장음표시 사용
191쪽
cile escere possit, quod conetur,nec obtineredi e fecerit: s opes rei fortuns, vel ingenii, liberalitati magis conueniunt, qua qui νtuntur, beneuoleutium sibi conciliant, , quod aptissimu est ad quiete Nivedum, caritatem,prssertim cum omnino nulla sit causa peccandi. quae emnicupiditates a nam ra prociscuntur , facile explentur sene ulla iniuria:qua autem inanes sunt iis parendum non est. nihil enim desiderabile concupiscunt , plosque in ipsa iniuria detrimenti est, quam in iis rebua em lumenti, quae iniuria pariuntur. Itaque ne iustitia quidem recte quis dixerit per se ipsam optabilem, sed quia iucunditatis νel plurimum asserat. nam diligι ct carum esse iucundum est,propterea quia tutiorem vitam, O Noluptatem escit plenio em. itaque non ob ea solum incommoda, qus eueniunt improbis, fugiendam improbitatem putamus, sed multo etiam magis, qu)d cuius in animo ναμ tur, numquam senit eum respirare, nuquam acquiescere. Quod si ne ipsarum quidem Nirtutum laus, in qua maxim/ceterorum pbalosophorum exsultat oratio, reperire potes exitum, 'nis dirigatur ad τοluptatem,voluptas autem est sola, qua nos vocet adst, ctasticiatsuapte natura: non potessosse dubium, quin id sit summum, atque extremum x sbonorum omnium:beataque viuere,nihil aliud sit, nisi cum voluptate uiuere. Huic ceris, stabilique sententis qus sint coniuncta,explicabo breui Nuti ius in ipsis error en finibus bonorum, O maloru, Iia' in νoluptate, aut in dolore, sed in his reb. peccanti cum, ρ quibM bsc esciantur, ignorant. - animi
192쪽
animi autem Noluptates, ct dolores nasci fatemur ἡ corporis voluptatibua, O doloribus. Itaque co-
cedo, quod modo dicebau, cadere eausa, si qui ἡnostris aliter existimant: quos quidem video esse multos sed imperitos. mamquam autem ct leti
tiam nobis volupto animi, Omolentam dolor erat: eorum tamen virumque O ortum esse ἐcorpρre, ct ad corpua referri: nec ob eam causam non multo maiores eo voluptate , ct doloresa o animi, quam corporis. nam corpore nibit, nisi prΡsens, et quod adest sentire possumuU:animo autem O prsterita, futura . νt enim aqu8 doleamus animo, ciam corpore dolemus fieri tamen permagna accessio poten, si aliquod aeternum, oe infinia
i , tum impende e malum nobis opinemur. quod idem licet tras ferre in Noluptatem, τι ea maior sit,si nihil tale metuamus. Iam illud quidem perpicuum
est,maxima animi aut Noluptate, aut molessiam plus aut ad beata, aut ad miseram νita asserre mox o meti, quam eorum Vtrumvis,si aeqvd diu sit in compore. non placet autem, detracta voluptate, aegritudinem statim consequi, nisi in voluptatis locum dolor fort/fuccesserit: at contia, gaudere nosmet omittendis doloribus, etia/n si voluptas ea Pyseni, summoueat, nulla successerit.' eo intelligi potest, quanta voluptas na doleresit. Sed ut i s bonis erigimur,qus esectamussic istamur his, que recos
damur. stulti autem malorum memoria torquenturiapienteis bona praeterita grata recordatione, o renouata delectant. est autem situm in nbbis, viet 4duersa quasi perpetua obliuione obruamus,et
193쪽
etiam mors, quasi saxum Tantalo semper impendetuum 'superituro, qua quieRimbutua, quie atus esse numquam potest. Praeterea bona prsterita non me inerunt,praesentibua non fruuntur , futu- .s ra modo e pectant: qua quia certa esse no pusunt,
riantur, cum sero sentiunt, sturira se aut pecuniae studuisse,aut inperjs, aut opibra, aut gloriae. nu Lu enim consequuntur Voluptates,quarum potievio dispe instammati, multos lisores, magn5sques sceperant. V Ecce autem alii minuti, anguHi,aut 0- omniastmper Jerantes,aut malevoli,inuidi, das ficiles, lucifugi, maledici, Ss monstrosi: alij autem 'etiam amatorqs leuitatibis dediti, alij petulantes ady audaces, 4 protervi, ' isdem intemperantes, d lare. aluo unaui, numquam in sententia permanente --eId Est 'quas ob causas in eorum. vita nulla est intercap inten pera ido molentae. Igitur neque stultorum qui quam beatus,neque sapisntum non beatus.multoque hoc me, o lius nos, Neriusque, quam Stoici. Isti enim negant bonum quidquam esse, nisi nesilo quam illam x νmbram, quod appellant honestum, non tam solido, quam splendido nominet virtutem autem nixa hoc honesto, nullam revirere Noluptatem, atque ad beatὰ vivendum se ipsa esse contentam. Sed possunt hsc quadam ratione dici, non modo non repu gnantibus, verum etiamapprobantibus nobis. scenim ab Epicuro sapiens beatus semper inducitur. mitra habet cupiditates:negligit morte de diis immortalibus gyne ullo metu τerasentiri nondum .
bitat , si ita messu st, de rita migrare . his sebi '
194쪽
a H.dueith v. e. ammimistrari: C L. nec adcommodius differidum . Ea sciἐtia &verborii vis, di natura rationis, Ecconsequetiu, repugnan aiumq. ratio Pot perspici.
t mana opera posuit. Omnia enim re Tum natura cognita, leuat mur &c. e al. diri sen-
instructus semper in voluptate est. neq. enim tempua est ustum, quo non plus habeat voluptatum, quam dolorum . nam ct praeterita grate meminit, er praesentibM ita potitur, νt animaduertat, quan
ta sint ea, quamque iucunda: neque pendet ex futu sris, sed exspectat illa, fruitur praesentibus:ab iisq. iiijs, que paullo antἐ collegi,aberi plurimum:
ciam suborum vitam cum flua comparat, magna vicitur voluptate. dolores autems qui incurrui, numquam νim tantam habD, Ni non plus habeat 1 osapiens , quod gaudeat, quam quod angatur. Opti-m8 Vero Epicurus, quod exiguam φ dicit fortunam interuehire sapienti: maximasque ab eoqgrauissimas res consilio ipsius , ct ratione V admininrari: nec maiorem voluptatem ex infinito tempore t saetatis percipi posse, quam ex hoc percipiatur, quod videamum esse finitum. In dialectica autem Nema nullam xim existimauit esse nec ad melius Nivendum, Wς nee ad commodius disserendum. In p m
cis quidem, cAm plurimum poni, ea scientia σ
πerborum νὼ ct natura orationis, ct consequem tium, repugnantiumve ratio potes pefici. Omniugulem rerum natura cognita,leuamur superstiti ne iberamur morsis metu, non conturbamur ignoratione rerum e qua ipsa horribiles exsistunt saepe i sformidines. deniq. etiam morati melius erimus,si didicerimus, quae natura desideret. tum vero, si stabilem scientiam rerum tenebimus,struata illa,quq quasi deluma de caelo en ad cognitionem omniu, regula, ad quam omnia izdicia rerum ' dirigantur, ton quam Mius orat e νicti sententia desine--
195쪽
mus. Nisi autem rerum natura perspecta erit, D modo poterimus siensivum iudicia defendere. σαε- quid porro animo cernimus, id omne oritur a Ie
sibus. quisi omnes ' veri erunt, ut Epicuri ratio dos cet: tum denique poterit aliquid cognosci, o percipi. quos qui tollunt,innihil posse percipi dicut, in remotis sensibus, ne id ipsum quidem expedire possunt, quod disserunt. Praeterea ,sublata criniarione, ct scientia, tollitur omnis ratio oe vita d I o gendae, O rerum gerendarum. Sic ἐρ sicis o fortitudosumitur contra mortis timorem, O conuantia contra metum religioni est latio animi,omnium rerum occultarum ignorationesublata, ermoderatio, natura cupiditatum, generibusque ea a 3 rum explicatis, , vi modὸ docui, cognitionis r
gula, O iudicio ab eadem illa constituto,veri a falso distinctio traditur. Iustat locus huic di putati ni vel maximὰ necessarius, de amicitia, quasi Vo,
luptas summum sit bonum, a rmatis nullam omao nino fore: de qua Epicurus quidem ita dicit: o MN IM R E R. V M, quas ad beatἐ vivendum sapientia comparauerit, nihil esse maius amicitia, nihil uberius,iucundius. neque νπὸ hoc oratione solum, sed multo magis vita, ct factis, O moribus, s comprobauit. quid quam magnum sit, ficta veteris fabula declarant: in quibus tam multis, tamque Narib, ab ultima antiquitate repetitis, di tria vix amicorum paria reperiuntur,ut ad Orestem peruenio, profectus a Theseo. At verδ εDicurus νna in domo, o ea quidem angusta, quam maguos, quantaque amoris constitatione consentienteis i
196쪽
ual. paratis, a fron τικαὶ πῶν ηδονων elaneque vero ipsam amico
. I t DE FINI Bus. nuit amicorum greges' quod sit etiam nune ab Epicureis. Sed ad rem redeamus. de omnibus dici non necesse est. Tribus igitur modis νιdeo esse a nostris de amicitia disputatum. yli, cum eo Voluptates, quae ad amicos pertinerent, negarent esse perse ip- ssas tam expetendas, quam nonro expeteremus; quo loco Nidetur quibusdam Babilitas a citiae Naristare tuentur tamen eum locum, seque facil6 ut mihi νidetur, expediunt. Ni enim Nirtutes,de
quibus ante dictum est, sic amicitiam negant 2 πο- 1 oluptate posse discedere. nam cum V solitudo, ct viata sine amicis, insidiarum, O metus plena sit,ratio .ipsa monet amicitias comparare: quibus partis, confirmatur animus, ct dipe pariendarum voluptatum si iungi non potest. etque νtodia, in i is, i s desticationes, aduersantur voluptatibus: sic amia citis, no modo fautrices fidelissimae, sed etiam fectrices sunt voluptatum tam amicis, quam sibi. quibus non βlum praesentibus Iruuntur,std etiam spe eriguntur consequentis, ac posteri temporis. Quod quia nullo modo sene amicitia firma, O pem petuam iucunditatem Viis tenere possumus, 'n que ipsam amicitiam tueri, nisi aequὸ amicos, est nosmetipsos diligamus: iccirco ct hoc ipsum escititur in amicitia,Hamicitia cum Noluptate conne- ictitur.nam ct i latamur amicorum latitia aqucae Fnostra, pariter dolemus angorisus. Quocirca eodem modo sapiens erit lectus erga ararcum, quo. inst inum: quosque labores propter suam voluptatem usceperit, eosdem uscipiet propter amici
197쪽
L I K a si 1' Modum haesemper voluptatibus inhaerent, Eadem de amicitia dicenda sunt, praeclard enim Epicurus his paene Nerbis: ' Eadem, inquit, scientia confir- scena mauit animum, nequod auisempiternum, aut dius turnum timeret malum: qus perspexit, in hoc ipsis vitae latio, amicitiae praesidium esse firmissimum.
Sunt autem quidam Epicurei timidiores paulla c5tra Nextra conuicia, sed tamen fatis acuti , qui ν rentur, ne, si amicitiam propter nostram Nolupta I O tem expeteram putemus, tota amicitia quasi claudicare videatur. Itaque primos congressus, copulationEsque V consuetudinum, innituendarum h&e.eεsum
amicitiarum fieri propter voluptatem:cum autem T sus progrediens familiaritatem essecerit, tum a. ζζ' Mopi a s morem efflorescere tantura, ut, etiam se nulla sit πtilitas ex amicitia , tamen ipsi amici propter serpsos amentur. etenim si loca., se fana, si mrbeis, sivmnasio, se campum, si canes, si equos, si lud
cra, exercendi , aut venandi confluetudine adama
dio solemus: quanto id in hominum consuetudine facilius feri poterit, ct iustii s e Sunt autem qui diacunt foedus quoddam esse sapientum, Ni ne minus . t. mi amicos quidem, quam se inos diligant. quod et M lius Mniς-
ri posse intelligimus, s sepe id videmus, ct perspi est
euum est nihil ad iucundὰ vivendum repertriposse, quod coniunctionetali sit aptius. Quibus ex omnibus iudicari potest, non modo non impediri rationem amicitiae , se summum bonum in voluptate natur , sed sine hoc in Biturionem amicitie om-
, o vivo nou posse reperiri. Quapropter se ea, quae dia Ai, sole ipso illastriora, ct clariora Ant: si omnia
198쪽
a Esi infan- 'tes pueri, al. si infantes, si
puerIs Dal. nihil improsperum , e V. e. facimus .d L. utilitas est, Omno
dixi hausta ἡ fonte naturas tota oratio nostra omnemsibi dem sensibus confirmat, ideri, incorruptis, atque integris testibua: 'si infantes, pueri,si mutae etiam bestia paene loquuntur,magistra,ac duce natura,nihil esse prosperum, nisi Noluptatem: snihil asperum,nisi dolorem:de quibus neque deprauatὰ iudicant, neque corruptri nonne ei maximam gratiam habere debemua, qui, audita quasi voce natura, sic eam firm/, grauiterque comprehenderit, ut omnese bene sanos in Niam placatur,traquil- 3 oia,quietae,beatae Nira deduceret' qui quod tibi parum Nidetur erudituN, ea causa est, qu)dnu stam eruditionem esse duxit, nisi quae beata vita disci plinam iuuaret. An ille tempra aut in ponis e -- luendis, ut ego, ct Triarius, te hortatore, feci- 1 smuta, consumeret' in quibus nulla solida ' utilitas, omnisque puerilis delectatio: aut se, vi Plato, in musicis,geometria,numeri astris contereret' qu
a fulses initiis profecta, vera esse non possisnt: os vera, nihil asserrent, quo iucundiiss id
en, quo melius viveremus. eo ergo arteis persequeretur, Nivendi artem tantam, tamque oper
sam,' ct perinde λιctuosam,relinqueret' Non e go Epicurus ineruditus,sed j indocti, qui, quae pueros non didicisse turpe est, ea putent νsque ad sene , .ctutem esse discenda. Quae elim dixisset,explicaui, inquit, sententiam meam, o eo quidem consilio, tuum iudicium ut coenosterem. qua mihi facultori id meo arbitratu Iacerem, ante hoc tempus nu- quam est data. EIυSDEM
199쪽
i Qv o D semel admissum &e. in libri vet. habent, quod semel iam istum : quod improbare non possiim. Videtur enim transiatio esse a telo misib, quod semel missum, tetrahi non potest. Talia sunt & verba. Nam semel emissum, ut ait ille, manet irrevocabi
1 aut aliquid ferre denique quidam libri non habent,denique.
3 An,Utinam ne in nemore dce.9 Sic scriptum reperi in duo uus codici b. manuscr pro quo abi habent ut, Vtinam &c. Atque hoo modo legendum esse viderat iam Miuetus annotationibus in Philip p. XI III. . ornatinue dictas, libris omnibus inuitis. qui habent,dietains, dictas, legendum censeo. s Tiae hine Muci iam,&c.ὶ hic versus in omnibus libris vulgatis corruptus eli. ego eum, antiquae scripturae vestigia secuistus,emendaui: quemadmodum & secundum: in quo. Ponti, oc, Tritanni, sunt generandi casias, pro Ponti j, Triinnnij, a rectis. Pontius, Tritannius . verba autem haec, hinc Muci iam Albutius.&c. hane sententiam contineat: ex hoc Mucij Albucius, ex hoc. inquam, iam factus inimicus.c primum totus est alienus nihil dicit a se, sed ab ali is vi a Democrito, petitum. non est suus, sed alienus . nihil dicit suum, sed
7 dc adhaesiones atomorum,&c. nonnulli libri habent, adhaesitationes. ego nihil muto.
a quo nihil turpius physico , &c. haec verba, quς reperiuntur
deinceps in omnibus libris vulgaris,& quibusdam etiam manu scriptis, quam fieri sine causa quidquam dicere. ego funditus delenda censeo,ut aliena, & sit peruacanea, & in libris melioribuanon comparentia. quod oc Manutio videtur.' quae sequitur. sunt tota Democriti quidam lesi volunt, quae sequuntur:ego, quae sequitur, malo:& ita reperi scriptuni in lib. manuscr.& ita habent omnis vulgati . opponitur autem illi rue-bro, quae mutat nam, quae sequitur, interpretor, quae probar. ro In tertia vero parte&e.9Hoc totum , quod reperitur in libis vulgatis,ab hoc loco, In tertia vero parte &e. usque ad , confirmat autem, &c. non reperi in libris nostris manuscriptis et quae credibile est a docto aliquo esse assuta. Nam cum certum sit, hic aliquid deesse in libris manu scriptis, neque difficile admodum sit, quid desit, coniicere. hoc totum ille quisquis fuit, n6 ineptε suppleuit.nisi sortE in alio meliore exemplari reperitur. Ego in nostris libris manuscriptis non reperi, neq; vllam reperi lacuna. ra eum non talem videri fuisse &c. 9utebantur hoc verbo iudi--, ut supra dixit in Lucullo, in extr. ibi, quaque iurati, iudices
200쪽
Φ'-pronuntiauit. Sed admonendus est bro v ac uux'. ---i,serioris. quibus quidςm usu
debitis, aut rerum necessi tibus, in hoe torum
quς sit, sede naturam aut sollicitare Possi ent possit, aut tangeretquos in bocnoinquor in m