis per se sua sponte, aq; essentia, o suavi,& mole corporea . Insuper acreus eli calor innatus nos relementatis ob aerem, qui mixtum ipsius caloris ingreditur, non rc fractum a terra, eius. contraria, cum ibi nihil ut Hipp.ait terrae, aut sere nihil maneat eo, quia siccitas minima, quae hunc nostium calorem ingreditur,non certis a terrae manat; cum ibi sicco solido opili non sit: siccitas enim minima ignea non consumpta proficiscitur, nihil vero terrea solida, ut et i m affirmauit in . Quapropter eo magis plus aereus est spiritus insitus, quo alii patii aerea: subsiatiae e 2 mixtione, de compulsione iguis,&aquae genitae, ipsa quoque pars aers annectitur, a terra norcthia. Vnde licet caliditas ognissit in materia magis disgregata, sit caliditas dominans,cotidi. as Wia aeris sit in materia minus disgregata C sit caliditas dominata, ut Caesar Cremoninus de io: in. Ucm. Dct. y. cap 3. ex Alex. I. meteor.c m. r 3. Ilatuit tam ii cLm plurima aerea pars sit, ideo ea pars aerea certe est. - Nona Hipp. ratio sit, quod calor innatus massae humotalis sanguisue vii ipsactualis est,sc omnium csterorum in nostro corpore existenti una calidissimus: Verum calidi uimus talis aereus est; non autem igneus, cum dixerit Hipp. sanguinem esse calidi limum, bilem aliquanto sanguine frigidiorem,ob spirituum a corde genitor uincommixtioncm. sangu: sen inlat reus,bilis vero ignea, pituita aquea,melancholia vero terrea eli; ergo calor naturalis ac reus eli non autem igneus. Peripateticorum autem Princeps apertissme statuit album colorem tu in semine,tum in aliis suum ortum sunt e re ob spumae generationcm, ex spiritu aereo calido, di raro introcluso, de una cum aquea humid ita te committo, quae a motu conqua cante expalua sit ampla, dima paulatim spumiscit, ut in spuma,mue,lacte, Id semine apparet. Hua ς semims i
cui id itas a calido spiritu acta o proclit,quo spiritu i semine si gregato,tunc si inciI nigrcscit,ir. ςundum euadit. Mapropter dum asserit Arist. quod semini piratus, qui calor vocatur, ccus puniolo corpori contentus inest, qui semini *cunditati in pistat in natura et Ipiritui inest, us
proportione respondet, perpetuitate elemento mobili sic Ilari in; tunc certe non ut Audius ait, quod virtutem specificaria activam generantis gradu, de mensura in umine e illenici Vile plorandum venit: Vcium tantum res Reiu virtutis geneticae activae, elementariae omnibus mi tis coin ruinis.& ex parte originis primi ὀlementarii mixti tum quia spiritus aer est per se calidus ut patenter naturae indagator statuit,tum etiam eo,quod spicitus iste . qui ι et cal:dos, de Ilumidus, ratus, tentiis, 3c leuis per se, non modo simini introchisus suo calore in eoo i uiuito spum sum corpus,albumque iacit: Ucrum etiam quatenus natura eo proliscatu existens s. m. n Dc u dum reddit, S: spissum: sed egressum ubi calor evanuit, aere refri eratur, hamidum, stra trivi δε mnigrumbae euadit 'manet emin a ruassemen igistir commuire en piratus, apDidyritas au maercaridus est. Eamque sane ob causam. Loc iam ilitiito, sub nue itat mi allicuerat cum i pilitum,rcuitus
103쪽
tis insilio b. . asilueridis di tenesari si de eoti seruatidia .
penitus aereum sie,nihil vero igneum, null. inque virtualiter ab igne eriginim durire posse, calorem innatum. Ea propter ibi de agente specifico quod est vini. s vitalis cordis patris, ae . ittus tessium,& flexus varisormis generantis, verba sacere in unquam intendere voluit Arist. At tum de Uemcntari agente generico. Id ipsum autem ex Gal. asscucrare potiros, ex uborim setiam rationibus cc moi latis antea statutis de Ga l. autoritatibi squam plurimis, cum exarauerihGal. calorem innatum substantiam calidam, di humidam, aeream particulae aquet insitam, halituosam, seu spiritu iam evaporabilein effluentem que cordi implantatam, perenniterque, Si semper sua sponte. mobilim, temperatia sementariam, e I ealido, frigido,hi in ido,& sicco esse,ceu primum agens eortoreum & ei in esse natiuum spiritum,de quo ait, An Bottit m vel ba
calidum suas dixe innium O quem spiniam in omnibus unimantis continera panibus e sed non unde- qciaque essesti si Icm. Oi ita uo autem de de .l lipp. cap. 7. '.2 77. F. ait. Nams ab igne ιιbs mconcoctio. dixistis. , uoliaris,o xstrisio feret,mel as,o citius etiam in febrrent:bns omnia tonsi iacerenta ν a jῖDι sed i sitius eo ν temperarps cura fit stilitantia quidem infregitine, si ita subsessit. Vnde concludit innatum calore nimi latenus igneum se habere. O terum etiam Galeni mente calorem naturalem aeter una sua succissilia perduratic ne es e, statuere valem DR quatcnus ingenitus a Galeno vocatus plurimis in locis, in corde erissens vehiti in socul are suo, pariter in semine ad cor.& a corde ad scnam iterum redit,& iis circuitibus successivis ae succedentidi sempiterne perdurat . Propterea quod eum calorem innatum qua dantenus bEthtreum se habere, negare minime potetis quatenus a cito prosciscitur,ae ctiam sic varum elemento mobili sempiterno,atque in cn:ruptibili proportione respondor. ut Arist. statuere placuit: Attamcn calor quatenus calor c tatis, nonnisi metaphorice, se ii cinci:uὰ per accidei .s esse potest ι nihil vero scismalite tu Metuas: ter per te cum ritum a quacunq; qualitate alicrabili,& generabili, corrupti hili pro iusimn vine sit. Quocirca naturalis est Armaliter, ac proprie per se, & primo petimitate et merici,& communi mixtioni omnium in x totum corrotum, ut inum mentum naturat geneticola communis elemcntariae: di pro ut elcmentariu calor is; cst, quoniam teinperamento, hilalitia.& ut aereus est: tigo aereus iure dicitur: Ghereus autem solum, quatenus calor noster inrasi communi quodam catlassi beneficio, una cum caeteris omnibus rebus generabilibus, S ccirrupti hilibu ab influentiis aethereis qua darenus proma nat. Ex quo sane quot modis caelum agendo is isti serioribus aurilium impertiat,disquirendum venit, tot enim qu que modis calor naturalis a csto proficisci notum erit: Verum telicta qus stione de Platonis id is quas etiam Avicennas amplexus est, quasque in uniuersali col deam appellauit, & Albubachar: Nam ab Averr. is tum sentetia: sicuti ab Arist. ea Platonis refracta suit. Cum virtus ligeiuncta esse Anima debeat, non autem separata cum forma,nonis materiar annexa adeste queat. Ideo dicam cum Averr. per motum primi mobilis,qui diurnus motus appellatur, & magnus, ac velocissimus reperitur,caercras omnes sphaeras moneri,& velociter ah eo motu etiam moueri. in quo quidem primo mobili etiam tu men maximum adest. L et quo motu figura circulari perpetuo, k lumine sxul calor mar mus etsi me accidens' orituri ex quo hercu calore una cum alio calore, qui ea lumine, luce te aliorum corporum est estium, non modo et inenta, in se is spheris,ae in suo esse conse tuae tu . Veli4miti in mixta.& composita ex materiati forma eorpora gignuntiar,2 construantui . prodeunt itaque icthete omnia sublunari ad celo,ceu a corpore quinto sua plici veluti ab eli mento uestatume Averrois mente r cuius sibilantia neque grauis, neque letias, neque ulla aliarum qualitatum elementorum praedita est. Reguntur autim actio ipso h re in seriora .erliope quatuot modis tribus namque regulis θ caelo alio item modo a forma generica omnium elementotum activa, audia lucis, luminis N atheroa hanc scio promanat, quae semia etsi ab Aria. se Auetri antiquorum more, igneus calor, seu ignis vocatus fuerit: nihilominus,videreus viis equaque se habet ipsorum sententia. Quandoquidem celuat isthaec inferiora gubernat plusquam ignis ci plus per fieturam, quam per lumen,aut morum. Cili noquel imine sunt conseruation: s in e se mcitu veto altera tiones in actu de potentiis materialibus sunt, sed petist iram sunt generationes,& corruptiones, di conscrtiationis: C li vero parti-ctitaria minimet intcti sunt,uelii ti l .cies tantum e seruare intellia ini: spiritus itaque insitus qui facund:tatissim inuincatis i cs cst Oiua,ac seimalis simul. non virtutem aliquam, neque faculta renat in ira 3tiaturam in se coni mei proportione rc spondentcna corpori aethereo; Anima indigente seli ira mouente in Ioeo, ad 1argiendum permanentiam aeternam, motu naos acciniarsa od sane saurae circulatis eli rotunditate fibri pro comptito habetui: qua quidem fetura c*Ium : sirs in serioribuq sit uni munus insucnt is impertiendo natura ceu Dei in inistra me renatu raliter cum agat; et setius aer ones diitina: eile videantur, petita inentiam sibi aeternam quoq; Reeessius, ac mirabili ser eseivat. Alia et ni in hanc naturam spiritui prolis eo si minis partis, aliis vero spiritui cordis primo eu brionos, subinde situs ineste intueris: Exinde interim ex spiritu cordi homin ' a sulti, insiti. spiriti m s undum in scin me generantis introspicis: Hinc ob hane perpetuitarent me: iendum modo socii Itate for matrice egct, modo vero ipsa Anima. cuius est praecisuum mitra: mcntum: Sicuti etiam quintum stellatum clementum nactere primo, ta anima
104쪽
ahidem. Eodem loco. Auenae schol
de iocaeie . di aquis de alibi vide Gal. li de
Liber Primus. 73im in loco mouente indiget.mandoquide calor is naturalis ei proportione respondet,non nis
per eam naturam, quatenus inlitu mentum est forma tricis facultatis, quae ab Atili. vocatur vi: tus an amata,& ab Aiacir. potentia amn alarqus quidem cetiam ,. bimato cor re organiratoq; ad huc manci iti eo calore natu tali,& ni utilitia, de ait tintativa euadat, Anima iam Ingteil ;At ctiam temporis decuisu cessante augmentativa, sola manet nutritiuae de ab Atis l. etiam loci citato tormatrix facultas, de virtus is ei tua principii vitae nominatur, qu s non est separa id, vi Auima. de Abubachate, ut matum,cum suum optis non nisi sparatu insitos cundo, ccu insitu mento cliiciat: subitantia cnim se palata ex se agit, sine ullo Orgavor Vnde hoc modo generatio, vivificatio, nutritimaugmentatio,& conscritatio omnium vivetitium an sua specie fit. Per motu rio sit c x acico spiritu seminis sicundo, fit spiritus aereus cordi situs insinus, ac denuo ex spiritu coicit mi olantavi, hominis spiritus proliscus aereus seminis gignitur: non ex sacultate orgam Zante, misit tua ,de augmentativa oritur; Et hac serie omnia in sua specie successive per singularia vitientia cosetuatur. Motus. n.cili est,u, ea, ius talia potentia sunt, talia actu quide semperciticiat: Cum talem vim in se contineat,& cu motus csti circulatis allorum motuu mensura sit, di simplicitet naturalis,de primus motuu aliorum; Lumine vel O AElchereo specie tu rerum naturalita consciuationes ficti Rueri autumat in suo este,quatenus singularia ab eo prodeunt, suo Laque lunaitic luce ue quartus Planeta, sol nimiru secundat, vanificat, de conseruat: u dicat Aisso. sole rerum pio creandar u autorem este, solemq; aut spiritus date cunctis vermibus generationis primo tum. Caloremq; solis, fle calore animalium principata vitale se inanis, de c3crementi quoq; hminalis pio portionalis siminis pisbete ibi At vero lis cador. imatium Oc.Quocirca statui. iolem,& hominem generare nomine: Audit quoq; animaliti calorem,& calore,qui ad solet clatus eis, animata corpora constitue te, inquit: Nihilominus Ois stellas calidas esse depromit. Atili.tametsi ut stellae sui natura nulla qualitate participent,cum neq; igneae sint,ncq. in igz,c furantes; ni tamcn c u sielis aete moueant,quo moto ex calore agunt, licet stet is & sol aere non tangunt, nec ignem. bctiss.n. de lumen, de calori in generant attrito aere ab illatu latione: Ea propter aure inclito aliqui alie uerant, set matricem facti ita re,quoad calore ea ternum plus in aere cite, uin cαtetis elementis, sicuti et de calore interno dixit ritis. ut ante diximus, & ut Averr. ait ne pupatii acres tm spiritus seminis ipsam iacultatem inesse, non aut ulli alij seminis parti . Calor aut ii ellarum ille est uniuersalis,& squi uocus eum calore animantiu naturali,non aut sunt v nulo O, cum ille sthereus si, iste vero elementarius. Nihilominus quia in s undando iuificando, conseruando quoad operatione simul conueniunt, de quoniam ab uno illis respondet cocepius unus, non aut natura una, ut ait Z luiara ex autoritate I hemistiti Proindeque etsi duet natuis sint aequi uoce,nihilo secius, ut in uno conceptu operandi ad facultate se matrice,& ad emblionis genicuram coagulandam ambo coueniunt,ab uno quoq; esse dici possunt. Ex ijs vero hactenus statutis patet ignem perpera appellatum,ad corpora nostra telatum, aut ad anima, aut ad genituratum initans cce, tum extrinsece reuera calore aereii penitus esse ta mole, leu lubsicitia, si taleotia, de virtute, non aut agne uelle Hi p. Aristi Cal.& Averrois decretis, lententia, statutas, de colit mari Ombus . t lipp. enini aua ibus parti ineIl calidi innati,saucis propte, ea Iomitibus egerat. Et expositores, inter quos Capillaceus est: asserunt Hipp.respextile ad dogma Plutolophotu, qui vita cOratatiue in igne posuerunt,quatenus ignis maximi activus est inter hec oia inferiora agentia, de pro ut vita in acetiuitate colicit. Ideo ii di Iat. Quocirca Hi p. ipsoru antiquoru mente deprima parte calidi immortalis a petit, hoc modo,ctiitis pars maxima, cuιιa pertulluta essent,in supremn adibisti secessit,quod mihi veteres et dentur Aethera appellase,cii pioveat a calore athereo a timune,cic a motu corporia aethereu no aut ab igne, cum ignis ait tua sphera ob eius nimia rarita. te; nulla vim nabeat agendi in lige inferiora, vi Alexander testatur, Ze ut aduertit Bucca ferreus. Quippe P catidu viae reia agit, de oti regit quia ait. Quint.n. calonine terra interiacet ad omnespiriau nepe uere, eius eri. Idq. Dems,o anatiscussu ex siltper Deu ἴqurde condensarti, refrigeia tusseras are vero leue,ac tranquirri Ih. tia D Sotis, καθ astroiti usa spirittis dii gιt ghr.ncipia ulis nutrimῖ. ιι praebe ,eoq; primatus agnis v tiere nopo Atq; adeo perenne fitis cursu aer perῖnis ac tenvisesie fac.r.5 A; . inuasorsa animantia sine spiritu eo vitie, epo ent. Quona utit alιo pacto cῖ ιIo ι omer- ου bubcant δι non per apa, O ea aqιu 1 ii tu attraham .Et lunam eo sedes eti,acfundam exiti. Quod aut iam nos iambicus,qui uti pari ii, ciandus P ecli, ex Hi p.d' creto, ut antea et ploratu habui. calidio. quoq; a calore aethereo luminis solis c uadere pollit,cognouit Hap. hinc morbi restionalis ab eo inuenti suere, do morbi et in spiritu lib. de alimento 35 i. de ex spiritis Ab externis partises alimentii ab externa superfice ad resima pertiensi consstix o vna,conspiratio una,consentient a omnla. Ex quibus coIlige Hi p. voluisse culcite athereia in elementariu iransmigratia, non quade igneum esse; inio aere ire tametsi quatenus is maxime activus calore naturale P analogra tam ii, qua loq; ad ignem maxime activum, more antiquorum comparatu, ignem appcllauerit Hip Verii Atiit. ct ice confirmat, ni voluerat V si ilae oes verum potissimum sol, tum motu,tum lumine,etii succidens ina,& effective ipsis ii, sciriaribus, et e mediante,calore prolisci:,vivificatiuia de conseruat tuu impcita ant: aere. n. mouendo,tenuat do, raresa ciedo,ac tande calcfaciendo lotis lux sua natura pet tectissima,ceu natu te inlitumentu nobilissimia, ad pei stetistimas dia tuis operatiosus ciet cendas, iit haec producit: QMyndoquidum calore aethereo in acicum calorem traul migrato, Tomas auartus. to , a morai eae
ros es quia a Gai. isti status appellatui s.
recreantaq. qui sati in interio. ra mitius quameelu non esse calorem igneum
105쪽
ut naturae instrumeto una eii ealore innato seminu intrinseci spiritus olisset annexo, Se eu calore naturali cordi, aut proportionali eordi implantato iuncto Oia sicunda, vitia, de perfecta in suo
esse conseruaturigu matur,& regii tur. sin au t eausa cur suo motu,& lumine,seu radiis iv x therea solis aere moueat de calefaciat qu eris p scito quidε hoe esse ob radioluma Amia penetrabselua pelluciditate, depuritate,ac diaphanestate,nee non acie, te praeficati a refracta, praesertim per diametru tD, atq; ob ipsorum motu actionem .e retusam a terrae superficie densa, necnon perem rum collectionem, Se multiplicationem 1 Ab intra sparente. n. atq. terminato rad ιν reflectitntur, cum eorum esticacia quidem tune ullatenus ulterius permeare nequeat: Quae essicalia antea r diis pronis inerat,deinde aut retialis,atq. supinis inest. v tuleradioru praeficatia, Se vehementia aerem versus repulsa, aerem ipsum per muni motum raresa cit,tenuat,necnon calefacit: de collectione radijs in pellent ib.& pronis terra Wet sus simul cu radijs repulsis sit pinis . de aerem versius
se habenti b. ibi quidem ita multiplicantur radii in teris margine, ut et quida fame ignee flagratisq; rei vibratio tale imagoq; esse videatur, v linea ipsa recla multiplicantur hi radii, vi stiuo tepore pateti Sc ut et a speeilli repulsione quadan tenus uexitate figurati,solis radios repelletis in quacunq; re arida. 8: cobustibili igne produci intuemur. Neq; in dicas calore solare ignescere exsiccato aere, in horis meridionalib. tepore aestiuocu superueniente nocte,absentiq; sole mirabiIissima quide Dei prouidentia, humiditas non exigua a ceIo profluit, una cu stigiditate r& hinc calor is solis omnino eonte peratur, Vltra I unae frigiditate, Se humiditate,si sola squalore conteperat: ex quo nota. Luna noctis tepore effective refrigerare,ac humectare pro ut a terra vapores ad aere trahat,quia noctis humiditate, di stigiditate, stigidi,ac humidi evadunt,cu hi va portas inae attracti a Lunae lumine extingiti nequeant, hine Luna refrigerat,& humectat, nolit si per se. Qua ob causam calor solatis nihil igne sicit, immo prorsus aerescit; sicuti et pilcib. in aquis natam ibus, ac degenti b. ullo modo calor solis ignescere, immo neq; in aqua vertitur; vetuim aerescit, cu sine aere pisces neqι gigni, neq; coseruari possint Hipp. decreto. Calari n. lolis in pisciu cordis caloris innati spiritu aerescit, va pisciu cordi calar insitus aereus inest, etsi ibi pulsatilis vis non adsit eu solus dexter cordis uentriculus sit, non aut sinister,nec respiratio, nec pulmo ut Gal. aduertit Averr. alit ei, ait igne in inferiora agere, tunc ex Hatoni oru lata dixit, ut ea videre,cu dicat. Et disy quod plus agit caesum in inferiora quam t vis. Sicuti et alibi, ut suo loco dicit. Na Antiquoru more Hris .et igne non modo,ut sol mi mixtoro, verum et viso imi a lior stelamentoru nominate consueuit, quatenus analogiee ignis maximi vim activa possidet Interoia agentia sublunaria, ut adnotauit Fraiic. vi mereatus. Plato. n. putauit calore prolis cu concoque a te,dc conseruante quoad sua maxima aetiuitate,tu extrinseia,tu intrinsece, igneum essetae talo quoq; Platonis more contra Heraclitum vocavit Arist. 8e Averr.in comm. Nihilominus reuera igneu 9 non est ut Alta Magnus,& Buccas explanarunt.Quin et Averr.allerit, ut vidissi, ex ea lore ad sole relato,& ex calore innato simul viuentiu oia animata corpora promanare. At
calor solaris aerescit, ino sequitur institutu Gal. vero pluse alit ide manutenet. Vn aeret rios ambiete dicit,esse ut cauta sine qua,neq; mordit olli neci; sanitas coseruari poticu a ciloaet alteret.
Alia sundamenta, calorem innatum ut hiementarem sua forma substantiali, simulque vie sientiali aereum omnino esse ostendentia statuuntur Argumentaque Papa resar, Carpentarij, ac Rudij partem oppositam tenentia. Vndique profligantur.
Interem, ut penitus, penitusq; imam essentiale substantialem,una & virtutem o R essentialem caloris innati ut mixti Elementaris aerei non ignea quide, quippetatum aetea esse pateat. Proinde altiori studio, pilus geneticE mixti hiemetaris f uma essentialem stibilantiale, sim: ulq. eius facultatem essentiale in mediu a DLeta. Qvquide mixtio non est,nisi elementa simul q. ptimae elementoru qualita-tcs,ita vicissim constinguntur,c5miscentur,alterantur,ac terminantur simul ut forma noua metii. ,& cOssae perata Jubstantialisiae essentialis corporis mixti emergate in inmigio genito in forma ea inedia temperataq. suhssutiali essentiali pdoininas resultat vel igneu, vel aereu, aut aqueu, seu terreiicin quo tu substantialis forma mixti, tu facultas essentialis alterativa manet ut mixti forma subflantialis, S mixta secultas, vel ignea, vel aerea,auta quea, seu terrea necessario sit. Quocirca ea mixti seima, nonnisi hercle mixti teperamentu substantiale, ac Elementate a praedominio vel calidu& sic , hine igneu,aut calidu.& humidu, hinc aereum, siue stipidum,& humidum ideoq. quoq. aqueu eu stigidu,& siccij, unde terre u esse pol .Qum. tenus ici,seu actus, ves tei minus, aut pet sectio corporis mixti introspicitur: quatenusq. simul diaspositio est corporis ex materia,& ima copositi supergen eradi Elq sane ob causa uirtus essentialis mixti es emetaris,i o nisi utiq. facultas hiemetatis in eo teperamem pdomincs, & subsa ualis este pol vel isnea, aut aeica. uaque assue latea; Quae uia Peripateticas tu rationibus, tu autorita-
106쪽
aetoritatibus demonstrare eonabor.Nam Arist. ait. In hae mixtione fuit inuentam quod eati ν, edifrutissunt: quae coniungunt, applicani elementa vertim ad se imicem,o admiscem quousque genere rur exiliis elemensis res nova. qua forma omnium quidem est; scuti etiam es ementa, acon mia tum naturalia, tum artificialia suam formam eortinent. Viveto sit stima media ex Arist. ha heturr quia qua miscentur corrumpunt excessentras adimicem; thne neque materia erit, neque illo, ilcontraris ram xti unqtie a simplicιter,sed medium r& antea dixerat eam formam mediam & comunem esse, hoc modo. Quando auIem potentiis adaequantur quodammodo,tunc mulatur quide utruque in dominans ex sit initis natura non genea a tir atitem alterum Ged med vim, o commhne. Mediunanque reperitur in eo, ut ex e tremis elementorum labitantiis, imis,& potenti s emergate comune autem dicitur quatenus communiter ex iis oritur, ac etiam in ea es ementa iterum si corrumpatur, resolui potest: Vlterius ea sorma temperata continetur,cum mixtio in eis sit, in qui b. aequaliter,& vicissim fit actio,& passio quousq; temperata strina producatur, quae substantialis inuenitur: At .ero quaenam sorma mixti Elementatis substantialis sit ex seimis elementatibus e Iorta,ex harum formarum elementarium cognitione manifessum erit:Nam tametsi aliqui teneant elementorum formas substantiales non primas qualitates esse, immo qualitates innominatas: nihilominus partem oppositam,ut certiorem amplecti cogor cum pcr has in suo esse substantiali constituant ut elementa & cum per eas esementa ut simplicia corpora distinguantur,
Zimara. a. de Animat. 18. verum potissimum inter omnes magis hac rem sustinet Cremoninus Praeceptor meus pm dignitate, ae sapientia nunquam satis laudatus in sua disputatione de sormis elementorum inscripta . Ergo si sornax elementorum substantiales primaequalitates stit.& mediae inter substantiam.& accidentia sint quia tum substantialiter, tum accidentaliter ine se possunt ut Cremoninus a serit quod Auer. etiam dixitot adnotauit Bucaserreus inquiens. M-pitur tunstim de sobriantia imperfecta quae e Iisib stantia missi ex quo autem dici ur esse imperfectae hia media es inter vetesti untias,o accidentia: duo autem media,qhia formae Hementares ex Podum essesmpliciter Uis erementis, actentissint abstantias sunt miles Disantia : quia astem sti scipiant magis O mixtissuntsimiles acciden ibus. ergo quoque sotinae substantiales mixti erunt ut Buca ferreus statuit. si temperatae ac resta te suerint, ut in mixto euenit. Csterum ipsa sorma essentialis est. Cum mixti corporis essentiam declaret, S includat. Praedominans autem illa se ma, ut substantialiter accepta Ruetum diuidens id mixtum ab aliis mixtis,tum id mixtu conia situ sesentialiter, ut Uementare reperitur, quia ut Arist.ait in mixtione tunc musari r qt idem utrumque in dominans exsul ipsos natura , xon tamen generatur alterum, sed medium O eommune rideo dominans id vel igneum, vel aereum,aut aqueum, seu terreum erit: sin autem accidentaliter dominans id suscipiatur: tune utique non forma mixti erit, sed facultas,seu virtus essentialis mixti Elementaris haberetur. O in seeundum qtisd En potentia magis calidum vel confra magis frigidum, vel humidum vel siccum, see tam hanc rationem duplo calidum potentia diu fruitam, seu
humidum, vel siccum: vel triplo,versecundum atram, talem modum, & Auer. inquit generabitur ex eis aliquod medium, sed tamen inciιnunt ad partem dom nantis O ideo hoc medium cum eo quod endeclinans ad alteram duortim extremorum habet aliquam lutittidinem recipientem magis. O manus.
Ea propter sorma mixti quinta sorma re distincta a quatuor sermis elementorum fiatiis, & castietatis,& illis superaddita quidem esse nequit. Verum mixti forma solii ex congressu quatuor
formatum elementarium, sortita certe est; unde hoc modo, ut ait Zabarella, Aristot. intelligit rmixtam moueri tota elementum praeualens. cum ea forma quinta si daretur quidem otiosa esset, nec materiae pro ima esset, sicuti sunt primae qualitates, ut sormae Hementares. eamq; sane ob causam ut aduertit Bucaseitetis, Arist. voluit quod ex hoc elementa inuicem agunt O puriunthν ,Σι s res hei temperamentum quia in mixtione oportet,vr elementa omnia serat aeterata,mi inde restillet tεmperam Itim, quod es ratio formalis mixtionis: quae ratio formalis mixti,determinatio qui. dem,& actus mixti a Cremonino appellatur, sin ulvi dispositio corporis compositi, supra ueniendi, cum exararit. Determi ia D.ndis partim ab agente partim ex temperamento quesitarum et menta iam prout aliud temperamentum repirit auram,aliud argenta, aliud os,o aliud caror pro υarietate. n. quia temperantur smia prima corpora aequirit materia determinationem ad Hye hhius aut illios mixtι, di pollea ibi de thabet,amss.η. antecedens,qui est cum imperfect/one est Med tis anter ma
teriam, vitamum esseformae compositum, corpus ex materia, di forma constatum qirae dispositio subinde ita vocatur ab eo cum sua ine Gram.& alia disposio determinata acilem ad corpus co- positi a perficiendum, non al ter en vis ra dictam faerit ex te peramento quatitata elementariti. Si itaque isthmoia calori innato ceu corpori inlato elemetari coarctaueris, procul omni dubio caloris naturalis ronem formale phisice accepta substantialiter desumpta, simulq: ipsius calor)ssacultate accide aliter relata es lentialem,non nisi temperamen tu elementare aereii calidum,& humidu esse intueberis,ut uberrime ex ia iam dictis patenter manifesta est. Cu calor innatus humidii naturale sbi iunctum, iungat,applicet, ac retineat, ut Arist. statuit hoc modo .Ponia ea lor nattiresis est coprehendes O retinens humiditate naturale O cocitidens ipsa cui passus qualitate copraehensib se retini bile tibi. n. philosophus calore naturale nedu calidu, I humidia, hinc etaetcum esse statuere intendit .sed etiam declarate vult quomodo in calore naturali misceantur, Tomus Inarius . U 1 utin
107쪽
ut in mixto corpore simuleator ut activus.& humiditas ut palliua: agendo ambo, ae patiendo
simul dominantes, ut ante essicere proposuerat. Vnde quando calor naturatis recedis a genervio, non est retentor humiditatis naturatis elane dissoluitur,m ignetim eo ei sis,o arescit sene; atι M E post desecatur,o dassi cur. Catarum praetcrea speculor nedum ut corpus mixtum ex quatuot elementorum primis qualitatibus calorem innatum fotnaaliter aereum e se, veri m etiam aliis duobus persectioribus modis aeretim sol maliter este,nempe ut corpus ex subsantiis element rum mixtum, atque t corpus ex materia,& forma persecta compositi in st. Quandoqui diminulta sunt,quae ti mperamento aereo qualitatum primarum insunt,non tamen respectu eliminii substantiae aera ς imaeniuntur, ut sanguis qui ponderosus, ac aereus, ct caro musculorum non modo grauis,ac etiam consstens,ex quo terrea,& aquea simul es. Laeterum ad mixti corporis ex elementorum substantiis consurgentis cognitionem captindam ,esemen totum substantis di gnoscendae prius sunt. Ignis namq: subsantia utique leuis, & rara magisque quam actis tu stantia, praeterea pungitiva, aspera, actis,& mordar,nec non denique combustua apparet. Ac tis veto substantia leuis,& rara minus tamen,quam ignis substantia; insuper nihil conssens,lcnis suauis ac per se,& ubique mobilis sua ilis es, ut marinae hi mida maximi es; alieno telinino
terna inabilis non aut cm ut hum cci et seu ira adcfaciat ut aquae si icit. A quae uero subsantia, glauis, ac densa,minus tamen quam terra persentitur partamque lenis ac suauis est, madefaciens lainspicitur. Terte auit in substantia grauioridensiorq; est a quea substantia porro suavis non est, immo insuauis,&a peta petet pitur. Calor itaque naturais sua substantia quidem cum leuis, rarusque fit,pi aeterea lenis.& suauis facillime iciminabilis suxibilis, smulque uoique,ci sim- per mobilis siquitur necessario ut in mixtione substantiatum est in totum quoque sol maliter
aereus sit. Q circa non modo calor naturalis prima mixtione quatuor qua latatum clamentorumged etiam alia mixtione quatuor substantia rima elementorum plorsus sua forma aereus est nihil veto igneus. Verum ea lor is naturalis quoq; aeretis es sua misi ci a ratione sormali corpori x matella N forma compoliti,quoniani vitatis sua stibuatia Olidus, humidusq;.ienis,su uis fluxilis,& mobilis per se retrospicitur,coquentem facilitati metiana, attacita cena ,retcntricem,& expultricem possidens,nec non mnis cateras facultates corporeas ab l lippocrate ei assignatas,& a Galeno confirmatas obtinens seu primu animae instrumentum , eamq; sal e Oti causam penitus acreus est calor naturalia, em nabus iis itibus modis allatis, quod de nullo alio asserendum esse,in corpore humano, inuenies: quia scuta duae illae harum duarum mixtionum
forma non pet sectae dispositiones sunt aereae ad corpus compositum forma perficium attingcdum, ita etiam tertia forma qui pet sciens est corporis corporea composti caloris naturalιs utique etiam undiq; aerea inucia tur: Deniq; iam contemptot ex hactenus iam statutis sundamentis manifestum este, calorem igneu in caloris naturalis prima sua origine mixti generatione testactum,& renussum,qui in mixto qitatuor qualitatum primatu genito seina aliter manet, ut vera Ot dcctrina tenet, ut D. Th. I . p. q.76.art.q. ad 4.& Cale. a . q. 3 et .art. 2.& abi dico. ibi forma et menti ignei refracta,ac mortua ei se non aut semiam misti corporis ea quatuor qualitat. saneq; vi sol mam mixti e quatuor subsantiis elementarib. eaoi tam, neq; vi si mram corporis, composti perficiam, sicuti calor innatus iis tribus formis aereus haoetui . Velum iam tempus est ut rationcs in oppositum recens tas prosi gamus. Ad prima igitur Papates irronem dico, aue. sam est e,N ad Averrois autoritates male citatas respondeo nunqua ex propita seia dirasse calc-tio ., is es rem naturalem a formatrici facultate seminis patris ad stitis generatione gubernatu ab elcme- sponsa. to tun s. nisi more Heraclita & Platonas; ut Lucas ait,qui inter Averroisas eximius quide Vir fili enec tamcn Autir.nec Arist. saretur calore naturale igneu esse :cti sit calidus, & humidus. hine Buca ferreus statuit eu aereum esse: immo ait Arist. calorem igneum appellasi e conluetiid in accepta sub eluditione platonis eius praeceptotis, in digessione,& in mixti generatione, non tam rata men esse iuniti. Idemq; de Avicennae autoritate asserendunt esse colligas. Ionge nainq; plus Hi priquam niuti alio in hac re,credcndum est,qui libro de natura pueri saluit onmia mimbra geni-ὰ iti tui a coarticulari,& concrescere per digestioncm caloris spatitus si minis, in quo serinam x Ω- cultas reste et,& sin a proprie calot igneus appellatur ab aliquib. platonis de Heracliti more ait enim Hipp. de natura pucti Cornario interpao.q6. atq; hae inania membra spitisti coartientiant; να Foesio auteri . tuo. N isei. wro caro dum incristit a spiritu discernitur, Oe. Ororq; ipsisses risui ossa tondeuota durishnt de postea femma quidem pramam concretionem duobκs, qtiada m. om ad ebns vetonium a diabos, prout spiritus in genitura maiculi calidior habetur, id ei q; dig. rendo. membrorum omnium concretionem,& articulationem Acitr P.M iter de alio calore . ,. quaereo quia ilia ivoce seu niuei liter ad animalium generationem concurrit asseroidii .enit, , Titi'. i. tua. sit ille si amus,et ii qui ad acininate analogice igneus ab iis vetet 1b. vocatus suetit. Ad Plato-λ. . m. c. nis aurorata; crus pondut 8 dc Dcc. Hipp. de Plat. c. 7. ἰal. platorem voluisse igne tale. noteuera,
tuli, at sol vin antiquorum more, per analogiam . nam sicuti ignis maxime activus est, inter omnia agenti ann tiora: secta ni calor natu talis maxime activus sens bilis, rurdus,&actualis coip retis, ut etiam Hipp. vult intct ea in humano corpore imienti litur. Hine iure metato ait
Cal.contra puto uim a retius tamen ei ae non ignis sed ιηsui calori, fonte direre in corpον se, noraris. Nec aegrotat corpora ex igma Lx stabat so u igneo sacro calore naturali ex acteo. ud quυ q; de
108쪽
λ α uti contingere potest Galani mente.Carpentarius itaque actus fuit calorem ipsum aereii ' u H, I nuncupare,cum e 1 igne, di aqua simul prorsus confractis, atque mortuis medium, ac tertium
' Mee Gh. ..t resultet, vicente ignis ea liditate,de aquae humiditate; iiee tamen igneus sua substantia Ii forma , NITI nee virtute,neque essentia ullo pacto esse valet, rufi communi originali mixtione tum igneus 24 ς sis mot sque tuaqueiis,&plus aereus appellari potest sua origine. Vndet, etsi calor innatus ex igne, I . ia uino. ut mutum est,ivam primam radicem activam calidam actualem habuerit elementarem; tante. cum Oinnino ignis conuersus suerit in naturam aeream silaum, eatidam, actualem, ee humida, a non amplius ignea virtus seruatur, immo aerea virtv aereaque serma naturae aethereae calide m ex Hi male aereum caIorem quoque conuersae coniuncti . Ad secundum Rud si ex Hipp.deductam ratione, dico cum ipsemet Hipp. sanguinem ob spiritus commixtionem calidissimum este omnium ce P pN Winterorum humorum aeri promitionatum, bilem vero Igni proportionatam aliquanto sanguiue s c.
Digidiorem esse, ,e antea dictum est Hipp. autem respiciendo in igne esse vim maximam acti- 6 ciri. Iruam, Antiquorum more inter elementa, Et etiam attractivaml, S: nutritiuam vim quatenus in dote sibi riῶ, ι...iis , mixti gen atione se habet veluti talis in corporibus animae arentibus; .nde eodem modo Ati 1i stol. ait uvis maeretio tendit in infinitum, quous M afuerit eombuIubile. Unde videtur quo- ne sit dior. que Hipp. voluisse Animam esse spiritum, Ze calorem,sicuti Heraclitus ignem rerum cile principium propter eius maximam vim: quato senaentiam reiecit AriIl. hine Hipp. igni dat prima
, .d. .al. i. di vim motivam originalem in mixti generatione communem etiam inanimatu corporibus, &nutritiuam, quae in nobis materialis causa est..t maliter vero vult spiritum aereum per se cali- .ie. N H, . dissimum eam vim motivam habete,& simul nutrituram,&augmentativam, ut concausa maie - Arist.non autem ut causam primariam, eum talis anima vegetativa sit. Quocirca respondeo formaliter simulque virtualiter spiritum quidem ut mobilem aereum esse, Ex Hipp. unde tantum origine,& metaphorice, non autem forma, nec vi ignis eaIorem innatum mouet; immo caIor naturalis aereus ut mobilis ab anima cordi insita mouetur. Hinc antiqui vocarunt an i mam ignem ob animae activitatem. Alia responsio est, Hipp. calorem ignis ut activam qua Iitatem, di aquae humidum,ut passiua in qualitatem considerauit ut etiam deinde Arist. secit ε. Meteor. t. s.& 6. ut per mouere, intelligere, debemus etiam coniunger retinere , commiscere, ac in ae- reum terminare dum mutatus est; per nutrire veto facillime terminabile, coniungibile, & com-C mistibile esse; nam aqua per se sola vera nutritione nutrire nequit, ut Aristot. de sensu κ. ι .clisensato I .nec aqua ignem nutrit; immo aer ignem nutrit ut Gal. de utilit. respirationis s. 6 B.ergo Muti aqua non nutrit, ita nee ignis inovet. Ad Platonis rationem iam patet responsio. 4e rint, , di ad paparellae pIatonicam rationem eandem antea statutam ex Galeni istentia', laudata a... '2,.' a Capi uaceo: Quocirca Rudius Galenum carpendo,opiuaceum quoque eius preceptorem reprehendere intendit. Quod sane perperam facit,ut unicuique hane rem intuenti pa-Neque valet Arist. prima ratio, de autoritas male explanata: Nam explanatores dicunt, . d. pui. is e. pet ignem allocutum Arist. fuisse more Platonis ad Heracliti errorem dilapidanduin,' ut Buca f. -- pem ex...pisti, ' ' & capiuaceus asserrunt,cum voluerat Arist.innaturatorem aereum etae, ut etiam Galenus voluit zi: v. ..esu. Caeterum ait Aristori stria hine principiam omnitas dependet ealiditatis, animata quam ignitam his particul:s eum antea dixerit ommes ualemροπι cvlae,er totum eomas animalium habent qua dam caliditarem naturalem: de capite sequenti calorem cordi implantatum comparat ad lucerinnae ignem; sicuti etiam fecit Hipp.& quid tum deniq; psequi Nilne,e hoc nnatus calor igneus esse λ minimὸ prosectis, ac id per ipsiuinmet Arist. explo, itum habeas,qui dum pluribus in locis
sub nomine ignis more Platonis eius Praeceptor is, ob eius consuetardinean, c lorem aereum re uera depromere voluit iis verbis lianc rem & promulgare.&dilucidare intendit; cum dixerit. circa hau autem attigua,hises aer o quod propter consuetudinem vocamus ignem, non e t autem Tabria coti,,, igni , excessus cmmcalidi, ' veluti' uore it τηιs, ex qua alitoritate, tertia ratio Rristotelica a serit . . Rudio non bene laeta profunditur; neque asterendum venit eo Rudii sensu seu iuditio intelligere voluisse, immo solum ea explanatione rationibus, de autoritatibus enarrat . Verum video ti, . aliquem amicum hule responsioni obiicere: quoniam Aristotelis sententia calor innatus secun dus toto organirato corpore, Anima q: iam corpus ingressa evanescit. Si itaque is euanescat αλ- Galentio non est verum, eum calorem proportione di seondere elemento stellarum mobili, per m tum perpetuum reflexiuum secundum perennem singularium laceessionem. Cui obiectioni licet cap.29. satisfecerim,attamen diligentius iterum respondeo,calidi innati seminis prolisci, quod cordi Implantatum progignit calidum,duas esse patitas, quarum una est causa efficiens, quae in generatione e halatur, tum iam omnino facta est generatior unde haec evanescit, ut cor inrupta, luperuenta noua forma, ede flectumariis causae essicientis corruptae: Hinc ipsa pars in is .iii otio illi. complantato non manet cordi calido, ratione eius formae corruptae,nee manet ut causa es icies
in suo effictu. Alia vero pars causa materialis est,ea qua ta quam ex primo subiecto cordi insitu timin quo ιε. gignitur calidii: Nam ut iam sese ostesum est e.36. calidu id ex seminis calido innato Rcundo, producitur, ideo calidum id seminis inca domesi inato manet : de qua parte Cal. intelligit. Aa citis; in Aristote Ies vero de alia parte intelligit. Ad Ualeni vero primam iam allatam rationem cum ta n m m
109쪽
sucum in iamsi in genitura gignenda non est emetim. imuis eminit reme ratio es. quia eius ea tot inna ευε vitilior aehumidior ealo. re naturali maias utinae semelain
ν t m Medicinae certitudine,&c.
igneum calorem fieri,aere tenuatoirare facto,& humido, in sicciam tr3nsmigrato. Vnde vica loris mutatio relata est ad graduum modum ut ea lor sit qualitas sus piens magis, minus. Verum enim vero ut substantiales calores,in secundis qualitatibus,sunt contrarii leothum,nam ii te aereus es, Bauistac suauiter dulcis,& naturalis,d: Euchymus,atque salubris; me upro igneust acer,& morda ,εc praetret naturalis cacochymus,de insalubris: ut iam 'berrime ostenci, Parater calor influens nihil igneus est immo aereus eum sanguis, cuius calor in huc est, aeri pmpor tionatur,ob spiritum tua natura aereum,de maxime μlidum sanguini anne Ium. In Icmine voro in gem turaque3de si minima ignis siccitat mollis,cum genitura in maximo humuo; de mi nimo sicco conlistat, hinc secum terreum esse nequit, tunc enim siccum solidum esset, ea quo lor innatus geniturq constare nequit ut Hipp. ait. Praeterea etiam alibi Hipp. vult tot matri cem iacultatem, in igne constare,verum id sane tantum originali prima elementorum mi tio
ne, communi etiam in animatis, improprie attrahentibus,& nutrientibus, antiquorum more, tametaphorice talitum, substantialiter vero,&essentialiter,nec non virtualiter astriit mr matriccfacultatem, in calore aereo spiritus seminis Patris esse, ut in principio istius capitis ostentum etia quo quidem calore femina qukdem primam ς erationem duobus, quadraginta Oebur, cu ι pissimὰ accipiat: mas vero triginta diebas quod longismum εἰ cum ni minet generatio Ob minorem calorem genitura masculi imbecillior, ae lium idior scit. Otiginali itaque elem tariaquς pri ma mixtione,& iacta comparatione inter semen,& sanguinent metaphorice non autem ι:mpliciter, nec virtute in semine ignea substantia est,quae tamen omnino suffocata ab aquea multa tia de ab aerea humida, nullatenus ignea manet.in seminis spiritu omnino aereo ἔ pr*te qua quod in caloris innati generatione non modo semipis mas ii spiritus adest,uerum Giam con currit seminis aquea pars magis tenuis, de sanguinis etiam menstrui portio tenuior aquola Ut ait Galenus: ex qu ibus patet, quod licet ignis rest eius,& mortuus Armaliter in mi to mineat ut serma elementi mortui,in ignem iterum conuertibilis, non tamen manet ut &rma mi ti, nec vi Arma nec ut virtus ealoris innati Elementatis: Quocirca omnium afferentium opinio nem ea lidui innatum formaliter,seu viuualitet igneum sisee istimantem, taliam cuς palpi,
110쪽
Liber Secundus, Tertius, Quartus, Quintus,
Medicinae pars speculabilis ut scientifica certa constituimr. M a vero speculis lis pars coniecturalis, quomodo prudentia instru
mentorum ope certa euadere possit, dilucidatis Vlterius Medicinae principiorum certitudo explanatur. Porro. Quomodo Medicina certa,aut sallax ex virtutibus, seu ubiijs moralibus esse valeat, ostenditur: hinc de viiijs mores, bus a Medico euitandis ,&de virtutibus moralibus amplectendis agitur,
Denique quomodo alia pars Medicinae quae cognitione anceps es per accirius , ratione alicuius impedimenti, metaphisica actione i. O.M. assidua recognitione, certa fieri post, examisatur.
Cui additur, Encomtum certitudinis Medicinae.
Praelatio in qua huiusce operis utilitas ostenditur.
Vna hactenus in primo Iibro, Artis Medicit partis principalis sensibilis retia Λ
titudinem iam satis demonstratimvs r Ideo in hoc secundo volumine medicinae certitudine inscripto, alios quinque statuam libros, ut in primotomo pollicitus sum,in quibus omnes eripiam ambiguitates, ut undique pro nostro mile, omnia, quq generaliter aeque tum certitudini, tum fallaciae attis Medicat conducere possunt,explorata habeamus. Primo itaquOsecundam nempe speculabilem Medicinae partem inscientificam, Ac ce tam,nec non in coniecturalem,& sallacem diuidam: in seeundo litho vero scientiscam constituam methodum, qua Medicinae t peculativam certamiae insallibilem reddere valeamus parte: In tertio autem libro plenam tradam docilinam instrumentorum omnium prudentiae, quibus Mesicinae aliam peculativam coniecturaleae,& sedlacem, in pletisque tartam essicere possimus partem.