장음표시 사용
121쪽
I a Hiero mi Tapp. Interpretatio
46o tur ex voluntate alicuius particularis personae, nisi praecedat actus gestus habilis ad inducendam acti 46i nem; quet habilitas non potest attribui ipsis actibus, nisi ab ordinatione legis, seu authoritate publica: & or hinc est, quod ex pacto nudo non oritur actio, non mirum, quia ipsum non habet istam hab ilitatem a lege, argum.l.iuri entium.S igitur nuda. sup. de pactiq6 & quamquam pactum nudum geminetur , tamen non differt a pacto nudo simplici, nisi in hoc, quod a guit in paciscente maiorem deliberationem voluntatis, qui est effectus proueniens a facto hominis priuati, quod, ut dixi, non potest atribuere actui effectum iuris,cuiusmodi est actio. i ' . iEt quod actio sit effectus,qui producitur a iure,pa 6 tet, quia illa est ius, idest, potestas a iure concessa ,
seu introducta, ut inst.de actio. in prin.& ibi nor. Docto. lath explicat Bolog. in suo subtili tracta. de multipli. signi.&.disse. tur.& facti. num. 3 P.
Et facit, quia duplex est facultas quam habet ho-46s mo, una scilicet naturalis,alia ciuilis, socia dum parti& Docr.inl.cum notissimi. C.de praescrip. 3O. anno. 66 & Bar. in L i .co .is de condi. ex lari Prima C. B- .icti, quam habet homo ex se circa rcs luas, & per - 67 nam suam, Sscunda est iuris, seu a iure creata, ut est
actio, quam non habet homines ex se, & iure suo, s*da lege illis conceditur mediatibus quibusdam medijs
ordinatis ad illam producendam , ut cxplicat idem Bolog. ubi se P. nu. 3 7. Nam ius,& cffectus, seu faculta, tes no possunt induci a priuatis, ica ab habentibus iurisdictione de iii republico, ut dicunt i Inni S ita l.ιΠΠ-nes populi. de Iustit. Jc iure,& in l. imporium. ff.de lu- .
122쪽
gumentum, ut supra confirmatum destruit pridictam
Sexto & vltimo,contra communem adducitur alia communis, quae loquitur in fortioribus terminis. Na 68 communis est opinio, quod ex pacto nudo iurameto vallato, de iure Civili no nascitur actio, secudii Bar. in l. si quis pro eo. col. a. verssecudo qro. F. de fideius.& in l. iurisgentium .f. quin imo. Ang. Areti. Inst. quitamod. re contra.obligae in prin .col. i .in fin.& de magis communi Ias in l.si quis maior. num. i I.C.de transactio.& Gallia. hic, num. 88. Si igitur ex pacto nudo iurato non oritur actio de iure Civili, in quo ultra geminationem voluntatis concurrit vinculum religionis. multo minus dicendum oriri actionem ex simplici pacto geminato. Et per haec duo ultima fundamenta teneo istam opinionem negativam contra communem. Qua retenta, no obstat primum, quia illud pactum nudum, quod producit actionem, non producit eam virtute geminationis, sed fauore testatoris,& testamuli, in quo legatum fuit ultra dodrantem. Non obstat secundum de geminata consessione ; 69 quia respondetur, quod ex consessione etiam geminata non producitur actio, sed iam inducta tantu probatur, ita not. Castren. in d. l. Publia. g. fin.& Abb. in d. c. si cautio.col. 3. extra, de fid. instrv. Non obstat tertium de pacto iuramento vallato, quia respondetur, quod immo secundum magis communem opinionem illud non producit actionem: Et 7o dato quod produceret, id non proueniret proptergeminationem, sed ultra id ,propterivinculum relu hgionis. Absoluta tractatione constituti,transeo ad stipui,
123쪽
srs Hieronymi Papp. Interpretatio
i tionem, quae est nostra propria particularis materia. Et in eius tractatu exordiar a definitione ipsius, quam tradit I. C. in Lue g. stipulatio. inst. eod. sic. Stipulatio 7i est verborum coceptio,quibus is,qui interrogatur, daturum facturumve se, id quod interrogatus est,re spondet. Contra quam definitione multis modis instant Mo r demi hic. & Primb,quia illa verba in definitione . videlicet verborum conceptio , quae in ea designant genus, non exprimunt proprium genus stipulationis, crgo definitio ista non potest esse bona , cum careat 73 proprio genere, quod autem genus definitionis, debeat esse proprium,docet Petr. Andri Gamma. in sua D talecti. lega. lib. I .cap. ri .ex dictis Aristot.lib.Topico. i .& lib. 7. Metaphys& tradunt nostri in l. r. S.dolum. V. de dolo. ma. Quod autem illa verba non desi-q gnent proprium genus stipulationis probatur,quia illud est contractus, vel conuentio.l. Labeo. lib. i.sside Verb. signi.& l. I. g. conuentionis. versi.adeo.sside pact.& illa verba conceptio verborum, non pertinent soluad contractum , sed etiam sunt communia ad multa alia longe diuersa,puta ad sentctias, rescripta,& alia, quae nullatenus communicant cum contractibus, &sic non sunt proprium genus ad stipulationem. Huic oppositioni, quam Bolog. hic, num. 2 4 6. reputat insolubilem, resp5deo, ego clare, quod immo prae
s ducta verba designant proprium genus stipulationis; quod probo ex his, quae tradunt Doctores in I. 1. in prin.infeod.&ibi Bar. num. 3. ubi firmant, quod in 76 stipulatione verba sunt loco materiar, ergo in eius definitione erunt loco generis, cum in definitione Re 677 nus importet materiam , differentiae sermam ip
124쪽
sius definiti,ut not.Cagno.in I.omnis definitio, num.
Nec obstat, ut dicebat Bolonqubd contractus, ite 478 conuentio, sit propriis genus; quia respondeo, quod duplex datur genus, nempe mediatum,& immediatu secundum Dialecticos, & utrumque genus potest esse congruum in desinitionibus, idem Gainina.ubi su- 479 pra, lib. 3.cap. z.num. q. Quo stante, fateor,quod c5 tractus,item conuentio, sunt genus congruum stipulationis, scilicet mediatum, sed tamen dico, quod etiam a verborum conceptio dici potest, quod sit genus congruum stipulationis, scilicet immediatum, quia verba sunt materia immediata, de qua illa sermatur. Et co stante, non erit serte inconueniens asserere,
quod ex istis duobus generibus istud ultimum sit magis proprium, tanquam propinquius suo definitio, sui per quo ultimo tamen cogita. a Secundo, contra eande definitionem in statur, quia
non videtur continere causam materialem; nam bona
8o definitio debet continere principia intrinseca ipsiusi rei definitar, quae sunt ipsius materia, & serma, Ca-: 681 gno.ubi proxime,nu. i . IS. Quod autem non contineat causam materialem demonstratur, quia volunt scribentes in d.l. 3. g. stipulatio. quod causa materialis stipulationis demonstretur ex illis verbis, daturum, facturumve,&c. Qui verba, licet demonstrent materia, circa quam versatur stipulatio , tamen non demonstrant materiam intrinsecam ex qua, cum duplex sit 68 a materia, Gamma. ubi su p.lib. I .cap. 22.de loco amateria. ubi distinguit de triplici materia , videlicet, ex qua, in qua, circa quam,& ibi ista exemplificat. Huic argumento, quod pariter reputat in selubile Bolog.
125쪽
/ a I Hieronymi Pan. Interpretatiθ
Bolog. hic responderi potest, verum quide esse, quod
illa verba daturum, facturumve non demonstrant materiam intrinsecam stipulationis, sed tamen talis materia intrinseca demonstratur ex alijs verbis definitionis, videlicet verborum conceptio; nam ut dixi supra, verba, seu conceptio verborum sunt, materia intrinseca, ex qua constat stipulatio, quae recipiunt in se for- 83 mam stipulationis, quq consistit in ordine interrogationis praecedentis,& responsionis subsequentis facit quod not. Bald.in cap. i. in princ. de no. rm. fidelit.
84 quatenus ibi dicit, quod forma est ordinata quaedaseries rem aliquam adducens ad subflantiam. Tertio contra eandem definitionem in statur ultra Bolog. quod illa verba, conceptio verborum, non contineant gc nus congruum stipulationis: Nam ut dixi,
8s illud dici potest genus proprium definitionis, quod
in ea designat tantum materiam ipsius desiniti, cum designatio formae eiusdem definiti, fiat perappositionem differentiaru; modo sic: ista verba,verborum conceptio,videntur designare simul, & semel materiam,& sormam ipsius definiti, merito,&c. Ista minor pro- 86 batur,considerando, quod verbum, coceptio, apud Latinos, importat idem, quod sorma,& solenitas veraborum, hinc,concipere verba iuramenti, item, concopiis verbis iurare, accipitur, pro certam verborum sermulam prς scribere iuraturo, secundum quam ipse debeat iurare, & apud nostros Inst. de interd. in prin.in eodem sensu sumitur, ubi quod interdicta sunt qua, dam sermulae,& coceptiones verborum, id est, quaedaverba formalia ,& solennia, ut satis innuit Imperator, in b. sin.eiusdem tituli,ibi, non est necesse, reddi intemdictum . Otiatenus L.
126쪽
Quatenus ergo in definitione stipulationis dicitur verborum conceptio, ista verba important ide,quod formam verborum,quibus fit stipulatio,& sic impor- . tant non sollim materiam, sed etiam formam definiti. ut dicebam, quare dcc.
Huic oppositioni respodeo, quicquid sit apud philosophos, apud nos non inconuenit, qu5d verba quae 8 et in desinitionibus sunt apposita ad designandum materiam desiniti, & sic genus, designent etiam aliqualiter formam eiusdem, ut videtur probare rex. in l. i. g. de testam.vbi LC.in desinitione testameti, dicit, quod testamentum est iusta sententia, quae verba designant materiam, & simul etiam formam testamenti, quatenus verbum, illud iusta, exponitur ibi per glos.& Doctores, idest cum haeredis institutione , & est commu- 88 nis expositio, quae institutio haeredis est forma testamenti.s ante haeredis, Inst. de lega. Quarto contra eandem definitionem stipulationis instatur secundum Bolog.hic, num. 23 i .nam dum dicitur in ea. qudd est verborum conceptio, innuitur. quod stipulationis essentia consistat in facto,& tamen contrarium videtur velle Bariduobus in locis. Primbin l. si is qui pro emptore,nu. 32. de usucap. Secundo in l. sciendu , col. 3.nu. 6.in feod. Dixit primo,' stipulatio est simul iuris & facti, iuris i in l. si unus.' pactus ne peteret. ff.de pact.ibi, nam in stipulationibus ius cotinetur,facti, quia oportet, quod praeςedat interrogatio,& sequatur resposio; Dicitur se nilo loco, quod stipulari, & iubere sunt nomina iuris, nec percipiuntur sensu, sed magis intellectu. Huic dissicultati, quam Bolog.hie non tollit, respo
127쪽
ψaΙ Hieronymi Papp. Interpretatis
Bolog. hic,responderi potest, verum quide esse, quod illa verba daturum, facturumve non demonstrant materiam intrinsecam stipulationis, sed tamen talis materia intrinseca demonstratur ex alijs verbis definitionis, videlicet verborum conceptio; nam ut dixi supra, verba, seu conceptio verborum sunt, materia intrinseca, ex qua constat stipulatio, quae recipiunt in se r- ο 3 mam stipulationis, quq consistit in ordine interrogationis praecedentis,& responsionis subsequentis facit tu id not. Bal d. in cap. i. in princ. de no.Qrm. fidelit. 8 quatenus ibi dicit, quod forma est ordinata quaedaseries rem aliquam adducens ad substantiam. Tertio contra eandem definitionem in statur ultra Bolog. quod illa verba, conceptio verborum, non concineant gc nus congruum stipulationis: Nam ut dixi,
8 ue illud dici potest genus proprium definitionis, quod
in ea designat tantum materiam ipsius desiniti, cum designatio sormae eiusdem definiti, fiat perappositionem differentiaru; modo sic: ista verba, verborum conceptio, videntur designare simul, & semel materiam,& formam ipsius definiti, merito,&c. Ista minor pro- 86 batur,considerando, quod verbum, coceptio, apud Latinos, importat idem, quod forma,& sol cnitas veraborum, lainc,concipere verba iuramenti, item, conceptis verbis iurare, accipitur, pro certam verborum formulam prς scribere iuraturo, secundum quam ipse debeat iurare, & apud nostros Inst. de inter i. in prin. in eodem sensu sumitur, ubi quod interdicta sunt quaedam Drmulae,& coceptiones verborum, id est, quaedaverba sermalia ,& solennia, ut satis innuit Imperator in S lin. eiusdem tituli,ibi, non est necesse, reddi inter
128쪽
Quatenus ergo in definitione stipulationis dicitur
verborum conceptio, ista verba important ide,quod formam verborum,quibus fit stipulatio,& sic impor-- tant non solam materiam, sed etiam formam desinit ut dicebam, quare dcc.
Huic oppositioni respodeo, quicquid sit apud philosophos, apud nos non inconuenit,qubd verba quae 8 et in definitionibus sunt apposita ad designandum materiam desiniti, dc sic genus, designent etiam aliqualiter Armam eiusdem, ut videtur probare rex. in l. i. Ede testam.vbi I. C.in definitione testam eii, dicit,quod testamentum est iusta sententia, quae verba designant materiam, & simul etiam formam testamenti, quatenus verbum, illud iusta,exponitur ibi per glos.& Doctores, idest cum haeredis institutione, & est commu- 88 nis expositio, quae institutio haeredis est forma testamenti.S ante haeredis, Inst. de lega. Quarto contra eandem definitionem stipulationis instatur secundum Bolog.hic, num. 23 i .nam dum dicitur in ea. qudd est verborum conceptio, innuitur. quod stipulationis essentia consistat in facto,& tamen contrarium videtur velle Bar.duobus in locis. Primbin l. si is qui pro emptor nu. 3 2. de usucap. Secundo in I. sciendii, col. 3.nu. 6. in feod. Dixit primo,.stipulatio est simul iuris & facti, iuris,ut in l. si unus. S. pactus ne peteret. ff. de paci ibi, nam in stipulationibus ius cotinetur,facti, quia oportet, quod prae edat interrogatio,& sequatur resposio; Dicitur secundo loco, quod stipulari, & iubere sunt nomina iuris, nec percipiuntur sensu, sed magis intellectu. Huic dissicultati, quam Bolog.hie non tollit, respo
89 deri potest, ut stipulatio quoad substantia est facti, I ia
129쪽
13o Hieronymi Papp. Interpretatio
in facto consistit, ut ben E in nuut verba definitionis videlicet verborum conceptio, & facit insuper, quia ρο stipulatio est: contractus, & contractus est factu cό-silio, in fine. sede curaefur.Nec dissentis p aes quatenus in d. l. si is qui pro emptore, dicit. quod est stati iuris,&facti, vult intelligere, quod circa factum stipulationis versatur milii sterium iuris ciuilis; naui vult, quod praecedat interrogatio; & sequatur res ponsio,
fiat inter pra sentes, unico contextu et hoc probat textus quem Bar. allegat,videlicet, in d. g. pactus ne peteret, ibi, in stipulationibus,&c. & ita illum ilitelligit ibi Ias. Similiter Har. in d. l. sciendurn, pon loquitur de stipulatione,prout est res significata, sed prout est home sti significans, nam dum dicit, ibi, quod est nomen iuris, intelligi potest, idest, nomen a iure ciuili inuentum seu inductum, non autem nomen iuris, idest significas ialiquam formam in iure consistentem. ut est nomen haereditatis ususfructus& similium. Quinto loco hic definitio stipulationis videtur ma
92 la, quia non couertitur cum suo definito, iuxta l. primam, S. dolum. F. de dolo.& ibi noti Bar. Quod multis modis demonstratur. Primo per tex. in l. si ita quis. Dp. de euictio. ubi siquis ad interrogationem alterius promittat seruum qui vendebatur, non esie furem, vel vespilli onem,ita
est stipulatio, ut ibi dicitur in textu: & tamen illi non
conueniunt illa verba,daturum ficturumve, nam per
hanc stipulatione promistar,nec dare,nec facere promittit e & licet ibi textus dicat, quod ille, qui sic pro mittit tenetur ad interesse, & fic illa stipulatio videatur implicare promissionem de dando, tamen illa pro
sta non prouenis ex illa stipulatione inita facto
130쪽
contrahentium, sed ex alia stipulatione tacita, & subintellecta a lege iuxta L stipulationes non diuiduntur.
Secundo patet exemplum in acceptilatione, quae constat ex interrogatione,& resposione, & per conse ρ quens est stipulatio secundum glo.in l. si unus. g. pactus ne peteret.fsde pact.& praesupponunt communiter scribentes hic. Et tamen per illam stipulationem 9s no promittit quis se daturum, facturumve aliquid, cum illa non fiat ad inducendam actionem, seu obligationem, sed ad tollendam,l. i. ff& C. de acceptita. Et 6 6 quamuis ille, qui acceptum fert, obligetur non petere secundum glo.& Docto.communiter, in l. ubi pactum. C. se transact. tamen ista promisso non resultat ex verbis ipsius acceptilationis, sed inducitur ab interpretatione legis, & lic ab alia separata dispositione. . Tertio suadetur ex . l. si stipulo. 9 fin. in f eod. via 697 Per haec verba vcdis3 vendo, inducitur stipulatio:&tamen in ea ncin potest considerari explicite promissio de dando,uci faciendo. Huic obiectioni non potest aliud responderi, nisi
498 quod illud, quod dicitur, quod bona definitio de
Let conuerti cuin suo definito procedit regulariter, non autein semper, & necessario, ut volunt multi Do.
ctores relati per Cagno. in Lomnis definitio, nil. 3 .dereg. iuri qui ibi de si ibdit, ita tenere comuniter Doct. Sed ista responsio non est tuta, quia immo definitu 99 debet omnino,& in omni casu conuerti cum sua de . finitione, alias non est bona,& hoc vidctur probari in il .r .f.dolum. ff. de dolo. ubi Seruius definit Ἱolumi esse machinationem quandam alterius decipiendi cau- isa, cum aliud agitur,& aliud simulatur; qua definitio- .