장음표시 사용
41쪽
actionem rerum aliarum similiter creatarum , existero Pergant necesse est.
g. 89. Contra. Atqui finem existendi habent , noli solum ea quae initium habent per generationum , sed
ut quae oriuntur per creationem ; ergo n. r. Prob. Suhsm. Idcirco tandein aliquando existere deSinunt ea , quae per generationem initium habent, corpora nimirum, quia Variis subjiciuntur mutationibus ; sed et mutat. nibus pluribus obnoxia sunt ea , quae per Creationem Oriuntur substantiae scilicet incorporeae; Ergo non minuS CtC. g. 9O. R. dist. mai. Idcirco tandem aliquando etc. mutationibus tum substantialibuq , cum accidentalibus , conc. maj. ; accidentalibus tantum n. mRj. , et dist. min. ; sed ut mutatiouibus pluribus' accidentalibus etc. , Cone. min. , mutationibus pluribus substantialibus, N. min. ; Ergo etC. n. CornSm. Tam COPPOreae , quam 'incorporeae substantiae, quin Vavris mutationibus subjiciantur , dubitari non potest ; sunt enim entia Suapte na
tura contingentia , atque idcirco mutabilia fg. 239.
ont. ). At diversi omnino generis , et naturae Sunt mutationes , ..quae corporibus accidunt , atque eae sint, quibus obnoxige passim redduntur substantiae incorporeae I. plures namque corporeae mutationes , Sunt mutationes substantiales, ejusmodi nimirum , ut iis corporum ipsorum Structura omnino varietur, ac Partium Nexus penitus dissolvatur. Mutationes, quae substantiiSincorporeis Contingunt , sunt iisdem mere accidentaleS, ita nimirum mutantur substantiae incorporeae, ut dum Varias mutationes subeunt, ipsa sua substantia , et natura invariatae perseverent. Hinc facile intelligimus , cur Corpora , tandem aliquando , finem existendi faciant, minime Vero Substantiae incorporeae , etsi mutationibu RPlurimis utriusque generis substantiae subjiciantur,
Alia in contrarium ar menta , soluta oratioue
f. 9 I. 'Et Ι. Anima a Deo creatur, ut Corpus Informet, et regat ; Ergo dissoluto corpore, et ipsa an-
42쪽
II. 'Αnista' est sui stantia in dimpleta ; est enin de-lstinata ad constituo addis Cum' corpore unum compositum , nursipe homitiein p Ergo a corpore disjuncta non
ΙΙΙ Si anima bominis 'post corporis mortem 'Viveret', homst mori' putius exoptaret , quam diu esse in
Non jam se moriena disso ἰ Conquereretur , . Sed magis ire ioma , pestemque relinquem , ut
Gauderet . ait Lucretius: lib. III. . de Re- i rum natura ;. Atqui homo vivere potius cupit in hOC mundo , quδm, mos, .; hiciles propterea atque, conquerItur , dum mavix
. IV. Tandem in moribundis haec observantis . ait
-- Fessibus primum d ima lio cere , et ungueis et ri Inis, pedes , et crura mori , POM inde Per artus De alios fractim gelidi oestigia leti; . Atqui' nisi anima foret mortalis, intelligi non posset'
quomodo homo membratim moriatur ; Ergo etQ. - S. h2. R. Ad singula. Et ad primum. Cum anima substantia sit tanto nobilior; corpor , quanto nobilior icst materiali; spiritualis substantia , non unice Propter corpus informandum , et regendum faeta est, sed Propter alios , et quidem excellentiores sines. Factum est
enim CorFus , ajehat Auctor Libri de Spiritu et Anima Cap. LIV. ) prvrer animam , anima autem Pr
iter Metim ; unde dissoluto corpore , ad Deum redit , ut ipso fruatur , semperque ViVat Cum eo. Ad II. Anima non dicitur substantia incompleta se quasi aliquid in ratione suhstantiae seu naturae ei deficiat ; est namque in se persecta, et Completa SuhStantia ; quae nempe per se furiistit , nec alio indiget, cui inhaereat, ut existat ; sed dicitur incomplesta ratione SuP- positi Seu personae humanae, quia ad constituendum Simul cum corpore unam personam humanam, R DUO eSt destinata. Ipsa proinde corpori copulatur, quamdiu COV-
43쪽
Pus aptum est instrum 1 mn , ut ipsa functioneκ suas Exercere poMit ; quando vem corpus dissolvitur, at tuuinterit, cum ipSa per se subsistat, sitque substantia, alia
a oorpore S. xu. ) , et natura sua spiritualis , vita ivit , atque immortalis existit. Ad IlI. Homo carnalis, hoc est qui terram sapit rebusque hujus mundi delectatur , Deo aliud novit , i Vere potius cupit , quam uiori; non sic autem homo Spiritualis , et sensatus , qui credit Legi Dei , et cui Lex Dei fidelis est : hic natu vile mohu cupit a corpo- Teis vinculi 4 dissolvi , et esse Quin Christo in altera , ita , Feiens , quae , quanta , et quam magna praepa a Verit Deus in Coelo diligentilius se ; et bona hujus mundi nihil prorsus osse in comparatione illorum bouorum , o quibus omnisotens largitor in altora vita servos suos amplet. satiatque. Quoad .Xero dolorem, et i; morem in morte , id potius argumento' 'est , aliam vi iam post cor-POriS mortem , Pro anima Superesse , quam contra. Si
enim Boc non esset,'in morte homines On Conquerentur et, dolerent ; imo potius gauderent ; nam Vita excedendo , nihilque habentes , quod in altera vita vel FPerarent , Vel timerent , cessarent praesentis vitae dOloribus assici , calamitatibus praemi , atque aliis mole-Stis,uicissituditi ibus jactari ; quod si timent, et dolent, dolent , quia moriendo , bona perdunt hujus mundi , quibus super omnia delectantur ,.et nesciunt quaenam Sors ipsorum sit post mortem , nisi dicere velimus, i PSOS, natura dictante ; timere , ne pro malesactis supplicia Subeant aeterna , per manus Dei justissimi jndicis. Re- Verri qui sutit'; qui timent , et dolent cum jam sunt morituri t impii certe homines , et scelesti ; justi Rumtem , et innocentes non sic ; hi namque laetantur PotiuSin morte et geStiunt. Ad IV. Tandem. Idcirco videtur homo membratim mori , quia 'cum corporis plii tes aliae post alias Dige- Scant , atque ad vitales sunctiones exercendas inepta reddantur , mens singulas , alias post alius relinquit ;desinit nimirum in eas partes irtutem Su8m exercere, ipsa interim ititegra , ct incolumis in sede sua persc- eranῆ , donec, toto corpore Prue morbo laticiactatu,
44쪽
viti eo ipsa recedat, tanqualm a domo diruta, in qua hahitatidi commodum amisit αλ
S. 93. . et . pci' animam , hic intelligimus su Mantiam spiritualem s. 49. ) , vi cogitandi praeditam,
incona pletam , 'regendo nempe corpori destinatam , a quo tam naturaliter , quam Dei Leneficio immortalem.
S. 94. D L. Animae' essentia nobis hie est, id 'per quod anima potius anima est, quam ens aliud ab ipsa diversum S. 1sq. Ont.'); scu at: ributum illud est per quod anima ab alia quavis substantia discriminatur. S. 95. Coro I. Attributum hi go illud; quod animae essetitiam constituit , in ei alios characteres haec duo neeessario habere debet , Primum in anima concise ita dehet , ut sit in ea principalissimum , et ita quidem , fit ab ea reliqua omniae attributa , tanquam ex sente , dimanent. Secundum, ut sit tale, per quod anima a reliquis substantiis discriminetur ita quidem , ut eo intellecto , anima , et non aliud intelligatur. S. 96. Schol. Porro quodnam sit attributum illud,
per quod anima iri suo esse constituitur , ut verum fatear, sere impossibile est hosse ,' 'et multo magis , dete minare. Μulta de eo scripsere Philosophi. sed 'quis eorum
sa Consul. P. Fortunatus a Brixia. Μetaph. P. IL Meti moenuensis Metaph. T. I. Cap. I. Prop. XIV. XV. Tamagna Phe anat. Sect. I. Axt. I. Allieri Metaph. F. IlI. Cap. II. Pareatru8 Psych.
45쪽
veritati accesserit, non tam facile apparet. Quoad nos, relatis aliorum Philosophorum placitis , breviter. sunte
tiam nostram aperiemus. HaeC autem sunt
S. 93. Philo Judaeus Lib. de mundi incorrupti
bilitate ), in actuali motu, animae essentin m CODSiStere dixit, quia , si animae ipsi perpetuum motum ademeris,iPSam quoque eximas rebus, ut amplius existere , Vel Comprehcndi non possit. Renatus Cartes ius , illam in actuali ynimae cogitatione cotistituit; uti ostendunt uvotius, Clericus, et Genuensis. Cartesio , Cartesiam fere omnes subscribunt, cum quibus Praecipue Malebranchius, Claubergius . Silvanus Regis , et AntoDius te Grand. PeripatetIEI vero cum Recensioribus permultis . tum. 1nfacultate , seu vi cogitandi reponunt. Harmonistae in virepraesentativa Uni sysi; et alii tandem in spiritualitate constituunt. Quid nos ὲ ex sequentibus patebit. Interim cogitania est ea animae fa cureaa , qua issa coguationem pro cit. Cogitatio autem talis producta , dicitur cogitatio ac ualua ; et dupΙicis est generis , nempe Stricte , et late sumpta. S. 99. Def. . a. odiaco stricte sumpta eει con scientia cogitationis , pise cogitationis cognitio I cum scilicet advertimus uos emitate. S.' Ioo. Def. s. Cogitatio date UmFla e ει quaecumque mentis actio , εDe Percutio ea ait , aloe 'ima ginatio , sive volitio , ελe nolitio , siῬe Iudicium, oiνσratiocinium ; aloe Dura objecti contemplatia , siυε re-
rem Claubergius om. II. Excrci L IV. D. II. ): a Mensn si vult cogitat , si non vult cogitat; si amat cogitat , M si odit cogitat ; si affirmat cogitat, st.negat cogitat; ω si dubitat cogitat , si demonStrat cogitat. . . , V v gilando cogitat, semiendo cogitat, imaginando cogitat .sm tu aqualibet eius sunctione cogi tatio ιinvolvitur nis Ioa l Groia. Sumpta itaque cogitatione, lato mox exposito sensu , Non dubitamus cum Cartesio assereres, '
46쪽
Qtiim 'm humanam in perenni actuali cogitatione versari ; anima enim semper vivit , S. 74. in , vita autem animae in agundo consistit f. 67. ) ; sed animac actio est cogitatio S. nos. J; Igitui' etc.
Cogitratio actualis non est Arimum in anima attribu- tim , a quo reliqua Utis a tributa inmanam.
I. Inu. Demon. Nam cogitatio actualis , est utique acti O ; Supponit orgo principium activum , a quo dimatiat , jam existens, et in Suo esse completum , ita ut operari possit secundum propriae naturae suae vires est essectus, qui caussam sui essectricem liui,ct, jam in suo e M plane constitutam, Operatio enim sequitur csse S. 96. Oiu. ). Ergo cogitatio non est primum etc. Q. E. D.
Gotasio actuatis non est tale animae attributum , Perguore insa a reliquis auritantiis discriminarur.
S. IOI. Demon. Nam cogitatio actualis nedum anim e propria est , sed et Angelorum ; ut enim anima, itR et Angelus stogitat ; et tamen Angeius , specie dissertab anima ; Ergo etc. Deinde sumpta actuali cogitatione Pro quacumque animae actione, etiam sensatione S. IIO,) etiam Bruta animalia dicenda sunt cogitare ; sensatione namque ea esse instructa , nemo dissitetur ; nisi etiam dicere velimus , Bruta animalia , juxta hodie comm 'niorem Sententiam, cognoscere, Percipere, intelligere . Per cogitationem ergo actualem , anima a Brutis non discriminatur ; Ergo cogitatio actualis etc. Di iti sed by Co le
47쪽
mimae essentia in actuali cogitatione nequis esserePosita. S. Im. Demon. Nam animae essentia in illo attri huto est reponenda , quod in anima primo concipitur, et a quo reliqua animae attributa dimanant f S. s4. ὶ ;Atqui tale attributum non est sciualis cogitatio S. Ioa.); ergo etc. Deinde attributum , quod animae essentiam constituit , tale esse debet , ut per ipsum , anima a reliquis substantiis discriminetur S. eod. ; atqui actualis cogitatio non est attributum huiusmodi s S. Ios.): Ergo etc. Q. E. D. Q . g. I 5. Comia. e. Fallitur ergo Cartesius , dum in actuali cogitatione , animae esSentiam ponit. S. IOS. Comia. a. Nec minus falluntur Peripatetici , animae essentiam in vi cogitandi reponentes. Vis enim cogitandi , sicuti et cogitatio ipsa , substantiam tali vi capacem supponit , iam existentem ; et aeque animae , Angelo , et brutis convenit i S. Io3. J.
i 87. Coroll. 3. Omnes illi saliuntur, qui in spiritualitate , aut facultate sibi Universum repraesentandi eam constituunt; haec namque aliis quoque con- enire , compertum est . .
Realia animas manae e ensia notis eat ineo erea. S. Io8. Demon. Nam juxta commune Philosophorum adagium , ex ideis, quas habemus philosophare d
48쪽
lbemus ; Atqui ex ideis quas de anima , philosophantealia humus , realem ejus essentiam non perspicimus; Erg etc. Pol, . ,1 n. Animam humanam considerantes , nihil aliud in ea constanter inspicimus, quam cogitati nem actualem, Vim coὀit adi, .atque Spiritualitatem; a
qui nec in otiolatione aetuali c. i. nec in vi Mogitandi S. 1o6. ; nec in spiritualitate ejus essentia posita est ii. ao7. Ergo etc.; Adeoque etc. Q. E. . D..
S. Io9. Demsn. Nam statim'ac audio substantiam spiritualein cre tam , ut eootandi praeditam , et corpori regendo destinatam , statim animam humanam percipio , et nihil' aliud. Per talia enim attrihuta, anima aliud non est, quam anima ; non est enim ens puro materiale , quia spiritualis est; non est ens Persectissimum, nempe Deus , quia creata ; non est animal brutum, quia est Intellectu , et voluntate praedita ; non denique est Αngelus , quia regendo corpori destinata ; uno Verbo, a reliquis substantiis discriminatur; Adeoque etc.
49쪽
S. Ito. Exposita huc visque , atque declarataueanimae humanae existentia natura , atque essentia , ad ejus originem investigandam , opus est accedamus. N atra namque plurimum hoc Gi m etes .x , Φς ''e nem-De , unde tam nobilis, M. Praeclara Satatantia ii qua nomo a rebus omnibus adspeqtabilem hanci rerum uni- .rsitatem commventibu s distinguaiax , origi in ha- Lodi ; utrum scilico. . ut cum bancto Hieruqymo loquar si, Epia. inter Auginti uin a xy. cap . 1 lapsa deis , uti Sit., ut P. thagor , OmaeSquu i Platonici , et in Origenes putant: au a propria Dei substantia , ut Stoici Manichaeus , i et Hyspana Priscilliani haeren Sis suspieanto an in . thesauro habeantur . Dei olim v eonditae , ut quidam Eeclosiastici i stulta Persuasion ne confidunt ; an quotidie a Deo fiant, et mittanae tur in corpora, secundum istud, quod in Evangeuon scriptum est : Pa ter meus usque modo Ueratur, etae emr: an certe ex traduce , ut Tertullianus,M Apollinaxis, et maxima pars occidentalium autuma- η runt ; ut , quomodo corpus ex Corpore , Sic animaen nascatur ex anima, et simili cum bratis animantibu a Conditione subsistat ... Sine namque hac cognitione , et obscura adhuc erit hominis dignitas , atque conditio ; et plane praecepto illo et μεce teip3um , non erat Per nos satisfactψm γ .
50쪽
S. D I. Schol. Porro ad quinque reducuntur, de animae origine, Philosophorum Opiniones. Prima est illorum , qui animas vel Deum ipsum , vel divinae substantiae partes esse dixerunt, aut ex hujus mundi anima excerptas. Securida est illorum , qui animas per iraducem de parentibus in silios haberi docent. Tertia esti lituum , qui volunt , animas , creatas quidem fuisse, sed in Mutido ititelligibili ; postquam vero Mundus Licici catus fuit, in astris collocatas , a quibus, nescio Otiquae scelera postea deturbatae , in corporibus , tam hominum , quam belluarum suerunt detrusae , uSquedum vel pro benefactis ad astra redeant: aut ad informanda corpora hominum excellentium destinentur , vel pro novis dolictis , in corporibus viliorum pecudum immittantur. Unde illa celebris Veterum Metempsychosis enata suit. Quarta est illorum , qui putant , animas ouanos simul itiitio temporis a Deo fuisse credias ; sed ubi fuerint repositae antuquam corporibus Copulentur , inter se non conveniunt. Quinta tamen est illorum , qui Sustinent, animas tunc a Deo creari, atque corporibus infundi, cum corpora in matrum utero, jam Sunt Perfecte organizata , atque ad vitales sunctiones exercendas idonea. In hac ergo Sectione, singulas praedictorum Philosophorum opiniones, distinctis capitibus discutiemus ; et quid tenendum erit , non spernendis rationibus , firmare curabimus. Itaque.
ne .prima Philosophorum opinione cima animas
S. III. Prima circa animae originrem opinio est Veterum quorumdam , qui teste Tullio Lib. I. de nat. Deor. eaP. II. , animam Deum esse dixerunt, et ex universa mente divina , animos esse delibatos: hinc Vise