M.T. Ciceronis Philosophicorum librorum pars prima tertia, id est, Academicarum quaestionum editionis secundae, liber primus, ad Varronem. ... Ex Dionysii Lambini Monstroliensis emendatione

발행: 1557년

분량: 666페이지

출처: archive.org

분류: 철학

331쪽

LIBER IIII. 26

conferamus, quae tuis antepono.Quae sunt igitur comunta vobis cum antiquis, his νtamur, quasi comcessis: qus in controuersiam veniunt, de iis, si placet, disseramus. Mibi Ner),inquit,placet agi subtia is lius , O, ut ipsie dixisti, prcsus. quae enim adhuc protulisti, popularia sunt: ego autem a te elegan trora desiis ro. A mcne tu, inquam e sed tamen eni tar, σοι minias mihi multa occurrent,non fugiam icta popularia. Sed primum ' posis umst, nosmet- 'a o ipsos commendatos esse nobis, primamque ex natura hanc habere appetitionem,νt conseruemus nosmetipsos. hoc conuenit: sequitur illud, ut animaduertamus, qui simus ipsi, Ni nos, qualeis oportet esse,seruemussumus igitur homines:ex animo co-ι 1 stamus ct corpore:h qua uni cuiusdammodi: nos oportet,ut prima appetitio naturalis postulat,haec modi necessa diligere, constituerique ex his finem illum summi boni,atque ultimi.quem,si prima vera sint,ita con

plurima,ct quammaxima adipisci. Hunc igitur mnem illi tenuerunt: quodque ego pluribus verbis,illi breuiijs, s ECUNDUM NATURAM VIVERE. hoc his bonorum Nidetur extremum. Age, . nunc isti docean Nel tu potius6quis enim iname-

litis'9 quonam modo ab fidem principiis profecti,

e*ciatis,νt honeΗἐ viuere, id est enim vel ex viν tute, vel naturae congruenter uiuere ummum bonum sit, ct quonam modo, aut quo loco corpus si io bito destrueritis, omniaque ea, quae cilm siecundum

naturam snt, absent a nostrapotestate: ipsum deni

332쪽

que oscium. quaero igitur, quo modo ba tants commendationes a natura profectae, subito ὀ sapientia residie sint. Qu)d si non hominis summum bonum Psreremur , ' sed cuiusdam animantis: is autem set nihil, nis animua: sicet enim fingere saliquid ei modi, quo νerum facilii s reperiamus tamen illi animo non esset hic vener finis. desideraret enim b valetudinem, vacuitatem doloris:appeteret etiam construationem sui, earumque rerum cuRodiam nimque sibi connitueret,sECUN r o DUM NATURAM VIVERE: quod est, ut dixi, habere ea, qus secundum naturam sunt, vel omnia, vel plurima, ct maxima .cui cumque enim modi animal constitueris: necesse eri, etiam

si id sine corpore sit, vi fingimus, tamen se in ani- i smo quadam similia eorum, que sint in corpore: Ninusis modo, nisi vi exposui, connitui post finis

bonorum. Cb sippus autem exponens dissere tias animantium,ait alio earum corpore excellere, alio autem animo, nonnustra Nalere Vtraque a odeinde disputat, quod cuiusque generis anu

re . v. e. sed ut nihil

mantis Batui deceat extremum . cum. autem hominem in eo genere posuisset, ut ei tribueret animi excellentiam: summum bonum id confiituit, nouexcellere animo, μ sed uti nihil se prster animum Nideretur. Uno autem modo in virtute sola summu bonum rectἐ poneretur, si quod set animat, quod totum ex mente constareteidipsum tamen sic,νt ea mens nihil babfret in ste, quod esset siecundum natud v. e. valitu ram: Ni η valetudo eri .sed id ne cogitari quidem ,

potess, quale sit, i non repugnet ipsummitam di

do est.

333쪽

est obscurari quaedam, nec apparere, quia Naide parua snt: nos quoque concedimus, quod dicit Epicurus de Noluptate, qua minime sint voluptates, eas obscurari se, ιbruised non sunt in eo genes re tanta commoditates corporis, tamque productae temporibra, tamque mulis. Itaque, in quibu propter eorum exiguitatem , obscuratio cons quitur: saepe accidit, ut nihil interesse nostra fateamur,sint illa,nEcne sint:- ut in Dis, quod a te di a xl. in colin, o cebatur, lucernam adbibere nihil interest, aut i runtium addere Croese pecunia. ambus autem in menstrua ad rebus obscuratio tanta non sit , fieri tamen potest, ut id ipsum, quod interest, non sit magnum. Ni ei, aliquod ha- qui iucunia vixerit annos decem, νὴ aequ8 vita tu dares.s: a s cμη amessua addatur, quia momentu aliquod bonum sita habeat ad iucundam accessionem,bonum sit:sin autem id non concedatur, non contivu) vita beata tollitur. Bona autem corporis, huic sunt, quod posterios posuismiliora. babent enim accessionem dii o gnam, in qua laboretur: Vt mihi in hoc Stoici io- e Lln qua secari νideantur interdum, cum ita dicant , se ad il- vhψις-x lam Nitam, qua cum Nirtute degatur,ampulla, aut Brigilis accedat, sumturum sapientem eam vitam potius, quo haec adiecta sint, nec beatiorem tamen va, ob ea causamfore.Hoc simile tande est ' no risu po ' tius, qua oratione 4 ejciedus ampulla. n. set, necne d v. e.elete

si, qs no iure optimo irrideatur,si laboretqui ve ὁ grauitate ma roru , ct cruciatu doloru siquis quε lenet magna ineatgratia:nec, si ille supiis ad torto. ris eculeu d 0rano ire cogaZm,simile habeat uuia ,

. certamen ,

334쪽

x o P E IBV . . certamen intens,cum sibi cum capitali a duersario, dolore,depugnandum videret, excitaret omneis rationes fori itudinis, ac patientis: quarum praesidio iniret illud discite,ut dixi, magnumque proelium. deinde non quaerimus, quid obscuretur, aut inte- rreat, quia sit admodum paruum: sed quid talesit,

a L ut exple ro R, expleat summum. una voluptas ἡ multissumi M' υita voluptaria : sed tamen ea,

quamuis parua sit,pars est eius vitae, quae posita est

in Noluptate. nummus in Croesi diuiti s obscuratur: topars en tamen diuitiarum. quare obscurentur etiahec, quae secundum naturam esse dicimus, in vita beatasnt modo partes beata Nita. tqui,si, Pt couenire debet inter nos,eIi quadam appetitio natu r pet ' ratis, ea, quae secundum naturam sunt, happe- is ' teus: eorum omnium en aliqua summa facienda. quo constituto, tum licebit otiosὰ ista quaerere, de magnitudine rerum,de excellentia, quanta in quoque si ad beate vivendum, de istis ipsis o curati'

nibus, quapropter exiguitatem vix, aut ne Nix toe L. de quo quidem appareant. y auid, de quo multa dissennua di nemo enim est, qui aliter dixerit, quin om-' ' nium naturarum simile esset id, ad quod omnia re- 1 feruntur: quod est ultimum rerum appetendarum.' Omnis enim es natura diligens flui. quae est enim, 1 squa se νmquam deserat, aut partem aliquam fui,

aut eius partis habitum,aut vim,aut ullius earum rerum, quae secundum naturam sint, aut motum,

aut flatum e qua autem natura sua prima instit rionis Oblita Venusirprofecto, quin suam Nim retineat a primo ad extremum . quomodo igitur eue

335쪽

LIBER III I. 27 Init, ut hominis natura sola esset, qres bominem relinqueret, quae oblituisceretur corporis, quae summu bonum non in toto bomine, sed in parte bominis poneret' quo modo autem, quod ipse etiam fatentur, 3 conuatque inter omneis, conseruabitur, , visimilesit ' omniu naturale illud ultimum, de quo quaerituretum enim essetfimile,si in ceteris quoque naturis id cuique esset ultimum, quod in quaque excelleret.tale enim visium esset Nitimum Stoicorum.

io quid dubitas igitur mutare, principia naturae quid enim dicis,omne animal,simul atque sit ortu, applicatum esse ad se diligendum et esset in sie con seruando occupatum e quin potius ita dicis omne animal applicatum esse ad id, quod in eo sit optini 1 mηm, in eius Vniua occupatum esse cusso ia: r liqliasque naturas nihil aliud agere, nisi vi id coseruent, quod in quaque V optimum sit'quo moto autem optimum,si bonum praeterea nullum en' si autem reliqua appetenda sunt, cur, quod est vitia, o mum rerum appetendarum,id non aut ex omnium earum,aut ex plurimarum, ct maximarum appetitione concluditure ut Phidias potest 2 principio institueresignum, idέ perficere: otect ab alio inchoatum accipere, absoluere. huic en sapientia, similis. non enim ipsa genuit hominem, sed accepit in a natura inchoatum . banc igitur intuens , debet institutum illud, quasisignum, absoluere. Qualem itur natura hominem inchoauis φ ς ecquod est mu

ni , quod opua sapientias quid est, quod ab ea ab

solvi,qperfici debeat' si nihil in eo quidem periciendum est,praeter motum ingenij quendam id ess

a L.omnium naturarum

336쪽

rationem: necesse est,huic νltimum esse, ex visite te vitam fingere. rationis enim perfectio, est Nir-t ω .se nihil, nisi corpius/mma erunt illa,' Maletudo, vacuitas doloris,pulibritudo, O cetera. nunc de hominis summo bono quaeritur. Quid ergo du- sbitum his in tota eiu natura quaerere quid sit esectum'Cμ enim constet luter omnese,om Me oguisu munusque sapientiae, in hominis cultu esse occupatumralij De me ea istimes contra Stoicos solam dicere I eas sententiad asserunt, Ni summum bonum ioin eo genere ponant, quod sit extra nouram potestatem, tanquam de animali aliquo loquantur: alii contra, quasi nullum corpus sit hominis, ita. praeter animum, nibit curant: cum praesertim ipse quoque animua non inane nescio quid sit neqMe e - 1 snim id possum intestigere) sed in quodam genere corporis: ut ne is quidem Nirtute Nna contentus sit,sid appetat νacuitatem doloris. quamobrem trique V idem faciunt, vi s leuam partem neglig

aE, i, rent, dexteram tuerentur: aut ipsius animi, vise l. in renisti ει cit Heristin, cognitionem amplexarentur, acti nem retimquerent.eoru enim omnium, multa pra-

termittentium,dum eligant aliquid, quod sequan-d L. sensita tur, quas curta seηtentia in Nero ista perfecta,atque plena, eorum, qui cum de hominis summo bono i 1

quaererent, nullam in eo neque animi, neque corporis partem Nacuam tutela reliquerunt. vos aute,

cito, quia Nirtua,νt omnes fatemur,altissimum lacum in homine, O maxim8 excellentem tenet, O quod eos, qui sapientes sunt, absolutos, ct peo ctos putamuσοῦ aciem animorum nostrorum Nim

ia .ltem faciunt

337쪽

LIBER IIII. 27ς

tutis splendore ' perstringitis. in omm enim animante est summum aliquίd, atque optimum, Ni tu, equis, in canibus: quibus tamen oe dolore νaca re opus est, ct valere . sic igitur in homine perfos citio ista, in eo potissmum, quod est optimum, id est, in virtute laudatur. Itaque mihi non satis videmini considerare, quid intersit natura quaeque pro- Ireso . non enim hoc, quod facit in gibus, νt, cum ad*icam perduxerit ab herba, relinquat,3 o pro nihilo habeat herbam, idem facit in homine, cum eum ad rationis habitum perduxerit . semper enim ita assumi aliquid, Ni ea, qua prima dederit, ne deserat. itaque sensibus rationem adiunxit: oe, ratione secta, V sensius non reliquiravis in ue rara vitium, cuius hoc munus en , τι esciat; ut Ῥitis cum partibus sivis omnibus quamoptimὰ se habeat. bed sic intelligamus: licet enim,νt Nos quo

que soletis,fingere aliquid docendi causa. si igitur

illa cultura vitium in νιte insit, ipsa cetera, carem do, Velit, qua ad colendam Nitem attinebunt,sicut antea: st autem omnibus Nitis partibus praeferas, statuatque nibit esse melius in vite , qua m se; similiter sensus, cum accessit ad naturam, tuetur illam quidem, sed etiam tuetur se: cum autem abi, sumta ratio est,tanto in dominatu locatur, ut om- nia illa prima natur huius tutelae subjciantur. itaque non discedit ab eorum curatione, quibus praei ita vitam omnem debet gubernare t mirari satis eorum inconnantiam non posmus . naturalem enim appetitionem , quam νocant, , iis

' que scium, ipsam etiam virtutem , tuentem. e. τolunt

praestia. guttis.

telligamus. Licet enim. vivosqlloq.

soletis, fingure aliquid docεdi Q.Vesi eultura Vatia. cui' hoc

munus est. ut emetiat, ut viris cu Far- tib. suis Omnibus quam optime se lux beat '..ti igitur illa cui itura vitis invite inlit,i Psa&c.

338쪽

. L. At enim matura dieiistis virtutem

aio posse

b L. quid

DE FINIBVsmolunt earum rerum, quae secundum natumrm sunt: cum autem adsumumm ianum volunt peruenire, transiliunt omnia, o duo nobis opera pro Nilo re linquut: Ni alia sumamus, alia appetamus potius, quam uno fine omnia concludant. ' At enim adicitis, virtutem non posse constitui, si ea , extra Nirtutem sunt, ad beate νιuendum pertineant. quod totum contra est . introduci enini virtus nullo modo poteIt , nisi omnia, quae leget, quas reti ciet, Nnam referantur ad summam. nam ios omnino nos negligimus , in AristonEa νitia, peccata incidemus , obliuiscemurque, qua νιμ luti ipse principia dederimus. sin ea non neglμgimus, neque tamen adfinem flummi boni referiamus,non multum ab Herilli leuitate aberrahisus. t s arum enim Nitarum nobis erunt instituta capienda . facit enim ille, duoseiuncta ultima b norum et quae,πt essent Nera, coniungi debuerunt. nunc ita separantur , Ni disiuncta l. quo nibu poteri esse peruersius. itaque contra es, ac d cim. nam connitui virtus nullo modo poten, n s ea, quae sunt prima naturae, Ni ad summam pem tinentia,tenebit. quaesita enim Nirtus est, nou quae relinqueret naturam, sed quae tueretur. At ιlla, ut vobis place partem quadam tuetur, reliquam i s

deserit. Atque ipsa institutio hominis si loquer tur , haec diceret: Primos suos quasi coeptus appetend fuisse, ut se conseruaret in ea natura, in Paortus esset. Nondum autem explanatum satu rar,h quod maximὰ natura vellet. explanetur igι-

tur . quid ergo aliud intelligetur nisi τοῦ aque

339쪽

pars natura negligatur e in qua si nibi I en praeter rationem , t in una virtute finis bono tim. sin essetiam corpus, ista explanatio naturae nempe hoc essecerit, vi ea, qua ante explicatione tenebamus, 1 relinquamus. Ergo id en conuenienter naturs viuere, a natura discedere. Vt quidam philosopbi ti Axq cum a sensibus profecti, maiora quaedam, ac diuiniora vidissent, sensus reliquerunt : sic ini,

cum ex appetitione rerum, Nirtutis pulchritudii o nem a pexissent, omnia, propter qua virtutem ipsam Niderant, abiecerunt, obliti, naturam omnem appetendarum rerum ita lat/parere, 37 via principijs permanaret ad meis: neque intellia

gunt, se rerum illarum pulchrarum , atque adi 1 mirabilium funda menta, subducere: itaque muhi videntur omnes quidem idi errasse, qui finem bonorum esse dixerunt, honeste vivere: sed alius alio magis: Tyrrho scilicet maxim8, qui, virtute eonmtuta, nihil omnino, quod appetendum sit,r linquat:deinde cristo, qui nihil relinquere non essausius:introduxit autem, quibus commotus sapiens appeteret aliquid , quod cuique in mentem incia deret quodcumque tanquam occurreret. is b 'hoc melior, quam Drrho, quod vel aliquod genus Idutis . ', , oppetendi dedit:deterior, quam ceteri, qu)dpeniatus a natura recessit. Stoici autem, qu)dfinem bo- ,- norum in una Nirtute ponunt, iles sunt illorum: quia autem principium osci, quaerunt, melius, quam Pyrrho: qu)d ea non occurrentia fingunt, o Vincunt Aristonem et quia autem ea, qus ad naturam accommodata, perse assumenda esse dicut,

340쪽

non adiungunt ad finem bonorum, desciscunt d n rura,'quodam modo sunt non dissimilestiis. ille enim occurrentia nescio quae comminiscebatur': hi autem ponunt illi quidem prima naturae, sed ea seiungunt asinibra, ct a summa bonorum: sil qui eum ' qus cum proponunt, Nisit aliqua rerum sele- pQ vnx , . naturam identur sequi . cum autem, ne gant, ea quidquam, ad beatam uitam pertinere:rursus naturam relinquuntque adhuc ea dixi, curoausa Zenoni non fuisset, quamobrem a superiorum auisoritate discederet. nunc reliqua Nideamua ni-sau ad haec, Cato, dicere aliquid vis, aut nos iam longiores sumus. ' eutrum Nero, inquit iste.

nam ctate perfici istam disputationem volo, nec tua mihi oratio longa Nideri potest. Optim), i squam . quid enim nubi potere esse optatius, quam

ctim Catone omnium Nirtutum auctore de virtutibus dissutare e sed prireum istud vide, grauissiamam illam Nestram flententiam, qus fami iam ducit, II O N E S T V M o D st, id esse solutis bonum i honesteque viuere, bonorum finem, communem fore νobis cum omnibus, qui in una Niri te constituunt finem bonorum: quodque dicitis imformari non posse νirtutems quidquam,nisi quod My φη ς honestumst, numeretur, idem dicetur ab illi' -

tur, Zenonem cum Polemone disceptantem,a quo, i quae esserat principia naturae, acceperat, a communibus initiis progredientem , videre Hi primu insisteret, νnde causa controuersia nascere- , tur, nonsantecum ijs, qui pedicerem quidem flua summa

SEARCH

MENU NAVIGATION