M.T. Ciceronis Philosophicorum librorum pars prima tertia, id est, Academicarum quaestionum editionis secundae, liber primus, ad Varronem. ... Ex Dionysii Lambini Monstroliensis emendatione

발행: 1557년

분량: 666페이지

출처: archive.org

분류: 철학

201쪽

sequos, ludd habent, quae sua sede nat aut sollieItar e, id est, suo

noco commovere,ac depellere. io & prauissimis animi doloribus omnes, quos vidi,todites manuscr. habent. & purissimis animi do)oribus mendosE, qvis negatraut quis dubitat 3 sed hoc tamen celatum lectorem nolui, veex hae vitiata scriptura integram si possit, eliciat, atq. exprimat. Quid si legamus, dc durissimis animi doloribus 'quid si .8c graui timis animi doloribus. Sed quid si dicamus, antiquam scriptura esse rectam,& since iam 'dc purissimos an imi dolores, hic a Cieerone esse dictos,ut purissimas, dc liquidi si εἴ sinceri si animi voluptates 3 Consideret lector. ergo enim nihil affirmo. 2I Sc omnium falcopinionum temeritate dereptaὶ derepracsie enim habent omnes cod. manust. in id est, demta, detracta. xi odia, discidia, dist.)Sic habet omnes nostri libri veteres: quos quare non sequerer, causa nulla visa est discidium autem, valet. χωρισμον, distractionem , separationem, a verbo, discindo, ut&alias saepe, Zc alibi diximus.13 sed contra semper alit aliquid tum vi s) veteres eo lices mihi hic suspicionem mendi commouent: quorum alij habent. sed cfitra semper alit quid tum dic. alij, sed contra semper aliquid tum&e sine ullo verbo. αι cadere causa, si qui &e. hoe loco libri manuscripti corrupti sunt, qui habent, partim . cedere causae, partim, cedere causa. Nam vulgati, in quibus est, cadere causa, quamuis eos secutus sim, non sunt tamen omni ex parte incorrupti. Quorsum enim dicat. eos Epicureos Cadere causa, qui aliter existinient ρ nisi fortὶ idcirco quod Epicureorum ratione . . & decreta, in controuersiam, & quasi in iudicium vocata sint. Verumtamen cum hunc locum cum illo, cui hic respondet, & ad quem referendus est, considem . in eam sententiam adducor, ut legendum putem, cadere causam . nam locum illum respicit Totquatus . qui est supra duodecim abhinc paginis, ibi, Homines optimi non intelligunt totam rationem euerti , si ita seres habeat . Ex illo igiturqoco . arbitror hic legendum , causam cadere . nam, causam cadere , & ratio ues euerit , idem fere valent. Qi iam- tris autem usitate dicatur , causa cadere is . qui litem perdit : hoc utem loquendi genus e re *rensi de iudicialinatum est 3 tamen videtur mihi hoc loco M. Tullius hoc sentire , atque hoc velle, sorte Ut causa , ec rationes Epicureorum euertantii c&corruant, si verum sit, ec si Dieantiu Epicurei, recta de honesta. per se esse iucunda. Quod si quis contendat ex vulgata, de usu recepta consuetuditie eandem sententiam exprimi posse, hoc modo : concedo. si qui e nostris aliter existimant. hoe est, si existimant animi voluptatem, non autem corporis, aut e corpore ortam, est. summum bonum: eos cadere causa, id est, eos ose victos. ac damnatos, dc nihil habere, quo Epicurei deereta tueri possint: denique Epicari parteia destre e, dc ad alias trans

202쪽

xue maledies,morosi:9sie edendum iam olim curaui, reiecta orgata scriptura .a qua non discrepat antiqua, monstrosi. nam pr-i Dcto, monstrosi, hic locum habere non potest: morosi, ver maxim E. 16 alij audaces.protervi, ijdem intemp. locus suspectus . nam audaces, cum protervis, petulantibus intemperantib 5: similiti nihil habent inter se commune.audaces enim sunt sicari j, pereu GDres, parteidae: protervi, petulantes,&c. sunt libidinosi, & volu-poria homines. Quare sic legi velim, deletis duab voci b. alii ai - . iaces,alii petulantes, protervi, intena perantes,ijdem ignaui, nu-

quam in sententia permanentes..17 nec ad commodius disserendum. Ea scientia'verborum visis die.9 nihil hie praeter ordinem verborum, qui confusus,& perturbatus erat, restitui. in ceteris, in quibus a libris vulgatis discessiis

manuscr. secutus sum .

28 & moderatio, natura cupiditatum,&e. 9 sic omnes quidem ubri habent.Sed tamen quidam legi volunt & moderatio cupidit tum, natura, generibusque earum, &c. ego nihil muto. α' Eadem, inquit, scientia Scc. libri veteres aliquot habent, Eodem linquὶ6 sententia,&e. ego nihil muto. 3o copulationεsque consuetudinum, instituendarum amicitiarum fieri &e.ὶ libri veteres partim sic habent, copulationesque consuetudinum instituendarum voluptatum, fieri propter voluptatem: partim sic, copulationesque consuetudinum voluptates fieri propter voluptatem : quarum scripturarum quis non videt utramque esse mendosam 8 eademque opera quis non intelligit. vulgatam esse interpolatam 'nam ex, voluptatum, seu, voluptates, quae reperiuntur in libris veterib. factum est.amicitiarum. sitis audacter. Ego malim nomen, amicitiarum. quod est substitutum,&, voluptatum, seu, voluptates,quae videntur scripta ab eserant .scriptore, deleri, dc ita legi,copulationesque consuetudina instituenciarum fieri propter voluptatem &c. 3i si ludicra, exercendi,aut venandi consuetudine libri tres veteres habent,aut venandi consuetudines Rc. quos hic non sequor.

203쪽

M. TVLL. CICERONI s

DE FINIBUS BONORVΜ

α malorum, ad Brutum

LIBER II.

I c cum νterque me intuer tur,feseque ad audiendum signi sicarent paratos:primum inqua, deprecor, ne me, tanquam pbilosophum, putetis scholam vobis aliquam explicaturum: quod ne

in ipsis quidem philosophis magnopere Ῥmquam a s probaui. quando enim Socrates, qui parens philosopbis iure dici potest, quidquam tale fecit e eorum

erat iste mos, qui tum sopbisse nominabantur:quorum e numero primus es ausus Leontinus Gorgias in conuentu poscere quanione id efi, iubere dicea o re, qua de re quis Nellet audire. Audax negotium:' dicerem impud ns, nisi hoc innitutum postea tra a M. dieremissatum adphilosophos nostros esset. Sed ct illum, quem nominaui, O ceteros sopbin , ut 8Plat ne intelligi potes,lusos videmus a Socrate.is enim percontando, atque interrogando elicere solebat , V. e. p.re eorum opiniones, quibuscum disserebat, Ni ad ea, Modo,

qua j respondissent,siquid rideretur, diceret. qui

mos cum a posterioribus non esset retentra, Arc stas eum reaocauite innituitque,vt ijs, qui Rau-

ιο dire vellent,non dese quarerent, sed ipsi dicerent, quid sentirent. quod cum dixissent, ille contra. sed qui

204쪽

a L.qua de re agatur,

πουσι

audiebant, quo ad poterant, defendebant Rhirtiam suam. Apud ceteros autem pbilosophos, qui qu ruit aliquid, tacet. quod quidem iam sic etiam in Academia. Ubi enim is, qui audire vult, ita duxit , Voluptas mihi Nidetur esse summum bonum et sperpetua oratione contra di*utatur: ut facil/ intelligi possi, eos, qui aliquidsibi videri dicant, non ipsos in ea sententia esse,sed audire velle cotraria e

s commodii s agimis. non enim solum Torquatus dixit, quid sentiret, sed etiam cur: ego autem arbitror , qaeamquam admodum delectatus sum eiuU oratione perpetua, tamen commodius, camin

rebus singulis insectra, ct intelligo, quid quis

que concedat, quid abnuat, ex rebus concessis concludi quid velis,et ad exitum perueniri.cum enim i , fertur, quali torrens, oratio, quamuis multa cuiusque modi rapiat: nihil tamen teneo, nihil amprehedra, nusquam orationem rapidam coefceo. omnis autem in quoendo, quἴνia quadam, oeyatione habetur , oratio , praescribere primum debet, ut quibusdam in formulis, ' ea res agatur,

ut , inter quos disseritur, conueniat, quid sit id, de quo disseratur. Hoc positum in Phaedro ὰ Platone probauit Epicurus: sensitque , in omni dyputatione id feri oportere. sed quod proximum fuit, no Vi i dit. negat enim definiri rem placere: sine quo fieri interdum non potest, νt inter eos, qui V ambigunt, conueniat, quid si id, de quo agatur et velut in hoe ipso , de quo nunc disputamua . quaerimus enim finem bonorum et possumsisne scire , hoc, quale sit, nisi contulerim M inter nos, tam finem bonorum

205쪽

L IB E. R I. I. I

. dixerimus, 'idfinis, quid etiamsit ipsum bonum' Atqui hac patefactio quasi reru opertarum, cam, quid, Pidque silmaperiturinfinitio est: qua tu etia i

imprude's , Niebare nonnumquam . nam hunc. 3-suefinem, siue extremum, siue ultimum definiebas, id esse, quis omnia, qua re id fierent,

referrentur , neque id ipsum quam referretur . ITraeclarὰ hoc quidem.Bonum ipsum etiam quid esset, fortasse ,s opis fuisset, demisses . aut, ' quod a eo ε a o esset natura appetendum: t, quod prodesset: aut, 'i' ' 'quod iuvaret:aut, quod liberet. Modo idem, nisi moιe tum est, quoniam tibi non omnino di plicet definire, O id facis cum vis: velim definires quid . sit volvt' et de quo omnis hsc quasio est. Quasi . a 3 qu .inquit, si qui, quid sit Noluptata,nesciat: aut

qui, quo magis id intestigat, definitionem aliquam desideret. Me ipsium esse dicerem, inquam, nisi mi - ... 'ki viderer habere bene cognitam Noluptatem, oe satis firme conceptam animo, atque comprehen- ao sim . nunc autem dico, ipsum Epicurum nescire, crineoli nutare: eumque, qui crebr) dicat, dilia , o genter oportere exprimi quae vis ubiecta sis voci , 'bin, non intestigere interdum, quidsonet haec Nox ωoluptatis, id est, quae res huic Noci ς subiiciatur. e ..e.subiei. Tune ille rides, Hoc Nero,inquit,optimανtis, qui, finem rerum eterarum, voluptatem esse dicat, lid extremum, id νltimum bonorum: id ipsum, quid sit, quale sit, nesciat. 4 Atqui, inquam, aut d aLAtquin, torua, quidsit Noluptra, aut omnes mortales rori νι 'sunt,nesciunt. Quὀn inqui modoρ

voluptatem hoc esse sentiunt omnes, quam sensis

. . ' accipiens

206쪽

a L. Quid ergo inquit:

istam volup. al. Quidi erisgo, inquit s

x18 DE FINIBVS accipiens, mouetur, ct iucundita e quadam perfunditur. Quid ergo, inquit, inam Voluptatem spicurus ignorat e Mn semper, inquam. nam i terdum nimis etiam nouit, quippe qui testificetur,

ne intestigere quidem se po se, νbisit, aut qVidsi s

ullam bonum,praeter illud, quod cibo, aut potion , aurium delectatione, O b obscaena Noluptate capiatur. An haec ab eo non dicuntur ' Quasi me pudeat, inquit inorum,aut non pos9m, quemadmodum ea dicantur, ostendere. Ego Nero non dubito, et o

inquam, quin facil/posis: necesi, quod te pudeat sapientia Fentiri, qui se unua,quod sciam, sapiente

profiteri sit ausus. nam Metrodorum φ non putant ipsum professumser,'cum appellaretur ab Epicuro, repudiare tantum beneficium noluisse. Septem au- i stem illi, nonsurid sed populorum omnium suffragio nominati sunt.Uerum hoc loco fumo, erbis his eadem cert/ vim voluptatis Epicurum nosse, quam

ceteros. 3 omnes enim iucundum motum, quo siensu hilarentur, Graec/ φηδον ἰν Latin/ voluptatem vocant. Quid eri igitur, inquit, quod requiras e Dicam, inquam, quidem discendi causa magis, s quam quo te, aut Epicurum reprehensum Nelim. Ego quoque,inquit, didicerim libentiῖs,si quid a tuleris,s quam te reprehenderim. Ten6ne igitur, i inqsam.Hieronymus Rhodius quod dicat esse sum- δmum bonum, qu)putet omnia referri oportere e Teneo, inqui finem illi videri, nihil dolere. Quis idem isse devoluptate quid sientite egat esse ea, inquit,propter seipsum expetendam. Aliud igitur ta

e censet gaudere, aliud non dolere. st quidem, inquit,

207쪽

cui,augende νoluptatis finis est, loris omnis amotio. h Tum non dolere,inquam, istud quam vim habeat,postea videro: aliam verὸ vim voluptatis

s esse , aliam nihil dolendi, nisi valde pertinax fue

ris, concedas necesse eri.Atqui reperies, inqui in hoc quidem pertinacem. dici enim nihil potest vGriua.Eu ne quaesio,inquam, sitienti inhibendo voluptase Quis istud,inquit, posset negare' Eademne, to inquam, qua restinctasiti'Immὸ alio genere. nam restinctastis, flabilitate voluptatis habe inquite illa autem voluptas ipsius re tinctionis, in motu est. Cur igitur, inquam, res tam desimileis eodem nomine appellas ' Quidpaullo antὶ inquit, dix et s rim, nonne meministi, cῖm omnis dolor detractus esset, Nariari, non augeri voluptatemquemini vero,inquam.sed tu istud dixini bene Latini parum plan/, 4 varietas enim Latinum Nerbum est, id ,

proprid quidem in disparibus coloribus dicitur: sed

fio transfertur in multa di paria. Narium poma,varia oratio, varij mores, Naria fortunae volupto varia etiam dici solet, cum percipitur ex multis dissimilibus rebus, dissimiliter oecientibus Nolaptates. Eam si varietatem diceres, intelligerem, etiam non dicente te,intelligo. icta varietas quaesit, non satis perspicio, quῖd ais, clim dolore careamin, tum in summa voluptate nos esse: cum a tem vescamur iis rebra, quae d*lcem motum lorant sensibin , tum esse in motu Voluptatem, qua varietatem Noluptatum: sed non augeri i tam non dolendi ποluptatem. quam cur Noluptate

208쪽

appelles, nescio. An poteB, inquit ille, quidquam esse siuauius , quam nihil dolere e Imm)sitsane nihil melim, inquam : nondum enim id qIro: num propterea idem Noluptra esl, quod, Ni ita dicam, . v.c. indolo a indolentia e Plane idem, inquit, ct maa ima qμυ Θ' dein, qua fieri nulla maior potes. Quid dubitas urtur, in quam, sumito bono a te ita constituto, ut id totum ian non dolendo sit, id tenere Nnum, id rueri, id defendere' quid enim necesse eri, tanquam merctricem in matroriarum catum, sic Voluptatem tu i ob L sed inui- virtutum concilium adducere e V Sed ς fortὰ dicia

habet, forte dicitis, d πρῆος

tis , inuidiosum nomen est, ct infamiae subiectum. Itaque hoc frequenter dici solet 2 νοbis, non inteLibere nos, quam dicat Epicurus voluptatem. Dodquidem mini siquando dictum est:est autem dicturu i , non parum Iape: etsi satis in clemenssum in disputando, tamen interdum soleo siubirasci. Vbne non intelligo quid sit ' Grsci, Latinἐνoluptas P tram ladem linguam nescio e deinde, qui fit, vi ego ne sciam, strant omnes quicumq. Epicurei esse νο- luerunt equod vestri quidem Nel optime disputant, nihil opus esse, eum, qui philosophus futurua sit, scire litteras. Itaque, Ni maiores nonri ab aratro fabduxerunt Cincinnatum illum, ut dissator essense vos S de Pelasgis Omnibus eoiligitis bonos illos quidem viros, sed certὰ non pereruditos. Ergo illi intestigunt, quid Spicurus dua ego non intelligo ei Vt scias me intelligere,primum idem esse volupta

tem dico, quia ille*- quidem saepe quam

mus verbum Latinum par Grsco, ct quod idem Na

209쪽

a v. e. subiis eiunia

magis idem declaret Latin quod GKec8, quam declarat Noluptas. huic verbo omnes, qui bique sunt, qui Latine sciunt,duas res 'subi ciat, Jaeturam in animo, commotionem suavem incundi- 1 ratis in corpore.nam ct ille apud Trabeam , Nolmptatem animi nimiam, laetitiam dicit, eandem, quam ille Caecilianis ', qui omnibus L i iis laetum esse se narrat . sed hoc interest, quod voluptas dicitur etiam in animo Nitiosa res, vi Stoici putanteo qui eam sic definiui:Sublationem animi sine rati 'Me, opinantis se magno bono ir non dicitur taliaria, nec gaudium in corpore. in eo autem Nolupto, oinfiitim Latinὰ loquetium more,ponitur,ctim pemcipitur e t, quae sensium aliquem moueat,iucuditas. bane quoque iucunditatem,si vis, transfer in annmtim, iuuare enim in troque dicitur, exeὀque imitandum: modὸ intemrgas, inter illum, qui dicat,

Tunta laetitia auctus sum, ut mibi non constem:

26 ' Nunc demum mihi animus ardet: quorum alter latitia geniat, alter dolore crucie-fἡ: esse illum medium, si Quamquam hac inter nos h nuper notitia admodum est, qui nee laetetur, nec angatur e litemque inter eum, qui patiatur expetitis corporis Noluptatibus, o eum, qui crucietur summis doloribus , esse eum, 7 qui Niroque careat. satisne igitur video vim ver bbrum tenerer an sum etiam nsic ς vel Graecὰ loqui, e al.ves Grae

no intelligam, quid Epicurin loquatur, cum G acri νt videor. luculentersciam: sit aliqua culpa et ,

P . inelii b L. nupera notitia

210쪽

qui ita loquatur, ut non intelligatur. quod duobus modis sine reprehensione fit: si aut de industria fa-

i. si etas,ut Heraclitus, 3 cognometo qui ιν τε νῖς per-- bibetκr, quia de natura nimis obstu memorauit: aut cum rerum obscuritas, non Nerborum, facit, Vt uenon intelligatur oratiorquatis est in Timaeo Platonis .Epicurua autem, Ni opinor,nec non νul si ρ

st,pland ct aperte loqui nec de re obscura, t phy- sci, aut artificiosa, Ni mathematici,sed de illuseri, o facili, etiam in vulgur peruulgata, loquitur. εω quamquam non negatis nos intelligere, quid sit voluptas,sed quid ille dicat.ἐ quo sicitur, non νt nos intelligamus , qus vis set iniud verbi, sed ut ille,

a Q. idem di suo more loquatur, nolirum negligat. si enim ' idE h d uuini ad HieroUmM, qui censetsummum bo- t siunge num esse, sine ulla molesta vivere:cur mavult diceitioiu' iille re Voluptate, quam Vacuitatem doloris,ut ille fa- nim ppς;-,cit, qui quid dicat, intelligitur e ' Sin autem Noluptatem V putat: dicat adiungendam ad illam, quail in motu st: sic enim appellat hanc dulcem,in mο- tu,illam nihil dolentis,in nabilitatev quid te dit, cum .escere non possit,νt cuiquam, qui ipse nox ranari tussibi sit,hoc est,qmfluam naturam,fensumsepe ' ' θexerit, Nacuitas doloris, ct voluptata idem esse videatur' boe en vim ast erre,Torquate, sensibu*

c al. notio- extorquere ex animis cognitiones verboru, quibus imbuti sumus. Quis enim eti, qui non Ῥideat, he.. hq ζ hsc esse in natura rerum triae νnum, cum in olu- sumuσ:alterum, eum in dolore; 4 tertium hoctio, 'Pr'iu quidem in quo nunc sumua. credo quidem y vos nec 40iψ ς, ως, in nec in voluptate esse, cara in volut*tς

SEARCH

MENU NAVIGATION