장음표시 사용
211쪽
38s EVERS. SING. CERTA M. patere, in colligi potest ex multis locis, quorum nunc satis erit afferre illum septimi
Ethici cuius uerba superius quom citauimus ad aliud propositum. haec autem sunt: Signum autem, quia incontinentia uituperatur,non tanquam is solum, sed taquam καπια quaeda,uel simpliciter existens uel aliqua ex parte. Peior igitur est καία quam αμαρ riae. Mu ari e uero uidetur idem quod κακία ut colligi potest ex s. Et hic. cap. I. cum ait: Ignorat quidem omnis quae debet agere, ec a qui b. debet a ' stinere:& propter talem ἡ ρτι ν iniusti ec omnino κακοι sunt. Vnde patet, in uete accipi pro iniusto ec uitioso,&αμ τι e. latius patere quam Hsem idem quom uidetur Aristoteles ostendere in I Ethic. cap. ii . loco etiam paulo am' te citato ad aliam rem,cum inquit μοΗ,eia morbis persimile, aquae intercuti inquam ' O tabi: in continentia uero morbo comitiali .etenim illud continua,& haec non con ' tinua πονρρια. Accipit enim mi κριαν pro uitio. sicut etiam in Poetica,cap. liticu loqueretur de hominibus, de quibus est scribenda tragoedia. inquit enim: Est aut talis quinem excellit uirtute di iusticia neq; per κακίαν &ν mutatus in mala fortuna,' sed per λιαρτίαν quandam eorum qui sunt existentes in gloria ecbona sortuna. Vbi Patet, ipsum accipere κπειαν oc μωαριαν Pro eodem, di pro leuiori peccato. Hoc idem facile uidetur in i .uhet. cap. io . cum inquit: Si enim quidam habeant unam uel piti res, circa hac sunt μωκραWiniusti. accipit enim μοχθηρίαν pro κακία. συνηρ aute in uerbis 7. Et hic. N io. citatis generalius accipitur quam ct ψ κακία. accipitur ei A, ut cbtinet uitium ec incontinentiam quae spraeest uitium. incat . autem l . eiusdem lib. ubi dixit, de incontinente loquens, Quodam enim modo sciens Sc quod facit, ec cuius caiisa: οππὰρ autem non. electio enim est bona, quare semi πονου e & non iniustus, non enim insidiator. uidetur accepisse πο-ὸν pro uitioso. uult enim, incontinentem non es le uitiosum. Et paulo post cum addi dit: κρῖα enim est similis ciuitati uteti legib. sed vi Mattit: significat enim malas ct uitiosas leges. In s. quoq; Et hic. cap. 1 ubi h sc scripta reliquit: In ijs autem nocentes ecpeccantes iniuriantur quidem 5 sunt iniuriae,non tame iniusti propter ipsa, nec ποναῖοἰ non enim propter mi κριαν est nocumentum. Et cum subiunxit: ando aut ex e evitide, oc iniustus est, N. His omnib. locis uidetur accepisse πoreris pro uitiose. In g. uero Et hic.cap. 4. cum dixit, Eos enim qui gradia unde non oportet, re quae non oportet,accipiunt,ut tyrannos ciuitates expugnates, ec tepta expolian tes, non auaros,sed πονερος, sed impios Niniustos appellamus. uidetur meo: signo
ficare peius eb auarus, Sc n id quod necessario sequii, cst uitiosus. auarus em desectus est liberalitatis, di uituperatione dignus: quippe qui a meri nocumen tu sibi oc aliis.
Φα λοταρ uidetur quasi idem significare quod π ueitae. Etenim eam latius patere κακι ν Sc μω ei ςi,uidentur indicare uerba Aristotelis quae scripta reliquit in fine ii. cap. .Ethic. ad hunc modum. cum loqueretur de continentia 5 incontinentia: M nifestum autem ex hoc, quod haec quidem studiosus est habitus, haec autem H
dixerat enim ante, incontinentiam non esse uitium.
Hoc idem significat Aristoteles prope finem i3. capite, cum loquens de extremis continentiae, inquit: Oportet autem,quoniam continentia est studiosa, ut rosm hos habitus esse φωλάρ. haec enim uox αυλορ, non potest ob causiam dictam signissiore uitiosam. In ita uero cap. eiusdem 7. cum dixit, Sed hic quidem habens, hie autem non habens φαυλιte concupiscentias.appellat υλι ecdcupiscentias uitiosas. etenim intemperans dicitur ut ijs praeditus. Item in in. cap. eiusdem septimi Ethic. ubi in quit, Non est incontinens simpliciter φωλM: uidetur φαιλος significare uitiosum .ali ter enim frustra addidisset simpliciter. In i. autem Rhet. p. in. ubi inquit,Per quae autem eligunt Sc φαυλὰ facere,κακία est, Scini et Het: ostenditς λα dici, quae fiunt peruitium, ec per incolinetiam . ec sic latius patere φαυλον quam κακον : quandoquidem dicatur etiam de eis quae fiunt per incontinentiam, quae proprie non est uitium. Persipicuum etiam est ex hoc loco Aristotelis, seiunxisse incontinentiam a uitio. In s. tame Et hic. cap. ultimo, cu inquit: Manifestii aut est quod am bo ς λι ct iniuria asschec afficere. illud enim minus, hoc aute est plus habere medii. sed tame p. ius est iniuria afficere quia iniuria assicere est cis κακία, ec uituperabile est: dc cu κακια
uel placita ec simpliciter, uel a pe. Uidet accepisse γυλι, pro malo, quod opponitur bono:ut colligit ex eis quae scripta retiat in fine 6. cap. eiusde lib. ijs uerbis: iniurians enim
212쪽
enim habet plus. qui autem iniuria assicitur, habet minus boni in malo autem ecomerario. io in loco perspicuum est, ipsum attribuere ei qui iniuria allicitur, malum. Necesse igitur est exult. cap.illius lib. cum ei attribuit etia hanc uocem ut intelligamus malum. Vnde etiam colligitur, κακἰαν peiorem esse quam ψω Tnτα in A. aut lib. Et hic.cap.3 cum loqueretur de prodigo: Quapropter,inquit, sc non Φ.UM Muidetur esse cpecii .es secundum mores: non enim est, neque ignobilis, tam in dando quam in non capiendo exuperare,stolidi tamen. Vbi uidetur quasi innuere, idem esse ραMeet,quimo Meae. Elud praeterea disii cultatem affert, quod Aristoteles in A. Eillic. cap.s.cum loqueretur de extremis magnificentiae,uses in iis uerbis Sunt .ribis. r. aut hi habitus ipsi κακια, non tamen opprobria auerunt: propterea quod neque detri mento sunt aliis, neq; nimium sunt deformes. Ex quibus uidetur sequi, κακimi non significare eam improbitatem quam diximus, quia non signiscat illam quae affert opprobria, ne* illam quae est ualde turpis. Item in cap. 4.eiusdem lib.loquens de . Ei bici ijsdem extremis magnanimitatis: li enim inquit, delicit,parui animi uel pusillani - mi: qui autem excedit,in flatus. nem κακοι uidentur esse isti, neq; sunt facientes τακα κ sed peccant. Quibus uerbis uidetur indicare, extrema magnanimitatis non esse uitia. ex quo sequitur,κακἰ- Ωgnificare improbitatem,quam diximus distinctam uidelicci ab τία. -
Exijs igitur locis quos citauimus,& ex multis aliis quos longu esset Iserre, uidetpspicuἐ patere,Aristotele aliquado nomina allata qus signiticat pecca ta ec errores,ase inuice seiugere aliquado no seiungere,& ita uario modo ipsa accipere.no erit igitmirsi, si nos aiseretes cotinentia dc incolinentiam no este uirtutes,nem uitia,utemur quibusda eoru,ut sunt diuerse a uitio, licet aliquando Aristoteles utas illis pro uitiis. His explicatis,tepus iam uidetur esse ut ueniamus ad dissblutione questionu qua uidebatur euertere id quod a nobis coclusum fuit:uidelicet cotinentiam ec incontinentiam costantiam ec mollitudine, no esse proprie ne* uirtutes morales, neq; in tellecti uas, neq; uitia. Ad primam aut ipsaru respodentes, cocedimus id quod antecedit , sed negamus cosequentiam: ad probatione uero quae erat, Ille habitus qui uersatur circa mores, est uirtus uel uitiu: dicimus, hanc propositione non esse uera: propterea Q multi sunt habitus qui uersantur circa mores, ec tame no sunt uirtutes, neq; uitia.latius enim patet mos, p uitium 5c uirtus moralis. Virtus enim heroica θί .seritas uersantur circa mores: 5c tame no est uirtus heroica uirtus moralis, neq; seri eas uitium morale. Hoc ite colligitur ex principio 7.Ethic. quod principium citaui. 7 2ιξια mus supra. ec ex aliis etiam huius libri locis . Ad altera item qu aestionem quae hae sequitur,concedimus antecedes sed negamus consequentiam. Ad probatione uero quae erat,ea ex quib.laudamur di uituperamur,sunt uirtutes ec uitia: dicimus, hane propositione esse a veritate aliena Ad probatione concedimus,secundu uirtutes 5
uitia nos laudari ec uituperarimegamus tame retro reciprocare 6c comeare,ut ea oomnia ex quib. laudamur 5c uituperamur sint uirtutes 5c uitia.na multa sunt ex quib. laudamur ec uituperamur,quae tame non sunt uirtutes ne* uitia. Etenim Aristoteles in a. Et hic cap.7.numerat illas tres mediocritates quς uersantur circa communio x.DNαν. nem sermonu&actionii, quib.laudamur, ec ex quaru extremis uituperamur: θc tame non ponit eas esse uirtutes, necp eam extrema esse uitia. Et paulo post addi dit:Sunt aut in passionib.ec in his quae sunt circa passiones, mediocritates. Etenim ιι uerecudia uirtus quide non est laudatur tamen uerecundus. Laudamur ergo ex uerecundia, ec tame ipse non est uirtus. Item illae mediocritates quae uersantur circa
uoluptates illas quae habentur ex uisu ec auditu,de quibus uerba secit Aristoteles in
.Ethici p.ra. sunt tales ex quib. laudamuCtame rib sunt uirtutes nega earu extrema vsunt uitia Falsum igitur uidetur, & a sentetia Aristotelis aliena esse fieri no posse ut aliquid laudetur quin sit uirtus, ec uituperetur quin sit uitium Ad confirmatione
aut sumpta exi.Ethic. cap.16. cocedimus laude esse uirtutis magis proprie de enco i. Ethic. 1ε.
mia operationis: negamus tame ipsam laude solius esse uirtutis: quia aliae etiam lati dantur quae non sunt uirtutes, uel ex uirtutibus, licet sortasse non ita proprie. Ad id item quod accipitur ex i. Rhet. cap. . respondemus eodem modo laudem esse o- .moLm rationem ostendentem magnitudine uirtuus, α encomtaopersi negamus tame ex
hoc sequi.uera esse maiorem propositione, qus erat,Ea ex quib.laudamur Scumiperamur.
213쪽
iso EUERS. SING. CERTA M. ramur, esse uirtutes di uitia. iniare ex hac csi minore non sequitur, id quod quaestio inferre uidebatur. etenim laus ostendit item alia i magnitudinem uirtutis propris. M t.'. Quod item uidetur ostendisse Aristoteles in eod. p. cu inquit: inroniam aut con ,, tingit 5c sine studio ec cu studio laudare saepenumero no solum homine uel Deum, D sed ec inanimata, di quodcunq; alioru animalium. Eo de modo ec de iis accipiendae sunt propositiones. Etenim in animata di caetera animalia non laabent uirtutes: uult tamen ipsa laudari. non igitur laus ostendit solum magnitudinem uirtutis propris. Item laus proprie est honesti,igitur non est solum uirtutis. Probatur consequentia: - quia latius patet honestu δ uirtus, ut perspicuum est ex s. cap. i. Rhet. Antecedens probatur ex definitione honesti, quae quidem est huiusmodi: Honestum autem est, quod cum per se eligibile sit exiliens laudabile est. Erat alia quaestio, quae hoc modo urgere uidebatur: inrod uersatur circa uoluptates di tristicias, est moralis uirtus: cot mentia Sc constatia sunt huiusmodi, igitur,occi Ad quam quaestionem respondentes, negamus maiorem propositionem. Ad
probatione, quaesumit ex r. Et hic. capaco cedimus, uirtute morale uersari circa uo. luptates di tristicias: negamus tamen retro commeare ut omne quod uersatur circa
uoluptates ec dolores, sit moralis uirtus hoc enim ex eis qus insuperiori b. dicta sunt eini. ex Ethic.cap. in Pspicue patere arbitramur. Ad aliam aut qusstione quae erat, incontinetiam esse uel simpliciter uitia, uel aliqua ex parte: eo cedimus, incontinentia esse aliquo modo uitium, sed no simpliciter. Et hoc est quod dixit Aristoteles ν. cap. . lib. Et hic. ij x uerbis: Et simpliciter incolinetia,& uitiu aliquo modo. Et cocedimus sequi ex hoc, ut continetia sit aliquo modo uirtus: non tame esse simpliciter uirtute, quia uidetur ei deesse electio,& non ulla alia etia. sicut incontinetiae uidetur aliquid deesse ex definitione uitii ut electio ec alia etia desunt. Qirod uisus est Aristoteles in
.Ewκ cap.ra. eiusdem 7. indicare, cum inquit: iod aut uitium incontinentia non est,mani, , festum est: haec enim praeter electionem, illud autem secundum electionem est. In continetia igitur non est uitiu simpliciter, quia no est cu electione: in electione em est prauitas, ut dicit Aristoteles in i Rhet. sed est uitiu aliqua ex parte, quia habet aliqua similitudine cis uitio:quare ea de ratione asserere poterimus, ipsam continen tiam non esse uirtute simpliciter, sed aliqua ex parte: quia scilicet habet aliqua similiti tudine cu uirtute. Et propter hanc causam fortasse protulit Aristoteles in . Ethici cus , loqueretur de continetia ec incolinentia, liscuerba: Nem em id e quod uirtus &ui v x tium, neq; ut diuersum genus haec sunt putanda. Sed de hac re in sequentib. pluribus 6 V m agemus. Item quod ait in 4. lib. Et late. Non est a sit neq; cotinentia uirtus. sed que da permixta. Videtur sic intelligi, quia habet similitudine cu uirtute ideo no dicitur esse uirtus, sed permixta, scilicet cu uirtute aliqua ex parte, uti diximus: quare uidetrii fieri possie ut dicatur uirtus per similitudine quanda. iod uidetur atruisse Aristo
teles in 7. Ethic. p. t ijs uerbis: At cu per similitudinem multa dicatur, factu est ut continens dicatur teperans. cotinens ein talis est, ut nihil praeter ratione ob uolupta tes corporis agat:& teperans talis est. Sed ille quidem habet prauas cupiditates, hie a aut no habet:& hic quide, scilicet teperans, est talis,ut no delectetur praeter ratione: γ ille quide est talis ut desectetur sed no ducatur. Sicut ergo cotinens potest dici pers militudine teperans,ita cotinentia potest dici per similitudine uirtus: no tame erit simpliciter uirtus, quare n5 erit omnino altem genus a uirtute. de erit quaedam pero mixta, quia c5 uenit in multis, di habet similitudine cu uirtute. quae em habet alio a quod attineat ad uirtute possunt dici esse alici uo modo permixta cu uirtute,&habe . . . re similitudine cu uirtute. Qiuod aut sit etia similis in cocinens inteperanti declara- bitur paulo post ex . Et hic. cap. 13. Cocedimus igitur sequi, cotinentiam esse aliquomodo uirtute: negamus tame hoc euertere nostra sentetiam, quia dicimus ipsam noesse uirtute simpliciter. nihil enim prohibet, ut id quod non est uirtus simpliciterno possit esse aliqua ex parte uirtus, uidelicet st quanda similitudine. sicut nilii phibet, ut id quod non est ide simpliciter, no possit dici aliqua ex parte illud cuius est simile.
Ad aliam autem quaestionem, quae mirum in modum exercere omnium ingenia uidetur, quae erat,definitione uirtutis couenire ipsi continentiae& constantiae ita millas esse uirtutes simpliciter: dicimus, id quod antecedit, a ueritate alienum esse. Ad probationem concedimus maiorem propositionem .sed negamus minorem: damus
214쪽
DER IX. si idamus tamen spsam scilicet continentiam & constantiam, incontinentiam εἴ mollitudinem, eme habitus: sed negamus esse Ii abitus electivos. Verum probemus primum ex uerbis Aristotelis,ipsas non esse habitus cum electione.Deinde respondo
himus ad textus in contrariam partem allatos.
Is igitur in .Et hic. cap. .haec scripta reliquit: Ne enim circa omnia est smplici, et Sibi ..ter incontines.sed circa ea circa ciuae uersatur intemperans, neu simpliciter sehabet ad illa: essent enim incolinentiata intemperantia idem, sed laoc modo. nam ille qui dem eligens ducitur, putans semper oportere prosequi uoluptatem praesentem:in-
continens autem non putat quidem persequitur tamen. Item in eiusdem lib. cap. 6. sic ait. Eoru aut qui circa uoluptates corporeas uersan. et Emo. μtur circa quas dicimus temperantem oc intemperantem,qui non eligendo, sed prae, ter electionem dc mentem, essicientium quidem uoluptatum exuperationes perse, ouitur,dolorem autem inserentium fugit,iamis stis aestus frigoris, ta omnium quς Pt d tactum 5c gustum pertinencis no additione,circa haec inquam ut circa iram sed Dabsolute solum incontinens dicitur. Et paulo post: Signum autem,etenim intem Perantes dicuntur circa laas,sed non circa ullam illarum .ec hoc in eodem incontine, O rem ec intemperantem ponimus ec continentem 5 temperantem: sed neminem il-
Iarum quod circa uoluptates easdem omnino dolores p versantur. Atq; sunt hi qui. de circa hse eadem,sed non eode modo sunt; sed illiqinde eligunt hi uero noeli sit.
Et in cap io. eum uerba fecisset de intemperante ec ostendisset ipsum agere per e- σ.UM RIeetionem statim subiunxit Eorum autem qui non eligunt,alius ob uoluptate, alius ob fuga doloris qui a cupiditate prouenit, ducitur. quare inter se differunt. cuilibet enim deterior esse uidebitur, si quis non cupiens, aut remisse quippiam agat turpe, quam uehementer cupiens: ec si no iratus uerberet,quam concitatus ira. quid enim ageret si esset in passione quare intemperans prior est incontinente. Et in cap. a. α.Ethicis Atuero intemperantem quidem non poenitet, ut dictum est in electione: nao persi Ustit. Incontinente uero aliquo modo poenitet. quocirca non ita res sese habet .ur du- η hi tauimus: sed ille quidem incurabilis,hic autem est curabilis. Item in is .cap.Simi- -. Ethic. s. Iis autem di incontinens ec intemperans. uter autem corporis sequitur uolupta- tes sed alter oc oportere putat,alter non oportere. Ex his igitur omni b. locis luce clarius patere arbitror, incolinentiam Sc continen tiam non eise habitus electivos: aliter enim incontinentes agerent ele 'ione, contra quam dixit Aristoteles tot in locis ut uidimus. Respondendum igitur esse uide tur ad uerba Aristotelis in contrariam partem allata. Quare ad eam tex. qui citatus est ex 9.Et hic. cap.s dicimus, Aristotelem tri buisse α.tabico incontinentib electi e non proprie, sed accepisse ipsium eligere comuniter ,ut co plectit etia uelle.in qua sentei iam uenimus tu propter textus Aristotelis allatos qui aperte uident indicare,incontinetes ec continetes no agere electione: tu quia apparet eos no costatare, quare no possunt agere electione, ut ex eis quae sequuntur erit perspieuum. Verba etiam illius tex. qus sunt haec:Differunt autem seipsis. alia em ibae concupiscunt, alia autem uolunt, ut incontinentes: eligunt enim pro bonis quae ui. dentur ipsis iucunda nocua existentia. Haec inquam uerba ostendunt, eligere eo in loco non eme proprie acceptum, sed pro uelle, ut diximus. necesse enim est, ut respondeat illis uocibus Concupiscunt ξc uolunt. alioquin non esset ad rem quare nishil ex eo loco quod sententiam nostram infringat, sequitur. Ad tex.uero allatu ex ι I. cap. 7.Et hic. dicere, continente oc incontinente eligere, quia contines uere eligit turpia no esse ageda: sed no ob hoc dicit continens,quia a. liud eligat: sed dicit contines,quatenus no remouet a sua electione ob coeupiscen
tiam uoluptata, ec quatenus persistitin et ectione: sed in electione adhibita priu imoueret a cocupiscentia Incontines ite eligit turpia no esse facienda:sed no ob hoe dicit incontinens, sed quatenus egreditur electione recta qua habebat antein esset in passione uel perturbatione: N agit turpia,cius quide no agit electione, sed statim uisa re quae uoluptate affert. omissa electione bona.ut perspicuit erit ex eis qus dicemus interpretates scap. . Et hic. Aliud igit est,continenlepsistere in electione bona.& incontinente no i sistere: aliud ipsos agere electione ea qua agunt, quatenus sunt cotinentes e incontinetes. Et tali tuc dicimus eos no agere electione, ut contianentea
215쪽
nentes ξc incoi nentes sinat.necesse enim est,ut qui agit continenteruel incontinenter, in eo electio bona praecesseri tactionem continentem uel incontinentem, alio quin non ageret continenter uel incontinenter: etenim necessarium est ut prius cognouerit,illud quod agit incontinenter non esse agedum, S ita senserit ut tex. allati in superiori biis luce clarius ostendunt. Id P uoluit significare nisi me mea fallit opinio tex. citatus ex7. Et hic. cap.i3. quod non repugnat sententiae nostrae. Eodem item modo respondetur ad tint. acceptum etiam ex eodem cap. cum loqueretur de continente.nam cum dixit. Malignus autem non est, electio nam mesthona. quare semiprauus est,ta non iniustus: non est enim insidiator. Haec protulit, quia ipse incontinens, antequam ageret incontinenter, habebat electionem bona: concluserat enim, turpia illa quae deinde agit, non esse agenda. recte ergo elegerat. tamen non persistit in illa bona electione: sed cum prius habuerit illam bonam electionem,non est malignus: quare si illa turpia agit,non agit tamen electi ione sed statim ducitur iucunditate.Et hoc est quod nos etiam cocedimus. atis enim nobis est, cum incontinens agit incontinente non agere electione. quare non sequitur si ira het electionem honam,ut ob hoc agat incontinenter clectione. Quocirca recte nos negasse arbitramur, desinitione uirtutis couenire ipsi continentia: ec incolinentiae. Concedimus praeterea continentiam cosistere in mediocritate, que est inter duo extrema quorum alterum est excessus.alterum desectus Sed nihil absurdi ex hac cocessione sequi arbitramurietenim non sequitur,ut incontinentia sit uirtus: multae Gnim sunt mediocritates inter excessum &desectum, quae tamen non sunt uirtutes. Ad id uero quod additur, quod sit cum ratione recta respondemus,aliud et se alti quid esse eum ratione recta: aliud, persistere in ratione recta. Continens proprie nodicitur esse cum ratione rect a,sed pei sistere in ratione recta: quoniam natura ipsius continentis,quatenus continens est, est persistere in ratione recta:& incontinentis. 3quatenus incontineas est,est egredi rationem rectam.ec hoc est quod uoluit Aristoteles in .Ethic.loco in quaestione citato. Neq; obstat quod dixit in s.Etllic.loco etiam in quaestione citato,cum dixit Et e/gisse uidentur ipsi,& sponte, que cum ratione maxime egerunt. ita intellexit egisse eum ratione, propterea quod continens persistit in ratione recta,non quod reue ra agat cum ratione recta:alioquin ageret cum eonsultatione di per id quod necessario sequitur,cum electione.electio enim est cum ratione & mente,& cii praeconsultatione,ut dicemus ex φ.lib. Ethic. cap.s. Dicitur igitur continens agere cum ratione, quia mens ec ratio uincit in eo, di ob hoc persa it in ratione:ec sic agit ut prudes, quia persistit in ea ratione determinata, ciuae est ut prudens determinaret: alioquin non esset rei laratio illa in qua perinit. N5 igitur est uera minor propositio. arenon sequitur,ut cotinentia iit uirtus simpliciter, oc incolinentia uitiu simpliciter. Ad alteram autem quaestionem quae erat, Ea quς uersantur circa eadem,sunt ide: continentia Sc temperantia, incontinentia ec intemperantia uersantur circa eadem: ergo,&c. Respondemusi Maiorem propositionem a veritate abhorrere si intellina tur simpliciter ec absollite, ec minorem este ueram. hoc est quod probant texti attex . Ethic. cap.s. A cap. . Si uero intelligatur cis conditione ut dicamus ea quae uer- isantur circa eadem,e eodemodo: concedimus ipsam consentire ueritati, sed tamen negamus minorem propositionem. ta hoc modo concedimus, rationem sumptam ex principio i.Rhet concludere, hetoricam esse idem quod Dialecticam quia ambae uersantur circa idem de eodem modo,ut perspicuum est ex eis quae dicta sunt. Quod .autem continentia & incontinentia, temperat tia Sc in temperantia non uersantur circa eadem ec eodem modo, perspicuum est ex eis quae scripta sunt in superioribus: quibus omnibus satis constare arbitramur, nihil prohibere quin uera sit illud quod alseruimus, continentiam & incontinentiam non esse simpliciter in
tutes, neq; uitia simpliciter, licetper similitudinem quandam possint dici uirtutes aeuitia: nos autem loquuti sumus simpliciter 5c proprie. Sed statim quaeret aliquis nunquid sit alia dii serentia inter incolinentem ec intoperantem di continentem dc temperantem, praeter eas quae dictae sunt, quod uid licet unus agat cum electione, alter sine electione: Ocuti s sit cum ratione recta, albter persistat in ratione recta, ut non sit cum ratione recta: ec si sint aliae differen
216쪽
LIBER I N. 1 3tiae . quae nam sint illae,& etiam quid sit continentia incontinentia. Item, nunquid ita dicendum sit de constantia oc mollitudine in comparatione ad temperantiam di intemperantiam,ssicut de continentia & incontinentia. Ite nunquid continentia oc conitantia sint nomina synonyma an aliquid intersit. Ad primam quaestionem dicimus, Aristotelem ponere alias differentias inter in
continentem 5c continentem, S temperantem ec intemperantem,praeter eas quae dieis sunt: quod uidelicet unus agat cum electitone, alici sine electione dc unus agat cum ratione recta,alter uero non agat,sed persistat in ratione recta. iniae res ut ela rius appareat, operaeprecium uidetur in medium afferre Aristotesis uerba, quibus satis perspicue lingulas differentias indicat. Primum igitur in cap. . .Ethici ita scri τ.tabici.ptum reliquit: Praeterea si continens est ex eo, quia ueli ementes ec prauas habeto
piditates,neo temperans erit continens,neque continens temperans. etenim neq; ue hementes habere cupiditates,necp prauas .est teperantis, ut oportet. Quibus uer his ostendit interesse inter intemperantem dc continentem, quia temperans non habet uehementes cupiditates neque prauas: continens autem habet utrasq;. Et in cap. s. eiusdem lib. cum ait: uapropter potius eum intemperantem dixeri- α Ethic.αmus qui non cupiens aut remisse exuperationes uoluptatum prosequitur ac medio Ocres sagit dolores: quam hunc, qui ob uehem entes cupiditates eadem agit. inrid e oim faceret ille,si cupiditas adueniret iuuenilis, ec circa rerum necessariam indigen, tiam dolor uehemens Significat interesse, quia intemperans non cupit aut patu: re tamen turpia agit incontinens uero agit eadem,sed ualde cupiens. Et in cap.ixquem locum citauimus paulo ante ad aliud Propositum, cum inquit: α.Eniciis. At uero intemperantem quidem non poenitet inclectione nani persistit. Inconti. nente autem aliquo modo poenitet. quocirca non ita sese res habet, ut dubitauimus: sed ille quidem incurabilis, hic autem est curabilis. Declarat interesse, quia intem perantem non paenitet incontinentem uero poenitet. item quia intemperans est in curabilis,incontinens autem curabilis. ibidem cum addit, quae uerba supra quom attulimus ob alias occasiones: Vitium enim morbis hisce persimile, aq uae intercuti inquam Sc labi: incontinentia uero morbo comitiali. etenim illud continua haecno continua improbitas.& omnino diuersum est genus incolinentiae Sc viiij. uitium eis senim latet,incontinentia uero non latet. Indicat differre intemperanti,ni ab incon tinentia quod inteperantia est continua,continentia non est continua. Item quia intemperantia est uitium, incontinentia non est uitium. uitium cnim latet eum qui uitiose agit quippe qui credit se recte agere incOtinentia uero non latet eum qui in continenter agit. putabat enim, antequam in passione esset illa non esse agenda. Praeterea in eodem loco cum subiungit: Cum alter sit talis,ut non ex eo quod est i ipsi persuasum exuperantes corporis uoluptates praeter rationem rediam sequatur, scalteri sit persuasum propter quod talis est ut ipse sequatur: illi quidem dissuaderi faci
Ie . huic autem haud facile potest. Demonstrat interesse inter incontinente & in. temperantem: quia incontinens agit turpia, cum ei non sit persuasum illa esse agen. .da: intemperans uero agit eadem, persuasum habens illa esse ageda. ex quo sequitur, ut incontinens sacile possit a proposito demoueri, inrcperans uero non possit. qua re haec etiam inter se differunt.
Irao in fine eiusdem cap.haec scripta reliquit: Est quidem alius ob perturbatione ibai, 4ria recta ratione discedens. que perturbatio ut non agat quide ut recta ratio iubet su- ι cperat:ut sit aut talis, ut ipsi sit persuasiam oportere uoluptates libere non uincit. at hic. cest incontinens'ui quide intemperante melior est,nec est absolute prauus. conser- ς euatur enim id in ipso optimii principium inqua ipsum. Alius aut est huic contrarius, ις is qui persistit Sc non ob perturbatione a ratione discedit.Ex his igit patet, hune qui de studiosum, illii aut improbum habitu est e. Ex quibus etiam uerbis patet, intera esse inter incontinentem 5c intemperante quod ille melior sit nec absolute prauus. Et in cap. i .eiusde .de temperate loquens, di continente: Et hic quid uidelicet j. Euhici temperans, est talis, inquit, ut non delectetur praeter ratione: ille aut est talis ut dele ι etur sed non ducatur. Et deinde subdidit: Similes aut sunt incontinens se intepe ει rans uterv em corporis sequitur uoluptates sed alter θc oportere putat alter no pu- stat. Que etiam locum citauimus paulo ante in aliud propolita. In eandem senten- α ι
217쪽
3 4 EvERS. SING. CERTAM.,, tiam haec paulo post addidit: Similis autem est incontinens ciuitati quae decernat o -
, , mnia quae decent, di leges habeat bonas, utatur autem nulla. quemadmodum illud , , Anaxandrides cauillatus est: Ciuitas consulebat, cui nulla erat cura legum. Sed pra/,, uus, supple est similis ciuitati uicti qui de legib. sed prauis uteti. Qui b. innuit, interesse inter incontinentem 5c temperantem, quod incontinens habet rationem recit sed non utitur.non enim persistit in ea: intemperas uero non habet rectam ratione,
sed prauam, oc ipsa utitur. Ex his omnibus uidetur seqι' continentiam esse habitum animi carentis ratione, sed obedientis rationi, in mediocritate consistente, qui uersatur circa eas corporis uoluptates,circa quas uersatur teper intia, sed sine electione: quo quide habitu aliquis habens prauas Oc ingentes cupiditates, delectatur prsister rationem, non tamen ducitur, sed persistit in ratione recta. In continentiam uero esse habitum animi carentis ratione, sed obedientis rationi in extremo consisten rem, qui uersatur circa eas corporis uoluptates, circa quas uersatur intemperatia, sed sine electione: quo habitu aliquis non persuasus egreditur rationem rectam, ob prauas ec ingentes cupiditates: sed eum poenitet, Oc curabilis est, nec cotinue egreditur rationem rectam, di non latet. Ex quibus definitionibus perspicuae esse mihi uidetur differentiae omnes inter continentiam ec incontinentiam, temperantiam ec in temperantiam. Dissoluta igitur est iam prima quaestio.
Ad altera quae hac sequebar, respodemus: ide esse dicendu de costantia & mollia
tudine, in coparatione ad te perantiam 8c inteperantiam, quod de cotinentia de imcontinentiae Ad postremam autem dicimus, continentiam ec constantiam incoistinentiam 5 mollitudinem,non essenomina synonyma,sed aliquid inter se disterre. o. recto. quid autem disserant, uidetur ostendisse Aristoteles in 7. Et hic. cap. io. ijs plane uer , , bis: Etenim tolerare uel constare est in resistendo, continentia aut in superando uel, , uincendo. alter tIm aut est resistere ec superare uel uincere: quapropter di eligibilius, , est continentia ipsa constantia uel tolerantia. Perspicuum igitur est, idem intere sese inter continentiam ec constantiam, quod interest inter resistere dc superare.multi enim pugnantes resistunt, ne interficiantur: multi etiam non solum resistunt,uerum etiam superant. quare hi sortiores illis dicuntur. Sed ut ea quae diicta sunt melius intelligantur, contra illa nonnullas etiam affer mus dubitationes. Instaret igitur quispiam dicens texti allatum in superiori b. ex A. . Et bis. t. Et hic. p. s.ubi loquitur Aristoteles de extremis magnificentiae, ius haec sunt uer , , ba: Sunt autem habitus ipsi κακία, non tamen opprobria afferunt, propterea quod , , neq; detrimento sunt alijs,ne nimium sunt deformes. Hunc inquam text. diceret aliquis uideri a uetitate abhorrere, propterea quod no uidetur fieri posse ut aliquid sit in Iae,5 non asserat opprobria. Qirod probatur: quia fieri non potest, ut i κα ιμ. . Maii non uituperemus,ut patet eX 2. Et hic. cap. s. supra citato. Fieri igitur non potest, ut ipsae non asserant opprobria. Etenim uituperari nihil aliud esse uidetur, quam opinprobi ia pari. Deinde si κακέα non afferret opprobria,falsum esset, hanc uocem significare illam improbitatem quam diximus: quae quidem erat tanta,ut negauerit Ahistoteles incontinentiam esse κακίαν. quam tamen κακίαν dixit esse intemperantiam, quam posuit deteriorem esse incontinentia. Vt igitur κακία omnino afferat oppro .Flet. . bria necesse est. In i. ite Rhet. cap. si. ita scriptu reliquit: Post haec a sit dicimus de uir, , tute 5cuitio, Sc honesto 8c turpi. hi enim sunt fines laudanti Sc uituperanti: uitium, , est finis uituperanti, ergo uitium affert opprobria. insterea uerba illa 4 lib. Et hic., , ubi de extremis magnanimitatis loquitur : ii enim deficit parui animi uel pusila , , nimi: qui autem excedit, in status. nem κακοι uidentur esse isti, neu sunt facientes τα,, κα-,sed peccant. Haec inquam uerba uidentur indicare, magnanimitatem no esse uirtutem, quia extrema uirtutum necessario sint uitia 5c ita non posse nos laudari ex magnanimitate. quod tamen absurdum uidetur, cum magnanimus sit omni uirtute praeditus. Consequentia probatur, quoniam non possumus uituperati ex eius exintremis, siquidem non sunt uitia. Item cum diei usit tres illas mediocritates de qui hus meminimus insuperiorib. no esse uirtutes,neq; illas qus habent ex insuec audis tu: quaereret aliquis causam, quare illae mediocritates non sint uirtutes, cu sint cu eleo stione recta, ut prudes determinaret. ec quare uirtus est, cu illa electione non possit
esse uirtus, ut dieium est de continentia. Haec sunt quae uidentur afferre difficultate. Dicerem
218쪽
LIBER IN. Is Dicerem saluo semper meliori iudicio, fieri posse ut aliqui habitus sint κriti, & in non asserant opprobria: ut sunt illi qui non nocet alijs, neq; exist ut ualde deformes. cuiusmodi sunt extrema magnificentiae: cuiusmodi est etiam prodigalitas, de qua dixit Aristoteles in eod. . Et hic. cap. 3. cu loqueretur de prodigo: Quapropter no ui detur esse e αγλορ secundu mores. non enim ιι- κρου, neq; ignobilis est,excedere dando re non accipiendo, sed stulti. Licet igitur prodigalitas si κακlae, est enim extre naum liberalitatis: quia tamen non nocet aliis,di no est ualde deformis. dixit Aristoteles prodigum non esse secundum mores prauum hominem. etenim illi habitus qui sunt alijs detrimento,& sunt ualde deformes, di tur esse κακιαι, quae afferiint opprohria sicut extrema intemperantiae & fortitudinis. Ad probationem aut dico fieri posse ut aliquid sit κακία, oc tamen non asserat opprobria. S ad tex. Aristotelis lum.
Ptum ex 2. Ethic. cap. s. respondeo, duplicem esse κακίαν. alteram enim esse κακιών simpliciter & perfecte, alteram non simpliciter neq; perseiste, sed prope, re aliqua ex parte. Hac posita diuisione, dico fieri non eos se ut ex κακία si meliciter no uituperemur: sed fieri posse, ut ex ea quae non est uere κακία, ne* perlaeie cuiusmodi est illa quae
non est detrimento alijs nem est ualde deformis, ut sint extrema magnificentiae noplane ac simpliciter uituperemur, etsi fortasse aliquo modo uituperamur. Aut . Aristotelis a. Et hic. cap. s. dicimus, ipsum intelligi quod cxillis uituperamur, quia asserunt aliqua opprobria: sed quia non simpliciter afferut opprobria, ideo dixisse Aristotelem, non afferre opprobria. Ad id ueris quod addebatur,Si ita esset,sequi, haetrocem miri non significare eam improbitate quam diximus: dico aliquando hane uocem κακιαν non significare illam improbitatem,ut cum non accipitur simpliciter:
sed quia simpliciter ec magis proprie eb aliae uoces enumeratae, qus significant peccata, significat improbitatem maximam: tum etiam quia in . lib. Et hic. accepit Aristoteles ipsam simpliciter eo modo quo diximus: ob has causas asieririmus in superiori bus illam uocem significare maximam improbitatem. licet aliquando accipiatur nos impliciter: sicut eam accepit Aristoteles, cum loqueretur de extremis magnificetiae.
Quod autem haec vox κακια accipi possit aliquando simpliciter, aliquando uerὼ non simpliciter,declarasse uidetur Aristoteles in s. Et hic. cap. ulta ubi cu loqueretur,mis. Q. de iniuria astici. S. de iniuria afficere, dixisset in ambo esse mala, sic addidit: Sed tame peius est iniuria afficere: quia iniuria afficere est cum mimae, oc uituperabile est: ec cu κ iae uel persecta, 5c simpliciter, uel prope. Qirae uerba plane ostendunt, hanc uo cem κακιαι significare & simpliciter, perfectam*: α κα hi quae non est per secta, neu simpliciter, sed prope: quae scilicet erit illa quae n5 affert simpliciter opprobria. alioquin perperam 5c superuacanee uerba illa essent ab Aristotele addita. quod cum dari non possit sine uitio Aristoteli ut significetur id quod dictu est, necesse est. In eandem sententiam trahendus est,meo iudicio locus ille i. Rhet. Etenim nisi uelimus Aristotelem cum silaipsius sententia pugnare, cogimur dicere ipsum h anc uocem mutiαν simpliciter oc per se, non secundum quid eo in loco accepisse: uel intelle,
xiste o pprobria non simpliciter, sed aliqua ex parte. Ad id uerὁ quod afferebatur
ex . Ethici cap. t . ut respondeamus, paulo altius repet edum uidetur. Itam dicimus, 4. Et liue. i
illos habitus esse .pprie uirtutes, qui uersantur circa ea quib. difficile est res stere, q*sunt necessarii ad bene beatem uiuendum, prosunt aliis,&no sunt deformes: quae
conditiones uidentur colligi ex Aristotele .nam is a. Et luc. cap. I. hscscripta reliquit: i tibi ei. Amplius aut difficilius est resistere uoluptati lirae ut dixit Heraclitus. Sed circa dis ficilius semper fit ars 5c uirtus. etenim quod est recte,melius in hoc: quare Zc propter ς hoc circa uoluptates di tristicias omne negocium Sc Ethico Ac Politico.qui enim ro cacie ijs utitur. bonus erit: qui aut perpera, prauus. Et in 1. Rhet. Necessarium est,in i, maximas esse uirtutes, quae sunt alijs utilissimae. siquide est uirtus 5c potetia benefa
ctiva, Sc propter hoc iustos Ac fortes maxime honorat hic in bello,hic aut in pace est ιε ipsis utile. deinde liberalis G iiciunt ei & no contendui de pecuniis, quas maxime appetui alii. Et alibi: Est em uirtutis persectissimae, cuistis benefacere. lare O sor titudo 8c te perantia Sc iusticia ec liberalitas, θc magnificetia, 5c uirtus quae est circa honores 5c magnanimitas Sc malaenido uersentur circa ea quib. difficile est resiste. ηre N.psint aliis, quia sine ipsis no possunt homines recte uiuere, nem sint deformes, imo honestisiune: nemo admiratione assici debet,si lis dicatur uirtutes. Mediocrita-
219쪽
i 6 EVERI. s I N G. CERTAM.tes a sit ills de qui b. supra mentione iacimus,etiamsi laudabiles snt,non dicentur uirtutes: non ei uersant tir circa illa quib. dissicile est res stere, neq; ualde prosunt alijs, neq; eam habent necessitate qua enumeratae uirtutes. Quod a sit difficile sit resistere illis circa quae uersantur ipsie uirtutes ita aperte multis in locis scriptu reliquit Aristoteles N ita nos in nobismetipsis experimur ut ridiculti sit uelle hoc probare. Ex uiselut ib. iii quae enumeratae si in t illae erunt praestatiores quae uersantur circa illa quibus dissicilius est resistere, & plus prosunt aliis, magis* necessariae sunt ad bene beatem uiuendu, ut iustitia .sortitudo teperantia ec liberalitas uirtus uero quae est in appete dis honorib re masuetudo licet sint circa ea qui b. dissicile est resistere,& P sunt aliis, suntq; honestae: in quia n5 est ita dissicile resistere eis circa quae uersant neq; ita pro sunt alijs ut illae quatuor, neq; sunt ita necessariae, ideo no dictatur ita perfectae uirtu/tes, licet dicatur uirtutes. quare illς quatuor no sine ratione debet dici principales aecardinales uirtutes. Q ita uero magnificetia dc magnanimitas sunt circa ea quih. no est ita dissicile resistere neq; ita prosunt atris ne i ita sunt necessariae humano generi etem sine ipsis possunt homines recte uiuere ideo potius dictitur omam et a uir tutu, in uirtutes. Qirare di eoru extrema no dictitur asterre opprobria, neq; sunt ualde deformia neu qui peccat illis dictitur pravi homines:quia eoru mediocritas non est tali mometi ad felicitate humani generis,ob idq; earii extrema no ita nocet alijs, neque sunt ualde deformia ac licet ex definitione uirtutis generalis, qu suult ut uituperemur ob extrema uirtutum, possimus propter illa uituperari: tamen non ita uit Peramur,ut propter extrema rcliquarum uirtutum. Et ideo dixit Aristoteles, extrema magnificentiae non afferre opprobria: non quod non afferant aliqua opprobria, sed quia non afferunt tanta, quanta extrema caeterarum uirtutum. Et ita loquut is est in comparatione: quomodo etiam dixit, eos qui in extremis magnani miratis peccabam, non esse prauos homines. Et hoc uidetur intellexisse in a. Ethicoris cap. s. ut
diximus. Q rodsi quis uellet dicere extrema ista uirilitum nulla omnino afferre op probria, ecnullo modo facere prauos homines, necesse est ut interpretetur quod di xit Aristoteles in i Ethic. intelligi de eis extremis qus sunt extrema principalium uirtutu. Sed nihil prohibet intelligere,ut diximus. Mediocritates aut laudabiles, quas negauimus esse uirtutes, uidentur excludi a definitione uirtutis,quia oportet dicere Mirtute esse mediocritate quae uersatur circa ea qui b. difficilima est resistere, re prodest alijs,ec est necessaria ad bene beatem uiuendit: comunitas aut sermonu ec actio D u, circa qua uersentur tres illae mediocritates laudabiles,no est talis ut sit dissicile haru extremis resistere: nem qui resistiqualde prodest aliis, neq; talia sunt ipsam extrema ut ijs possit m udus euerti. Ide dicendu est de illis mediocritatib. quae habetur ex Misu Ac auditu quare licet sint cu electione, in no dictitur uirtutes, quia aliquid deest
ipsis eoru quae ponatur in definitione uirtutis. iod uero prsitantiores uirtut ex dicatur illae quae uersantur circa illa qui b. dissicile est resistere, ec ualde prosunt alijs, Eth c. 3. prster ea quae dicta sunt uidetur etia indicasse Aristoteles in s. Et hic. 3 ijs uerbis Hec, , itam iusticia uirtus quide est persedia non simpliciter,sed ad alium, di ob hoc excelle, , tisinna uirtutu uidetur esse iusticia, & neq; Hesperus neque Lucifer ita mirabilis: ac ut, , in prouerbio dicimus omnes simpliciter uirtutes iusticiar inest e,5c persecta maxime is uirtus, quonia persectae uirtutis est usus: persecta a sit, quod eam habes ad altu quo , , uti potest,no solum ad seipsum. multi eiu in propriis uirtute uti, sed in iis qus ad aliu, , sunt no possunt. Et propterea uidetur praeclaru illud Biantis, Magistratus uitu ostea, , dit. Ad alium aut ec in comuni magistratus geritur: propter hoc ipsum ec aliensi ho- , , nu uidetur iusticia sola omnium uirtutis, quia ad alium est. agit ei illa que aliis cos rui, uel principi,uel comuni. Ex ijs igitur uidetur perspicua esse dissolutio questionis ultimo loco propositarii, quia dicimus maenanimitate di magnificetiam esse uir tutes, sed no principales: quia no ita prosunt aliis sicut uirtutes principales, nem sunt ita necessariae humano generi. sine ipsis em possent homines bene beatem uti ere: at ν. M. i. no ita sine fortitudine, sine teperantia,sine liberalitate, sine iusticia, ut ex multis Ari- , , stotelis locis colligi potest. Δ maxime ex . Polit. i. ubi inui: Nemo em selice diceret, , eum qui nulla parte fortitudinis habeat, ne*tcperatiae riccpiusticis, ne in prudelis, , , sed timente etia circu uolantes musicas Id perantem uero, a nulla penitus ededi bibe'
is di exuem a cupiditate, regratia quadratis unius dilectissimos interficiente, similieci mente
220쪽
LIBER I X. is ec me te ta stultu & ignaru quali pueru qirenda uel insensi. Perspicuum igitur est, fieri no posse ex sentetia Aristotelis, ut sine quatuor illis uirtutib. principalib. genus
humanu bene beatem uiuat. Liberalitate aut qua no explicite numerauera uidetur significasse, cu dixit: Et gratia quadrantis unius dilectissimos amicos interficientem. Hocem proprie auaricianiscitur, ut declarasse uidet.Aristoteles in . Et hic. cu 4. Et hic. ait: Aleatores in ioc latrones,&pyratae illiberales sunt, quoniam sordide in lucro uer ι siani quaestus em gratia utri faciut, ec .pbra sustinet, alij extrema pericula se quaestu adeutes, alii ab amicis qui b. oportet dare lucratur. Utriq; igitur,unde no oportet tu scrari uoletes sordidi sunt, di omnis huius nodi quaestiis illiberalis. Fieri igitur no po- ψιrcst, ut sine quatuor illis uirtutib. humanu genus bene beate* uiuat. Sunt ergo necessatis ad uita beata quς est finis in hocmudo hominis quatenus homo est. Liquet emgenus humanu necessario euerti extremis sortitudinis teperantiae, liberalitatis di iusticiar: corras his ipsis mediocritatib. coseruari nepe fortitudine, toperantia,liberalitate oc iusticia. ec quia difficillimu est has mediocritates c 5 sequi propterea i natura Pni sumus ad earu extrema, quo clijs videmur nobis magis posse uita coseruare, licet decipiamur:ideo habitus illi qui uersant in illis mediocritatib. dicunt principales uirtutes, ut diximus. onia uero sine magnificetia ec magnanimitate potest satis beate degere hominu nenus ideo non dicimus ipsas esse uirtutes principales sed potius Ornam et a uirtutu. Qiuare si laudamur ex ipsis, hoc fit maximes a suppon ut liberalitate, 6c illa uirtute quae uersat circa honores appete dos. non igitur ex solis ipsis laudamum quare no uituperamur etia ob earu extrema,sicut ob extrema illaru quatuor uirtutu. cedimus igitur,magnanimitate di magnificentia esse uirtutes ex quih.laudamur 5c habere extreina ex quib. uitupamur: sed dicimus. neq; simplicit ex ipsis nos Iaudari nem simplicii uitup erari: quod uidetur intellexisse Aristoteles, O dixit earuextrema no esse uitia ne* afferre opprobria.Vel in angustu redigendu est quod dixit in et Ethic. s. nec ob extrema uirtutu uituperari. Patet etia dissolutio alterius quς- stionis, quare tres illae mediocritates no sint uirtutes. no sent em: quia no uersantur
circa ea qui b. disti cile est resis cre. neq; sunt ita necessarie humano generi ne is ualde prosunt alijs: quod erat de ratione uirtutis. Et patet etia,uirtute no posse esse sine electione, quia in eleetione cosistit bonitas 5c prauitas. Ex quib. omnib.perspicua est, dissoluta esse questione principaliore: θc ita uersi csse, cotinentiam ec incontinentia, constat iam 5c mollitudine no esse .ppi te ne P uirtutes morales ne* intellecti iras. Ex quo deinde sequebatur, diuisione Aristotelis positam in z. Et hic. no esse manca ne mutilata, ut uidebatur ostedere ratio in cotratiam parte allata: sed idonea, artificio sem adhibita. qua tit, nisi ita dicatur, quod quide dici posse uidentur ostedere uerba Aristotelis citata, no uideo quomodo recte tueri possimus. Iod uero addebatur de uirtute heroica, dicere,ipiam quo' esse uirtute animi sed no complexu esse Aristotele inter uirtutes animi: quia diuitio uirtutis nimi in loco illo intelligebat de uirtute animi humana no diuina. Virtus aut heroica, est uirtus queda supra homine ut uisus est declarasse Aristoteles in princip. 7. Et hic. joco superluacitato, ubi ait: CHtra Mibi caut ipsam seritate maxime aliquis couenire dicerer uirtute qus est supra nos, heroica quanda&diuina. Et paulo post: Quemadmodu em bellure non cst prauitas ne uirtus,senem Dei,sed aliqua honorabilior uirtute. Perspicue igitur patet ex uerbis Aristotelis,uirtute heroica esse uirtute supra nos quare merito no potuit cadere sub illa diuisione, in qua diuidebatur uirtus quae est in nobis.no igitur diuisio illa dici potest maca ec mutilata, quia no coplectatur heroica uirtute: si quide non omne animi
uirtute diuidere in animo habuit eo in loco Aristoteles, sed solii illa quae erat inno, his: quo posito, nihil cocludit argumentu id uerba Aristotelis ec nostra sententiam
ulla ex parte labefactet. De amicitia aut uisus est Aristoteles a. Rhet. 6. ponere eam s. ei. g. erinter ameeius:& in 1. Et hic. s. enumerauit ipsam inter affectus, Jc sic non ellet uirtus. s. tibicis. Ite cap. . eiusde r. Euast. uisus est ponere eam inter illas tres mediocritates, quas enu 1.DNG. meratis uirtutib. enumerauit, quς mediocritates sunt circa societate sermonum Sca-
Rionu:&no uidetur esse uirtutes licet sint laudadites: nominum eratς fuissent post uirtutes, ct tan ob res diuersie a uirtute. In s. uero lib. in principio dixit, i, amicitia est uirtus aliqua, uel cu uirtute sed no uidetur esse uirtus, quia no constit in mediocrita,
te aliquo modo.Et eiu uera amicitia no babet excessum di desectu, sed cu sit habitus,