장음표시 사용
71쪽
a I ANI N 'I C I I 'E R Y T Η R AE Iadnectere; in quo distichon legatur, cujus haec sententia
sit: Syros fratres, dum ipsi' longa carceris custodia premuntur, libertatem, qua carent, corporis. inquam, nam animus semper est liber,) aquilae dedisse. Non potui, s dato 1 me petentibus, denegare, contra praeceptum illud. Nunquamjussa canas, quin hoc disticho , amicis optime de me meritis, morem gererem. non me fugit, quam sit illud ineptum & insulsunt: volui tamen scribere, ne que- raris , nullos me ad te versus, quos scripserim , mittere. Iege igitur, inscitiam excusa, & vale. Imae, v Kal.
Dum male longa S ros retinet custodia Fratres, . Carcere me missam , qua labet, ire jubent.
ACcepi ab Eminentissi Card. Capponio librum Epi
stolatum ad Hugonein Vbaldinum ; quem ille multos secum annos habuit; in quo Homiliae in Evangelia, Sermones, Paradoxa Christiana, & alia opuscula, continenturi quem librum quoniam utilem fore confido , &ra Card. visus est eo delectari, cogito, quemadmodumus mihi pollicitus est, edere, & eidem Cardinali dicare. quamobrem, si tibi videbitur, mittam illum ad te, Per partes, quemadmodum de aliis feci, ut ad Ninusium
deserendum cures. habeo etiam in promtu tertiam Pinacothecam , quae a multis expetitur. nescio an tutae sint di latronibus viae; nollem enim haec opera perdere, in quibus tantum laborem insumst. Peto a te, ut, pro tua
humanitate, ad me de his rebus omnibus scribas; ut sciain quid me facere oporteat. Hugo secessit, animi se tia, in oppidum Capranicae, ibique, unum jam mensem. hilares sumit hos dies . qui adhuc pulcri, sereni, amCenisue fluxerunt. Mortuus est Episcopus Stusa, magno. vir ingenio, multisque facetiis , quem aliis novae Pinacoth cae meae illustrium virorum imaginibus addam. P. Morenus, qui Urbani VIII vitam scribebat, ex Soc. Iesu,
repentina morte sublatus est. Classis Gallica milites in insulam
72쪽
insulam Elpam fecit Populoniam cepit, arcem oppugnat , tum eam quae est in oppido, tum etiam eam quae ad Ottium portus, quem, ob ejus longitudinem , long num appellant, sita, aditum, hostium classi, praecludit, ne illuc se possit recipere: sed adhuc expugnaroneutram v let. utinam, te insecta, sicut antea, distedat. magno i terea damno Principem Ludovisium assicere dicitur.
Aliud , quod scribam, nihil habeo , nisi, me aliquanis
comm Ius valere. tu quoque, qui tanto Reip. Christianae usui es, da operam,ut valeas; & caput istud tuum. ita laudabile dc honestum , una cum dentibus , ab aeris istius injuria, quantum potest, tuere. Romae, x I v Kal.
XLII LΡRiniis hisce mensis Novembris diebus, quibus, in
omnibus ubique sere Gymnasiis, intermissa aliquot mensibus literarum studia instaurantur ac repetuntur,frequens in Collegio Rom. Societatis Iesu , invitatus ab illis Patribus, adfui, atque tum eloquentiae tum aliarum disciplinarum magistris operam dedi; quorum unusquis. que scholis , quas deinceps habiturus esset, orationes pra misit. ex quibus magnam cepi voluptatem ; etenim illi summas inter se se habere dissimilitudines cernebantur.
ita tamen ut parem pene omnibus laudem, in dissimili dicendi genere, si te contigisset adsuisse , tribuisses , neque eorum unum quemque nisi sui similem esse postulasses.sed I v Nonas ni us mensis, 1 prandis , longam, sed in
primis elegantem, orationem habuit P. Ignatius Boi dianus, statura quidem corporis exiguus, sed ingenii se ma maximus ; cui dicenti interfuerunt, Cardinales novem , omnes sere primarii aulae Antistites; ac magnus praeterea eruditorum ac discipulorum numerus ; ejusque oratio , quamvis longissima , summa excepta est omnium approbatione atque silentio. atque gavisus sum . magistros illos orationem suam ad veterum , hoc est , Ciceronis. Caesaris, aliorumque ejus notae script rum, similitudinem, a qua se abstraxerant, conformasse. nam superiores magistri contra veterem morem, tu
73쪽
M IANI NICII ERYTHROfracto, conciso, obscuroque quodam genere dicendi vessabantur, ut, quid dicerent, quidque non dicerent, mihi, qui tardo hebetique sum ingenio, perspicuum esse non posset, atque oratio, quae lumen debet rebus afferre, obscura easdem caligine ac tenehris involveret. Plura alia cogitaveram ad te scribere; sed ea cogor in aliud tempus differre. nam Eminentissimus Opponius mittit ad me epistolas duas , ex Anglia sibi inissas, quibus sine mora respondeo. Vale. Romae , v I Idus Novembris
SCribo ad te, cum nihil sit quod scribam; quia jam
diu nihil ad me scribis. fierine potest , ut omnem de me ex animo memoriam eieceris ' at me nulla unquam tui obrepsit neque obrepet oblivio. altius enim tuorum in me beneficiorum cogitatio mihi inhaeret,quam ut eam vis aliqua possit eripere. itaque, quoties sese offert occasio , apud viros clarissimos , longos de te sermones instituo. tua singularia in Remp. merita summis in caelum laudibus offero. quamquam ea sunt ejusmodi, ut nihil meo praeconio egeant. ipsa satis per se , iis quibus ea n ta sunt, clamant, se esse maxima, egregia, ac prope divina. Scio, occupationes tuas esse tam multas, tam graves, tamque perpetuas, ut te respirare non sinant: sed in iis interdum paululum erat loculi, mei erga te amoris observantiaeque memoriae, cum . uno saltem versiculo, mihi rescribebas, te meas accepisse, te bene valere, te maximis
inolestissimisque negotiis districtum implicatumque detineri. at hoc uno versiculo eram contentus, neque eo dite amplius quidquam desiderabam. Cupiebam fieri , te certior , num tertiam Pinacothecam , di librum Homiliarum, Eminentiss. Capponio dicatum , meis ad te litoris tuto possim committere . ut, Nihusii nostri opera, quamprimum typis edatur. Quamobrem peto a te, mularem in modum , ut de hac re saltem certiorem me fieri jubeas, atque , si sum dignus qui id , te impetrem, ad me scribas, cur nihil scribas. Vale Romae, a x Kal
74쪽
CErtior factus sum di te de morte viri eruditissum
Puteani, qui Lovanti, ubi tanto cum plausu humaniores literas docebat, ex ssit. &sane nullam justam causam invenio . quamobrem homo, ceteroqui humam simus ac modestissimus, tuis meisque ad eum literis, q uas ab hinc triennium , tuo jussu, ad eum dedi, responsum pullum dare dignatus sit. quae meae literae nihil concine bant nisi plenum humanitatis, ossicii , benevolentiaeque, summa cum ejus laude conjunctae. plenim de me naiarum ita videli non debeat, si homo obscursis, meaque et iam aestimatione, nullius fere pretii . viro doctissimo, summaeque eloquentiae & eruditionis fama celeberrimo, dignus non sim visus, cui responderet; at vero , te, eodem , quo me . loco ac numero habitum fuisse , id latis mirari non possum. Vir optim , ac, tRa causa, meae lau-
dis studiosissimus, Nihusius, cui si mn me plurimum deesbere profitear. ingratus sim , scripsit ad me, prope esse
tempus, quo Caesius, solutus ceteris curis atque negotiis, eruam timeam Pinacothecam excudat ; ac proinde me admonet, ut incipiam eam mittere in nomine Domini.
Confugio igitur ad tuam singularem humanitatem, uς opus hoc, tuo patrocinio complectaris, sicut in aliis antea fecisti. Scriptum est literis paulo minutioribus , ut, Iumittendo, loςi minus occupet, ac celerius ad vos astus perveniat. Aliud , quod scribam, nihil est, nisi, hic bellum parari. milites scribi , pecuniam ad militum inpendia cogi. Vale , atque eum apud te amicitiae locum mini conserva, in quo me collocare dignatus es. Romae, II ἔΚM. Decemb. co I ac TL ἔ.
IVcundissimae tuae mihi literae fuerunt: primum , quia significant, te bene valere; id quod mihi est gratum
in primis; tum, quia causas aperiunt, quamobrem, multis ab hinc hebdomadibus, nullae, neque di te neque a N
busio ad me literae venerint; quod ego, ab eo quoq
75쪽
ν6 IA NI NIC II ERYTHRAEI 'os oblivio cepisset, suspicabar posse contingere. verum id, militum, quibus reserta isthaec est regio, quae jam diu funestissimo acerbissimoque ardet bello, factum est culpa.ii enim tabellarios, ab Italia proficiscentes, retinuerunt ne ad vos possent accedere. quodnam igitur responsum iis dare poteratis literis, quas nullas accepissetis Sed bene actum est cum illis, quod non interierint; quod infortunium cum ab omnibus meis litoris cupio abesse, quae ad te mittuntur, tum eodem mactari eas minime volo, quae deinceps meam tertiam Pinacothecam & Homilias apportent; ne, tot dierum ac mensium,tanto studio h me suscepti, labores in irritum recidant. propositum est enim Carsio, haec omnia typis excudere, una cum aliis , quae 1
Naudam, ex Gallia, missa, ac propediem adfutura, ut husius scribit, expectat. quod si fiet, ut spero; non
omnino me liberorum expertem exire ex hac vita , con-- tinget. Atqui, quod memoriam mei paululum operibus extendam, totum a me tibi referendum est acceptum. tu enim autor, tu impηlsor fuisti, ut, quae scripsissem, ad te mitterem, ut, me superstite, imprimenda curarem; tu verecundanti mihi , atque, ex conscientia meae infirmitatis , communem hominum lucem metuenti, calcaria addidisti: tu, ad eam rem, mihi Nihusium, tu Caesium,
conciliasti; tu me saepius amice ac perhumaniter admonuisti, ne cunctarer, ne tempus dimitterem, ne tam commodam, tam opportunam. mihi oblatam, occasionem dinanibus effugere sinerem. Scribis etiam ad me, qu nam statu, commistis pacis concordiaeque n0gotium. tot jam annis agitatum, existat; nempe eo, quo antea fuit;
ac, rumores , qui de compositione increbuerant, falsos inanesque, ais suisse ab iis dissipatos, quorum intererat eam in vulgus famam exire. agant igitur Christiani Renes ac Principes, capitali inter se ossio dissideant, mutuisse Invicem praeliis oppugnent, vires suas exhauriant, se opportunos, ctuo , nullo sere negotio, superari ab hostibus Christiani nominis possint, efficiant. 1nterim illi urbes Christianorum oppugnant, capiunt, diripiunt; po tus , unde quam brevissimus sit ad nos commeatus, inu ciunt, occupant, praesidiis muniunt, firmant, ac, sumta ex nostrorum Principum discordiis occasione, dant op
76쪽
EPIST. AD TY RRHEN V M. ram , ut ipsorum imperium iisdem, quibus solis cursiis, finibus terminetur. quod illis video non inseliciter posse
succedere, si Illyrici Ilittoris portus, ut facere coeperunt, obtineant . quid enim tunc eos prohibeat, quo minus . unius diei itinere, valida, qua praestant, came, mam transeant, acerrimo nos, stultitia nostra viribus exhaustos, praelio invadant, in servitutem redigant, vel E seditibus nostris exturbent i di , quod aegre mihi est, nullos video, ad illorum conatus cohibendos, hic milites scri bi, nullos exercitus comparari, nullum Redus, ad eos opprimendos, iniri; immo, eos aspicimus, quos ma i ne deceret hac cura ac solicitudine assici, ita nostrorum scelerum poenis exigentibus, quieto & otioso animo esse. Tu Deum, ut sit propitius, ora. Vale. Romae, I V Non.
E Cce alii duo quaterniones Pinacotheca: meae v niunt, qui iis, quos misi , jungantur. Noli expectare, dum eos tibi commendem'; facerem enim tibi injuriam , qui pluribus in rebus mihi declarasti, qua benevolentia studioque me meaque omnia complectaris. Br vis sum, tum quia nihil est novi quod scribam tum etiam quia a capite non satis belle me habeo , unde ad nares re ad oculos destillationes acres ac molestae descendunt, biduo ante contractae, cum ego usque ad horam tertiam noctis, in aere frigido, quamvis rheda exceptus, expecto. dum insignis macnina prodeat, digna incredibili illo p puli totius concursu qui ad eam visendam est factus. conspiciebatur enim in ea, sacrosanctum illud B. Virginis de Christi Domini domicilium, Angelorum manibus ab urbe Nazareth Lauretum usque deferri. cujus miraculi memoriam , hic Romae, Piceni. quorum princeps est Eminentiss. Card. Pallotta, qui summam ad eam rem diligentiam atque operam adhibet, I v Idus Decembr. quotannis, anniversariis cerimoniis ac feriis, celebrant. erat moles illa u dique elegantissimis nubibus circumsepta ι in quibus , inter cereos accensos, admirabili ordiane, pueri symphoniaci, ad centum, eram dispositi, Angelorum
77쪽
iorum ornatu, qui, tum fidibus tum voce canentes, sto villiino aures concentu complebant. Antecedebat magnus Picenae nationis numerus cum cereis, tubicines &tympanotribae , & musicorum chorus , ante Christi crucifixi imaginem, quae Siroli summa religione colitur. Verum, haec voluptas, quae ex illa pompa , quam dixi, percipiebatur, magno Germanis & Anglis quibusdam, qui ad eam oculis percipiendam confluxerant, stetit. nam spectaculum ex asseribus, Cardinalis jussu conflatum, cum male firmum haereret, concidit, ac sua secum ruina illos omnes , qui in eo erant, attraxit; atque alius crus, alius brachium , fregit . alius in facie , alius in capite , vulnus accepit: ac nunc in lectulo , non sine vitae periculo, aegri decumbunt. Omnino sc comparatum est , ut fere semper, laetitiae fletus, voluptati dolor , dulcedini amarities, finitima sit. soluin nobis, E corporis custodia dimissis, &in possessione aeternae selicitatis constitutis, secretis malis
omnibus, cumulata bonorum complexio continget. Vale. Romae, prid. Idus Decembr. CID I PC vG
O Vat isthuc mitto, fortunae arbitrio potestatique per
mitto: nam, si quid eorum , vel militum vel prindonum vi, deperiret, nihil esset domi, unde seretri ejus. modi incommodum posset; nam exemplaria ipsa mitto, ut potes ex Illuris, quibus sunt referta, conjicere ; quod a labore describendi. quantum potest , abhorream. atque, ne ainanuensem mihi aliquem memede conducam, rei familiaris angustiae, in quas redactus sum, faciunt; eo quod temporum injuria, me aliosque , qui eodem calamitatis jure comprehenduntur, si , di quibus consultum nobis esse deberet optime , bonis , a ma)oribus meis mihi relictis , exuunt, ad mendicitatem adigunt, perditum eunt ; cum sit jam ferane biennium, cuin fruetias, quos ex quodam munere, 'uod, ante annos quinquaginta, aliquot scutat rum millibus emeram, capiebam , quodque me tanquam agellus quidam alebat, mihi, quasi calamitas aliqua , intercipiunt , multaque alia retinent, ne ad me, ut aequitasci ratio postulat, veniant. utinam numerarer in iis, quos Paulus
78쪽
EPIST. AD T HENUM. paulus Apostolus laudans . ait . rapinam bonorum sum rum cum gaudio sustinuisse. sed longe hoc naudium meo abest ab animo, &, in ejus locum, luctus, dolor, moero que succedit. at, quoniam adeo imbecillo sum animo. ut me dolori permittam, quam Velim, hic dolor, pecca- , torum meorum, quibus, ut Deus milii iratus sit, merui, maculas ac sordes abstergat: ne possit mihi Deus objicere impatibilitatem ineam, ac dicere . Percussi eum , Mnon doluit . vel saltem optandum mihi maxime est, ut suavius ac jucundius accideret, cum hominibus flagellari. quam , cum superbis, quorum animi, rebus secundis inflati, esseruntur, quique miserorum clamoribus. lacrimis, ac luctibus , quali suavissimo quodam cantu, delectantur, bonis omnibus circumfluere. Sed mihi spes est, mea haec
opera, quae in fasciculos distribuentur , qui digiti unius
crassitudinem non excedant, fortunam , hiemis iniquit tem , militum barbarorum saevitiam, atque aspera & adversa omnia , habitura esse aequiora, quam me eos, quos humanitate aequitateque omni exutos experior. Plura scribere me prohibet dolor. Superest, ut Deum exore
mus , ut anniversariis hisce , Christi nascentis seriis; hie divinissimus infantulus dignum se, in cordibus nostris ihospitium inveniat. Vale. Romae, x III Kal. Ianuarii
UEniunt ad vos quaterniones alii duo: utinam proso ro ac felici successu. nihil est , quod tam aveam sciare , quam si operis initiuin istuc selyum & incolume tam
venerit. nam si iter, ut ita dicam , illud, commodum ebdem ac secundum evenerit, magna mihi spes est, ceteras ejus partes eundem esse exitum habituras. a te etiam a que etiam peto, ut, pro tua in me humanitate, jubeas me de hac re certiorem fieri ι nullum enim nuncium potest
mihi asserti, cujus me, linpensius, fieri participem , cupiam. Legit nostra Gaspar Scioppius, vir ille literatis-stinus , & Latinae in primis linguae scientissimus, qui omnia ejus arcana, omnia mysteria, novit; sui in intimas ejus latebras atque recessus, ad quos nemini ante ipsum aditus
79쪽
M IA NI N I C I I ER1Y T M: R. HI aditus patuit, penetravit i qui initio Pontificatus Vrbani VIII, cui, Cardinali, ob singularem ejus virtutem merito eratfratissimus , omnibus admirantibus Roma discessit, ac Patavium Vrbe mutavit: legit, inquam, hic vir nostra, ac miratus est , quum quadraginta annos in Italia, ac praesertim Romae, fuisset, nunc Ianum Nicium Erythraeum notitiam suam effugisse. dedit ad Lucam Holstentum , Basilicae Vaticanae Canonicum, literas, popularem , ut arbitror, suum ; ut quaerat, investiget, quid nam hominis sit ille . qui sub Iani Nicii nomine occultetur ; se enim existimare, nomen illud esse fictum, non vorum , deinde, nunquam sibi posse persuadere, eum, qui ita scribat, Italum esse, sed alterius cujus ain exterae nationis. cujus rei id sumit pro argumento , quod suis Ciceronem . Plautum, Terentium , vestigiis persequatur. etenim exteri tantum , puta Galli , Germani, Belgae, autores illos, omnium optimos & elegantissimos, conam tur imitando efingere, ac prorsus exprimere , Itali non item . qui aliud sibi scribendi genus invenerunt. 3c inprimis Holstentum eundem rogat , ut sciat, num Nicius hic in Collegio Soc. Iesu, 1 Patribus illis,didicerit. Ego. cum id esset ad me perlatum, continuo longas ad eum ibteras dedi, plenas humanitatis & ossicit . in quibus me
totum aperio , atque omnem , tum praeteriti, tum pra sentis temporis, meae vitae rationem expono. Exspecto, quid respondeat. Vale. Romae , v Kal. Ianuarii
Roperant alii duo quaterniones; utinam bonis, ut X Munt, avibus, hoc est, ut salvi perveniant, nec aliquam it1nere calamitate intercepti depereant. Aliquot abhine diebus est hic Dux Gulsi , qui Romam venit, ut duobus matrimoniis , quorum vinculis , variis temporibbus , se impedivit, Pontificis max. autoritate solvatur. habet enim duas uxores, unam in Gallia, in Belgio alteram. Cum ea , quae est in Gallia, matrimonium contraxit Per ea verba tantum, quae praesens tempus, non autem smeturum, iudicant; quibus verbis, ut te virum doctissimum
80쪽
EPIST. AD TYRRHENUM. 8r non sugit, etiam sinihil aliud adsit, matrimonium recte perficitur. nec quidquam sibi rei ainplius cum illa fuit iverum matrimon bim istud clam est inter sponsos initum videlicet Parochro non adhibito. quod matrimonii genus Concilium Tridentinum improbat, atque irritum esse jubet . sed, quum Gallia Concilii illius legibus decretis. que subjicere se noluvit, sequitur ut matr1monium illud
firmum ratumque permaneat. cum ea autem, quae est in. Belgio , ex praescripto Concilii se se conjunxit; nempet praesentibus testibus & Parocho; ac praeterea concubitus est consecutus. Expectat vehementer, ut, duobus his vi culis soluto , liceat sibi tertiam a lingere, ex qua liberos suscipiat , eneri monumentum & sibi. Nudius quartus
Eminentis Capponius, in ae ibus suis, dedit illi de aliis
quatuor prandium, regali propemodum sumtu. nam am- Ne magnificeque mensam exstruxit ; exposuit ea, quibust abundat, plurima ac pulcherrima vasa argentea; nullumi , edulii, quantumvis carissimi, genus hoc anni tempore invenitur , quo non curaverit instructuin ac paratum uti esset convivium. quo completo. introducti sunt sympho niaci & cantores , omnium praestantissimi; qui, quemadmodum e niae suam gutturi suavitatem impertitae sum rant, ita etiam illi aurium, ut ita dicam, palato oblectamentum afferrent. Quid multa y Vir ille princeps badiscessit, ut se honorifice a Cardinali acceptuin arbitraretur. Plurimam tibi salutem dicit, quem scis, Princeps, dc proxime accessuri initium anni cII IIc sev faustutia ac felix di Deo precatur. Vale. Romae, I O Kal. Ianuarii cIPI a CXLvI.
Imis diu privat me fructu humanitatis tuae, nego tiorum tuoriam gestor , vir optimus , dum tuas ad me literas nemini vult credere, nisi famulo meo; qui , ob locorum distantiam , nunquam ita mature ad eum venit, quin eundem domo exisse comperiat. modo,Vix tandem inventus, binas S te mihi literas reddidit, quae eo me gaudio ac voluptate complerunt , ut eam capere mei angustiae pectoris nequeant. existimabam autea , cultum. F di amo-