장음표시 사용
381쪽
x I x , R V. 'si dem propri/ νirtutes appellantur, multumque ex . cellunt, propterea qu)d ex rationegignuntur:qua, hil est in homine diuiniud. etenim omnia rerum 'quad tor creat natura tuetur, quae aut sine ania mosint, aut non multo secus, earusummu bonuiucorpore est,ut no insitἐ istud dictuvideatur in siue, animum illi pecudi datum pro sale, ne putreficeret. Sunt autum benia quaedam,in quibus inest ali d mile'irtutis, ut in leonibus, i in canibus,via o in equis;in quibuπ non corporum solum, vi insutibus, sed etiam animorum alis a ex parte motus quosdam videmus. in homine autem ma omnis. animi eri, in animo,rationis:ex qua Nirtus emquae rationis absolutio desinitur:quam etiam, athb etiam explicandam putant. sarum etiam rerum, quo terragignit, educatio quaeda, perfectio est non dissimilis animantium. itaque em Nivere vitri mori dic M:arbor queo nouellam, o v tulam, Nigere, benescere.ex quo non enali num, ut animantibus, sic istis V ct apta quaedam
ad naturam,aptare,staliena amputare, earumque augendarum, O alendarum quandam cultri cem esse, qua sit mentia, atque ars agricolarum, quae circumcida amputet, erigat, extollat, admi
, NIculetur, Ut, quo natura ferat,eὸ possit ire:νt ipsa vites se loqui possn ita se tractandio, tuendas .esse fateantur, O nunc quidem, quod eam tuetur,rt de Nite potis um loquar, est id extrinsecus.intina enim parum magna Nis en, ut quam optimὸ, . bsit c e m sis nulla cultura adhibeatur. Alve
si ad *it e Maccesserit, νυ petitu quendat haleat.
a Lanimam illi p. datam pro sale ne putiscenti, L. εe apta. quaedam ad
382쪽
r partieula, tiam,no est in v.
habeat, per se ima moueatur, quidfacturam lasean ea, qus per Venitorem antea consequeb tur,' etiam per se ipsam curabit e sed vidctne a cessuram ei curam,ut sensus quoque suos,eorumg.emnia appetitum, ,siqua sunt ei membra adiun , cta,tueatur'yc ad ista,qus semper habuit, ea, qua postea accesserint:nec eundem finem habebit, quem cultor eius habebat:bed volet secundum eam naturam,qua poRea ei adiuncta si, vivere. ita similis erit finis boni, atque antea fuerat , nec idem tamen. non eriim iam sirpis bonum quaret,sed a nimalis.quod si non sensus modis ei sit ditus, erum etiam animus hominis:non necesse es, er illa pristina munere,ut tueda' inter haec multo esse cariora,quae accesserint animique opti m i , quamque partem carissimam e in eaque expleti: ne natura siummi boni finem consistere,cum longe, multumque pranet mens,atque raties 3 Sic ct extremum ' omnium appetendorum , atque duc Ium a prima communitate naturae,multisgradib.adscedit,ut ad summum perueniretiquod cumulatur ex integritate corporis, o ex mentis ratione perfecta. Cum igitur ea sit, quam exposivi, forma nat res, ut initio dixi, Dul atq. ortus esset, se quisque cognosceret, iudicareque posset, qua is σώtius esset natura, ct partium sngularum, cotinuo videret,quid esset hoc, quod qus imus,omnium rerum, quas expetimus,summum,ct Nitimum: nec ulla in re peccare posset.nunc Nero a primo quidemirabiliter occulta natura en,nec perstici,nec co o
383쪽
sim, tardiae potius quasi nosmetipsos eo nosciamus.itaque illa prima commendatio, quae a natura nostri facta est, nobis obscura, ct incerta est rimusque appetitus ille animi tantum agit, ut saluis atque interri esse posmus . cum autem di picere coeperimus,ct sentire, quid simus, ct quid ab annmantibus ceteris disseramus, tum ea sequi incipi- - - mus,ad qus nati sumus. quam similitudinem videmus in bestijs.quanimis,in quo loco nata fiunt, exto eost non commouenti deinde suo quaeque appetitu. mouetur erpere anginulas,nare anaticulas,euolare merulo, cornib. Nil videmus boues, δ' ' νγ a L n.F., sto aculeissuam denique cuique ncturam esse ad aculeis: vivendum ducem. qua similitudo in genere etiam ,
a s humano apparet. parui enim primo ortu sic iacetῆ
tamquam omnino sine animo sint.cum autem paullum firmitatis accesserit: ct animo νtuntur, sensebus,connitunturque,visese erigant: mandbus Niuntur,cν eos agnoscunt, a quibus educan , o tur:deinde aequalibus delectantur, libenterque se . cum his congregant, dantque se ad ludendum: fabellarumque auditione ducunturideque eo, quod ipsissuperat,aliis gratificari volunt: animadue tuntque ea, qua domi sunt, curiosius, incipiunt l. , , commentari aliquid, discere: . eorum, quos νι- dent, nolunt non ignorare nomina: ν quibusq. reb. b L. ulbsisti. cum aequalibus decertant,si vixcunt, ' esserunt β Iaetitia; victi debilitantur,animosque demittunt. iu'iau i
quorumsine causa eri nihil putandu est. en enim 4 o nam sic generata Nis hominis,ut ad omnem Nirtutem percipita facta rideatur:Ob eamque cau
384쪽
sum patrui virtutum simulacris , quarum in se bent semina me doctrina mouenturiunt enim prι- ma hiementa natura: quibus auctis, Nirtutis quasi carmen eoicitur. nam cum ita nati factique semus, to agendi' aliquid, ct diligendi aliquos, libe s ira litatis, ct referendae gratia principia in nobis contineremus, atque ad scientiam,prudeliam for-citudinEmque aptos animos haberem , a contririisque rebin alienos: non me causa eo, quo dD 'xi,iri pueru Virtutum quas Rintillulo Videmus, co . quibus accendi philosophi ratio debet, Ni eam, i mordeum, ducem subsequens, ad naturae perum
.i ta in niat extremum .nam, Nisaepe iam dixi,in in Irma - etate, tabecillaque mente Nis natura per caliginem ernitur. cum autem progrediens confirmatur animur, agnoscit isse quidem natura vim, siedita.mi progredi possit longius, per se sit tamen in
choata. intrandum en igitur in rerum naturam.
: ιν pesitus, quid ea postulet, pervidendum. alr-
i nuam ut ab homine videretur,idcirco absignatum en deo. iubet igitur nos Pythiin Apollo nosceret .nosmetipsos. cognitio autem haec en Vna, Vt νmi . hostri corporu , animique norim , se quam Peis
3 eam νιtam, qua rebus itas permatur.
autem is animi appetitus a principio Dit, Vt ς , i qua dixi, qua perfectissima insura haberemus: Ihetendum est,cum id adeptissimus,quod appen ium sit, in eo quasi νltimo consistere naturam, id esse simmum bonum: quod certe Vm- uer
385쪽
uersum sua sponte ipsum expeti, o propter se,n
cesse en, quoniam ant8 demon atum est, etiam sngulas eiivis parteis esse perbe expetendas. In enumeraris autem corporis commodis siquis prae-3 termissam a nobis voluptatem putabit,in aliud te , ipus quailio disseratur.πtriis enim sit voluptas in
iis rebus,quas primo sECUNDUM NATU RAM ESSE DIXIMVs, necne sit, ad id,
quod agimus, nihil intereri. δε efiim Vt mihi. . . Li o quidem videtur 9 non explet bona natura Nolu- al. natura pira, iure praetermissa est sin est in ea, quod quida Nolunt,nihil impedit nostram hanc comprehenso nem Ammi boni. quae enim connitutasunt prima naturae,ad ea se volupto accesserit, Nnum alia r 3 quod accesserit commodum corporis, neque eam constitutionem summi boni, qua est proposita,' mutaverit. Et adhuc quidem ita nobis progressa ralso est, ut ea duceretur omnis a prima commendatione natura . nunc aliud iam argumen-ao tandi sequamur genus, i non sotam, quia nos di- ligamus, sed quia cuiusque partis naturae ct in corpore, ct in animo sua quaeque vis sit: idcirco in his rebus V summa nostra θonte moueamur. Atque id corpore ordia videsne , νt, si qua ιu inanii. membris praua,aut debilitata,aut imminutasint, occultent hominesρηt etiam eontendant, elaborent,si escere possint,vi aut non appareat corρ ris Nitiu,aut quam minimum appareat e multo'. etiam dolores curationis causa perferantἐν β iρ-ao 'mebrorum non modὸ non maior, verum D' minor futurus set, eorum tamen θecies ad natu-x ram
386쪽
i 3 12 DEFINIBVsram reuertatur e etenim cum omnes natura totos
se expetendos putent, nec id ob aliam rem, sed . propter ipsos: necesse es eius etia parteis propter se expeti, quod Vniuersum propter se expetatur. Quidρ in motu, Ilatu corporis nihil inest,' quod sanimaduertendum esse ipsa natura iudicet'quemadmodum quis ambulet, sedeat, qui ducto oris, qui vultus in quoquesit: nihilne en in his reburi quod dignum libero, aut indignum esse ducamus' nonne odio dignos multos putamus , qui quodam motu, aut statu videtur natura legem, modum contempsisse' Et, quoniam haec V ducuntur de corpore, quid est, cur non rectὰ pulchritudo etiam ipsa propter se expetenda ducatur' nam si prauitatem imminutionemque corporis,propter se fui Π i sdam putamus: cur non etiam, ac fortasse magis, propter se forma dignitatem sequamur' se turpitudinem' fugimus in natu, is motu corporis: quid eII, cur pulcrιtudinem non sequamur : atque etiam 4 valetudinem, vireis, vacuitate doloris no propter Nillitatem solum,sed etiam ipsas propter se expetamur' isoniam enim natura suis omnibus expleri partibus vult,hunc statu corporis per se ipsum expetit, qui est maxime d natura: quae t ra perturbatur, si aut aegrum corpua est, aut do- , Iet, aut caret Nirib. Videamus animi potes: qua rum est a pectus illustrior: quae quosnt excelsi res, eo dat clariora indicia naturae. Tanimitur en innatura in omnibus cognitionis amor scien
387쪽
demusne, ut pueri ne verberibus quidem a contemplandis rebus,perquirendisque deterreanture ripus requirant, O aliquid scire segaudeant e νtalijs narrare gestianis νς pompa,ltaeis, atque eius 1 modi spectaculis teneantur, ob eamque rem vel famem, sitim perferant ' ' Quid vero, qui ita nuis studjs, atque artibus delectantur, nonne νι demus eos nechvaletudinis, nec rei familiaris habere rationem ' omniaque perpeti, ipsa cognitiο-io ne, O scientia captoso cum maximis curis , ct laboribus compensare eam, quam ex discendo c pian voluptatem' Mihi quidem Homerus huiusmodi quiddam vidisse videtur in iis, quae de Sirenum cantibusfinxerit. neque enim νοcum suauitai s te Videntur, aut no&itate quadam, ct varietate cantandi reuocare eos folita, qui prateruebebam tur,sed quia multa Ie scire profitebantur, ut homines ad earum saxa discendi cupiditate adhaerescerent cita enim inuitat vjssem: erit, vi quadam Homeri,sicinum ipsum locum ςO decus Argolicis, quin puppim flectis Vlasses, Auribus Ni nonros pos dumoscere cantrae Nam nemo bac νmquam es transuectus cerula cursu, a s Quin prius adlliterit vocum dulcessitne captus, P)n varijs auido satiatus pectore musis, Doctior ad patrias lapsius peruenerit oras. Nos graue certame belli, clademque ' tenemuri Graecia quam Troia diuino numine vexit,
. . Omniaque ἡ latis, s rerum vesigia terris. vidit HomerisAprobari fabulam non posse, si cau
388쪽
3a P e FIN vV' . . 'tiunculis tantus νir irretitus teneretur. Mentiam pollicentur: quam non erat mirum sapientiae cupido patria carior .atqMe omma quidem sicire: cuiuscumque modi fiunt,cupere curiosorum: disci Ne . r. maiorum rerum contemplatione ad cupiditate ssilantiae,summorum Nirorum est puta n dum. quem
enim ardorem IIudij censetis fulse in Archimede, qui , dum in puluere quaedam describit attentius, ne patriam quidem captam esse senserit 'quantum
D inoxeni ingenium cosiumptum νidemus in musicis e quosludio taetristophanem putamus aetatem
in litteris ' duxi se eqd de 'thagorae quid de Platon aut Dcmocrito loquar, a quibus propter discendi cupiditate videmus Nitimas terro esse peragratraequa qui no Vident, nibit Vnquam cogiti i si ne dignum amauerunt. Atque hoc loco, qui propter animi voluptates coli dicunt ea Iudia, qua dixi, non intelligunt idcirco esse ea propter se e petenda, quod, nusta νtilitate obiecta, delecte b L ineom- tur animi, atque ipsa scientia, 7 etiam si h incom- , mod-- -, gaudeant. Sed quid attinet de rebus tam apertis plura requirere ipsi enim quae-
ramus a nobis, Bellarum motus,contemplationesque rerum crisium, eorumi omnium, quae natu ra obscuritate occultantur,cognitiones, quemad- ,
modum nos moueant: ct quid historia delectet, Fquara solemus persequi Uque ad extremum e pra- termissa repetimus,inchoata persequimur. Nec veris sum inscius, esse utilitatem in historia, non modis voluptatem. Q 'id cum fictas fabulas quibus utilitia nulla duoi potes,cum voluptate legimus
389쪽
LIBER V. 321 quid cilm volumus nomina eorum, qui quid gesserint,nota nobis esse, pareteis,patriam, multa pro
terea minimἐ necessariaequid, qu)d homines inmma fortuna, nulla spe rerum gerendarum, opifices s denique, 'delectentur hi fioria' maximeque eos videre possismus res gess, audire, ct legere Ne
te , qui a spe gerendi absunt, confecti sienectute . Quocirca intolligi necesse est, in ipsis rebus, quae di
scuntur,cdi cognosecuntur inuitamenta inesse, quia ro bus ad discendum, cognoc siendum q. moueamur. cveteres quide philosophi, k in beatorιι insulis, δε- gut, qualis natura sit νita sapientiu, quos cura omni liberatos, nullum necessarium vitae cultum, aut paratum requirent eis, nihil aliud esse acturos pu- a s rant, nisi Vt omne tempus in quaerendo, ac disce
do in naturae cognitione confremant. nos autem nosolum beatae vita istam oblectationem videmus, sed etiam leuamentum miseriarum . itaque mutiti cilm in potestate essent hostium, aut tyramao norum, multi in custodia, multi in exsilio, d lorem suum doctrinae studiis leuauerunt. Princeps huius rivitatis Thalereus Demetrius cum patria pulpus esset iniuria, ad Ptolemaeum se regem Alexandriam contulit . qui cum in hac j., a philosophia, ad quam te hortamur, excelleret, Theophrastiq. esset auditor: multa praeclara in illa calamitoso otio scripsit, non ad usum aliquem sius, quo erat orbatusGed animi cultus ille,erat ei quos quidam humanitatis cibus. Equidem ἐCn. Aufidio praetorio,erudito homine, oculis capto, sa-
' pe audiebam, cim se lucis magis, quam Ῥtalitatis X 3 desed
ρων νηώεις, e fori mulaeum in eustodia, multi eum in exsi
390쪽
nos eo carere Pateremur: al.facile nos
Processerincis L. velimus clarit
desiderio moueri diceret. fomn ιm denique nobis, nisi requietem corporibus, medicinam quanda laboris e contra natura puta remis datum. aufert enim sensis, actionemque tollit omne is itaque s aut requietem natura non quaerere aut seam posset alia quadam ratione consequi, 'faci-u pateremur, qui etiam nunc agendi aliquid, diascendique causa prop8 contra naturam vigilias susciperesoleamus. Sunt autem , clariora, vel plane perspicua, nec dubitanda indicia natura, maxim/ io scilicet in homine, sed in omni animali, Ni aρ- petat animM aliquid agere semper, neque Vlla
condicione quietem sempiternam post pati faci
le en hec cernere in primis puerorum aetatulis. quamquam enim Hreor, ne nimius in hoc genere Nidea retamen omnes veteres philosophi,maxim/notiri,ad incunabula accedunt, quod in pueritia Deillimὸ se arbitrentis naturae 4 Noluptatem posse cognoscere. idemus igitur, Ni conquiescere ne infantes quidem possint: δ' cum Ῥero paustum' a. o processerint,lumnibus vel laboriosis delectantur, ut ne verberibus quidem deterreri posnt: eaque evidit, agendi aliquid adolescitvnd cum aetatibus. Itaque, nes iucundissimis quidem nos somniis usuros putemus, ' Ξnomionis somnum no- , , his snolimus dari: idque si accidat, mortis innar putemus. Quin etiam inerti mos homines, nescio qua sim lari nequitia preditos , Nidemus tamen est animo, ct corpore moueri semper, creum re nulla impediantur necessaria, aut alveolu