M.T. Ciceronis Philosophicorum librorum pars prima tertia, id est, Academicarum quaestionum editionis secundae, liber primus, ad Varronem. ... Ex Dionysii Lambini Monstroliensis emendatione

발행: 1557년

분량: 666페이지

출처: archive.org

분류: 철학

351쪽

quam impietas,ir scelus.Vt iam omnes insipientes sint miseri, quod profecto fiunt: non est tamen aqu8 miser, qui, atria consulit,ctis, qui istam extinctam cupit. leuatio igitur vitiorum magna sit 1 ijs, qui babent ad virtutem progressionis aliquantulum . Nenri autem progressionem ad virtutem feri aiunt, leuationem Nitiorum feri negant ZAt quo Niuntur homines acuti argumento adprobanaum,operaepretium es considerare. Quarum, ini o quiunt,airtium Amma cresicere potest, earum Et, contrariarum summa poterit augeri. ad virtutis autem summam accedere nihil potest. ne vitia quidem igitur crescere poterunt, quae sunt Virtutum contraria.Vtrum igitur tandem, perspicuisne duisi bia aperiuntur,audubjs perspicua tollanture Me qui hoc perspicuum est, ς vitia alia in ali s esse maiorviillud dubium,ad id, quod summum bonum dicitis, ecquaenam fieri possit accesso. Nos autem cum perspicuis dubia debeatis illustrare, dubiis perspia, bcua conamini tollere . itaque eadem ratione, qua

flum paullo antὸ Uus, barebitis i enim propterea vitia alia aliis maiora non sunt, quia ne ad finem quidem bonorum eum, quem νυ facitis, qui qaa potest accedere: quoniam perspicuum est, vitia no, ' omnium paria, sinis bonorum vobis mutam H dus est. Teneamus enim illud necesse est,cum consequens aliquod falsum sit, illud, euius id mus quenssit, non posse esse Nerum. Quae es igitur causa istarum angustiarum'gloriosa ostentatio in confii tuendo fummo bono. cilm enim, quod honestum' situ solum bonum esse coormatur, tollitur cura

aal. At, quo tantur homines aeuti argumento ad probandum . OperAE pretium est eonfiderare, b L. contra riorum

e mr . vitis alia aliis e maiora: d fort. on unia

352쪽

amine Iemo--: quae ex um esse poterant et reis' omnibus sieaexsclitatis,ut an ter eas nihil interes.sec' ex his

valetudinis, ' diligentia rei familiaris: Rram reip.ordo gerendorum negotiorum, ob ia

m: oscia autem tollobantur,s delectu omni,S σιφ nine remoto.b: sic exaequatis,νt intereas bis antinus ista euaserui deteriora, quam Aristo

hista raten simplicia: vestra emta:

ab utroque quonam modo Vitam uere posm , ,

crinoue Visium ages,numquam angere, numquam timebis Muid Zenoeportenta hac esse dicit,nec ea

353쪽

LIBER IIII. 25sra assia velis,alia nolis, esia non cures. At modὸ dixeras, nihil in his reb. esse, quod interesset. Et nuncide dico,inquies,sed ad virtutes, ct ad vitia nihil interesse. ' is inud quasi nesciebat'Verse audias mM. Ista, inquit, qus dixissi, valere,locuplete esse,n5 dolere ,bona non dico , sied dica GraecἐLatine aut producta: sed praeposita, aut praecipua

malo.sic tolerabilim, mollius. illa aut, egesare, mor bu, dolore, non appello mala,seddi libet, reie-i o Itan Ataq.ilia no dico me expetere, V sed legere, nec optare, sed sumere: Eontraria aut non fugere, sed quasi secernere. Quid ait Aristoteles, reliquiq. Platonis alumnie Se omnia,qus secundu naturammt,bona appellare: quae aut em c5tra, mala. Vides 1 s ne igitur, Zenonem tuum cum Arinone verbis co' sentire, re dissidere: cum Aristotele, ct illis re ς consentire, Nerbis discrepare e cur igitur, cum de re conueniat, non malimus Utatὰ loqui' Aut doceat,paratiorem me ad contemnedam pecunia fo-

a. o rebra prspositis, quam si in bonis duxero: fortioremque in patiendo dolore, siem asperum, O dissicilem perpessu, ct contra naturam esse, quam si malum dixero . Facet8 M. Piso, omiliaris noster, ct alia multa, ct hoc loco Stoicos, a irridebat. Quid enim aiebatebonum negas esse di uitias, praepositum esse dicis. quid adiuvaseauari ria ne minuis' quod se Nerbum sequimur,primum longius Nerbum,prapostum, quam bonum. Nibit ad rem.Ne sit san8.at cerid grauius . nam, bonum, o ex q*o appellatum sit, nescio : praepositum ex eo

a L. Quid '

d al. ut ali multa,

354쪽

videtur.Dac'.dicebat plus tribui diuitiis agenone, qui eo in spositis poneret, quam ab Arissotele, qui bona esse diuitio fateretur, sed nec magnu bo

num, pra rectis, boneliisq. , contemnendum, ac d 4piciendum, nec magnopere expetendum:omni- enoq.de omnibua istis verbis a Zenone mutatis ita 'd putabat, ct quae bona negarentur esse ab eo, σquae mala, illa laetioribuου nominibus ab eo appellari, quam a nobis,hac trinioribM. Piso igitur hoc modo, νiroptimua, tuiq. Nisci amantissimus paucis ad haec additis fuem faciamira aliquando. longum en enim ad omnia respondere, quae a te dicta sunt. nam ex eisde Nerborum praenigiis O r gna ' nata vobissiunt, ct imperia,Odiuitia,O tatae quidem, tomnia, qua νbiq.sint, sapientis esse 1 σdicatissolum praeterea formosum,solum liberum, 'solum ciuem:' nullorum omnia contraria, quos et in os esse νultis.Haec παράδεἱα isti, nos admirabilia dicamus. id aute babent admirationis, cum propὰ accesseris' conferam tecum, quam cuiq. Ver 1 obo rem subjcio': nulla erit cotrouersia.omnia pe eata paria dicitiae. - no ego tecum iam ita loquar, xt ijsdem bis de rebus cum LA Murenam, te accusante, defendere. apud imperitos tu illa dicta sunt: aliquid etiam coronae datum. nunc agenda ensiub , . tilius.peccata paria quonam modo' quia nec honetio quidquam bonestius, nec turpi turpius. Perge porro. nam deicto magna dissensio est. illa argumeta propria Nideamus, cur omnia peccata sint paria. Ut, inqui in fidibus plurimis, ' si nulla earum . o ita conteata iv eri t.νt cocentumseruare posi sit, o m

355쪽

IIII. 19 LIt, omnes aeque incontenta mi: sic peccata, quia discrepant, aequ8 discrepant:paria sunt igitar. Hic ambiguo ludimur. aquὰ enim contingit omnibusfdibus ,ut in contentae set illud non continh3, os aquἐ incontentae. coliatio igitur ina te nihil tu Mat. nec enim omniis auaritias si aequ8 auaritias esse dixerimus .fiequitur δε ut aquas esse dicam . Ecce aliud simile digimile.ut enim inqui gubernator aqud peccat, se palearu nauem euertit, ct sito auri ire aqu/peccat qui parente O qui seruuiniuria vci berat.h Haec non Nidere,cuius generis onuUnauis Nehat, ad gubernatoris arte nihil ptineret Itaq. auru, paleamve portet, ad bene, aut ad male gubernandis, nihil interesse. at quid inter parenas te, struulu intersit antelligi ct potest, ct debet. ergo iκ guberna o nihil, i oscio plurimu interest, quo in genere peccetur.det si in ipsa gubernatione

negligentia est nauis euersa, maius eri peccatu in auro , qin palea. omnibus enim artibus volumis attridulam esse, ea, quae comunis appellatur prudelia: qua oes, qui cuiq. artificio praesunt, debent babere, ς Ita ne hoc modo paria quidε peccata sunt. Vrgent tamKct nihil remittui: Quonia,inquiret, curne peccatu, imbecillitatis, ct inconflantiae e II:

.haec aut vitia in omnibu stultis aequὰ magna fundi in necesse est paria esse peccata. Quasi Nero aut concedatur, in omnibus stultis squὸ magna esse vitia, O edde imbecillitate, o inconstantia L. Tubulum fuisse, qua ista, cuius is condemnatus en rogati ne. t P. Scauolam; quas nihil inter res quoq. 0-

sas, in quibus pecca tur intest,*t, quo ba, malo -

mo non 'det, cuiu

ad gub. ainihil pert

c L palearne p. d fort. Etsi ipsa gubertione, si ii gligentia inauis ti e fore. Ira hoc mod

356쪽

res, minorisve sint, eo, qua peccetur in bis rebus, aux maiora sint, aut minora. Itaq. iam enim cocludatur oratis v hoc uno Nitio maximἐ mihi ne

iis, ' mi videntur tui Stoici, quod se posse putat duas conarias sententias obtinere.quid enim eri ta repu sgnans, quam eunde dicere, quod honenusii solum id bonu esse, qui dicat,appetitione rerum ad Niuε dum accommodata ru, a natura profecta e Ita camea Nolunt retinere, quae superiori sentcutiae conuemur, in Aristonem incidunt:cum id fugιunt, re Eadem defendunt, qua Peripatetici, Nerba tenent mordicus. quae rursus dum sibi i euelli ex ore nolunt,borridiores evadunt, asperiores, duriores σoratione,est moribua. quam illorum trillitiam, a . que a1peritatem fugiens Panati- , nec acerbita- i etem Ientemiarum, nec disserendi spinas probauit: fuitque in altero genere mitior, in altero illustriore sempErque habuit in ore Platonem, Arissotelem, Xenocratem,Theophrasium, Dicaearchum, ut impua scripta declarant. quos quidem tibi studiosco diligenter tractandos, magnopere censeo. Sed quoniam advesperasicit, O mihi ad illam reue tendum esti nunc quidem hactenua: verum hoc idε saepe faciamus. Nos Nero,inquit ille.nam quid possumus facere melius' hanc quidem primam exi iram a te opera, Ni audias me, quae a te dicta fiunt, refellent .sed memento, te, qua nos sentiam , omnia probare, nisi quod νerbis aliter νtamuramihi autem vestrorum nihil probari. Scrupulum, inquam, abeunti. sed Nidebimus. Qua cum σ

μοι dicta , discessi M. . .

357쪽

EIUSDEM IN LIB. IIII

a NON ficile perdiscere. sic omne, quidem habent libri, te manuscr.& typis impressi. sed quid sibi vult hoc, perdiscere' aut uomodo hie locum habere potest Z videtur enim potius scribi

ebere, dissolvere,aut si buertere, aut euertere, aut aliquid aliud tale. nisi serte dicamus, hoc esse referendum ad oratorum,& patronorum consuetia linem, quos non solum eius. pro quod ictu erat, sed etiam aduersari 3 iura,& argumenta perdiscere oportebat, ut eis respondere possent . quod ea, quae sequuntur, comprobant.

a non melior.quam illa sunt P videtur legendum , non paul-

Io melior,&c. etsi illud erat aequius, suum euique concederei sic restitui. libri unius veteris vestigia secutus: in quo ita scriptum est: etsi illud erat aequius, quum cuique,&c. nam hoc, aequum, natum est

ex Voee, aequius.

4 materia tantum ad meliorem partem d. &e. quid sibi haec verba velint,ad meliorem partem , non dispieio. omnino mihimspecta sun I. s quod erat hominum non spinas &e. 2 fie restitui ex obscuris

antiquae scripturae vestigi j s. quam iiis aute olim ediderim , quod erat hominum non de spinis vellentium, tamen adscripseram, malle me legi, quod erat hominum non spinas vellentium, &CNee mihi displicet aliorum coniectura, qui sic restituunt, de fortitudine more hominum non spinas vellentium,&c. ε non melius, quam veteres: ego hoc totum, quam veteres, d lendum puto, ut superuacaneum,& aliunde inuectum. Sic igitur legi velim ab hoc autem qu dam non melius: quadam omnino relicta. nam in ijs verbis, ab hoc autem quNam non meliura .subintelligendum, vel repetEdum απο κοινοῦ, quam ab antiquis. τ ut se salvum &c in Sic legendum,ut se saluum,die. non ut vulgo, ut se & saluum &e.

a quia momentum aliquod habeat ad iucundum aeeessio sie Iesendus est hic locus, quamuis libri vulgati reclament,& notauit manu scripti: ex quibus ali j sie habent planὸ, ut edidimus: alii

hoe modo. habeat ad iucundum aecessio; quae seriptura eos adiuuaret, qui sic lexi vellent .vt olim edidi, quia mom. aliq.habeat ad vitam iucundam aecess.' non risu potius, quam oratione eij ciendum' quidam legi volunt ei j ciendum. Io ut expleat summam. sic plane seriptum est in libris nostris manu scriptis. nam vulg.habent, ut expleant summum. quod sex ri non potest. antiqua vero scriptura , perspicuὸ recta, & since-ga est.

Ir appetentisὶ sie& olim,& nune edidi, libris omnibus inuitis. ratione morante. Haec enim sententia est, & hic orationis

358쪽

E FI NI BV s

su , S: tenor: l est quaedam naturatis appetitio h Inis, ea qum secvnclum naturam sunt,appetentis.&c. Nam si quis dicat, nihil esse subintelligendum , sed sic haec verba connectenda, Zc explieanda: si est quaedam appetitio naturalis, ea, quae secundum naturam sunt, appetens: id est, quς appetitio appetit ea quς sunt secundum naturam,&c. Si quis .inquam, hoc mihi dicat: respondea non fieri mihi verisimile. Cictironem esse ita locutum. praeterea appe: itio non appetit, sed faci t,ve quis apperat.& appetitio est animantis appetentis non ipsa appetit. quod si appeteret, animal esset. quod est absurdum dictu . Sed piget me haec refellere, alio properantem. xi L iiodi de quo nulla dissensio est sic erat emendatus hic locus in libro Cl. rutea ni : & ita reperi scriptum in aliquot libris manu scriptis: na libri vulg. mendose habent, de quo multa dist. ut simile sit omnium naturarum illud ultimum.)sic restitui. simili loco, qui est supra, non longe, admonitus . Nemo enita est, qui aliter dixerit, quin omnium naturarum simile esset id. ad quod omnia referuntur,oce. r faciem animarum nostr. viri. splend. praestinguitis. se legεdum, non ut vulgo. perstringitis: quod est nuper introductum. nam omnes libri manuscr.habent vel praestringitis vel prestria sentis, vel paullo aliter.omnino in prima syllaba semper habe epre, vel prae . Iam Verb, quin praestinguo, sit verbum compositum ex prae,& stinguo, is, ut restinguo, estinguo, distinguo, ex re ex.di,fc eodem simplici stinguo. nemo, nisi lingitae Latinae ignarus. dubitat. Sed de hoc verbo plura in commentarijs Lucretianis, de supra in his notis Ciceronis, non semel

ks &, ratione effecta, sens. non rel. quid. quod sic inteli. &e. Inoe loco verborum ordo erat perturbatus,& permixtus. ego serisum de mentem Ciceronis odoratus, quod erat inordinatum, in suum ordinem restitui, ae redegi, nihil praeterea. xs At enim dicitis virtutem &c. nostri omnes libri veteres,o. excepto, habent partim. At en in a. nam dicitis virtutem 1ce. partim, At enim nam dieitis S c. Manutius testatur, in Massaei lib. scriptum esse. At enim veram dicitis virtutem &c.quam scriptaram non improbo.& eam confirmant nostri libri. quamuis de- Prauati. Cresibile enim est, natu .fictum ex veram. cum esset ita scriptum ii 'am. deinde ex,u'am, factum, nam: postremore, na. nonnulli facere conati sunt, non . contra videtur vox, Verant .esse inanis. nam virtutis nomen, satis per se plenum, atq. integrum e T. quamquam Horat. dixit, in epith. i. lib. I. Virtutis verς eustos rigidus'. satelles.& in oda v. lib. i it . Nec vera virtus cum semel excidit oce. de M.Tullius infra libro v. veram virtutem appetiani virtutem moralem , dc volun rariam . differentem a non V Iuniaria quamquam διαν ea τι κυν appellat Aristoteles . prae terra , nam , potuit esse natum ex Darticilla, enim . quae ante 'edit Sed hae de re iudicet lector eruditus. Sed codex Memmia-

ossit omnem dubitati et . in istorium est , Ap

359쪽

IN LIBER IIII. est y

enim natura dicitis virtutem S c. Natum erratum ex eo quod.

natura, scripserunt libraria illi hoe modo,nam. hinc ceteret scripturae auxere. 37 vtὶ princip.permaneret ad. f. Sie legendum, non ut habens pleri q. libri vulgati, & nonnulli manu scr. permaneret ad fineis.13 Illud verb mininae confect sed in primis hebes illoria, Glor νse restituit hunc locum Muretus duabus his vocibus. stilicet nominum,quae ex aliqua annotatione natae erant..deletis: SI distinctione mu tata. Profert autem hunc locum Nomus in voce, con sectarium. quod ille interpretatur efficax perfectum. ubi tamen impressum est, coniectarium, non, consectarium. I ' sensus enim cuiusque,& natura rerum, atque ipsa Ver. &c. Sic Horatius Sat. I II. libro primo. Quies paria esse fere 'lacuit peccara,laborant, Cum ventum ad verum est, sensus, nIOresq.

pugnant. Atque ipsa uti litas, i usti yrope mater, dc aequi. xo verbis illi c6niodius utantur. legendu videtur. comodioribus . inmodioribus autem, id est, aptioribus, de acc5modatiori b. xi posse: valetudinem autem, dcc )past, obteri posse: dianae, facile is illas quidem, erat lacuna iii uno libro naanuscripto, long ὀonanium antiquissimo quae sic in ora libri aliena manu, ut vi datur, expleta est, ut iam olim edidimus.12 quibuscum re concinebat, Si huc locum resti tui ex Nonio. 23 admirati sumus malim legi, demirati sumus.14 prius quam dcspexerunt. legendum censeo,dispexerunt. M. supra non longE. qui iam dispeeturi sunt. as earum etiam contrariorum vel sic legendum. vel, si vulgata lect: onem retineamus, contrariarum, d c sideratur aliquid . post

vocem, contrariarum. Orta me, inertiarum . ego, contrariorum,

probo. sic enim statim loquitur ibi. virtutum contraria. 16 illae fallaciloquς, ut ait Statius sie olim resti cui ex codice Mεaniano. illae fallaciloquae, ut ait Statius , malitiae &c. cum libri vulg. habeant, illae fallaciloquentiet, ut ait Accius, Icc. Ego nuna fallaciloquae, retineo. statius, non item, Accius, vel Attius, malo. Nonius aute n6 me mouet, qui egit, fallaciloquentiae,ut vulgo. x cum Aristotele. 5 illis re consentire)cod. Memm .habet eo sistere: unde suspicor legendum, concinere, ut supra: quibuscum re concinebat, verbis discrepabat. a 8 Non ego tecum iam ira loquar,&c in quidam legi volunt, n6 ego tecum iam ita iocabor:& paullo pbst, ubi est. contenta numeris, liber unus mami scriptus habet, contenta neruis : ego malim deleri, numeris. Nam videtur di neruis, & numeris, esse superuacaneum.

χ' cuius seneris onus nauis vehat lectionem hane recepta proho' inmeti , cuiuscuius habeat unus libet manu scriptus. Cui usi euius autem, id est, cuiuscumque, a recto. quisquis . usus est eora eam Lueretius, ut est in nostiis editionibus. haec autε verba, Idaea non videre, si mendo carent, sic sun t explicanda oc intel ligenda.

lla ne hoe ferendum, vel, an non est hoc turpe,& pudenda, hae.

360쪽

non videre,ad gubernatoris artem nihil pertinere, ius generis onus nauis vehatZsie ferE. Lucretius loquitur, libro secundo, principio, nonne videre, Nil aliud sibi naturam latratri nisi. ut cum Corpore seiunctus dolor absit, mente fruatur Iucundo sensu, cura semota, naetuqueZOmnino tamen malim legi, Nemo non videt, cuius generis &e. pertinere,vel .H nemo non videt, cuius generis onus v. vehat ad fiubernatoris artem nihil pertinere. 3o hoc uno vitio maxime mihi premi vocem,vitio, quae hue irrepsit, ut alienam, delendam puto. 3ὰ reiadem defend.quae Peripat. verba tenent mord. quomodo possunt Stoici Peripateticorum verba mordicus tenere, si noua verba finxerunt & quae illi hona appellant. hi, proramena . seu producta: quae illi mala, hi apo pr mena, siue reiecta nomina runt'Omnino hie loeus mendo non vaeat. quod sic fortasse purgari possit, re eadem defendunt, quae Peripatetici & tenent mordicus: verbo non item.quae rursus &c. vel .retadem defendunt. 'uae Peripat.& tenent mordicus, verbo deserunt, quae &e.coniel . uram probabiliorem faciat Ie ringeniosus. mini satis est mε; dum quasi digito indicasse . 31 euelli ex ore nolunt,9 libri veteres omnes,quos vidi habent, . euelli ex ordine volunt &c. ego eos deprauatos esse arbitror, 3 vulgatos sequor.

SEARCH

MENU NAVIGATION